장음표시 사용
531쪽
sus cum Platonicis,eodem,altero,Messentia. Quae omnia cum iuxta Milto;. de Platonis sententiam ratione potius separari, quam re ipsa,& numero Indicauerimus,conita elle consentaneum, iuxta illorum placita,nisi aetherogeneorum, materiam nullam, velut alteram rei parici acta uia manentem poni,sed doctrinae solum gratia intelligi primam materiam , formam homogenei, ut quaedam ratione diuersa si quid vero his amplius de communi ci prima materia dicitur, hypothesim quandam est ob rudiores consi-ctam, expeditionem progressum philosophiae, qua
ego in physicis auditoriis usus sum nunc vero cum ad reconditiora philosophiae ei peruentum, aequum est aperire prouectioribus veriora. Quandoquidem ergo assertio de materia prima,per sese formarum omnium experte , adeo vacillat, necesse est aliam loci praescripti interpraetationem inuenire Ea certe no est dissicilis, neque aliunde petita quam ex sacris. Constitit enim in initio Genes eos, antequam Deus diceret
fiat lux, extitisse quatuor elementorum corpora,confusa,& delitescentia sub tenebris, quae futurorum omnium materia tenebrosa,ac proinde inuisa ante orbem
terraru iacta est, ex qua deinceps ille.Neque igitur obhaee diuini oraculi verba opus est communem mat riam ponere in qua omnes corporum forma recipiantur, tametsi fieri nihil nisi ex materia potest nihil sitim fit ex nihilo; sed quod uis ex alio,vte ligno ignis, ex suo alimento lignum, Mita aliud quodcunque.Sed quae dices necessitas, ut quodvis ex alio fiat, si quidem
nullam ex corrupto accipit manentem materiam, id
quod gigniturZcerte quia nulla naturalis via est ad generationem,nis per alterati nem,atque necesse est generationem alteratio praecedat, alteratio vero alicuius
532쪽
substantiae necessario sit neque sane alterius quam eius quae corrupta in aliam substantiam commutatur. Nam alteratio immodice producta incorruptionem necessario finitur, quia naturale rei temperamenti a Gmodii tollit. Vt igitur res aliqua oriatur, necesse est aliam in nemam terire;n quidem tabeamutuetur materiam, sed ob
, contrarietatem. Vt autem lioe ita fiat, haec est causa. Rerum singularum nΣtura nihil sine instrumentis agere possunt extra sese, quapropter neque generare instrumenta vero carum sunt elementorum virtutes, ca
lor dico,srigus, humor,& siccitas. Non potest autem ignis,uerbi gratia calore uti,aliter quam calefaciendo, neque aqua frigore quam refrigerando, non potest autem calfacere,neque restigerare, nisi sit quod calesat aut refrigeretur, non calcfici autem ignis qui nodum genitus est, nequc refrigerabitur quae nondum est aqua Calefiat ergo necesse est ut ignis ab igne fiat,aliud quod ignis nondum est, futurus autem sit, ut lignum;aut reii igeretur, quod aqua nondum cst, sutura autem sit,ut aer. Quapropter recte antea dictum
est,non posse quidpiam, nisi ex aliquo fieri, quia e
neratio omnis ab alteratione incipit. Data autem est rcbus a naturae parciite ea contrarietas, Mnecessitas pugnandi ad generationem : non ob communem ma teriana, sed quia,si aliter quam per pugnam generare possent,neque talem repugnandi vim haberent,aut nihil generaretur, aut generatio rei cuiusque procederet in infinitum. Nihil enim csset quod modum poneret rei cuiuspiam productioni, nisi omnia sibi,
nerent mutuo, mutuo repugnando. Dices fortasse; Iocus modum poneret. Omnes igitur res generarent
sibi simile, dum esset ubi capcretur,' generare desinerent,cum non esset. Igitur mox atque uno im-retii
533쪽
petu processissent rerum omnium generationes, vsque ad summam totius orbis repletionem , atque statim generatio omnis clut sublata. Vt igitur rerum generabilium successiva genesis seruetur per aeuum, ut ipse rerum parens voluit contrarietatein indere, res alias ex aliis fieri,velut aliae aliis loco cedunt. ea que contrarietas necellitatem affert, ut res ex rebus fiant,si xcommunem materiam non habeant. Igitur neque haec dubitatio cogit primam rerum materiam ponere, sed ut dictum eth Potro iuxta hanc senten . ,
tiam consequens erit dicere, principium quoa vocant thisis p
indiuiduationis, non esse materiam, sed magnitudi ei m. nem, quod vel per sese est valde consentaneum. Nam essentia rei per sese indiuidua est, quapropter una tota, in multitudinem non potest abires,nisi secundum diuisibilitatem.Diuisibilitas vcro neque sormae neque materia esse potest,nisi per quantitatem quanti enim propria est diuisibilitas igitur multitudo in eademipecie, luantorum solum, atque ob quantitatem est. Qua sane causa,& qui eam ad materiam referunt, intelligentes non esse in materiae per se, addunt siginta quantitate ,id vero vix intelligi potest. Si enim materiae ipsi per se nullum inest accidens,certe neque signatio , neque quantitas. crisimilius ergo resertur ad quantitatem ratio indiuidui , quam ad materiam. Et totaicrum uniuersitas proprius diuiditur in cor porcam corpore carentem substantiam, quam in materialena, Mimmaterialem , nisi quis his nomini bus easdem res intelligat. Sic enim de nominibus altercari minime expediet. Nihil igitur prohibere videtur,qui dicamus materiam primam es enihil ,non solum non ens simpliciter, ut dicit Aristoteles aut
534쪽
simpliciter non ens,ut dicit Plato. Quorum virorum sententias ab hac quam nunc statuimus, nihil censeo re vera discrepare.Non enim est,quod non est ens.
APUT SEPTUAGESIMUM. De Philosophia Pythagorea.
APIENTIA undecimo Ca. Omnia, mensura, O numeri potire disposui si O Quarto lib. Esdrae Cap.q. Quo niam in Ratera ponderauit seculum, mensura mensurauit tempora. numero
Vt Plato dicit in dialogo de natura fas non crat, quidquam nisi pulcherrimum facere eum qui est optimus.Cum enim ipse sit simpliciter pulcherrimusvi optimus, seceritque omnia, ut in mundi genes indicavimus,ad imaginem similitudinem suam, necesi e est, ut secerit omnia suo quodque genere pulcherrima, Moptima,ut sine ipsi visa sunt. Cum igitur omnis pulchritudo sensibilis in proportiones concinnitate sit partium, necesse fiat mundum hunc sensibilem,secundum suas partes,quae sensibiles etiam sunt, proportionem quandam tenere certam, totum ad partes singulas, eas omnes inter sese unde necesse est, mundum finitas certae esse magnitudinis, Meius omnes partes praecipuas. Nam in rebus diuisibilibus, quod infinitum,aut incertum, imperfectum est Mile- rme. Quapropter,non solum si quampiam praecipuarum partium cleuares, ut stellam, sed etiam secuiuspiam illarum, etiam despectis a quantitati adiiceres aliquid,aut demeres, ossiceres mundi machinae,
535쪽
eius pulchritudini. Quia nihil temere in eo factum est, sed omnia ad mensuram, numeru,& pondus, iuxta proportionem quam habebant in diuino exemplari. Huius rerum pulchritudinis rationem aggressi sunt Pythagorei inuestigare.Res prorsus diuina, humanis mih vero viribus impar,neque ubi arbitror praeter ipsum Deum facis cognita.Illorum vero conatum quis non δ' laudet,di suspiciatZqui no solum aggressi sunt,sed per numerorum etiam 1 cientiam,pro homini ina captu, assequuti sunt multa .Mihi Eunc non est animus, totam
litare philosephandi rationem persequi;quia neque id pro dignitate efficere possem , neque si fossem, ad meum institutum est admodum ex usu. s. vi id solum isadicabo,quod propositum est,Omnia secudum ceriatam rationem,S proporitonem,es e facta,& primam omnium incnsurarum esse numerum; deinde Mearurationem recte transserri ad insensibilia, totam rerum naturam factam esse ad numerum , atque excpli gratia adiiciam denumeris,quae necesse erit no quasi omni illa numerorum nati iram persequar, sed ut via
longe indiceni,cui Pythagorici institerunt, mirabe lem quidem illam,& verissimam, neque ulla in parte philosophiae Aristotelicae,quae merito nunc omnium maxime probatur cpugrumtem, quod ubi fictum fuerit,grauitas sentctia verborum quae praescripsimus de aliorum quae sparsim in libris sacris scripta sunt,e- lucescet. meum quidem omnia secisi e secundum certam rat nem,& proportionem, facile suaderii test,consideranti Deum omnia opera artificialia, qua fieri iussat,ad norma certam , mensuramque ab ip mct traditam,fieri iussisse.Quare qui in artis cialibus,
certam commensurationem adeo amauit, eam in naturalibus, cuius ipsemet per sese est essector, non
536쪽
, despexerit. Sed quae sunt artificialia, quae nos in cognitionem structura rerum naturalium, velut manu
ducuntZIussit Noe re aedificaret Arcam. An qualis,
quanta illi videretur lion sane.Sed,trecentorum inquit cubitorii erit longitudo arcae, quinquaginta cubitorum latitudo, triginta cubitorum altitudo 1llius .fencitra a facies in arca,& in cubito consumabis summitatem illius .Exodi 23. dicitur monstrasse Deus exemplar, secundum quod faceret tabernaculum, omnia ad illud spectantia. Omnium vero eorum d finiuit ipsemet Deus, magnitudinem, numerum, si usura pondus. Arcam linamenti laabere iussit longitudinis rea re duos cubitos cum dimidio Latitudinis Maltitudinis pammu cubitum cum dimidio: Mensam panum propositionis: longitudinis duos cubitos, latitudinis cubitum, altitudinis cubitum cum dimidio: candelabrum septecalamos procedentes, hastili viro, Ungulos calamos ternas spherulas,ternos scypla os, S terna lilia:M-tare quin tu cubitos longitudinis, totidem latitudinis,&tres altitudinis,atrium longitudinis cubitos ce- tum , latitudinis quinquaginta , altitudinis umque. Mitto innumera ad horum ornamentum, sacra de stinata, qua omnia certis, numero, mensura, iussit Dcus fieri .Iam vero structuram templi, quod aedificauit Salqmon, longum csset rccensere. Licet legere tertio libro Regum cap.sexto In explicandis harum structurarum , iumerorum ad quos fictae sunt sacramcntis,nrilli scirliciter laborauerunt, mea nunc norcsterret, nisi solum ammaduerteres, omnes has, ad certum numerum Mensuram esse faetas, ut constet multo magis,in magni huius templi, quem mundum dicianus, structura, certam rationem seruatam esse, quam tamen ad amussim tenet solus ipse resaitectus. Conferri
537쪽
Conterri quidem res corporales alis cum aliis si cun dum plus, aut minus,aut aeqv ese, non possint aliter,
quam numero,pondere,aut mensura numero quide . ut denario,aut centenario pondere ut libra,aut viaica mensura ut cubito,aut palmo.Porro mensura duplevem altera enim constat exicsone, ut vina,aut digitas: altera capacitatς, Vt congius Vrna, modius,& semodius.Secundum omnes has mensuras, seruata est ratio quaedam in mundi structura. Nam est certus nume Menserarus partium omnium Primum quidem maximarum et L ternatius regio enim imma corporum mobilium,. corruptibilium δε media mobilium sine corniptione: suprema incorruptibilium Mimmobilium, quae sedes est beatorum,& coelum coeli. In prima est qua ternarius clementorum cla secunda, septenarius orbium errantium stellarum,& denarius omnium. In suprema verisimile est esse unitatem, siqti idem principium est omnium corporsi,& sedes destinata ci quod vere est unum. am vero mensera est quaedam certa partium singularum, aliarum ad alias proportio quaedam. Decuplo maius esse censent philosophicle- .
mentum quodcunque continens , eo quod continetur: velut aquam terra' lacrem aqua; aere ignem.
Iam vero quod ad coelestium orbium mensiiramat tinet censet Plato, primum orbem aequalis crassicio seu altitudinis,se,cum eo spacto inani quod estanter' terram coelum secudum orbem duplo crassiorem primo, si lii idem uitalem cu toto spatio aeris trimi coeli:tertium orbem esse quadruplo crassiorem seciundo, quia duplum totius spatii aeris,Mduorum orbium:quartum ad tertium habere proportione quadruplam sesquialteram, ut 36 ad 8. quintiam orbem
ad quartum habete proportionem decuplam sesqui
538쪽
nonam t38q.ad 36,sextum ad quintum proportione nonam, ut sqS6.ad 8q.septimum ad sextum trigesimi piimam superpartientem medietatem, ut Iobb6qad 3 36.lam vero spherae blida quae intra dictos orbes continentur, proportione quadam constant ma-
ita ἡ ' cnt an septies continere terrae molem Iouem, ιν, o Hagzii δε quinquies: Saturnum nonagesies demel: 'm . Martem terra est maiorem sesquialtera tantum proportione: Solem vero maloi emacrra centies sexage-1ies sexies Venerem vero esse partem vigesima terrae: Mercurium quoque minorem esse Luna: hanc triplo minorem terra:terram autem totam cum qua aqu*m intelligo, quia unicum conflant globum esse 23aooo.ltadiorum, quae conflant septem millia leuca- carum Hispanarum. Hac vero magnitudino,neq; maiori, neque minori constitisse terra,non casu,sed sumiama Dei sapientia,cons at ex illis verbis capitis trigesimi octaui Iob, quibus illum Deus ita astatur.Vbi eras quando ponebamfundamenta terrae Θ indica se habes intelligentium,quis posuit mensuras eiu si noIii Ponde ris quoque habita est ratio in mundi it in a. Ita enim terrae centrum ad centrum mundi aptatum est,' non possit eius globus in hanc aut illam partem inclitiare, sed firmata quiescat,aquae vero partes creae partibus interiectae,ita ut non possunt seorsum abire, sed omnibus solitibus, qui velut ex venis quibusdam erumpunt, pondere latis ad aequalitatem , unicam cuterra reddant super faciem: quod dicitur illis sapientia verbis. Quando librabat fontes aquarum. Itaque ria me mensura iumero tondere disposta sunt omnia. a Clim hi Q sines , tres mensurae, qua scilicet peculia riter vocatur mensura,c stque quantitatis continuan&
539쪽
numerus, tu per se est quantitatis deiunctae, pondus, quod est substantis corporeae crassae: videtur ex rei natura, mensura prima esse videri prior quidem pondere, quia magnitudo potest esse sine pondere,
in tenuibus elementis de coeli corpore,pondus tamen non potest este sine magnitudine: numero vero , quia numerus fit diuisione continui,quare continua quantitas, prior illa videtur quani deiuncta,et proinde mensura, quam numerus. At vero si quis extinc c5sideret,videat rem non ita se labere, quin potiuinii merum priorem esse omni mensura. Nam diuisione scri ex uno corpore multa, quod actu eratvnum,&potentia multa,fieri actu multa, verissimum est. At veris non proinde verum est, numerunt omnem seri continui diuisione: iam angelorum numerus sine vidita magnitudine constitit. Nihil er go minus est in ratione numeri quam steric continui diuisione, sed e uenit aliquando neque id quidein secundum rationu& formam numeri, sed secundum matertim. Si enim tripedale crat corpus, quod in tria pedalia diuisum esthabcbat climn antequam diuideretur,ternarium alioqui non fuisset tripedala Nam quid aliud est esse tripedes quam habere tres pedalitates duodecimpa mos,& quadraginta ocito digitos id centum n naginta duo grana Tot igitur habebat id corpus partes,non quidem separatas,cum nodum let diuisum, conii vetas Tamen nihil obstat coniunctas ens quominus sint tres pedalitate , alioqui neque pro portionem habct ullam corpus ad corpus Cur enim tripedale ad bipedale propcirtionem habet sesquialteram,nisi quia hoc duasallici tres pedalitates habet Si autem neque illud tres nequc hoc habet duas,quia separatas non habent, fit ut nenue proportionem'
540쪽
bcant ad se ullam:habent vermergo numerum. I diique indicarum eic, quaecunque ad sese proportio λ μ nelii habent ullam,constare certis niuueris .Habct au-
tem aliquam niagnitudines omnes, siquidem nulla sis,a est infinita Ergo nulla magnitudo esse potest sine numero,est vero numeriis sine n i agnituduie,ut indicatucsq:gitur numerus prior est quam magnitudo quare quam mensura:est vero mensura prior quam pondus, quia men uir est magnitudinis, podiis crassiciei. Magni udo vero prior est crallici cum crassicies non inlli nisi qtantis. Igitur numerus prior est omni alia mensura, atque omnis proportio nascitur ex nume-rb.Neque id solum spectatur in corpore clumato, sed Min aliis omnibus quantis, ut in motu, voce, aspectabilibus figuris . Nam cantat hic ad caracteres quos intuetur in charta,ille saltat ad cantum. Quod neri non pollici, nisi singula haberent proportiones quasdam, omnia ad se mutuo proportionalitates quas vocant, hoc est similitudines proportionum.Ergo sunt Min ipsis figuris,Mmotu saltantis, Mira cane tium vocibus,numeri ac proportiones Neque in his solum,quae et non omnia eodem modo, quanta tamen sunt,sed cin qualibus quaecunque secundu magis .inus dicuntur, est numerus. Nam xcalidum
Malbuni est aliud alio duplo magis tale, triplo, quadruplo:in ratione vero dupli, tripli, quadrupli,
sunt duo, tria, quatuor.Nam ne definiri quidem s- ne his possunt.Sod Helenus indicauimus numeria intrinsecum esse rebus onmibus secundum partes magnitudinis, aut intesionis, secundum id in liram,quo, tanto aut tanto,maius aut minus, magis aut minus,ta δῖ' - 1. dicitur quidpiam.Est autem etiam secundum par-