Rei Publicae libri decem

61쪽

παραθήσομεν αυτοῖς των τε συκων καὶ ρεβίνθων καὶ

κυάμων, καὶ μύρτα καὶ φηγοὐ σποδιουσι πρὸς το πυρ. μετρίως ποπίνοντες καὶ οὐτω διάγοντες τον βίον ἐν εἰρηνοὶ μετα ἡγιείας, ώς εἰκός, γηραιοὶ τελευτῶντες ἄλλον

τοιοsτον βίον τοις κγόνοις παραδωσουσιν. καὶ ος, ἰδὲ υῶν πόλιν, ω Σώκρατες, ἔφη, κα τε σκεύαζες, τι αναυτὰς ἄλλο η αὐτα ἐχόρταζες υλλα πῶς χρή, ην δ' ἐγώ

ω Γλαύκων Ἀπερ νομίζεται, φη ἐπί τε κλινῶν κατακεῖσθαι, οἶμαι, τους μέλλοντα μη ταλαιπωρεῖσθαι, καὶ ἀπο τραπεζῶν δειπνεῖν καὶ ο φα ἀπερ καὶ οἱ νυν χουσι καὶ τραγηματα ειεν, ν δ εγώ, μανθάνω ' ου πόλιν, ἔοικε, σκοποsμεν μόνον οπως γίγνεται, ἀλλα και τρυφῶ- σαν πόλιν ἷσω οὐν ουδε κακῶς εχει σκοπουντες γαρ καιτοιαύτην τά αν κατίδοιμεν την τε δικαιοσυνην καὶ ἀδικίαν πη ποτε ταῖς πόλεσιν ἐμφύονται. η μὲν os ἀληθινη πολις δοκεῖ μοι εἶναι ην διεληλύθαμεν, ἄσπερ γιης τις εἰ δ' αὐβούλεσθε κά φλεγμαίνουσαν πόλιν θεωρη- σωμεν ουδεν ἀποκωλύει ταsτα γαρ δ' τισιν, ς δοκεῖ οὐκ ἐξαρκέσει, ουδ αὐτη η δίαιτα, ἀλλα κλῖναί τε προσέ- 373σονται και τράπεζαι και ἀλλα σκεύη, καὶ ψα δη και μύρα και θυμιάματα και ταιραι καὶ πέμματα, καστα τούτων παντοδαπῆ καὶ δηκαὶ α το πρῶτον ἐλέγομεν οὐκέτι τα ἀναγκαῖα θετέον, οικίας τε κα ἱμάτια και ποδήματα, ἀλλα την τε ζωγραφίαν κινητεον καὶ χρυσον και ἐλεφαντα και πάντα τα τοιαῆτα κτητέον η γάρ; Ναί, ἔφη.

Οὐκοῶν μείζονά τε αὐτην πόλιν δεῖ ποιεῖm, κείνη γὰρ ηυγιεινη οὐκέτι ικανη ἀλλ' ηδη ογκου ἐμπληστεα καὶ πλήθους, λοὐκέτι του ἀναγκαίου νεκά ἐστιν ἐν ταῖς πόλεσιν, Ιον οι τε θηρευται πάντες, ο τε μιμηταί, πολλοὶ μενοί περὶ τα σχήματά τε καὶ χρώματα, πολλοὶ δὲ οἱ πεν μουσικήν, ποιηταί τε καὶ τούτων ὐπηρέται, ἐαψωδοί, υπο-

62쪽

κοιται χορευται, εργολάβοι, σκευῶν τε παντοδαπῶν δη- μιουργοί, των τε ἄλλων καὶ των περὶ τον γυναικεῖον κόσμον καὶ δη καὶ διακόνων πλειόνων δεησόμεθα. vδοκε δεήσειν παιδαγωγῶν, τιτθων, τροφῶν, κομμω-τ9ιῶν, κουρεων, καὶ αυ οψοποιῶν τε καὶ μαγείρων; ἔτι δεκαὶ συβωτῶν προσδεησόμεθα τοὐτο γαρ μῖν ἐν τῆ προτερα πόλει υκ νηπι δε γαρ υδ ἐν δε ταύτ καὶ

τούτου προσδεήσει δεήσει δὲ καὶ των αλλων βοσκημάτων παμπόλλων, εἰ τις αυτὰ ἔδεται. 4 γαρ; Πῶς γαρ υ; οὐκοs καὶ ἰατρῶν ἐν χρείαις σόμεθα πολ μὰλλον ουτω διαιτώμενοι φώς το πρότερον Πολύ γε.XIV. Κανὴ χώρα που η τότε iκανη τρέφειν οὐ τότε σμικρὰ δη ἐξ ικανῆς ἐσται η πῶς λέγομεν ουτως, ἔφη. Oυκοὐν της των πλησίον χώρας ημῖν ἀποτμητέον, εἰ μελ- λομεν ἱκανην ξειν νέμειν τε καὶ ἀρουν, καὶ ἐκείνοις αυτης ημετέρας, ἐὰν και ἐκεῖνοι ἀφῶσιν αυτοίς ἐπὶ χρημάτων κτῆσιν ἄπειρον, άπερβάντες τον των ἀναγκαίων

δρον Πολλὴ ἀνάγκη, ἔφη, Σώκρατες Πολεμήσομεντο μετὰ τοsτο, hi Γλαυκων η πῶς ἔσται; υτως, ἔφη. Καὶ μηδέν γέ πω λέγωμεν, ν δ εγώ, μήτ' εἰ τι κακον μήτ' εἰ ἀγαθον ο πόλεμος ἐργάζεται, ἀλλα τοσουτον μόνον, τι πολέμου αυγένεσιν ευρήκαμεν, ἐξων μάλιστα ταῖς πόλεσι κα ἰδία καὶ δημοσία κακὰ γίγνεται, τανοίγνηται Πάνυ μὲν ουν. Ἐτι δη, ω φίλε, μείζονος της πό-ῖ7 λεως δεῖ ουτι σμικρῶ ἀλλ' ο λω στρατοπέδω, ο ἐξελθονυπερ της οὐσίας άπάσης και περ ων νυν δη ἐλέγομεν διαμαχεῖται τοῖς ἐπιοsσιν. δέ η δ' ἷς αυτοὶ ουχέκα-ν0ί; υκ εἰ συ γε, ηὐδ εγώ, καὶ ημεῖς ἀπαντες μολγήσαμεν καλῶς, νίκα ἐπλάττομεν την πόλιW μολογουμεν δέ που εἰ μέμνησαι, ἀδύνατον ενα πολλὰς καλῶς ἐργάζεσθαι τέχνας. 'Aληθῆ λέγεις, ἔφη. Trουν ην δ' ἐγώ περὶ τον πόλεμον αγωνία ου τεχνικὴ δοκεῖ εἶναι ἔ

63쪽

Καὶ μάλα, φη νουν τι σκυτικῆς δεῖ μὰλλον κήδεσθαι πολεμικῆς Ουδαμῶς. 'Aλλ αρα τον μεν σκυτοτουμοι διεκωλυομεν μήτε γεωργον ἐπιχειρεῖν εἶναι αμα μήτευφάντην μήτε οἰκοδόμον, να δὴ ἡμῖν το της σκυτικῆς εργον καλῶς γίγνοιτο, καὶ των αλλων ἐνὶ εκάστωἰσαυ- τως is ἀπεδίδομεν, προς ο πεφυκει καστος καὶ ἐφ' εμελλε των αλλων σχολὴν αγων δια βίου αυτο ἐργαζόμενος ου παριεις τους καιρους καλῶς ἀπεργάζεσθαι τα δε

δὴ περὶ τον πόλεμον πότερον ου περὶ πλείστου στὶν ευ ἀπεργασθέντα λούτω ράδιον, στε και γεωργῶν τις αμα πολεμικος ἔσται και σκυτοτομῶν και ἄλλην τεχνην ἐντινουν εργαζόμενος, πεττευτικὸς δὲ φκυβευτικὸς ἱκανῶς οὐδ αν εις γένοιτο μὴ αυτ τοsτο ἐκ παιδος ἐπιτηδευων, ἀλλα παρέργω χρώμενος και ἀσπίδα μεν λαβών τι αλλο τῶν πολεμικῶν οπλων τε καὶ οργάνων αὐθημερον πλιτικῆς ῆ τινος αλλης μάχης τῶν κατὰ πόλεμονίκανος ἔσται αγωνιστής, τῶν δὲ αλλων οργάνων οὐδὲν ουδένα δημιουργὸν ουδε ἀθλητὴν ληφθεν ποιήσει, οὐδ' ἐσται a ρησιμον τω μήτε τὴν πιστήμην εκάστου λαβόντι μήτε τὴν μελέτην ἱκανὴν παρασχομενω Πολλοὐ γαρ αν,

. Οὐκοsν, ην δ' ἐγώ, ὁσω μέγιστον το τῶν φυλάκων εργον, τοσούτω σχολῆς τε τῶν αλλων πλείστης αν εἰ καὶ α τέχνης τε καὶ πιμελείας μεγίστης δεόμενον.

οἶμαι ἔγωγε, ἡ δ' ἔς Ao ουν ου καὶ φύσεως επιτηδειας εἰς αυτὸ το ἐπιτήδευμα Πῶς δ' ου μέτερον δὴ ἐργοναν εχ,ώς ἔοικεν, εἴπερ οἷοίτ εσμέν, ἐκλέξασθαι, τίνες τε καὶ ποῖαι φύσεις επιτήδεια ει πόλεως φυλακήν. -

τερον μέντοι Μαυία, ην δ' ἐγώ, ου ἄρα φαsλον πρῆγμα ράμεθα δμως δε ου ἀποδειλιατέον, ὁσον γ' αν δύναμις παρείκη ου γαμουν, ἔφη. οἴει οὐν τι, ν δ 375εγώ, διαφέρειν φύσιν γενναίου σκυλακος εἰς φυλακὴν

64쪽

νεανίσκου ευγεν γῆς; ο ποῖον λέγεις οἰον ἀξυν έ που δε αυτοῖν κάτερον εἶναι προ αίσθησιν καὶ ἐλαφρον προς το αἰσθανόμενον διωκάθειν, και ἰσχυρον αυ, ἀνδερ ελόντα διαμάχεσθαι. εἶ γαλουν, ἔφη, πάντων του- των Και μην ἀνδρεῖόν γε, εἰπερ ευ μαχεῖται Πῶς δ' ου;

'Aνδρεῖος δὲ εiνα ὰὐα θελησε ὁ μη θυμοειδὴς εἴτε Ἀπος Η ἐτε κύων φαλλο οτιοsν ζῶον; η υκ ἐννενόηκας, ώς αμαχόν τε και ἀνίκητον θυμός, ου παρόντος ψυχὴ πῆσα προς πάντα α φοβός τέ ἐστι καὶ ἀήττητος Γννενόηκα. Tὰ μεν τοίνυν του σώματος οἷον δεῖ τον φύλακα ἐναι, δῆλα. Ναί. α μην καὶ τὰ τῆς ψυχῆς, τι γε θυμοειδῆ. Καιτοέτο Πῶς ουν, ην δ' ἐγώ, ω Γλαυκων, ουπιαγριοι ἀλλήλοις ἔσονται και τοῖς αλλοις πολίταις, οντες τοιOsrot τὰς φύσεις. μὰ ista, i ος ου ραδίως. 'Aλλὰ μέντοι δει γε προ μεν του οἰκείους πράους αυτοίς εἰναι, προς δε τους πολεμίους χαλεπους ' εἰ δὲ μη, ου περιμενοsσιν ἄλλους σφῆς διολέσαι, ἀλλ αυτοὶ φθήσονται αὐτο δράσαντες 'Aληθῆ, ἔφη Πουν, ν δ' ἐγώ, ποιήσομεν; πόθεν αμα πρῆον καὶ μεγαλόθυμον ῆθος ευρήσομεν; ἐναντία γάρ που θυμοειδει πραεῖα φύσις Φαίνεται 'Aλλα μέντοι τούτων οποτέρου αν στέρηται, φυλαξ ἀγαθος ου η γένηται ' ταῶτα δὲ ἀδυνάτοις οικε, και οὐτω δη ξυμβαίνει ἀγαθον φύλακα αδύνατον γενέσθαι Κινδυνεύει, φη. και γῶ ἀπορήσας τε και ἐπισκεψάμενος τοεμπροσθεν, ικαίως γε, ην δ' ἐγώ, ω φίλε ἀποροfμεν ης γὰρ προυθέμεθα εἰκόνος ἀπελείφθημεν Πῶς λέγεις Ου ἐνοήσαμεν οτι εἰσὶν αρα φύσεις, οῖας ἡμεῖς ουπιφήθημεν, ἔχουσαι τἀναντία αὐτα. os δή Ἱδοι με αττις καὶ πιαλλοις ζωοις, ου μέν αν κιστα ἐν έμεις

παρεβάλλομεν τω φύλακι οἶσθα γάρ που των γενναίων κυνῶν, Te τοίτο φύσει αυτῶν το θος, προς μὲν τουs συνηθεις τε καὶ γνωριμουλῶς οἷόν τε πραοτάτους εἶναι,

65쪽

προς δὲ τους ἀγνῶτας τουναντίον οἶδα μεντοι To μομεν ιαρα ην δ' ἐγώ, δυνατόν, καὶ ου παρὰ φύσιν ζητου-

μεν τοιουτον εἶναι τον φυλακα ΟυἐDικεν.

XVI. 30' οὐν σοι δοκεῖ ετι οὐδε προσδεῖσθαι ὁ φυλακικος ἐσόμενος, προ τω θυμοειδεῖ ἔτι προσγενέσθαι φιλόσ0φος την φύσιν Πῶς δηνεφη ου γαρ εννοῶ 376τοsτο, ην δ' ἐγώ, εν τοις κυσὶ κατόψει, ο και αξιον θαυμάσαι του θηρίου. ο ποῖον; υν με αν ων ἀγνῶτα,

χαλεπαίνει, ουδεν δε κακον προπεπονθώς δν δ αν γνωριμον, ἀσπάζεται, καν μηδεν πώποτε, αυτοραγαθον πεπόνθη. η ἴπω Osτο θαύμασας; υ πάνυ, φη, μεχρι τούτου προσέσχον τον νοον οτι δε που δρα ταῶτα δῆλον Ἀλλὰ μην κομψόν γε φαίνεται το πάθος αυτοsτης φύσεως καὶ ς ἀληθῶς φιλόσοφον mi δή in ην ὁ ἐγ- οψιν οὐδενὶ αλλω φίλην και ἐχθρὰν διακρίνει,

τω την μὲν καταμαθεῖν, την δε ἀγνοησαι καίτοι πῶς ουκαν φιλομαθὲς εἴη συνέσει τε και αγνοία οριζόμενον το τε

οἰκεῖον καὶ το ἀλλότριον Ουδαμῶς, δ' ς, πως ου. υλλα μεντοι, ἐπον ἐγώ, το γε φιλομαθες και φιλόσοφον ταὐτόν; αὐτον γαρ, εφη Οὐκοῶν θαρροsντες τιθῶμεν καὶ ἐν ἀνθρώπω εἰ μελλει προς τους οἰκείους καὶ γνωρίμους πρῆός τις σεσθαι φύσει φιλόσοφον καὶ φιλομαθ' cαὐτον δεῖν εἶναι Tιθῶμεν, ἔφη Φιλόσοφος δη καὶ θυμοειδης καὶ ταχὐ και ἰσχυρος μῖν την φύσιν ἔσται μελλων καλος κἀγαθος ἔσεσθαι φύλαξ πόλεως Παντάπασι μὲν ουν ἔφη Ουτος με δ αν ούτως παρχοι θρέψονται δὲ δηχμῖν ουτοι καὶ παιδευθησονται τίνα τρόπον καὶ αρά τι προυργου μῖν ἐστὶν αυτο σκοποsσι προς το κατιδεῖν, ουπερ ενεκα πάντα σκοποsμεν, δικαιοσύνην

τε καὶ ἀδικίαν τίνα τρόπον ἐν πόλει γίγνεται; να μη ἐῶ - μεν ικανον λόγον η συχνὸν διεξίωμεν. καὶ ὁ τοs Γλαύκωνος αδελφὸς Πάνυ μεν οὐν ἔφη ἔγωγε προσδοκῶ προὐ

66쪽

γου εἶναι εἰς τοὐτο ταυτην την σκεψιν. Μα ία, ηὐδἐγώ, ω φίλε Ἀδείμαντε, ουπιαρα ἀφετέον, ουδ' εἰ μακροτέρα τυγχάνει ουσα. γαρ υν 'χθι οὐν ωσπερ εν μυθω μυθολογοsντές τε καὶ σχολὴν αγοντες λόγω παι-

δεύωμεν του ἄνδρας 'Aλλὰ χρή.XVII. ις ου η παιδεία η χαλεπον εὐρεῖν βελτίω της πο ου πολλοs χρόνου ευρημένης ἐστι δέ που φεν ἐπὶ σώμασι γυμναστικη, η δ' πὶ ψυχῆ μουσική. Ἐστι γάρ. M osν ου μουσικῆ πρότερον ἀρξόμεθα παιδεύοντες η γυμναστικ/ὶ Πῶς δ' ου Μουσικῆς δ' εἰπὼν τίθης λόγους η υ; Ἐγωγε Λόγων δε διττον εἶδος το μὲν 377 ἀληθες, εὐδος δ' τερον Ναί Παιδευτέον δ' εν ἀμφοτέροις, πρότερον δ' ἐν τοις ψευδεσιν Ου μανθάνω.εφη, πῶς λεγεις Ου μανθάνεις. ν δ εγώ, τι πρῶτοητοῖς παιδίοις μύθους λεγομεν τοὐτο δε που ως τ ολον εἰπεῖν εὐδος, ενι δὲ καὶ ἀληθῆ πρότερον δε μύθοις προς τα παιδία η γυμνασίοις χρώμεθα. Ἐστι ταυτα. sτο δη ἔλεγον οτι μουσικῆς πρότερον ἀπτέον ἐγυμναστικῆς. 'Oρθῶς, ἔφη. υκοs οισθ' υτ αρχὴ παντὸς ἔργου μέγιστον, ἄλλως τε καὶ νεω καὶ ἀπαλω οτωοὐν μάλιστα γὰρ δη τότε πλάττεται καὶ ἐνδύεται τύπος, ο νον τις βούληταιενσημήνασθαι εκάστω Κομιδῆ μενούν. ρ' οὐν ραδίως οὐτω παρήσομεν του ἐπιτυχόντας πὀ των επιτυχόντων μύθους πλασθεντας ἀκούειν του παῖδας καὶ λαμβάνειν ἐν ταῖς ψυχαῖς ς ἐπὶ το πολλεναντίας δόξ ας εκείναις, ας επειδὰν τελεωθῶσιν, ἔχειν οἰησόμεθα δεῖν αυτούς Ουδ οπωστιοsν παρήσομεν Πρῶτον δ' ἡμῖν,ώς ἔοικεν, ἐπιστατητέον τοῖς μυθοποιοῖς, καὶἰν μενῶν καλὸν ποιήσωσιν ἐγκριτέον οὐδ' ἰν μή, ἀποκριτέοντους δ' ἐγκριθέντας πείσομεν τας τροφοώς τε καὶ μητέρας λέγειν τοῖς παισὶ καὶ πλάττειν τὰς ψυχὰς αυτῶν τοῖς i=- ις πολ μἀλλον - σώματα ταῖς χερσίν ων δὲ νέν

67쪽

τους δεῖ γὰρ δη τον αυτον τυπον εἶναι καὶ ταυτον δυνασθαι τους τε μειζους καὶ τους λάττους. η υκ οἴει;

Ἐγωγ Ἐφη Ἀλλ' υπιεννοῶ ουδὲ τους μειζους τίνας λέγεις Ους Hσίοδός τε, εἶπον, καὶ μηρος ημῖν ἐλεγέτην καὶ οἱ αλλοι ποιητα ουτοι γαρ που μύθους τοῖς ἀνθρώποις φευδεῖς συντιθεντες ἐλεγόν τε καὶ λεγουσιν Ποίους δη, ' δ ος, καὶ τί αυτῶν μεμφόμενος λέγεις; πιπεμ, νδ ἐγω, χρη καὶ πρῶτον καὶ μάλιστα μέμφεσθαι , αλλως τε καὶ εάν τις μη καλῶς ψεύδηται. τοίτο πιταν εἰκάζη τις κακῶς τω λόγω περὶ θεῶν τε καὶ ηρώων oti εἰσιν, σπερ γραφεὐ μηδεν εοικότα γράφων οις αν ομοια βουληθη γράψαι Ιαι γάρ, φη, ὀρθῶς εχει τά γε τοι αλτα μέμφεσθαι. αλλὰ πῶς δ λέγομεν και ποῖα Πρῶτον μέν, ην δ' ἐγώ, το μέγιστον καὶ περιτῶν μεγίστων ψεsδος ὁ ειπὼν ου καλῶς ἐχνευσατο, ς υμανός τε εἰργάσατο αφησι δρῶσαι αὐτον Hσίοδος, ο τε αυμόνος ως τιμωρήσατο αυτόν τὰ δε δη os Κρόνου ἔργα καὶ πάθη αὐτου 378 υἱέος οὐδ αν εἰήν ἀληθῆ, μην δεῖνψαδίως οὐτω λέγωσθαι προς ἄφρονας τε καὶ νέους, αλλὰ μάλιστα μὲν σιγῆσθαι, εἰ δε ανάγκη τις ην λέγειν, δι απορρητων ἀκούεινῶς ὀλιγίστους, θυσαμένους οὐ χοῖρον, ἀλλά τι μέγα κάὶ ἄπορον sμα, ὀπως ὁ τι ελαχίστοις συνέβη ἀκοsσαι Καὶ γάρ, η δ' ὁς, ουτοί γε οἱ λόγοι χαλεποί. Καὶ ου λεκτέοι γ ἔφην, ωυδείμαντε, εν ῆ μετέρα πόλει, οὐδὲ λεκτέον νέω ἀκούοντι. ως ἀδικῶν τὰ ἔσχατα sδεν αν θαυμμαστὸν ποιοῖ, οὐδ' αυ ἀδικοsντα πατέρα κολάζων παντὶτoόπω, ἀλλὰ δρφη ανίπερ θεῶν οἱ πρῶτοί τε καὶ μέγι

στοι Ου μὰ τον λ ηδ 'δς, οὐδὲ αὐτω μοι δοκεῖ ἐπι-rηδεια εἶναι λέγειν Ουδέ γε, ην δ' ἐγώ, το παράπαν, ως θεοὶ θεοῖς πολεμοίσί τε και ἐπιβουλεύουσι καὶ μάχον-

68쪽

ται Ουδε γαρ ἀληθη ' εἰ γε δει μω τους μελλοντας πόλιν φυλάξειν αἴσχιστον νομίζειν το αδίως ἀλλήλοις

ἀπεχθάνεσθαι ' πολλου δεῖ γιγαντομαχιας τε μυδυλογητέον αὐτοῖς καὶ ποικιλτεον, καὶ αλλας ἔχθρας πολλὰς καὶ παντοδαπὰς θεῶν τε καὶ ρωων προς συγγενεῖς τε και οἰκείους αυτῶw αλλ' εἴ πως μελλομεν πείσειν, ὼς ουδεὶς πώποτε πολίτης τερος ἐτέρω ἀπηχθετο ουδ' ἔστι τοὐτοD σιοι, τοιαυτα ἀλλον προς τα παιδία εὐθυς καὶ γερουσι καὶ γραυσὶ και πρεσβυτεροι γιγνομενοις, καὶ τους ποιηθτὰς εγγῶς τούτων ἀναγκαστέον λογοποιεῖν. υρας δὲ δε- σμους υπὰ υἱέος καὶ μαίστουχίψεις ὐπο πατρός, μέλλοντος si μητρι τυπτομενη ἀμύνειν, και θεομαχίας οσας Oμηρος πεποίηκεν ου παραδεκτέον εἰς την πόλιν, οὐτ'εν πονοιαι πεποιημένας ἴτε ανευ πονοιῶν ὁ γαρνέος οὐχ οιός τε κρίνειν o τί τε et πόνοια και σμη, αλλ' α

αν τηλικοsτος ων λάβy ἐν ταῖς δόξαις, δυσέκνιπτά τε και

ἀμετάστατα φιλεῖ γίγνεσθαι. ν δὐίσως νεκα περι παν- τος ποιητέον α πρῶτα ἀκούουσιν, ο τι κάλλιστα μεμυθολογημένα προς ἀρετην ἀκούειν. XVIII. Ἐχει γαρ, ἔφη, λόγον. αλλ' εἴ τις αὐ καιταsτα ερωτωτημῆς, αὐτα αττα ἐστὶ και τίνες οἱ μυθυι τίνας αν φαῖμεν καὶ γλεἶπονYZMδείμαντε, ου ἐσμὲν 379 ποιηταὶ ἐγώ τε καὶ σῶ ἐν τω παρόντι, αλλ' οἰκιστα πόλεως οἰκισταῖς δε τους μεν τύπους προσήκει εἰδέναι, ἐνοις δεῖ μυθολογεῖν του ποιητάς, παρ' ους ἐὰν ποιῶσινου ἐπιτρεπτέον, ου μην α, τοῖς γε ποιητέον μύθυυς ορ- θῶς, φη ' αλλ αυτὰ δη τοsτο, οἱ τύποι περὶ θεολογίας τίνες αν εἶεν; οιοίδε πού τινες, ην δ' ἐγώ οἷος τυγχάνει

ὁ θεὰς ών, ἀεὶ δη που ἀποδοτέον, ἐάν τέ τις αὐτον ἐν ἔπεσι ποι ἐάν τε ἐν τραγωδία. Ῥεῖ γάρ. Οὐκos ἀγαθὸν γε θεὰς τω οντι τε καὶ λεκτέον ούτως Π μην 'Aλλὰ μηνουθέν γε τῶν αγαθῶν βλαβερόν χ γάρ Οὐ μοι δοκεῖ.

69쪽

βλάπτει, κακόν τι ποιεῖ; Ουδε τουτο 'O δε γε μηδεν - κον ποιεr, ουδ αν τινος εἴη κακου αἴτιον Πῶς γάρ; Trδε; φελιμον το αγαθόν; Ναί. ἴτιον αρα ευπραγίας; Ναί Οὐκ αρα πάντων γε αἴτιον το αγαθόν, ἀλλα τῶν μεν ευ εχόντων αἴτιον, τῶν δὲ κακῶν ἀναίτιον Παντ

θ ός, πάντων αν εχ αἴτιος, νοι πολλοὶ λεγουσιν, ἀλλ' ολίγων μεν τοις ἀνθρώποις αἴτιος, πολλῶν δε αναίτιος πολὐ γὰρ ἐλάττω τἀγαθὰ τῶν κακῶν ημῖν ' καὶ τῶν μεναγαθῶν ουδένα ἄλλον αἰτιατέον, τῶν δε κακῶν αλλ' αττα δεῖ ζητεῖν τὰ αἴτια, αλλ' ου ον θεόν. υληθεστατα εφη, δοκεῖς μοι λεγειν οὐκ ἄρα, ν δ εγώ, ἀποδεκτεον οἴτε Ομηρου οἴτ' ἄλλου ποιητοs ταύτην την ἀμαρτίαν περὶ Dτους θεοὐς ἀνοητως ἀμαρτάνοντος καὶ λεγοντος, ῶς δοιοὶ πίθοι

κατακείατα εν σιος οἴδεικηρῶν εμπλειοι, ὁ μεν εσθλῶν, αὐτὰρ ο δειλῶμ καὶ ω μεν αν μίξας ὁ Ζεὐς δω ἀμφοτερων, ἄλλοτε μεν τε κακῶ ο γε κύρεται, ἄλλοτε δ' ἐσθλω, ω δ' ακμη, αλλ' ἄκρατα τα τερα, τον δε κακη βούβρωστις ἐπὶ χθόνα δῖαν ἐλαύνει Ουδ ώς ταμίας μῖν Ζευς αγαθῶν τε κακῶν τε τέτυκται. XIX. πην δε τῶν ορκων καὶ σπονδῶν σύγχυσιν, νι, Πάνδαρος συνεχεεν, ἐάν τις φη δι' Mθηνὰς τε καὶ Θιος γεγονεναι, οὐκ ἐπαινεσόμεθα οὐδε θεῶν εριν τε καὶ κρίσιν δια εμιτός τε καὶ Aιός οὐδ' αὐ.ώς Αἰσχύλος λέγει, 380 ἐατέον ἀκουειν τοὐς νέους, οτιθεος μὲν αἰτίαν φύει βροτοῖς, όταν κακῶσαι δῶμα παμπήδην θέλy αλ ἐάν τις ποιῆ, ἐν οἷς ταέτα τὰ ἰαμβεῖα ἔνεστι, τα της

Νιόβης πάθη η τὰ Πελοπιδῶν η τὰ Tρωγὰ η τι ἄλλο τῶν

70쪽

62 ΠΛΑΤΩΛΟΣ τοιούτων του θεοσεργα ἐατέον αυτὰ λέγειν τε θεοs, ἐξευρετέον αυτοῖς σχεδον ον νυν μεῖς λόγον ζητουμεν, καὶ λεκτεον, ως ὁ μὲν θεος δίκαιά τε καὶ ἀγαθὰ εἰργάζετο, οἱ δὲ νίναντο κολαζόμενοι. ς δε αθλιοι μεν οἱ δίκην διδοντες, ην δὲ δη ὁ δρῶν ταsτα θεός, ουκ ἐατέον λέγειντον ποιητημ αλλ' εἰ μεν οτι ἐδεηθησαν κολάσεως λέγοιεν, ὼς αθλιοι οἱ κακοί, διδοντες δε δίκην ἀφελοίντο πο ου θεου, ἐατέον κακῶν δὲ αἴτιον φάναι θεόν τινι γίγνεσθαι ἀγαθον οντα, διαμαχετέον παντὶ τρόπω μητε τινὰ λέγειν ταυτα ἐν το αυτου πόλει, εἰ μέλλει εὐνομησεσθαι, μήτε

τινὰ ἀκουειν, μήτε νεωτερον μήτε πρεσβύτερον, μή ἐν μέτρω μήτε ἄνευ μέτρου μυθολογοsντα ῶς ἴτε σι αν λεγόμενα, εἰ λέγοιτο, υτ ξυμφορα μιν οὐτε σύμφωνα αυτὰ αὐτοῖς Σύμψηφός σοί εἰμι, ἔφη, τούτου του νόμου, και μοι ἀρέσκει. υτος μεν τοίνυν, ὴν δ' ἐγώ, I αν εἰητων περὶ θεοί νόμων τε καὶ τυπων ἐν δεήσει τους λέγοντας λέγειν και τους ποιοῶντας ποιεῖν, μη πάντων αἴτιον τον θεον αλλὰ των ἀγαθων. Ἀαι μάλ' ἐφη. από-n χρη T δε δη ὁ δευτερος δε αρα γόητα ὀνθεον οἰειεiναι καὶ οἷον ε επιβουλῆς φαντάζεσθαι ἄλλοτε ἐν ἄλλαις

ἐδέαις, τοτε μὲν αυτον γιγνόμενον καὶ ἀλλάττοντα το αυ-

του εἶδος εἰς πολλὰς μορφάς, τοτὲ δὲ ημὰς ἀπατῶντα καὶ ποιο τα περ αυτο τοιαsτα δοκεῖν, φαπλοsν τε εἶναι καὶ πάντων ῆκιστα τηνεαυτοs ἰδέας ἐκβαίνειν; υκ ἐχω, εφη, νῶν γε ούτως εἰπεῖν. δε τόδε ου ἀνάγκη, εἴπερ τι ἐξίσταιτο τ ναυτομωέας,4 αὐτοάφ' εαυτοs μεθίστα- σθαι λυπ' ἄλλου 'Aνάγκη Οὐκοsν πο μεν αλλου τὰ

ἄριστα χοντα κιστα ἀλλοιοsταί τε καὶ κινεῖται; Iον σῶμα πὰ σιτίων τε καὶ ποτῶν καὶ πόνων, καὶ πῆν φυτὸν ὐπλείλήσεών τε καὶ ανέμων καὶ τῶa τοιούτων παθημά-;8 των, ου οἰγιέστατον και ἰσχυρότατον hκιστα ἀλλοιομται Πῶς δ' ου νυχὴν δε ου τηνάνδρειοτάτην καὶ φρο-