장음표시 사용
31쪽
Rufino sententiam vellicat more suo , aris roditque Iustus Fontanisur Lib. V. Cap. XLI. VI. Historiae Litterariae Aquile ensis , atque haec pro conterraneo suo in medium adduiscit : Vimm Rufinus Me non ut Grammatisatini litterae adhaerens, sententias stori , quam verba secutus, additis, ct decariagis non paucis, o monito lectore te praesit/sse ingenue reatur in Prologo ad Chromatium , cur haec eadem in crimen sublestae Mei a scriptore Amgio vertuntώνδ At. non omnia, quae Rufinus immutavit ingenue fassus est ipse, licet aliqua fateatur; quod eo turpius feeisse videri possit, quum quaedam libere patefaciendo, occultando vero reliqua, haec postrema perinperam tribuere voluisse videatur Eusebio, quamquam non alium praeter Rufinum i sumi h berent auctorem. Quod si molestis smum illud, & Grammatico potius diagnum , eX una in alteram linguam transferendi munus fastidiebat Rufinus , alio stilam convertere poterat, iucundiorique exedicitationis genere animum recreare. Qui enim Interpretis officio rite fungi velit, Horatis in Aue Poetica iudice, ut verbum verbo revidat , sedulo curare debet.
. Ad Huetium transit Fontaninus, cuius
32쪽
iudicium periniquam appellat, mutis admo. Etim saceni haec excidisse causatur, additque: Sane immerito profusi a verbiloquentia ituisputatar, qui brevitati adeo studuit, ut d
cem libros in . novem contraxerit. Postremo subiungit: Nos metia opponemus Henricum
Valestim in eodem fladio Roni aemulum , qui in sua egregia Eusebii editione , licet Presb-reri nostri versionem alicubi non amplectatur ex more novorum interpretum , qui ut suas translationes extollant, veteres deprimunt; tamen passim Rufini versone suam confrmars non rara ait, Exsiesiano contextui eam commentarii
vicem praesare. In summa Valesus de Rufino longe aliter ae melius sentit, de quo in Praeis satione ita scribit: & asseri posteriorem partem Valefiant iudicii de Rufini Versione,
quam & nos superius exscripsimus , . Hi rem vero sublicet. . Ad haec retundenda, Huetium vero penitus purgandum , satis profecto esset reis ponere, quae in illa doctissimi PraesuIis cenissura ad Eusebianam Rufini Versionem reis ferri debent, ea certe esse, nonnumquam imatas veterum scriptionum partes audaci falce
deme Uuisse: ut parobrastes potiur habendus si, quam interpres : reliqua de aliis Rufini in
33쪽
terpretationibus commodius intelligi; quare si juvenis erat Huetius, quum haec litteris consignavit, quod modo expendere haud Vacat, iuvenes certe non suisse tot eruditis. smos viros, quorum idem suit cum Huetio de Rufino iudicium; neque iuvenem fuisse Valesium , cuius verba prae oculis habuis te videtur quum illa seribebat Abrin, censis Praesul . At quando quae de aliis Rufini lueubrationibus Huetius notavit , .Fontanino de Versione Eusebianae Historias accipienda esse placuit , saltem tollarabili
ratione aliqua concivem suum tutatus esset.
Perperam profuse imam verbikquentiam O,lici contendit auctori, qui decem libros in novem contraxerit. At quis non videat Huetium de verbia loqui, Fontaninum vero de rebus respondere Rufinus decimum Eusebii librum cum nono conjunXit, atque unum fecit, quod nihil paene gestarum r' Tum contineret, in panegyricis autem Episcoporum orationibus fere vertaretur. T tum id prolecto praestare potest etiam scriptor, qui ceteroqui stili in scribendo affluentiam quammaxime sectetur; aliud enim estres minime ad historiam pertinentes rescindere, aliud verbiloquentiam in iis quae res
34쪽
32 DE VERSIONErimus adamare. Nam quod attinet addonii effatum: Ut Rufinas stringitur, a Fomtanino ibidem adductum, quo Rufini Ataticismum, strictioremque loquendi formam evincat, de eo infra sermo recurret Para grapho XX, , quave ratione intelligendum sit, evidenter, ni salior, probabimus.' Iniquior etiam est Huetiana censura, si Fontaninum audiamus , quia Valesius de Rufino longe aliter sentit: quasi vero, quae Huetius de hac Rufini Versione revera a tulit ex Valesii fonte hausta non essent, ut jam adnotavimus. At Valesius passim Rufini Versione suam confirmat , aitque Eusebiano contextui commentarii vicem praestare. Quid porro hoc ad Rufini diligentiam
vindieandam Neque enim quum eidem nimiam in vertendo libertatem, aut oscitamitam obiiciunt Critici, in ea sententia sunt, ut putent ne unam quidem periodum recte ab eo translatam suisse. Etenim fatenis tur & ipsi eum non semper dormitasse', immo interdum, ira Dupino observatum , fidelius Eusebii sensa expressisse quam in te pretes qui eum consequuti sunt.. Sed illud oppido iucundum est, Val sum seu bi Rufini Versionem non am pleri
35쪽
plectatur, id ab eo heri ex more novorum interpretum , qtii ut suas translationes extollant, veteres deprimiant Itane vero de honestissinio, ingenuissimoque viro, atque ab arro gantia, & pessimo aliorum scripta carpendi more tam alieno , ut priorum Eusebii in erpretum laudes potius commemorare se
velle, quam vitia detegere, α profiteatur in Praefatione , re revera praestitemt Ergo Valesius sui oblitus, studioque abreptus prC-priae amplificandae samae , depressione alie-xae, Rufinum negligit etiam quum recte sentit, fidumque se praebet interpretem pQuis haec conciliaverit cum iis, quae tradit P. Caeclarius Pare. III. I. IU. suae Dissertationis, ubi ipsius Volesii verbis in medium
prolatis, tandem cones uolt , certissimis exemplis a se demonstratum suisse, Valesium sem. per Ru o duce usum, ejusque versonem pede . tentim quasi facem praeviam e sse sequutum e Sed dimisib Fontanino , cur pro concive ,& quidem magni nomnis, acriter dimica ti, haec, & graviora quoque quamquam non iuveni, sed aetate iam provecto exciderint condonari possunt; ad institutum
V. Statuo secundo tanquam certum, ne- .
36쪽
gari minime posse, aut in dubium revoea. ri , quin Rufinus in Eusebii Historia vera tenda, quaedam saltem addiderit, quaedam ero detraxerit, quum hoc ipsemet Rufunus ingenue fateatur. Quod probamus primo ex Epistola ad Chromatium Aquileien.
sem Episcopum, in qua ita scribita Scienis dum sane es , quod decimus Mer burus operis
in Graeco, quoniam perparum habebat in rebus gestis , per relirua omnia in Episcoporum pa-ncidiricis tractatibas nibu ad scientiam rerum conferentibus occxpatus, omissis, quae videbantur superflua, hsuriae si quid habuit nono conjunximus libro , ct in ipso Eusebii narratiori dedimus Dem. Secundo probatur ex Cap. XXV. Lib.
VII. ubi quum Gregorii Thaumaturgi mentio incidisset, narrationem de suo adtexuisse fatetur de rebus ab eodem Episcopo praeclare gestis: Verum qisoniam R Gregorii. inquit, historiae textur attulit merationem , dignis um puto tanti viri gesta, quae sub Orientali, ct Septentrionis axe cunctorum sermose celebrantur, omissa nescis quo ca1u, huic nam rationi ad memoriam posteritatis inferere. VI. Ponimus tertio, Rufinum in aliis
quoque suis translationibus sublestae fidei a
37쪽
doctissimis viris accusari, quod eX parte probatum fuit; Erasmus enim , Dupinus, Caveas , Fabricius, melius, aliique de omaeibus omnino Rufini versionibus generatim laquuntur, uti iam vidimu , non autem destia Eusebiana Historia; quibus nunc addemdus testis omni exceptione maior , quique omnium instar haberi possit, hoc est S. Hierondimus, ita de Rufino loquens Lib. II. A .. tu adversus eundem: Rox artis erag, ut quom do habebatur in Graeco tortaenis περι Γρχῶν
in Latinum verteres. Utinam fecisses quod rogatum te esse smulas , nulli nunc inciriae subjaceres. Si tu translationis servasset fidem, mihi necestas non fui sset interpretationem DLDm vera interpretatione subvertere. Novit conficientia tua , quae ADDIDERIS, quae SVBσRAXERIS, quae in xtramque portem ,
ut tiri visum fuerit, IMMUTARIS cte. Et Lib. I. eiusdem Apologiae: Abstulit quae erant. dicens ab haeretisis deIrauata ; oe addidit quae non erant, asserens ab eodem in aliis Deir disputata. VII. Statuo quarto, si quid a Rufino in Eusebii Historia transferenda detractum , additum, aut immutatum fuit, id non do. Io malo ab eo factum suisse; sed, vel ut
38쪽
eam ordinatiorem redderet : 'vel utriae Ecclesiasticae thesaurum ditiorem ceret, augeretque proprio labore patrimonium ab Eusebio reli lium. Ex quo con
sequitur, opus huiusmodi & laudi, & o, trectationibus seque obnoxium esse posse , pro diversa illud considerandi ratione. Qui
enim in transferendo fidem , ael consensionem cum Graeco archetypo unice spectet, eamque in interprete ne essa iam iudicet , multum prosecto habeat , quod in Rufini Iucubratione criminetur. Qiii ve o ea praeis termissi . ad Historiae Ecclesiasticae bonum dumtaXat attendat , quam , locupletiorem fieri nemo non optare debet, laudem etiam
- Um. Statuo denique quinto loco, ex tot tantisque 'MSS eodicibus Graeeae. Eusebii Historiae', nullum proferri posse , qua Ad. di tamenta , quae Rufino tribuuntur, eX parite saltem agnoscat, quo coniici liceret . ea revera, Eusebium habere auctorem, quamquam amanuensium negligentia in pluribus, qui nunc supersunt exemplaribus, minime appareant. Quod idem uno, alterove loco excepto assertum volo de iis, quae a Ru
39쪽
mdleum auctorita: e Iis dirimenda sie, prorsius non habeas quo Rufinianae caussae
. IX. His ita positis, aequum, re a primiudicatae mentis vitio liberum Lectorem. appello, rogoque ut animo sibi fingat , si possit, Rufinum, quamquam in transfere a.dis Graecis auetoribus delinquere solitum: quamquam de interpolata Eusebii Historia
a tot tantisque clari stimis viris, qui Gra cum teXtum cum Latina Uersione diligentissime oontulerant. expostulatum 2 quam
quam deniqtie ipsemet non uno in loco iniseenue fateatur, se aliqua .revera: in ea vera tenda addidisse, aliquar vero detraxisse; tamen fidissi trium , religiosissimumque in te pretem , praebem se volui me: praeterea. quae ipse satetur . ne. verbum quidem de .suo aut addidisse aut detraxisse: interpolationem vero P ae disonantiam a Graeeo textu, quae in eius' Iterpretatione apparet, ab amanuen sum oscitantia, & sequioris aetatis vitio repetendam esse; quibus saetum sit, ut a Graecis .exemplarinus quam plurima detracta, liqua vero in eadem perperam intrusa sint;& hoe quidem , . licet nullus nunc ostendi
possit Graecus codex, qui aut omissionum,
40쪽
aut additamentorum Rufino tributorum . vestigium aliquod retineat. AEgrotorum somniis propemodum similia haec . videantur ;quae quisque sanus aegre admodum sbi pedis serit. Quis enim credat, Rufinum in Historia Eusebii latine reddenda a suo ve-
teri more recedere voluisse, quando , vel ipso fatente , satis coniicere possumus eundem immo : constantissime ab eo . retentum
fuisse λ Quis credat . eum. qui in dogmati. cis auctorum scriptis vertendis , i in quibus si unquam aIibi , , certe. fides' ao diligenti interpretis requiritur 'mu Itum sibi licere exi. limasset; in historia interpretanda, in qua argumenti natura ipsa per se adlicit quodammodo atque invitat interpretem ad aliis qua vel minus arridentia, vel quae falsia
dentur, obtruncanda, plura vero, quae auctori minus cietesta' fuisse apparet, eadsue
da; ne tantillum 'uidem a Graeci auctoris contextu recedere voluisse Θ Quis deniquesbi persuadeat, totam antiquitatem in id rupirasse, ut ne unu quidem codisem ι qui vestigium aliquod servet primigeniae Euse hii llectionis ad nos usime derivare permiserit λ. X. Sed haec peneraliora , ac vaga nimis videri possita, . Propus rem attingamus, at