장음표시 사용
111쪽
qui in nobis, teitibus ex causis, frequenter accenditur
externas causas , quae nus pei petuo assciunt con sun ptionem nostri, tacere auarmori naturalem cito rem contra,seruare, augcre verum de hac quaesti
ne alibi cst mihi disputatum.modo nihil interesti siue
enim naturalis calor veterem si bstantiam absumit,S nouam reponit: siue siccati corpora extrems cauila,&naturalis calor substantiam repo ait, lat eadem dubi-2iarum latio.Assercitum irim est,corpora viventia, accessiao. ne eius substantiae, quam accipiunt ex cibis,seruari: .&cibos alios aliis esse meliores, plus ac melius nutrien tes:alios deteriores,ac nutrientes minus: meliorum usu diuinis seruari corpora, deteriorum vero, venire citius ad interitum. An vero cibi ullius bonita sussicere possit,quo ullum viventium, sine interitia, seruetur in aeternum an semper vivere, viventium ex aliment naturae repugnet vel quod eorum mortali vitae,mori intimum,ac necessarium sit:vel quod ipsa ratio alimenti vim tantam non admittat, id est quod Veriitur in controuersam si enim hoc natura rerum non seri,dicemus benedictionem Lisse in ligno vitae, ut qui eius fructu uteretur, aeternum lucret aut illud aeternum, longum potius significare, quam nunquam fmiendum,tempus. sin aluem fert, dicemus fuisse a turam.prim sim quidem, rapi viventium maturae non videtur repugnans,carcre interitu.non eis in iis quia
genita sunt. monstrauimus vero antea,totima quoque
mundum factum est e,4 posse sine interitu servari. porro Galenus, qui in Physicis magnae auctoritatis censeri debet,genitum omne aliqliando interitii rum, nullam monstrationem habere posse,assirmat, sed se Ja inductione probari.id veros ita est, non repugnat
ipsi geniti rationi,non mori alioqui illa ipsi ratio,
112쪽
qua non mori repugnaret, potici esse medium monstrationis, qua colligeretur moriturum Gescinis meminit sophista cuiusdam Aegipt ij, qui asserebat, homines non mori neccisitate naturali, sed ignorantia; γ ι si faciendo ruin,atque de ea re scribere librum coeperat, squasi quis nunc aifirmaret, neri posse naitia aliter, ut homines seruarentur in aeternum,si fructus ligni vitardaretur copia, inseri vcro , quod is fructus ignoretur, aut iussu Dei,a Cherubim interdicatur. Multo minus videtur hoc repugnare naturae alimenti quia alimen tum nomen cit materiae,atque ut Aristoteles dicit, rei victae, non effectricis causae non enim cibus nutrit,
quod iaciat aliquid, sed quod mutetur in substantiam
nutriti.in Literia vero non desideratur virtus, neque
facultas vita, sed dispositio & copia.velut igitur ignis,
si suppeditentur ligna ardere apta, nunquam deficiet, nec elychni flamma extinguetur, si suppetat oleum,ita viuere possit animal, si abundet idoneus cibus, aut saltem mortis causa non in ipso cibo si ab hoc enim qui discias aliud, quam visit materia Nihilominus
videtur mani sellium,naturaliter non posse non mori, Morti ne quod vivit ex alimento, quocunque tatur, ψ hoc Ilii .lo argumento, quod nullum talium unquam extitit, quod non moreretur.nam si nunquam extitit, neque erit quidem, nam circulo semper redeunt tempora, cum circulari mutatione totus semper agatur mundus, cadem continenter abeunt & redeunt, neque est
quippiam eorum, quae naturaliter fiunt, quod non fuerit antea quod disertissime dixit Ecclesiastes , his
verbis, Quid est quod fuit'ipsum, quod futurum est. quid in quod factum eme ipsum quod faciendum Il.
nihil nouum sub sole, neque,alet quisquam dicere, ecce hoc recens eji,iam enim praecessit in seculis, quaest erunt.
113쪽
ante nos. Itaque quod nunquam lactum est, ne erit
nutiquam quidem id intelligo de rebus constantibus natura, non enim perinde est de casu,aut arte factis quod vero nunquam fit,neque potest fieri naturaliter nulla enim est naturalis potentia, quae nunquam ad actum deducatur igitur Philosophi vel hac sola ratione tenentur concedere, fieri non posse, ut quod vivit ex a timento, non moriatur, quod nunquam factum est: atque eodem argumento constat, nihil eorum quae naturaliter oriuntur , posse non perire neque quidquam obstat quod de mundo dicebatur mundus e nim non est naturaliter ortus, sed factus a Deo, causa infinitae virtutis, Ibera, a qua extingui potest, seruabitur tamen eius bonitate. Natura vero , nihil eorum quae facit, seruare potest, nisi tempus ce tum, quia finitae virtutis est,ncque libera causa caeterum hoc argumento,posteriori solum,ut dicunt Di
lectici,indicatur, non posse feri id de quo quaeritur: qua tamen causa id fieri non possit, non explicatur. Quapropter,ut hoc quoque, si fieri potest,explicetur, aliud petendum principium cst. Non videtur autem aptius peti posse, quam ab eo, quod in obiectione
quqrebatur.Cur scilicet ignis accessione materiae pos fit in aeternum seruari,atq; ab eo, quantum agitur in eius natura, crescere in immensum, homo autem planta non possit,utcunque potiatur cibo,seruari, nisi eertum quoddam finitum tempus , neq; comparare,nisi certam Hefinitam molem. Huius si inuenta idonea ratio fuerit, simul habebituris monstratio a priori, necessarij interitus, eorum quae genita sunt. Constat vero,eius rei causam esse,in differentia nutritionis viventiunt,& ignis. Ea est,ignem, alia in a-mma,neque augeri,neque nutriri, nisi secundum par
114쪽
tes materiales: uiuentia vero secundum formales hoc ei illa nutriri accessione partium magnituduiis, diuersarum, alissitarum a praeexistentibus hac vero non ita, scd alimento ita in praeexistentes si umpto&commutato,ut non alterat nouas sed seruet veteres,autitiam augeat.Atqui, per illam improprie vocata nutritionem, non tam seruatur idem corpus, quam gignitur aliud Maliud ,neq; aliter exilies idem, quam fluuius:per nutritionem vero prc priam durat idem. quapropter in aeternum seruari non potest ignis vero potest.ut homo specie idem, seruatur successione multorum sed cur idem existens, ut hic homo , aut haec morus, non potest propria nutritione in sternum ser uarii, nondum diximus incipiamus ver,ab ipsius nutritionis ratione ea est, reparatio naturalis humidi quod intus perit, ex alimento, quod commutatur,xpcnitissin, e in partes alendas assumitur, distribu tum,& aflagitur itaq; humiditas naturalis continen-Ptiatmγιο ter dis Spatur,alioqui non indigerent corpora alimen' sito:non ambigitur autem an indigcant sed an id sussiciat, non moriantur. Itaque indigent alimento, Uccantur, siue a suo ipsorum calore, sue ab externis causis, maximeq; ab aere, qui, aut calore absumit hum rem,ut in aestate, aut stigore exprimit calidum, cum quo abit &humor,ut arescunt arbores praefrigore in hyeme, res omnes flante Borea siccantur utcunque de hac quaestione censeas, concedes siccari se in . per viventium corpora,alimento vero fieri, ne arescat cito,velut quae deciduntur,& radicibus abstracta, alimento priuantur,ligna. ea enim videmus,humi iacentia breui siccari, adeo, ut non possint germinare rursus,& si humi figantur quod eorum mortis indicium est moriuntur ergo decisa ligna, breui siccata, non
115쪽
alia causa,quam quod priuentur altinento non enim iugulatitur, ut truncati nomines, aut aliquid aliud patiui itur, quod eis moriendi causa sit vivunt enim rami singuli, S germinant, si ante ariditatem figantur sed i cscunt, quod priuentur alimento alimentum crg ,reparando humidam substantiam, facit, ne ar scant corpora, alioqui breui, prae siccitate,interitura. si igitur humci tatio ab alimento accedens , aequalis Corporis esu potet siccationi, quae ab aliis causis, obstare uti poterit,quominus corpus siccetur si maior, facere ut etiam euadat hv nudius si ver necessario est maior motus, quem subit corpus ab externis, eo quem a cibo, necessario siccabitur corpus semper, ac postremo morietur alimentum vero, tantummodo obstabit,ne tam cito. Atqui, maiorem motum esse quem cient externa,primum quidem, experimento constat,quia multo citius siccatur decisum lignum,&homo cibo priuatus,quam reficitur rigatu,& cibatus. deinde, multis etiam rationibus videtur id esse neces- ι rea sarium nam ctim eueniat , duobus modis alterare duplix corpus,aut simpliciter alterando, aus gignendo substantiam alteram, constat illud facilius esse, ac citius
fieri,hoc disticilius,& fieri tardius . nam facilius sic-- ces corpus,admouens lapsiam, aut euphorbium, aut ignem,quam iubens Vt cibis alias, milio, aut ervo:& humectes citius balneo aquae, quam ese lactis aut ptisanae:cum ergo siccentur semper corpora externis, non ob substantiae repontionem , sed alterata, humectentur verba cibo , non aliter quam repositione sib stantiae, necesse est lentiorem motum cieriaci bo,quam ab externis.porro motus qui incipit ab e dem ipso quod mouetur, non potest non esse tardior,
quam qui ab ipsa mouente causa incipit quia cum id quod
116쪽
quod movet principium moue ii aceipit, ab eo ipse M. iis
quod mouendum eit,operosior,& distieilior est mota Ucuiatio.velut lacilius est corpora calfacere igne, quam ta- T. ' plia.quia lapsia non potet urere,anteaquam a re ipsa urenda calfacta sitrignis vero nihil aliunde recipiens; statim urit.Externa causa pleraeque vi propria, e qua
actu tales, liccant:alimenta non humectant, nisi conficiantur prius ab ipso vivetis corpore.necesso est igitur humectat1onem a cibo tardiorem motu esse, sic acatione ab externis,atque Ob id,citius aut tardius, tamen postremo viventia omnia mori. Certe haec,quae proposuimus,uerillima sunt, puta, mu rem celeriorem este motum, qui alterando agitur, prim Gpium accipit a ficultate,quae actu inest causae mouEti, quain qui repositione substantiae,& initium ducit ipsistis patientis actione, si coserantur squalas moueas
causta si vero conferalitur ininuales,aliter potςst eu nire.nam magis calescet corpus astricata taplia, quams moretur intepente sole: iumectabitur magis, multo es recentium uuariun,lactis,piscium,&lectu οἷ- , quam modica lotione.nimirum conseruntur ma 4meratagitae causae cum ex is verum si conserrentur aequales,eueniret semper,quod proresitum est. Unica igiti ir superest dubitatio,An pollit cibus vllus esse tanto potentior Eumectando, quam causae omnes externaruccando,ut eius motus illari possit motuit ualere, atq; ita servari animal sine interitu Mantalis fortasse erit fiuctus ligni vitae.no cri te.nam extern ae cause,sceando absumunt partem fibstantie humidς necesse est so ut dum ab inimi tantam reliquam alteret secunditi qualitatem, reddantque sicciore laurio rem escibus ergo aut reponet solum substantiam humidamai reliquas etiam,&quae supersunt,alterabit
117쪽
secundum qualitatem.si substantiam taritum reponit, quantumuis reponat copiose,reddetur in dies sicciores partes animantis , atque ita quoque ibunt in late ritum it certe fit secundum molles partes,in quae abundanter reficiuntur, aliquandosactae humidiores, secundum solidas vero,quae ob siccitatumri solidita C 's in tem naturalem,siccantur multum, reiiciuntur exiguum,semper siccescentes.sin autem cibus non resficit solum,sed qualitati etia obsistit,non nutrit solum, sed etiam alterat,neque alimentu solum est, sed etiamedicamentum .si vero est medicamentum, corpori sano morbum faciet,morbum vero faciens, mortem attulerit citiorem: sin aute corpus morbosum fuerit, itaquoque morietur nulla situr ratio est naturalis, qua possit corpus, cibus quispiam in aeternu a morte
liberare. Quid ergo dicemus de homine seper victu ro, nisi peccasset:& de fructu arboris vitae,quo qui vesceretur,in aeternum vivereis'Certe homo nisi peccata
Dum t ' set,nunquam suisset moriturus,siquidem per peccatuti μ intrasse mortem sacra canunt eloquia.tamen, ri no peccasset,suisset mortalis.non enim idem est;neq; per peccatu factus est mortalis, qui mortalis non esset,sed morituriis,qui mortalis iam esset. Sed quo paci o non esset moriturus qui esset mortalis8certe volutate Dei sicut de toto orbe, etiam ex sententia Platonis dicebatur, extingui posse, redigi in nihilum ex quo est
Linus,tamen voluntate Dei semper perseueraturum. ita quoq; homo qui mortalis erat,in redigi naturali ter poterat, in suum cinerem, voluntate Dei viveret
semper, nisi peccatum obstitisset.non est itaq, per peccatum factus mortalis, sed qui cum erat innocens, luntate Dei seruabatur, ob peccatum traditus est suae mortalitati quomodo mortalis cum esset a morte
118쪽
praeseruabatur, Deus scies, non possum perte dicere.. magnam ero partu eius praesuruationis titilla in fructu ligni vitae,ipse dicit. duorum igitur alterum videtur consentaneum,aut fructum illum fuisse, ciborum omnium, qui unquam extitertiit,praeitati lunum, atq; vim habuisse naturalem seruadi homines diutitiimc, diutiusque, quam pol peccatum, voluerit eos Deus vivere ligniticabit vero ita illud, in aeternum, tempus longum,ut in multis aliis locis Deumque antequa id A. is,et expleretur tempus, iii ille eos in vitam aeternam, tras protineto. laturum:aut habuisse vim tribuendi vitam aeterna,habuisse vero eam non natura, sed benedictione nam cum antea monstrat tim sit, Deum habere vim infinitatu, Mnullis naturq cpibus teneri,atque adeo ipsam
naturam nihil aliud esse quam exiguum quendam diuinitatis filigorc, quid obstat, quominus possit, sive
lit, ipsis corporibus quibus dedit naturam ficultatem aliam tribuere superior; utrumuis igitur sacere potuerit Deus,utru vidcatur magis Osentaneum disputent Theologi .exccclitinim id meum institutu Hactenus mihi de udi opificio, animarim mortesitate, xhominis, aliorumq; omni u viuentiu inter tu dictu est quod ad naturales vita fines spectat, adiiciamus.
ATIT E sexto Geneseos. con perma nebit stiritus meus in homine in aeternum, quia caro est, eruntque dies illius en aim viginti annorum his verbis vide II tur gnificari, a temporibus Noe ho minum vitam, Dei praecepto, quod oportet esse inuiolabile , ad centum viginti annos esse contra- reclamat vero vita Abrahae, qui vix; cenis
119쪽
centum septuaginta quinque; uxoris eius Sarae,qui vixit centum viginti .ptem, Meorum filiit saac, qui
vixit centu octoginta, ci nepotis Iacob, qui vixit cen- tum quadraginta septem,ac multo magis corum, qui inter Noe Abraham,vixerunt sere. OO.annos omnes hic ob causam quidam, verba illa capitis sexti E/lli Seii eos,interpretantur dicta,non de singulorulo- ii 'nuin vites, totius mundi duratione usque ad
G diluvium:itaque verba illa dicta esse ad Noc, centum
viginti annos ante diluuium,praedicique, non quantuposset vita cuiusque hominis produci, sed quantum superesset,vsque ad totius carnis internecionem hoc est,usque ad diluuium.Mihi vero non probatur ea interpretatio,sed dixerim potius,usque ad dilimiu, ho minum vitas, Dei voluntate, sitisse multo logiores inpos crum,eius icin praecepto, fuisse contractas ad ce tum viginti annos neq; vero hoc debet Philosophos deterrere,neque censendii, aut hanc breuitate esse na tur morbum,aurillam vita longitudinem, se isse su- pra naturam .si enim,ut ips multis argumentis,neque ineuid entibus confirmant,Deus est actionum omnisi naturalium causa prima,necesse est naturam rerii plusant minus phsse,ut ei Deus aspirat.Cur autem illa ver ba non possint, ad diluuium pertinere,dicamus pri-
mum quidem, quia non est reuelatum Noe tanto prius. Iam enim habebat Noti filios, qui cum eo suntihgressi in arcam , puta , Sem , Cham , 3 Iaphet, cum ei est rouelatio faeta siquidem haec sunt Dei ad illum verba. Ecce ego adducam aquas diluuii superis terram , O interficiam omnem carnem, in qua lyiritus - ωitae est subter coelum, O niuersa , quae in temra, sent consumenniir. ponamque foedus meum tecum 'Pediens arcam filii tui, uxor tua, ct uxo
120쪽
res liorum tuorum ricum itali ecum reuelatio est .sai ta habebat iam filios, qui ctiam du erant uxores. - at vero erat qui irgentorum annorum Noe, clim g - .nuit Sem, Cham, Iapliet, coepit vero fieri diluuium ruptis sontibus de apertis coeli catarac tis, anno sexce-tesimo vitae Noς.non ergo est praenuntiatum diluuiii centum viginti annis antequani iciet qu*propter nψ est illa legitima interprctatio, sed una sinu statui hominum vitae. CGlim latur hoc verbis M, sis, capite tri- gesimo primo Deuteronom ij, quicqui in reddens qua illum mori oporteret, ncque possct amplius viuere, dicit, Centum viginti annorum sum hodie, non possum ultra egredi Mingredi. Est itaq; Dci iussi cu- , his; tesimi; svigesimus annus vitii pus lyniaciςri rupa, ebmast quo J0ngissima vit nominis conςjuditur. apte huc ost celate simus clymaetcricus etiam ipse, nam decimo octauo tapite Ecclesiastici dicitur ' merus dierum vita homilirum, νι multum,centum m. nem immerito dixi longillima, est enim alia vitae produstu utiliu iamis com in uni γ, ita longe breuior, cuius clymactericus ultimus est octogcsunus primus, qui numerus costa novies nouem. Breuiorem S pluribus conamune vitae perioduni expos iit David , dicens, Vita hominis septuaginta anni. potent Mibua odi nia amplius ψ-bor dolor. tuos cosdem vitae fines, septuagesimum scilicci, S: octogesimum statuisse Solonctu, Dioge*ς I aertius narrat longillimaam itaque periodum vitae ' - describit, qliod modo cnarramus, diuinum oraculia. Annos clymainericos, id est, scalarcs, vocavit antiquitas,quosdam,quibos,obseruatum cst, plurimoru vitas finiri, quod sint illi anni,velut gradus quidam se lae humanae vita .hi sunt quasi sat les moriendi fines, non absimiles diebu duactoriis morborum mini