Francisci Vallesii, De iis quae scripta sunt physicè in libris sacris, siue de sacra philosophia. liber singularis. Cui, propter argumenti similitudine, adiuncti sunt duo alij. Nempe Leuini Lemnii de plantis sacris et Francisci Ruei de gemmis, ante q

발행: 1588년

분량: 984페이지

출처: archive.org

분류: 화학

831쪽

334 Lemni Lemni

non esse commentitiam aut fabulosam, sed veracem Cap.s. cui fides derogari non debeat, scit ex re gesta procv- - ponatur nobis patientia ac malorum tolerantia,Vt te'

statur Iacobus Apostolusi illo prior Ezechiel. A P. XXXII. VIM Sponsa quo nomine icclesia&ii cuiusque anima quae Christo insiti

est,designatur omnes consecteturis captet odorum suauitates quae e speciosis-s mi fructibus emanant, hoc est,nulla tabc requirat oblectamenta virtutum quibus se reficia, descendit in hortum nucum, ut longe lateque prospectet atque in piciat, an vineae florescant,an mala Punicagerminent,an se poma proferant in convallibus. Quibris Metaphoris indicatur omnium virtutum chorus. Iim

eis a telligi autem hic debet non nux avellana vulgo Harbor. V note, ex Corylo, sed iuglans,quae est arbor, procera et /ρ ramosi, liis non sine grauitate quadam odoratis, latis Moblongis,fructu multis inuolucris ac tegumctis munito,calloso foris atque herbaceo cortice villi Lib. Is se nius eleganter describit intus compactili carum locu lo riuiit enim huic nuci bifida putamini carinae, nucleis vero quadripartita distinctio lignea interni res cente membrana.Nux aute haec Basilica vocatur , hoc est, regalis, quod a Regibus e Perside in Europatras Nue E lata sit, communi nomitae Iuglans, quasi Iouis glande maleti dixeris, quod eam primus hominibus Iupiter commonstrarit. Eduntur hae nuces salubrius , minorique incommodo recentes succulentae, quam a

832쪽

ridae. mam auscescunt vetustate, capiti grauedinem inferunt , unde Graecis nux Caryon dicitur, quod capiti noxam inserat. Ex hac Medicamen Diacaryon Medicis in usu est, quod e nucibus consectum faucium vitiis adminiculatur reprimentis ratio ite Virides autem decerptae antequam putamina obdurescunt, melle& Zaccaro condiuntur, diuque asseruari possunt, roborando stomacho utiles,atque o ri palatoque non ingratae, sic ut mensis inserri possint, etiam inter bellaria, cortices Citri aliaque trage mata hoc est delicata quaeque edulia quae secundis mensis atque alio cibo saturatis apponi solent. Elicitur etiam ex nucibus virentibus necdum interno is via cortice induratis in turbine ac meta distillatorii aqua qua ad multos usus efficax nempe adicitis contagia, ad πιη- , faucium ac palati hulcera ac pustularum cruptiones ad eluendas maculas, neuos, lentigines in facic quod etiam praestat aqua quae ex vitis sarmentis verno mense incisis profluit, qua de re nullum veterum mentionem fecisse memini. Caeteriim quum nux Regia foris ligneost duroque cortice,atque intus suavem K-pidumque nucleum contineat,apposte nec incommode illi accommodari vita humana vel potius Chri a uae ad stiana potest.atque Ecclesiae decursus In hac enim

nubila serenis,dura mollibus, aspera lenibus, acerba

mitibus, dulcia amaris, solatia castigationibus immi bolum. sta sunt. Durum aliquando est, operosum Nuce stagere quod ipsum s dentibus tentes, periculum immi net ne, imbecilles sint, illos stangas.Quo spectat il--lud Plauti, Quil nuce nucleum esse vult,siangat nucem Quo denotat, illi qui dulcia degustare velit amara Gartiit degustanda , qui aliquid commodi sedietur aut a liquod malorum solamen conquirat, ne laborem

. . . . .

833쪽

fugiat, nihil non faciat ac patiatur, quo salubria esse qui posset.

DE POMIS P L GE ERE E QUIBUS

Sacri vates similitudines desumunt.

CAPUT XLIII.

O MUR VM differentiae species apud Belgas innumerae sunt, sic ut superiorem,nostra stas vincat.nam insitio de

ibisaquχ. N. M ter haec sunt praecocia quae praematuro Seroitu maturescunt,sed fugacia,ut omnes fiuctus verni pomas a stiui qui asseruari nequeunt.Hiberna vero Autum natia in multam hiemem,imo in ver insequens illaesa intactaque seruantur.Horum alia dulcia, alia acida, acerba,austera,vinosa, mitia, diluta, aquosa,alia artim istique sa horis.Praebent autem hi fructus amab1les nulli non hominum oblectamenta, atque oculis, palato, naribus blandiuntur, ut etiam pirorum infinitae differentiae, sic ut si quis ullius encris mala conspiciat, contrectet, odoretur, degustet, mire hoc blandimento afficiatur, sic ut etiam eo conspecto in mentem veniat Dei munificentia, qui tanta rerum varietate nos cumulatissime instruxit. Inter poma reseruntur quae orbiculata sunt, nam pira fere oblonga sunt turbinata forma Horim differentias enumerare non est huius instituti, quum omissis Cotoneis, me spilis, Cirriis,au-rangiis,Perscis,& volemis sic dictis quod manus volam impleant,Punicis, Armeniis,&c. hoc tantum ad mouere visum est,Deum has delicias homini indui gere partim in alimenti usum,partim in sanitatis con

834쪽

Herb. Bibl. Explicatio. 37

seruandae tutelam,eumque nonnuquam adinaere haec vitae solatia, si quando erga illius munificentiam sunt ingrati. Desun ur apud Amos prophetam elegans Metaphora ex pomis aestiuis quae cito quidem maturescunt,4 ut res nouar,homines a scivi, sed quae con sestim putrescunt,nec asseruari possunt adit,in si is quis,mibi Dominus Deus vicinum, hoc est corbem seu με etsi canistrum pomoruin aestiuorum, dixit, Quid tu vides Amos' dixit, cani frum pomorum, quibus designat fructus praecoces primitivos et dixit Domin. H ad me, Finis super populum meum. Hac Metaphora pomorum quae non possunt diu subsiliere, indicat imminere populo interitum , instare corruptionem ut pomis maturis, quae si diu asseruantur, putrescunt, ut sunt pruna, cerasa,persica, corna quae perennare non possunt,

aut in hyemem perdurare, sic ut appositissima similitudine pronunciet, maturos esse ut consumantur , atque intereant, aut proximos esse internecioni eo enim pertienisse illorum nequitiam, atque ut aestiuos ut aestiuos seu.tus maturuisse,vel desituri fiat,nec ani

plius possunt subsistere.Idipsum urget Apocalypsis, ac C p .

Babylonia hoc est, qui Ecclesiam contaminant, extre bdis ma minatur,atque auferendas pronunciat omnes eius licuim. delicias, decus, magnificentiam,splendorem. Inter alia autem Recesserunt inquit, animo tuo desiderata poma, praeclara quaeque omni pinguina perieruntate,

nec amplius ilia inuenies. Quo indicat omnia quibus oblectare se solet,& palatum rescere, ablata esse,pompam, strepitum,serculorum apparatus,bellaria,ac mellita repotia, in quibus suauismi mi fructus mensis inserri solent ut poma sapida ac suculenta, pruna Persica, aliaque secundae mense deliciar.

835쪽

diferis arboribuS.CAPUT .XLIIII. VLTA sunt in sacro Codice stirpium

genera quae seriatim recensere immen si esset operis atq; infiniti laboris.Quo circa boni consulet equus lector, sinoia omnia ad anuissim sum exequutus.Quti autem Prophetae arbores concionibus adhibent, non modo satiuas quibus hortus excolitur, sed etiam syl- uestres quae fere urbanis sunt proceriores,earum no- nullas obiter attingam.Sunt etiam nostris regionibus cognitae fagus vulgus, linus Quercus.RObur lex,Α-cer, Suber, cuius cortice sussit ita sandalia xcalceamenta frigus aquam arcent, aliaeque glandiserae arbores, quae olim ante inuentas fruges alimentum homi-j. Esa.1. nibus suppeditabant. Vnde prouerbium, Stultum en

inuentis frugibus glande vesci Prophetae per has arbo res,validosvi robustos designant, qui inopes oppri-Psal.IOῖ munt, ac tenuioribus sunt infesti, quos tamen Deus

Ps i minimo negotio convcllit ac deiicit. Ipse enim tangetimontes, sumigant, ipseCedros in immensum fastigiatas prosternit confringit, sic ut vix tenuc vestigium

Cap.r tanti fastus appareat.Sic Deus apud Amos,Ego exter minauia facie eorum amorraeum, cuius altitudo ut altitudo ac sublimitas Cedrorum. Quo designat Henotat fastum, superbiam,arrogantiam ac Dei contemptum. Cap. H. is Similiter a charias mentem eripit fastuosis, tan quam rebus desperatis ad lamenta, eiulatus ac fletus

prouocas, lulate, inquit, quercum Basan quia fuccisura ein altis mis nitus,ac magni centia vanata en, hoc est abh

836쪽

ablattim est omne robur,omnis vis & potentia, Omnis nunitio qua substiterunt apposite illis quernis arboribus comparat.Vt enim maxima duritia robori de quercui est, ita ut eorum nonnulla vix findi queant, vel cuneis,vel securi,vel serra dissecari ita ut tui inu niti ac vallati opibus ac numeros clientela, ad eas opes ac dignitates honoresque,vi sublimes arbores,e' uecti sunt, ut nunquam deprimi potuisse viderentur. verum Dei potentiae nihil obstat. Superius sustus de iis tractauimus.

R OS ET EX ILLA DESVM-ptis Metaphoris. A P. II V. OS A apud omnes nationes flos spe NU

citatisi inaus, mireque odoratus Cor Cerebrum odoris suauitate recreat. Intus vero adhibita, ast inarum pati imdolores mitigat, confortat astrictio nis ratione. Succus tamen aut carum delutum clementer ac placide aluum proluit, flauam bilem expurgat, iecoris obstructioni auxiliatur, in quem usum contici tur apud nos liodopbarniacum, hoc est Syrupus rosa Ebstdq'ceus solitiuus qui citra noxam aluum deiicit,& biliota

Ia excrementa quarte bre tertianas excitant, expur

gat. Huius amabilis floris multae speciantur disserentiae Vulgatissima sint quae albescunt, ilibus succe Ri 'Imdunt rubentes muricatae, hoc est quipurpureo co 'ς lore collucent, inter quas flagrantissimi ruboris Mile sis. Sunt etiam apud nos Puniceae qua praenestinae di cuntur,vulgo Protia iciales, colore qui Belgis incarnae:

837쪽

dicitur,qubd vivae carnis colorem reserant,ac sub sto ridum aut rutilanteira. Sunt etiam Damascenae, stan musculatae minutiore flosculo an dido,odoris eximi, Cynorhodus urbanus M atiuus vulg52 Veientior, quae Plinio videtur Rosia Graecari Lychnus,adia a CO Qnorbo ronaria , flore roseo vel subrutilo minuto, odorato, Modρra quae dos etiam foliis aculeatis ines secus quam vulgaribus rosis quarum lia inodorata sunt,Quum autem Rosa nihil sit fugacius, nec quod citius marcescat, a piissime huic vita humana fragilis, caduca Mnaomentanea comparari potest, tum omnis splendor eius, gloria, decus, magnificentia, sis his superbia, quae omnia ut flosculi citiis me evanescunt. Notantur autem in Scriptura sacra qui luxum fouent odoratis rebus abutuntur.Sic enim compellant se lasciui liomines ac

deliciosi, qui a morte nihil hominis superesse sibi per V '' ' Ladeiat , obum ii nostrii becilla seu aeui breuis, σνtfumus imbra evanescat,agit fimamur bonis praesentibus, istamur rivulis naturae:dum iuuentra adent. Vino preciosi unguentis nos impleiami nonsimas pientia mus elabi storem temporis, hoc est , non frustra patia-q v linia praetcrue amoenissimam aeui partem nempe adolescentiam, qua Genialiter nulloque nubilo est transgenda Coronemura rosis antequam marescant, nullum pratum aut, iridarium sit quod non pertranseat luxuria nostra,vbique relinquamus signa laetitiae, nemo vestruexors sit insolentiae nostrae, quoniam haec In pars, haece usors ct conditio vostra. Hae , inquit sapiens cogitaste 'rrenter errauerunt, Excaecauit enim illos malitia sua,nec Dei arcana cognouerimi, itaque illoriam conceptum imuE clesiast probat, qu bd non viumrci spectent, sed luxum pro ἐρ digalitatem rerum naturae, nulla habita opificis ra.

P tione.Csterum apud Ecclesiasticum comparatur ani

838쪽

mae puritas, candor integritas, decus in firtutis prae

stantia Rosis aliisque odoratis stirpibus. Sic Sapientia ες ἰ λ' aeterni patris,sui commendatrix,uo, inquit,quasi Cedrus exaltatasum, quasi palina in Cades quasi planta latio Rose in HierichoAn iis enim locis erant praestantissimae. Rursum quum ad amplexandam Sapientiam C cbiortes tir, qudite me diurni friιctus , hoc est,iij fiiij αα39, est qua si rora plantata super rivos aquarum frue Idicare, fit uectilicate, ut lilium lores emittite. Paulo inserius quum Simeonis Pontificis laudes prosequitur, easque ana plificat in immensum comparatione desumpta a natura rebus , Ipse eri, inquit quasi ella matutina in medio nebula , quasi luna plena quum suis diebus lucet, Q hoc est,uel tota, vel media sui parte a Sole illustrata: quasi flos rosarum xcrnis diebus, quasi lilia apud aquae riuos, erc. Ex iis coniicito studiose lector, quam illi rigeant Metaphorae aut collationes qui ignorat herbae

aut fruticis nati ram,ex qua similitudo desumitur, at que ad ornandam concionem adhibetur. Caeterum

quum inter scribendum id Horati in mentem mihi venisset, Omne tulit punctum, qui miscuit ille dulci, Iisar.Poelectorem delectando, lariterque docendo,visum est vulgare quiddam de Rosia adiicere, quo iucunda seriis misi minus satient. Iliolcuit apud Belgas ac pleraΩque alias nationes tonsuetudo, ut si quando lepidi se dates inter se eonuiuia agitant ascitis inter haec praestantioris sorma aliquot puellis stipulentur peracto symposio silentiisdem, ne fidos inter amicos si qui di tibia ab ecti Ditis eliis et, eaque de causa , ut id ratum habea I EpiΠ.tur,sub Lysa haec peracta dictitant.Vnde passim in coe in naculis Rosa lacunaribus supra menta verticem assi, Fconspicitiar, quo quisque sit secreti tenax, ne quid te

839쪽

1 2 Lemni Lemnij

mere effutiat, sed omnia reticenda meminerit. Ita siquid licentius, paruntque verecunde aut reuerenter dictum vel actum sit,aut si in Geniali accubitu inter se cantillent, lusitent, basiiciat ac figant oscula, lasci- Prouerbiis utent, titillent,insolescant,ante digressum omκia sub roin funis . I a transacta contestantur interposita stipulatione silenti,ac pactione reticentiae impetrata , ne quis disseminare audeat vel minimum eorum quae inlioc sodalitio peracta, Q io spectat Proverbium, di memorem compotorem,m cos qui liberius dicta,postridie in naentem reuocant atque effutiunt, quum vino sint inseri benda atque obliuioni danda quae in conuiuiis incau-Lathdὰ tius exciderunt.Ita Lacedaemonile Lycurgi praescri momorum pio in seribus primoque aditu atque aedium vestibu-

institu μ lo inscripserunt, HAC ROR EG RED I TVRSERM .Vnde autem haec mos receptus sit,utinosa in coenaculis erecta silenda imperaret, quae inibi agita ri solent, Carmen istud graphice exprimit. Esi rosa fos Veneris,cuius quo furta laterent, Harpocrati matris dona dicauit Amor.

inde rosam mensis bospes suspendit amictu,

Conuiuae visub ea diota tacenda sciant. Est autem myrtus Drosa Veneri dicata.his enim herbis odoratis exornari debet Coniugium ac totus Genialis,in quo , excluso tumultu ac dissidio, omnia de

cet esse placida, quieta,sedata, si quid inciderit, silentio inuoluendum.ob id Cupido Veneris filius Rosam Harpocrati silenti Deo qui digito labellum copescit,

consecratam esse voluit,eoque munere illum decora-XUactile uit,quo exhiberetur hominibus loquacibus Rosa ve . iij fm ρ' sis silenti symbolum. Vt autem Harpocrates apud Graecos , ita Angerona Dea apud Romanos silentio praesecta est. DE

840쪽

Her Bib Explicatio. 43

DE ZIZA PLIA, ET OLIO ALIIS-que herbis frugibus4mmisis.

CAPUT XLV L

IZaniorum nomine designatur omnis i Z id αύ- nutilis vitiosa,noxia fruticatio quae se ' ρ Mno

menti ac frussum increm Cto Incit ite

que salta strangula ac necat, succum que quo nutriuntur depopulatur, sicut tegetes aliaeque herbae salutares aut maligne emer

gant, aut prosus sui centur Maum autem lolium tritico infestum sit, ac noxam inserat inter Zizania,

hoc cli ea quae extirpanda Iunt, principatum obtinet aerum.

Conspicitur autem in segetibus folio angusto, pingui, oleoso,hispido,semine in spica exili, flosculo purpurascente ut phoenix cuius meminit Dioscorides, huic ι ι ' 'prorsus assinis, quae lolium sylvestre vel murinum vocatur quod a muribus erodatur, est autem spuria at ciue adulterina tritici species, quae aliqua lo a puro di-Mscerni nequit. Huic sere sociari solet inter segetesii ii, p. .ithago vel pseudomelanthium siue nigellastrum, foliis misistis. porri praelongo culmo,ssore purpureo, semine in loculo papaueraceo, nigro, sub rotundo, inodoro, farina intus candida si cntibus atterat iro Lolium autem Theophrastus prouenire testatur extriticiae ordei corruptis ligine seminibus aut iis gelido imbre dilutis. Semen eius panibus admistum, capiti dolorem,oculis caliginem adfert, quis vaporosos humores in

cerebrum deserat. Vnde manavit Proverbium in cae cutientes quique sunt caligantibus oculis, Latio victi Loli mirare Sic Plautus esitare

Mirum est lolio te victitare tam ili tritico. I, Miscuidnam quia lusciosus.Verbero Aedipol tu quidem

SEARCH

MENU NAVIGATION