Toy hagioy Athanasioy kata areianon logoi. The orations of St. Athanasius against the Arians according to the Benedictine text, with an account of his life by William Bright

231쪽

σωμα χειν, μη ἔχων, καὶ δοκε ανθρωπος φαίνεσθαι ς ευὀνείρω φαντασίας ουτοι δε εἰς αυτον τον Ιατέρα φανερῶς ἀσεβουσι. ην γαρ θεότητα αυτολεις τον Υἱo os ἐν εἰκόνι μαρτυρουμένην ἀκούοντες απὸ των γραφῶν, βλασφημοῖτι, λέ

χειρον λεξιν 'λῶς Ῥύτως κλαμβάνειν, αλλὰ το πρόσωπον

232쪽

Ta γαρ εν παροιμίαις λεγόμενα ου εὐφανερου λέγεται ἰλλα κεκρυμμενως παγγελλεται, ως αυτὸς ὁ Κύριος ἐδίδαξεν εν ωJolin xvi. 5. κατα 'Iωάννην υαγγελίω λέγων, παῖτα εν παροιμίαις λελάληκα μῖν, ἁλλ' ἔρχεται ρα, τε Ουκέτι εν παροιμίαις λαλησωυμῖν, ἰλλα παρρησία. Ουκοῖν ὰποκαλύπτειν χρη τον νουν του φητοῖ, ως κεκρυμμένον τε τουτον ζητεῖν, καὶ μ' os εν παρρησία

εἰρημένον ἁπλῶς κλαμβάνειν, να μη παρεξηγούμενοι πλανηθῶμεν ὰπὸ της ἀληθείας Ε μεν ουν περι αγγέλου ετέρου τινος των γενητων ἐστι το γεγραμμένον, ὼς περὶ νος μων των ποιημάτων, ἔστω λεγόμενον τω ἔκτισέ με ' εἰ δε η Σοφία του Θεοῖ ἐστιν, ἐν fi πάντα τα γενητα δεδημιούργηται, η περ εαυτης λέγουσα τί δει νοεῖν η τι τω ἔκτισε φάσκουσα, ου ἐναντίον τω ἐγέννησε λέγει οὐδε ὼς ἐπιλαθομένη τι κτίρουσά ἐστι

και δημιουργος, η αγνοουσα την διαφοραν του κτίζοντος και των κτισμάτων, ἐν τοῖς κτίσμασιν αυτην συναριθμῶ ἄλλά τινα νουν, ὼς ἐν παροιμίαις, ου παρρησία, κεκρυμμένον δε σημαίνει

ο τοῖς μὲν ἁγίοις ἐνέπνεε προφητεύειν αὐτη δε μετ' λίγα κ raραλληλου ἔκτισεν ἐν ἐτέραις λέξεσι σημαίνουσά φησιν' Prov. ix. 1. M Σοφία κοδόμησεν αυτὶ οἶκον. Δηλον δέ ἐστιν Οἰκονῶναι της Σοφίας το μέτερον σωμα, περ ναλαβων γέγονεν Johni. 14. ἄνθρωπος καὶ ικοτως παρα μεν ωάννου λέγεται, ὁ Λόγος σαρξ ἐγένετο ' δια δε Σολομῶνος περι αυτης η Σοφία μετὰ παρατηρησεώς φησιν οὐ οτι κτίσμα ειμι, ὰλλα μόνον ὁτι Κύριος ἔκτισέ με -χη ὁδων υτοῖ εἰς ἔργα αυτos, αλλ υκ ει το εἶναί με ἔκτισεν, οὐδε ίτι κτίσματος Οχην και γένε

των γενητων σπι, και λέγεται κτίζεσθαι, και πάντως το κτίσμα

κτίζεται η δε ολ εκτισε μόνη λέξις λεγομένη ου πάντως τηνουσίαν η την γέννησιν σημαίνει, αλλά τι ἔτερον δηλοῖ γίνεσθαι

233쪽

46 'Οτι μεν υν τα φύσει την ουσίαν εχοντα κτιστην κτίσματα λεγετa και κτίζεται, ἶρκεῖ ταῖτα προς πόμνησιν ειρη- σθαι, πληρους ἴσης της γραφης' ἔτι δε η του εκτισε μόνη λέξις λεγομενη ου πάντως την ουσίαν καὶ την γενεσιν σημαίνει, μεν Δαυίδ ψάλλει Γραφητω ἴτη εις γενεὰν τεραν, και PS. Q. Ol.)I8. λαὸς ὁ κτιζόμενος ἰνεσε τον Κύριον ' και πάλιν aρδίαν Ib. l. li. 1o καθαρὰν κτίσον εν εμοὶ, ὁ Θεός ὁ δε Παυλος ε τὶ προς Εφεσίους φησὶ, τον νόμον των ντολων ν δόγμασι καταρ Eph si 15. γησας, να τους δυο κτίση εν αυτω εἰς να καινὸν ἄνθρωπον ' και πάλιν ενδύσασθε τον καινον ἄνθρωπον, τον κατὰ Θεον Ib. V. 4. κτισθεντ εν δικαιοσύνη και ὁσιότητι της ληθείας Oἴτε γαρ ὁ Δαυιδ λαόν τινα κατ υσίαν κτιζόμενον ελεγεν, ἴτε καρδίανετεραν ηὐχετο λαβεῖν, παρ' ii ειχεν' ἰλλα την κατὰ Θεονὰνανεωσιν και ἰνακαίνισιν σημαινεν Οἴτε δε ὁ Παῖλος κατ

234쪽

σωτηρίαν προφητευει, την γενομένην ἐν ριστω πρὸς μας.Tοιαυτης δη-υσης καὶ της διαφορας, περί τε των κτισμάτων καὶ του λεγομένου μόνον έκτισεν, εἰ μεν ευρητέ που o Κυριον λεγόμενον εν τὶ θεία γραφὴ κτίσμα. δείξατε καὶ μαχεσθε ειδε μη γέγραπταί που κτίσμα εἶναι αυτον, λεγε δε υτος περὶ εαυτο εν Ιαροιμίαις, Κυριος ἔκτισέ με, ἐντράπητε τοῦ της προειρημένης διαφορὰς, καὶ των παροιμιωδως εἰρημενων καὶ

δημιουργον δυσώπησεν μὰς, υτε το ιναι υτον μόνον ἴδιον

γέννημα του Πατρὸς φοβηθητε ἀλλα ἁπλῶς, ὼς προς υτον ὰπογραψάμενοι, μάχεσθε, ἐλάττονά τε περι αυτos μὰλλον η περιὰνθρώπων νοεῖτε. 7. Και γαρ και αυτ το ρητον δῶκνυσιν μων μόνον ευρημα εἶναι το λέγειν κτίσμα τον Κυριον Tην a ουσίαν ἐαυτου γινωσκων ὁ Κυριος μονογενη Σοφίαν και γεννημα του Πατρὸς, και αλλην ουσαν παρὰ τα γενητὰ και τα φυσει κτίσματα, φιλανθρώπως νυν λέγει Κυριος κτισε μείρχην δῶ αυτοῖ ἴσον Cp. Ps. xxxix. ω ειπεῖν, i Πατηρ σῶμά μοι κατηρτίσατο. και εις ἀνθρώπους

235쪽

ὰνήνεγκεν αυτα τω σώματι επὶ το ξυλον. Οἴτω ἐανίκουωμεν ἐν ταις Ιαροιμίαις το εκτισεν, ου δεῖ κτίσμα τῆ φύσει ὁλον νοεῖν τον Λόγον ὰλλ' ὁτι τυ κτιστον ενδύσατο σῶμα, κaὶ ὐπερ ημῶν κτισεν αυτον ὁ Θεος, εις μὰ το κτιστὸν υτω καταρτίσας, ὼς γέγραπται, σῶμα is εν αυτ ὰνακαινισθηναι καὶ θεοποιηθῆναι δυνqθῶμεν. τοίνυν μὰς πάτησεν, Δίνό- Cp in. a. ητοι, εἰπειν των κτίστην κτίσμα ς η πόθεν γοράσατε εαυτοῖς τοκαινον φρόνημα τουτο, και ἐν αυτ πομπεύετε Αἱ γαρ Ιαροιμίαι λεγουσι τω ἔκτισεν ' ἰλλ χυ λέγουσι κτίσμα τον Υἱον, ἀλλα γέννημα, καὶ κατα την προειρημένην δε ε τῶν Γραφῶν διαστολην, λέγω του ἔκτισε καὶ του κτίσματος - μεν ἴδιον φύσει του ἱo μονογενη Σοφία αυτὸν καὶ δημιουργὸν τῶν κτισμάτων γινώσκουσι ' δε έκτισε λεγουσαι, ου ἐπὶ της Ουσίας υτοῖ λέγουσιν, ἰλλα πολλῶν ὁδῶν ὰρχην αυτὸν γίνεσθαι σημαίνουσιν, ὼς εἶναι ἐναντίον το μεν εκτισε τω γεννήματι το λεγόμενον ὰρχ'ὶν ὁδῶν τω ειὶ a αυτὸν μονογενη Λόγον. 48. Εἰ γα γέννημά εστι, πῶς κτίσμα λεγετ αυτόν Ουδεὶς Cp ad Ep. γαρ απερ κτίζει, λέγει γενναν, οὐδε α ιδια γεννηματα καλAκτίσματα Πάλιν τε ε μονογενης σπι, πῶς ίρχὴ τῶν ὁδῶν 'aυτὸς γίνεται 'Aνάγκη γαρ αυτὸν ὰρχγὶν τῶν πάντων κτισθέντα, μηκέτι μόνον εἶναι, ἔχοντα τους μετ' αυτὸν γενομένους Καὶ γαρ H Ρουβημ, ὰρχὴ τῶν τέκνων γενόμενος, ου ην μονο- Gen. EX. 3. γενης, δελα τω μὲν χρόνω πρῶτος, T δε φύσει και ἡ συγγε- νδε εἰς ων τῶν μετ' αυτὸν τυγχανεν Ουκοῖν ει και ὁ Λόγος ἰρχη τῶν ὁδῶν εστι, και αυτὸς αν εἴη ἴαι καὶ αἱ ὁδοι, a τε ὁδοι τοιαυτα αν ειεν οἰός εστι και ὁ Λόγος, καν πρῶτος αυτῶν τω χρόνω κτίζηται Και γα και πόλεως η θρχη τοιαύτη ἐστὶν, Οἶ καὶ τα ἄλλα μέρη της πόλεώς εστι, αυτά τε ταμέ η, συναπτόμενα ii ἀρχὴ, ὁλόκληρον καὶ μίαν την πόλιν ἀποτελει, ὼς

εὶ πις σώματος πολλὰ μέλη καὶ ου ο μὲν αυτης τῶν ποιούντων

236쪽

συνεστηκεν Ε τοίνυν astra Κυρως υτως Oxη τ ῶν πάντων κτίζεται, ανάγκη μετὰ πάντων αυτον μίαν την κτίσιν ἀποτελειν, και μητε διαφέρειν των ἄλλων, a αρχὴ των πάντων γένηται,μητε Κύριον εῖναι των αλλων μερων της κτίσεως, καν τω χρόνω πρεσβύτερος ων τυγχάνy μετὰ πάντων a και υτος ενα τον της δημιουργίας χει λόγον και δεσπότην Πῶς δε λως, ει κτίσμα καθ' υμὰς εστι, δυναται μόνος καὶ πρῶτος κτίζεσθαι, ἄστε και ὰρχην, ναι πάντων, δηλου οντο εκ των προειρημενων, οτι εν τοῖς κτίσμασιν Ουδεν ἐστιν ἔμμονον καθ εαυτο καὶ πρωτον γενόμενον, αλλὰ μετὰ πάντων ἄμα την γένεσιν χει, i Cor. xv. i. καν τὶ δόξn διαφέρη των ἄλλων Ου γαρ καστος των στε - ρων, ουδε των μεγάλων φωστηρων ὁ μὲν πρῶτος, ὁ δε δεύτερος εφάνη, ἀλλα μια μέρα καὶ τ αυτ προστάγματι ι πάντες εκληθησαν ει το εἶναι οἴτω και των τετραπόδων καὶ πετεινῶν, καὶ νηκτῶν, και κτηνῶν, καὶ των φυτῶν η γενεσις πλάσθη 'ούτω καὶ το κατ εἰκόνα γένος γέγονε τῶν νθρώπων ε γαρ

καὶ ὁ δὰμ ε γης μόνος ἐπλάσθη, ἀλλ' εν αυτω σαν οἱ λόγοιτης διαδοχῆς παντος του γένους. Rom. i. o. 49. Iro δε της φαινομένης κτίσεως του κόσμου τα όρατα αυτοῖ τοῖς ποιημασι νοούμενα καθορῶμεν, oτι κὰκεῖ ου καθ' ενα

της, καὶ ξουσια ' ἀλλ' ὁμοῖ πάντα κατὰ την τάξιν λέγει, ειτε ἄγγελοι, εἴτε ἀρχάγγελοι, ειτείρχαί ' τῶν γαρ κτισμάτων τοιαύτη η γένεσις. Εἴπερ υν, καθὰ προεῖπον, κτίσμα ην Λόγος, δει μη πρῶτον ὰλλα μετὰ τῶν ἄλλων δυνάμεων μαγίνεσθαι, καν γηχόξα πλέον τῶν ἄλλων ὐπερέχ)ὶ ούτω γαρ καὶ επὶ τῶν ἄλλων ευρ si ἔστιν, ὁτι ἄμα μὲν γεγόνασι, και υ εστι πρῶτος η δεύτερος, διαφέρουσι δε ἀλλήλων εὐδοξη, και ι μενε δεξιῶν, οι δε κύκλω, καὶ ἄλλοι ἐξ ριστερῶν, καὶ πάντες - 3- μνοῖσιν έμα. καὶ παρεστηκaσι λειτουργουντες πω λυρίω.Ουκοῖν ει κτίσμα εστὶν ὁ Λόγος, ο πρῶτος ἄν - ουδὲ ἀρχὴ Col. i. τῶν ἄλλων ε δε μ προ πάντων ' στὶν ἄσπερ υν καὶ στι, καὶ

237쪽

των διεστηκε, καὶἰλλος εστὶν αὐτῶν του δε μόνου και ληθινου Θεοῖ ὁμοίωσις καὶ κών εστι, μόνος καὶ αυτος πάρχων Διατοῖτο γουν οὐδε τοῖς κτίσμασιν αυτον συντάττουσιν at γραφα ὰλλ' ὁ με Δαυίδ επιπληττε τοῖς τοιουτον υTO κα ενθυμεῖσθαι τολμῶσι, λεγων, πίς μοιός σοι εὐθεοῖς, Κύριε; και Ps. XXXV.

5O. To αρα πολυθρύλλητον παρ' μων εἰρημένον, Ἐτίσμα i s. εστὶν ὁ Υἱος, ου ἔστιν ἀληθες αλ υμῶν φαντασία μόνη ' καὶ

238쪽

ητις εστ των γενητων η φύσις Διδ και ὁ μὲν ως ιος, χειτο πατρικον κράτος, τα δε σωτηρίας ἐστι δεομενα. 51. Ἐι δ' ἔτι παῖς εκληθ' φλυαροῖσι, γινωσκέτωσaν τι Cp. Gen. xxi. και Ἱσcta παῖς νομάσθη του Ἀβραὰμ και ὁ υἱὸς της Σουμανί- Mnes di Κ. τιδος παιδάριον κληθη Εἰκότως ἄρα δούλων μων οντων, 'Υ ' ' τε γέγονεν ως μεῖς, Κύριον τον ΓIaτερα--ε και υτος, ως ημεῖς και τουτ δε φιλανθρωπευόμενος ἴτω πεποίηκεν, rva και Cal. v. 6. ημεῖς, δουλοι κατὰ φύσιν ἄντες, καὶ δεξάμενοι is Πνεῖμα του Υἱοῖ, θαρρησωμεν τον φυσε Κυριον εαυτων, Osτον τῆ χάριτι Cp. e. u. ΙΠατερα καλεῖν Ἀλλ' ἄσπερ μεις τον Κύριον Πατέρα ' καλοῖντες, ΟυκGρνούμεθα την κατὰ φύσιν δουλείαν αυτos γαρ PS. xcix. c. Ἀσμεν εργα και χυτὸς ποίησεν μὰς και οὐχ ημεῖς 'y ουτως

239쪽

προηγουμένως νεκα του εἶναι και του πάρχειν πεποίηται, καὶ

δευτερον χουσι το ποιεῖν, περι ων ν αυτοῖς ὁ Λόγος προστάττη, ως τοῦ πάντων ἔστιν διῖν το τοιουτον Ἀδὰμ γαρεκτίσθη, υχ να εργάζηται ἰλλ' να πρωτον πόρχγη νθρωπος μετὰ ταυτα a ἔλαβε την ἐντολην του εργάζεσθαι Νῶε δε κτίσθη o δια την κιβωτον ὰλλ' ἴνα πρωτον πόρχη και ἄνθρωπος γένηται μετὰ ταυτα a ελαβεν ενTOλυν καTασκευάσαι την κιβωτόν καὶ ψ' κάοπου δε ζητῶν ταυτα εἴροι

τις Καὶ γαρ καὶ ωσης ὁ μέγας πρωτον ἄνθρωπος γέγονε,

καὶ δευτερον την γεμονίαν του λαου πεπιστευται Ουκουν καὶενταυθα τουτο νοεῖν ξεστιν ὁρας γαρ, τι υ ει το εἶναι

εργα πεμπεται, και την τουτων οἰκονομίαν και a πρὶν γενέ

ται Και σπερ ἄν ει τις υιος, raραπολομενων κτημάτων καιπαρα πολεμίοις οντων, ξ δμελείας αυτῶν χρείας τε καταλαβούσης, ει πέμποιτο παρα του πατρὸς συλλαβέσθαι και συναγαγεῖν αυτὰ, καὶ ἴτος ἀπερχόμενος, πενδιδύσκοιτο την ὁμοίαν

240쪽

εκείνων ἐσθητα, καὶ σχηματίζοι εαυτο ὼς κεῖνοι, qua μη ς δεσπότην αυτον επιγνόντες οἱ κατέχοντες φύγωσι, καὶ κωλυθῆκατελθεῖν καὶ πρὸς τους πο γην κρυπτομένους πυ κείνων' εἶτα ει τις πυνθάνοιτο τούτου, δια τι υτως ς ὁ τοιοῖτος εῖπεν αν, Ο πατηρ υτω με πλασε καὶ κατηρτισεν εις τα εργα τοῖ' λέγων τε υτως, υτ δοῖλον εαυτον οἴτε εν των ἔργων εἶναι σημαίνει οἴτε δὲ την πxην της γενέσεως αυτοῖ λέγει, ἀλλα την στερον αυτω δοθεῖσαν εἰς τα ἔργα φροντίδα τον αυτον τρόπον καὶ ὁ Κυρως, πενδυσάμενος την μετέραν σάρκα, Phil. H. 8. και σχηματι ευρεθεὶς ως ἄνθρωπος, ει ἐρωτηθείη παρα των ουτούς υτον ὁρώντων καὶ θαυμαζόντων, ειποι ν, 'Κυριος εκτισε με ρχην ὁδῶν αυτολεις εργα αυτos' καὶ ἔπλασε μετου συναγαγεῖν το Ἱσραηλ. ποῖτο δε πόλιν και το Ινευμα Ps. viii. 6. προσημαῖνον εν ψαλμοῖς λεγε, κατέστησας αυτὸν τοῦ ταεργα των χειρῶν σου ' περ και περι εαυτοῖ σημαίνων αυτὸς ὁ Iib. H. 6. Κυριος φησιν Ἐγὼ δε κατεστάθη βασιλευς π αυτos ἐπι Σιων δρος το ἄγων αυτos.' Ω σπερ δε οτε επέλαμψε σωματικῶς τῆ Σιων, ουκἈρχην ειχεν εινα ουδε του βασιλεύειν ἰλλα AvAόγος του Θεο και ἀίδιος βασιλευς κατηξίωσεν ανθρωπίνως ἐπιλάμψαι την βασιλtia εαυτο και ν τὶ Σιων, να ὰπὸ της Rom. v. I. βασιλευούσης εν αυτοῖς aμαρτίας ' λυτρωσάμενος αυτούς τε καὶημὰς ποιησy ὐπὸ την πατρικην βασιλλα εαυτοῖ' ἴτω καθιστάμενος 'εις τα ἔργα, ου εἰς τα μηδέπω ἄντα, ἀλλ' εις τα δη τα καὶ δεομεν διορθώσεως καθίσταται. 53. To ἄρα έκτισε καὶ έπλασε και κατεστησε,' την αυτην χοντα διάνοιαν, Ου την ρχην του ειva αυτὸν, οὐδετην υσίa αυτο κτιστην δείκνυσιν ἰλλα την εἰς μὰς αυτοῖκα εὐεργεσίαν γενομενην νανεωσιν. αῖτα γοῆν λεγων, εδίδασκεν μως και πρὸ τούτων πάρχειν εαυTOν τε λεγε, Joh viii. 58. πρὶν Aβραὰμ γενεσθαι, εγώ εἰμι και, χνίκα ori οὐρανὸν

ζουσα. Ω σπερ δε ην αὐτὸς πρὶν Ἀβραὰμ γενεσθαι, ὁ δε' Ισραηλ μετὰ τον βραὰμ γεγονε, καὶ δηλόν εστιν τι προὐ-

πάρχων ἴστερον Ἀτλάττεται, και η πλασις ου την ἀρχην τοῖ εἶναι, ὰλλα την νανθρώπησιν σημαίνει, εν ' και επισυνάγει τας