장음표시 사용
61쪽
a ME ELEcTIO. ET ORAT.diu intermissa, quae sunt poeta m licetiae Iiberior quam
nostrassed tamen raro habet etiam in oratione poeticu aliquod uerbi dignitatem. Neque enim illudfugerim dicere ut Caelius, Qua tempestite Poenus in Italiam uenit Nec prolem,aut sobolem, aut eliseri, aut nuncupari, alitis ut tu soles Catule,non rebar,aut opinabarim alia mugia,
quibus loco positis,grandior atque 4ntiquior oratio sepe uideri solet. Ad quod alludens Qvintilianus haec, Verba a uetuinte repetita,non solum magnos as mores habent, sed etiam aserunt orationi mai6titem aliquam, non sine delectatione. Nam Cr autoritatem antiquitatis habent, et quia intern Facturi gratiam nouisti similem parant. sed opus est modo,ut neque crebra sint haesineque muniit': quia nihil est odiosius asciuionemec utique ab ultimiser iam obliteratis repetim temporibus, qualia sunt toperer antigeris, Cr exanclare, Cr prosapia Pauca aster operi Uergilius, Coelicolae magni,quidnam sententia uobis
Igneus est olli uigor, coelestis origo
Vnum ex uirginibussorijssacra que caterua compellaba Haec effatus,equin in medios morit strus er ipse
Vt rebare,Venus nec te siententumst Troianus sustencit opes ulchra Aciat te prole parentem. Prisca unt,quianam,olli, uat, pellaba malus,rebare, prola: quibus Crsimilibus antiquius sit Cr grandius heri micum poema. Talia quaedam uir impense doctus in re
62쪽
COLLOCAT. VERB. LIB. I. 1, graui euera,tristi, non indecore si modo raro) ponet.
Nec enim omnes, nec in omnibus locis, nec semper,nec
omnia decet:er hoc nostrum siccatum Uidit omnia quae ciceronis autoritate defendi nequeunt, quem antiquitari. tu huius admodum parcum fuisse coistit. Ium quit Irret haeciopuliscere pro ditescere Pauperauit pro pauperem scit Paucies pro raro Latorici pro lateat Ignavit pro ignaua lectis occepso pro corpora sobstrigilare pro obis stire Porcet pro eo quod est prohibets Redo 'it pro reis dili Rustari pro scrutaris Redurare pro aperire Grai dibo pro extendam conscriberaui pro coscripsi s Ebrii lare pro ebrium faceres Cr sexcenta alia quae posteriores non receperunt, propterea quod essent aut agrestia, aut aspera, aut urbaniorum consuetudine destituta. Vt breui inian usitatis tutius utemur. De uerbis barbaris. CAP. X o. EArbara quoque locum non babent in oratione pura ac Latina,nisi forte ut homines extera sic illa donatata sint Romana ciuitate. Recepta sunt a multis gentibus
nonnulla, ut a Gallis carrus, rheda, petoritura, carruca,
alauda, gesium, gallics pro soleis, a Britannis collinus, a Germanita essedum,ab Hispanis lancea, a Sardis mastruga scribitur er mastruca) a Poenis mappa, a Persis gaza,inacedonibus phalanx,ab accolis Padi ploxenum, a caera teris Italiae populis mcta,quae nunc pro Latinis ac domesticis habenturi a Graecis plurima,quod inrer barbaros sola Graecia non esset. Ex his alia integra mansierunt,ut letago,stro,propino, lampaε, eclipsis, peristroma. Alia sunt inflexa, ut domus,ager,poema, fama, bos, musa,anima. Hss er eiusmodi multis licet puer utatur. Quincti Graeca
63쪽
DE:ELEc T. ET ORAT. Greea quaedam Latinis amni ceme, ex suis literis nodire interdum licet, si quid occulare uoluamus ,aut si nostris uenustiora sunt Hel lenica,aut sicuius hominis Graeci uerisba memoramus,aut si nostra defiunt, quod frequenter acincidit in nominandis arboribus,piscibus, ibu Aherbis, udicibus,instrumentis,medicamentis, partibus corporis humanisupellectil gemis,lapistis. Discant utrunque lingua
necesse est ij qui Latina a Graecis, Graeca a Latinis segregare uolet. Quod quin fecerint ,s enim cunn primis nemensuriam,Latine quam Graece loqui pulchrius cx decentius,credo, existimabunt. Turpe quidem est, Cr inutile, morem ciuium suoru,ssus cottidianos, proprium siem nem,linguam patriae destrere, desciscere ad alienos, crexterna masse trucitire, quam domestica atque familiaria.
Nam si propter Latina Graecis operam damus, quid it Graeca Latinis anteponimus es Quid peregrinastustra se
quimur,nostra damnamus cur simus hostiles in patriae Quin audimus M. Tullium dicentem, nolle se magis uti Graecis in oratione Latina, qua Graeci Latinis utantur in GraecasRidiculus est qui Graece nugatur, nesciens Latim ne,quique in medio posita non attingit, longinqua et uigrintiastustra persequitur.Prima sit cura puero,ut Latine loquatur, Graeca sine causa ualida ne admisceat: bamburam uocem ut contagione uitet. Omnis autem uox barbara censetur,quam indecore fuderunt imperiti, non admmisiere docti,ut leuca,passagit , reeug aucta, manuleranenti capcllania,laci teneris,capessanus,bannum,glierr pitantia, birem. Quid moror sunt alia prope infitiari, quae uulius imperitorum facit intritisne sermonis eiusqunn didicit a nutricibus,praeter illa quorum vi, natura, genere,declinatione abutitur, ut tenetur pro debet uranuit pro
64쪽
COLLOCAT. VERB. LIB. I. cetuit pro furatrissimauit pro domuit. Quae nisi exhor reat rudior aetas perinde ais serpentem,nisi timide et religiose obstruet usu doctorum probata, nunqlim pure,
Ducere,terae laquetur. Sermonis, ut moram,verecundia
mibi placet,dit licet licentia:quam indulgent ij qui uereritur ne puer, si eius conatus infelices reprimas, parum sis copiosius. Probat agricola luxuriant segerem, quae dein pascenda sit in herba : stinum carduos nunquam prorabat.Hic etiam corrigendus est error illorum, qui quicquid in receptae dignitatis scariptoribuK reperiuri veram, prorabum,idoneu arbitrantur. Quot fiunt apud Catonem,SIautum,Terentium,Lucretim,Varrone,quibus iam ut obliteratis non utimuri Quot apud recentiores nominis amisplifimi subolant barbarum quiddam, er ostendunt aures eruditis Probati sunt autores,sed temporis er praeseritis usus habenda est ratio. Ergo in eligendo opus est prudentia, Er illora imitatione, qui tempore Ciceroniano,et paulὁ νὀct Iiteris er doctrina floruerunt. Tum multo elegaratifima fuit Romana lingua, Cr longo interuallo superatavit antiquorum uastitatem. Ex uerbis pristis multa antiis quavit,multa neglexit, multa reseruauit aut ad necesit rem,aut ad severitatem. Itaque ualeat in bis quod aiunt, Nec pasta, nec ab omnibus. Nullus est enim delectus omnibus utimuin proin cue. De uerbis agrestibus. CAP κ i Ir. Est praeter haec uerborum quoddm genus uastam, inae suave,rusticanu,agreste,inamabile,absonum, Cr abrisurdum, quod uix unqua apud principes linguae Latino reperia .Rationem querus No uideo, nisi quod inuenuinitum ingraturus est auribum eruditis: ut hominu quidamnatura
65쪽
DE ELECT ET ORATO. natura sunt inepti,dormes, illiberales,inhumani, duri et asteri,qui quidem nter aptos Cr habiles nullum linguam
dignitatis inueniunt locum. Hanc uerborum acerbitatem
cr ostensionem saepenumero parit inflexio,ut coelicolae, amandae,insaniae. archipiratae no di licent: at coelicol ram,amandarum,insaniare , chipiratam, nescio quoin modo iniucundus est sonus, ingrata quaedam magnitu dinis moles, qua grauiter osior excultiores uiri ιπγκεα κηρ,quae talia minus odiosa jaceret, inuenerunt. Decurtetaerunt aliqua uenuste,Cr mlicolam pro coelicolarum dixerunt. at multa ne hoc quidem modo quasi dolare potu, runt. Fadius est iii anium quam insaniarum, cr archipiis
rutam quam archipiratarum. Nec auris expurgatae uir labenter audire poterit hos casus, contemplandoram,duom rum uiror i,triuuirorum, si leniorum, numorum,qua radringentorum annorum,scum a sce,nucum a nucrip cim a pice,nostrativ,uestratium, pobolim, amarorum ab amarore, ravum,genuum, luctum, 1 ecierum,prog nierim. Nec multo libentius exaudiet alius in patrio cum
ntia generis eiusdcm Ouae in sum im est uper,itio noscio. In omnibus rebus pulchriuoluptas in precio est, u Iis autem dormitas. Erasimus in ciceroniano ridet hane religionem. Ago uero non rideos modum seruat. Victum est optimo cuique sic loqui,no modo Latine,sed etia Graece,Gallice,Germanice, Britannice. Agit in eos qui uni Mirantur Ciceron Ruin,qui uigilanter obstruant quos ille probarit castus,eosque, quassi reliquos omnes improbo tur restrant in ingerem librum. Hos ex parte ridiclitos,
ex parte tolerabiles esse puto. Quod in lactione uerbora
66쪽
coLLOcAT. VERB. LIB. Ι. laborent,uehementer probo. Quod numerim conficiunt rim quae elegantia, quaeq; vam sunt Cr inamoenu,non interrogantes aurium sensum,probare non possum. Non est hoc necti numeri,nes autoritatis,fed ingen , magnis iudicij. Setit ingeniosius Cr exercitum quid urbane, quid rustice sotiet, cr illiber iter: ni erium certum no habe&In eo ipso peccant ex quidam grammatici, qui innumerirabilam uocabulorum turbam referat in heteroclita, quod illis nu merivi aut flagulariter, aut pluraliter, aut casus unus plures ue desint:quasi numero comprehen si posint omnia declinationum coniugationaras membra quibus
ornatiores viri non utuntur. Quis liberaliter eruditus, praeter Mancinctas,dicat, mentiam,concordiam, vigia suntiat alborem, dulcedincii carere numero pluralis Tamen in dement Alasan Aconcordijs,dulcedinibus,alboraribus,nussus est gratiae decor. Non omnino dsunt eis a terius numicri casus,sed pauci uenusti iucundiq; suppetiit, in quibus numerandis operum perdere quid est necesses At durum ex invenustum habeo pro nulla. Ego quoque habeo in re molli Cr decora, non eodon modo in dura et insuaui. Rarus est usus istorum, non tamen omnino nunlus. Quid hic agam Muta figuram . Res eadent pluribus modis efferri potest. Eadem est ratio in coniugalione uerbi,quae in declinatione nominis. Amabitis,amaucratis, η remni,amar uor,amaremur, formidabar, verecundari bar, cuperetnuri Iegiminoriaudirer audiremiu π alia
rationis eiusde,quae pares aut plures habet Hilabas, ades uasti sunt,er auditu tristia, ut perraro intromittantur in orationem elegantem ex exculi1m. Nec illud ἐξ modo iucasibus partiam orationis. Vt horridulum sonum fugerii rut ueteres quansii 2r es σὴ eri,dixerat pro durisso bellum.
67쪽
ε DE ELEc T. ET ORAT bellum,pro duis bis, pro duellio bellium,pro axillaesam, pro uexillo uelam, pro tussio talum,pro paxillo palum pro si audes sodes, pro sinis sis, pro aisne ain , pro non
quire nequire,pro magis nolle matre, pro non velle nolle, pro non scire nescire,pro postmeridiano pomeridiarim, pro medidie meridiem, aufugit no abfugit, austr non abis fer,mollit non abmoui abstulit non ablutiti Plura inerat M.Tullius in Oratore, quibus refutantur horridier uaste hiantes homines barbari,qui de uerbis laborat
dum esse negat.cur dicimus amasti dina1lis,musem amassemus amasciis amasse eti non stilli, dedi no drai,perq,
praeterieram, audierunt,uenieruntes Cur vera er integra mutamus cur haec magno consenseu docti fimorum bovilis rum citra omnem caminis nec starem recepti sunt sProb deum hominumq; fidem, praefectus fibrum, dummvirum,triumuirum, liberum pro fuls σflictus, sesteristium, nummum, septingentum, metu pro metui, ut hic, Parce metu Cγtheraea. - Die pro diei, Libra die noctius pares ubi ficerit hora cur ii, ducta Hncope,apocope, 6naeresis, ἰη τώγ ἰνω τωti ' λημπων cum uincla sepe Liuius, secti cicero diis xit caldam π soldin tota Latinoru ciuitas hoc ne poetaticum nequaquam. Quale igitur ingenuum Cr urbanum loquendi genus:quod qui destici matris suae lingua balabutiat infiitifimus. Ne communem tot gelium linguarrqua ciuitates,popul natione regna,imperia habent inaeterse commercium,qua poemata, nates: historis eges, iura, da profur,artes e scientis omnes explicantur, ne tam celebrem linguam turpiter er foede polluant atq;
corrumpant. Ex hoc numero uerborum absonorum alia
per intercilionem aptiora sunt,ut praeterierus enim.
68쪽
Alia per apocopen, er extreme Drabae decurtationem, ut exin,dein,ain noctin',metu, tribunal, nam integrum
fuit tribunale.Alia per Inaeresis,qua duae orabae in una constantur, ut peculij scribimus,aesi esset quatuor fasi
. barum,duas tamen postremis literas in unam eo idimus. Alia per mutationem,ut austro, sustuli alia per additio. nem, ut redeo, ambio.PIura manserui rudia Cr impoliti, quibws nemo nisi malus architectus aedificat orationem. Quam reieceris Cr obscoena cr sordida, T inusitan, erbarbara,Cr rusticana,caeteris utare lice non temere quis dem er promiscue,sed ut natura rerum Cr decorum posstulabit. Quod quale sitsuo Ioco dicemus. De uerbis humilibus. CAP. XII u. Humilia nussum penitust habent dignitatis autoris
tem. Sunt enim quasi humi deiecta, Cr ad extremum honestorum conditionem redam. apropter sicut in oratione gracili Cr humili collocantur,ita in ornata,amripi grauisublimi,locum no habent. Exempla suppeditae haud pauca Vergilius in Bucolicis,cuiusmodi uni cupetita, viburna, edfietu, busti,cas tugurium,bibistas,inulae ctra,mulget, bcsc uitula, in ricae, coolus, saliunca, paliurus er quatuor haec loco fistulae, cicuta, auena, rundo, calamus: inat, sinum lactis, uaccae, bucul οα pilio,bubulcus iste a. suppeditant etiam inulta suoriaec in quibus fiunt saltu occare,runcare, artocrea, Hnciaput,6ngultire, trama, omentum, ossa, olla, cornicari, siclopus, miniam,pappare,lassare,canthus,agaso, arraugo, ,uappa, ambuca, luto, aperia, stuppae,obbi, I luis ea,pannuctas, pannosus, seriola, lucetum, pituita, pupupa,cabarim, e,corbis,porcus,verrlica scopaeortuo.
69쪽
Finis non erit si cuncti persequi uelim quae posuerat sotγrichmedici,philosophi naturales, epigrammatici, mγaethici, qsi s de re rustica libros confecerunt. coguntur enim uilia quaedam Uiurpare uerba,nota atq; trita uulgo, dignitatibus aut ignota, aut certe nisi quando se demιtistunt,indecora. Non enim deceat reges Cr principes Crgrauiter agentes abiectifima nominare artium instruis menta, aut animalia ignobilia, aut morborum medicata
mentorums minuris steries. Si quis tamen aut apud M. Tulliaem, aut Vergilium in Aenea, aut Liuium, talia qu dum reperiat, ne clamitet indignum jacinus. Eloisquentisimi uiri in eodein opere non semper utuntllr eodegenere dicendi, subinde mutant stγlum,pro uariente reae rura de quibus agunt, nunc graues Cr ornati, nunc suraves er temperati,nunc fiubtiles atq; demisi. hinc π stina apud Homerum,Pero apud Uergilium,Pusio apud Tutilium. Cominunia quam propria minus uilescunt, ut bos quam uaccasus quam porcus, bestia quam mus, pastor quam bubulcus, opifix quam coriarius, instrumentum quam pala,nux quam custanes, obsonium quam lucaniac uectis quam bardocucullus, uas quam trulleum, poma
quam sorbum piscis quam gobio,verriculu quam scopae:
quae sunt inratiora, quoniam in omnium ore uersantur, .ut bomines plebej qui in media Iuce Reipub. uiuunt. sic illa ab humilitate veniunt in aliquam dignitatem. Erit quod hic mgreris: Omnes sentetis in quibus humilia sunt uerba,non babendae sunt biniles,ut baec, In sordido parino sepe latet alta sapientia. Nec etiam contra:ut, Fronde super uiridi sunt nobis mitia poma, castineae molles, Cr prefii copia Iactis.
Quid quod heroici poetae ducat finalitudines ab apibus exfrmicis
70쪽
COLLO C VERB. LIB. I. er formicis,quae res binissime videntur Est in issis solerati ars labor honesus,qui μιιm meruit honore. Geminem uniones res paruae qgidem, sed precio ingentes, inter humilia non debent haberi.Turbo ide quo pueri ludunt, res est admodu uilis,sed tamen usiu notus est. N ec abiecta verba semper metiemur vilitate reru quas significit, sed aliquando hominu exictimatione.Quid est noctua uilius sed illam celebrarui auguria,celebrauit prodigiosa nutuaera. Qui nouit humilium uerboru diffretias,deiectifima,
s ueset,collocabit in ioco a scriptione, ut siquando Iudae
βασα culice,caluitium, pulicem, testimotu porce claues apologos,Abulus anile discordiam panisi corporis burmani, ridiculas epistolus, morius, milloquia hominu postremora,mimos, atγrus,lasciuus Odus,Blud
epigrammata minutior a nos aureos, iocos amoris, coae
moedias Attellanus Cr tabernarias, Cr siqua uni similia. At in laudatione,in panegγrico,in genere epidictico, in
histori in epistola graui,in suasione, in causa Prensi ad declamandum posita,ne constituat humictima, nisi forte
quum homine aut rem maxime deprimere Cr attenuare
uolet. Aliud est tenue diceri genim Cr acutu,aliud humileer abiectu,in quo loculariter quod uolumus effundimus. si quid habebit iudic studiosus artis, monitus uidebit quatenm progredi liceat,er cicerone optimu ducem leaectitabit,itams imitari iam occipiet. None vides ut pueri liberaliter educatisquado gallice loquantur apud bonopos uiros,ba militate fugiant,quam secantes apud aequaules cupide se histur Eadem est ratio Latine loquetis, ertemporibus ac personis accommodantis orationem. Diae scenda sunt omnia, non temere Cr fortuito iacienda. De