장음표시 사용
71쪽
rs Ron. TvRNERI esset non magnum, e F Iudaeus populus electus; si Ludavi, essetferendum, e F Iudaου donatus Apostolatu ; si sudari non esset grauis culpa, ea Dein Pater aternus si Pater tantum,elset minus dolendum, ere Christus ipse i conivntitissimus. heu miserum, quid minutus sium insingulis' dolor ea ab omniabus. coniuratio coniuratio e F, quantam nulla
at in Didit, Iudaei ta gentilis, Apostoli ta inimici,
Patris o Filis caeli terra, contra mortem innocentissimi agni. singuli non perdunt, perdunt omnes; Pater, ego percuss eum ; Filius,animam meam pono pro ovibus meis; Iudam dum clamat, crucifige,crucifige gentilis,dum in Pilato damnat, quem non improbat, nullam causam mouisinu nio in eo; terra,dum expetit salutem; caelum,dum expectat restitutionem. quanti doloris e F, a Patre Filium a Fili ei ιm,a Iudais liberatorem,agentilibus vindicem, a coelo Dominum, a terra procreatorem expeti ad poenam, doloris quanti en'
sed de reliquis omnibus oferenda sint omnia, in se quid meruit Christus, ut ipse se consigat s in se quid
deliquit tantum, ut ipse se condemnet' voluit nostram culpamJapoena lui,summam siumma; voluit nostram tititiamsiso doloreptari,immodicam
immodico. abnegauit seipsium, non quod debuit plenus peccati, sed quod voluit plenus charitatis: abnegauit seipsum, 'ta cum diues esset, egenu sectus ere, ta eo modo egenu , quo dius, id e L m
72쪽
bis me egenus, quia homopro peccatis omnibus. ό mia sericordiam, δ dolorem. sed ad doloriagrauitatemm huc adde tenellam delicatulam carnem eius, qui is patitur; adde irridentem mundum, pro quo patiam . tum,adde fugiento Apostolos, quio patitur; adde tu stantem matrem ad crucem, dum patitur; addeci, omnia, adde singula, in omnibus, in singulis, nisi
singulorum hominum omnes dolores videamus h cnon dico aequatos, sed severatos, plane non via is muss, quod aut loquitur crux, au alitur Christus. quod tam verum e F, ut Euangelista horum dolo-is, rum umbratilem quandam speciem verbis cum
vellet assequi, ostenderit potius quid vellet, quam η quidpossit. coepit sinquit pauere, taedere, tristarcu moestus essesin horto tanta, tam multa, in cruce quot & quanta' coepit pauere, nonne satis fuit ta- dere' coepit moestus esse, nonne satis fuit trifari' coepit pauere, taedere, tristari, moestus esse. quidsibi β vult hoc' conatur Spiritus sanctus dolores crucisi loqui, sed verba non videtur posse legere, quibus - loquatur. dolorci crucis Audit.9 sunsummisu -- perant notionem vocum; sunt infiniti, non possunt, includi regionibus artis; sunt tanti, tanti, quant , , disrupta diuinipectoris compage, in velum, in so-
. lem, in lunam, inpetras, in terram, in monumen. ra,in mortuos redundant. mortui enim exilientos, monumenta aperta, terra tremula,petra disivi
73쪽
sr Ron. TvRNERI luna obducta eclypsi sollectvi tenebris, velum ci sum quam Euangelista non potvi concipere ver- his OelChristi moestitiam descelerepersequentium, vel Fuam maestitiam de Christi morte, loquuntur
commode, aut verius testaturr te. tota natura in
Christi silue Eoore dolet, siue languore languet. iani doleret' quiani langueret 8 morsuum conditorem, ta mora poena, quam mundus habuit, il- nominiosissima; mori in cruce, sicandalum fuit Iudaeis stultitia gentibus. quanquam Venitrus reτintrospiciamr, quanta dissipatio , quasidolor, naturas experici rationis consequebatur de morte sui conditoris,tanta Llitia ad nos, qui ex humana natura creti sumus, permanare debet, quod mortuus eri Christus, is mortum in cruce. dolor nobis debet esse de poena, latitia defructu.nam de eiusum- mapoena, eis,fuit, erit nobis in omnem aternita-iemsismmin fluctus. mors crucis nobis attulit vitam, dolor latitiam, sicandalum Euangelij lucem, stultitiasapientiam. sicandalum fuit Iudais, uitiattagentibin, nobis autemper lumen Dei immensa
sapientia. audiuimus crucis malum, audite uno verbo bonum. magnumsecretum ess crux.non enhquod apparet, malum: eo quod non apparet, honum. hominibus,qui crucem sensibin definiunt,apparet stitia,paupertari amaritudo, imbecillitaου; istamen, qui rem metiuntur ctu, ect sapientia, thesauru6 consolatio,fortitudo. atque ut ex uno
74쪽
ORATIO IIII. υε capiatis reliquorum quendam quasigustum, nihilus, Iane videtur cruce aut infirmius esse, cumsit mors;
ini aut vilius,cum sit ignominia nota. sed si insectaιαν non speciems em;non habitum, sed vim: inuera nies in infirmitate fortitudinem, in vibrate splen-
uti dorem, in morte vitam, in ignominia gloriam, in ιν speciesuccum, inhabit anguinem Uneruos. non r. iucundio uit Sardanapalo otitus infertus Mel Ψι te bruma quam S. Lauretio craticula ; non si ata uius aut liquidius fuit unguentum Helena, quam iis lamina ardentas Caecilia. quid minutu um' collia - ge carbonci, eculeos, rotas funess, rucci, quicquid u. denique tormentorum fuit excogitatum a Sata
ιιι na, adhibitum a Tyranno, facile videbis Christitue crucem aspersisse 2 carbonisiuauitatem,ut videas. tur pluma; U eculeo dulcedisem,m videatur mel; a. ta rota iucunditatem, ut videatur gramen; i. . ni gloriam, ut videatur diadema; ta patibulo lae-s, titiam,vt videatur trophaeum; ta reliquis omnibus
se tormentis reliquas omnes voluptatesve videantursia coelesies. crux videtur dura; e Eperiucunda, rogata Franciscum,quid illi vitam tam asperam codieriti illassauitate, crucem re ondebit, nisi taceath μ mitis. crux videtur grauis,e DF leuis, roga Dominia, cum, quid illi vitam summis doloribus exercitam ς illeuerat tanta voluptate, crucem respondebit, nisit absorbeatur extaticus. crux habuit omnias dolores,, ατ homo habeat nullos, aut certe minutos coelesti - quaς -
75쪽
o Ron. TvRNERI quadam suauitatepermistos. viram eius in infimmitate perficitur inquit Scriptura ta cornua, id erit , latera crucis hinc inde extantia in manibus eius, ibi Hi abscondita fortitudo eius. quod certeram es F verum visingula illim mala nobisfuerint singula bona. hanc sententiam manantem e coelo exprest Graecin Theologin tam eleganter, ut in verbu perinde agnoscatur Naesane enin, atque in factis Davs. idcirco lignum inquit aduersus lignum, o manus aduersub manus, in inquam fomliter extens aduersus incontinenter extensas, illa clauis confixa atque constriniae aduersus remissas olutas, illa orbis ει colungentes aduersim eam manum, qua Adamum Paradyso exturbauit , ideircosiublimitin aduersus lapsum, cis aduersus gustum, cs spinea corona aduersim pernicioseum imperium, & mors aduersim mortem, O tenebra propter lumen, b sepultura aduersus illum in momtem reditum, ta resurrectio propter resurrectionem. quid et anet eni narro reliqua 'quicquid ad nos fluxit boni, ex crucis infirmitate suxit, . cramentum ad medicinam, gratia ad fortitudianem, meritum adsistem. o fortitudinem, sed in- mitatis miram opotestatem,sied miseria nouam; ό vita-, sed mortis incredibilem. o mysterium, o miraculum. nonpossum Audito.ὰ pergere,altitudo musterjsiverat mea dictionis tenuitate. quanquam non eni, cur pergam. satis enim expressi
76쪽
recolamus, e ciamus g agendo, ne hoc incium in homines plenum charitat , Christo videatur e -xisse, ta in terram excidisse. empti sumus pretio magno,portemus ta glorifcemus D EVM in corpore nostro. empti sumus, a quo qui ' a D E o ho-st M. pretio magno. quo' crucis infirmitate,sieu potius infirmitatis fortitudine, pretio magno suminemptisanguinisinnocentismi quem vult D E v sferre tanti benefici uritum' ut portemus Uilor
sicemus D EvΜ in corpore nostro, ut corpus nostrum dedamm non constringendum libidinibu sedcrucis inurendum notis. nonpote F, nonpote F
esse sociu fructuum, nisi sit re passonum. Christus
p in eri pro n obis, relinques exemplum, visiqua mur vestigiarius. nisi eius lachrymab nostris i chrymis,etin poenam nostra poena, eius dolorem nostro dolor eius crucem nostra cruce imitemurfuisturum nunquam erit, in qui suunt ex Christo misericordia riuuli, in nos reduhdent. si non redundent, perimus Isu. uare te rogamm seu uis e I a s v, te roga per te, qu percru em fecistim deberemus, facias etiam utpo u femre onus: ista illa extensa brachia comple tantur nostram infirmitatem, illi traiecti pedes proterant nostram superbiam, ille tenellussanguis, quem nu la unquam labacula infecit, eluat nostrin mac triet
77쪽
sa ROB. TvRNERI LM; omnia tua,nostras vessorias imbuant psrita evmel infirmitates entent robore: ut ex cruce tandem referamus uberrimos salutarcii fructus, tama gloria in nostravita, nostra salutis in tua
VI D expectatu Patres' quid conuenistis adolescentci ' quid animista cogitationibuου defixi haeretissimgulis an ut ego ex Rhetorum sichola potituim in aures vestras orationisAι auitate insuam, an potius ut ex Theologorum castrisrobustulus in menteη vestras rationis firmitate irrepam' illud e F expetitationis vestra, hoc huius loci, neutrum mearum virium. San Lia Maria,quae me undique qua aucibinpremunt angustia Z nam quos ex altissimo Patris sinu vides huc conuenisse si quenteu, id a me tacitis quibusdam cogitationibus elicere videntur, iuvi ut laudes non solum linea mentis inumbrem, sed Rhetoricis etiam coloribus splendide illustrem. at cum nullus, ut Esse omnium Oratorum o niteat ornamentis, ta venustatiabus asstuat,minimam partem earum laudum,quai hi de te iam animis conceperunt, assequi dicendo
78쪽
, possit, ego ad tum virtvici hac dictionis moe tenui, late poliendaου quantulum adferre potero ' nam sis ego te laudo nigellam, sed pulchram, hi te cogitantu nardumse uauemsi ego lepraedico in summis rebus infimam, hi te admirantur in infimis rebus Fummam; sego te mortalem sine labecula essero, hi tesuspiciunt immortalem ingloria; si ego repetn-go terrarum dominam, hi te obstupessunt caelorum reginam. in singulis quid sum minutus Θ exhauria un exhauriunt cogitando misericordia tuae,preta, tis tuae,gloria tua fontos, ita si laudum tuarum ne . exiguus quidem rivulus videatur orationi mea, reliqum. imo ne quem cui quam orationi locumta reliquisse videantur, perrumpunt coelos, irruunt
in solium DEI, inuolant in sinum Patris, ut si quasia notiones de Maria in intimis mentis μὰ latebris 3 aut abstrusierit alte, aut incluserit arcte. Ezri ipsi
amore udio, tanquam taedis ardentibus incensi, aut eruant commentando, aut credendo Maria, aut . miserum me. putaram hodiein D. Virginis laudibus, tanquam immenso quodam Oceano, ν orationis mea vela explicare sed cum omnem orationem, vestrarum cogitationum impetus non sol lum vincant, sied etiam obruant, excludor piam, siquidem dictionis mea cursum, siue D. Virginis plendor ita opprimit, e vestra cogitationis cel i ritas ita reprimit: ut exordium hoc meum, quod ruabili ac perpetua quadam periodo adRheto-
79쪽
ROB. TvRNERIrum prasiriptum deberet vinciri , interrogatiunculis interruptum, concisium commis, ta membris itans timide, portendat neficio quodmea exist mationis imminens nausi sum, nis aura quadam lenior . coelo illapsa orationi mea, tanquam nauiculaefluctuanti, a uerit teliciter . sed assauit aura, mei pene stactum tempestate recreatmis ce. quippe cum amor vester in D. Virginem e Dgo haustus, ac Θbitu anctifotu continenter altus non patiatur me dicendo vincere v stram cogitationem, humanitas saltem illa, qua vos natura polluit et me, Mnquam Athene um coram Philone, aliquantulum ineptire. quemadmodum enim e thensus, cum cogeretur de gloria disserere coram Philone Duius iam aures cognouerat V Demosthenica eloquentia inustas
calamistris, ta Attica dictionis puritate delicate politas illum somniauitaventem ne tanti viri cogitatio medium s ibi dictionis flum intercideret: sic ego quoad disseruero pro huius loci ration nihil
tam unquam cossis e cu natura ordine iustitiai lege, quam Diuam Uirginem ita nata uisse homine,ut deberet assumi Dea, vos aliquantisservia gilans somniabo absentes, ne qui omnem de Piua virgine dictionem anteuertitis cogitando, hanc meam tenuiorem in mediis iam titibus itantem obruatis penitus. sed hoc ipso punctulo temtoris, tanquam diuina virgula Endimion, incipior somniar
80쪽
pergo. Etsi quae obseuritatis integumento natura implicarat,autpotius Deus adrefutamiam impiorum stitiam intimis recessibus contexerat, illa omnia Philosophi non poterant e tenebris eruerer tamen commentando, disserendo,scribendo in i tentiorci rerum medullab eo que penetrarunt, de vita ac morte qua nos Christi iam luce perfusi tenemm tanquam certo Euangel testimonio a. illai cs acie mentisperspexerint, ta literis, Gra- ei Graecis, Latini Latinis menter ta eleganter νpersecuti qua enim rationis firmitate colligebant vitam esse naturalem, quod omnes omnem animi corporisi contentionem in illa conseruandaseusi
piunt, ac ab ipsis mundi fundamentis susceperint r
eadem extorquebant,nihiliam natura repugnare, quam morte,quod nulta viderint non dico vitio vhturis oblitum, sed nesingulari quidemsanctitatis
laude rentem,cuim mente memoria morti tanquam furia quadam infernalis, non agitarit. ex qua re et si Porphirius apostata, aliis, qui ex hu-im schola e rescunt nostri temporis Athei, si mant occasionem irridendi nos Christi disciplina imbutos, quasi inepte caelitum aulam depinger mus ni tentem estis, congratam margaritis, omepulchresplendentem, ac omnibuου voluptatum deliciis mirifice assuentem, cum inuiti huius corpo-