장음표시 사용
371쪽
in fornacisus seeernendo partim sit 'AE imi nartim diaph riges,nihil sine retulerit. Ecce ut 11
stib , fit , ex lapide. Pyricidis etiam lapidis est quoddam genus ex quo ut ae xl αφρο is libro to capite decismo.
cirur in praescripta dictione,his verbis Lapis ora tare in aes vertitur, non quidem quod lapidosum estu Tque enini potest ed totus lapis, siue nuncupatus Cadmia,sute pyrites es e selvis 'Τ metalo quod intra se continet, reliquo redacto in exasta excrementa. Quod ab Aquilone venire aurum di est non ita est accipiendum, quasi non aliunde 'amzz hi, d.&ab oecidente venit quam plurimum,
372쪽
quasi quippiam quod seri non posset, aut non etiani, , ., hyς diVix, ςd 'Orius secundunt antiquisti mi illius
thra seculi consuetudinem.Solebant en in veteres, Ut Georgitis Fabricius annotauit, ex phinabeis tabulis libroscoponere quales in antiquis sepulchris repertos ea poli ipse tollatur.Sed pro conditione huius operis,satis de his dietum est.
libri Iob. cap. 37. Tonabit Deus in, μή mirabiliter, quifacit magna iu- si rutabilia. Extollere volens Eliud Dei Pt. Max.potentiam, sapientiam , ab sius operibus quae dicit esse magna&inscrutabili. rgumentum capri,atquc praecipue a sublunabus rebus 4 nueteorologicis, Mipsus coeli mentionem facit,ut potc quae hominibus videri solent ad-T. iuris mirabiliora. Dc tonitruis ergo agens nunc, dicit,4 o- c. Dratia nabit Deus in voce sua mirabiliter.Nam, Poetis vo catur Deus ob hanc mirabilem hominibus sublimiupassionem, Altitonans. De tonitruum naturalib.causis, non codona modo senserunt veteros philosophi. D imi Nam Stoici collisu nubium fici putabant, ut cum a- nos aqua ad aquam colliditur, ut in torrentibus. Anaxagoras cile crepitum qui editur, cu ignis qui intra nubem inclusus est, circumfusa aqua extinguitur, ut' apud nos crepitus editur immissa aqua in flammam,aut prunas: ignem cro illii descendere ex ethe re, hoc est,superno igne, S ab accidetibus vaporib.intercipi. Anaximander,& Metrodorus atque Aris .censent fieri ex nubis scisiura, a satu intercluso, ac sortiter rumpente,non aliter ac crepant, cum ad ignem rumpuntur
373쪽
puntur glandes aut Oua,ex ex tormentis bellicis cru-pente igne editur tonitruum.Nimirum in his omnib. rebus ianditur, ac per fissuram verberatur vehementer aer,unde vehemens nascitur sonitus. Cum statum qui erumpit ex iube,exhalationem igneam censet elle Arist quae non ex aethere detrusa est, sed ex terra ascendit,non minus quam vapor, qui est nubis materia. qui sane sententia dictatum omnium est probabili sinna, nam collidi adeo vehemutet non possunt nubes , nisi contrariis ac vehementiis mi incursantibus ventis, quod quidem fieri, cum tonitrua eduntur, no experimur, sed plerunq; aut unico flante, aut nullo conspicue.Porro non licet torrentibus conserre nubes, cum indicatum nuper sit, eas dum sublimes manent, nihil aqua continere,sed simul in aquam mutari crasses cute vapore ac descendere.Si vero dirupenda nube a con- cliisso igne aut sumo, aut deniq; flatu edi tonitruit asserendiana, certe illum inseriae ex terra ascedere, per partes effiimante terra vi solis,ut ascedit vapor cvaporate
aqua verisimilius,quam abit here deturbari. Na inde, neq; pondere cadere posset, cum Gge tenuior aere sit, neque violentia ulla deturbari, cum pars coelo proxilia sit sumnae tranquilla, circulari si tum agaturn Otu,coeli comes. Cum praecipue mihi, Min huius operis initio, Mi aliis prius, indicatum , multis neque ineuidentibus argumentis sit,nullam esse ignis regi rem si periorem, sed totum quod inter nos coelum interest, acre plenum est coelum vero ipsum non esse igneum, talen praecipue ut discerpi ac frustatim ca-dVre possit paulo post disseremus.Superest igitur veri siniim esse id quod communis nunc opinio seri, tozitruum edi ruptura nubium,&proximi acris, ab eru-pente violenter igne, tui ex dcnsata exhalatione gigni
374쪽
tur. Velut e nim stamina raresceni in fumum abit, it fumus densescens,ubi non simul refrigeratur, abit inagnem. Verum hoc ad corruscationum fulminum
lis his causa iam spectat ad tonitrua illud bium est satis fieri rupta nube, erumpente quadam spiritu os substantia. Adait Eliud, Qui praecipit niuior descendat in terra/mν hyenin pluuiis, imbri fortitudinis suae Plu
uias moderariores, S mediocri impetu cadentes,&caliginosas, vocat hyemis pluuias, quia tales per hyemem cadere solent; largas vero sim petuosas, quales per aestatem plerunque fiunt, vocat imbrem sertitudinis suae,hoc est, fortitudinis Dei, quod est fortitudi ni magna Nam frequentissima phrasis est insa cris literis, dici Dei, quaecunque magna,Vt mons Dei, quali mons magnus. Extollit itaque Dei potentiam,quod eius pret epto descondat in terram ni x, pluuiae hyemales, Mimbres aestiui ibrtissimi, maximo impetu cadentes,qui medicis vocari consueueretempserales, qnasi aestiui: quia ea pars anni vocatur pe- .isi a culiarii et graecis Φαh ic est cmpus.Niue grandine,
d, o is e pruinam . maiori frigore fierique pluviam rorem-n git uera que constat primum quidem ex ea analogia quam habent, cum gelu, quod apud nos rigore fieri experimur:deinde, in solutione, quod scilicet,ea omnia calore 3luuntur in aquam aleri etiam aquam ex vapore densato rigore,& antea dictum est, Meodem argumento constar, qu bd scilicet videmus calore resolui in vaporem aquam. Monstratum etiam antea est, pluitias copiosiores guttarum grandiorima, a maiori frigore fieri quam contrarias quia cum aqua simul ut gignitur cadat, tanto grandiores fiunt gutta'.quanto celerius nubes in aquam mutatur. Si
375쪽
autem Minu eius mutationis causi est, celeripris mu-t 6ni Laia it maius trigiis,ubi nulla in materia dii
serentiaitatuitur.Grandialem citam,quam nauem ceri
se Atili esse maioris stigoris sobolem, argumento azoti soliditate ac duritie accepto. Nos id detinue curabmius, ubi scrino inciderit de glandine nunc illud unum terest orc cur aestate nant largiores m imbiri ..bres quam hycme,sAlmdem bet vero haec illam dubitationem prior in cur
da aetas res ione neque enim iuxta terram neq; mx
ta: lum i git et quae ibi sit talium gene rationis
causa, Stoici tu ponebant acrem natura tua frigidio rem esse aqua,atque adeo primum stagidorum, dicerent, vapores aquam densationes illas pati ab acie, utpote igidiori,illo vero potius loco, quod ibi a ximc aer laturam suam retineat, teque a rectis radus adeo alteratus,quam sublimior, eq. reflexis,quam humilior. Arist qui acrem natura calidum esse putat, abit in antiparili sim,dicens,regionem eam acris tris
dii Per ob circunstantiam calidiorvira Verum Stoici non videntur posse dicere, cur aestat nant illa coni cretiones maiores quam hyeme, dicunt enim recte illis concretiones ibi sieri,quia aer est tm idus, cur vero sit aestate igidior non dicunt Anis hoc quidem
rectὴ dici nam cum non ponat aerem per se fragi dum, sed ex accidenti, ob contrariorum circunstantiam, consequens elle videtur,ut cum quae circunstant contraria, sunt maiora, sit Mac eo In loco frigutior.
Sed vellem diceret Aris cuius subitantiae est illud sti- s,quod per antiparistasin hoc est contrarium m- si in augescit an aeris, an ipsorum Vaporum di Inuae. Si enim aeris, necesse est aerem frigidum poner lac se cum Stoicis: si vaporiim inquae fit ut vapores sio
376쪽
seipsos frigorc refrigerent, praeter stiam naturam densent, quod fieri non potest. Siquiden nulli ubi tatu meit illud physicae principium,omne quod priternatiiram alterascit,aut omnino mouetur,ab alio id pati Quapri pter vel his argumentis, probabilissimum sit, quod talibi, Lin hoc ipso opere probaui,concretionem non esse aqua praeter naturam, quin potius totum aquae genus, si ab eo igne qui per omnia vagatur dimitteretur,concretum iri. Nam si aqua est primum stigidorum ut certe est maxim consentaneum nullum stigus est illi praeter naturam. Quid enim possit esse maius summo λ Si autem concretio illi naturalis, fusio ab aliquo externo sit. A quo aute alio qua a contrario, hoc est,ab ignes concrescit igitur, cum ab igne destituitur ignis vero fulgorem naturaliter sequitur ob naturae similitudinem,atque ita abundans circa coelum ob vigorem radiorum solarium in circa terram ob eorundem reflexionem, regionem mediam desti tuit,vel utri terra penetralia, idque faciti state magis, quia magis dictis in locis abundat. quo fit, sponte natura in medio aeris alioqui ut mea sert opinio tem
perati vapores concrescant, in aquam, nitiem , aut
grandinem, idque aestate magis quam hyeme fiat. Di cta igitur est causa cur pluuiae hyemales, sortes verbimbres aestiuales sint me niuis natura postea dice tur Verba illa. in manu omnium hominum s-gnat ut nouerint singuli opera sua, explicata mihi sunt, ubi de chyromantia egi, nunc iis praeteritis, procedamus, si interioribus incluit egredietur tempestas, ab
arcturofrigus.Dictum antea est,imbres sortes cum tonitruis, sui gliribus,&s limini b.temporalesvocari: illud idem vocatur nunc tempestas , quae quia per sortes aestus seri consueuit, ut etiam diximus, ei ut contrarium
377쪽
Πum opponitur ii iis Arcturus est id astrum quod ais
τος vitam ignificat. Inde etiam acccpit Iroiuen Polus raicus, iuxta que Voluitur, ac proin te nobis cit sempiterii apparitionis.Catulem igitur partem coeli,
in nunc ,ni inine illius altri, arcturum,quam nomine Veliti inde venietis, antea Vocauerat Aquilonem, eam
iiiqi iam quae est ad Polum, quae & cptentrio vocatur Quae quidem cxtrema coeli pars est,ta ad ipsim potui super quo voluitur totum, sita ui oppolita est alia per totum mundi diametrum distans, alter scilicet Polus, qui vocatur antares laus. Pars mundi quae inter Pol manduos illos polos est,ab eis sque distans, ad medium
diametri spectatis,quae voc itur Meridies, dicitur,lla interior mundi pars, quasi inter extremitates, in quibus poli. sunt media. dicit igitur, ii ante ioribus egre dietur tempestas, ab arcturosilis, hoc est, meridie,utpote calidi illina mundi part &vnde fiat Austis,calidus ventus, venient tenipestates, procellae,& a septentrione frigus, quia inde venit Boreas ventus frigidissimus.Horum causas,hoc est,quod tempe Tm; M. stas veniat ab interioribus, S irigus ab arcturo, cferes in ventos, addit, flante Deo concrescit clu, S rux sum latitsi me funduntur aquae. Ventum vocat statum Dei,hac phrasi indicans ut aliarum crumin aium,i ta ventorum esse primam' precipuam causam Deum. Id ergo dicit, quod flante Aquilone concretacit gelu, rursum flanteii posito vento sunduntur,
quae concreta erant aquae,latissime. Qua autem causa
Auster calidus,& Boreas stillidus no sit antea dici potest, quam de ventorum substantia sit disputatum in ... ..de enim , triusque venti tu peries, ratio, qua alter
fundit,alte concietione iacit,innotescet. Multi vel
378쪽
rumibilosophorum putauerunt,uentum nihil esse aliud, quam aerem motum, eandenique substantiam, quietem vocari aerem, motum ventum, ita ut ventus estet,velut aeris nila,neque ab eo differret ulla alia ratione, quam motu . Hanc sententiam multis argumentis refutauit Arist.in cap. q. secundi libri meteoron, nullum autem mihi videtur esse potius, quam lubdoporici agitandi aeris aliam causam assignari, in qua venti essentia probabilius constitueretur, quam in ipso aere.nam aer qui quietus nune sit, qui pollit via datina fluere , a nulla alia re quae interfluat agitatusλquod si quae alia substantia tenuis, siue vapor, siue exhalatio eum impellit, ea potius sit venti substantia, quam ipse aer. Haud enim dubium est, cum fiat vel tus aerem moueri, at vero nisi ipse se ipsum mouet, quod, m neque ponderis neque leuitatis sit is motus, neque reviendi vacui nece ita te factus, impossiabile est constat necessario impelli ab alia substantiate vero, siquidem non apparet, fuerit tenuisvi spiritalis. Quid igitur prohibet eam appellare ventum ventus igitur non est ipse agitatus aer, sed satus aliquis aerem agitans, ac per ipsit in decurrens Hoc posito, cum duplex sit evaporatio, alia quea,frigida, humida, quae vocatur vapor,alia calida, dicca, quae vocatur exhalatio,seu te fumus, iapor, materia pluuiae, roris, nivis,grandinis, pruina sit, constat vent
rum exl alationem esse causam , quia magna ex parte solent accidere mulii latus, cum scaloribus,&pluuiis superuenientibus venti conquiescere quasi ex contra His nascentibus causis,uentis it uiis. Hanc ob causam , hoc est quia pluuiaris venti ex contrariis fiunt, dicitur capite octauo,Geneseos, cum Deus voluit, ut cessarent pluuia diluuij, adduxit ventum super ter
379쪽
r induxis inquit Irmium super terram, O im ' a sunt aquae,sectar isunt fontes absit, cataractae
cela,cr prohibita sunt pluuia de coelo. Velut igitur furnus qui e fornace aliqua,occursu ucti estivit, illip tus hia aut illa ita exhalatio, quae ured terrae hiluus est, occursu Digidioris, seu vaporis, seu aeris,qui in media regione pretcipue est repulsa,cogitur ferri circumcirca terram,quae ira lata dicitur ventus. Conitatvero quandoquidem pars quaecunque terret potest e sumarriisque imus versus quaq; repelli, ut hinc aut illinc occurrit frigidior,& densior vapor, Polle vetum
ex quactuaque mundi parte in quamcunqiae spirare: neque esse certam vitain,vnde,aut in qua teratur. A
que ita verilsime dictu est illud J.ca Euangeli Ioan. Spiritus ubi uis i irato vocem eικ audis, neque scis unde venit teque quo vadit Nimiria undecunam terra effunici fieri potest, quousque eius mapellendi celset impetus,ferri stantuni audimus sonitu sibilum, que aeris verberatione edit.Nihilominus erui, dii tentias accipiunt: nomina, partibus ex quibus u quas ferunturAis qui sunt in siphera recta sub qui noctiali, quatuor mundi praecipua puncta sunt secun rectae duos diametros distitia,Oriens,Occidens, Quo b ρPoli; ircticus scilicet, antarctitus qui illis sunt in Urietonte.Erut igitur illis duo Aquilones, duobus polis venientes,& Eurus veniens ab Oricte,& ephirus ab Occidete, innumeri alij inter hos, vocati later les.Nobis vero quilia regione incolinatu, inter tr pica caci id circulum arcticum constituta, tua solam cum alia ei opposita,vltra alium tropicu,censuit antiquitas habitari post nilui cu polo antarctico: sed iunt alia quatuo pumna maxime distantia secundu duos diametros nostri huius mundi,que Arist. lixit haberς
380쪽
figuram tympani, habetatis vero longitudinis qua latitudinis fere duplum.Ea sunt Polus arcticus Aleria dies,Oriens, Occidens, nam a Polo venit Aquilo:a meridie Auster;Eurus ab Oriente: Lephirus ab Occidente.Tametsi plerique Aristotelicorii, decepti qui busdam cius auctoris verbis c.q. lib.2.meteoron, quae minus attente fortasse scripta sunt, dicunt Austruit- pote Aquilonis contrarium venire a contrario polo, puta ab antaretico,& proinde Aquilonem, totu hoc hemispherium, quod videmus;meridiem, contrariu& huic oppositum: non animaduertentes Aristotele ipsum a. .lib.2. meteordia ita didere, Hier quidem a soli titiali fertursigno, neque ab alterisseptentrionibus. Quod admodu congruit cum praescriptis verbis Iob, his scilicet. Ab interioribus egredietur tempestas, ab arcturo frigus. In que errore video incidere etiam geographos,qui typos totius orbis terrarum nuc faciut.Cu enim tartes ultrari citra meridie,hoc est, ultrari citra Zodiacum describant, tamen suos typos quatuor punctis notant,oriente, Occidente,Septentrione,&Meridie, cui deberent potius finiri, Oriete, Occidente, Arctico, Antaretico Polis N a faciutch; e Chile,& stacoru regione, Malias quae ultra tropicurauaeoru capricorni sunt, Mearu quaeda non longe a Polo,merrain. ridionales esse,prae Quito, quae in ipsa meridie est, sub aequinoctiali Sed je ipsa probatur habere ut dixi mus.No enim solutoreas est, qui ab ipQ venit Septeabr M. trione, hoc est, a terra sub ipso polo sta, sed quicuque
versus meridie sat,dicitur a Septetrione venire Minmeridie serri, etiari loge citra circulu arcticu exortussi,& loge ante tropicu desinat, sed quia eius initium spectat ad Septetrione, ut finis versus meridie.Eadecatio est aliore. Nimirum ex quacunque terrae parte inci