Roberti Turneri Deuonij oratoris et philosophi Ingolstadiensis Orationes 14. Quarum indicem praefert pagina post praefationem. Commentationes in loca Scripturae, expressae ad imitationem antiquorum Ecclesiae doctorum. Panegyrici duo, ..

231쪽

genrempraecepto informet, aut Samuelem, qui Iudaeorum clero*prassicatseruitutis calamitate Uindicatsanctitatis leg&Juisset Auditoreo res non honoris,sedhorroris plena, Christi gentem omnατρο Oceani ta Occidentis,&Austrio Septetrionis oras esse peruagatam, nisi hodie sterilis Anna in disset Mariam Christi genti, cum securibus mutactaretur ac tormentis in Occident consolatricem; cum errorum prauitate inficeretur in Oriente, magistram; cum in Austro premeretur iugo, tib ratricem; cum in Septentrione excluderetur iure,

ducem; omni denique V loco ta tempore cum aut confictata saccesseret, aut nobilitatas oreret, δε- minam cs matrem. hoc F, quod Ecclesia de te, Maria,clamat; oleum effusum nomen tuum, ideo adolescentulae dilexerunt te, trahe me post te,curremus in odorem unguentorum tuorum. Ecclesiapartes non mature sorentes,sted adolescentuti dilexerunt Mariam. cure bat pou Mariam Ecclesia, sed currebat tracta, trahe me post te: traxit Maria currentem, sed

traxit in odorem unguentorum suorum, curremus in odorem unguentorum tuorum. cum rebat Ecclesia tracta, traxit Maria currentem, meadem ori que voluntas mutuis excita cis fulta inciis, mundo ad Christi iam gloriam penι maturescenti multi ioci parturire; stucturi fuse

232쪽

ORATIO XIII.

dioinclusi vix ac ne vix quidem emerserunt ' sed tenella Maria tenellae Ecclesa hodie nata oleum ηomini ui in Africam, iam, Europam tam copiose ussit, vigermino pausi possenata, ta eius nai dem oleid resis unguentis perfusa, aduersoshostiai, um conatus atque impetusuperarint. fibrab Eccle- sta in Ludaea adhuc languidulas, casuis vix ex is rentes, furia ambitionis voluit euellere, sed currens in odorem unguentorum Agariae pasti m

si truncum Ecclesia in Asia vix bene firmatum in-,ή uidentium securis voluit praecidere, sed ia cumrensis odorem unguentorum Maria, securim i uidentiu ubiuis, Isiubeundoseruauit truncumῖ ., 1ν arborem Ecclesiae patulis hinc inde ramis di - sam,omnia, opacantem in Europa voluit vel rem. dicare tyrannidis vis, veli cere prauitatis vene- ων numsed Europa currens in odorem unguentorum Mariae, ta Tyrannorum Gincontemsi Gyravia

ratis Derauit, ta doctrina peruersita-o Ecclesia fuit submssa, ut pateretur

in ambitionem, ta magnanima, ut contemneret fu-

riam; fuit patient, visuriret inuidiam, Usrtis, et vinceret securim ; fuit silmplex, ut venenum o ruriret, G pruden/, ut haustum euomeret. DE vs, ne, har E lesia erilem tam variis seu potius mirari color; ι expressam ad quous exemplar

233쪽

reuocabae s ad Martyres ' at hi eluxerunt in tori mentis, in pace nullam gloriola umbram colleg runt. ad Confessores' at horum laurea fuit viridis in pace,in Ianguineusecuribu uit arida. ad vim ginci' at potuerunt istaserre laudem carnis con xa , tyrannidis subiugata non potuerunt. ad δε- Ectores 'ut honestauit hos liber, non nobilitauit, dius. quidminutussium ' nulli possunt ex tota antiquitate erui, in quorum vita appareat exemplare gios Ecclesia hac tam pulchra virtutum conistrariarum varietate picta ta perpolita. tantam

enim contrariarum virtutum e varietatem,siue

pugnam humanipectorisangustiae no capiunt. fuit in Petro fortitudinista fiducia illustrior lauripatia entiae obseurior; Paulum ornauit maiestin, sed maiestatis hieolendor cadoremsimplicitatis P dam modo ob raum, Laurentiν fortitudo in igni

contemnendo vigebit iis omnem aeternitatem, sed eum ignis videatur expressisse voras bilis quanquam zeli erant, non bilis9 eius patientia non ita enituit. sola Diva Virgo omni memoria inuentae F, cuius necgrauitati mansuetudo, nec maiestatisimplicitas, nec fortitudini patientia, nec eritati hilaritas ullam nubeculam obduxit. selasia e Is lia omnium virtutum imago, in cuius unguentorum odorem dum currit Ecclesia, id ea, ad cuius

similitudinem dum se flagit, sconforma n on

tam insummissione animi αἱ magnanima,in patrientia

234쪽

ORATIO XIII. Istrentia fortis, in simplicitate prudens; sed etiam δε-

lens titatur, vulnerata sanatur, victa vincit, ac mortua visit. nam Maria humili esse erim, animi altitudinem iniicis; patienti in cypressus ,μmmittis virium magnitudinem; simplici eri r splantata, instillat prudentia odorem; dolent, ea platanus, Fubministrat laetitia riuulum; victa vi palma, porrigit triumphi insigne; vulnerata euoliua,sanitatis instillat oleum; mortua ea bas mum aromatizans, vita restituit Uuram. sed quomodopossunt unius vires in Ecclesia omne partem tam late manare ossunt,non quia illa unae dquia diuina M. nam Maria in omni Ecclesia r

gione sedem suam ac domicilium is, ta in Liabano cum minutis Marthis, o in monte 'on cum mansuetis Magdalenis, et in Hiericho cum rudibus Apostolis, di iuxta aquin cumsolicitis vim ginibus,ta in Cades cum laborantibuι doctoribus, ct in campis cum piis Confessoribus, ta in plateis eum assictisMart ri ι;m Diu a Uirgo sit viram tum omnium imago, reliqui Diui sint expressiones ad illius similitudinem conformatae. me vera loqui, loquitur Maria. In omnibus requiem

quaesiui. quid quaerit Z ut in heressitate Domini collocet domicilium, & in haereditate Domini morabor. quarenti quid' siuccinis D Eus, in Israel inhabita, in Iacob haereditare, di in Hectis meis mitte radices. animaduolite hic

235쪽

apta rerum connexione veram tectioris mysterdisteiligentiam elicite. primum scrutatur Maria,

Quaesivi; scrutandisedulam curam excepit certa harendisintentia, Morabor; haerendisententia seq/ratur aperta DEI praeceptio, in electis meis mitte radices. diuinae aereptioni pιidsi bnem-

tur ' & sic. quid sibi vult, & sic ' ρο ε quaerendi

diligentem curam, morandi am sententiam, ac diuini praecepti impositam necessitatem, artaplifin pei,plena DEI Menter intonat, &sic in SPon firmata sum, & in ciuitate sanctificata similiter requievi, &in Iherusalem potestas mea, & in plenitudine Sanctorum detentio

mea. . Manasanctitaου non Martyrumpalmis. non Confessorum laureis, non virginum aureolis, nonsingulorum ordinum gulas triumphis, tanquam timitibus, coercetur: sed plenitudine Sanctorum, ideri, iisdem, quibus Ecclesia omnes continens Sanctos, regionibus circumscribitur. Eces Aa in Maria triumpho ita stupensgaudet, viga dens exclamet, quae est ista, quae ascendit sicut aurora consurgens, pulchra ut luna, electa ut sol, terribilis ut castrorum acies ordinata. pulchre. pulchriu/ tamen Ecclesia hodie militanshrimo Maria vagitu ac pannis, veluti unguentiae,

perfusa ta delibata, pote F adere has voces toris amoris, quae quae ascendit per de se

236쪽

ORATIO XIII. ἔρρtum, sicut virgula fumi,ex aromatibus myrrhae& thuris, ac uniuersi pulueris pigmentari j. Omnia conueniunt Disa virgini hodie nata, ut nihil aptius. ascendit sicut virgula fumi, quam dicit virtulam fumi ' Mariam tene iam pannis hodie fastis constrictam, qua Ecclesiam virtutumsumo'odore perfundat. Ascendit per desertum, quod narrat desertum ' non solitudinis, se te rilitatum hodierni triumphi clarissimum monumentum latur. o felicem sterititatem istam, qua QOcta ta militanti Ecclesia talem virgulam protulit: Uelicem Ecclesiam,quo hac hodie virgula, veltanquam vimin reuincta, vel tanquam fumo perfusa e LWab eo tempore, quo haec virgula in terris sata eLF, suauissimum virtutum odorem semper e uit. Accedite ditoreo ad hanc virgulam, hunc fumum, banc myrrham, hoc thm , hunc pulverem pigmentariasm. Filiam proponere lem, lunam, ca ori m ciem. ordinatam, esset cur refugeritis, ne vobis vel aciems 'erstringeret maiestatis fodiare,vel animos luna defigeret pulchritudinis admiratione, te ire liquas facultates castrorum acies percelleret virium magnitudine: Midam hodie non propono. Dum,non lunam, non castrorum aciem sunt hae nostra Regina assumpta lumina, in quibus beatqmentos defiguntur illam propono virgulam, reuinciet τοι virtutum quasi viminibus; reuinci-

237쪽

aost

ROB. TVRNERIentem refugitis ' eia nimis duri estis. propono fumum myrrha, ciet vossuauitate; cientem rein nullis ' eia nimώ inhumani estis. propono thus, acrimonia vos reficiet; reficientem absternamini' eia nimis inclemenici estis. propono puluerem prigmentarium, vos perfundet pigmentis; pe fundentem contemnitis ' eia nimisseueri estis. δε-niquepropono vobis eam virgunculam scitulam positulam,pulchellis ocellis dissuauiantem, ac, cum vocem edere nonpossit, querulo vagitu es quirit tu invitantem. sinu vagitu hoc illici, nec his oceialis irretiri postis, quis non dico Orator, sed D a V S DUM e coelo amoris faces vestris mentibuιμ iaciat'sed omnes videor viaeresian puellula sancto amore captos V inflammatos. quare id tantum hortor, ut tenellam tenelli amare, c sanctam sancte colere pergatis. hac ratione effectum erit,m qui virgulam amoris honoriss quodam qua ucco interris excoluistis, dignipaulo pore censeamini, qHes solis es luna, ta aciei ordinatae gloriam in coeliseontemplemini. Dixi.

238쪽

ROBURTI TVRNERI

Oratio cecima quarta, habita Romae in Collegio Germanico, festo die sancti Apollinaris.

I Qv io sit in rebus humanis quod summo excellentii ingenio viri -- hementer expetant stud profecto ea dicere, non ut selent illi ex race inquinate ac stata sed ut debent hi e hola. ρο- lite Seleganter. quod studium ea pressumath adeo omnium mentibus ita penitui in um, ut otiam se urrones illi, qui orationis elegantiam siseipiunt oratione refellendam, hanc notionem veluti latentem natura igniculum spissime pro-kant; ita ipsi i videntu elicitatis explesse num rum, quod dicendi ornamentum aut expilamna audiendo, aut legendo libarunt, illud orationi si careros elumbi plane stulta, quasi emblema quoddam interant. quod si omnium sit findit res9 eleganter ta apte velle dicere, fit sne, quo si cause maior , e. haec in hominibus voluntis magis acuatur ta incitetur: ut si ego eloquentiam alia quam a caelitibin omnium precer horie mihi insulari, nec stulte rudom videri debeam feci mirum, nec prudenter doctis inolens vel in tatum. ea nam1 in cause, quam ago, ut civmprecer

239쪽

Ioa Ron. TvRNERI dignitatem, quam continet summam res genere multiplexsit,ac deliberatione in utran parte impeditiqr: sane oratione nisi aut hausta e caelo, aut artificio eleganter perpolita non videatur posse expediri. Sacerdos nouid amicus meus debet hon

stari, at a quo debet nisi a disertissimo ' S. Apolli

naris communis omnium patronus vult ornari,at

a quo vult nisi a sancti os illud αἱ ο ij;hοι pietatis; virium non deberem deserere , pietatem nollem, nisi ita forta se essent implicita aut o cis

partes cum artis elegantia, aut pietatis λι cum sanctitatu laudedis magis videaturprater incium ac pietatem aggredi,qua nonpossis commode, quam omittere,quae velles honorifice. in tam ancipit id tiberatione quaprobabilitaου'in tam incerta probabilitate quis exitus ' en Auditorti) inueni ex tum. ea notio delibata e coelo,ut incium cedat pi tati,si utrunquepraestari non possit; in lexposita omnibus a natura, ut facultatem metiantur voluntate, non voluntatem facultate; ut nec noum noster Sacerdos velit egreferre, Ahodie illiis obsequio praeferam nostrum ollinarem,nec ego debe-om grauim laborares vos, qui adestis, Oratoris in sancto ornando facultatem desideretis , modo clia entis in patrone honestando voluntatem probaueritis. quanquam ne erretis de mea mente,non qnadisii fecit Apollinaris praeclare, ista persequar

gula, esset hoc nimis putidum9 sedillius exem-

240쪽

mea virium9 ita excitabo ad animorum delum, ut facile videritis Sacerdotem hoc tempore quibuscunque virtuti ae forentem posse contemni. nisi ad virtutum cumulum adhibeat delum ania morum veltanquam clauum in Ecclesia Armiter compaginanda, vel ianquam facem in mundo pie issammando.

Si Deus vobis Auditores hodie Oratoremis Me loco sisteret ue Apollinarem nostrum urguemcunque e coelo ouum,quam putatis fore eius Mationem'tersam conceditis omn&,ta vinolet coe-

situm, eloquentia defitiis undis assuentem ., Sed iam terse oratronis quem scopum ' an elequentia fortasse vobispraedicaret venerci' doctrina neruos' constantia semitatem e castitatis laureolam ' Ἀ- , stitiae clemensiam 8 clementi meritatem 'temperanti aestatem 'iustitia robur 'nihil horum, sed delum vobispradicaret animorum, quo uno S ita singula, ta quicquid habet virtutis tota complexio,

vaeris e continetur. Oratore hac politiori literatura tinctum,coram milite de Theobgia, coram Theologo de re militari, in foro δε DEo, In tem-

o de re Vorensibus ententiaμam dicatscholae, theatra,siubsistia ipsi vociferantur grauiter doliquisse, ac decori legem violasse hunc e caelo Oratorem putabimus tam fore e arte, finesensu, o

iudacio, qui ullam mitteret vocem no loco, nov . tempori.