D.D. virorum Epistolae et responsa, tum medica, tum philosophica. Quibus ob materiae affinitatem adduntur Encomia medicinae, nec non pulveris sympathetici, compositio accuratissima. ..

311쪽

st MEDICIN se Frustra Lethargico Gadeat, si siladentem non audiat. Frustra phreneticum moneat, nisi primum sit atra bile a Medico liberat us. Summam Philosophiae , in hoc verti cardine statuunt Plato& ali3, si nempe rationi pareant assectus, qui quandiu renituntur, frustra tenet habenas animus, sed equum ferocientem in praecipitium sequi cogitur. At ut auscultent rationi , egregius ad hanc rem est adjutor Medicus, hoc agens ut ea pars hominis vigeat, sapiatque, cujus arbitrio, honesta ac magna geruntur. Quis enim aeque pertinax vitae abstemiae, & sobrietatis silaseri quis fidelior irae moderandet, tristitiae fugiende, vitandae crapulae, temperandae Veneris auctor, quam

Medicus φ Accedit, quod quidquid in homine e-Nimium est, artes, scientiet,disciplinae, quicquid

in eo virtutis aut eruditionis, id omne nobili huic facultati, nos debere, quis non videt φ quatenus id servat, sine quo ne reliqua quidem queant consistere. Quid enim haec vita si perpetuis colluctetur morbis φ Certe vivere dici non possunt qui mortuam vitam trahunt. Quam si salubrem reddat, aut tueatur Medicus, quid rationi magis

aut aequitati consentaneum, quam eum Vitae tuae parentem agnoscere, a quo vitam hoc est valetudincm acceperis φ Sed longius me ditando. Tu

vir eximie quam nactus es Spartam, orna, quae decus tibi, quae gloriam, autoritatem, & opes est conciliatura. Caeterarum artium non ubique paratus

312쪽

EN CONIVM. 632atus est questus ; Rhetor apud Sarmatas friget 1

Iuris Caesarei peritus, apud Br.tannos, subtilioris Philosephiet monita apud Tartaros, & Garamantas, At Medicum quoquo terrarum abierit vel ad ultimam Thulen, suus comitatur honos sua sequuntur vitae commoda : uti nullam disciplianam verius quadret illud Poetae. N πχνιον-σα γοῆα πέφει. Coram, si detur aliquando

occano , plura, & distinctius licebit. Nune Valere te, & nos amare opto. Delphis vii. Iulij M. DC. XL

Io H. BE VERO VI cIus. S. D.

UT nihil mihi gratius, V. C. tua amicitia:

ita Iubens vide eius indices, doctas & elegantes literas. Ferreus sim, si non hoc ego peetus vehementer amem, quod tam amanter ad amicitiam invitat jam antea cupidum, & veluti provocat, ut dicitur, lirmν Ne mδιον. Laudas studium, quod profitemur, oc Ili illo nostram in dustriam, cujus parum tibi constare auguror, nisi forte hoc Mularum &. Gratiarum corculum,FΟ-canua noster voluerit, ut secum amice errares et no

313쪽

6 MEDICI Nae non iniucundum tamen fuit vel Iaudari a lauta dato viro , Vel moneri ab amico. Inter alias Medicinae laudes & hanc ponis, quod non eo poris tantum, quae Vilior hominis pars est, cuiaram gerar; sed & animi, imo & animae.

Revera enim non tantum corporis nostri, quod artis subiectum potius, quam cum Tullio moria bos ac vulnera, statuunt Medici, functiones ad versa valetudine laedi videmus, sed& nobiligitamas animae facultates corporis. male affecti contagione impediri. Tanta siqui dem animi &corporis societas, ut alter alteri &, bona & ma la siua communicet. Nam & animus a corporis perturbationibus assicitur, & corpus animi quoque affectionibus movetu fluctuat, corrumpitur: quod eorum qui amoris caeco igni carpuntur &contabescunt. qui curis '.& invidia emacerantur, qui nimio gaudio animam emarunt, nec non phreniticorum, melancholicorum, maniacorum es similium, exempla abunde demonstrant. Nec in aegris modo iste consensus observatur : sed& in ebriis videmus, quanta morum atque cogitationum fiat mutatio , quoties a vini calore cerebri mutatur temperieS. QUOd eleganter notavit Horat.

Quid non ebrietas designat' operta recludit, Spes iubet esse ratas in proelia trudit inermem, Sollicitis

314쪽

Sollicitis animis onus eximit, addocet artes Farcundi calices quem non fecere disierimn φ. Contracta quem non in paupertate solutum Iure igitur divinus Plato praecepit, ut vita humana in quadam aequali animae ipsius cum corpore proportione servetur. Quod cum praestet Medicina, tam ingenio quam corpori prospiciat, insano corpore ianam tueatur mentem, eiulque pe turbationes auferendo, animi sanitatem,ut vocatur Ciceroni,inducaunon mirum est, nullam gentem,ut scribis, hac sicientia carere velle, ac honorem suum ei ubiq ue conitare, i Asole exoriente usique ad Meoti' palades: magis mirum nostra aetate inveniti ullos reliqua non ineruditos , οι τεχνίω metrodinet', ut i quitur Hippocr. mi τας-ας--, qui turpiter in sectandis artibus artificium suum. collocant, & Medicinam velut homi nibus nutilem criminantur. In hi; nomen suum profitetur Michael Montanus, celebris apud Gallos nominis , &magnae, dum viveret, dignitatis: de quo scriptore . diversa sunt doctorum judicia. Sunt qui ingenium eius, s sum, iudicium laudibus ad coelum extollunt , quidam humiliter deprimunt, & inter sciolos illos reserunt, qui

λεβητ , peritilsimos se literarum arbitrantur,& inani eruditionis opinione tument. Equiadem quamvis mihi tantum non arrogem , ut

315쪽

ss MEDICI Naede scriptis eius iudicium quod ille in alijs siti istimilliberrimum serre ausim: animadverti tamen ijs inesse, quod de medicamentis AEgypti dicebat

Homerus.

Pharnauca multa quidem bona mista, ct noxia

ita ut non mereatur ubique cum clarissimo Lipsio Gallicus dici Thales, aut septem Gra ciae sapientibus annumerari. Certe quae innato, ut non dissimulat, odio contra Medicinae necessitatem conscripsit , omnia κίcλ1λα esse φ του πινηρου κομμιοιτο , demonstrare conabor. Et opellae huius pretium mihi ficturus videor, quod liber eius in omnium manibus versetur , si provideam ne Gallico hoc tumultu resp. Medica quid detrimehii capiat. Quare praecipua argument. quibus in Miscellaneis Eus Gallice Les*sais inscripsit, Gustus vertere conatur Lipsius, Conatuum nomine laudant Thuanus & Sam- marthanus ) Medicinae usiim ac necessitatem impugnat, veluti ad incudem reVocabo, & quam

invalido tibicine nitantur ostendam. . Patrem suum refert vixisse annos duos & s ptuaginta, avum sexaginta & novem, proavum aetatem produxiise ad annum circit*r octuagesimum,cum nihil unquam medicaminis neque m dicamentosi assumpsissent. Sed rara non simianis, neque contra artem nostram faciunt: non enim

316쪽

EN COMI VΜ. 6 enim mirandum in innumero hominum numero aliquot quandove reperiri, quos praeter taeteros amavit aequus Iupiter, & eXimia donavit corporis temperie., quam ipsi singulari temperantia diutissme incolumem tuentur absque Ope Medicinae. Nam, ut ait Servator, Sanis non opus en Medico. Verum Sc illi, qui temperate naturae convenienter, ut sibi videtur, sine Medicina vitam degunt, inicij ea observant praecepta, quae traduntur in ea Medicinae parte, quae agit de tuenda valetudine. Quod ipsum fere i3s responsum est ab Hippocrate , qui olim obhciebant,

multos aegrotat Les non adhibitis Medicis co

valescere. Hoc fieri dicit, quod ipsi sponte ea fecissent - quae prudens Medicus ex arte praestitisset. Puod, ita utinane magnum en artis exi sentis argumentum, Θ qvid inter praeclara habendast, quando qui ne eam quidem e se exsimant, eius ope servati consipiciuntur. Qui enim non adhibitis

Medicis ex morbis convaluerunt, ut intelligant omnia

Ho necesseaen, si quod aliquidpelfecerint, vera fece 'rint, idcircosanitatem ese consequutos, ctc. Quod

Mero dubitat Montanus, an reperiantur qui ad i- 'ruid exemplum longaevi Medicorum ope utentes vixerint , frustra eise , quotidiana experientia documento esse potest. Addit, non quidem negare se potestates herbarum, quas & belliae comprobent, sed dissidere experientiae, & inventis nostris ue quasi vero ista tot jam seculis compro-

317쪽

68 MEDICI Naebata & corroborata non certam medendi nor mam reddiderint. 4Ac calumniet sme proximum est, Medicos

trahere aegros, & sanitatem morari, ac in longum ducere, quo eos perpetuo sibi habeant ob . noxios. Absit, absit a Medicis abominandum

istud vitium, quale plerique Historiographi tribuunt Catharinet Mediceae , Galliarum reginae, & Ap. Claudius apud Livium seditiosis tribunis , qui semper aegri aliquid esse in rep.

Volebant, ut esset ad cuius curationem a civi

bus adhiberentur. Vidi, & sectatus sum ad praXin non modo nostras, sed & celebriores' Galliae, Germaniae , & Italiet medicos : sed nunquam in ullo tale scelus potui deprehendere. Quaerit Tertullianus , Quid de tali, Medico iudicabis , qui miriat morbum mora pr ι dii, oe periculum extenda dilatione remedii, quo pretiosius , ct fumosius curet ' Respondeo ver bis Senecae, Gravissima infamia est Medici, o-' pus quore Medici. Multi, quos auxerant mombos, ct irritaverant, ut maiore gloria sanarent, ' non potuerunt discutere , aut cum magna miseroinrum vexatione vicemit. Addo, qui eo momquaereret lucrum , damnum necessario factuiarum e cum is, qui citius curat, a pluribus ad hibeatur.

Nec minus falsium est, quod asserit, Medicos

318쪽

ex integra, & incorrupta sanitate prognosticum. capere aegritudinis corpori corrumpendo. Non enim simpliciter dixit Hippocrates I. Aphorix II. qiGue Plato II. de Rep. επ ακρον ἐυεύας σφαλε , bonos corporis holtus ad summuni prngre Eos , periculum minari, Sed Tων γυμνοις κών, athletarum, qui ad vires, seu, ut Cicero in Antonio exprobans Vocat , gladiatoriam totius firmitatem comparandam, ultra modum se saginare solebant φ quorum coopus ad summum plenitudinis gradum perductum , cum neque consistere, neque in melius proficere polset reliquum erat, quod dicit Hippocrates , ut laberetur in deterius. Et ita, quoa inquit Euripedes a Plutarcho in hanc rem citatus, O' n I ,λλων σαρκὶ , διοmτής μως αςηρ ἀπέσβ'. Modo qui vigebat carne, coe- situs petit delapsa sella extinctus en. Sanitatis studium statuit Hippocrates, non impleri cibis,& impigrum esse ad labores. Αγκη ς inquit, ἀοκν- πόνων. Athletae Vero , sic contra Naeceptum id agunt, ut plustulto se is laboribus corporis retineant, cibisque impleant , & omnino quicquid senex ille praecepit , Bacchantium more insanientes contemnant, ille enim, cum salubrem victus rationem praecipere constituisset , sic scriptum reliquit : Πονοι , οετοι , , μνοι ,

319쪽

o MEDICI Nae ἀφροδι ποι, πιον-- μεαιο . Labor, cibus, potin , somnig, pcnim, omnia moderata. Isti vero & gymnasia quotidie sine modo fatigant, cibis sic utuntur, ut eos vi saepe ingerant, & ad mediam noctem producant, ut Homeri illud iure in eos

Noctem di reliqui totam, milesque trahebat Defessis,placido resoluti membra sapore. Sed nullus miseras Athletas inmis habebat. Haec & plura Galenus mοπε ικώ λογω στος -ς τέχνας, & concludit ex Happociale habitum Athleticum a vere sano plurimum differre. Quem es de optimo & perrecte sano corporis habitu intelligeret 'Montanus, male citavit Medicorum prognosti oen. Neque me movet, quod glorietur se facile, cum saepius aegrotarit, Medicis caruisse, cum via deam alibi misere conqueri de asperrimis renum& coli doloribuS. At hoc palmarium esse existimat, quad nec ipsi

Medici vitae talicitate,aut diuturnitate,artis com probent potentiamaande illud, ἀθλων ἰοιπος ἀυτος ε εM βρυων. Ahis medetur, ipsus ulceribus scatet. aDe huius farinae Medicis dixisse videri possit, apud Ciceronem in Epistolis, Torquatus : Plerique quod

320쪽

quod tenere atque serrare id, quod salverint, non possunt , picti & debilitati, obiecta specie voluptatis,

traduui se libidinibus conifringendos, nec, prove iturumst provident , ob eamque caussam , propter voluptatem tum in morbos granes , tum in damna, tum iu de istora incurrunt. . Eundem Tullium in aurea conseiatione monet Sex. Sulpitius, ne imitetur malos Medicos, qui in alienis morbis pro fitentur se tenere Medicinae scientiam, ipsi se citrare noci Possunt. Verum enimverb a quo rundam crimine, qui cum Medea Nasonis, meliora videntes & probantes, sequuntur deteriora, non distendi omnes, neque ex ejusmodi Medi cis, qui saluberrima artis, quam profitentur,

praecepta inseper habentes, vitiorum se illecebris S cupiditatum lenocinijs dedidere, Medicinae .

facultatem atque potentiam aestimare fas est. Nam & cum valent, & cum aegrotant recta

consilia, quae alijs dare solent, ipsi negligunt. Vnde Medicus quidam hoc sibi obijcienti fac

te respondit, Audis me suadentem alis, quae arti Medicinae placent 3 vides facientem , quae. Medico pia cent. Nec minus festivum est, quod narrat Gue- vara lib. I. Din. Η passi cum aliquando Medi cum Sotio sebre aestuantem, & merum nihil minus bibentem interrogaret, cur sibi quondam sebricitanti aquam endivis praescripsisset, respondisse , praeceptorem Hippocratem , Omnibus successoribus praecepisse , statuta in transgresso