장음표시 사용
252쪽
APPENDITApologetica, In qua respondetur quibusdam Monitis Equitis alicujus
Um haec abibluissemus, incidit in manus nostra scriptum, ab L mite quodam c ita scribebat is qui id transmisit)-nominis, & eruditionis submissum &destinati m. Monita erant ad Obseruatorem Notarum in Iussicium Theologi cum, acria illa quidem, mordaci que, sale Satyrico,ne insulsa essent,condita, denique talia, vi f cile appareret, non a Theologo calamo & atramento sedate constriapta, sed ab Equite, stylo ferreo, cruore dc felle iracunde exarata &profecta esse. Visum hic illi Monitori,licet importune post festum venienti,aliquid reponere. Primum ergo, scommata, criminatio-nci.& irrisiones,insolentis animi indices, quibus Obseruatorem dc Ernestum imnierito exagitat, contemnemus. Neque enim decet Theologii in cum Equite contumeliae serram ducere & reciprocare. De: nde ea quae in praecedentibus repulimus,ue Tautologo Monitori illi similes simus, tacito pede praetereuntes,ex caeteris ea quaevid aa a buntur v
253쪽
breturad rem &institutum nostrum facere,breuissime aequoLect ri explodenda subiiciemus.
Examinatur haec consequentiae Paepa propter foedus Passauiense con
sensit incessationem poenaria Comtra haereticos, ergo consensit tacite
in ipsum foedus a nobis negata, dc a Monitore Equite defensa
IAecusat Monit l,quod Notator diiserit,axioma, 'Podo unumquod etali, idmagurale. desola causa finali vestim esse. Nescisse sociitan D. Thomam, Philoponum, Alberium, &c. effatu, illud de aliis causisinterpretari. Decuissenouelluin Logicum, capite demisso discere ab hisce. &c. Resp. D. Eques Monitor, haud equidem pro candore equestri filiumObseruatori imponit. Non dixit,axioma illud,Propter quod unumquodque tale: &c de tala causa finali verum esse. Est in manibu exemplar autographum, quod ita habet ad verbum: Mira est latomissius in arguenda epilogistia, cum ex La manvouaa, gumentatur et Si iuxta Lapn inn. Pontifex tacite consentit in poema rum contra haereticosi Ialutarum cessationem opterfar cum Confessionistu initum,multo magis consentit in ipsis aedis hacsaltem repas
254쪽
te. Cui enim consentit, inquit, in essectum propter causem,inaeis censentit in causam. Certe enim hac ratiocinatio tam imperita uiuerem literarium Logicum non sapit, neque mulsum Philosophicum, multa minus Theologicum olet. Deus consentit inpunitionem damnationem heminum aeternamgropter causam,idesipeccata aspermissa, ideo- ne magis in peccata nosAra , quam in damnationem consentity Absit.
Axioma illa desiacausa ali rerum est,ile omnibus alii falsit,. Ubi hia sit memio illius:Propter quod unumquodq; tale Estne idem Axioma: sim consentit in effectumpropter causim,magisco me tit in causam: cum illo; Propter quodunumquod P e tale. &c. ' Multum sane erras. Multo hoc posterius illo priori patet latius. Hoc in Logicis & Ph sicis usurpari ab auctoribus conlueuit,hoc in Ethicis & moralibus proprium locum habet. De illo edixit Obseruatori de hoc tunc temporis non somniauit. Qirare quod illum monet D. Eques, demisso capite a canae & robustae sapientiae viris genuinum axiomatis illius sensum discere, non facit operae suae pretium. Etenim ante multos omnino annos, cum ille novellus esset Logicus, non poenitendo labore Doctores audiens, inter caetera percepit,&didicit. i. Interea duo axiomata distinguere oportere, tanquam inter magis di minus late patens. a. Illud , Propter quod unumquodque &c. in Phy sicis, hunc sensum obtinere, ut indicet causam effectu suo naturali esse nobiliorem : id ver. neque de omni, neque de sola finali intelligi debere. s. Idem in Logica, ubi causis cognitionis , sive praemissis conclusionem, in Syllogismo praese .lim temonstrativo, inferentibus, applicari consueuit, ita ab aliquibus admitti, ut conficiant premissas esse conclusione,alii notiores,alii certiores, ii veriores,ab aliis tamen noli immerito repelli. o. In Ethica sue moralibus, hune explicatum habere; Propter quod v- numquodque est tale &c. id est; propter quod aliquid volumus, id . magis censemur velle: quod coincidit cum Axiomate, quo de nunc litigamus, nimirum: consentit in effectum propter causam, magis consentit in causam. Didicit vero obseruatonid quod variis in cathedris palam multis annis docendo contriuit, &quod Notatori Anti-Ernes sino objecit, scilicet, Maximam illam veram esse in causa sinati,in caeteris fallere, ac consequenter, qui ex consensu affectiumaaa a quo
255쪽
uo voluntas in effectum aliquem fertur propter causam, cossi geremtitur, voluntatem etiam consensu affectivo serri in illam ipsam causam,aut imperitum esse Logicum &Philosophum , aut talacem, nisi tamen illa causa sit finalis. Atque haec veritas est euidens, cui nemo Philosophus contradicat, nisi qui velit inanem de nomine di
sputationem instituere. Libet rem olyendere. Eteniin dupliciter potest voluntas consentire in effectum propter causam. Primo, ut a causa sit volita & adamara, atque adeo ut voluntas consentiat in effectum & velit effectum, ideo, quia vult obtinere causam illius, a matque illam. Ita equidem aegrotus consentit in abscissionem pridis sui, ob vitae conseruationem, qua sins nunquam consentiret, quae vitae conseruatio est causa volita; ideo enim vult abscissionem pedis, quia vult conseruationem vitae. Et haec est causa finalis, ut manifestum est, ideoque quisquis in effectum, ex tali causa cita voliata& adamata consentit, in ipsam causam consentire, & magis qu, dem consentire est censendus. Vtique enim qui truncationem sedis vult, quia vitae conserarationem vult, magis vult vitam comeruare, quam pede mutilari. Vnde etiam qui ex eiuscemodico sensu in effectum ex tali causa, colligeret consensum voluntatis etiam in illam causam , peritus omnino Logicus & Philosophus smret habendus. Secundo, accidere poteli, ut causa quae volumtatem ad esse etiam aliquem amplectendum ciet, non sit volita,n que ideo ad conscntiendum moueat, quia affective intenditur aut
matur, sed pure pute tantum quia existit. Ita eundem aegrotum, ut ferro atque igni corpus submittat, mouet pertinax gangraena.. Nam vult sectionem propter gangraenam pedi innatam , nunquam voliturus, nisi illa taret, At non vult propter gangraenam volitum. Quis enim velit tantum sibi ipsi malum p Sed vult propter gangraenam existentem. Ita iudex vult rei suspendium , propter furtum, non a se volitum, sed a latrone patratum. Gubernator consentit in redditionem urbis , propter resistendi impotentiam, non 1 se volitam, sed in urbe repertam. Puer applicat animum ad studii laborem,propter ferulam&plagas, non a se adamatas, sed
. ab duro Didascalo intentatas. Moyses consensit in dissolution om
256쪽
Matrimonii rati S consummati, propter duritiam cordis Israelit rum, non a se volitam, sed in populo salaci existentem. Iam dico, si de tali causa capiatur Axioma praedictum, omnino locum non habere,neque ex consensu ineflectum,1 tali causa profecto, recte unquam colligi posse, consensum in causam. Et ratio cst manifesta, quia fieri potest, ut istiusmodi causa, etsi ad volendum aliquid aliud
animum impulerit,tamen non modo non adametur a voluntate , sed
summo odio habeatur. Quod si causa, propter quam in effectum animus noster fertur, potest interea tamen a voluntate nostra odio haberi , quomodo tu recte colligas, in illam ipsam animum nos immmagis ferri Exempla allata, iubare meri aiano clarius rem hanc
conficiunt. Ager vult truncationem corporis propter gangraenam,non tamen ideo gangraenam. Iudex vult suspenuium rei propter furtum, non ideo furtum. Cubernator vult redditionem urbis, propter defectum virium, non ideo vult dehoum. Puer vult studendi laborem ob plagas,nonplagas. Moyses voluit repudium propter duritiam, duritiam non voluit. Iam ad nothrum propositum veniendo. Notator quispiam(nescio an ipsius qui modo Eques & Monitor voluerat contra Ernestum contendere, Pontificem tacite saltem consensisse in foedus Passaniense, & sic arguerat: Pontifex consensit in cessationem poenarum haereticis ex lege debitarum propter foedus. s teste Larinam
no Ergo consensit taciti, & saltem ex ea parte inipsum foedus. Quia qui consentit ( probabat in effectum propter causam, consentit maeis in causam. Hic reposuerat quis alius Ernesti amicus( & nos supra idem fecimus o pessimo exemplo Logico, & imperith sie colligi. Axioma illud in sola causa finali vim obtinera
sua m. Deum veste damnationem hominum aeternam propter caum
sim, scilicet peccata ab ipso permissa , ab hominibus vero patra
neq; tamen ea causa,peccata nominum velle, tantum abesse ut magis
ea velit. Hoc male nunc habet Equitem, di otatoris illius utiq; amia cum & fautorem, monet debuisse abs D. Tho. Alb. Philipdoto, Calderi. Baldo. Tiram & nescio quibus non discere, quomodo a a a 3 im
257쪽
c in moralibus usurpandum, illubhilosophi sit dictum. Ego ver is, post auditos demisse, lectosque canae&robustae Sapientiae viros,persto,& dico,in moralibus, des uo hic lis agitur soluinmodo, debere
intelligi tantii m de causa finali&Volita, neque ullum auctorem aliter accipere aut recte interpretari. Et urgeo exemplum,quod praemanibus habeo, de quod extorquebite manibus, aut Eques, etsi aurei velleris fuat, aut Monitor nunquam. Deus eo entit in danimationem hominum propter peccata, quae sunt causa damnationis, & tamen nonconsentit in illa peccata, tantum abest ut magis consentiat.
Eo tibi effectum,en causain, en consensum in effectum,endissensum in causam eiusdem effectus. Et quare Deus non colligitur consentire in illam causam, etsi in effectum propter causam consenserit pNonne quia causa illa, scilicet peccata hominum, non sunt causa hii lis, respectu Dei,neque causa volita a Deo p Et nunquid, si, illa pe eata mouerent Deum ad damnandos homines, non quomodocumque,seu ideo quia existunt,sed finaliter . seu ideo quia intenduntur a Deo & amant tu .nunquid,inquam, tuncDeus, ex so quod ex tali causa vellet damnationem seu este istum reccatorum, vellet etiam vi talia volitionis & magis vellet peccata,quam damnationem Ergo mania festum est,non posse colligi consensum voluntatis in causam, ex consensu eiusdem in effectum, nisi illa causa sit finalis, seu volita. Respondet Monitor valde docte. Valetaxiomam causis viri
que tera mitra conuenientibiu, dum inpraedicato continetur. Id
est, in praedicato 5: subiecto debet poni vera causa. Bene habet.
Quis non consentia&Imo de eadem causa, cuius mentio fit insuta jecto, debet fieri mentio in praedicat . Subsume porro Peccata autem ut permis,non sunt causa damnationis,sed ut aduersintia di, una voluntati: Sane erumpermisso peccatorum non est causi damnati nis,sed malit peccatarum. Alfoedus est causa, cur consentiat Papa
in abrogationem poenarum. O effugium hominis tr. Quid refert pe cata ut permissa , sub reduplicatione non esse causam peccatorum pSussi clipeccata,qui permissa sunt,in sensu identico seu specificatium esse causam damnationis. Redit ergo argumentum, hoc modo: Qui consentit in effectum propter causam , consentit magis in ca
Iam: Atqui Deus consentit in damnationem hominum propter peccata.
258쪽
cata quae fuere a Deo permissa : Ergo Deus magis consensit in peccata quae fuere a Deo permissa. r. Fateris peccata ut mala, esse causam damnationis. Sic redit sophisma, ex tua doctrinae factum: Qui consentit in effectum propter causam, consentit magis in causam et Atqui peccata & mala, liant causa damnationis hominum ,&damnatio est peccatorum ut malorum effectus: Ergo qui indami tionem hominum consentit propter peccata ut mala sunt, consentit magis in peccata ut mala sunt et Atqui Deus consentit in damnationem hominum propter peccata ut mala sunt: Ergo. Quid nunc Domine Monitor i Annon parissima paritas FPergit ille. Miue generis est consensus Dei in damnationem, a consensu eius em in peccata damnatorum, psi mi sum hic e si, i e probatiuiu,idech mirum non est, si sophisma Obseruatoris nilalconesi dat,eo quodnon idem itin praedicato Osubiecto consensu, strense nenter sophisma constet quatuor terminis, quodab egregio vostro Obseruato
r. Miranda prorsus res t Quatuor terminos a Monitore hic deprehendi 8 Videamus. Syllogismus est hie. Qui consentit in effectum propter causam, magis consentit in causam. Hic in subiectode praedicato de eodem consensu approbatiuo et sermo.Sensus enim eth; qui consentit approbatiue in effectum propter causim, consentit magis approbatiue in ipsam causam. Nunc ad Minorem:
Atqui Deus consentit in damnationem aeternam hominum approbatiue,propter eorum peccata: Ecce iterum mentio sit consensus approbatiui Ergo Deus magis approbatiue consentit in peccata. Vbi ergo manet quod obiicitur, quod in praedicato &subiecto non sit ideconsensus p ubi consequenter quatuor termini Debebat Monitor melius obseruarequidobiiceret. 1. Quaeso quae illa consequentia: In praedicato&subiecto non est idcm consenuis et Ergo syllogismus constat quatuor terminis y An non potest syllogismus constare tribu statum terminis,etiamsi in praedicato&subjectoponatur diuersus consensus ' Si quis dicat; Qui consentit tantum permissiue in peccatum, non contentit approbatiue; Atqui Deus consentit in peccata hominum permissiue tantum et Ergo, Quid hic sentis Monitor&Eques An non syllogismus in tarmaprila An non a mea
259쪽
emersus in praedicato de subiecto ponitur consensus p Nescio sandant uipse intelligas quid velis. s. Nulla sit in illo syllogismo mentio eonsensus diuini permisiuit, neque in praedis aeto neq; in subiecto qui ad rem spectet, vel vim faciat, sic enim dicitur: Qua consentit,approbatiue scilicet,in effectum propter causam, consentit etiam, scilicet approbatiue, in causam. Hic nullus auditur consensus permisi suus. Atqui Deus consentit approbatiue in damnationem hominum , propter peccata a Deo permissa. Hic quidem importatur consensus permissiuus, sed ad rem non spectat neque in eo vis argv- menti consistit. Omitte enim ly permissa & eadem remanebita gumentatio. Demum etiam, u ly permissa in Conclusione ponas, iam omnis perit quatuor terminorum umbra. Audiant hunc siblogismum Logici, & iudicent an sint quatuor termini. Qui consentit approbatiue in effectum propter causam, consentit magis approbatiue in causain: AtquiDeus approbatiue cor sentit in damn tionem hominum propter peccata a se permissa : Ergo magis approbatiue consentit in peccata a se permissa. Certe, certe hxc monitio non olet muscum philosephicum. Sicut ergo praedictus syllogismus non concluditDeum consentire in peccata hominum, ita etiam non concludit Monitor, Papam consentire in foedus Passauicum. Et sicut Deus, etsi propter peccata ut mala sunt&commissa, consentit approbatiuc in damnationem, ita tamen ut peccata illa detestetur: ita fieri potuit, ut etsi Papam cessationem poenarum consenserit propter foedus, ipsum tamen sc dua politiue improbauerit. Ex quo uc argumentor.:Si Papa, e iam consentiens in cedationem poenae approbatiue, potuit non stante eo consensu Foedus Passaui cum positive reprobare & detestari, non recte ex illo consensu,ta cessationem, concluditur consensus in ipsum foedus. Atqui Papa potuit consentire in cessationem
P venarunt, etiam propter foedus, ita tamen ut eodem tempore foedus illud positive reprobaret. Ergo. Probo Minorem. Potuit Papa consentire eo modo, quo Movses olim consensit in diuortiunt Propter duritiam cordis. Approbauit ( ex probabili multorum/qnxentia ) dispensative repudium, ob duritiam, quam tamen po-Pvii Hebraei duritatem ipse neque approbatiue neque permissiue
260쪽
volebat, sed animitus oderat, Dei &virtutis amator prophety Quare sicut Moyses consensit in diuortium ob vitium pervicacis gratis non volitum,sed odio habitum: itaPapa potuit consentire incessationem poenarum, ob foedus Passauicum non volitum, sed certae animi sui sententia damnatum. Et sicut si duritia cordis non fuis.set,Moyses in repudium non consensisset,& ideo duritia consensus causa fuit ita nisi foedus Passauicum fuisset, Papacessationem poenarum non concessisset, &ideo foedus concessionis causafuit. Et sicut, licet duritia populi causaret inMoyse consensuim in dissulutionem connubii,non tamen causauit consi nium in illud duritiae vitium et ira licet foedus Principum,causarit in Pontifice, consensum in aboliti nem poenarum,tamen non caldauit consensum ullum in foedus. Et-go sicut imperite quis argueret sic : Moyses consensit in libellum repudii propter duritiam cordis et ergo consensi in duritiam cordis ta non minus imperite concluderet,qui diceret: Pontifex consensit in cessationem poenarum propter foedusPassauicum;ergo comseasit in foedus Passauieum. Quare videat Monitor ne porro tam temere alios de quatuor terminis di dyssyllogistia accuset,ne sorte a quoquam audiat illud:Ne graculus Musam,velcicada Apollinem.
objicitur Obseruatori quod maledixerit. Ernestum non ideo dicere pacem illicitam, quia in directe coeoperetur haeresi cum Emestus
i Espondeo. Dupliciter potest aliquid haeresi vel cuiuis rei vi