장음표시 사용
101쪽
proceditur in prima parte. Primo ostendit ut dominicum regimen, quantum ad statum ecclesae initialem vel medium, quia aliqua pertinent ad primum statum , aliqua ad medium. secundo quantum ad finalem si te vltimum . Et cum locuta suis. sint. Circa primum olfenditur Primo quomodo Dominus tegit per se ecclesiam. Secundo quomodo per suos, Et facies. Perse autem tegit de rexit G Hesiam . quia per carnem assumptam se ecclesie coniunxit, & eam pia tedemit, de eadem pietate romouet de protegit. unde de inornatione te pacone hie tangitur. Primo agitur de eius tegimine implieite de in genet,li , seeundo explicite de in speciali, descendente. In generali vero, quantum ad duo. Tum quantum ad Mediatoris pietatem, 'opter quam dicitur Angelus, Tum qualitum ad liberationis potestatem . propter quam dicitur Fortis. In
speciali vero ostendit dominicum tegimen hoc modo , quia cum ab inearnatione totum bonum p
ueniat. Pratio ostendit incarnationis caritatem .se
eundo emanantem utilitatem & luee ponitur duplex Vna est munimentum eontra vitia, ex parte humanitatis, unde dieitui: Amictum nube. Secunda est beneuolentia ad salubria ex parte diuinitatis. Et itis, Ex his autem diligenter considetatis, maena conso latio suttit in anima, quae vexatur aduersis. Dicit igitur . Et vidi. quas dieat . ita vidi angelos malos pa- iratos nocere tempore antiehristi, de eeontra, vidi, interno oeulo, aliami gest bonum angelum eontra istium qui sunt auigi ad noeendum, iste veth ad idiuuandum. . scilicet Christum, qui venit ut
annuntiaret hominibus quae sunt salutis. Ae sua e litate impleret ossicium Mediatoris: & ideo dicitur Angelus. quia quas nuncium patiis se nobis in praedictis exhibuit. Chtistus autem dicitur Angelus, inquantum homo, non inquantum Deus. Dicitur inquam Angelus, non natura, sed oscio Isaiae s. secundum aliam litetam: Et voeabitur nomen eius magni consilii antelus. Ex hoe autem eolligitur quod
Iuli non deerit, qui tam dulciter eos dilexit Rom. a.
Qui enim proprio filiosio non pepereit, sed prono .
bis omnibus tradidit illum.quomodo non etiam cum illo omnia nobis donauit, Fretem, cuius fortitudo apparuit, quando per infirmitatem earnis. 8e pansionis in earne diabolum vicit, de hominem liberauit. Lucat D. Cum sonis armatus custodit atrium tuum, in pace sunt ea quae possidet. si autem sorti otillo superaeniens, vicecit eum: uniuersa arma eius
au tet in quibus confidebat de spolia eius distri. buet, unde patet quod sottis est ad protegendum s ain aduersis. Se tempore antichilui, le asia quo
cunque Iob. 9. Si sortitudo qui titui robustissimus est, Sed contra Habachue. 3. Ibi ab otidita est sortitudo eius. ergo non in eruce apparuit eius sortitudo cuius conitatium vult Clos. Respondetur. De Christo patiete in eluce est loqui triplieitet scilicet quantum ad suppliciorum pet pessionem . quantum ad mortis consummationem. 8e quantum ad haec duo. Londita est de non apparuit eius Altitudo, sed ca. ritatis magnitudo. Item quantum ad humanam redemptionem diserius sortitudo multum in cruce apparuit. si tune esset qui eam eognosceret. quia magna sortitudo fuit, per infirmitatem carnis patiens .incere sortem Sabolum de hominem liberate. Pial. Dominus sociis de potens, Dominus potens in melio. D senuentem de eati, stilicet se per carnis agimptionem humiliantem de sublimitate suae male statis. Psal. In elinauite os 3e deseendit. Item dicitur descendisse de caelo. quia se hominibus in terra
secit cognoscibilem. qui ante sera a solis angelis
. eoenoscebatur in ectio. Non enim dicitur descen-ἀi sede edito localiter cum ubiquest. letemiae 13. Caelum de tritam ego impleo. unde Glos A cognitione angeloium 3ee. EA . id est coopeitum. Nuti, id est humanitate assumpta, quae nobis est testigetium contra vitia . seut nubes protegit ab aestu. lsaiae 19. Ascendet Dominus super nubera leuem. Haec enim nubes egundit pluviam doctorum in Evangelio. Mati. 23. Magister uester unus est Christus. Item facit interposuonem exemplorum: seut nubes interponatur inter nos & aestum solis. Die igitur nobis testigerium contra vitia de aduersa, petexemplum innocentia a malis, i. Petri 1. Qui pe catum non fecit nee golus inuentus est in ore eius. Item per exemplum iustitiae in bonis. Ioan. 8. Quae placita sunt ei Leto semper. Item per exemplum Diatientiae in adueiss. i. Petri .Christo in came pallo, 3e vos eadem cogitatione armamini. Denique offereeAeaciam meritotum , quia per metata sua offert suis remedium contra vitia, unde psal. sub umbra alarum tua tum protege me. At iris , id est diuina propitiatio de beneuolentia, cuius signum est ted aptio pet passionem, de purificatio per regenerationem,quae tuo signantur per colorem rubeum & eceruleum sue aquaticum, qui sunt in itide, ut dictum est septa . Etitis erat in cireuitu segis. Item Itis Lit signum pacis iniet Deum & homines. similitet an sumptio humanitatis , fuit fgnum beneuolentiae Dei
ad homine . Genes. s. Ponam arcum meum Ece.
ι apit. enis. id est diuinita:e, quae est eaput Christi
inquantum homo. r. Cor. 9. Caput autem Christi Deus. Haee autem beneuolentia Diuinitati, dedit enseaciam redemptioni : quia non esset sufferens preeium, nisi esset simul homo, de Deus, ut ostendit Anselmus. a. Cor. s. Deus erat in Christo mundum reconciliana sibi. ipsa etiam Diuinitas beneuolentia est hominibui in eis quae sunt salutis, ratione ineat- nationis Ac merito passimus, unde beatus Bernardus in sermone. An ad lesum trepidas accedete si1-t et tuus est. 5e caro tuae hunc tibi fratrem Maria de dii. Facies e M. hie ostenditur, quomodo regit eccles pet suos. Specialit autem loquitur de ma. ioribus membris. Primo ergo ostendit quomoὀo Christus tegit ecclesiam pet exemplum contempla- timorum. Secundo quomodo perdoctrinam naedica
totum. Et pedes.vbi Primo agit de ipsis praedicatoti bus. Secundo de materia pi dicationis, Et habebat. Tettio de missione ad praedicandum , Et posuit. Quarto de ipsa doctrina praedicanthim, Et clamauit, Dicit igitur Et δει tin- , id est illi in quibus relucte ipse per imitationem qui sunt ei consormes, per consilii rationem :& per hoc sunt quas facies Dei quia ipsum ostendunt de repraesentant in se scut saete, mani sistat hominem. si ι si . quia tales qui sunt persecti imitatores Christi. scut sunt contemplativi. in se sunt illuminosi. de alios claro suo exemplo illuminantes . scut sol inferiora , propter persectionem eontemplationis. Ac opera lanctae rogationis.
Talibus maetime dicitur Matth. s. Vos estis lux mundi, vel. Facies eius, id est praesentia in eamri per quam se hominibus praesentem reddidit. sicut sol. id est illustiat mundum, documentis, exemplis de donis. Ioara. 8. Ego sum lux mundi, qui sequitur me non ambulat in tenebris. supra I. E t facies esus scut sol lueet in virtute. Et ara e , hie agitur de regimine per doctrinam piaedicatotum , de primo de ipsis piae dieatombus, quos describit. Primo qua tum ad preeonium nominis dominici. Secundo quantum ad se,ctus sui praeconii , ut fructus est in
sex , scilicri Roborauorus, ad Murandum uasta
102쪽
b lem, quod fgna ut per columnam. Item illiu inationis . ad clatiscandi m i attici altati siem in-sammationis, ad accendendum concupiscibilem , de haec duo nomine istit, c. s: gnarum. cuius es illuminate & accendere. Dicit igitui Et Haes eiis,. id est pix licatotes, is sim pei mundi m luci pix Omo poti ies. Act 9. vas elictioim nihi cii lite .utroit et nomen mi iam colam Gentibus 5 Regibus destus Israel, vel quia colpus clitisti tirituum , sit sentant ut doctine Rom. is. Debiti ua nos simiores imbecillitati ni aliolum sustincit. ramr me iam na sinu, id est illuminant alios insan mani de robotant . quod signat ut per isnem Mimam columi ix hcibentem. Colurena enim solet date fimi talem. De illuminatione di inflammatione. Ioan s. alle erat lucerina ardens di lucens, de Roboiatione, supra Qui vicem sociam ill Lim columnam meam de e. Et haιε;at in manu sua. quia opcle cc pituit qamddoeuit. l: cmpei cis caciam pallionis Implebit scripturam qnamum ad praenunciationem humanaei edemptionis. Litium aporum id si scit plina quarect libet iii quo legitur quicquid es salutis. I es Liabet a peltu, , quia ipse Dominus piadicando populis
manifestauit secreta nosteria Scripturae. Item in patibulo crucis impleuit ea quae de humana iedem prione sieram pia figulata A pradicta. item suis documentis aperuri discipulis sc Diqutam . & per eos altis. Pio et hac tria dicitur Linei a itus, secundum Glos dicitur ergo Christus habet e libitim aret- tum in manu: quia scilicet habet scripti tam ad Opus fgelium insor man Aorum A praedicatorum de scriptura haurientium. D citur autem S. ii tiram habete . quia ipse tu diri de piinceps tot vis ictis tuis su a de ipse eam dedit, de ii se em, intelli Etum c ii iidit: quam tempturam dicitui habere in manu, quia quod docet in seraptura, de quod piaedicauit scut legitur inscriptura opeie compleuit, vel . in manu. ideli in dominati ne de potestare: quia eius est dare scripturam S eius intelligentiam, vel omnino subtrahere.s velit Scriptura autem dicitur Libet apei tua praedicto in do, scilicet ipso actu praedicationis, ipsa etiam ess cacia passionis , verbo etiam suae in Omationis ,
quando a pelvit Apostolis de discipulisseti sum ut intelligerent scripturas. Lucae ultimo. supta 1 vicit leo Ae tribu Iuda radix David, aperite Libium . de soluere septem dee. De hoc autem Libro dat praedicatoribus matelum p: adieationis. Sed quale dicit Libellum de non lituum a Respondetui . Potest diei quod ideo, quia ea qua iunt ut scrip ta pro magnas ite sui hcl Christi humilitatem tes tu it ut vel proster statum ecclesiae . qui per hunc librum informatur, quaa scilicet praesens statu, eeci sae mod eui ea respectu status saluti in stolia. Matth. i . dii autem minor est in regno caelorum, maloi est illo, cr suit p 2.m a aereum . id est simioles praedicatores, iucundum Glossam quia iii dextera parte hominis magis viget virtus. Praedicator autem diciturpes Christi, quia ipsum poliatret mundum, prae Jicando eius nomen , vel quia sistentat, ut pixἡ ebimen. corpus eius mysticum suo mare, id est iupet
maximos peccatores, qui sunt in maiori amalitu sine de piosutiaitate 3e fluxibilitate vitiorum sie ut Pstiui te paulua posti isent Romae, ubi e tot populus crudelis de duius. Hi rom aut m. id est piaedicatores minores. de impei sectiores quia snilira non ita nobili, de sortis est , vi dextra pars, super treram, laea super peccatotes , tei te notum amatotes : licet non in grauissimo piadu criminum. Terra enim licet peccatores significet ; tamen Mare peccato
iem strat sub maloii grauitate sceletium, propica amaritudinem. Dosunditatem, surum, Quis a
Et elum auit, hie agitur de ipsa docti ina pindicantium. Et Primo de docti ina praece otiation. scilicet Apostoloium de ei scipuloium. S aliori in qui praedicaueiunt in principio ecclesia piamitu a. secuti do de do hin, subsequentium , Et cum Hamassit. Dicit igitui, o inmis i. cloi. t et ec, scii cci piae. dicatcies. quos pei reundi m n alit de uisituit, id est ipsi eius vii iure cium eiulat. pi ad caiio autια di
s et picntissone , de Diuina bonitatis ira insta tionem. Isai; η.I. Clama ne cilles. quas iliba ex L
magnis agente, cum de planatis loqvitui. d. ivpphcia cere minatur, unde quantum aE con minationem
ponitur exemplum. Quemadm/dim cum Ira νιη ι . quas dices Doreuius rei tuos piae dicatores ictiet peccatotescerem:natione supplicioitim,sciit leo suo iugitu an malia terici, vita pii Glcis. Timoi enim si x piimo teli et peccatorem. Deinde subtrahit ut ad amorem. Amos Leo iugi ct . quis non timebit pι etim ttimas s. id est cum clamore piadicati mih omanes comminando ec attrahendo vocasset per suos piedicatores. autem t/nii a . id tu viui eis piae sic totes, aliis placidea itibus iuccedentes: scut
illi qui post Arosolo, de discipulo, A alios, qui in
pii nutiva eces esia est Alicauerasu, vel erunt ut inruit Clos. Et dicuntur Tonitrua, latione telioris quem inserunt eomminando supplicia. Psalm vix tonitivi tui in tota. Dctita sera, si aedicativo. V eem suam . id est suo tempoli cotisi uas, vi l. suas, id estque conuemunt Iatione ciscit piae di aDonis. id est voci, salutis non L laium re vanitatas pia cedentibus enim pi dicatoribus conicii mant se in dicat
res qui post eos veniunt. quia pii mi Leitini sae cti
d. a Deo nil sit. Canticor. vltimo. pac ine audite vocem tuam. sed quale vocat Tonitrua pi dicatores, cum non tantum tertet e segetiam allicere ecbeant aa amorem 3 Respondetur Non ideo vocamur pi dicatores tonativa. quia solum debeant comminari
malis ,cum si etiam vocare , piemia annunc lare . de
multiplex allicere : sed quia non pauci sunt qui plus inducuntur a bonum timore poenae quando piaedic
tores minantur; quam amore gloria, Se ideo sie ,- qui tui. ει cum Muta habita de tegimine Dominico.
in eecles a quantum ad statum ecclisae initialem vel medium. hic agitur de eodem quanium aἡ st,:um snalem siue ultimum , quia lieet pi dicatotes illius temporis . scilicet sub tempore antichiis i. ex zelopiae/icare velint: tamen Dominus se teget statum illum eeelesae. quod si ibtrahet Dedi eationem quia inde is fideles in peius pro scelent,pi imo ergo osse ἡitur praedicatorum inccito ad pi edicationem. secun o pi dicationis subtras iii, per D umam ors in tionem. Et audiui. Dicit gitur.Ει -- ι r&e. Nota tenorem visionis, Auitiebat etiam tonitrua tonantia. de ipse voluit scribete illud quod sonabant. de dictum es ei per vocem de Oaelo, ne sui-beret, sed occulta teneret ea quς clamauetant illi septem tonitrua, per hoc scut dicit Glos quod pi dicatotes qui et unt tempote antichristi , quoivititypum gerit in hoc taeo loannes. voletas ni dieatae reto, sed Dominus oppostum ordinabit . se
se, igitur est seeundum Clas Et audiui. quas dieit
ita uniueis piςdicatorex praedicati ante tempus antliaehristi. Cum locuta suissem septem tonat tua voces suas. id est . eum uniuersi praedicatores ante tempus
antichristi praedicassent, sicut suo tempori, vel suo
103쪽
nacio congruebat, est, id est etiam, et scin tum A gelo qui sibi hoe ostendebat & exprimirer inscitie et voces tonitruorum. id est praedicatorum temporis amichristi, quorum personam gero, volem praedicare, scut est j ante eos praedia cauerunt. Scribere enim in hoe loeo est manifestate praedicando,qui enim scribit praeparat viam ad notitiam rei quae scribitur. Similiter qui praedicat, praeparat viam hominibus ag intelligen-ἡa diuina quae praedicat. hoe autem erit ex zelo. Glos Tempore antichristi praedicare volent ex
praecedentium imitatione. Pial Zelus domus tuae
comedit me, ditii, id est intellexi. hoe est praedicatores intelligent illo tempore, et Mem, id est
inspirationem, decis, id est sacta 4 Deo, qui ha hoc modus iurandi, per hoc signatui scut dicit clos Quod christu, leuauit noe est exaltavit
humanitatem suam , ad sublimitatem gloriae ad dexteram patris, per quam humanitatem operatus est quasi per manum salutem humanam: ge per hoc parauit nobis ingrcssum ad gloriam id equa post subdetur. Hebr. vi. Praecursor introiit it ro nobis lesus. vel Leuauit manum suam ad caeum, id est Christus leuauit & ortiri auxilium suum oer gratiam Ecelesta milatantis, quae caelum est, per fidei de caritatis ae vitae sublimitatem dc csaritatem, ut perueniat ad uatum triumphantis , de quo sequitur infra, iuram pre mi
hilat in stiblimitate sua maiestatis. vel de caelo, s semem insecuta fecώL um. id est per patrem de per
ea tan a W T v, e- L:- se Deum, quasi dicat, virtute iliae diuinitatis, per quam tuam carnem resuscitauit, faciens eam viuere inaeternum, firmiter statuit siue praeordin
uit illud quod sequitur, scilicet praemium immutabile elle dandum Hectis. quia iurare Dei, ea fr-miter statuere, scut vult Clos. Et per hoc quod Hicitur viventem in secula seculorum innuitur quod sicut ipse non solum ex parte diuinitatis, sed
etiam humanitatis, vivit in aeternum : sic iuciae S sui, ρυι creauis c um, scit .em Dareum, di eae uulscit. angelos de animas Deatas vel Calum,
scis. sidereum, Et ea qua in eo sunt, scilicet sidera id est de Ecelesia ; quia Deu, in Ecclesia habitat, de habitan, in Eeesesa , tantsuam in suo coelo inspirabit praedicatoribus, quod non piae licent. vi Glos vult. tamen secundum quod accipitutde ipsa visione Ioannis, vox illa intelligitur locutio angelica quae ad Ioannem fiebat, diutinis mi
hi: Aia. tae tigilla,id est claude setit illud quod
sub sigillo ab se onditur, pia Letita sem senem ιοπι- ma, id est quae praedicauerunt uniuetii pr2dicatores, scilicet ea quae dirigunt ad salutem, ut de vitiis eauengis, de bonis agendis, de suppliciis, de praemiis, de bonitate de beneficiis Dei. de de
aliis multis. Glos sigilla vi amicis pateat & ini- c omnia, Grinram,ad literam, omnia qua in eas m micos lateat.Isaiae viri. Liga testimonium signa
legem, in discipulis meis, cin n.5 ea sensere. istest manifestare infidelibus ; quia inde in peius pio ficerent: & vi dicit Apostolus. i. Tunoth. mi.
Sanam doctrinam non substitiebunt, sed ad suadesderia coae eruabunt sbi magistrosprurientes auribus. Et ex hoc datur consolatio ; quia stilicet Chrissus, qui ante eum expediebat dedit doctrinam in ore praedicatorum, tunc eam subtrahet, quando non erit tempus congruum praedicationi
publicae, sicut nune ni, quasi dicat, tune intelli-fent diuina virtute quod praeditare non Ae
cant, quia doctrina eoru non admitteretur, sed conculcaretur. Matth. vi i. Nolite sanctum dare ut gressibilia de reptilia, ex hoe auis eliditur error quorundam haereticorum, qui dixei ut creaturas corporales maxime viles non esse iactas a Deo bono. loa. i. Omnia per ipsum sacta sint. Act. ι .7. Deus quiseeit mundii 3e omnia quae in eo sunt, mar ad litera,erea quam restim, ut piscis,quas dicat , qui omnia creauit, de nobis firmiter statuit de potentet impleuit, Genesi. In principio cre est Deus caelum de terram Psal. Quiseeit caelum de terram mare de omnia quae in eis sunt. Quid autem angelus , quem Ioannes videbat iurauithoe est, quid Christus de electis stabiliter praeor- ordinauit ostendit euin subditur, via id est quod,
rem, , id est varietas siue mutabilitas, quae in te-
canibus. sed eontra. quia tunc praedicabunt D pore fieri solet , amphus no eris , scilicet postquam Enoch& Helias. ut habetur .infra. xi. Re ond.
dicendum quod praedicatio dicitur tune esse sub
trahenda non quia omnino non eraedicetur, sed quia non erit praedicatio generalis, ut nune, an Ius quem mim, tu e ponitur secunda consolatio, quae est ex aeternae mercedis praeordinatione, quae praeordinatio ostenditur in prophetarum pronunciatione, de suo tempore complebitur. vnde Primo ostenditur stabilitas diuinae praeordinationis. secvngo tempus complendae retribu
tionis: sed in diebus. Tertio testimonium propheticae pronunciationis, sicut Euangelium sed primo de tertio est duplex certitudo dandae metvisti pro meritis bonorum actuum, de lustinentiae aduersorum, rece perint mercedem. quasi dicat. merces immutabis s.& sue ilatus & rerum varietate, sile aliquorum aduersorum immassione dabitur iustis: qui in tentationibus & aduersus sortes fuerunt : quia immortales de impassibilessent,& status eorum invariabilis erit, qui tamcnnunc mutabilitati subiacent. Rom. v ID. Vanita,
ii subiecta est creatura&c. de sequitur: ipsa creatura liberabitur a seruitute eorruptionis in libet-tate gloriae filiorum Dei. Ecce qualis mcrces ea-bitur sanctis i scilicet plenitudo totius boni cum omnimoda invariabilitate in perpetuum Psal. Incedis, ex secundo autem ostenditur, quando erit ξ pace in idipsum dormiam de requiescaira, hoc est completio exhibitioni 1. Dicit igitur, crant lac unt tabiliter,s an M, tuos μι- 'ub dest
- viti orsi praedicatorum quorum vox id est pra-
quai: dieat. ita subtrahetur praedicatio tempore antichristi, sed non ad 3etrimentum salutis electorum; qui enim patienter sustinebunt,& eo. ronabuntur. 5e hoe est Et angulus, scilicet Christus, quem migi stantem, sellicet suis pedibus, sci
licet per suos Praedicatores,supra mare se a te
ram, tangit illud quod supra eodem dictum est, Posuit pedem situm dextrum de c. id est paratum iuuare peccatores , tam illos qui sunt in mari grauitate scelerum , quam illos qui sunt in terra per suos praegi eatores , ut supra expostum est, ει - manum fiam ad vidit de an-
dicatio, erit vltimo tepore, sevi infra H. Patet, tunc enimii dicabitSeptura' ordo praedicatota. ea tapem. i. septim angelus i. septimus ordo prq dicatorum , iusta tamen , id est praedicare hoc est, quado ultimi praedicatoras ultimo tempore praedicabunt. Et dicit, Coeperit, quia parum durabit illa praedicatio, quae erit post nicite Amichristi:
quia non 3iu post diu abit mundus consiti amabitur mysteitum Dei, id est , complebit ut secreta Dei praeordulatio de praemiat lorae iustorum,ir . autem pra ordinatio dicitur m sterium. id est
104쪽
secretum: quia ineffabile est. Item quia ipsum .
praemium praeordinatum est inenarrauite. . Cor. 2. Oculus non vidit, nec auris augiuit, nec in cor
hominis ascenderunt: quae piae parauit Deus iis qui diligunt illum. Ita. 63. Oculus non vidit c. postqua in enim erit conuersus populus lu3aeorum, qui sunt electi quia teliquiae conuertemur de Getites ag fidem intrauerint. virtutu praedicationis; tunc erit iudicium, de retributio univcrsorum , cui manus auii , is est annunclauit, siue praedixit. Evangelietatio enim est bona annunciatio. Proprii sime autem Christi doctrina dicitur Euangelium siue euangeli ratio: tamen etiam doctrina Apostolorum & etiam Prophetarum, potest diei euangeli ratio, secundum quod nomen accipitur in core muni is snificatione inrytriussu i opstias, fore, scit consummandum. Dan. II. Evigilabunt. alii in vitam aeternam, alii in Oppr brium ut videant semper. Zachar. 13. Et erit dies na quae nota est Domino, non dies neque nox.
Psal. Beati qui habitant in domo tua Domine, in secula seculo inlaudabunt te. Ita. s. Gaudium de laetitiam obtinebunt de fugiet dolor de gemitus. Ex hoc igitur praemio perseuerantibus exhibendo, surgit consolatio in aduersis. August in lib.de Bono ratientiae Vis desideriorum, citi ierantiam lasorum de dolorum. sed obiicitur: ad quid agitur de Ascensone Christi,cum agitur de
eius Iurameto, cum nihil videatur sacere adpro-
postum 3 Nam secundum Glos. Leuatio manus est exaltatio 3 ominicae humanitatis. Respond. Dici potest quod ideo de eius ascenso ne hie agi tur, quia in eius ascensone quam fecit propter nos, apraruit praeordinatio qua disposuerat praemia re liuos electos, propter eos enim ascendit. Item quia prxordinauit suos electos introducere
in locum incommutabilis mercedis, de qua post loquitur, de per ipsam ascensionem complebitur,t praeordinatum est. Ioan .i . si abiero& praeparauero vobis locum. Haec autem praeordinatio intelligitur per Iuramentum t quia iuratio Dei. .st
sima disposito, vi vult Glol. secundo quaeritur de hoe quod dicitur: Qui creauit caelum, dcc.quare non loquitur de aere & igne, sicut de aliis obus elementis, de de caelo cum Deus omnia secerit 3 Respond.videtur die dum quod cum loquatur hie de creatione rerum ad manifestationem
diuinae potentur, quatenus potest implere quod di posuit de homiue, agit specialitet de expressedc illis creaturis quae habent sens bilem magnitudinem , ut est terra δe mare & eaelum: aer autem non est visibilis ita aperte, ut terra vel mare
vel sygeteum coetu quod videtur saltem per hoe
quod eius eorpora, seil stellae videntur. Si autem
intelligitur de Empyreo. illud est corpus nobiliosorum. Vnde merito de eo fit sermo. ignis autem vi cst in sua sphera, n5 est manifestus hic inseriti, oculo coporali. ignis autem qui est apud nos,intelligitur in eis quae sunt in terra. Licet autem de
acre non loquatur; tamcn nominaris caelo Se terra.datur intelligi illud quod est in medio, scit .aer, vel eum dicitur caelum datur intelligi aer, quia nomine caeli quan loque signatur. Item obiicitur de hoe quod dicitur. Tempus amplius non erit ;quia dicitur in Psalm. Et erit tempus eorum in secula. Respond. Tempus dupliciter potest diei:
Uno modo dicitur tempus mensura motus petimi
mobilis, de se tempus 'o erit post iudici uiniquia
motus firmamenti cessabit. Abacue. t. Sol& Luna steterunt inhabitaculo suo, id est stabunt in
L caelo. Alio mo o dicitur tempus mensura motus rerum mutabilium, & sie fuit tempus cum primum obile esset conditum, quia sitit motus, sine mu tabilitas in rebus ; quia mutatio siue variatio aliqua in rebus, est causa temporis. Vnde August. 1. lib. Consessionum. Rerum mutationibus seruiunt tempora dum variantur, hoc modo non erit tempus in electis post iudicrura ; quia non erit in eis vatiatio nec mutabilitas,quia erunt in corporales , de immortales, nec status eorum vel praemium variabitur: sed semper immutatu manebit. Nunc autem multiplex fit variatio. Modo enim bonum crescit, modo decrescit, modo ma tum culpae vel pomae succedit, modo timor, mO-i do quali securitas,modo est tepor, modo sciuor. de De in aliis multis. Et ideo dicitur tempus non erit amplius, scilicet nec motus primi mobili
cuius mensura est tempus nec motus vel mutabilitas in elesinis qui nunc subiacent multiplici v rietati temporum de ponarum & de hoe intelli gitur principaliter. Ponit ut enim hie tempus pro
mutatione seu varietate, quὀm tempus comitatur. In reprobis autem in inferno erit per tempus, quia variatio de mutatio erit in eis; quia trans-bunt ab aquis iiivium, ad calorem nimium. Iob.
1a.de sic accipitur illud Psalmistae. Et erit tempus
eorum in secula, vi tempus dicat variatione quae . erit in eis quantum ad Paenas: quod autem E; e dia in citu tantum de electis intelligitur, c -em a audivi. Hic ponitur consolatio ex salubris doctrinae praemimitione. Ipse enim Ioannes tenens typum praedicaturum, pr cipitur interim praedicare, ut fideles magis lint cauti, cum venerit Antichristus:quia minus seriunt iacula quae pi quid en-ret. Et licet hoe intelligatur de persona ipsa Ioa nis, tamen in hoe ipso intelligitur quod Dominus vult Ecesesam suam per alios praelicatores si, militer instrui de praemuniti, & est hoc ad consolationem fidelium, qui sunt ante tempus Antichristi de etiam eorum qui tunc erunt, quia facilius vincent de resistem: quia scient illud templi
esse praenunciatum per praedicatores & reis ci pturam sacram. Nota Glos. Ostensa, dec. sie autem proceditur. primo agitur de scripturae in Omatione quia necessaria est adtraedicandum. socundo, depi dicationis testificatione, Et ditiit mihi: Oportet te iterum. Tertio de praedicatoris discretione Infra H. Et datus est mihi. Circa pii-mum, quia ad in imatione praedicatoris, necessaria in notitia, quantumal intes lectu, de deuotio, quantum ad affectum: Primo agitur de insormatione quantu ad notitia, ex parte intellectus: Secundo quantum ad auiditatem, ex parte affectus Et dixit mihi: Accipe. Circa Primum, Primo ostenditur praeceptum datum Ioanni. Secundo
subditur impletio praecepti, Et abii. Dicit igitur.
cretis. supple fuit illa quae sequitur cum subditur. Vade dec . quamolim odimu cal id est de subiis initate diuinae bonitatis olerum liquentem, quia prius audiuerat voeem angelicam ideo dicit. Ite rum , dictum est enim ante Audivi vocem. Hae autem vox est vox Angeli qui Ioannem instin bat , ut librum acciperet de manu cuiusdam Angeli, quem prius viderat descendentem.& videbatur de caelo venire vox illa,unde dicitur Audiui de eaelo ves vox illa est Diuitia admonitio que loquitur de caelo id est de celsitudine suae bonitatis: quia humanae necessitati condescendit, o durare et aa aliqiu libri habent,Et voce.& secundu hoc potest sic ordinati. Et vocem, quasi dicat, vox quam
105쪽
quvn ivdrai,suit illa quae sequitur. Audivi inqua: A tm , hoc est accipe intelligentiam seriptur:
tur quod multiplex allocutio interna, sue An geli, sue Dei, ni praedicatori zelanti animas, &sancte viventi. Psal. Vox Domini praeparantis ceruos. Vade. id est accesse magis ad Christum,&promeret e pratiam intelligentiae elongando are ὀo. Mati h. i 3. Abiit & vendidit omnia quae habuit, dcc. o M petit, iam verrum, id est Scripturam per Chrisum impletam, fidelibus intim tam, iri est pete & accipe intelligentiam scriptura, quam Christus aperuit, & pronunciata imis plenilo & si iis ἡeclarando,δ nianti Anges uti se de
potestate Christi id est a Christo, qui ea habet m
quid alios docere debes, hoe Dominus dicit prae dicarii re si non verbo, iamcn ipso sacto, quando dat vel offert ei gratiam intestigemiae. Luc. an Ego enim dabo vobis os & sapientiam, a c. Item cum ea igit praecepto uel naturali. vel in scriptura expies lia,ut praedicator se prae patet ad accipiendum intelleetiim scripturae , ut seripturam seruenter sbi imprimat. Vnde de ignorantibus de tepidis dicitur. lsa. 16. Speculatores eius caeci Cmnes nescierunt uniuers, O d. br. lium, id est in memoria, firmiter prosunde ctauiae imprimavi ibi meδitetis salubriter & a ita impleas essic MI -- citer. Nota quod tria sunt proposita, scit. Vade, potestate sua. Ipse enim Christus dat suis sapien- v Accipe &Deuora. ade per desidetu&vita pro tiare&intelligentiam scripturae. Prou. a. Ex ore sectum. Accipe tempturae inteli stu. Devora per eius prudentia & scientia b3 inrisse ν ac υμ- νι ram. id est parati iuuare omnes pcccat OIes, s ad ipsum accedam sue sunt in maiori gradu vi. tiorum, sue in minori. Psal. Prope est Dominus omnibus inuocantibus eum. Sed obiicitur se hoe quod dicitur, Vade. Glos. Promerere Dei gratiam. Nam B. Ioannes habebat abundantiam gratia. Item obiicitur de hoc quod dicitur, Accipe librum Glosa. Scripturam, habebat enim m-telligentiam scripturae, cum suscepisset abunde eum alias spiritum sanctum illuminant & accendentem. Respon. ad primum dicendum quod ἀe pratia est loqui Eupliciter Aut quantum ad ratiae primae donum, quod scilicet prim . datur omini cum a peccatis iustificatur,& sc non ac-eipitur quod hic dieitur. Aut quantum ad pratiae augmcntum, & sc intelligitur, licet enim abundantem gratiam suscepisset in missione Spiritus sancti, tamen poterat augeri tam gratia gratificans, quam gratia illuminans, ad maiotem intellectum seripturae. Item hoc dicitur ad fgnandii culia quilibet praedicator debet ab udare gratia,ce magis ae magis promereri eam. Ad aliuὰ dice du, quod licet haberet B. Ioannes, sublimis aquila, sublimem intelligentiam scripturarem, tam craaugeri poterat.& quantum ad hoc potist intelliui. Accipe scriptura stientem affectum. Dcuorare en re librum, est irmente avide amplexati, ad considerandum deuote,& implendum in re Vnde Ambros Devor re librum in scripturaium intelligentiam iacet. tis visceribus recondiae. Eacch. a. cc mcde volu re u istiad,vei,deuora, ulcst cum assectu pertracta,
manicando per inquistionem di se transglutie do ut nutriatis ι quia illud quod deuoratur comeditur. Comestio autem fgnat masticationem dissicilium in scriptura, & deuoratio auiditatem addit.Vnde Gregor. exr nens illud verbum De-uora: pertracta di intellige id est pilus mande de tune degluti.Et nota quod sicut dicit B. Gregor. Scriptura cibus & potus cst. In locis obscuris est cibus 'uia mand cndo di luminando sumitur, ut hic tangitur, deuota illum. l n locis autem aper iis, potus est quia facile intelligitur, scut potiunsne manicatione sumimus. Piou. 3. Bibe aquam. de cisterna tua. Sed quare hie potius dicit Deu ora quam Bibe 3 Respond. dicendum secundum B. Gregorium quod loquitur hie de dissicilibus, node facilibus. Disseilia autem B. Ioannes diligera ter&asicctuose pertractabat ad exponenda aliis, ct se debet quilibet praedicator, satiet in cid ist amare dolere. v mm ttin m. id est sensualita. tem sue ea rium ui firmam. se ualitas enim mol-ri. Item hoc dicitur non tantum propter B. Ioan- D lis est & insima, scut est mollior pars corporis. rem,sed etiam propter alios praedicatores nec Dsaria enim est eis intelligentia scripturae: & ideo eam-eius augmentum . quaerere debent a Deo. Vnde Damasc. . lib. io.ca. Et qui petit accirit, α
qui quaerit inuenit, te pulsanti aperietur: Pulse mus igitur in optimam paradisum scripturarum, quae odorisera & dulcissina de steciosissima, crian. scut malit visium fuerat , Angelum, resert tenorm visonis, per hoc s gnatur, quod praedicator debet ad Christum accedere, magis ac magis per terrenorum comeptum, di maior m a motis affectum & meritorum pro Etiam; petens ab eo Orando di bene operando, Librem, id cst intellectum scripturae scut fecit B.loannes. inde di incit. Et abii. dic. Iacob. i. si quis indigct sapicntia, postidet a Deo qui dat omnibus assuenter, O dixi md i. hic agitur de aviditate agetius. Et Primo ostenditur praeceptum iniunctuloanni. Secundo copletio praeeepti, Et aceepi. Dicit igitur,cr Axumis inope. Nota tenorem visonis per hoc signoscatum est. quod Deus exigat a praedicatore , ut ab ipso accipiat donum intelligentiae:quod Deus paratus est dare, de vi cum auiditate imprimat cordi, di mcditetur ae inquirat, & opere obseruet, quod aliis praedicat Dicit igitur. Et dixit mihi,scilicet Angelus. id est Clitissus. Accipe, scilicet librum, vi post sequitur . cum sub duo, si
sensualitas ergo per librum deuoratum amatiis catui aquia curu e sideratur verbum Dei ad im- lendum in se , generatur horror ut sensualitate, cu ca cruropto assi ctione in , quae intelligitur esse in obseruantia verborum. Ilcm quando e bυm Dei impletur stunc enim deuoratur , de comeditur ad nutrimentum j sensualitas assa igitur. Item cum inuestigatur verbum, ut aliis praedicetur: cum cogitatur tribulatio sustinenda, sensualitas amaricatur. Itiem. . ventrem meum doleo. ventrem meum doleo. Consideratio tameverbi Dei,& eius impletio, 3 ulcis est rationi Vnde sequitur , fa in ore tua, id est iii mente fueratione , quae dicituros, quia per eam dum masti
cat verbum Des, venit nutrimentum ad animam. erat Alce a1rquam mes, quia verbum Dei , dum deuote consderatur, & peruenter praedicatur, dulcedinem parit in mente: licet faciat amaritudinem in carne. Erech. . Comedi illud, & famam est in ore meo quasi mel dulce, er accepi hi rum, id est intelligentiam scripturamura, ἀ- Mn-t h. id est e potestate Chi isti sue bonitate;quia Christus sua viri ute de bonitate saeit intelligere scripturam, Accepit autem quia petierat,ut supra dixit. Matth. . Omnis oui perit accipit, vel . De manu Angcli . id cst de opetatione christi iuvia ipsa chi. sta operatio , qua sci Uturam
106쪽
quam praedicauit, opere eo leuit, limat ad intellectum seripturae, dum quis ipsum imitando operatur de quo dicitur Act. i. Crupit Iesus sacere de docere, oe δώ. rati, ri . id est in memoriamide recondissi, quia illu3 quod comedendo deuoratur, eum a ditate traiicitur. Tune enim de
uorat homo librum, quando verbo Dei se satiatdcnutrit per impletionem verbi sicut innuit Gl sa, vel, deuoraui eiura, id est operando compleuimide ad spiritus nutrimentum. Illud enim quod
deuoratur comedensso , auige incorporatur ad
corporis nutrimentum, vel Deuoraui secundum Gregorium, id est avide inquirendo,quasi masticando pertractaui. vi se glutirem ad reficiedum. Et erat in ore meo dce .id est dum ore cordis com- lmederem coiisdetando & pertractando auide,
erat mihi dulce sue suaue ι ouia duleis est sermo Dei animae bene dis,ositae dum deuote cons/eratur. Psal. Quam dulcia faucibus meis eloquiatira,vel dum opere implerem, quod est deuorare, secundum imum modum, erat sermo Dei dum opere implebatur,duleis in ore cordis, ubi sentitur sapor boni operis δe diuini sermonis. Psal. Iudicia Domini vera iustificata in semetiyia,&dulciora super mel de savum, tamen licet verbum Dei dum intra cons deratur,&exterius impletur, dulce sit rationi propter seruidam caritatem ad Deum:tamen glaue est sensualitati propter sensualitatem. unde sequitur, O etim deuorassem eum, 'id est mente auisse recondidissem, vel inquirendo
ruminassem, vel operando complessem ag nutrimentum animae, amaricatui, id est amara affictione crueiatus, ester meus id est sensi alitas,quae dibilis est 3c infirma; quia dum verbum Dei cons-derat . vel implendum in mortificatione earnis, vel denunciandum aliis, unde quandoque time tui tribulatia , si in carne horror amarus. item quando verbum impletur opere, licet gulcest
menti quantum ad rationem: amaritudinem tamen gignit in carne,propter grauitatem poenitε-tiae, quae est in verborum impletione quia spiritus quidem promptus est, eato aute infirma. M atth.
16. Morale. Notandum eitea illud Accipe Iibili, de deuora illum, hoc dicitur euilibet christiano. Iste enim liber est ipse Christus vel eius vita. Iob. 3t. Librum scribat ipse qui iudieat. Iste libet de manu Angeli, id est de gratia & misericordia
Christi aeeipitur. ipse enim est qui dat seipsum ad
postidendum. ad 31ligendum. aci meditandum,ad
imitandum, facile autem potest legi in hoc libro.
quia scriptus est liber iste literis grossi, de legibilibus,sei l. humilitate,patientia, paupertate,vili tate, innocentia, benignitate constantia,carita te, sapientia,liuore vulnerum,& grossis guttis acriuis languinis immaeulati, & aliis litetis inultis. Habacuc. 1. Scribe libriim,explanaeum superi, Ebulas, ut percurrat oui legerit. Tabulae istae sunt lignu cruci . in hoc libro ieriptum suit stilo Elauorum'perforantium manus pedes, ae latus & stilo flage lorum pertrahentium sanguis cm in eorpore eius. Hic laser deuoratur, quando magna amoris auiditate, meditando ad interiora traiicitur ut anima nutriatur. Debet autem deuorari;
ouia duleissimus est interno aflictui ad meditan . cum de reuoluendum, de ad seruandum perimitationem. Calat. 6. Mihi autem abst gloriari, nisi in emee Domini nostri Iesu Christi, licet inde gravetur sensualitas. Calat. s. stipmata Domini Iesu.&e. Item secudum quod de libro Seri-ξz-ae uitu auul,licet pia dicatori principalatiae A dicatur Aeeipe librum de deuora illum sei peti
propter aliorum instructionem; tamen eui libit f. deli dieitur,vi librum scripturae deuoret, propter propriam salutem vel per se meditando, linouit: vel ab aliis audiendo tunc autem deuorat, quando auiae cons ierat.Vnde super hunc locum dicit B. Gregorius. Librum deuoramus, cum verba vitae cum auiditate sumimus. Sunt autem qui librum accipiunt,dum apud se meditantur, vel ab alio audiunt, sed non devorat quia auidi vel affectuos non sunt de implere negligunt, de ideo ieiuni multi legunt, de ab ipsa lictione ieiuni sunt.
Multi audiunt , de post vocem vacui de ieiuni re cegsit. Qui autem librum deuotat,licet sensualistas abliotreat, &eam impletio verboleti a fili patriamen liber deuoratus,idest verbum avide in mo.te impressum. dulcedinem facit in ore asscctionis interius, ut dictum est supra.Vnde Gregor. super hune locumVelitatis pabulum ὀulciter intritis
cus ruminant. ltem etiam dulcedinem introd.
cit in ore exterius dum dulci affectu salubria proponit aliis. Vnde supra hunc locum Greg. De eo rum ore praedicatio tanto audientibus dulcis est, quanto Oisi actio suis praedicationibus nota est. Nam sermo dulcedinem non habet, quem vita
reproba intra eonscientiam remordet, mi. A,um ire, hie agitur de restitutione Praedicatio
ni & intelligitur hic de ipsasersona beati Ioannis. Dicit ergo Φάαι miri, scit. Angelus, vineare, quia Dei voluntas, quam te eius seruum oportet implere, oportet etiam quia hominibus necessariuin, prophetame, id est praedicare. prophetare enim quandoque accipitur pro praedicare, ut I. r. . Nam qui prophetat, hominabus loqui tur ad aedificationem, verum, prius enim ante rotegationem praedicauerat: de ab exilio in quo haec vidit&scripsi liberandus erat. Non erat auatem paucis praedicatvrus. Vnde subditur , Phio gran s. Prae/icauit enim tam minoribus qua maioribus. Maiores inquam secundum gradum altissimum , qui voeantur hic Reges. Minoi ea sunt omnes qui eis subsunt. Isti autem sunt de tu detis, de nomine Populorum, quia nomen Populi eis appropriatur quandoque sicut Gentilibus nomen Gentis, aut de gentilibus. Et sic sunt Gentes de Linguae. sed per hoc quod dicitur . mes, ostenditur diuersitas nationum dc rcgionum, othoe velo quod dicitur, largiris.subdiuidit quod dixetat Gentibus vi in uno regno est una gens, citamen diuersa idiomata: dc ita sub una gerite. sunt diuersarum linguarum homines. Beatus igiatur Ioannes, postquam rediit ab exilio in Asam, raedicauit multum ; quia de ludaeis de Gentilius,tam Regibus,quam subiectis de hoe vel verbo vel seripto. Cum enim rediit de Pathmos in Asiam, inuenit Asiam corruptam per haereses in multis. Vnde instanter p1aedica itit, Euangelium scripsi, in quo errores destruxit,&omnes in veritate instruxit. In ipso Ioanne intelliguntur alii
praedicatores quos Dominus ante tempus Antichristi, vult instanter praedicare; maioribus de minoribus, etiam postquam diu laborauerunt vel aduersa sustinuerunt .vnde dicitur Perangelum, per quem Christus fgnatur: Oportet te iterum prophetare,&c. quia Christus praecipit prindicatoratius annunciare verbum Dei. Vnde dieit per Apostolum. I. Timoth. 4. Praedica verbum .
107쪽
A mag ,α regnasti. Et iratae sunt gentes. te aduenit ira tua , Sc tempus mortuorum CAP. x t. iudicari, dc reddere mercedem sei uis tuis prophetis Sc sanctis , id timentibus nomen tuum, pusillis, dc magnis, Se exterminandi eos qui corruperunt terram. Et apertum est
templum Dei in caelo, de visa est Arca testamenti eius in templo eius, dc sana sunt fulgura, ic voces, Sc terraemotus , ic grando magna.
H datuc est mihi calamus similis virgae,
se dichim est mihi: Surge , 8c metire templum Dei, dc altare, dc adorantes in eo: atrium autem quod est intra templum, elice foras, Ec ne metiaris illud, quoniam datum est Gentibus, & Ciuitatem sanctam calcabunt mensibus quadraginta duobus: de dabo duobus testibus meis, ec prophetabunt diebus mille ducentis sexaginta, amicti saccis. dHi sunt duae olivae, de duo candelabra. in conspectu Domini terrae stantia. Et si quis voluerit eis nocere, ignis exiet de ore eorum, Se deuorabit inimicos eorum: εc si quis voluerit eos laedere, sic oportet eum occidi. Hi habent potestatem claudendi caelum, ne pluat diebus prophetiae ipsorum: εc potestatem habent super aquas, conuertendi eas in sanguinem: dc percutere terram omni plaga, quotiescunque voluerint. Et cum finierint testimonium suum, bestia quae ascendit C A P. XI. ΕΓΔιοι simili ra H. Ille agitur de praedicantis discretione , quia discrete praedicandum est, iuxta capacitatem audientium, Sc quλ- Iitatem vitae ipsorum. Et Piimo agitur de discretione, quantum ad ipsius discretaonis donum,
quod scilicet datur a Deo. Secundo quantum adcioni v in, Et dictuna est mihi. Dicit igitur, Grdatus es niti, per hoc patet quod discretio praedicatoris, qua novit non solum quid sit praediccandum, sed etiam qualiter, de quibus, Δ quan do, de quantum donum Dei est. Iob. 13. Q ars de dii gallo intelligentiami super quem locum dicit beatus G rcgorius.Vcritatis doctori, discretionis virtus, ut nouerit quibus, quid ,quando,uel quo 'de abysso, faciet aduersum eos bellum,& C v quibus, quidl,quando,ueI quo
vincet illos, de occidet eos. Et corpora eo est diseretio , sicut enim mediante calamo sitot corporarum iacebunt in plateis ciuitatis magnae,quae vocatur spiritualiter Sodoma, de AEgyptus, ubi de Dominiis eorum crucifixus est. Et vi. debunt de tribubus, de populis, de linguis, de
gentibus corpora eorum peti res dies α di. midium : Sc corpora eorum non sinem poni in monumentis : εc inhabitantes terram, gaud ebunt super illos, ec iucundabi intur, ac inunera mittent inuicem; quoniam hi duo dc disposito sene scribitur, se mediante discretione conueni inter de salubriter scribitur verbum Dei in cor 3ibus auditorum, quia non om nia omnibus conueniunt. Vnde Gregorius. Non una eademque cunctis exhortatio conuenit quia nec cunctos pu morum qualitas astringit. I: msicut 'calamus, nisi interius incaustum habeat non ieribit: ne de diceretio praedicatoris in intinlectit. msirepicatur grati in affectu vatuat anet, nec affectum has et. Psalm. Lingua mea e lamus scribae. vclociter scribentis. icem sicut ca-
prophetae cruciaverunt eos. qui habitabant D
L V - - H lam recte meni uetatur tes, sic recta dii cretione
super terram Et post dies ues dc dimidium, spiritus vitae a Deo intrauit in eos: Sc stet e. runt super pedes suos, Sc timor magnus cecidit super eos qui viderunt eos. Et audierunt vocem magnam de caelo, dicentem eis:
Ascendite huc. Et ascenderunt in caelum in nube, Si viderunt illos inimici eorum. Et in illa hora factus est terraemotus magnus, δίdecima pars ciuitatis cecidit, id occisa sunt in terraemotu nomina hominum septem millia, fle reliqui in timorem sunt misti. de dederunt gloriam Deo caeli. Vae secundum Labiit, Ze ecce vae tertium venit cito. Et septimus A ngelus tuba cecinit, te factae sunt voces magnae in caelo dicentes: Factum est regnum huius mudi Domini nostri. 8: Christi eius , de regnabit in secula seculorum , Amen. Et vigintiquatuot seniores qui in conspectu Dei sedent in sedibus suis, ceciderunt in facies suas,& adorauerunt Deum, dicentes Gratias agimus tibi Domine Deus noster omnipotens, qui es, de qui eras, de qui venturus es ;qca accepisti virtutem tuamcnsserat praedicator hominum capacitatem Acvitae qualitat .vnde sequitur. Eicchicl. o. Calamus menti irae in niaria eius m
mali vera est discictio, recta est, re facit rcete
ocere. secundum conditionem rei ac personae dc temporis , de tunc ad modum virgae, recta est. Item virga est instrumentum regiminis, similiter per discretionem alii dorendo bene Feguntur. Psal. Virga directionis, virga regni tui. Item facit lx eges eos, qui bene de discrete alios docent, unde hae e est virga se mutirzgat ut Glos. tan pit. Nota quod calamus discretionis, non est rectus ut virga. quando tam parua est discretionis regula , ut regulare praedicatotes non polliunt. Item si utitur discretione, vel propter fauorem secularem, vel propter substantiam, vel gloriam temporalem, non est calamus rectus. 2. Cor. . Non enim nosmetipsos praedicamus, sed Dominum lesum,vatae autem inccessaria est rectitudo: sed etiam quantum ad exequutionern, qvia qui doque via usi cc pit quod alius contemnit. Saepe
licui obest, suo i alteri prodest. Unde Gregorius : saepe alii, officiunt quae aliis prosunt ἱ pro qualitate igitur audientium formari debet sermo
coctor viri. dio; imi θ bie agitur de discretione quantum ad usum. Debet enim praedic 'Lor, Per normam discretronis, qvibvidam sa
108쪽
pientet doctrinam dare, alii, vetb omnino sub . Atrahere; qui scilicet contemnunt. Vnge primo agitur de usu discretionis. quantum ad praedicationis conuenientem distributionem. Secundo quantum a 3 eiusdem omnimodam subtractionem, Attium autem. Circa primum. Primo ostoditur quoddam priambulum. seeundo ostenditur vlus discretionis in informatione fidelium. Et metire. Dicit igitur, O dictum sm ha, audie-hat vocem sibi dicentem dui te, id est, elige te, vel prepara ad praedicandum , hoe enim praeam bulum, exigitur ad actum discretum praedicandi. Per hoe nanque quod Ioannidustum est Surge,sgnatur quod praedicator prius debet se eligere utitutibus , per vitae rectitudinem de proficiendi setelum, deposto mentis torpore, ut prius alios erigat per verbum. Eetechiel. 3. surge & egredere in campum, emplum Dei, o aliare, σadorantes in eo tria iubet M etiri, scilicet templum.
per quod intelligitur Ecclesia. Item altare, quod in Christu,r Rursus adorantes in templo , id est xos qui adorare debent in Eccles a. Metiri templum est, per donum diseretionis statum Eceleliae prudenter cons derare, secundum capacitatis diuersitatem, ut praedicentus maiora prouectis. De ilia verb simplicibus. i. Cor. I.Tanquam paruuli, in Christo, lae vobis dedi potum non escam. Et i. Cor. i. sapietiam loquimur inter persectos. Item secundum vitae qualitatem.&sc iux- Cta capacitatem intelligentiae & qualitatε doctrinam ministrare; quia aliter est praedicandum iustiue, aliter eis quino recte ambusare videntur ah - 4er secularibus aliter religiosis, aliter et elicis litet laicis, aliter superbis aliter voluptuosis, aliter cupidis aliter fidelibus aliter infidelibus. Vnde Gregorius. sanctus quisque praedicator prius
in auditoribus suis qualitatem vitae considerat,3 tune demum ad erudiendum vocem praedicationis sormat. Metiri altare, est conliderare quae sunt dicetissa de Christo,&lic ea alias proponere; quia non omnia quae sint de Christo, iunt omnibus communi et praedicanda: quia vel non intelligerent vel male intelligerent vel non in leprofuerent. Magna enim est diseretio necessaria ei Dea praedicanda. Vnde Greg. Cons aetate debemus quid loquamur, ut sermo noster sale gratiaest semper conditus. Metiri adorantes in t cmplo, scit. eos qui adoraturi sunt vel adorate deberent;
in fidelium . qui sunt in Eeelesa capacitatem devitae qualitatem cons gelare & se eos instruet qualiter Deum in unitatemEcclesae venerentur. Dicit igitur. Metire templum id est, calamo disscretionis mensura, de considera ecclesiam ea-
tholi eam , in qua Deus sicut in suo teplo colitur, attendens singulorum capacitatem es vitae qualitatem;&se praedica de pet hoc Ecclesia malis aemasis aedisca, visi amplius temptu Dei. Greg. Pelare debet doctor quid loquatur, cuil quatur, quando loquatur, & qualit ei loquatur , si enim Evniura desierit locutio apta non erit .Et altare, id est Christum super quo in templo scelesae, is erre debemus munera nostra inquantum est Deus, de Patri. & Spiritui sancto. De hoe altari. Exod. ae. Q in si dieat. Mensura Ze considera quae sunt acclesiae praedicana a de Christo de se praedica, de praedicando saetvt Christus sit Eeeleliae in altare.Et metire adorantes in eo scilicet in templo, id est eotis sera modum fidelium &praedicando doce qualiter in Eeelesta. quae est templum Dei, adorent: id est Deum humiliter de deuote veneremur,& potest hoc intellisti de adoratione spe - Αli, ut cum quis se deuote numiliat coram n testate diuitia. psal.Venite adolemus 'de proe id mus ante Deum. Vel de adoratione generali, secundum quod seruire Deo humiliter & deuote est ipsum adorare , hoc aut habet ficta vi templo. id est insectes ae unitate. Vnde sit egorius: sola est Eeelelia in qua bonum opus ructuose peralbiut, atrium tot in , hete agitur de discretionis viii, uantum ad praedicationis subtractionein, quia octrina subtrahitur obstinatis. primo, praecipitur praedicationis subtractio secundo dicitur ratio subtractionis Quoniam datum est Circa Pnmuna, quia mali in malo obstinati meremur ab
Eeeles a septiari, de a docti ita saluti; elongari:
ideo Primo iniungitur Ioanni iubtrahere peruer sis ecclesiastic ara communioncm. secundo subtrahere salutis praedicationem. Dicit igitur, πινιοῦ rem, quas dicat. benevolos cum discretione informa. Atrium, autem, idest salios Chrisianos qui ficti sunt in malo influtati, simulantes se esse de
eccles a cuni non sint, hos comparat Atrio quia sicunt se adhaerere Eccles X. scut Atrium adlit Iet templo, tamen non pertinent ad Eecclesiam secundum veritatem unde dicuntur cile foris terium. item quia scut Atrium sanctum est, tamem eo sepeliuntur eadauera: ita isti fuerunt aliquis do sacramentaliter sanctificati pei baptis. mum, cum intus sortent, satore vitiorum, qώ.d sfarii rem iam, id est extra Ecclesiam iuncto , licet non numero, quantum ad speciem exteriorem, ei reseras. id est exeommunicando ostende esse soras secundum Glos. haec eiectio quae si per exco municationem signata fuit per eiectionem Adae de paradiso. Genes. 3. Et in eiectione Agar ancillae satae. Genes. ai. Galat. .Eaice ancillam, vel
Eiice,id est praedica cile solas de non esse de fide-hum numero, secundum veritatem. Ieremiae isspite e illo a iacie mea. Quasi dicat. Illos qui iunt sals Christiani,smulantes se esse veros filios Eeclesae, cum non siitiaquia vel fide eatent vel f si 'dem habent, in moribus prauis obstinati sunt, manifesta esse extra Ecclesiam, vel excommunicando vel praea eando. sed quomodo dieitur Atrium quo A est solis templum,e:ici foras λ Quod .
enim extra est, quomodo elici potcsta item suo modo dicitur elice excommunicando secundum Clois eum G communicatio non ita cito si sciet da, cum vel non est certa contumacia. vel quando aliud temediu potest haberia item fit ne aliud per excommunicationem, nis quod ostenduntur esse eestra Eeelesam 3 videtur quod non,per Glos quae dicit Eqeommunicando ostende esse foras. Ite eiectio de Ecclesia fit per moi tale. Eo enim ipso quo peccat quis mortaliter eiicit sede unita. te fidelium,quae est per gratiam de caritatem. Sed
contra, quia excommunicare, est extra communionem ponere. Item. i. Cor. s. Quia enim mihi
de hi, qua soris sunt iudieare'ergo non potest eos qui soris sunt excommunicare. Respond. primum dicendum quod Attium quod in s H, secu.
dum veritatem precipitur erici quantum ad ma
ni sinationem. id est manifestari esse sola s. quod si excommunicando.vt dicit Glos. uel pra dicando:vel qui sunt extra Ecclesia quantum ad comunione caritatis; quia non sunt sub unitate gratiae de caritati cum fidelibus praecipiuntur citet, per exclusione a eommunione Christianae societatis, qui est insimul loquendo, bibendo,comedendo, de simul sacramenta Ecclesiae participando, qua
109쪽
rieluso si per excomunitationem. Ad xliud di- A testigentiam,metitur eum ea singulorum capaci. cendum quo hic loquitur de obstinatis qui ccliare nolunt, nec ad statum gratiae redirς: de qtiorum crimen notorium, vel legitimis testibus probatum vel consessitate propria in iu3icio detectu es non inuenitur aliud efficax remedium. Licet enim breui sermone dicatur Elice, intelligendae sint tame,in praecepto Diuino,vel angelico,circumstantiae debitae, luas debet attendere qui ex comunicat. Hic enim ostenditur quod spirituali stadioEcclesae sunt seriendi qui a magnis oὶ sis contemnunt corrigi. Hoc tamen nihilominus ad personam beati loannis pertinere videtur,qui multos peruersos post regi csium de exilio,vi Eetatem aut parior ibus maiora , minoribus , in ora Iroponat. Exod.11. si quis aperuerit cisternam dei oderit, dc non operuerit eam, cecidzratque bos aut asinus in eana: reddet Dominus cisternae pr
tium iumentoniis. Cisterna est Scriptura, bos de asinus fidelis de itis deli, cadere in cisti mam, est cadere in errorem.&qui stulth,quod non debuit, pr7dicauit: tenetur ad restitutionem animarum in multis casibus. item quia scriptura sacra, qua s calamo scribitur in anima fides, caritas.& alia bona. ltem stetit calamus non scribit, ius habeat incaustum in se se nee seriptura scribit virtutes
V - ,r fi a in anima,nis adiungatur ei gratia. Item de bona
el est, A si sinuenit. Ad aliud die radii quod tri- s litera no laudatur calamus,sed manus:se de bona praedicatione scripturae non est laudandus plo est comunio fideliu in Eeelesia, nil. Vnitiuae
caritatis. Ite sacramentalis participationis, scit. quia comunicant in sacramentorum participatione. Item Christianae iocietatis, scit.tam in saeramentoria participatione, quam in conuel sando per mutuam loquelam, cibum Ze potum,&se in aliis. Et secundum hoc est triplex excomunieatio siue electio de Ecclesa: Vna est per quodlibet mortale quod tollit primam comunioncm; quatum ad hanc nihil facit excommunicatio primo de per se nisi quod eam manifestat, de se accipit Glos. Alia est excommunicatio sue eiectio quae praedicator sed spiritus sanctus. Vnde beatus
Bernardus. De bona literae tornatura, laudatur man no calamus: sie de bona secetia no laudatut
praedicator, sed spiritus, & dicit Datust est . quia
Scriptura sacra donum Dei est. Ecclesiast. i. Omnis sapientia a Domino Deo est. similis virgae,rroyter rectitudinem. Prouerbior. 3. Recti suntici mones nici,&c. liena propicr dignitatem:quo reges constituit quia v)rga sceptatis, signum citdignitatis tigalis. Prouerbiorum 8. Per me reges regnant. Propter ilexibilitatem, in omnem dicitur minor,& haec tollit secundum comunio- r expositionem conuenientem. Daniel. ix. Et mul-
nem,scit. sacramentorum: sed de hac sola non est hie sermo hane tamen eiectionem facit Ecclesia
serendo excommunicationem minorem. Tertia est quae ἡicitur excommunicatio maior,quae priuat sacramentis & suffragiis Eccles 3 5e societate fidelium in loquela, de in alii, huiusmodi ; nisi
in casibus a Iure exceptis,& hanc eiectionem sa-cit Ecclesia propter peruersitatem maloruni ut corrigantur propter confiisonem & damni con-sderationem vel vi alij e attentent smilia,ter reantur . de hane eiectionem ostendit Gloc eum ponat ipsum vocabulum ex comunicationis. Quatum ergo aὰ primam eiectionem, no fit aliud per excomunicationem qua in ostenso illius eiectio.
tiplex erit scientia. Et dictum est ,&c. Metire scilicet calamo scripturae . quia scriptura doc cetcapacitatem hominum & se praedicate. loan .io, multa babeo vobis dicere, quae non potessis portare modo. Templum, dec. ut plius, pranium a mihinest, hac ponitur ratio quise non est eis praedicandum: quia consorines sunt in , ita Gentilibus. Vnde verbum non teciperent ad salutem, sed contemnerent. Dieit igitur. Moniam, qua
s dicat, ideo non praedice, salsis ci cistianis obstinatis. Quoniam datum est , scilicet Ait: ist A s, id ess Deo eos deseiente, facti sunt similes Gentilibus in vitiorum prosunditate sepi illis, & ideo conculcarent margalitas. Psalin. his factae per mortale, quae obiectio prius iacta, commixti sunt inter Gentes. Se didicerunt op
Qeclaratur magis per excommunacationem ma
lorem. Non enim videtur aliquatenus serenda, nis pro mortali;tamen simpliciter plus si per ex commucicationem, quam ostenso, stilia exesuso a Christiana seeiciate, ut di etiam Q. Ad Glos. patet quia cum dieit Glos. Ostende esse solas, i quitur quantum ad primam eiectionem a tamen per hoe quod ilicit excommunicando. ostendit
quod plus est ibi quam ostent; o. Ad aliud patet,
quia obiicitur de prima elemone,& illam no sa culpeclesia, sed declarat .secudam autem dc tertiam deelarat te facit. Ad aliud dicenssum quod hie loquitur de hi, qui aliquo modo sulit intus;
ra corum , citiuarem, hic ponitur conto latio ex
futura fidei testificatione, quae set per inoch de Heliani, qui tempore Anticlinisti sortiter Ast: si
cabuntur , veritatem catholicam praedicandos
de hoe est in eonsolationem fidelibus etiam qui
sunt ante tempus Anticlitisti, de erit in consol tionem cis, qui tunc erunt. Patino aulcm tangi tur futura tribulatio Ecclesiae. Secundo ostena itur consolatio iii tribulatione, Et dabo. Dicit igitur, er Dirabem s. am, scilicet Eeel etiam fidelium, quae est eluium unitas, per fidei & cari. tatis uniformitatem. psas. Glorioia dicta sunt de te, Ciuitas Dei. quae sancta est coniunctione ad
seil.quia susceperunt Eeeles ae sacramenta, saltE sponsum. qui est lanctus sanctorum, sanctificata
baptismum.& ideo Ecclesa eos excommunicat, eum magna causa hoe exigit. Vnde haeretici ea communicantur. Apostolus autem loquitur de
eis qui omnino sunt foris, nee vir quam intus si ierunt; quia pagani sunt. 3c tales non iudicat serie do gladio hirituali o ne metiari illu9, id est nullam circa eos discretionem adhibeas ad praedicandum. seg omnino praedi eationem subtrahe;
quia non sunt dandae margaritae ante porcos.
Matth. 7. Aliter per calamum potet 1 intelligi scriptura secundum Glos. quia calamo metitur quis, longitudinem, latitudinem, δe altitudinem construendae domus: se qui habet isti ipturae in- sanguine sponsi. Ephes. s. Christus dilexit Eecletiam 5e semetipsum tradidit pio ea ut illam sanctificaret, Sc. taloluens, scilicet Gentiles, id est persequentur, Je suppeditabunt temporaliter
5: corporaliter. Et dicit Calcabunt, non com minuent e sed seut silex cum ealeatur pedibus climatur. r echielis i. vi adamantem & sileemdedite. Proficiunt enim iusti ex poscoitionibus. r. cor. i. ii aute insitior, tu ne fortior sum de potura . m ma Δ.ἷώs, id est tibiax almnis de dimidio,secundu computationem anni solatis. Natribu, ama 15 dimidio iegnabit Anticii i
110쪽
Christus tanto tempore praedie auit ut dicit Glos Daniel. . Trademur in manu eius usque ad tempus de tempora de dimidium tempotis. Praeterea sicut populus Israel quadraginta duabus mansionibus permenit ad terram promissionum. Numeri 33. Et in illis mansionibus multa mala prius sustinuit ab hostibus: ita Eccles aper persecuti nes quas in istis quadraginta duobus mensibus
sustinebit, peruenitit ad terram viventium. nia enim in figuram contingebant illis. i. Cor. IO.
Et Nota, quod post quam dictum est Ioanni qualiter debet praeclicare post reditum de exilio: te dit ad describendum statum Eeelesae sub tempore Antidhristi, de quo pi incipaliter in hae parte intendit. De quo de supras. coeperat loqui, de ostendit quantum illa perseeutio durabit, deinde subdit consolationem fidelium, cum subdit, cragens autem de Helia de Enoch, qui erunt in magnam consolationem fidelibus , procedit se: Primo agit de eorum praedicatione. secun do de potestate, Hi habent potestatem. Tertio de pastione, δe cum finierint. Quarto de retribu tione, Et post tres dies dedimi elum. Circa primum. Di imo agit de ipsa eorum praedieatione. s cundum de adiunctis praedicationi, quae scilicet
eolum praedicationem commendabilem , reddent, Amicti,dee. quia in praedicatione ad actum praedicationis reddendum commedabilem, multa concurrere debent. Circa oraedicationem ve
r. tria tanguntiar. primum est C ratia ad praedicandii. Dabo. secvngum ipse actus praedicandi, Et prophetabunt. Tertiu duratio praedicationis, Diebus,3ec. Dicit igitur, in Aueo, quasi dicat, ita calcabuntur fideles, de in illa tribulatione, λοἷπιι silis meis, stitieet Heliae de Enoch. vi dicit Glos. qui nunc si1nt in paradiso terrestri , de tunc, scilicet tempore Antichristi, venient in publicum ad testis eandum veritatem catholicam, Scum suum testimonium finierint, interficiet eos Antichristus ut infra eodem dicitur. Per hoc uod dicit Duobii, ostendit sessicientiam telum. Matth. is. In ore duorum vel trium te-
stium stabit omne xerbum, vel duobus, 'ua a deduobus testimonium pet hibebunt in Chritio, scilicet quod est Deus 5e homo, vel de duobus, scilicet de magnificatione Christi, de reprobatione Antichristi. Tene, autem Christi erunt hi duo, de in vita recte vivendo , de recte docenὰo: de in morte pro Christo patiendo unde de secundum Haymonem duplex martyrium erit in eis, Alte.
rum in mente , multa enuia erat angustia eorum
ro his quae videbunt, de multa aguersa sustineunt. Alterum in carne. De Enoch dicitur. Genes. s. Ambulbuit Enoch cum Deo. dc non apparuit, quia tulit eum Deus. De Helia. 4. Reg. I. Ascendit Helias per turbinem in caelum. Quid Eautem est dareius Dominus, non dicitur; scam-tclligitur gratia ad praedicandum de idonestas ad testis eandum. N on autem dicitui quid eis dabit quia non est ne ite narrabile. Magna enim dabitur eis gratia ad testis candum conuenienter de Christo. Vndem hoe quod dotium non exprimutur, intelligitur magnitudo dotii. Similitet diebtur in Psal. Ponam in salutari, non dicitur qu aronet. pri,s tassen , id est praedicabunt, sicut accipitur. a. Corinth. 4. Nam qui prophetat hominibus loquitur ad aedificationem. Per eorum autem praedicationem . conuertentur ludaei qui tunc ei unt de intest gent se suisse deceptos, expectando suum melliam. Roborabuntur etiam per
A eo, multi figetes in s de Eeclesae. Vnde beatua Cregorius: Temporibus Antichristi, gentibua ad plenum siseeptis, Helia de Enoch praedi antibus, quotquot ex plebe Iudaica suerint inuenti conuertentur. 3e s deles quique roborati, iri solibditate sanctae Ecclesiae pei suent, hoe etiam dic, tur sicut dieit Gregorius de Helia per Mala
chiam. Malach. i. Ecce ego mittam vobis He liam Prophetam. &e. δ sus dulentis fera imista, id est tribus annis de dimidio, se ut Chi ictu, praedicauit tanto tempote, ut dicit Clos Notandum tamen quod iste numerus dierum non complet rer integrum tres annos Ec dimidium, vi di
cit ab a Glos imo desciunt viginti unum dies: s-h cui de Christus non compleuit dimitium annum praedicationis post tres annos quibus praedicauirat, quia Christus post quam fuit baptietatu, superuixit tribus annis de dimidio, non tamen integro; quia pro dimidio anno computatur tantum temporis quantum de Epiphania Domini usque ad Paselia, tamen scriptura non facit vim saepe de minutiis, unde posito maiori numero, non nivis de minori. unde ponuntur tres anni Ec dimidius licet ille dimidius non si integre completus. per istos duos, qui tune praedicabunt, intefiguntur etiam alii qui praedicabunt similiter illo tempore ut vult Glossa. Enoch enim int retatur dedicatio. Vnde signat sanctos praedicatores il- C lius temporis, qui erunt Deo sinctitate amoris dedicati, de alios dedicabunt. Helias inlevr tatur Robustu, dominator, des gnateossem prae dicatores , qui sbi ipsis, de omni vitio dominabuntur. prouerbiorum 11. Manus sortium dominabuntur. sed potest quaeri de Helia de Enoeh.aa quid translati sunt in paradisum, cum alii homines non tam longo tempore vivant item quomodo ibi vivunt 3 Item si morituri sunt, ad quid tam diu protenditur vita eorum, cum diu viuero quaedam amictio sit 3 item quare isti specialius naittentur ad praedicantum tempore Antichristi, quia de his speeialius fit mentio , licet de alii sunt qui praedieent ut innuit Glos. Respond. ag primum videtur die indum secundum beatum Gregorium, quod ideo ibi posti sunt ex Diuina
voluntate vi ibi sententur ad testifican lum tem-l ore Antichristi, nomen Christi de fidei Catho
icae veritatem. Tune enim procedent in medium de ita sortiter de Edeliter praedicabunt quod motu tem propter hoc ab Antichristo sustinebunt. Vna de Gregorius in Gregotiano de habetur iii Morali. Tam erudelia ac dura Antichristus factum,in, ut priores patres qui in eius expugnatione i vati sunt. carnalis mortit dolore transfigat. Loquitur autem de Helia 1e Enoch. vnge ibi dieii Helias de Enoch tu exprobrationem Antie litisti reducentur ad medium, hoc etiam dicit Magister in Historiis super Genesim. Ad aliud dieendum , quod creduntur in paradiso ucsci ligno vitae: vivunt autem in magna quiete earnis de spiritus, de dant operam delectationi. quae est ad Deiani. unde de Helia dieit Beatus Gregorius in Gregoriano: in calum aErium, quod terrae ea proximum, Helias subleuatus legitur ut in qliai dam terrae secretam regionem repente gucete tur, ubi in magna iam earnis de spiritus quiete via ueret, quousque in fine mundi redeat de mortis debitum solvat. Vult etiam Augustinus s. lib. super Genesim, quod quasi in quodam medio ita tu sunt inter statium viae, quem habent alii mortales, de inteist a tum gloriae. Ad aliud patet iam