장음표시 사용
141쪽
iissimuι, signatur perscctio perseuerantiae, quae A qualis sua dilectio. s terram diligi , terra eris: si
omnia praedicta poscit, vesper centenatium persectio ui temeratae virginitatis, per Quadragenarium labor poenitentialis austeritatis. Perquaternatium, scruor Euangelicae sanctitatis, ut in dispergendis rebus propriis, S calcandis diuitiis. ee relinquendis, saltem affectu, carnalibus propinquis de huiusmodi, hae tria non mu
tantur. Per mallenarium vero, persectio intimae charitatis. qua se ilicet calent in Deo, quae insol-mat omnia praedicta; qua etiam diligunt proxi. mum.Isidorus 1 lib.de summo bono. Sine amore caritatis, quamuis quisque credat, ad beatitudinem peruenire non potest. Notandum autem
quod licet supra r. Numerus iste signifie et om . Bnes fideles, sub tempore gratiae licui vult ibi Glos tamen hae signat sanctos virgines in viro que sexu, ut patet ex G losa de etiam ex litera se quenti, hoc eciam dicit Gregorius super hune locum. Mi is et hie deserabitur familia quantumas excellentia dignitatem; quia, scilicet portant nometi sui Regis, scilicet Agni, & Patris eiusdem Agni a Christo enim dicuntur Christiani. ec a Deo patre sunt dii per adoptionem, has omme iustis. Agni,quia a Christo die utur Christia
ni,hoe est nonae honoris ec gratiae amoris & no uitatis. supra 1. Et in calculo nomen nouum seri yum, &c. attamen patris eius, ilicet nomen Dei
atri, quod est Deus, quia a Deo,dici possunt dij. tem utilitatem Et tanquam vocem.Quarto qua- amotis , quae nomen ipsus Dei tum ad prosectus sedulitatem, Et vox. Quinto, Deum diligis , quid dicam Deus eris Non au deo hoe dicere ex me, sed seripturas audiamus: Ego dixi dii estis. Ad aliud dicendum videtur , quod licet aequaliter conueniat tribus personis, nomen diuinitatis, de omnia essentialia ; tamen quandoqi id quod est commune omnibus perso . nis appropriatur alteri ex speciali aliqua ratione, Nomen ergo D minitatis hic attribui tui Patri ;quia Pater est aliarum personarum origo, de habent ab ipso Diuinitatem Ac omnia, o odito, hie describitur status virginum quantum ad iocunditatem adiunctam virginitati de dignitates : Haec
autem iocunditas saginatur sub eantico . Cantico rum. H. Quoddam internum est tripudium iocui ditatis. sic autem proceditur. Primo describitur tripudium intereae iocunditatis. secundo ostenditur conuenire solis inuiolatis. Et nemo poterat.
Circa primum sic proceditur. Cum enim isti ea latores sint in statu sublimi, de sint ex diuersis populis collectit si et aa eorum istatus iocundus,impiis in utilem terrorem; vigilent etiam circa carnis mortis eationem, de habeant iocunditatem veram de novam, de hoe ante Deum & maiores Eceses et rideo Primo describitur canticum inter nae iucunditatis quatum ad status sublimitatem. Secudo, quantum ad cantantia multiplicitatem. Tanquam vocem. Tertio,quantum ad conseque- Magna enim vis facit amantibus communicari. Psalm. Ego dixi
dii estis, vel . Habentes nomen eius, id est fidem
humanitatis. Nome enim importat notitiam. Et
nomen patris eius, id est notitiam sue fidem di
uinitatis. Quocunque autem modo dicatur, Nomen recte sequitur: scriptum. id est firmiter impressum, insontibus r. id est in audaci constantia confitendi, quia in publico constanter eonfi .
tentur. Per frontem enim audacia sue eonstantia signatur. Non enim sussere credere corde mis & ore exprimatur, eum necesse fuerit. Roman. o. Corde creditur ad iustitiam, ore aulcm conquantum afl ipsius iocunditatis qualitate. Et c1tabant. sexto quantum ad loei congruitatem, Ante sedem, Hae e enim omnia ad easdem personas,scilicet ad virgines videntur reserti.& de voce canti ei interni, sellieci tauqii intelligi. Cum enim primo de voce tangat, nullam aliam subiugit nisi vocem cantici, cum subdit,Et cantabant.
Dieit igitur, π audiui. quasi dicat, ita vidi familiam a ni cum agno, Audiui etiam vocem Interis
ni gaudii, de hoe est quod dicit, o audiui, auditu
interno, morem,scit .interni cantici eum desiderio
adiuncto, e qua voce sequitur intia, Et cantabat sessio fit ad salutem .unde etiam dicit N omen eius D &e. Gaudium enim internum vox est quaedam . . cantici spiritualis, maxime qua trito est eum desiderio intimo. Ephes. s. Cantantes de psallentes in cordibus vestris Dramino. De caelo. id est ab illis virginibus egredientem Glos ab illis qui eum eo
erant. Dicuntur autem virgines caelum propter status sublimitatem de meritorum claritatem.
Vnde Is d. a. lib. de summo bono. Non dubium quod qui castipes seuerant & virgines, Angelis
Dei similes esticiantur aequales, tamquam morem
aquarum multarum , id est quasi vocem populorum multorum: quia sancti virgines de multis populis diuina gratia colli untur. Aquae autem multae sanant populos multos, quia homines per se labi lea sunt & desectibiles, quos tamen Dominus solidat, cum ei adhaerent. 3e per hoc manifestatur Diuina bonitas quae tantam societatem virginii congregat de solidat, licet tales pauci sint respectu aliorum. De huiusmodi aquis,infra i . A quae, quas vidisti populi sunt, o iam quam iotem mirus
magni, attendo tenorem visonis, audiebat enim
quandam vocem quasi tonitruum per hoc signatur quod iocunditas quae est in virginibus de etiain aliis iustis, generat terrorem utilem in impiis, qui statum suum videntes, de cordis amaritudine
sentientes:& econtrario veram iocunditatem iistorum quae exterius per sgna, verba, de opera manifestatur, considerantes, utilitet terreri pos
de Patris non proprium,sicut quidam, de quibus
psal. Vocauerunt nomina sua, in terris suis. Genesii. paciamus ciuitatem &c. I. Maeliab.f. Faciamus & ipsi nobis nomen, &c. sequitur 3 Et sacta est plaga magna in populo. sic ergo ostenditur dignitas virginum; quia sunt insigniti nomine venerandaeChristianitatis,nomine etiam praecelsae diuinitatis,cum conssantia eonfitendi. sed obite itur quia hoc conuenit omnibus iustis, ergo non est laus specialis virginum. Item aeque est Filius Deus. s liter & spi litus sanctus ut pater; quia tres personae sunt unus Deus. Augustinus M. lib.deCiuitate Dei.Et haec trinitas est unus Deus: .momodo ergo nomen deitatis hie attribuitur
son patri Re ond. Ad primum dicendum quod
in omnibus iustis magna, est dignitas denomia nati a nomine reris aeterni ; specialiter autem in sacris virginibus secundum utrumque se xum est hae e dignitas excellentior; quia in eis est
persectius res nominis: quia Christo, a quo discuntur Christiani persectius consormantur in ii corruptione integritatis; de a Deo, a quo possi intdiei dij, adhaerent altius glutino caritatis : cuius vis facit, vi nihil quaerant nis Deum cuius etiam
caritatis virtus iacit ut nomen Diuinitatis participent ό qiua earitatis est transformare amantem
in amatum. Vnde Augustinus. Talis est quisque,
142쪽
sunt. Gregorius in Gregoriano : In via Dei a ti- Amore incipitur, ut ad sortitudinem veniatur. Nase ut in via seculi timor debilitatem , ita in via Dei timor sortitudinem gignit, . iocem, hic describitur vox internae iocunditatis, quantum ad prosectus sedulitatem. Sacrr enim virgines, qui Agno seruenter coharent, carnem suam aspere mortificant.ut thesaurum non perdat & ut semper in merito pro fietant,vnde 3 ieit, de vox. si morem auitim, modus loquendi est saepe in Scriptura, erat fictis ι, lovi adornmodest vox ulterni gaudii virginum in via, est sicut melodia citharoedo rum,id est hominum, qui cum cithara dulcitet smnant, cti hanet num in cithara fuit. Nota quod in cithara est lignum 3cchordae conuenienter de ap- a te sina lignum extensae. Per lignum erux Chii sti per chordas singula membra eorporis, vel ipsa chorssa. Hae chordae super lignum extenduntur, quando ad imitationem Domini eae crueis, per deuotam meditationem iacent extensr medi tationes, &assectiones mentis. Matth. ao. Qui non accipit crucem suam dec. Qui ergo carnem suam mortiscant sunt optimi citharoedi,quia ca-ticum iocunditatis internae, cum qua se mortificant, & laus sua Deum magnificant, quia sunt ςum cithara, id est carnis mortiscatione deuota, dulei ter resonant, quasi dulcis melodiae citharae in auribus, Dei Citharoedus ergo est qui per in te Tam locuditatem vel per Diuinam laudem. eum ccarnis mortificatione Deo cantat. tales citharizant in ei tharis suis, idest suavem Deo melodiam reddunt, dum intimo gaudio iocundantur, in mortificationibus propriis. Dicit autem in cith ris suis. id est in morti heationi b. suis,austeritatibus propriis, non alienis,contra illos, qui semperpetunt communicationem meritorum, di se fira gra orationum. & ipsi citharizare nolunt, id est
per iocunditatem mentis eum carnis mortificatione. Galat. i. christo confixus sum eruet, hoe autem valde est necessarium virginibus, scit. mortiscatio earnis ι quia virginitas facile amittitur. a. Cor. . Habemus thesaurum istum. Greg.dec. in Gregoriano. Peccata camis ignorantes , tanto Misiliemus debent praecipitem metuere ruinam, quanto altius stant. cantabant. hic ostenditur ualitas iucunditatis virginum; quia est iucunditas vera de innovans & quae non veterascit. Ostedit autetri quae est illa vox de qua pia militi unde dicit.Et cantabant.1d est iacti des aerae vi gines cantant, ἐγώ cantat,m mmum, id est de inte gritate corporis de exultant, qua multatio citcomparabilis cantico exteriori novo; quia iucu-ditas est quoddam eanticum interius quod aequi- ualet vel presertur cantico exteriori. Vnde dicit. Quas eantieum nouum, vel dicit. Quas eanti cum nouum;quia iucunditas gratia in via i inper- Esecta est smilitet de nouitas. ln patria vero iucunditas erat eanticum mentis persectum,& nouitas plena, quando nulla omnino erit vetustas, dicit autem Nouum, quias audium non veterasiacet. scut dieit Glos sed semper erit nouum. Insituro enim eo eruabitur de illa erit aureola vir inum . quia toecialem gloriam honoris & gau. ij in patria obtinebunt prae aliis. unde Isidorus x. lib. de summo bono. Virgines in vita aeterna
feliciores erunt. de probat hoe per illud quod le-etur Isa. 16. Haec dicit Dominus Eunuchis, da-o eis melius nomen filiis de filiabus, nomen sempitet num dedi eis, quod non peribit, ante fe- ni , hic ostenditur congruus locus huius cantici, quia scilicet iocundantur ante sedem, id sante Angelos in quibus Delis sedet,quibus se phrvirginitatem e nn formant, de quoium societatem expectam. Item ante maiores de Ecclesia. quotum auxilio stant. quis dicat cantant virgines per iocunditatem mentis, de hoc ante sedem, id
est in praesentia Angelorum, in quibus Deus sodet, hoc potest intelligi tum quia Angeli assistunt maxime sanctis virginibus, de cos custodiunt. Vnde cum virgines gaudent defore vir pineo . de quod tam nobiliter adhaerent Christo, sic gaudere, est ante Angelos,qui eos custodiunt cantare. Hieronymus. Angelis semper in cogna . ta virginitas, tum quia gaudentes de tam nobili
statu cogitant se Angelis sociandos, de se in in
terna iocundatione di consis eratione quas ante Angelos cantant , ante quarti anima iis, id est ante pre lacatores qui dicuntur animalia; quia
animati sunt, id est vivi, vita pratiae de sapientiae Diuinae. de alios animant, id in viviscant. Item quia sub figura animalium describuntur quatuor; quia per quatuor paries orbis praedicant, de hoe plenius dictum est supra . Os m. o. id est ante pastores, qui maturitate vitae di virtute do ctrinae de auctoritate osscii, alios tegunt, de hiasupra . Quas dicat ante praedicatores de praeiatos virgines cantant dum interius deproprio statu iocundantes se per 3 octrinam praedicatorum, de regimen pastorum, Sc merita virorumque iuuari considerant, de de hoe simul gaudent, de quas patronos sui meriti, amplexamur mente, a. Corinthiai. Gloria vestra sumus,scut de vos nostra. Aliter possimi praedicta intelligi ut referrentur ad diuersas periona s, sicut aliqui exponunt de Glosa videtur aliquid tangere licet parum &obscure. Et audivi vocem, id est admonitionem sue praedicationem. Exeuntem de caelo , id est de praedicatoribus vita de doctrina elatis de altis,
Tanquam vocem aquarum multarum , quia vox praedi eationis sumitur de aquas multis sacrae scripturae, mundatiuis & Recundatiuis. Canticorum . . Fons hortorum, puteus aquarum viventium.
Potest autem haee vox intelligi praedicatio quaest virginibus, ut humiliter vivant de perseuerent, in proposito sancto. Augussi. in libro de sancta virginitate. Hoe agite virgines Dei, humiliter ag humilem venite. s amatis de ne disce datis ab illo ne eadatis, vel praedicatio quae si des et tempore Antichristi fidelibus, ut in aguersispersitant. Ecclesistet 1. Sustine sustentationes Dei, coniungere Deo de sustine,&c. Et tanquam
vocem tonitrui magna,quia praedicatores terrent eos qui virginitatem vovent, nec seruant. Ecelesiast. . Displicet ei stulta de infidelix prominso, sed quet cunque voveris redde, vel quia terrent e. s qui in aduersis succumbunt, vel eos qui ad talis familiae eonsortium venire negligunt supra 4. Et de throno procedunt sulgura,& voces di tonitrua. Et vox quam audiui. erat sicut citharoedorum citharizantium in citharis suis, quia vox praedicatorum, per hoc est aeceptabilis de escar qu bd scilicet carnem suam mortificant sicut alios docent, expone ut supra,quantum pertinet ad propositum. i. Cor. 9. Castigo corpus meum de in seruitutem redigo, δec. Et cantabant , hoc res tur ad virgines de quibus praemiserat, Et cum eo centum quadraginta quatuor millia, & expone de virgininus villius. N tandum quod triplex est statur excellens secundum metitum in Ecesesa, scit. piaedieatorum, Marty
143쪽
rim & Virginum: quibus redditur in patria tri- A late respondeat praemium. Respond. Ad primum
plex aureola propter triplicem incorruptionem, stilicet propter incorruptionem virginitatis,quoad rationalem: propter incorruptionem magnanimitatis , quoad irascibilem a propter in eorruptionem carnis, quantum ad concupi se ibidem. Primum est praedicatorem,s undum est Martyrum , tertium Virginum, hunc triplieem stattimsgnant quaedam in verbis praemissis, de Plaedi catoribus agitur eum dicitur. Et audivi vocem.&e.de Martyribus eum seouitur, Et vocem quam audiui, tamen si hoc intelligitur de martyribus,
oportet reserri ad Pre dicatores,quissit martyres;
quia eum dicit. Et vocem quam audiui, de illa dicendum, quod his temporibus, quando iam ex omnibus Gentibus colligi possunt homines qui saluentur , virginitas longe melior est coniugio. etiam si quis recte in coniugio vivat scut gicie Augustinus in libro de sancta virginitate. Ratio est,qnia coniugii non est nunc vlla necessitas metolim fuit, & magna est sinceritas virginitatis ac dignitas quae valde Deo plaeet. Vnde Angusti in eodem lib.dieit. tute Diuino contingit connubio de nulliis, quod pia virginitas anteponitur. A lobiectum dicendum, quod hoe dieit Augustinus
ratione temporis de personet quia tempore Abrahae erat pauci cultores Dei, unde tunc coniugium
voce loquitur de qua dixerat, Et audivi vocem de ψ fideliu necessaria fuit. Ite ipse Abraham teperate
pr utebatur eoniugio .&propter amplificationem cultus Diuini Nune autem magna est copia fidelium vnde plus piae et Deo iam fructus mentis quam ventris. Ad aliud iam patet; quia & s petvirginitatem non sit procreatio hominum carnalis . fit tamen spiritualis, 3e per eam multiplicatur specialiter numerus electorum quam Deus
nune plus diligit quam aliam. Auguilinus in libro de saltista virginitate. virginalis integritas angelica portio est, cedat huic omnis secunditas carnis omnis pudicitia eoniustalis. Ad aliud dicen8um quod scut in patria est duplex praemium caelo, Ece. de virginibus agitur cum subditur: Et cantabant. Praemissa igitur uerba ab illo loeo de audivi vocem, dee. eos lunt intelligi de virginibus totaliter, sicut series in contextu literae innuere videtur ut primo dictum, vel possunt secundo modo intelligi; partim depraedicatoribus, quorum vox est doctrina praedicationis, qui sunt citharoedi inquantum mortifieant se ipsos, velinquantum martyrium sustinent, partim de vio inibus, quae cantant in cordibus suis Domino,um in Deo iocundantur de ei gratias agunt, de
eius magnitudinem Ecbonitatem mirantur Caniatieum autem praemisi , secundum Gloc est c scilicet aurea quod est praemium substititiale de
exultatio eordis, tamen quandoque est canticum aureola quod est praemium excellens accident te: ita in via potest esse duolex metitum. scilicet oris quia quandoque in laude vocali vel verbo
exteriori manifestant gaudium mentis, O nemo, descripto cantico internae iocunditatis, hae ostε ditur conuenire solis inuiolatis, te haee est ipsorum praerogatiua, quam habent ex virtute pacsonis Dominicae, & ex merito persectionis propriae. Primo ergo ostenditur virginum praerogativa. Seeundo praerogatiuae causa. Qui empti, hete antem causa ostenditur duplex'. scilicet virtus
Dominicae passionis, de meritum suae persectionis de qua dicitur, Hi sunt qui, dicit igitur.
κ is , id est nullus homo in utroque sexu ,rerin,
id est potest, duri eranticum. id est illam meneis in via potest esse duplex meritum, scilicet
meritum aureae de aureolae. Meritum aureae con-sstit in earitate de aetii caritatis, meritum aure lae in aliquo bono voluntatio, coniuncto caritasti, ut in virginitate, pra dicatione de martyrio. quando adest caritas sine qua nullum omnino est
meritum dicit igitur quod multi qui no sunt vii-gines habebant magis gaudium sue praemium aureae . scit. in visone 5e fruitione Diuina, seuehabent hie maius meritum quam multi virgines
ratione maioris earitatis in qua vi usit, tamen virgines sue sint maioris euitatis sue minoris, habebunt praemium aureolae per virginitate, quod iocunditatem habere. Gaudete enim in Domino D alii non habebunt, cuius aureola metitum iam cantare est. Cotassen. 3. In gratia cantantes in cordibus vestris Deo, nisi ilia censvim vi Maraginta inualuin ita, id est virgines persecti pudicitia.de. sudantes in poenitentia, seruentes in sanctitate
Euangeliea, stabiles perseuelantia sue persecticaritate intima, ut supta expositum est quasi dicat, soli virgines, qui cum virginitate habent vitae persectionem, habent praerogatiuam huius gaudii praeeellentis de integritate corporis demetis. Gloria autem huius gaudii inchoatur hie
insuturo autem perficietur, quando virginitatis aureolam obtinebunt, pro praesenti autem vide
tur hie loqui principaliter; licet hoe persectiussit patria compleatur.Augustinus in libro desan- uota virginitate. Gaudia propria virginum Christi. non sunt eadem non virginum Christi: Nam sunt alii, alia, sed nullis talia. Ex his patet,quod invia de maxime in patria, habent virgines specialem gaugii praerogatiuam. sed obiieitur, quia se n- dum Augustinum, Coelibatus Ioannis non praesertur coniugio Abrahae, ergo si quis recte vivat
in coniugio, non praesertur ei alter virginitatem seruans. stem per coniugium multiplicatur numerus Hectorem, non per virginitatem,ergo co-
iugium praeualet. Item multi qui non sunt vi igines, ardentiores sunt in Deo, quam multi virgines ι ergo maius praemium habcbunt, cum casi--habent, qui, hoe resertur ad substantivum sibin tellectum in eo quod dicitur centum quadraginta quatuor millia, scilicet homines, mpti ,pretio sanguinis Christi, de ι rea, id est de vanitate terrena , quas dicat ad statum v rginitatis sunt eleuati de vilitate status mundani per virtutem sanguinis Christi . i. Cor. c. Empti enim estis pre tio magno. sed ti ne empti fuerunt omnes quando Dominus passus est)hie autem dicuntur emi quando de statu mundano assumuntur.Res. pond. diem dum videtur quod in passione suerunt
earnaliter sue secundum susscientiam; sed non
statim ad omnes transit emptio per esse actam 'quia nee disposti erant, nee multi adhue iam nati, per subiectum autem de alia sacramenta transit hae e emptio ad homines seeundum eis caciam:quia tune passo efficaciam: habet in eis. Amplius autem transiit per es ac iam praedicta emptio ad homines, quando quibusdam merito Domini eae pastioni et datur eum esse acta gratia ad seruandana virginitatem, quia igitur emptio facta in pastione ieeundum causam sue see dum stimet etiam in assumptione hominis ad virginitatem seruandam habet excellentem esse a clam, ideo dicuntur virgines empti quando sunt
de terrenis vanitatibus cleuati. item obiicitur, quia cum omnes electos Dominus redemera se
144쪽
eundum sussi eientia de secundum es caciam, suo btempore dandam; si ex virtute passionis est assum ptio ad obstruatiam virginitatis rigo qua ratione datur quibusdam obseruantia virginitatis &bliis non Respond dicendum quod omnibus et Gctis Aatut emeaeia emptionis quantum ad praenitum aut ex ; quia hoe est praemium nec ellitatis& smilitet haec esseaeia est necessitatis, non tamen omnibux datur essicacia illius emptionis sactae per sanguinem Dominicu,quantum ad piae tritum aureolae; quia hoc est praemium excellera sen dignitatis, non necessitatis, s militer & ipsa effcaeia. Meritum ergo de praemium aureolae dat non omnibus electis,ud quibus vult &ouando& uomodo vult, secundum conuenientam mam di- iributionem. quam ordinatissime saeit sua si pientia. Quare autem potius dat hanc gratiam isti quam illi, nouit,qui suaviter omnia disponit Hhie ostenditur secunda causa paemissae praerogatiuae, stil. meritum persectionis. Persectio autem virginum gest tibitur: Primo quantum ad in .
corruptionem ex parte corporis vel operis. Secundo, quatum ad incorruptionem ex parte oris, Et in ore. Tertio quantum ad incorruptionem ex parte cordis, sine macula. Circa primum primostendit integritatis sinceritatem. Secundo adiunctam dignitatem. Hi sequuntur, dicit igitur, volens ostedete quod tecte eis solis dabitur praerogatiua praemii speetalis , 'luod iam est intas inchoatum . hi fiam qui eum mulier sus 1ransura trinquι-
rati, ad literam, per hoc patet, quia actus carnalis 4nquinat. Item ex hoc innuitur , quare Deo placet virginitas, scilicet propter pulchritudianem sneeritatis. Isidorus 1. lib. de Summo bono. Castitas est inuiolata pulchritudo factorum, castitas sinceritas mentis, sanitas corporis: Luxuriosa namque vita carnem cito debilitat, stactamq; celeriter ad senectutem ducit. Quod an-tε dixit subdens manifestat, Ordines em UM, &ita incoinquinati. Augustinu, in libro ge Sancta virginitate. Virginalis integritas est in carne corruptibili perpetiae in eorruptionis meditatio: se-lax virginitatem amplcctitur ; quia Deo accepta. Vnde stipia dictum est, quod virgines etiam in statu viae sunt cum agno,quia per gratiam et con iuncti sunt & per consormitatem uniti. Item in se pulchra. Item homini oblectativa. Vnde Isid. I., libr. de summo bono. Amanda est pulchri-t do eastitatis . euius delectatio lebrior inuei itur quam carnis. Item excellenter honorata. Repraesentat enim quodammodo statum gloriae. Vnde B. Bera ardus in Epistola ad Etticum. Sola est castitas. quae hoe mortalitatis i cmpore,statu
quendam immortalitatis de gloriae repraesentat, in qua non nubent neque nubentur. Item eminenter fructificat quia aequisit diuinam familia. Titarem in statu vir. Vnde B Ioannem familiarius, diligebat Iesus fetit saepe dieitur de Ioanne in
cuius snu recubuit in coena. Ioan . II. Item mer
tur praecinam similiaritatem.Vnde iam dictum est qubd soli virgines eantabunt illud canti eum. Vnde August in lib.de sancta virginitate. Pcrgi te sancti Dei pueri ae puellae, pergite perseuerant et in fine vos afferetis ad nuptias agni canticum uale nemo poterit dicere nisi vos. Sed obiiciture hoe quod .irgines ita hic extolluntur, quantum ad meritum eum tamen multi & multae vir-xines non tantum corpore sed etiam mente sunt
steriles.Vnde Did .in 1. lib. de summo bono. Multi sunt reproborum qui carnalis copula conta pium neschini, qui sicut inlaecundecorpore, ita
steriles manent mente. Item quae sunt quae concurrunt ad meritum virginitatis i Respond. Notandum quoa virginitast ad hoc quod sit disti,
illo praemio debet esse rccta intentione, ut Ici lie et non appetatur gloria mundana. virgines enim saluae non habentes oleum, id est laetitiam rectae intentionis exeluduntur a regno. lsd. Vitlines apud homines de suis meritis gloriantesypocritis comparantur. Item sexcuda operation unde Greg. in quadam homelia. Nee castita, ergo magna est sine bono opere, nec bonum est opus sine castitate. It cm lata integritate, ut scit sit in mente & canas.Vnde asidor.m eodem. Nihil prodin meorruptio carnis, ubi non est incorruptio mentis, A ae tali ivirginitate dicitur hic Item seruida vel informata caritate.Vnde B. Bet- nardus ad Etticum. Castitas sine caritate, nec pretium habet nec metitum. Cassitas sne ea i-tate , lampas est sine oleo; siab trahe oleum, lampas non lucet. tolle caritatem castitas no placet.
Item subtilia humilitate, vi scit. apud se non superbiat He tanta excellentia. August. de Sarct, virginitate. N on solum praedicanda est virginitas
ut ametur,verum etiam monenda ne infletur. Ite
in eodem. pergite virgines viam sublimitatis.
de humilitatis. Ad primum patet; quia non loquitur de omnibus virginjus . scd de his in quibus virginitas habet debita, c oditiones. Patet etiam ad aliud risDuntur, hie ponitus dignitas adiuncta integritati quae est duplex. Vna dignitas conias stititi christi consorinitate. secunda in excellentiae sublimitate ; quia prae aliis excellentiam
habent. Prima dignitas est in comparatione ad Christum. Seeunda in comparatione ad aliorum statum.Vnde sequitur hi empti sunt, dicit igitur,
id est Christi spium innocentcna & pro hominibus victimatum, q acu pis i , id est quocunque ambulauerit per , utem exempli, licet enim nunc agnus non ambulet in aes bus si egit in caine mortali, tamen ambulat quantu ad virtut m cximpi Exempla enim quae olim exhibuit ipso actu. nunc ostendit s delibus per sdem,
per scripturana per gratiam, per arictum i mitan,
di, quem eis pi abet, di se quas ambulat ante fideles ut ipsum sequantur per imitationcm.Ipsum
autem quocunque ambulet, per virtutem exempli, sequuntur virgines. Imitamur cnim ipsum in actibus cmnium virtvth, vi in caritate ad D m, di proximum inpietate, piudentia sortitudine u sitia in contemptu mudanorum qua relinquunt
vel secundum rem vi viri religios, vel secunduma; ctum .itF in carnis mortificatione, & se quasi suandam mortem sue martyrium sustinEt. Item icquuntur eu itinere virginali ver quod ambulauit Christus. In aliis etiam ipsum sequuntur, secundum quod congruit humanae infimitati. Et notandum quod in aliis possunt eum sequi alii
etiam coniugati, praeter excellentiam x irginalem
in qua soli virgines eui a sequuntur, A: ideo ipsi soli eum sequuntur quocunque ierit. Unde Aug. in lib. sh sancta virgaesitate. Ecce ille Agnus D
ditur in itinere virginali: vos ergo vos a te rosteum virgines eius ; quia propter hoc unum quo
cunque ictit sequimini eum. Ad quodlibet cnim aliud sanctitatis donum quo eum sequantur hortari miramus coniugatos. Sed obiicitur de hoe quod dicitur.sequutatur agnum quocumque ictit quia autem actu tedimendi genus humanum non
145쪽
imitatur eum cum hoc ad solum Mediatorem Apertineat. Ite non omnes virgines sustinent mor tem pro Deo, item non omnes virgines praedicatseut Christus praedicauit. Ite in virginitate Christi non suit inordinatio aliqua camis vel mentis.
Item obiicitur de hoc quod dicitum. Quocunque ierit; quia Christum ire est oritati actum virtutis in exemplum imitationis figetibus , sed hoe fuit
ante pallionem de inrassione. N une autem non se, quia nune non sustinet aspera, non satigatur, non esurit,non sitit, non si agellatur, de sic de alii, multis:ergo tune tuit no nunc,quid ergo est quod
dieitur. ocunq;ierita Respon. Ad primum dicendum , quod homo dicitur et hi istum sequi in
quibus Cluilius Dominus ante eos luit in ducatu hexempli, ut sunt actus virtutum. N 5 autem iacit redemptionem ut redemptionem in Exemptu hu
manae redemptionis. sed in escaciam liberationis. ipsa tamen passio per quam facta est redemptio, datur homini in exemplum mortificationis vel sustinentiae passionis,cu est necessitas. Aa secundum dicendum. quod haec imitatio intellige da est secudum quod congruit homini, unde non est per aequalitatem, de ideo non oportet omnes virgines mortem subite pro Christo, nisi in casu nee essitatis. sequuntur cum in passione quantum ad carnis mortineationem; quae eth quas quaedam
mors de martyrium. i.Cor. . Mortificatione Ie- .
Chiisti, semper in corpore vestro portantes. ite Chaee imitatio videt ut intellistenda quantum ad actus virtutuni, ut supra expos; tum est, non necensario quantum ad atius dogniatu siue ossiciorum ecclesiasticolu, qualis est actus docendi siue prae dicandi. Item videtur Laee imitatio uitelligenda de actibus qui respieiunt hominem pro suaser sona non necessario de eis quae sunt principaliter respectu alterius. ut est docere & huiusmodi. Ite dc si multi virgines non praegicant verbo,gocent tamen exemplo. Ad aliud patet quod non est haee imitatio ieeundum aequalitatem , sed secundum quod homini congruit iuxta possibilitatem humanae infirmitatis. Licet autem aliqua inordinatio venialis contingat in mente vel carne virgi- mim, tamen in eis qui veri virgines sunt, remanet Dintegritas virginitatis. Ad aliud dicendum, quod dupliciter dicitur ambulatio Christi spirituali de qua est sermo, scit . vel actualiter vel virtualiter. Λ aliter ivit pervia iustitiae sue per actum virtutis dum esset in carne mortali. virtualiter autε nune usq; ad finem ambulat ante fideles ut supi, expositum est, squia per virtutem Christi, quam in carne mortali exhibuit; de nune per fide& scio pturam de gratiam &affectum imitandi ostendit; quas duae praecedit de homines excitat ad sequendum, sup 1. Qui ambulat in medio septeni eandelabrorum aureorum. Primo modo obiicitur. Se
cundo aute modo videtur hic accipi, hi emptisset. est regitur hie alia dignitas, quia scit.alios iussos excellunt. Di empti sunt, id est pet virtutem Eptionis factae sanguine Christi & eius passione,
per quam sumus empti in seruos ipsius Dei x emiambus, scit. nationibus vel populis, tam ex iudaeis quina Centibus; quia ex siuerss nationibus assumuntur saeti ὀe sacrae virgines, unde vox eorum dicitur vox aquarum multarum. Supra eodem.
Empti inquam sant, primitiae, id cst vi sunt primidi excellentes alios, Deo scilicet patri, o
Gl. Christo, id est ag sonorem Dei pati is de ad honorem Christi hominis quem sequuntur virgines virginem, ea hoc ostenditur quod virgines sunt magis iocundi de grati Deo quam alii sicut
primitiae sanctorum. : ut primitiae fructuum gratatius accipiuntur vi tangit Glos. Austin. in lib. de Doctrina christiana. Nune vobis o virgines sermo est , eleliastici generis decus de ornamentum gratim ipe dis honoris opus integrum atq; incoiruptum, imago Dei, illustrior portio gregis
Christi. per hoe autem quod dicitur Empti osteditur quanta vigilantia seruari debeat donum Dei quod nobis emit Aenus sanauine suo. Augmstinus. Ex quo me Cluisbus emit non me vendam, ne qui sanguine Christi sunt redemptus, venalissam. sed quomodo dicuntur virgines primitiae quasi habentes praecellentiam supra alios, cum
secundum maiorem caritatem sit maior exces- lentia de aeceptabilitas apud Deum ura secundum Apostolum eatitas sit maior virtus,& excellentior via λ t. Cor. i 3. Multi autem qui virgines non sunt habent ad Deum caritatem maiorem, quam virgines multi. Item cum status piae dieatorum de Martyriim sit altus quare non dicunt
frimitiae 3 item obiicitur, quia dicitur. a. Cor. is. rimitiae Christus, hoc autem dicitur in laudem Christi, ergo nulli alia conuenit. Respond. Ad primum die enaves , quod qui habent maiorem
caritatem sunt Deo gratiotes,quantum ad meritum aureae,virgines autem quantum ad meritum
aureolae: quod consistit in integritate virginitatis, quae valde plae et Deo. Ad aliud escendum, quod homo non est ad praedicationem vel meritum idoneus, nisi in adulta aetat ei virginitas autem seruatur ab infantia, aut non est virginitas. de ideo petit uniuersalitatem temporis, & ideo quantum ad hoc habet virginitas excellentiam. item virginitas de sita ratione importat quadam acceptabilitatem potius quam praedicatio vel martyrium. Vnde recte potiu, viretines dicuntur primitiae iustorum, non tamen dico virginitatem supra excellere martitium, sed quantum ad aliquid. Augustinus in libro de sancia virginitater Nemo quantum puto ausus fuerit virginitatem
praeserre mai tyrioz Ad aliud gieendum, quo christit, simpliciter est primitiae, de quantum asomnem conditi duena laudabilem . de respectit omnium hominum , virgines quae sunt primitiae;
quantum ad gratiam virginitatis de respectu emptorum. Item Christus in verbis Apostoli dieitur primitia quantum ad prioritatem resurrectionis, virgines autem dicuntur hic peti mitiae quantum ad integritatem incorruptionas, crin ore isrumnon es intit sinis metu aliam, per violationem eius
quod in verbo promiserunt, per se vel per alios ;quia pactum baptismi seruauerunt quantum ad
corporis integritatem de ultra promissum de si iii aliis suit mendaciuili in ore ipsorum, non tamen mansit, vel mendacium erroris, qui se angit intopritatem mentis, vel alio ad aliud. Non est inuentum,iam audum ex quo Deo adhaeserimi;quia i l. se deletum est, de ideo non est inuentum. Clastri illis inuenitur in quibus manet. Prouerb. io. Vniuersa delicta operit charitas. Ecce quantum placeat Deo labium verax. Plal. Lece enim veritatem a dextat , 8 niat titi, se ille et mentis de pet consequens operationis sint, ut ex omni pat- te sunt mundi. cantie. t. Tota pulchra es anni ea
mea I macula non est in te. an ethraetim Dei. id
ess adite Deum iudicem secundum Glos. quia thronu, seges ea nidicis.Εxhibent enim se immaculatos in praesentia Dei qui ubique est A: omnia videt , de omnia metita iudicabit. vel hoc
146쪽
dicitur ; quia Deus qui omnia iudicat & disponit
acceptat eorum sinceritatem, quae in corde est de operatione. psal. Beati immaculati in via, te intelligatur hoc de malitia peccati mortalis intus& extra. Loquitur autem cie x irginibus qui multum in via meriti procellerunt. Plaim. Et ero immaculatus coram eo. M agna igitur est consolatio
de Agno qui stat promptus ad iuuandum, de qui talem &tam nobilem habet familiam, de i eo
proptet aliqua aduersa vel tentameta non est ab Agno recelendum. Item ipsa familia suis meritisti suffragiis iuuat eos qui vexantur aduerss, rutis aeterum. Ostenso auxilio mulieris, hic subditur admonitio ad simulatum auxiliatoris. sed
uia sunt quadam qus hunc famulatum impe .
runt ideo Pruno fit admonitio ad exhibendum simulatum. Secundo ponitur motivum ad tollendum impedimentum, Et alius Angelus. circalarimum. Primo ponitur deseriptio monitoris, iue praedicatoris. Seeundo subditur sorma sue modus monitionis, Timete. Admonitor autem deseribitur Primo quantum ad ossicii auctorita tem sub nomine Angeli.Seeundo quantum ad vi tae sublimitatem, Volantem. Tertio quaatum ad
informationis communitatem , Per medium.
Quarto quantum ad doctrina dignitatem, Habentem Euangelium. Quinto quantum ad intentionis sinceritatem vi Euangelizaret.sexto qua' tum ad reli vivacitatem, Dicens voce magna. Ducit igitur, vidi, quasi dicat, talis est Agnus Ectalem habet familiam, unde Agno famulandum
est de eius familiae adhaerendum,& hoc per reue lationem mihi satiam intellexi debere neti,&debere per piae dicatores an nunciari. Et hoe est, in viis alte tim Antiliari, id est ordine praedicatorum, unus enim ordo praedicatorum, uiscit. praedicant gloris eate Deum oc ei famulari, signantur nomine Angeli ratione auctoritatis. Angelus enim interpretatur nu eius. N on enim debet praedicate . qui non est institutus ad annunciandum, quemadmodum indicat Apost. Rom. io. Quo I modo orae ieabunt itis mittantur Quando au- gustinum dieentem de nomine Euangelii se intem est iam saetias Angelus per auctoritatem &vita rectituatnem debet currere &mmeias e. isa.
3. Ite Angeli veloces ad gentem conuulsam & dilaceratam, ad pripulum terribilem &c. Iste autem Angelus est alter ab Angelo praemisib, scit. Clii isto i quia inferior est eo de eius est nuncius. Ipse enim Christus Angelus est magni consilii, supra to. Vidi alium Angelum sortem descendentem de caelo, de c. i. laesiem, id est eleuantem se a terrenis, alis virtutum , de se in meritis veloci ter progredientem ad modum auis volantis, hoe enim nomen ad predicatores pertinet. Isa. 6o. Qui sunt isti qui ut nubes volant perin/diu caelum, id est eommuniter per omnem Ecclesiam, quae cae' glum debet esse per altitudinem de claritatem me.
ritorum. Medium enim communitatem notat.
Omnibus debet praedicator lucere per exemplude se omnes in imare debet per verbum; quia communitas aedificationis per exemplum, parat
viam ad communitatem informationis per xerbum. Hoc est contra eos qui non cutant de eIe-plo nisi ad quosdam vi ad diuites vel nobiles,ne e radicare dignantur . nisi multitudini magnae. celesis. In medio Ecclesiae aperiet os eius,&c. vel . Per medium caelum, idest per mediam icti- Ituram, scilicet non deelinando ad extrema. sci-icet vel ad dexteram adulationis, vel ad finistram obiursat aia. Item non ascendendo nuA mis percuriositatem nec descenden in nimis mi ignotorum inutilem manifestationem. Erech. i.
Vnumquodq; duabus alis velabat corpus sui . Duae alae sunt duae conditiones quae debent prae-
dieatorem dirigere, scilicet circumspectio eon ita praecipites, de maniuetudo contra fulminan tes & eum iracundia docentes. scriptura autem recte dieitur caelum ; quia calat in 1e Diuina se creta. Item clara est Ier continentiam elaritati,
caelestis. Item alta de solida ; quia castari non
oportet veritas catholica, stria r. Et caelum
recessit dee. Aliqui libri habent Per medium caeli, idem sensu, est. id est per medium Eeelesae vel
seripturae vi stilicet communiter Ecclesa exemias plo praedicatorum aediscetur, & verbo informetur di inscriptura medium recticii dinis teneatur ut dictum est supra g. Audivi voccm unius Aquilae volantis per medium caelum dee.LLm E M
lium, id est Euangelicam doctrinam bona salu
tria annunciantem. Evangelium enim diei tui
bonus nuncius, siue bona annunciatio, scilicet eorum quae sunt salubria, ideo praedicatio saluti, dicitur Euangelium , area m, per effectum, id istaeterna promittentem de suos obseruatore, ad aeterna ducentem, ut dicit Glos Lex autem vetus promittebat temporalia. Isa. i. si volueriti, de audieritis me , bona terrae comedetis. Hoe Euangelium habet praedicator , quando scientiam eorum quae debat annunciate simul cum vita consona doctrinae tenet. Alioquin habet deportat literas vitae, quando scit. doctrinam suu iis,quq hie dicitur Euangeliu habet in cognitio
ne & sermone non in opere. 1. Reg. l .habetur deliteris Vtia. De scientia. Is d. 3. libr. de suismo bono. Desinat locum docendi suscipere, quines.cit doeere. De vita. idem in Eodem : Indigne vivens aliis quidem utilis est docendo,se autem in
ter scit praue vivendo. Sed quaeritur, quid est Euanetelium secundum rem videtur quod tantum doctrina Christi quam ipse praedicauit, quae in Evangelio scripta est. Q Euangelium, per Au-
modo Draerii eahunt nisi mittantur Quando au- gultinum aicentem de nomine Euangelis item i.
tem est iam saetias Angelus per auctoritatem & lib. Contra Faustum . proprie hoe voeabulum obtinuit annunciatio salutaris. sed quod largia indicatur videtur Rom. vltim. Ei autem qui potens est confirmare vos iuxta Euangelium nostrum,
ergo Euangelium est etiam docirina praedicato . rum Novi Testamenti. Quod autem in plus se habeat videtur supra io. sicut euangelirauit per seruos suos prophetas. Ergo etiam doctrina pro phetarum sit Euangelium. Item obiicitur de hoe quod dieitur Alternum ; quia post iudicium non
erit opus Euangelio, ergo non est aeternum. Reppon 3. ad primum dicendum' quod Euangelium est lalubrium annunciatio. Unde Augustinus i. lib. Contra Faustum. Euangelium quidem cum aliquid boni an nunciatur semper dici potest. Ulterius annotandum quod Euangelaum potest dici triplinit et i se ilicet proprie rue appropitate, communiter & concessue. Proprie siue appropriate dicitur Euangelium doctruo sue nunciatio saluatoris, scut dicit Augustinus. Communiter autem tam doctrina Christi quam praedic torum Novi Testamenti, qui ex prcilius αἱ lenive annunciauelut ea quae sunt salutis dicitui Euan -
elium, de se accipitur. Romanor. vltimo, de e accipitur hic. Vnde Euangelium dicitur in litera doctrina sue praedi eatio salubrium facta a praedieatoribus Novi Testamenti peg et etia hie accipi Primo inodo quia sancti praeicatores habent
147쪽
bent doctrinam qiram Dominus an nunclauit. quae in volumine Euangeliorum continetur; quia nouerunt eam de vivunt iuxta eam. Conee sue autem dicitur Euangelium doctrina quorunculi oue salubria annunciantium, siue in veteri T stamento sue in N ovo, ut supra id sicut Euan gelizaviticte. Nullo tamen horum modorum videtur dici improprie; quia secundum omnem in
dum praedictum est annunciatio bona siue salubrium. Per hoe patet ad obiecta. Ad aliud dicendum quod aeternum dicitur aliquid materialiter,segie et de formaliter, scilicet quod non habet fi
nem. Ioan .lo .Et ego vitam aeternam do eis. Item
materialiter quia scilicet est de aeternis, sicut informa ealteis inmissa dicitur Noui& aeterni Testamenti, id est quo confirmatur noua de aeterna promisso secundum innocentium Tertium, id
est promissio de aeternis, s militer Euangelium
dicitur aeternum ; quia promittit aeterna ut dieitGl 4s item similitudinaries quia scille et nihil se
cedit per quod evacuetur,quod si dignius&maneat sicut diei tui in Psal. Tu es sacerdos in aeternum 1 quia seli. non iuccessit aliud sacerdotium. Similitet Euangelium 3ieitur aeternum quod non Lee egit ei in via lex aut dignior,quae praedicat rum doctrinam evacuet seut Lex noua Lee essit Veteri. Item effective, scut fides dicitur aeterna.
Eceles an o. Fides in seculum stabit. Hoe diei tur ratione esse s sue praemi . similiter dici- itur Euangelium aeternum quia ad aeternitatem
ὀucit, vi dicit Glos non formaliter; quia si aeternum. id est temper duret de sine fine annun- cietur, in iudicio enim terminabitur praedicatio. Vnde Gregorius in Gregoriano. Tunc erit Noui Testamenti finis, eum ea quae promist impleta saerint. Idem in Eogem. In illa suscepti contem platione gaudiorum iam nullatenus indigebimu audire verba docentium. Non igitur Primo modo , sed aliis tribus modis Euantelium dicitur x-temum, ηυι ευ- hvoret, hie ostenditur intentio sancta, quas dicat, ad hoc habebat Euangelium Angelus. Vteuangelirat et, id est salubria annuia clare quasi dieat ad hoe debet habere praedica tot scientiam eum auctaritate 3e vita ut praedi- Leet hominibus ea quae sunt salutis. c. . Spiritus Domini super me, eo quod unxerit in Meuania gelizare pauperibus misit me. 2. Cor. . N on nos
metipsos praedicamus sed IesumChristum Domi
num nostrum. Item in hoc Ostenditur, quod non debet talentum per ignauiam abscondere in terram. Matth. 11. senium inutilem ei ieite in tenebras exteriores fretant lini super terram, id est bonis, terram contemnentibus, Ac per hoc quieta mente requiescentibus. Non enim est quies in vanis, sed in Deo cum eontcmptu vanorum. Augustitius s. Consessionum. Dura sunt omnia 3e tu solus requieε, β γ .mnem genrem ui est ut euangelizaret omni generi hominum secutissum diueis talem ritus 5 generis de idiomatis & loci quanisi Eenim ad hanc quadruplicem dauei statem distinguit malos, expone ut supra ii. Et videbunt. Dicit autem super Omnem gentem, quia praedicatio ex diuina gratia mittitur hominibus. Iacob. i. Omne datum optimum dic. Item ex hoe patet
quod bonis & malis praedieandum est. Rona t. Sapientibus & inspientibus debitor sum, duem mce matri.id est magna persuasone de magno desiderio ae seruore. Magna enim vox est, quae persu sonem habet valde motivam. Magnum etiam Desiderium ac seruorem, in quo notatur vavax
Α Σelus. I n. 7. Stabat Iesus & clamabat,in si hieponitur forma siue modus admonitionis, fit enim hoc modo. Nam cum ad simulandum Deo sue adhaerendum. sit vitandum malum & agendum bonum: Primo fit admonitio ad declinationem mali. Secudo ad operationem boni. Et date. Vbi Primo fit monitio ad bonum in generali. secvno in speciali, Et adorate. Ad bonum autem in generali tit monitio sic. Pruno ponitur monitio beeundo subditur obediendi ratio, Quia venit. iliter in altera parte. Primo ponitur monitio oecundo subditur ratio, Qui fecit. Dicit igitur ι mere Domistim, ut declinetis a malo. Prouersior is. Per timorem Dei declinat omnis a malo. Peta noc autem quod dicitur Dominum, ostenditur ratio timendi. Malach. i. si ego Dominus,ubi est timor meus Pondere accipiendum ese; quas dicat. Timete Dominum qui Dominus uniuersalis est, non illas bestias. Matth. io. Nolite timere eos
co puβ occidunt. Sed contra beatus Ioanni, hrysostomus dicit in quadam homelia, super illuI Diliges Dominum Deum tuum,&e. Non vult Deus vi timeatur ab hominibus, quas Dominus . sed ut diligatur quasi pater. Item ibidem. Donee homo timet Deum non eum diligit. Item quare non dicitur, Diligite, cum maius si dili
uim umore t Respond. Timor Dei triplex
est, scilicet seruilis, qui habet oculum tantum ad .. poenam; in hoc timore est voluntas peceandi, licet aedis cohibeatur, qui tamen sequeretur, scutdicit Auguti. si speraretur impunitas. item in nimns, cui habet oculum partim ad poenam partim
ad osseniam Diuinam. sed principaliter ad offera Lam. Item filialis, qui habet oculum ad Osiensem
simul de reuerentiam ι principaliter tamen ad reuerentiam. De Piimo loquitur loannes Chrysostomus. Vnde dieit idem : Timete seruorum est,
diligere filior si, timor subnecessitate est, dilectio
in libertate. De timore autem secundo vel tertio agitur hie, Primus vitat poenamosed non mere
tur gloriam , ut dicit ipse Chrysostomus. de ideo
dicitur quod non vult timeti ut Dominus; quia
talem timorem non acceptat ad meritum e non
quia iste timor non sit bonus, inquatum facit cauere ab aera peecati. Ad aliud dicendum, quod per timorem, sevi dieit Augustinus, venitur ad amorem,nec potest Deus bene diligi,nis timeatur. Psal. initium sapientiae timor Domini. Ista etiam timor dieit amorem &plus. ellii bonis rem, scilicet verbo de obsequio. seeundum Glos Hoc enim est debitum et eaturae rationalis ad Deum. Psalm. Afierte Domino gloriam de honorem. Honorans honorabitur. i. Reg. 3. Qui me nonoris cauerit glorificabo eum, &c. qu- enis,
ras dicat, timete de honorate Deum, de non
eliciatis per aduersa vel tentamenta. Quia venit , id est instat in breui. Omne enim tempus
breue est. respectu aeternitatis, hora iuActi eius, quo iudicabit omnes, quo timentes de honoran tes praemiabuntur de contemnentes damnabum
tiar. lsa. 3.stat ad iudicandum Dominus, de e. cra orare eum, hic in speciali fit monitio ad speciale bonum, scilicet ad adorandum, si adorate eum, adoratione latria. Matthaei . Dominum Deum
tuum adorabis de illi soli seruies. Non diabolum vel Antichristum scut quidam supra i 3. Et adorauerunt draconem de c. Quod autem si adoran. diis ipse sulux osteraditur, qua fecit calum o ierisOm, Ratio est, quia ipse totum mundum condidit eas tessius de tangit creaturas corporales
148쪽
quia sunt subiectae sensui tam fidelium quam in- A
fidelium , omnia tamen dat intellectui. Creatura igitur vel est continens vel contenta, si continus, aut est superior, scut eaelum: t inferior: & talis aut est naturae solidae sicut terra, aut quidae si eutinare, quod continet multa senera piscium de bu- iusinoi, supra io. Qui creavit caelum de ea quae in eo sint, de terram & ea quae in ea sunt; δ: mare dc ea quae in eo sunt. Si contenta : Hoe potest sis nari aut in generali, unde subditur, cr omnia qua in eis sant, scilicet caelo terra Se mari,S: potest intestigi de caelo lyderio de empyleo. Psal. Qui secit caelum Se terram, dcc. Aut in speciali. Vnde sequitur, Cr Aures aprarum, in quibus manifestatu; meritum diuinae potentiae. Dan. 3. Benedicite sontes Domino, dce. sed eum omnes aquae & psontes aquarum sint ex mari, ut dicit Damascenus. videt elut sussi ere quod dixit. Qui se eit ma re. Respond. Licet omnes aquae & sontes ortum a mali habeant, tamen aquae diffusa per meatus subterraneos. deputantur de dulcorantur, de se sontes esciuntur unde cadunt, quantum ad hoe sub aqua dicitur, unde recte exprimitur nomen Fontis. Plaeterea ex hoc quod aquae se per meatus subterraneos excolatae deduleotatae emanant decenter de pulchreasrofundo terr ad superficiem ipsius terrae in usus hominum: manifestatur Diuina sapientia bonitas de potentia. Vnde Da. niel. 3. Benedicite sontes Domino. de ideo ad Di- cuina magnificenti e manifestationem recte ponitur specialiter nomen sontium,sae si hic ponitur motivum ad tollodum impedimentum quo multi retrahuntur a Diuino famulatu quod debet homo tollere. Duo autem sunt impedimenta, scilicet amor male accedens, de timor male ita milians. Propter hoc introducuntur hic duo Ansela, quorum unus denunciat casum Babylonis,pea quem excitatur homo ad tollendum amo rem male accedentem, scilicet amorem mundi, de hoc primo. olius vero denunciat poenam rem proborum , qui scilicet adhaerebunt Antichristo, de per hoc excitat ad am uendum timorcm ma te humiliantem ne scilicet propter timorem ad- Duersariorum fideles adhaereant Antichristo, de hoc seeundo ibi, Et tertius. Primo ergo fit exeitatio ad abiectionem amoris male accenderatis. Secundo timoris male humiliariis. Circa primum ergo. Primo tangitui ordo praedicatorum. secundo poena mundanorum. Dicens: Cecidit. Tertio culpa ipsorum, Babylon. Dicit igitur, Mim , quasi dicat, ita qui gam praedicatotes mouent homines ad Diuinum famulatum specialiter. Persuadent alii siecialiter tollere impedimentum de hoc per vitionem intellexi, dehoc est, . almi .An lus, id est alius ordo praedicatorum
de potest intelligi Alius secundum diuersitatem Emaceriae praedicationis, unus enim de idem praedicator potest praedicare praemissa. de ea quq ibi
dicuntur . ut Glociniauit,s 'utus es , quia praedicatores sibi inuleem succedunt. secudum tem pora, vel sequutus, secundum ordinem docendi; quia unus&idem primo docet v num postmodum aliud: Aram: .mini, id est eadet anima a mundano gaudio in insernum, cecidis, id in cadet corpore, vel geminatio ostendite ertitudinem de persectionem easus, quia irreparabiliter. Isaiae 1 i. Cecidit cecidit Babylon. Hie ostenditur culpa muri danorum propter quam cadent. de deserabitur eorum culpa siue nequitia ut multa, cum dicitur: zabrion illa, ut magna: Maena, ut contagiosa fur eorruptiua, Quae a vino. Dicit igitur,n IG. Ecce quid ea det de quare,scilicet multitudo mi danorum mundum sequentium, ideo, qui ac Onias Ee inuoluti sivit in vitiis. Babylon ergo est
mundanorum, qui vanitatem mundi amplexaniatur, Se alios ad peccatum trahunt , vel exemplo vel verbo, vel aliter. unde per Babylonem videmur signari illi qui magis infixi sunt vitiis mulatiplicibus. Unde Glos. Omnes consus vitiis, de tu hoe notatur culpae multiplicitas. Ierem. 13. subito cecidit Babylon de contrita est, ilia, hoc dicitur despective de fit demonstratio ad intellectum vi societas maloriam condemnetur. Ierem. 3 i. Fugite de medio pabylonis de e. mum propter vitiorum magnitudinem,insrais. Et Ba bylon magna venit in memoriam ante Deum. si . scilicet Babylon, id est numerositas munda norum in vitiorum conclusione de voragine ab
sorptorum , ρου- , id est quasi potando inebria uit siue peruertit. Loquitur per similitudinem hominis qui alium inebriat, omnes semes, ita ingentiliter viventes. Vnde facilius decipiuntur :quia qui sunt peruersores alios malos magis per uertunt vino, id est delectabili de inebriatiua vanitate vitiorum: quorum maximum est idolola tria.vinum enim dicitur vanitas vitiorum in quatum delectat de inebriat. Hoc est peruertit homines quantum ad rationem de voluntatem. Ier.3 i. Devino eius biberunt omnes Gentes. Hoc vino potati homines erant a recta semita. In s. Praevino nescierunt, de piae inebrietate errauerunt potauit inquam, min. re id est quod ptouoeat ira Diumam, quia meretur vindiciam. Eccles ast. s. Etenim peccatores respuit ira eius, vino inquam , icasioni ua, id est rei quod separat sede alios a Deo seut sponsa Linicans recedit assonso suo. Quaelibet enim anima debet esse sponsa Dei. Fornieatio hic dieitur large, secun-uum quod pertinet ad omne mortale. Psal. Per des omnes qui sornicantur abs te. Triplex ergo est affectus vanitatis mundanae . qua multi per uersi alios quasi po ando decipiunt; quia peruertit animu quod signatur per vinum. Item meretur supplicium. Ideo dicitui Vinum irae. Item aufert Deum, ideo dicitur V inum sornieationis Issi talea amatores huius vin id est mundanae vanitatis dedeceptores aliorum cadent anima do eorpore in insonum a flore mundi quem dilexerunt, de per hoc fit excitatio ad abiiciendum amorem mundi ui male accendit. i. Ioa. i. Nolite diligere munisum, Zec. c terano, hic fit excitatio ad tollendum timorem male humiliantem, per consderatione poene illis infligendae, qui Antichristo servient. Vnde non erit ei seruiendum propter aliquem timorem poenae, que inserat ut maior vitetur. Primo ergo tangitur. Ordo praedicatorum. Secundo zelus ipsorum , Dicetis. Tertio denunciatio sup plicior . Si quis adorauerit. Quarto materia profectus iustorum. Hie est patientia. Dicit igitur, ieritio G AH, id est tertius ordo praedicatorum;
ruta post alios praedicatores loquetur quidam or-
O praedicatorum: maxime contra eos qui adhae-r ut Antichristo. Primus ergo ordo praedicat rum monet ad agenda bona. secundus de tertius
geluinciat supplicia, sed secundus gcneraliter, Tertius specialiter ; quia vltimi praedicatores praedicabunt contra Antichristum de eius sectatores)remiis Ay illos. etiam Ordine temporis, durium te magna,id est audaci de eonstanti persuasorie, quod erit cet et elo. Iob. 39. Dultaee audacter
149쪽
in oecursum serpit armatis, siquis, hic ponitur A det in secula seeutorum. Quinto quantum ad in detii elatio suppliciorum. Supplicia autem timet densam continuitatem, Nee habent. Dicit igi
eo merito culpae .Vnde Primo sonitur culpae me
ritum. Secundo osseditur gehennale supplicium, Hie bibet. Culpa autem describitur quantum ad tria. Primo quatum ad Antichristi adorationem.
secundo quantum ad eius statuae venerationem, de imaginem eius Tertio quantum ad notandam consignationem, Et acceperit, hic Abel. Plinio
hic de selibitur supplicium in generali. Secundo
in speciali, Et cruciabitur. Dicit ergo, s uuaZ- raseris Uiam id est Antichristum bestialitet viventem dc alios crudeliter persequentcm,hoc dicitur quantum ad illos qui illum in sua praesentia adorabunt, Gadi eis id est idosum sue vstatuam, hoc dicitur quantum ad illos qui in absentia adorabunt imaginem siue saluam Antichrissi, vel Adorate imaginem Antiehristi, erit adorare eius sectatores vel sacere se ei in errore conformem quod erit ex reuerentia ad psum, de ideo adoratio aicitur, o a reperis chara Ierem, id est fgnum eius, in frontes ot in .nusa, sorsitan illi qui non habebunt imagines, habebunt aliquod fgnum Antichristi manifestum in fronte vel ma- diu, quicquid autem sit de hoc, mysticus sensus est. In fronte sua, iss est, eius signum in aperta consessione. Aut in manu sua, id est in manifestatur, c ciEiι tir, qui peccata secerit. Per cru
ciatum ostenditur grauitas. Item per illud quod siquitur, et re, netem ante, criti sore , id estiariore amaricante. In duobus ergo ostenditur grauitas , scilicet in igne comburente, desistoruinsciente. Insi a M. Pars eorum erit in stagno ar'
dente igni de sulphure. Haec autem est poena d
bita ardori omnis peccati. Respondet ignis cre mans, sutori foetor penetrans.in omni enim mortali est foetor spiritualis, maxime te in peccato luxuriae. Respond. hae e poena quod sinatum est. Genesis. Pluit Dominus super Sodoma sulphurci ignein. Harmo. In igne ardor, in sulphure sextor; quae poena maxini e carnis vitiis respondet. In confiat. --t tirums cyo,um , O ante conspectum
a vi, hoc est, videntibus hane poenam Angelis anctis, quorum monitionibus in visonibus non acquieverunt , de ipsi Chrisso, quem impugnauerunt. Ostenditur autem hic aequitas iustitue , quae exigit ut coram Angelis sanctis, quorum monita respuuntur, torqueantur, decoram
ipso Christo quem cum passu, pro eis fuisset,vita& signo blaspnem auerunt, hoc autem erit miti ris in augmentum poenae , quod scient panam
iam manifestam este eis, quorum consortium operatione. Vtroque modo erunt contignata s c contempserunt. Item uistitia&xquitas exigit,ut pno eius. De his supra i 3. Et fecit terram &c. Et faciet vi quicunque, E e. Et faciet Omnes, Sce.
sit, qui talis erit, hibet dei na, id est, de aeterna damnatione miras inebriante, id est replente de ἁ eiiciente Ee sibuertente utrunque hominem admodum vini, ira D ι. id est quoa ex diuina iustitia, in cuius effectu Deus videtur iratus,cum autem Alcit, Bibet, &e. loquitur per similitudinem omnis qui bibit malum vinum & multum unde inebriatur, de per hoc intelligitur multiplieitas de magnitudo poenae, quae impios implebit, sciiciet Ze sepeliet. Isaiae 1 . 4mara erit potio bibentibus illam, quod. scilicet vinum malum, max-ι- s. id est coniunctum, mero, id est vino puro ,
ab Angeli, sanctis & ab ipso Christo in quorum
contemptu cruciabuntur. nullum remedium per
cipiant. Item hoe erit ipsis Angelis, & aliis beatis in gloriam. Psal. Laetabitur iustus cum viderit vin dactam. sed quare hoe dicitur de Angelis, cum verum si etiam de electi, hominibus item uare non dicitur in conspectu Dei. sed Christi Respond. Ad primum videtur dicendum, quod quia magna gratia fit hominibus iustis de impiis,
quod Angeli dantur eis in custodes, ideo magnus est contemptus cum non desistunt a malis.&ideo coram eis inecialiter merentur a Migi,lieri etiam verum sitae viris beatis. Item cum Angelus se dignioris naturae quam homo secundum August. scilicet poenae temporali quae inser Iur hic ad cor' D D. lib. de Cutitate Dei, per hoc ostenderitur ab . n. - μ α cilio destituti & opprobrio expositi. Ad aliud die eugum, quod certum est omnia patere Dco, secundum Diuinitatem,de Christo autem potius
agitur: quia ipecialius ipsi uti Christum blasphen abunt f Mi. id est tenebrosia M secundum Glos tormen .r eo uis, id est impiorum. Ibi enim sunt tenebrae. Matth. is seruum inutile proiici te in tenebras exteriores, Uim e , induratione dest perseuerabit sue durabit, insecata, consequutiva. culorum, id est semper, quasi dicat, tenebrosias quam patientur mali, in illis tormentis, aeterna orit. Isais vigismo quarto. Ascendet sumus eius in generatione & generatione, nec 1 Lm, id est non hab bunt , re Memae at κι9 38 est in aliquo momento temporis, quas dicat, continue sine intermassione cruciabuntur 5: ita
ostendit ut hic sui olicii continuitas. Posset enim aliqua poena elle aeterna & non continua, sicut sc bricitans tertianarius . semper dicitur habere subrem ; quia semper habet causam febris, non tamen continue dolci: non se erit ibi, sed continue dol ebunt. Augustinus. Q 93 nolunt i, o losalubriter cogitare, necesse habent sine ullo remedio sustinere.' Ex praedictis patri quod errau
runt, qui dixerunt puriam reprobo: iam non esse
aeternam i sed reprobos post mille annos redituros ad vitam. Ioannis i. Ibunt hi vi supplicium
rectionem, in talite, id est in vindicta, ira i as, id est iustitiae Dei in cuius poena videtur Deus iratus. Nota secundum Glos quod eati, Dei est vindicta qua potat peccantes siue ad cos rectionem in praesenti, sue ad damnationem in inferno. Iste in e aliae irae Dei: quia hete vindicta trouenit ex Diuina iustitia. Omnis enim poena est ex iustitia Dei inquantum poena, licet ex misericordia fit temperatio poenae & quod insertur ad correptionem.in hoc ealice est quas merum desuper, ici licet poena temporalis quae hic in itur ad corie -ctionem, dicitur enim Merum quia ordinatur ad humanam salutem quando autem non vult impius corrigi, tune Dominus adiungit mero sue uadministrat vinum aniarum damnationis. Nam si aliquis vino puro adiungat sue admisceat vinum malum, & ne fit vinum turbidum. Memnigratiae est poena praesens quae in iligitur ad correcti
nem, vinum mixtum est damnatio aeterna, quae adiungitur in fututo. Threnorum . Ad te perueniet ealiae de inebriaberis atque nudaberis,. .
o uiui , hie ostenditiit sipplicium in speetali, de
hoc quantum ad quinque. primo qnantum assonae grauitatem. secundo quantum ad iustitiae aequitatem, in asiectu . Tertio quantum ad horrendam teucb state1ra Et sumus .Qoarto quantum ad intaminabilem perpetuitatem, Aic -
150쪽
at zrnn m. De qua bus autem in tengat loqui, sten- Adit replicans culpam praemissuri, ut magis vitetur, ex quo ei tanta poena debetur. Vnde sit, fit
scit .utira verrint, quasi dicat, non habebunt roquiem illi, qui adorauerunt bestiam, id est Ant
christum, Hum viverent, s iis, nem eius, id est shatum vel eius famosores sectatores. Et similiter non habebunt requiem ,siquis .icceperit cha tamem nam istis eius, in fronte uel manu,ut sipra e postum est. Propter nullam poenam igitur tem poralem erit adhaerendum Antichristo , ne contingat aeternam incurrere. Iob. 6.Qui timet pruinam , irruet super eos nix. Sed quid est quod dicit, die ac nocte, cum in inscio non si Ales 3 Respond. Nee hoe dicitur ad lignandum quod dies ast ibi, sed per talem modum loquendi ostendit
doloris continuitatem ut sit idem ae s diceret. Continue omni hora, qua solet esse apu3 homines dies ac nox L s,hic ostenditur materia prosectus iustorum: & videntur esse verba Ioannis,
Ut si ra i 3. hie est patientia dee. Hic est, id est in conlideratione huius poenae praedicta, si uentia, id est materia patientiae Iunct. tim, id est iustorum qui puri sitiit a tace peccati. Consdelatio eni in
P ae perpetuae, materia est siue occaso patientiae in aduerss. Gregorius. Sancti temporalem Scenam lucrum putant; quia per hanc aeternam adere non ignorant. Deseribit autem iustos per ea qliae iuuant ad patientiam, scilicet quantum ad diligentiam in oned, do, de quantum ad coctantiam in credigo. Vnde dicit, ascii iurat, id est dili eriter opere complent, a a Dei,quae struata seruant per patientiam in aduersis. clesiastici 1 s. si volueris mandata conservabunt te. Item patientia iuuat etiam ad obediendum
Deo. He Draeorum io. Patientia vobis neeensaria est, &e. o bis, I se, id est Saluatoris, qui
eos sito sanguine redemit; quem non relinquunt propter aduersa. Vnde eum eam eusto itant,aduersa tolerant. i. Cor.ultimo.state in fide viriliter
agite & consortamini. Item ipsa fides ordinat in aduersis ad patientiam. i. Ioan . s. Haec est victoria tiquae vincit mundum, fides vestra. Aliqui libri habent Et qui eustodiunt praecepta Dei de secundum hoe uisti diei tur sancti per declinationem
mali obseruatores autem praeceptorum pel ope
rationem boni diligendo Deum de Christum vidicit C los. tam affectu quam effectu de potest res rii totum ad eosdem iustos. Idem enim Ac unus
iustus habet praedicta. sed ad destribendum iu nos si expressio quintum ad illa quae faciunt ad
Dropositum, audi , ostento auxilio mulieris, facta etiam monitione ad famulatum adiutoris ;hic subditur ratio expertae tetributionis; quia qiu Christo 13 haerebunt.& aὰ uersa pro eo sustinebunt, optime praemiabuntur. Primo autem oste- Editur merces esse intellemi consideranda per hoc cruod praecipitur scribi. seeundo ostendi-ιur esse affectu desideranda. per hoc quod describitur eius persectio . Beati mortui. Vbi primo ostenditur conditio gloriae in speciali ; quia scilicet gloria non compatitur aliquem laborem, sed prorsis evacuat. secundo in generali, Opera ubi
ostenditur. quod cum in via non recipiatur mer-ccs plena, in futuro plena 3: persecta reddetur, O audis, . quas dicat, ita adhaerendum est & δε- mulandum Christo. & patienter sunt omnia sistinenda pro ipsso, ex hoc enim obtinebitur vita terna scut milii per reuelationem ostensum est, de hoe est quod diis. Et audiui, auditu interno, a rem de eis . ia est venientem de sublimitate Diuinae maiestatis vel bonitatis ad literam audiebat in visione quandam vocem spiritalem dicentem
sibi illu4 quod sequitur, dicentem misit scriti, in
corde tuo & aliorum. scribe etiam in libro materiali , ut mei ces iustorum a pluribus cognoscatur δe consideretur, ut ver hoc rectius vivatiar &patientia teneatur. Per noc quod dicitur, scribe, Ostenditur mete es diligenter consideranda, de nunquam obliuioni tradenda. Res enim inseribbitur ad memoriam habendam. Abacuc. a. Scribe visum de explana eum. Argumentum, quod
quae utilia sunt ad salutem, utile est scribere,non solum in animo sed etiam in libro, seribeinquam
ea quae sequuntur, Dari, sunt, mortur, morte natu Iae vel . Mortui.mundo, pes in Domino dest in con-
ssione de obsequio Domini immumnr, perdis solutionem animae & eorporis, quando anima a corpore separatur Tales qui in obsequio Dei docedi iit. beati sunt; quia vitam aeternae beatitudi nis intrant. Propter quod dicebat Apostolii, Philipp. i. Desiderium habens dissolui& i se eum Christo. sunt autem qui moriuntur sne Domino.
Ioan . s. Et in peccatis vestris moriemini, vere inquam sunt beati,o m L enim, hoc est autem tempore mortis, Atti, id est praecipit nutu suae voluntatis,id est saeit eum esse , quia suum velle est sacere. de vocatur dictio siue locutio: quia ita socile facit omnia sola volnntate, sciit quis sacile dicit aliquid. Psalm. Dixit di facta sunt
est Deu Trinitas. Ioan. 4. Spiritus est Deus .iere 1 Uscant alatiritu sis , iqeit ut sequiescant ita ut amplius non laborent, quod erit merito laborumpi aeteritorum. Is a. i. sedebit populus meus
in pulchritudine pacis.& in tabernaculis fiduciae
de in requie opulenta. Augustinus. Labor est pretium regni caelorum, quas gleat, voluntas Dei est ut de extero aeternaliter requiescant,quia olim laborati erunt .sap. 3. Bonorum laborem gloriosus est ruebas. Operandum ergo est in senario huius temporis , ut sabbatum assequamur. quod fgnatur Genes. a. Requieuit ab uniuerso
opere quod patratat. Et vere requiescent, vicia enim illorum rutimui illos, quantum ad fructum si
ue mereedem, quas dicat, post merita habebunt
plenum praemium. Hre enim verba cum ponde re sunt accipienda. Prouerb. vlti. Date ei defru-etii de e. Ambros. Non iunt homiris quae secum
portare non potest, sola misericotara comes est Aefunctorum. Et benedicit Sequuntur, scilicet post morte quia hic in via non datur praemium plenum, quia non potest hie esse plenum, sed n tius oportet aspera pati ut dicit Glos. Item uintui portant opera sua ante se, de ita opera praece- uiri eos, quia hic gloriam vel lucrum quaerunt
ex eis. Matth. . A menesco vobis recepei ut inc cedem suana, . ius. eci habito a decimolet-
tio capitulo de prosectu Ecclesiae in persequutione, hic agitur de finali retributione qua boni patient praemiabuntur, de mali persequentes cor .demnatiuntur. Primo autem describitur persona
iudicis. secundo ordo sue series iudicii, Et ali Angelus. ludex autem , scilicet Christus deseribitur quantum ad tria sei licet quantum ad naturam , quantum ad gloriam, Similem Tertio quotum ad potentiam , Et in manu sua. N atura alitem eius ostenditur duplex, scilicet humana puxubem. Item diuina cum sequitiit. Et super. Dicit igitur. O ita quas aleat . ita ostensa est mihi pugna draconis Se peruersorum comta Fecisam,