Praelectionum theologicarum compendium ad museum theologiae alumnorum

발행: 1842년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

121쪽

i id PARS III. DE CONDITIONIBUS MATRIMONII.

civiles ad Judicem civilem deferendae sunt: et si quis velit

ex motivo canonico obsistere , id unum ei superest, ut recusante parocho, ad episcopum recurrat. APPENDIT.

illi. Cum eo praeeipue spectent banna, ut publica sint matrimonia , ideo opportune hic agendum oecurrit de matrimoniis occultis, quae

Conscientire vulgo nuncupantur.

Variis temporibus vario quoque sensu intellecta sunt haec matrimonia conscientiae, ut explicat BENEDicTUS LIV, de Prio . , l. xii I, C. xxiit, ura II. Hodie ea dicuntur matrimonia conscientice, quibus vir et femina , coram parocho et duobus testibus familiaribus, sed omissis ex indi illo denuntiationibus, conuulsio junguntur et omnis eura adhibetur ut haec matrimonia occulia remaneant, ad evita uda homi-uum improbantium dicteria, aliasque molestias et unde silentium imponitur parocho et testibus. Ab his non mulium disserunt matrimonia quae Saepe sunt in Germania , et dicuntur ad Morganaticsm, gallicemrives de ra main catiche. Satis erit breviter exponere quid de hujusmodi matrimoniis censendum sit. I. Eae Dre canonico. iv Illa matrimonia sunt valida. Si enim nullum aliunde obstet impedimentum, nillil est in eorum forma quod eorum validi talem infirmare poSsit. 2- Sunt ordinaria illicita. I. Ex legibus Ecclesiae, cujus hic est spiritus , ut publica inter fideles matrimonia celebrentur. Id inculcat Benedictus XIv in constitutione Solis et obis eompertum, i uov. I sis , quae Praesentem materiam respicit. 2. Ex ratione, nempe ex gravibus incommodis quae ex his matrimoniis sequi possunt. Praecipua Sunt: seandalum exinde ortum, quod conjugaliter vivere conspiciantur ii qui pro conjugalis non habentur; .si autem, ut viletur illud incommodum, Conjuges separatim vivant . tollitur iisdividuae viue societas, quae matrimonio competit et mulum puerorum, ciui saepe exinde derelinquuntur, et qui Pro spuriis hue heri periclitantur et facilitas novi matrimonii contrahendi. 3' Possunt tamen aliquando esse licita. i. Ex auctoritate. Ait Benedictus XIV. de S noe no i 3, contrariam Sambovit opinionem ESSE nimis a communi sensu remotam, cum non desint easus in quibus debet superior matrimonia eonscientiae permittere. 2. Ex ratione. Si quid obstaret quominus aliquando licita fierent haec matrimonia, maxime Mandalum et porro, si justa causa adsit clam contrahendi, Scaudalum non erit datum , sed acceptum ; jam vero aliquaudo possunt adusse legitimae causae ita contrahendi. .' Lieita non fiunt nisi seroatis quibusdam conssitionibus et has regulas prudentiae commendat Benedictus XIV in Praefata censi. i. Monet ut illae dispensationes non concedantur nisi ex gravi, urgenti et Disit laees by Cooste

122쪽

cAP. III. DE CONSENSU PARENTUM. iis urgentissima causa; I. ut fiat diligens personarum inquisitio, ita ut

constet nihil eorum matrimonio obstare; a. ut ad assistendum matrimonio depuletur parochus vel sacerdos qui doctri ita et prudentia commendetur; o. ut instrumentum celebrationis cum omnibus ad illud attinentibus servetur accurate in libro, vel folio obsignato; S. moneantur conjuges quod, si proles nata suerit, non solum baptiretur, sed ea emeiantur quibus constet eam esse legitimam et haptigalain: quod si haec negligaui, matrimonium divulgabitur. II. Eae jure ciuili. Olim illa mati imonia habebantur ut valida quoad vinculum , sed erant irrita quoad effectus civiles, adeo iit silii ex iis orti incapaces forent successionis. Ilodie nihil peculiare statuitur et matrimonium ergo, modo Serventur formae per legem praescriptae, etiamsi nihil negligatur ut occultum remaneat, valebit etiam quoad essectus civiles.

CAPUT III.

DE CONSENSU PARENTUM.125. Ilere tria statuere Suffiiciat. - I. Peccant silii, saltem ordinarie, quando nubunt ubSque eon SenSu pnrentum.

Prob. I' Ex Seriptura, in qua parentibus commissum videtur omelum filiis suis conjuges dandi. Cod. XXXI v, 26; Deuter. VII, 3; Ierem. XXI x, 6. 2' Ex variis legislatorum dispositionibus, qui hujusmodi matrimonia sub gravissimis paenis prohibuerunt. 3' Demum ex ipsa ratione : hoe erga parentes, in re tanti momenti, obSequium poStu Iant reverentia eis debita, pax familiarum, optima Societa- DF tum eivilium constitutio, felix in praesenti et quoad alteram vitam conjugiorum exitus. Unde graviter reus est qui nubit omnino inconsultis parentibus : qui autem iis consultis non obedit, judicandus erit plus minusve peerare pro va-Ηine vim non habent spόnsata inita absque consensu parentum, etiamsi fuissent juramento confirmata. Cum enim ea promissio sit de re illicita, vim habere non poteSt; neque juramentum est vinculum iniquitatis. Non tamen filius per se tenetur, saltem sub gravi, obedire parentibus praeeipientibus matrimonium, aut tale matrimonium et quia in matrimonio ineundo, filius debet esse liber; et aliunde tanta ordinarie mala oriuntur ex matrimo-

123쪽

i 16 - PARS III. DE CONDITIONIBUS MATRIMONII.

nio quod quis non sponte consentiens contraxit, ut irrationabiles sint parentes qui ea de re aliud quam consilia adhibent. Dixi, se, quia si matrimonium illud valde referat ad Sublevandam necessitatem parentum, vel ad dissidia tollenda, etc., silius debet, saltem ex pietate sitiali,parentibus

morem gerere, nisi gravis quaedam cauSa obstet 126. II. Eae jure naturali et diBino valida sunt matrimonia filiorum familiis sine consensu parentum inita. Prob. Contra Lutherum, Calvinum et multos ex illorum asseclis, qui docuerunt ea irrita esse, aut Saltem sola auctoritate parentum irritari posse. I' Ex ratione. In iis matrimoniis reperiuntur ea omnia quae matrimonium efformant: in iis enim constituendis quae ad statum totius vitae pertinent, qualia Sunt matrimonia, liberum unumquemque esse convenit, ef Soli Deo Subjectum. Reverentia quidem erga parentes quaedam siliis imponit officia ; sed semper debetur ea reverentia, et tamen quis dicat filios, ad quameumque aetatem pervenerint, indigere conSensu parentum ad validum matrimonium 2 Ius autem divinum nihil habet quo irrita declarentur matrimonia de quibus agimus. 2' Ex Concilio Tridentino, sess. xxiv, cap. 1, de Besom. matrim.u Iure damnandi sunt illi, ut eos saneta Synodus anathev mute damnat ... qui sal So amrmant matrimonia a siliis v familias sine consenSu parentum contracta, irrita eSSe, et v parentes ea rata vel irrita facere posse. D tis 2 T. III. Nil vetat dicere olim irrita fuisse eae jure so- sititio haec matrimonia; et nune etiam irrita pariter fieri posse, Si legitima potestas id decernat. Prob. Prius constat ex BENEDICTο XIV, ce Synod. l. I x, e. XI, ubi propugnat ita olim fuisse ex jure Romano, cujus dispositiones ratas habuerat Ecclesia saltem pluribus in

locis. Posterius autem per se satis apertum videtur. Nec obstat decretum Concilii Tridentini mox allatum, quo perstringitur tantum error Protestantium, nec ideo reprobatur lex qua auctoritas aliunde legitima ea irrita, sicut olim,deelararet.

Porro jurisperiti nostri olim docebant, innixi edictis re-

Mele

124쪽

CLP. Iv. DE IMPEDIMENTIS CANONICIS. IIIgiis et jurisprudentia constanti reeentioribus praesertim temporibus, irrita esse apud nos matrimonia filiorum familias sine consensu parentum inita. Idem hodie docent nostri Jurisperiti ex Codice civili : sed difficultas est, an prineeps potuerit, an voluerit attingere ipsum vineulum matrimonii; de quo ubi de Impedimentis etBilibtis. Caeterum eum apud multos auctores satis implicata Sint ea quae spectant illud decretum Concilii Tridentini, si quis ea fuso investigare velit, vid. P. M. n' d 8 et Seg., et auctores ibi indicatos.

DE IMPEDIMENTIS MATRIMONII CANONICIS.

128. Agemus i ' de impedimentis in genere ; 2' de impedimentis in specie a 3' de dispensatione ab impedimentis ; d' de ratione agendi tenenda quando aliquod occurrit impedimentum AET. i. De impedimentis canonicis in senere. I 2s. Per impedimentum matrimonii generatim intelligitur illud οmne I quod obsisti ne matrimοnium licite aut etiam valide contrahalyh: si obstet validitati, dirimenS, si vero solum legitimitati, prohibens seu imsedienS appellatur; unum ex lege simpliciter prohibente, alterum ex

lege irritante oritur. Cum autem plura in matrimonio speetari possint, ut in prima parte vidimus, nempe saeramentum, vinculum naturale Seu eonSeientiam ligans, vinculum externum et legale, conventiones matrimoniales seu pecuniariae, et varii

alii effectus eiviles, ut bene perspeeta habeatur natura impedimenti dirimentis, sedulo attendendum est in quodnam praeciso cadat nullitas per illud inducta. Porro satis patet illud solum proprie et absolute sine restrictione diei posse impedimentum dirimens matrimonii, quod vineulum naturale matrimonii ameit in conscientia, seu quod ipsum contractum naturalem dirimit. Et revera, si appellemus non Solum theologos, sed et eos omnes qui notionem ali-

125쪽

1IS PARS III. DE CοNDITIONIBUS MATRIMONII.

quam distinctam habent ei rea impedimenta matrimonii, Omnibus persuasum est eos qui cum impedimento dir mente contraxerunt, nor posse uti matrimmi ine fornieatione, Sed Iosse ab invicem separari et aliud matrimonium inire quod loeum non haberet, si laeta fuisset d minii in corpora translatio : porro, ut impediatur illa translatio, evidens est requiri ut irritetur contractus Daturalis , eum ille nihil aliud sit quam contractus quo tran fertur dominium in corpora; ergo, etc. IIune esse effectum impedimentorum quae ex Jure naturali aut divino oriuntur, nemo ambigit et sed quando agitur de impedimentis juris positivi, illud quidam negaverunt, aut non Satis nitenderunt , ut in decursu videbitur, ubi exponemus et quomodo ad id addueti sint, et quam graviter in eo erraverint. Bis praemissis, tria lite expendemus et i ' an Ecclesia pοS- sit ferre impedimenta dirimentia; 2' quibusnam in Ecclesia competat haec potestas; a' quinam his impedimentorum legibus subjiciantur. S i. Melesia ferre fossit impedimenta matrimonium cirimentiα. ido. Quaestio non est, s ' an possit Ecelesia Statuere impedimenta prohibentia; id facile concedunt omnes. 2' Non quaeritur etiam an possit impedimenta juris naturalis et divini declarare, et legibus suis sancire; nemo de hoc dubitat. 3' Difficultas est igitur solummodo, an poSSit ferre

nova impedimenta dirimentia, quae vere eontraetum naturalem irritent sensu mox exposito. Porro I ' auctoritatem Eeelesiae impugnaverunt Lutherus et Calvinus, qui

docebant matrimonium non esse sacramentum, Sed contractum mere civilem , ideoque subjici tantum auctoritati principum, et Ecclesiam nil aliud posse quam promulgare leges in Scriptura sacra contentas, a quibus proinde non potest dispensare. 2' Lutheri errorem renovavit, Saltem magna ex parte, M. Ant. de Dominis : item Launoius , qui directe intendit asserere hane potestatem competere principibus, sed simul eam Melesiae eripere nititur ; Leridanus, Maultrae, Agier et multi alii Iansentani; et demum

126쪽

CAP. IV. DE POTEsT. ECCLESIAE CIRCA IMPEDIM. iis

nostris temporibus Tabaraud. 3' Alii demum ore tenus admittentes auctoritatem Ecclesiae, eam nihilominus in rei veritate convellerunt, admittentes quidem Erclesiam posse apponere impedimenta dirimentia Sacramento, Sed principi reservantes facultatem ea apponendi contraetui, vel ita explicantes naturam impedimenti dirimentis, ut, nomine retentο, res ipsa de medio tolleretur. Ita quidam theologi , et praesertim Jurisperiti.

Contra eos omnes sit

PROPOSITIO. - Ecetrata jure diueino auetoritatem habet statuendi impedimenta matrimonii Bere dirimentia. Prob. I. Ex ymaei Ecetraio . Eeclesia a primaevis speculis potestatem exercuit apponendi matrimonio impedimenta dirimentia et atqui haec praxis invicte probat hane potestatem ipsi competere sure divino; ergo revera, ete. Prob. Mes. Dupliei quidem ratione. i'. Eae historiae montimentis. Si percurrantur annales Ecclesiae, quolibet saeculo oeeurrent leges latae ab Ecelesia circa matrimonium; rarius quidem prioribus seeeulis, sed quarto speeulo quaedam memorantur tanquam a Patribus areeptae et usu firmatae, quae proinde in tribus prioribus latae fuerant et aliae eodem quarto saeculo eonstitutae res runtur , et multo plures posterioribus Speculis, ut videri potest apud GinERT, Ηislsire stir te Sacrement de ma-rlacte. Porro plures ex illis legibus expresse statuunt impedimenta dirimentia, quidquid contradicant adversarii et in iis enim legitur non odesse matrimonium, non euetioeorem eum quae ducta est, non esse constipii nomine d mlancos, motrimonium egSe Sohensim, con tinctionis vinctilo dissomenda, irritos esse nullassi, erae fornicα-tionem vel adulterium, et alia hujusmodi. Ergo, etc. 2'. Eae praescriptione, Agnoscunt adversarii jam n multis saeculis Eeelesiam exercere auctoritatem apponendi m trimonio impedimenta dirimentia. Porro exinde sequitur eam Semper exereulSM. Nam vel res ita est, vel illius exereitii initium repetendum est a salsis Decretalibus, ut

contendunt adversarii; atqui posterius diei nequit: quod

127쪽

12o PARS III. DE CONDITIONIBUS MATRIMONII.

Stenditur s. ex praxi ecclesiae Graecae, apud quam viget hujus auctoritatis praxis, quamvis falsas Decretales nunquam admiserit. I' Ex ratione. Si novam omnino disciplinam induxissent illae Decretales, nunquam tautam auctoritatem obtinuissent: quis enim sibi pereuadeat, omnes ita potuisse decipi, ut tanquam Jam a longo tempore receptum illud admitterent, de quo nunquam audierant Z Ideo igitur fuerunt admissae, quia confirmabant Ra a eXParte: Sel-

plinaen antea vigentem. Ergo, etc. s mytHOO. Nin. Scilicet ex illa praxi declueendum nane potestatem Ecelesiae competere jure divino. Vel enim Ecclesia hanc habet ex jure divino, vel eam usurpavit, vel a principibus accepit, vel solummodo consequenter ad principum leges ipsa statuit: atqui tria posteriora diei nequeunt.1'. Non eam mu αυit. Ecclesia enim, cui perpetuo assistit Spiritus sanctus, non potest sibi tribuere potestatem quam non habet' Aliunde certo reclamitissent princi- με, et conquesti fuissent; quod tamen factum non legimus. 2'. Non rem potestatem a prinemibus aravit. Ηimus enim eoneeSsionis quaedam exstarent vestigia; atqui nulla tamen Supersunt : imo videmus ipsos principes ad Eeele- Siam recurrere, ut impedimentorum dispensationem obtineant; et eos ad suum tribunal evocat Ecclesia, quando , Spretis ipsius legibus, nubunt, et se submittunt Prinei S. Et vero evin profecto non recepit sub principibus ethnicis, nee etiam nunc in terris principum insidelium : atqui tamen hane exercuit sub ipsis principibus ethnieis; et nune in missionibus insidelium, neophyti subjiciuntur legibus Ecclesiae. Ergo, ete. 3'. Diei nequit Melesiam non statvisse de mutrimoniis nisi consequenter ad testes principum. scilieet ad juS B mauum , quod per universum sere orbem vigebat. Obstant quin illud diei possit, i. natura legum EccleSiae; plura enim impedimenta, in jure canonieo memorata, non Bdmittebantur in sure Romano : 2. cireumstantiae temporum; sus illud a sua auctoritate excidit, quando , nono Meeulo , Europam invaserunt gentes barbarae; et tune ni-

128쪽

hilominus vigebant leges eccleSi a tete : a. circumStantiae

loeorum; tibi sides alicubi praedieata est, SS. Pontifices populos, etiam Juri Romano extraneos, impedimentis canonicis subjecerunt; Sie S. Gregorius Magnus Anglos, Gregorius II Germanos, bicolaus I Bulgaros; sie hodie

subjiciuntur populi recens converSi.iai. II. Eae Concilio Tridenti . Videri possunt sessionis xxiv canones 3, d, s, 12 ex quibus Sie argumentamur. Illa potestas Eeclesiae competit, quam sibi jure divino competere desinivit; evidenter id Sequitur ex infalli- . bilitate Ecclesiae : atqui Ecclesia definivit, in canonibus allatis, potestatem Statuendi impedimenta dirimentia sibi competere jure divino; quod probandum per partes.s' Eeelesia desinivit, nempe in Coneilio de cujus oe menteitate nemo catholicus ambigere poteSt. 2' Desinivit sibi competere. Etenim vix ulla confutatione indiget quod contendit Launotus, Concilium nomine Ecclesiae voluisse designare coetum sidelium, et maxime praeeipes; illud enim adeo eSt absurdum, ut a nemine quem Seiamus, poSt Launotum, admiSSum fuerit. 5' Desinivit sibi competere ure ciueino. Seu jure proprio, non vero tantum jure mutunto a principibus : ideoque Canon Concilii habendus est ut vere dogmaticus, et non merae disciplinae. Istud est praecipuum, et dupli et momento adstrui potest. 1'. Ex gensu obdio Terborum. I. Concilium loquitur pure et simpliciter de jure Ecelesiae; porro quando Ee-elesia loquitur de sure suo, intelligendum eSt de jure proprio , nisi eontrarium indicetur; alioquin in errorem inducerentur sideles. 2. Error Lutheri in eo erat, quod negaret jus proprium Ecclesiae; ergo illud asserere debuit Concilium. InSuper, qui Squis. fuerit error Lutheri, non debuit Concilium, ut illum damnaret, in alium errorem incidere, sed debuisset tantum delinire legibus positivis irritari posse matrimonium. d. Damnat EccleSia eos qui contenderent Ecclesiam errasse in constituendiS impedimentis : porro si non ageretur nisi de potestate quam haberet Ecclesia ex concesSione principum, sam in illius usu nullam haberet infallibilitatem; Christus enim assistentiam non promisit

DE MATRIMONIO. G

129쪽

i 22 PARs III. DE CONDITIONIBUS MATRIMONII.

Ecclesiae potestate extranesi utenti. d. Constitium instigit anathema contradictoribus; Jam vero nemo non videt satis ridiculum fore Ecclesiam eo modo sibi vindieare potestatem, quam quolibet instanti posset amittere, Si nempe conces-Sionem revocarent principes. 2'. Eae cistendi ratione Concilii. Quando actum est de matrimoniis clandestinis et filiorum famili sis, Concilium I. declarat valida esSe, quandiu ea Ecclesia irrita non fecit; 2. matrimonia clandestina irritat; a. quamvis vehementiSsime ex Stularent oratores Galli, ut irritarentur matrimonia filiorum familias sine consensu parentum inita, renuit Concilium: porro haec omnia sane non indieant Concilium agere tantum voluisse

et credidisse ex jure sibi a prineipibus conereSo; ergo Con-ellium loquitur de jure Ecclesiae proprio; ergo illius desinitio non potest ad meram disciplinam revocari; ergo, etc. Urmatur illud argumentum, et tota Simul propositio , ex Constitutione auctorem silet, quae, ut constat apud catholicos, vim irrefragabilem habet in universa Ecclesia.

In ea sic legitur, prop. sis et i, Doctrina Synodi serens, adis S remam cisilem solestolam cunt of Orisiniarie Spe is fore eonfructui muli imonii obonere imsedimento Otiso perieris quae mSum nullam reddunt, dicunturque ilio rimentiα; ... quaSi Ecetratu non semper potuerit ne pos- . sit in Christianorum matrimoniis sure proprio impediis menta eon ituere, quae matrimonium non solum im-

pediant, Sed et nullum reddant quoad vinculum, quibus, Christiani obstricti teneantur etiam in terris insidelium, . in hisdemque dispensare, emonum 3, d, B, ia, SOS.. xxIu Concit. Trident. eversiva, haeretica. , IIae desinitione nihil apertius desiderari potest. i 32. III. Eae rosione. Ecclesia potest apponere matrimonio impedimenta dirimentia, si matrimonium, etiam spectatum sub ratione contractus, sit de illius foro : atqui revera matrimonium est de lam Ecclesiae; ergo, etc. Prob. Mos. Potestas suprema et independens in suo odidine , quotiescumque vereatur etrea materiam sibi subjectam , non alios agnoscit limites nisi justitiae et aequitatis, seu boni publiei; porro quando agitur de contractu, praem

Dicitiare brum Cooste

130쪽

CAP. IV. DE POTEST. ECCLESIAS CIRCA IMPEDIM. illa

sertim indissolubili, honum publieum, nedum obstet, eontra saepe postulat ut irritus declaretur; quia, si prohibeatur

lantum, qui legem infringere volent ulterius progredientur, ea spe indueti quod eretraetus semel initus dissolvi non poterit: ergo, si matrimonium sit de Ecclesiae foro, poterit statuere impedimenta dirimentia. Prob. Nin. Scilicet matrimonium raSe revera de foro u i et Eeelesiae. Illud haberi debet tanquam obseelum ecelesiastiteum, quod, ex gua Sub antia et Suo sine, relationem dieii ad ordinem spiritiaedem, Seu quod directh tendit ad ho- - num spirituale Ecclesiae; haec est unica regula, qua diseeres imni possint obseeta eretesiasti ea ab objectis mere civilibus.

Porro tale est matrimonium; quidquid dieant adversarii, Duce non minus spectat ad ordinem spiritualem qu&m ad tem-Y p ratem: etenim sicut pntriae cives, milites, ete. , procreat, ita et Ecelesiae sitim et ministros; matrimonia male rem- QU, sita multa indueunt incomm a nociva societati, sed . non minus nociva religioni; ex matrimoniorum regulis . pendet filiorum educatio, quae non minoris refert ad ho-

num spirituale quam ad bonum tempοrale; uno verbo nulla asseretur matrimonii relatio ab honum temporale quae non 'imul respiciat bonum spirituale Ergo, ete. . a . Diximus in propositione impedimenta matrimonium rere dirimentia, id ret, ipSum contractum naturalem directe iri itantiar quM quidem jam ex allatis argumentis satis probatum eraseri poteSt, eum omnia referantur ad impedimenta dirimentia sensu obvio et Secundum notionem vulgarem supra datam intellecta; specialibus tamen quibusdam momentis eonfirmare operae pretium erit,ium ad confutandos ternae clasSis advereari qum nacta est Ecclesiae auctoritas, tum quia frequenter evenit ut non satis id attendant multi cath ici. Probatur itaque i Concilio Tricentino. In Can. in , aperth supponit impedimenta ab Ecclesia instituta ejusdem esse ordinis et roboris ae impedimenta eonsanguinitatis et amnitatis quae in Levitico exprimuntur et atqui haee eerte ametebant ipsum contractum.

Insuper melius cognoret nequit quid eensuerit Cοncilium de natura impedimenti, quam illud expendendo quod si

SEARCH

MENU NAVIGATION