장음표시 사용
131쪽
tuit; porro adeo sunt aperta illius verba, ut nulla explieatione indigeant: oui aliter quam praeSente parocho. . . et i, duobus vel tribus testibus, matrimonium eontrahere attenis tabunt, eos S. Synodus ac sic contrahendum Omnino m- , habiles reddit, et hujusmodi confractus irritos et nul-,, las eSse decernit. v Ergo, ete. 2' Eae Uefinitionibus M. Ponti fictim. i. BENEDICTUS XIV, ut ipse refert ile NOU. l. v I, E. VII, D' si, respondit euidam missionario Ilol-Iandiae, u Ubicumque promulgatum sit et receptum Conci- , lii Tridentini decretum, ibi nulla prorsus atque in omniis ratione irrita esse conjugia aliter celebrata, quia Tridemi, lina SynoduS, non Sacramentum modo, Sed contractum is ipsum irritum diserte pronuntiat. v 2. PIUS VI, lac. cit loquitur de impedimentis, quae matrimonium non solum impediant. Sed et nullum reddant qtiood Bincvlvm: ergo impedimentum attingit contractum naturalem, ex quo Oritur illud vinculum. 3' Eae ratione. Vel impedimentum directe attingit contractum naturalem, Vel Sacramentum; nemo enim dixerit attingere contractum civilem quatenus distinguitur a contractu naturali: atqui non attingit directe Sacramentum. Impedimentum enim dirimens, quod directe attingeret Sacramentum, esset quaedam inrepacitas ad faciendum vel recipiendum Sacramentum, vi cujus non conficeretur sacramentum, licet positis materia, forma, et intentione ministri per Christum determinatis : atqui talem incapacitatem nulla potistas humana directe inducere potest. Deus enim solus statuit omnes conditiones ad validitatem sacramenti requiSitas, id e materiam, formam, et ministrum : quotieSeumque adrent, consteitur Sacramentum; potest Ecclesia prohibere receptionem aut confectionem Sacramenti, directe vero irritare nequit, cum nihil possit in substantiam Sacramentorum. Ergo, etc. Dixi direeth, quia indirecte impedimentum attingiti' Sacramentum, quatenuS , Sublato contractu qui est materia aut saltem veluti basis sacramenti, sacramentum subsistere nequit, ut patet. 2' Attingit contractum civilem, quatenus destruit contractum naturalem, qui est
basis et fundamentum contractus civilis : sed ne indirecte
132쪽
CAP. IV. DE POTEST. ECCLESIAE CIRcA IMPEDIM. 125
quidem attingit necessario existentiam legalem matrimonii et lex enim ei vilis potest habere tanquam validum ma-.trimonium quod in rei veritate non existit, et quod tune diei debet matrimonium putativum, Seu SpecieS externutantum matrimonii: a fortiori non attingit necessario conventiones matrimoniales, quia lex tribuere potest effectus civiles etiam matrimonio irrito.Ηine qui matrimonium contrahit eum impedimento e noni eo dirimenti, non Solum non recipit Saeramentum, sed nec facit contractum matrimonii, ideoque non poteStuti matrimonio. Potest tamen habere jus ad effectus civiles, quando agitur de impedimento quod non agnoscit au-etoritas civilis. Solavntur ObjectioneS.Idd. Obj. U. Eeclesia non potest mutare substantiam saeramentorum, ut eonStat ex Concilio Tridentino, Sess. XXI, eap. II, ubi declarat EccleSiam poSSe statuere de sacramentorum dispensatione , samo illorum stibstantia eatqui tamen, statuendo impedimenta dirimentia, mutaret Substantiam sacramenti matrimonii, siquidem efficeret ut consensus, qui antea validus erat, invalidus fieret ad matrimonium efformandum. Ergo, ete.
R. i'. Illa dissicultas impetit, saltem a pari, potestatem principum ; ergo proponi nequit ab iis quos impugnandos hie habemuS. A. 2'. Req. Min. Mutare materiam Sacramenti esset efficere ut quod antea sufficiebat ad sacramentum , adhuc retinens Suum ene jam non sufficeret, vel ut aliquid diversum ab eo quod requirebatur jam sufficeret; sed si illud quod sufficiebat amittat suum esse, non ideo mutatur materia saeramenti. Sie v. g. qui ex aqua faceret sterevi-siam, ex vino aeetum , aut ex pane eineres, non sane diceretur mutare materiam Baptismi aut Eucharistiae : quid ita 2 quia aqua, vinum et panis remanent semper materia Baptismi et Eucharistiae; solummodo, quod erat, jam non est aqua, etc. Porro idem locum habet in matrimonior materia sacramenti est contractus validus , Seu translatrum
133쪽
vus dominii in corpora; illudque verum remanet post lingem Ecclesiae, sicut antea : Eeclesia impedit tantum ne talis contractus sit validus, ac proinde ne existat materia; ergo nullatenus mutat materiam sacramenti. Ita difficultatem illam in Oneilio Tridentino solvit CAMILLtis CLMPEGIUS, Dominicanus, cui annuerunt plerique Patres. 135. Obj. 2'. Matrimonium est contractus ei vilis; atqui Melesia nihil potest in contractus civiles : etenim si aliquid posset dis ecte, jam ipsi competeret miratas directa inrra temporales, quam nemo agnoScit; si vero dieatur non niungere contractum civilem . nisi propter alium ejuSdem respectum, Semper verum remanebit ipsi competere potestatem indirectam in temporalia; quae tamen admitti non potest. Ita TABARAUD. A. Dist. Nos. Est contractus eivilis simul et religiosus Seu PeeleSiasticus, C. mere ei vilis, N. Constat ex dietis, matrimonium non posse haberi ut contractum meph civilem, Sed alios habere respectus, quorum ratione Subjicitur auctoritati Ecelesiae. Nec ideo tribuenda est Ecelesiae p testas , etiam indireeta, in res temporales. Nam potestas indirecta ea esset quae tribueretur in res mere eiviles, relationem indireetam ad spirituales et porro hie non ita est.
Sed quando objectum est mixtum, etiamsi utraque potestas illud attingat, non indo concluditur unam indirecte attingere quae sunt alterius : si vero illud vocetur potestas indirecta , potest profectο admitti abSque ullo incommodo, quia non contendendum de verbis.136. Obj. 3'. Christus nihil detraxit auetoritati principum : atqui tamen detraxisset, si, etc. Nam ante Evangelii promulgationem, ipsis solis subjiciebatur matrimonium et vel ergo dicetur potestatem ab ipsis transiisse ad Eeelesiam, vel dicetur Ecelesiam participem tantum effectam fuisse ejuSdem potestatis; porro in utroque easu aliquid amis runt principes : in priori, patet; in posteriori etiam , quia
potestas divisa eo ipso minor est. Ita TABARAUD , pnSSim. R. A. Nin. Ante Christum , poterant principes ea si tuere quae ipsis videbantur neeessaria aut utilia ad bonum temporale; Sub eo respectu , Miratas eorum est Suprema ,
134쪽
CAP. IV. 2UIS STATUERE POSSIT IMPEDIM. tarimo et excluSiva et porro eadem remanet post Christum, quia Ecclesia tion attingit matrimonium nisi quoad bonum spirituale. Ergo, etc.
impedimento ciret mentiet. id T. D Certum est hanc potestatem inesse Concilio generali, quod Eeelesiam repraeSentat.2' Certum est etiam eam poteStatem cοmpetere S. Pontinet : in ipso enim residet plenitudo auctoritatis ecelisiastitae , vi cujus potest leges condere et decreta quae pertinent
2' Certum adhuc videtur potuisse olim Concilia peti ticularia constituere impedimenta dirimentia. Revera pleraque ex iis quae viguerunt in primis Saeculis, originem ducunt a Conciliis provincialibus. Sed controvertitur an episeopi idem possint jure ordinario pro Suis dioeceSibus. Quamvis id videatur naturaliter sequi ex potestate legislativa quam hedient, nunquam tamen videmus impedimentum dirimens a privato episeopo inductum; quod mus mirum est, Si haee poteStaS eiS competui. Quidquid sit, communissime tradunt theologi, hodie ad solum Concilium generale, vel S. Pontisieem pertinere impedimenta dirimentia statuere. Cum enim episcopi et Concilia particularia subjiciantur Eeclesiae et S. Pontifici, eorum juriSdictio, consentientibus omnibus Catholicis, ait BENEDICTUS XIV, de GnOd. l. VII, C. VIII, D' I, ejuS-dem S. Pontineis auctoritate et imperio limitari, atque ex legitima causa omnino auferri potest. Porro laeta fuit
haec limitatio Seu reservatio, nempe ex eonSuetudine quam testantur fere omnes auctoreS. 38. ' Caeterum necesse non est ut Semper expressa lege
feratur impedimentum : sufficere potest consuetudo; de qua haec Statui possunt, fusius evolvenda in Tr. de Lestibus. I. Consuetudo inducere solesi impedimentum dirimens. Prob. I' Ex decisione ALEXANDRI III, cap. Severeo, III, de Cοσηαι. Virilvuli. 2'. Ex eo quod reipsa quaedam impedimenta induxerit consuetudo. Id agnoscunt plerique
135쪽
IIS PARS III. DE CONDITIONIBUS MLTRIMONII.
canonistae : id expresse de impedimento disparitatis euilus asserit BENEDICTus XIV, Dullar. t. III, Con . II, S lo. 3' Ex ratione et quia cum jura generatim tribuant consuetudini vim inducendi leges , nulla est ratio Sufficiens exeipiendi impedimenta matrimonii. II. Potest ellom consuetudo i edimentum cibrossctre. Prob. assertio, jam communissima. Cum generatim possit consuetudo derogare legi, non adest ratio Sufficiens eur non posSet iSti derogare : tam potest esse rationabilis et honesta , ubi agitur de impedimentis , quam ubi de alia materia. Sicuti nova lex contra antiquam potest esse rationabilis , ita et consuetudo : initio peccatur, vel invalidhagitur; sed quod primum erat illicitum vel invalidum, si
postea legitimum. III. Quamvis, ex praesenti Ecclesiae disciplina , nee epi- SmpuS, nec ecclesia particularis possit statuere impedimenta dirimentia , sufficere tamen Bidetur consuetudo unius ecclesiae Bel proBinciae , ad inducendum Bel cthm-yundum impedimentum. De tali consuetudine praecise i quitur ALExANDER III , in textu allato et unde concludit Collator Indeραυensis, quem sequitur COLLET , Sumeere SSe consuetudinem unius provinciae, imo et unius dioe-eeSis. Et ratio est, quia tune impedimentum vim suam habet, non ab hujus provinetae aut diceresis membris, Sed ab Ecclesia seu S. Pontifice , qui tali consuetudini consentit: unde docent theologi in Tr. de Lepibvri, ut vim habeateonsuetudo, requiri quidem ut sit communitatis, sed Sulisseere communitatem capacem recipiendae legis , Seu Pro
qua lex ferri possit. S 3. - Ouinam subjiciantur impedimentis canonicis.13s. Difficultas moveri potest de haereticis, et de infid
libUS. I. De haereticis. Ut quaestio accurate solvatur, quaedam
I' Inter est impedimenta unum est, nempe impedimentum clandestinitatis, de quo hic non agimus, quia Sunt
136쪽
CAP. IV. AN IMPEDIM. CANON. ATTING. BAEBET. 12s
eirea illud peculiares rationes dubitandi, quas in articulo
2' Quaestio movetur de iis tantum haereticis qui degunt in societate ab Ecelesia prorsus Separatu.a' ouaestio sie posita a duobus pendet : i. a Jure Eeel Siae; 2. ab illius voluntate. Circa primum, vix ulla esteontroversia; ostenditur enim in Tr. de Lectibus, haereti- eos non eximi ab auctoritate Ecelesiae. Circa secundum ergo versatur tota difficultas, id est, circa voluntatem Ecclesiae. Porro docent non pavet, praesertim inter GermanoS, M ere matrimonia haereticorum, non obstantibus impedimentis canonicis et id deducunt Sive ex conSuetudine, sive ex benignitate et sapientia Ecclesiae. Alii contra tenent irrita esse hujusmodi matrimonia et tum quia vim habere nequiteonSuetudo, quae oritur ex pertinaei errore contra fidemeatholicam, et direete tendit in contemptum verae Ecele- Siae ; nee Eeelesia debet legi suae derogare propter haereti- eorum rebellionem, quae eo facilior reddetur, quo magis relaxabitur legum illius vigor et tum praeSertim ex praxi edielesiae Romanae, illiusque sensu, qui nobis innotescit, sive ex indulto quo a SS. Pontificibus conceditur episeopis facultas ili ensonili in contraelis, rem haereticis conυerala,
elium in seeundo simpliei et miaeto, dummodo titillo modoctilinscit Primum strossum. unde deducitur haereticos indigere di Spensatione; sive ex auctoritate BENEDICTI XIV, qui illud declarat aut supponit, tum in Constitutione Actum montis, directa ad episcopos Poloniae , die et augustii d8, Bullar. t. ii, n' rax, tum in deelaratione data an .i di circa matrimonia IIollandiae, tum demum in Epistola ad eard. Eboracensem die s februar. iras, Aullar. t. III, CORSt. II, in qua, pro casu quodam peculiari, ita diserto
Inter illas opiniones, sic distinguendum esSe putamuS. Vel agitur de impedimentis non nisi post peractam haereticorum Separationem statutis, vel de statutis antea. Quoad priora , videtur Satis communiter receptum eos hujusmodi legibus non teneri : illudque libenter admitteremus. Quoad poSteriora, adhaerendum putamus secundae opinioni, prae-
137쪽
1 o Pos Ili. DE CONDITIONIBUS MATRIMONII.
sertim ob praxim reclesiae Romanae, et Benedicti XIV auc
Ex his concludere possumus valdh probabile esse irrita esse matrimonia inita, apud nos, a Protestantibus, cum impedimento canonaeo. Multi quidem auctores agnoscunt ea valida sui Sse ante revocationem edicti FannetenSis, extaeita dispensatione Ecclesiae, itanixa quarto ex articulis S eretis illius edicti; quem tamen alii putant non valuisse nisi quoad effectus ei viles et Sed quidquid olim fuerit, artieulus ille vim nullam habere potest poSt ejusdem edicti revocationem. Unde Sequitur matrimonia eorum qui convertuntur iteranda esse. Attamen Si timendum esset ne consensum renovare nollent, caute agendum eSSet, et consulendi superiores , praesertim eum res non sit omnino certa; saepe enim
magis expediret vel relinquere in bona side, vel recurrere ad dispensationem in radice.
ilio. II. DE INPIDE MnUs. I ' constat eos subjici impedimentis non solum qitae ex jure naturali, sed etiam quae ex jure divino derivantur. 2D Non minus constat eos directe non attingi per impedimenta quae non nisi ex auctoritate Ecclesiae fueruut constituta et Ecclesia enim auctoritatem non habet in eos qui non fuerunt baptirati, secundum haec
verba Apostoli, I Corinth. v, ill et quid mihi de iis qui foris sunt judi
a' Potest aamen infidelis indireete attineti per impedimentum ecclesiasticum , si nempe nubat eum fideli, qui ipse legi ecclesiasticae subjicitur. Satis patet ex impedimento disparis euilus et et locum habere posset in aliis quibusdam impedimentis, v. g. si sidelis nuberet cum insideli consanguineo , obtenta dispensatione super disparilate cultus,
nou vero super consanguinitate, quae supponitur in gradu qui constituat iuspei intentum eanonicum. si ' Consipitur alter modus quo infideles indirecte altingantur per impedimenta ecelesiasti ea, si nempe matrimonio post conversionem iveundo obstet impedimentum eius landamentum, si ita loqui fas est, positum aut admissum fuerit in infidelitate; v. g. si ante conversionem orta fuerit affinitas, aut honestas publiea, vel si commissum fuerit crimen. Porro ut tunc locum habeat impedimentum, requiritur et sufficit ut illud quod vocamus impedimenti fundamentum , oriatur ex ipsa r rum natura, et non ex Sola lege Ecclesiae : tunc enim idem erit de eo ad de eonsanguiuitate. Res elucidabitur exemplis. i. Quoad cognationem viritticilem, communius docent auctores infidelem qui baptiχaret infantem , non incuriere impedimentum in eo etiam sensu
quod . post baptismum , dispensatione indigeat: quia nempe sentiunt regnationem hanc non ivduci nisi ex vi legis ecclesiasticae. 2. Quoad
138쪽
CAP. Iv. DE IMPEDIM. CANONICIS IN SPECIE. iaso initatem, eam habendam esse ut vinculum naturale, quod etiam ab infidelibus eontrahitur , et inducit impedimentum poSt conversionem obligaturum, satis certum reputatur in casu commercii conjugalis . ex eap. sin. de Dii Ortiis; et videtur etiam probabilius in casu commereti illiciti. I. Quoad honestatem publiecim, vulgo dicunt theologi non oriri vinculum naturale, si agatur de spousalibus , aut da matrimonio invalido; si vero de matrimonio valido dicunt etiam non pauci, non oriri natiiraliter satis strictam propinquitatem ut locum habeat impedimentum. q. Quoad crimen , si uterque sit infidelis quando erimina committuntur, non ligantur impedimento etiam post conversionem, quia Ecclesia non potest illos punire propter eri mina ante baptismum commissa, quae non sunt de illius foro. Si autem unus sit fidelis et alter infidelis, requiritur et sufficit ut fidelis ea omnia fecerit quae inducunt impedimentum.
AET. 2. De impedimentis canonicis in Specie. idi. Numerantur decem et novem, Si dirimentia cum prohibentibus adjunxeris, et ea quae sunt juris naturalis et divini eum iis quae sunt tantum juris reclesiastici. Dirimentia sunt quindecim, his versiculls exprimi solita:
Error, conditio, votum, cognatio, crimen, Cultus disparitas, vis, ordo, ligamen, honeStas, Amens, amnis, si clandestinus, et impos, Si mulier sit rapta, loco nec reddita luto rΗ:ee lacienda vel aut connubia, lacta retractaui.
Sed ut magis ad ordinem logicum attendam , nec recedamus nimium a methodo adhiberi solita quando exponuntur conditiones ad contractus generatim SpectatoS requi-Sitae, opportunum videtur ut agamus i ' de impedimentis quae CONSENSUM ipsum afficiunt; tria numerantur, αmem-tio, error, Nis Seu metus et 2- de iis quae PERSONAS ipSaS r
spiciunt ; Sive sint absoluta, id est, reddant aliquem inhabilem ad contrahendum eum qualibet persona , qualia Sunt ex jure naturali impotentio et lipamen, ex Jure autem positivo Bolum et ordo; sive sint tantum relativa, id est, reddant inhabilem tantummodo eum quibusdam personi S, quaelia sunt eoqnatio, o Onitas, et horiratas, quae fundantur in quadam propinquitate personarum; item cultus disparilas et conditio; tandemque raptus et crimen, per modum poenae instituta: a' demum de impedimento quod respicit FORMAM coNTRACTUS, Seu de clandestinitate.
139쪽
I32 . PARS III. DE CONDITIONIBUS MATRIMONII.
Cum autem nobis praesto sit ea impedimentorum dispositio versibus pariter expresSa, juvandae memoriae cauSA, libenter hos versus admittimus:
Amens atque errans, cui sus insertur iniqua ; Pos perpetuo, primoque ligamine vinctus ;Quem solemne tenet pOttim, vel consecrat Oris ;
gnoti, octines, quos-jungit honestas; Si eutiti dispar, conjux si servicti unus ;Qui se sponsae, infandi qui criminis auctor; Conjugii foedus qui clandestinus iniret: Norint quidquid agant isti nil robur habere.
Impedimenta prohibentia quatuor his duobus versibus
Ecclesiae vetitum, tempus, Sponsalia, votum, Impediunt fieri, permittunt facta teneri.
Totidem par raphis agemus de quindecim impedimentis dirimentibus: decimum Sextum addemus pro prohiben
S i. De impedimento A3IENTIAE. id 2. Amentium nomine ii omnes intelliguntur qui liberum rationis usum non habent, ut furiosi, imbecilles, etc. De iis haec Ireviter Statui poSSUnt.1' Certum est perpetua et absoluta amentia laborantes, esse jure naturali inhabiles ad matrimonium, quia non Sunt capaces consensus deliberati, qualem requirit matrimonium. 2' Illi quorum amentia non est absoluth Sed qui Sat rationis habent ad peccandum lethaliter, a fortiori qui circa unum tantum punctum Sunt amentes, poSSunt valide contrahere; item illi quorum amentia non eSt perpetua , Sed qui lucida habent intervalla, possunt iis in intervallis contrahere. Sed . generatim Saltem louuendo . ii sunt a matrimonio medenssis ob mala quae ex talibus matrimoniis sequi solent, et speciatim ob difficultatem rite educandae proliS. Idem fere dicendum de surdis et mutis. Interrogatus ea de re INNOCENTIUS III, sic respondit, cap. Cum vuU S6
dem , xx III, de Sponsalib. et Matrim. u Videtur quod, sin talis (surdus et mutus velit contrahere, sibi non poSSlt
140쪽
CAP. IV. DE IMPEDIMENTO ERRORIs. 133
v vel debeat denegari, cum quod verbis non potest, Signisu valeat declarare . . Nulla potest esse difficultas quoad illos qui in scholis ad hune sinem institutis sunt edocti et quoad
alios vero, non ita constat quatenus possint verum consen- Sum dare, et magna opus eSt prudentia. S 2. De in edimento ERRORIS.1 3. Error versari potest vel circa speraonam, vel ei rea qualitates, inter quas uumeratur fortunα i ' Error circa personam, quicumque Sit , ure naturali irritat matrimonium. Nam matrimonium non potrat eSSe Sine consensu in' id): atqui error personae tollit conSen- Sum ; fertur enim tune, non in personam praesentem, Sed in aliam quae putatur AdeSSe. Dicitur error quicumque sit, quia sive sit vincibilis, Sive invincibilis, perinde est quoad effectum praesentem. Idem locum haberet, juxta omnes, etiamsi error eSSet, ut aiunt, concomitans, id est, licet contrahens esset ita dispositus ut, detecto errore, nihilominus contraheret: quia aliud est dieere quod eonSeuSiSSet, Si ..., aliud quod reVera conSenserit.
2' Error cirea qualitates aut fortunam, restulariter non irritot matrimonium. Nam s. plerumque daretur via dissolvendi matrimonium, si sufficeret ejusmodi error.2. Quis nubere vellet, quinam etiam parentes liberos nuptui traderent, si sub eo praetextu possent dimittit a. Ita judicaut omnia tribunalia, sive eeelesiastica, sive civilia. Et ratio ulterior est, quia semper remanet persona apta matri monio, ne proinde motivum sussiciens contrahendi, nempe ad actum conjugalem. Dixi rectulariter, quia tres casus sunt excipiendi. i. Si error versetur circa conditionem seruellem, de quo ubi de duodeeimo impedimento. 2. Si errans contrahat cum Cyrenu conditione qualitatis aut fortunae; quia tune, de si eiente conditione, deficit consensus, ne proinde matrimonium. 3. Si error redundet in personam. Id omnes admittunt, et per se patet. Sed ad determinandum quandonam error redundet in personam, quaestio est gravis momenti,