Rei Publicae libri decem

231쪽

ἀνακυπτων καταμανθάνοι τι, ἡγεῖσθαι αν αυτον νοησει

ευηθικῶς. ἐγὼ γαρ αυ ου δυναμαι αλλο τι νομίσαι ανωποιουν φυχην βλεπειν μάθημα η κεῖνο, o αν περὶ το ντ i και το ἀόρατον εὰν δε τις ανω κεχ ηνῶς η κάτω συμμεμυκὼς των αἰσθητῶν ἐπιχειρῆ τι μανθάνειν, Ουet μαθεῖν αν ποτέ φημι αυτόν - πιστήμην γὰρ υδεν ἔχειν των τοιούτων - ουτε ἄνω αλλὰ κάτω αυτου βλέπειν

μαθήσεσθαι όδδε, ν δ εγώ. ταυτα μεν τὰ ἐν φουρα-νω ποικίλματα, ἐπείπερ ἐν ρατω πεποίκιλται, κάλλισταμεν ἐγεῖσθαι καὶ ἀκριβέστατα των τοιούτων πειν των δε

ἀληλνῶν πολυ ἐνδεῖν, ας το ον τάχος καὶ φουσα βραδυτης ἐν' ἀληθιν ἀριθμω καὶ πῆσι τοι ἀληθέσι σχη- μασι φοράς τε προς ἄλληλα φέρεται και τὰ νόντα φέρει α δη λόγω μεν καὶ διανοία ληπτά, ἄψει δ' ου η συ οἴει; Ουδαμῶς, ἔφη. υκουν, εἶπον τῆ περὶ τον ουρανόν ποικιλία παραδείγμασι χρηστέον της προς ἐκεῖνα μαθήσεως ενεκα, ομοίως σπερ ἄν εἰ τις ἐντυχοι πλυαιδάλου τινος ἄλλου δημιουργου η γραφέως διαφερόντως γεγραμμένοις και ἐκπεπονημένοις διαγράμμασιν. ροσαιτο γὰ0 ἄν πού τις ἔμπειρος γεωμετρίας ἰδών τὰ τοιαsτα, κάλλιστα μὲν ἔχειν ἀπεργασία, γελοῖον μην ἐπισκοπεῖν ταυτασπουδῆ, ς την ἀληθειαν ἐν αυτοῖς ληψόμενον ι σων διπλασίων η ἄλλης τινος συμμετρίας. ἴδ' οὐ μέλλει γε- 53ολοῖον εἶναι ἔφη. ω ἔντι δη ἀστρονομικόν, ν δ' ἐγώ,

οντα ουνοίει ταυτὸν πείσεσθαι εἰς τὰς των ἄστρων φορὰς αποβλέποντα νομιειν μέν, ώς οιόν τε κάλλιστα τὰ τοι

232쪽

νο δημιουργω αυτόν τε καὶ τα ἐν α-- την δὲ νυκτὼς προς ήμεραν ξυμμετρίαν καὶ τούτων προς μητα καὶ μη-

νος προς ἐνιαυτον καὶ των αλλων αστρων προς τε αὐτα καὶ προς αλληλα, ου ατοπον, οἴει, γησεται τον νομίζοντα γίγνεσθαί τε ταυτα ἀεὶ ώσαύτως καὶ ουδαμῆ οὐδενπαραλλάττειν, σῶμά τε ἔχοντα καὶ ρώμενα, και ζητειι παντὶ τρόπω την ληθειαν αυτῶν λαβεῖν 'μοὶ οὐνδοκεῖ, φη, σου νυν ἀκούοντι Προβλήμασιν αρα, ην δ'εγώ, χρώμενοι σπερ γεωμετρίαν ουτω καὶ ἀστ9ονομίαν μετιμεμ τὰ δ' εν ωουρανήεάσομεν, εἰ μέλλομεν ἄντως ἀστρονομίας μεταλαμβάνοντες χρήσιμον το φυσει φρόνιμον εν τῆ ψυχτε ἀχρήστου ποιήσειν Η πολλαπλάσιον,εφη, το εργον φώς νυν ἀστρονομεῖται προστάττεις οἶμαι δε γε, εἶπον, καὶ ταλλα κατὰ τον αυτὸν τρόπον προστάξειν ημῆς, άν τι ημῶνί νομοθετῶν ἄφελος d. XII. Ἀλλα γάρ τι εχεις υπομνῆσαι τῶν προσηκόντων μαθημάτων; υκ εχω. φη, νυν γ' οὐτωσί. υ μην εν,

τὰ μὲν οὐν πάντα ἴσως ὁστις σοφὸς ξει εἰπεῖν - δε καὶημῖν προφανῆ, δύο Ποια δη Προς τούτω, ν δ εγώ, ἀντίστροφον αυτο s. o ποῖον Κινδυνεύει, φην, ς προς ἀστρονομίαν ἔμματα πεπηγεν, ώς προς ἐναρμόνιον φορὰν ώτα παγῆναι, καὶ αυτα αλλήλων ἀδελφαί τινες αἱ ἐπιστῆμαι εiναι, Γλοι τε Πυθαγόρειοί φασι καὶ ημεῖς,

Γλαυκων, ξυγχωροsμεν η πῶς ποιοsμεν Ουτως, ἔφη. Oυκ0sν ην δ' ἐγώ, ἐπειδ πολυ τ εργον, κείνων πευσόμεθα, πῶς λέγουσι περ αυτῶν και ει τι ἄλλο προς τούτοις ' μεῖς δὲ παρὰ πάντα ταίτα φυλάξομεν το μέτερον.

Ποῖον Μ ποτ' αυτῶν τι ατελες επιχειρῶσιν μιν μανθάνειν ους θρέψομεν, καὶ OD εξῆκον ἐκεῖσε αεί, οι πάντα

δεῖ ἀφήκειν, οἰον ἄρτι περὶ της αUrρονομίας λίγυαεν χ

233쪽

0υκ οἶσθ' οτι καὶ περ αρμονίας ετερον τοιοsτον ποιουσι; 3l

τὰς γαρ ἀκουομενα αυ συμφωνίας καὶ φθόγγους ἀλλη

λοις ἀναμετρουντες ἀνηνυτα ῶσπερ οἱ ἀστρονόμοι πο- νουσιν. Νῆ τους θεους, εφη καὶ γελοίως γε, πυκνώματ' αττα ὀνομάζοντες καὶ παραβάλλοντες τὰ τα, ιον ἐκ

γειτόνων φωνην θηρευόμενοι, ο μεν φασιν ἔτι κατακουειν ἐν μεσω τινὰ ητην και σμικρότατον εἰναι τοsτο δι

στημα, ω μετρητέον, οἱ δε ἀμφισβητουντες, ομοιον δηφθεγγομενων αμφότεροι τα το νο προστησάμενοι. Σεμεν, ην δ' ἐγώ, τους χρηστους λεγεις τους ταῖς χορδαῖς πράγματα παρέχοντας και βασανίζοντας επὶ των κολλόπων στρεβλουντας. να δε μη μακροτέρα ἡ εἰκὼν γίγνηται, πλήκτρω τε πληγῶν γιγνομένων κα κατηγορίας πέρι καὶ εξαρνήσεως καὶ ἀλαζονείας χορδῶν, παύομαι της

εἰκόνος και ου φημι τουτους λέγειν, ἀλλ' κείνους ους ἔφαμεν νῶν δη περ αρμονίας ἐρησεσδαι ταυτον γαρ ποι- ουσι τοι ἐν τ αστρονομία τους γαρ ἐν ταυται ταῖς συμφωνίαις ταῖς ἀκουομέναις ἀριst μου ζητουσιν, αλλ' ουκ εἰς προβληματα ἀνίασιν ἐπισκοπεῖν, τίνες ξυμφωνοι ἀριθμοὶ και τίνες ου, και διατί εκάτεροι. Θαιμόνων γαρ,

ἔφη, πρῆγμα λέγεις. ρησιμον μεν ουν, ν δ' ἐγώ, προς την τοὐκαλοί τε και ἀγαθοεζήτησιν, ἄλλως δε μεταδιωκόμενον ἄχρηστον Εἰκός γ 4φη- XIII. Οἶμαι δε γε, ην δ' ἐγώ, και η τούτων πάντων ων διεληλυθαμεν μέθοδος ἐὰν μεν ἐπὶ την αλλήλων κοινωνίαν ἀφίκηται καὶ ξυγγένειαν, καὶ ξυλλογισθ ταῶτα ἡ ἔστιν ἀλλήλοις οἰκεῖα φέρειν τι αυτῶν εἰς δ βουλόμεθα

την πραγματείαν καὶ ου ἀνόνητα πονεῖσθαι, εἰ δε μή, ἀνόνητα. α εγώ, ἔφη, ουτω μαντευομαι ἀλλὰ πάμπολυ ἔργον λέγεις, ω Σώκρατες. οὐ προοιμίου, ν δ θώ, η τίνος λέγεις; του ἴσμεν, ἔτι πάντα ταsτα προομμιλεστιν αυτου του νόμου, ὁ δει μαθεῖν ου γά που

234쪽

222 ΠΛΑΤΩΝΟΣ

δοκono γέ σοι οἱ ταυτα δεινοὶ διαλεκτικοὶ ιναι Ου ματο- Τί 4φη, εἰ μη μάλα γέ τινες ολίγοι, εγὼ ἐντετυχηκα. λ η , εἶπον, μη δυνατοί τινες οντες δουναί τε καὶ ἀποδεξασθαι λόγον εἴσεσθαι ποτέ τι ν φαμεν δεῖν b32 εἰδέναι Ουδ αυ, ἔφη, τουτό γε Ουκουν, εἶπον, Γλαυκων, ουτος ηδη αυτός ἐστιν ὁ νόμος, ον το διαλέγε -

σθαι περαίνεινον καὶ οντα νοητον μιμοῖτ' αν η τη οψεως

δυναμις, ην ἐλέγομεν προ αυτὰ δη τὰ ζῶα ἐπιχειρεῖν

ἀποβλέπειν καὶ προς αυτ αστρα τε και τελευταῖον δηπρος αυτὸν τον ηλιον ουτω καὶ οταν τις τω διαλέγεσθαι ἐπιχειρῆ ανευ πασῶν των αἰσθησεων δια του λόγου ἐπ' αυτλο εστιν εκαστον ὁρμα, καν μη ἀποστ si πρὶν αν αυτὀ ο ἔστιν αγαθὰν αὐτη νοησε λάβy, ἐπ' αὐτω γίγνεται τω τορνοητοὐτέλει, σπερακεῖνος τότε ἐπὶ τω τολορατοί. Παντάπασι μὲν ουν, φη Π ουν ου διαλεκτικην ταύτην την πορείαν καλεῖς T μην υ δέ γε, ην δ' ἐγώ

λύσις τε απὸ των δεσμῶν και μεταστροφη απὸ των σκιῶν ἐπὶ τὰ ειδωλα καὶ το φῶς καὶ κ του καταγείου εἰς ὀνηλιον πάνοδος, καὶ ἐκεῖ πρὸς μεν τὰ ζῶ τε καὶ φυτὰ και το του λίου φως ετ δυναμία βλέπειν, πρὸς δε τὰ νυδασι φαντάσματα θεῖα καὶ σκιὰς των οντων, αλλ' υκ εἰδώλων σκιὰς δ ετέρου τοιούτου φωτὸς ως προ ηλιον κρίνειν ἀποσκιαζομένας, πῆσα αὐτ η πραγματεία των τεχνῶν, ας διηλθομεν, ταύτην ἔχει την δύναμιν καὶ ἐπαν-αγωγην του βελτίστου ἐν ψυχ' προς την του ἀρίστου ντοῖς Osσι θέαν, σπερ τότε του σαφεστάτου ἐν σώματι πρὰς την του φανοτάτου ἐν τω σωματοειδεῖ τε καὶ ὁρατωτόπω. γὼ μέν, φη, αποδέχομαι οἴτω καί τοι παντάπασί γέ ιιοι δοκεῖ χαλεπὰ μεν ἀποδέχεσθαι εἰναι, ἄλλον δ' αδτρόπον χαλεπὰ μη ἀποδέχεσθαι. μως δέ - ου γὰρ ἐν

τω νυν παρόντι μόνον ἀκουστέα, αλλὰ καὶ αυθις πολλάκις ἐπανιτέον - ταυτα θέντες ἐχειν ως s λέγεται ἐπ'

235쪽

αυτον δx τον νόμον ἐυμεν, καὶ διελθωμεν ουτως, σπεοτο προοίμιον διήλθομεν λέγε ουν, τίς ὁ τροπος της οἱ διαλέγεσθαι δυνάμεως, καὶ κατὰ ποῖα δη εἴδη διέστηκε, κά τίνες αυ δοί. αυται γαρ αν δη, ως ἔοικεν, αἱ προς αυτ αγουσαι εἱεν οι ἀφικομένω σπερ οδου ἀνάπαυλα αν εἴη καὶ τέλος της πορείας. οὐκέτ' ην δ' ἐγω φίλε Γλαυκων, οἷός τ' ἔσει ἀκολουθεῖν ἐπεὶ τό γ' ἐμον ουδεν Mαν προθυμίας ἀπολίποι ουδ' εἰκόνα αν ἔτι υ λέγομενῖδοις, αλλ' αὐτο το ἀληθές, o γε δη μοι φαίνεται. εἰ δ'οντως η μη ουκέ αξιον τοsτο διισχυρίζεσθαι ἀλλ' oτι μὲν δη τοιουτόν τι ἰδεῖν, ἰσχυριστέον η γαρ π μην; Ουκουν καὶ οτι η του διαλέγεσθαι δυναμις μόνη αν -- νειεν ἐμπείρω ὁντι ων νυν δη διηλθομεν, αλλη δὲ Ουδαμῆ δυνατόνυ Και τουτ ἔφη, αξιον διισχυρίζεσθαι. πόδε γουν, ν δ εγώ, ουδεὶς μῖν ἀμφισβητησε λέγουσιν, ως αυτου γε εκάστου πέρι, ο ἔστιν καστον, αλλη τις ἐπιχειρεῖ μέθοδος οδω περὶ παντὸς λαμβάνειν, ἀλλ' αἱ μεναλλαι πασαι τέχναι η προς δόξας ανθρώπων κάνεπιθυμίας εἰσὶν η προς γενέσεις τε καὶ συνθέσεις η προς θεραπείαν των φυομένων τε και συντιθεμένων απασαι τετράφαται αἱ δὲ λοιπαί, ας του οντος τι ἔφαμεν ἐπιλαμβάνεσθαι, γεωμετρίας τε καὶ τὰς ταύτη επομένας, ορῶμεν ως ὀνειρώττουσι μεν περὶ λον, παρ δὲ δύνατον αυταῖς ἰδεῖν, ως ανυποθέσεσι χρώμεναι ταύτας ἀκινητους ἐῶσι, μη δυνάμεναι λόγον διδόναι αυτῶν. ω γαρ αρχ μεν in οἶδε, τελευτηχε κά τα μεταξ ἐξ υ μη οἶδε συμπέπλεκται, τίς μηχανη την τοιαύτην μολογίαν ποτε ἐπιστημην γενέσθαι Οὐδεμία, η δ ος. XIV. Οὐκουν, ην δ' ἐγώ, η διαλεκτικη μέθοδος μόνη ταύτ πορεύεται, τὰς ποθέσεις ἀναιρουσα, ἐπ αυτηντην ἀρχην, is βεβαιώσηται, καὶ τω ὁντι ἐν βορβόρω βαρβαρικω τινὶ τὸ της ψυχῆς ἔμμα κατορωρυγμένον ρεμα

236쪽

ελκει και ανάγει νω , συνερίθοις καὶ συμπεριαγωγοῖς χρωμενη αἷς διηλθομεν τεχναις αδεπιστημα μεν πολλάκις προσείπομεν διὰ το ἔθυς, δεονται δε νόματος αλλου,εναργεστερου μεν η δόξης ἀμυδ00τερου δὲ η πιστ μος. διάνοιαν δε αὐτη ν εν γε τω πρόσθεν που ρισάμεθα εοτιδ ἰς ἐμοὶ δοκεῖ, ου περὶ ονόματος ἀμφισβήτησις, οἷς το-

Κ σούτων περ σκεψις οσων μῖν πρόκειται Ου γαρ sν,εφη , ἀλλ' ο αν μόνον δηλοι προς την ἔξω σαφηνειαν ' ἡ λεγε εν ψυχῆ, ἀρκεσει' Ἀρέσκει γοὐν ὴν δ' ἐγώ, σπερτο πρότερον, την μεν π9ώτqν μοῖραν ἐπιστημην καλεῖν, 53 δευτέραν δε διάνοιαν, τρίτην δε πίστιν και εἰκασίαν τεταρτην και ξυναμφότερα μεν ταsτα δόξαν ξυναμφότερα δ'εκεῖνα νόησιν καὶ δόξαν μεν περὶ γενεσιν, νόησιν δε περὶ οὐσίαν καὶ ο τι οὐσία προς γένεσιν, νόησιν προς δόξαν, και ο τι νόησις προς δόξαν, ἐπιστήμην προς πίστιν καιδιάνοιαν προς εἰκασίαw την δ' εφ' ἐς αὐτα ἀναλογίαν και διαίρεσιν διχῆ κατέρου, δοξαστο τε καὶ νοητοs ἐῶμεν es Γλαυκων ο α μη μῆς πολλαπλασίων λόγων ἐμπλήσι η σων ο παρεληλυθότες. λλα μην ἔμοιγ ἔφη, τά γε ἄλλα, καθ' ὁσον δύναμαι πεσθαι, ξυνδοκεῖ. H καὶ διαλεκτικον καλεῖς τον λόγον εκάστου λαμβάνοντα της οὐσίας και τον μη χοντα, καθ ο σον αν μη χύ λόγοναυτω τε καὶ ἄλλω διδόναι κατὰ τοσοsτον νουν περὶ τούτου ου φησεις εχειν Πῶς γὰρ ἄν. η δ' ς φαίην Οὐκ-ουν καὶ περι το ἀγαθου σαύτως ο α μη εχ si διορίσασθαι τω λόγω ἀπὸ των ἄλλων πάντων ἀφελὼν την το se ἀγαθο ἰδέαν, καὶ σπερ εν μάχ/ὶ διὰ πάντων ἐλεγχωνοιεξιών, μη κατὰ δόξαν αλλὰ κατ' οὐσίαν προθυμούμενος

ἐλεγχειν, ν πῆ δε τούτοις ἀπτῶτι τω λόγω διαποθεύηται,ουτε αὐτο το ἀγαθον φήσεις εἰδέναι τον ουτως ἐχονταουτε ἄλλο αγαθῖν ουδέν, ἀλλ' tot εἰδώλου τινὸς ἐφά-πrεται, δόξζ. υκ ἐπιστημ ζ ἐφάπτεσθαι, καὶ τον νυν βίοτ

237쪽

ονειροπολουντα καὶ υπνώττοντα, πρὶν ἐνθάδ' εξεγρεσθαι, εἰς υιδου πρότερον ἀφικόμενον τελεως πικαταδαρθάνειν Νη τον Αία,4 δ ος σφόδρα γε πάντα ταυτα φησω. Aλλὰ μην του γε σαυτου παῖδας ους τω λόγω τρέφεις τε καὶ παιδευεις, εἴ ποτε εργω τρέφοις, ου αν ἐάσαις ώς ἐγώμαι, λογου οντας σπερ γραμμὰς αρχοντας ἐν τηπόλει κυρίους των μεγίστων εἶναι Ου γαρ έν, φη Νομοθετήσεις δη αὐτοῖς ταυτης μάλιστα της παιδείας ἀντιλαμβάνεσθαι, ε ης ἐρωταν τε καὶ ἀποκρίνεσθαι επιστημονέστατα οἱο τ εσονται Νομοθετησω, εφη, μετά γε σos. υρ' οὐ δοκεῖ σοι, φην εγώ, σπερ θριγκος τοῖς μαθήμασιν η διαλεκτικη μῖν πάνω κεῖσθαι, και οὐκετ' αλλο τούτου μάθημα νωτερ ορθῶς αν ἐπιτίθεσθαι, αλλ' ἔχειν δη τέλος τὰ των μαθημάτων Ἐμοιγ ἔφη. b35XV. ZIιανομη τοίνυν, ν δ εγώ, το λοιπόν σοι, τίσι ταῶτα τὰ μαθηματα δώσομεν καὶ τίνα τρόπον. ηλον, ἔφη. μέμνησαι οὐ την προτέραν ἐκλογην των ἀρχόντων, ibit εξελέξαμεν Πῶς γάρ, Co ος ου TLμεν ἄλλα

τοίνυν, ν δ εγώ, κείνας τὰς φύσεις οiου δειν κλεκτέας εἶναι τούς τε γὰρ βεβαιοτάτους και τους ἀνδρειοτάτους προαιρετέον, και κατὰ δύναμιν τους Γειδεστάτους προς

δε τούτοις ζητητίον η μόνον γενναίους τε και βλοσυροῖς τὰ ηθη, ἀλλὰ καὶ α ἶδε τῆ παιδεία της φύσεως πρόσφορα ἐκτέον αὐτοῖς Ποια δη διαστέλλει Θριμύτητα, es μακάριε, εφην, δει αὐτοῖς προς τὰ μαθήματα πάρχειν, καὶ μη χαλεπῶς μανθάνειν πολ γάρ τοι μὰλλον ἀποδειλιῶσι ψυχαὶ ε ἰσχυροις μαθήμασιν φεν γυμνασίοις οἰκειότερος γὰρ αὐταῖς ὁ πόνος, διο αλλ' οὐ κοινὰς ἄν μετὰ του σώματος υληθῆ, ἔφη Καὶ μνήμονα δη και ἄρρατον καὶ πάντη φιλόπονον ζητητέον ῆ τινι τρόπω οἰεί τά τε του σώματος ἐθελήσειν τινὰ διαπονεῖν καὶ τοσαύτην μάθησίν τε καὶ μελέτην ἐπιτελεῖν, Οὐδένα, ῆ δ' ὀς, ὰν

PLATO IV. lo

238쪽

δ εγω, καὶ η ἀτιμία φιλοσοφία διαταίτα προσπεπτωκεν,ο καὶ πρότερον ἐπον οτι Ου κατ' ἀξίαν αυτῆς πτονται 'ου γαρ νόθυυς εδε απτεσθαι, ἀλλα γνησίους Πῶς εφη. D Πρῶτον μέν, ειπον, φιλοπονία ου χωλον δει ἐναι τον ἀψόμενον τα μεν μίσεα φιλόπονον, τα δ' ημίσεα ἄπο- νοπι εστ δε τουτο οταν τις φιλογυμναστὴς μεν και φιλόθηρος ὴ καὶ πάντα τα δια του σώματος φιλοπονύ φιλομαθης δε μη, μηδε φιλήκοος μηδε ζητητικός, αλλ' εν πῆσι τούτοις μισοπονῆ ' χωλος δε καὶ ὁ τἀναντία τούτου μεταβεβληκὼς την φιλοπονίαν Ἀληθέστατα, φη, λέγεις. Oυκοῶν και προς ἀληθειαν, ν δ εγώ, ταύτὀν οέτο ἀνά- πηρον ψυχὴν θησομεν η ἀν το μεν κούσιον φεοδος μισθκαὶ χαλεπῶς φωρ αὐτη τε και ετέμων ψευδομένων ὐπεραγανακτῖj, το δ' ἀκούσιον ευκόλως προσδέχηται καὶ ἀμαθαίνουσά που λισκομένη μη ἀγανακτὴ αλλ' εὐχερῶς ῶσπερ θηρίον ειον εν ἀμαθία μολύνηται Παντάπασι ba μεν Osν εφη Καὶ προς σωφροσύνην, ν δ εγώ, και ἀν

ορείαν και μεγαλοπρέπειαν καὶ πάντα τα της αρετῆς μέρη οὐχήκιστα δε φυλάττειν τον νόθον τε καὶ τον γνήσιον. ταν γάρ τι μη ἐπίστηται τα τοιαίτα σκοπεῖν καὶ διώτης και πόλις, λανθάνουσι χωλοῖς τε και νόθοις χρώμενοι, προς ο τι ἀν τύχωσι τούτων ο μεν φίλοις, οἱ δε ἄρχουσι.

Καὶ μάλα, φη, οὐτως ἔχει πιμῖν δή, ν δ εγώ, πάντα τὰ

τοιαsτα διευλαβητέον, ω εὰν μεν αρτιμελεῖς τε και ἀρτί liφ9ονας ἐπι τοσαύτην μάθησιν καὶ τοσαύτην ἄσκησιν κομίσαντες παιδεύωμεν ῆ τε δίκη ἡμῖν οὐ μέμψεται αυτη.

την τε πόλιν και πολιτείαν σώσομεν, ἀλλοίους δε ἄγοντες ἐπὶ ταῶτα τἀναντία πάντα και ποάξομεν και φιλοσοφίας ἐτι arλείω γέλωτα καταντλήσομεν Αίσχρον μέντ' ἀν εἰη, η θ' ος Πάνυ μεν ούν. ἐπον ' γελοῖον es ἔγωγε κα εν τω παρόντι ἐοικα παθεῖν. ν ποιοm, εφη ' ελαθόμην. γ

239쪽

δ ἐγώ, τι ἐπαίζοιμεν και μὰλλον ἐντεινάμενος εἶπον. - γων γαμαμ εβλεψα προς φιλοσοφίαν, καὶ ἰδὼν προπεπηλακισμένην ἀναξίως ἀγανακτήσας μοι δοκῶ και ἀσπερ

θυμωθεὶς τοι αἰτίοις σπουδαιότερον εἰπεῖν, εἶπον Ου

εν μεν et προτερα κλογῆ πρεσβύτας ξελεγομεν εν δε ταυτη ου ἐγχωρησει Σόλωνι γαλου πειστέον, ως γηράσκων τις πολλὰ δυνατὰς μανθάνειν, ἀλλ' ηττον η τρέχειν, νέων δε πάντες οἱ μεγάλοι και οι πολλοὶ πόνοι 'Aνάγκη,

εφη XVI. α μεν τοίνυν λογισμῶν τε καὶ γεωμετριῶν καὶ πάσης της προπαιδείας, ν της διαλεκτικης δε προπαιδευθῆναι, παισὶν ουσι χρὴ προβάλλειν, ουζω επάναγκες μαθεῖν το σχημα της διδαχῆς ποιουμενους. δη Ποτι, ην δ' ἐγώ, ουδεν μάθημα μετὰ δουλείας τον λεύθερον χρὴ μανθάνειν οἱ μεν γὰρ του σώματος πόνοι βία πονουμενοι χεῖρον ουδὲν το σῶμα απεργάζονται, υχη δεβι αιον οὐδεν ἔμμονον μάθημα. ληθῆ, ἔφη μὴ τοίνυν βία, εἶπον, ω ἄριστε, τους παῖδας εν τοις μαθήμασιν ἀλλα παίζοντας τρεφε ῖνα καὶ μῶλλον οἱός τ' ὴς καθορῶν ἐφ' 53: εκαστος πέφυκεν Ἐχε O λέγεις, φη, λόγον Οὐκοsν μνημονεύεις, ην δ εγώ, τι καὶ εἰς τον πόλεμον ἐφαμεν του παῖδας εἶναι ἀκτέον ἐπὶ των ,πων θεωρούς, και εάν που ἀσφαλες ὴ προσακτέον εγγῶς και γευστέον αιματος, ῶσπερ οὐ σκύλακας Μέμνημαι, φη ' πιῶσι δη τούτοις, ὴν δ εγώ τοι τε πόνοις και μαθήμασι και φόβοις,ος αν εντρεχέστατος ἀεὶ φαίνηται, εἰς αριθμόν τινα ἐγκριτέον - τίνι, ἔφη, λικία υνίκα, ὴν δ εγώ, των ἀναγκαίων γυμνασίων μεθίενται. ουτος γαρ ο χρονος, ἄν τε

240쪽

αυτη των βασάνων ουπιελαχίστη, τίς καστος εν τοῖς γυμνασίοις φανεῖται Πῶς γαρ υκ εφη μετὰ δη τουτοντον χρόνον, ην δ θώ, ἐκ τῶ, εἰκοσιετῶν οι προκριθεν- τες τηράς τε μείζους των αλλων οἴσονται, τά τε Σύδην μαθηματα παιαὶν εν ῆ πωδεία γενόμενα τούτοις συνακτέονεις σύνοψιν οἰκειότητος αλληλων των μαθημάτων καὶ της του οντος φυσεως μόνη γουν, εἶπεν, η τοιαυτη μάθησις βεβαιος εν ις αν εγγενηται. α μεγίστη γε, ν δ εγώ, πεῖρα διαλεκτικης φυσεως καὶ μη ο μεν γαρ συνοπτικὰς διαλεκτικός, ὁ δε του Συνοίομαι, ὴ δ' ς risτα τομ νυν, ν δ εγω, δεησει σε επισκοποsντα, ο αν μάλιστατοιOsτοι εν αυτοῖς ῶσι και μόνιμοι μεν εν μαθήμασι, μόνιμοι δ' εν πολέμω καὶ τοι αλλοις νομίμοις, τουτους αυ, ἐπειδὰν τὰ τριάκοντα ἔτη εκβαίνωσιν, εκ των προκρίτων προκρινάμενον εις μείζους τε τιμὰς καθ ιστάναι καὶ σκοπεῖν si του διαλεγεσθαι δυνάμει βασανίζοντα, τις ομμάτων κα της ἄλλης αἰσθήσεως δυνατὰς μεθιεμενος ἐπαυτο τ ον μετ' αληθείας ἰέναι και ἐνταυθα δη πολλης φυλακῆς ἔργον ὀλεταῖρε πῖ μάλιστα ῆ δ' oς Ου εν- νοεῖς, ν δ εγώ, το νῶν περὶ το διαλεγεσθαι κακὸν γιγνόμενον oσον γίγνεται To ποῖον; εφη Παρανομίας που,εφην ἐγώ, εμπίπλανται. Καὶ μάλα, φη Θαυμαστον ουν τι οἰει, εἶπον, πάσχειν αυτους, και ου ξυγγιγνώσκεις Πύμάλιστα ἔφη οἷον ην δ' ἐγώ, εἰ τις ὐποβολιμαῖος τραφείη εν πολλοῖς μεν χρήμασι, πολλῶ δε καὶ μεγάλω γένει 638 καὶ κόλαξι πολλοῖς, ἀνηρ δε γενόμενος αἰσθοιτο, ὁτι υ

τούτων εστ των φασκόντων γονέων, τους δετω ὁντι γεννησαντα μη εὐροι, τοsτον χεις μαντεύσασθαι, πῶς αν διατεθείη πρός τε του κόλακας καὶ προς τους ποβαλο-

μίνους ἐν ἐκείνω τε τω χρόνω -ουκ ὴδει τὰ περὶ τῆς ἡποβολῆς, καὶ ἐν χυ4δει βουλε ἐμου μαντευομένου ἀκοsσαι βούλομαι, φη.