장음표시 사용
61쪽
num , atque duplicem proinde bie esse descendenti
Aut enim di irribuitur Terminus prosingulis Isnerum ut dicunt bκ en, pro quibocunque sub genere .liquo contentis, nimirum pro omnibus speciebus, ac omnium 1 ecierum indiuiduis, ut ex Termino sis di irributo non solum scies , sed omniasingularia copulativo descensu liceat colligere Aut distribuitur Terminus pro generibus singulos rum, tae', pro omnibus quidem 1yeciebus suis, sed non pro omnibus harum stetierum Indiuiduis iste haec Propositio en uera , Omnes animal fuit in arca Noe, cum multo maxima pars diluuio perierit extra arcam . Qisre ex huiusmodi Termino se accepto licebit quidem colligere omnes syecies, non autem omnia indiuidua. Exempli gratia ex ista
oratione, Homo babet omnes sensus se colliges, igi. tur babet uisum, ἐπ habet auditum , re ita de res ἰiquis fessuum s eciebus, ut mihi liceat usitatissimo more Scholae dicere steriebus,er stetierum . alia distributio, quae duorum nuncupastur , idcirco quod pro duobus eopulatiue terminusaeeipi notetur. c. modo decipitur animal bie,
utrunque animal est bipes, u*ω iusta opus est ei plicatione, ut inferas, ergo b bre animal eu bis pes, er illud, vel inuὸ animal est bipes, er illudae ita de reliquis ,singula animalium paria, sus Iu Lobus disiunstrue evulando is sed
62쪽
sed bac de re plura libro primo Peribermenias . tibi ratio solet reddi, quamobrem bae non sunt constrariae, uterque homo sedebneuter bo sedet. Et primιν, libro Prior ubi osseditur, bies Himus debilis essς utrunque animal es quadrupes, atques uter que homo es animal, igitur uterque homo quadrupes est. , Secundum hic obseruandum est quod nullus quesat feri descensus sub termino sugulari, nes sub
termino materialiter, qui simpliciter; sed duntaxat sub termino communi personaliter accepto, quod is solus plura complectatur signiscatione, quae enus merando colligi possint. Tertio obseruandum , ut quoties de cessii 'sub subiecto, Praedicatum maneat inuariatum, seseus enim exfalso colligeretur unum. Nam se reus meres una opera sub utraque extremitate huius Propostionis: omnis homo es omnis homo, uerum eo ires in hune modum,itaque hic homo est hie bo,
mo, sic irmando desuuiis, cum tamen falsast Propositie,sub qua descenditur.
. Proinde se eηumerare oportet, igitur bis homo es omnis homo , O ille homo es omnis homo , unde patebit prius enuntiatumfalsumfuisse. Quarto , enumerando sub Praedicato, toties iteretursubiectum eum hae particula cum hoe cto, homo ect omne animal , itaque homo enhoe animat: ἐπ idem homo en illud animal, ae pesrinde de ceteris . D
63쪽
so . - . Qvinis sub Termino in aliqua consequen tia, pr lata , re potissimum in anteeeiente Hypothetice cunditionalis, non permittitur descensius, ne sals 'sum consequatur ex vero . . Si enim s*bβbiecto bi ius pronunciati, si omnes' pie uixerint, omnibuἰ tandem erit optime, sic colligas Itas si hie pie uis 'xerit, omnibus tandem erit optime ,falsum concludetur ex uero . Rursus non sequitur, Si missum avmentum suppedites animali, mori ipsum nece se ea, igitur s hoc alimentum non suppedites, neces sum ea mori , ἐν β istud quoquόnon suppeditas,uis detur tamen rectesequi, s descendas sub termino posito in consequente, ut si nullumst alimentum, omne animal necessum ea mori , igitur bominem
mori nece sse es, similiter,er brutum se nullum sit '
Sexto, cumst descensus subsubiecto Propositi nis exclusuae , uerti debet illud spreter ) in aliud ab) nest iratio sordida , se Omne animal praeter hominem expers ea rationis, igitur boe animal aliud ab homine, expers en rationis: b non, fistur hoe animal praeter bominem : quum excepti, nonsat nisi ab uniuersali se disrributione. . q. Septimo bic monent diligenter obseruandum eargumentemur a Termino in antecedente accepto cifuse ad eundem in consequσte, acceptum determi, nate restectu termini diffributi: uerum num temes
re boe moneatur di suirant fudis. Nam quρι
64쪽
δicunt bane consequentiam non concludere, Cuiuslibet bomnis equus non ejl animal , igitur huius bomnis equus en animal, b illius Oc. ac putaneamecidens esse uerum consequentefalso uidetur repugnarecommuni recte loquentium usui. Fleebas
Cum descensu plurima quoque de ascensu simuI
eommistersae infarciresolent,quod non putauimus faetendam ne tamen silentio eum damnasse uides mur , pauca de eo dicemus. Ascensum uocatant progressionem σsingularisbus ad uniuersale, de qua plura apud Aristotelem tibi de inductione agit. Porro, ut ascen Osf ret exadtius, multa praescribebant , ex quibus duo duntas xat libet referre, quefrequenter usui esse vale s stia sc : ici sentiunt. Prius et ne argumentemur a plaribus detersminatis ad unam reste tu distributionis,aut multitu dinis, boc est ; ne argumentemur ab eodem termi no saepius in Antecedente accepto determinate , aIeundem in tonsiequentesemel duntaxat determ sue sumptum, restestu termi i alterius distributi, aut dictionis pluralis numeri, aut copulati. Hinc non sequitur, aliquis homo non est C cero, O illiquis homo non est Socrates: γ scde caeteris omnibus,
65쪽
LOGICEs f. litur aliquis bomo non-bomo. Posterius est ' ne argumentemur ab uno aliquo. termino in antecedente hion diaributo, ad eundem Astributum in consequente: ut non sequimr, binus
hominis manus non est dextera, emta in a*s, vis tur nullius hominis manus est dextera , ubi manis sum est antecedens esse uerum, demonstrata sema persinistra manu, O consequensfalsum , quia in consequente manus simul pro dextra, O sntfira uniuersaliter accipitur ,
De Relativorum acceptionibus. '
Possesquam Terminorum .ibsolutorum uariam usurpatione qua potuimus breuitate absoluimus ,renat breuissimis indicandum,quid Relativorum acseeptio sibi proprium uenleet.
Est itaque Resaimum definitore Diomede)quod ex propria sua significatione
rem antedictam refert. Est autem duplex Relativum, alterum Accidentifriuod refert adiectivum , seu accidens, ut: talis, quali , quantus , O tua. Alterum sublantiae Relatiuum, quia rem su santiuo nomine desinatam refert, atque hoc est splex.
66쪽
' Alterum diui erstatis, quia rem ab anteeedente diuersam refert, seu potius, quod pro re ab antes cedente diuerse aecipitur, ut allus, alter. Alterum identitatis, quod pro eodem cum antes cedente accipitur. idque rursum duplex eis., Alterum reciprocum, quoi refectit significatis 'nem uerbi in f, a quo processit, ac idem suppositum designat qualia sunt bor suus. ,
' Alterum non reciprocum, quod nullam omnino merbi reciprocationem importat: qualia sunt haees , q*i, ille, ipse, isse , bieis.
Sed inorum exactior demitio tractatio a Graematicis petenda relinquitur. His itaque sic breviter cum uenia Grammatis eorum praelibatis, tres assignabimus in uniuersum Regulas, quae ad intestigendam Relativorum acereptionem sust cerint. Prima est, Relatiuum substantiae dis uersitatis pro alia re accipituς quam fuit anstecedens. Accidentis vero Relativum pro eodem. Prioris exemplumst hoc , Animaliumcluaedam rationalia, alia uero rationis expertia, ubi RHastiuum salia) refert quidem antecedens animalia rationalia . sed pro brutis accipitur. Ponerioris partis reguta exemplum boc esto, Cisera fuit eloquens, qualem fuisse diuum Hierans um eius monumenta tesantur. Relativum qualem
67쪽
34 LOGICEs refert eloquente seu qualitatem allectiva tu elisquens designatam, re pro eloquente accipitur. secunda . Relatiuum Identitatis n Reciprocum pro eodem accipitur,pro quo antecedens . . Vt , Vir eius fuit Poeta quem merito praedicat,omanorum principem quem ) capitur pro eo sat nomine Virgilis easgnificatus. IllurisAulo hie animaduertendum es Relativum identitatis refers re antecedens 9uum restrictum ,siquidem in evulstiua Propositione su positum et verbi cale, alis quod corpus animatum non sentit, atque hoc ips sum est planta. Relatiuum hoc non pliciter corpus animatum refert , sed eum determinationerentingente pronunciatum coetus animatuBquia ηοη sentit. Quod adiectum est in putatiua Propositione indicat hane regulam in reliquis inpotbeticis, nesquaquam obtinere ueritatem, quod haecdisun tiua aperte declarat, Aut eclipsis solis non est, aut ipssa est , quam esse ueram nemo eat inscias, qui non careat sensu communi falsa tamen erit si Relati suum , antecedens refrictum retulerit, quandoquis dem hie sensus erit , aut ecclipsis eii, aut inaquason est , est a
omae Relatiuum, reso reciproco, primitiuae
68쪽
steriei accipitur eodem omnino.acceptionis mori qua caperentur reliqui termini eo loco positi, ut aliquod
animal est rutibile ,-οrinis Iro est illud , Relatiiuum istud ) eonfuse accipitur , rugibile uero quod antecedens ei terminatὸ Dictum est in regula sexcepto Reciproco) nam reciprotum primitiuaemelei dccipitvrsecundu exis gentiam antecedentis : uerbi gratia , Relatiuum se in hac propoisitione, aliquis homo uidet se, capitur determinaysicut suum antecedens In hac discrest sae singulariter, bis homo uidet se: denique in bae distributive , nullus 'homo uidet θ. Nam Assem modis in distis Propossionibus capiebatur Anteces dens homo ut ex distis manifesum e L Idem
dicium e ' de suber sibi, ut in hae inibi γ distribu,
tiue eapitur. Omnis homouetsibi, sic tame uesingulisobus indiuiduis antecedentis ,sngularet itui indiuidua restondere intelligas, unie si, ut ex pr dicta propositione non pota hanc inferre , omnis homo omni homini fauet. '.' Insuper adiectumfuit primitive 'eciei quos niam deruatiua propriam habent acceptionem, ad
normam caeterorum terminorum communium , ues
bi causa, trabit sua quenque uoluptas. Relatiuum s sua accipitur confuse. . . De descensu sub Relativis boe tantum addimus, ut prius sub antecedente , quam sub relativo descensiatnr , idque proptere quod Relativi acceptio ex
69쪽
Desimplici Terminorum aeceptione, qua potuismus breuitate tradidimus, quae obserua ne digna videbantur , proximum eis i nune amplam Ters minorum acceptionem exhediamus . Cuius maxismus en usu cum ad recte confrientas βDgismo , O ad exacte iudieandum de diruismorum,o consuersonum forma, tum praecipue ad inquirendam veritate velfalstatem propostionum, gine consnant ex copula alterius temporis, quam proentis.
Dicitur itaquε Terminus amplὸ accidqui accipitur pro suis significatis secundu
diuersas tempta um differentias.. Temporum disserentiae, eu Τempora ὀferentia sunt innans, praeteritanser eonsequen siue futu rum . Exemplum descriptionis en subie tum bus si propositionis, callium fiat frigidum , Nam accipitur pro rHuae calet nunc, vel irriusfuit cas
Huius amplis acceptionis excogitandae occasone praebuit, quod animaduersumfueritelarasque Pr positiones vulgo ueras concedi, lieet nune nulla sus rest ros , per ιerminossignifeata. Vmla Terinis
70쪽
norum ampliatio sic enim loquuntur γ ex 'furropositionis est petenda , potius quam regulis . Trademus tamen iuuandi audiosos causa , quasdam fregulas, ex doctorum intelligendi usu desumitas ,
subiectum Propositionis curus uerbum est praesieriti temporis apuatur,feu uerius laxatur H prs sentisor praeterita tempora. Cuius uero verbum
qi futuri temporis, at praesentu futura r ut dii dico , Cicero fuit homo, Antichrinus erit homo , accipiuntur subiecta ample Ac me quis crimientur baee esse somnia , inueniet eadem grauissime distulari apud Aulum Gellium libro I7. cap. . ubi docet, de quo furto intelligendast uetus ibare Atinia lex. Q surreptum init, eius rei aeterna autoritas eno . Non sunt igitur buiusmodi regulia prorsus constemnent i quidam volun edobuissuuia aiunis rus amplexandae, quatenus autorum sermon ε1 viationibus recipiuntur . Secunda Regula. Subiectu Propstionis,cuias uerbo praeteriti tesperis additur Participium futuri temporis,aut contra ampluitur ad trium temporum Astere tias .Qvmodo