장음표시 사용
211쪽
praeeipiat Dominus Prophetae: Annuntiabis, inquit, elara me. Saturantur autem ex quinq; panibus cum duobus
piscibus, id est ex quinq; libris Moysi eum mystico & morali intellectu . Oninq. milia hominum, id est simplices.
- tantum res quinque sensibus corporis subiectas prius sapientes. Ex fragmeniis vero & crustis,quae comedentibus superfuerui, implentur cophini duodecim, quia subtiliores dc fortiores sententiae. quas simplices capere non ponsunt, Apostolicis de persectioribus viris ruminandae reseris . cir. . uantur. Iuxta quod Apostolus ait Corinthiis: Lac potum a. r. a. dedi vobis, non escam. Sapientiam enim loquimur inter perfectos. Et hoc contra illos qui simplicioribus altiora loquuntur, non erudientes eos, sed potius conturbantes. Porro homines cernentes doctrina diuinam in omnibus exuberare, dc quanto a pluribus percipitur. tanto magis abundare, laudant de benedicunt Dominii, qui hic pane spirituali quotidie recreat suos eo vaticinio eos sustentas. quou i perueniant ad terram promissionis. ad qua per ducat nos omnipotcns dc misericors Deus, qui in trinita te perfecta viuit Sc regnat Deus. Amen.
ι 'lim re lius tabernaculum non manufaZtion, id est no huius creationis, e. in hae lectione fratres mei. Pontificia ostendit Apostolus Pontificium Christi fuisse praefigura-lagis praesi tum in Pontificio legis. Et illud quide imperfectum esse
Protum. tanquam figuram dcvmbram: Istud vero perfectum esse. tanquam rem 5c veritatem. Illud transire. istud manere. Consideranda sunt igitur fratres mei, quatuor de pontiisee legali. Qualis esse. quo in loco stare, quorum esse mi- ea, i, δε- nister, quid agere secundum legem debeat. Debebat au-- bebat essε rem legalis Pontifex esse sine macula, integer dc sanus. Sisi legalis Pa ne macula, ne scilicet esset cum paruo, vel grandi, vel tororis . to naso, ne esset gibbus, nee lippus, nec albugine habens in oculo, nec impetigine in corpore. nec iugem scabiem. anteger, necesset cicus, nec mancus, nec sine genitalibus. ει huiusmodi. Sanus, ne esset claudus, nec fracto pede. nec manu,nee leprosus, nec ponderolus. Erant aute haee tale.
212쪽
sn lagali Pontifi e per figuram : In Christo vero sunt per veritatem. Quistus quippe fuit agnus sine macula. quo niam ut ait Petrus, peccatum non fecit. nec inuentus est dolus in ore eius. Et ipse etiam . speciosus forma prae fi liis hominum. Fuit autem integer, omnem habens in se virtutum perfectionem. Fuit enim, ut Ioannes dicit, plenus gratiae dc veritatis . Fuit etiam irius di persectus in omni lapientia & scientis. oniam in Christo sunt om/nes thesauri capientiae ct scientiae Dei absconditi. Quo in loco stabat legalis Pontifex Z in medio,id est, inter hominem di Deum: hominibus antesistebat: Unde de antistes dicebatur,& Deo assistebat: Vnde Episcopus, id est supero antendens dicebatur. Vnde Apostolus : Omnis namque Pontifex ex hominibus assumptus, pro hominibus constituitur in his quae sunt apud Deu. Debebat autem medius cile extremoru, participatioris,affectione, di ordine.Extremo tu participatione qui scilicet esset homo cu hominibus natura, di Deus cu Deo gratia. Medius affectione. t cilicet euet peccatoribus proximus per compassione. Deo proximus propter familiaritate medius ordine. vi Milicet per eum haberent accellum homines ad Deum α
Poti sex assides Deo,& an resistes hominibus . Fuit enim medius inter Deu & homine natura, quia naturalis homo cum hominibus,di naturalis Deus cum Deo.Mediuspi ' m fuit compatira taminibus. Vnde Apostolus:Non habemus Pontificem qui non positit compati infirmitatibus nostris , & per amorem ua
euhatre Et Delis Pater nobis reconciIiatur praeum,& nos illi. Hinc est quod hic vocatur a Paulo noui Testamenti mediator. Quorum erat minister legalis Po-tifex: temporalium & earnaliu Sacramentorum' di eoru
ra: urorum bonorum illorum , videlicet spiritualium de ecelestium bonorum . quae per legales figuras futura
significabantur: Et illorum est Chrissus non antum m tmster imo & auctor di largitor: Ipse enim baptiz 'amccata abluit, ipse virtutes tribuit, ipsi: praemi; reddit
213쪽
Quid agebat legalis Ponti sext Semel in anno, in septimo
mense, scilicet in sello propitiationis, sacrificabat, dccum sanguine, indutus Pontificalibus, intrabat in Sanctas an elotum : dc languine pacifico aspergebantur interiora, ut propitiaretur Deus populo suo. bie quoque Pontifex Ponti ficum. Dominus Iesus Christus . semel in tempore, senaetipsum pro salute mundi sacrificauit. Et resurgens indutus stola immortalitatis . non tantum in coelum . sed etiam in coelum coelorum introiuit tabernaculum. s. pe:/' amplius capacitate, &'persectius perpetuitate: ubi sedens ad dextram Patris , aspergit sanguine suo interiora & ex. teriora r id est. reconciliat per passionem suam e estia
. . - : terrenis, dc terrena coelestibus . Deum homini, & hominem Deo. Assignat itaque Apollo ius distantiam in quin que rebus inter legalem Pontificem & Euangelicum Po-tificem Chi istum, de in omnibus, demonstrat Christi ex- mssistita cellentiam. illi enim intrabat tabernaculum manufactu, le'alu Pon & hic non manufactum . Ille semel in anno, hic semel in tempore. Ille moriebatur, & alter succedebat: iste per-ὰ - ... manet Sacerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedech. Vnde idem Apostolus: Plures facti sunt Sacerdotes secundum legem eo quod morte prohiberentur permanere . Iesius autem eo quod maneat in aeternum, sempiternum habet Sacerdotium. Ille curei alieno . sanguine intrabatuste cu proprio. Ille intercedebat pro suis & aliorum peccatis : iste eum sit immunis a peccato. tantum nidem pro alienis. Vnde idem Apostolus: Talis enim decebat ut esset nobis Ponti sex sanct0s, innocens, impollutus. segregatus a peccatoribus.& excelsior coelis factus . Qui non haberet necessitatem quo die e quemadmodum Sacerdotes prius. pio delictis suis hostias offerre . deinde proa . populo. Stemm, inquit, Apostolus. Sanguis hircorum aut vitulorum,vel cinis vitulae, inquinatos colaHu moratiis Cloicatse udum legalem obseruatiam, ademi datiovem .
camo: quanto magis sanguis Christi emundabit conmeu-rias nostras, ab operibus mortuis . adfertilendum Deo νι- . Menti ξ Re vera sta tres sanguis pecudum non emundabat
ad lueram, quia nec carnem . nec sanguinem, nec animam
Christi, pes quem omnia emqndatio filistae figurabat-
214쪽
RADU L. ARDENTII. Israanguit itaque Christi, fratres charis limi nos emundabit o, a ab omnibus peccatis, si tamen in cum vere credimus, si in eum speramus vete, si eius vestigia sequitur: Quoniam christino, ut ait Petrus: Christus passus est pro nobis vobis relinques emudaei ab exemplum, ut sequamini vestigia eius .Humiliavit quippe omnibus
se pro nobis, ne nos pro eo humiliari timeremus Factus peccatis. Ei pro nobis pauper, ne nos pauperes pro eo fieri timere- 'et tamus . Mortuus est pro nobis, ne nos mori pro eo timcio christiumus. Resurrexit pro nobis, ut nos per eum resurgeremus. ζ γ' Ascendit in coetu, ut nos per. eum in coelum ascederemus. 'U Itaque fratres si volumus exaltari cu eo,cum eo humiliemur. si volumus ditari cum eo, cum eo ec pro eo pauperes simus. Si volumus resurgere cu eo, cum eo & pro eo moriamur, ει si non catne, saltem mente. Crucifiganturci moriantur in nobis carnales concupistentiae , vitia αpeccata. Surgant & crescant in nobis virtutes spirituales. boni mores.& bona opera : Va sic pure pallionem dc te surrectionem Christi & celebrate & imitari valeamus, ipsso praestante, qui passus est pro nobis Domino nostro Ieasu Christo. qui cum Patre & Spiritu sancto vivit de regnat
Deus, per omnia secula seculorum. Amen.
Dixit Iesm turbis Iudaronon Principibus Sacerdotum. Quis ex Pobta arxmi me de peccato λ circ. Dominus ac redemptor nosteri fratres charismii, sicut non vesnit sibi, sed nobis: ita quod pugnauit di quod vicit, pugnauit dc vicit no sibi, sed nobis. Quemadmodum enim dia.
bolus consueuerat hominem expugnare dc vincere, ita Christus voluit se ab eo expugnari di eum vincere. Consueuerat enim diabolus hominem duobus modis expugnare. Primo, subdola tentatione: secundo aperta perses quutione .Si non superabat eum in primo,aggrediebatur
eum secundo pugnandi modo. Cum igitur diabolus pxis ovisse, mo aggressus esset Dominu subdola suggestione,Vt eum modis dia vel in gula. vel in vana gloria, vel in superbia deciperet, dc bolas ho-
ab eo superatus esset. post aggressus est aperta persequii minem e tione eum impugnare, ut quem non vicerat blanda, vin ' pug t, cerent dura Et quoniam persequutio, que insertur a profl
pinquis familiaribus, solet hominem plus perturbare, o persti
215쪽
persequutus est eum per Iudaeos contribulos &consa guineos suos. dc etiam pet discipulu colla terat cincidoni esticum suu. Vnde id e per Propheta. Amici mei& pro
ximi mei aduersum me appropinquauerunt di steterunt.
Et alibia. Si inimicus meus maledixisset mihi , sustinuissem utique. Et si is qui oderat me . super me magna loquutus fuisset, abscondissem me forsitan ab eo. Tu vero nomo unanimis, dux meus dc notus meus qui simul mecu dulces capiebas cibos. Et alibi, homo pacis mee in quo speras bam qui edebat panes meos, magnificauit super me supplantatione. Illi ergo a diabolo instigati, persequuti siunt Christum retributione qua nulla est prior. At Christus re/spondit eis retributione, qua nulla est melior. Quatuor quippe sunt retributiones: Reddere bonum pro malo: Reddere bonu pro bono. Reddete malu pro malo: Reddere malum pro bono. Prima igitur est valde bonorum: Duae mediae mediocriter bonorum, & mediocriter malorum. Quarta valde maloiu. Prima Christi est, suorum
que membrorum: ultima diaboli, suorumque membrorum . Cum itaque Christus Iudaeos diligetet, eisque veram doctrinam . di vitam aeternam offerret, illi econtra ei reddebant odium pro dilectione , maledictum pro b nedicto, mortem pro vita. Unde ipse per Prophetam, possuerunt, inquit, aduersum me mala pio bonis, di odium pro dilectione mea. Et alibi: Qui tetribuunt mala pio bonis, detrahebant mihi. Et quaret quoniam sequebar bonitatem. itaque cum sic persequerentur Christum Iudaei, ipse per omnia exhibuit eis misericordiam ct manssuetudinem : ut illi nullam haberent suae infidelitatis exiscusationem et Et nos exemplo eius instrueremur, quor ado inimicos nostros tolerate deberemus. Sunt igitur fias tres mei, quatuor consideranda in hac lectione. Primo. quomodo Dominus inimicis suis osserat reconciliatione ει pacem. Secundo, quomodo conuitiantium columeliis respondeat. Tertio, quomodo inuidi verba veritatis deprauent Quarto,quomodo persequentium iniuriis Chrissus cedat. Primo igitur Dominus offert inimicis suis reconciliationem S pacem clim dicit: suis ex vobis armes
me de peccaso Ac si dicciet: Popule meus quid feci tibi r
216쪽
RADU L. ARDENTII. Iomaut in quo molestus sui tibi Z Responde mihi, & si qu d ,
habea prope me, loquere. Qui quaerit, fratres mei, in quo
laeserit, satisfactionem di reconciliationem quaerit: Σι ve. .ritatem dico quare non creduu mibis Quali diceret: Si ii hil mali sed plurimu boni vobis facio, quare non rite diligitis : Si iiii ni falsi, sed semper veritatem vobis di pro vo/bis dico, quare non creditis milii t In quo nos initruit, ut eis qui nobis inuident, nos odiunt, di persequuntur, pa cem dc rcconciliationem habeamus, quaerentes ab eis in cis, quo eos laeserimus. Quod si in aliquo,eis cum humilitate milii ho satisfaciamus. Si vero in nullo, eis amorem dc Obsequium Bris retem offeramus. α nos eorum bonii & vclle di quaereicosteris ciliario damus. Qui si audierint nos , luctati erimus fratres no- quarenda. nros. Res pioculdubio magni meriti apud Deum. Ne simus naties de numeto illorum , qui turpe putant se inimicis suis humiliare,& eorum pacem querere iniurias sibi illatas grandificantes, Ne quasi ii tulerunt, paruificantes. Praesertim cum Rex Regum di Dominus dominantium, pacem impiorum seruorum quaesierit, ct eis se humiliave irit, Qui cum pacis bona contemnerent, dixit eis et sui ex
Deo es, vel ba Dei audit: propterea vos non audito, quia ex Deo tis estis. Nos quo l. fratres, inimicis nostris nostra .d dic pacem dc satisfactionem respuentibus di expuentibus, discere possiimus. Qui ex Deo est verba pacis audii: Qui ve
t o verbum pacis audire non vult, ex Deo no est. Nam ubi
pax ibi Deus. Et ipso testante: Beati pacifici, quoniam filii Dei vocabatur. Quia igitur qui ex Deo est verba Dei audit, interroget fratres mei unusqui', semetipsum, si verba Dei ore cordis audit, id est, si retinet, facit, di perseuerat,&. in eo pro certo cognos .it, si ex Deo sit. Sequitur . pars secunda, in qua Christus Iudaeorum contumeliis benigne respodet. ludii quippe de oblata pace dicorrectio.
ne peiores essecti .contumeliam iesponderunt. Noune, in quiuis medicimtis nos,quia Samaritanus es tu . do ο
ruum habes t Heu quam peruerse loquuti sunt: Sic fratres mei,sic faciunc semper mali, bonis pro benedicto redduim aledictu, pro eorrectione contumeliam. Sed audiamus mansuete eis Dominus respondet: Ego, inqint,
xmomum nou babeo. Duo quippe ei obiecti fuerani
217쪽
s aris, Alterum negat se daemonium liabere , alterum tacendomitoοι concedit, videlicet se esse Samaritanum. Samaritanus na-que custos interpretatur. Dominus aute custos electoria suorum eis: qui non dormitabit, neque dormiet. Cum autem eis veraciter resipondere posset, non ego, sed vos habetis daemonium. noluit. ne contumeliam pro contume-e pro rM lia reddere videretur. In quo .fratres mei,exeplo suo nos μφ' docuit, ne prouocati ab aliquo contumelioso. tunc ei vitium suum exprobremus. Quoniam qui alij ob ira de vindictam crimen suum obiicit . de si sit verum, tamen illud non vere, id est,simplici intentione dicit: & ideo verus no potest dici. sed potius falsus. Qui autem vult alium de vi. tio suo corrigere. seorsum dc bono zelo eum debet redarguete . Poetro Dominus se non habere daemonium proobat,ex eo quod subditi Sed honorifico patre meum, ei quies quid facio attribuendo, de eius gloriam in omnibus qua tendo. Diaboli veto de suorum membrorum est, semper suam, dc non Dei gloriam quaerere, de sibi diuinam auctoritatem arrogare. Qui ergo Dei gloria in omnibus quaerit . se non habere daemonium, nec eius esse membrum, ostendit. Et vos, inquit. hibouo rasis me, in quo ostenditis vos potius daemonium habere. Ego aurem non quaero gloriam meam, est quissu erat m iudicet. id est, adiudicet. Iustam enim Dei iudiciu est. vi qui no suam, sed Dei glostiam quaerit,a Deo glorificetur. Et econtrario, qui suam non Dei glosiam quaerit, ante Dei: inglorius semper sit. Ille distamus fratres mei, semper Dei, non nostram glos: HOL. Gaio in omnibVS quaerere, dc Deus quaeret de adiudicabit nobis gloriam suam sempiternam. Non solum aute D
minus non reddit contumeliosis contumeliam, sed etiam offert eis doctrinam. Nos instruens ut ob nullam contumeliam a tranquisitate mentis nolirae commoueamur, sed charitatem dc mansuetudinem seruantes incocussam. etiam nobis contumelias inserentibus correctionem de doctrinam offeramus. Ait igitur: Amen amen dico vobis, si qrt 1 se mem metim feruatierit, mortem non videbit in reteriti m. Sed sicut boni de accepta contumelia fiunt me. liores: ita ecotrario mali,de accepta docilina, fiunt peiores . Vnde di subditur; Eesponderim: ergo ei Iudaei, iume
218쪽
eognovimus quia daemonium habes. Est autem haec pars tertia, in qua iudaei malitiosi. bona Domini verba sinistro deprauant intellectu cum subdunt: Abraha, Pro merrae mortuisunt,'tu dicis, quia si quis sermo rem imum
seruatierit,mortem nou videbit in aeteram. Sic fratres mei sic consueuerunt malitiosi tui lorum dicta deprauare, ciquod bene, de bona intentione dictum est, in deteriorem partem interpretata,vel male exponendo. vel quaeda vel ba mutando. Cum enim Dominus dixisset: Si quis I rmοι riem metim seruatierit, monem non videbit in internuin,de morte spirituali vel aeterna hoc intellexit. Sunt enim tres species mortis mors corporalis,quae fit per separationem animae dc corporis: Mors spiritualis, quae fit per peccatu, quod quidem separat animam a Deo. Mors aeterna: ymna, scilicet aeterna,qus cruciabit animam simul oc corpus: quae ideo mors dicitur,quoniam melius esset moti quotidie, quam illam poena aeternam tolerate. Cum ergo Dominus loqueretur de morte spirituali vel aeterna, ipsi de- Prauates, de morte carporali interpretati sunt. muquid. inquiunt, tu, cuius scilicet sermo facit homines immo tales, maior est patre nostro Abraham.qui mortuus UZM Trophetae qui mortui sunt i subaudis, quorum sermo, ncceos, nec alios facit immortales. Ae si diceret non inuidia fratres mei, excaecabat ludaeos, quae semper homines excaecat, ne rectum possint de pei na,cui inuidet terre ius dicium. Quamuis enim audierant di viderant Dominum miracula fecisse,qui non Abraha. nec aliquis Prophetam fecerit,ut caeco nato oculos creasse. mortuum quatridua num sustitasse. Ventis di mari imperasse. dc super undas ambulasse: Tamen ei Abraha Jc Prophetas proponcbat:
ob nihil aliud, nisi quia ei inuidebant, ideo qui eum par
uum de de paupercula matre natu, dc per aetates eum cxcreuisse, viderant. Quyrii hodie sant similes, qui coequε- uos dc contemporaneos suos quatumcunque bonos is spiciunt, de eos antiquioribus non posse aequari contendunt. cum summus auctor in omni tempore aequa bona
possit operari. Quem te, inquiunt faciat ille seipsum ma gnu facit, qui virtutem quam non habet, sibi talis a titibuit, sicut faciunt hipocti . Propi ex oludii Dominus
219쪽
se non semet glorificare, & tame vela glorificationem a patre habere clim respodet. Si ego, inqixit glorifco mεipssum oria mea nihil es. Ese pater qui glar sicat me, cre. Seipsum glorificat, fratres mei, qui gloriam suam.quaerit non Dei: Cuius profecto gloria nihil est, Christus autem seipsum non glorificauit, quia no suam, sed patris gloriam in omnibus quaesiuit : de id e bab ipso glorificari meruit. Vnde de subdit i pater qui glorifcat me. Discamus. denos fratres in omnibus bonis quae sentimus, dicimus,vel facimus,no nostram, sed Dei gloriam quaerere, ut ab ipso glorificari mereamur. Quem vos nquit licitis.quia Detis a ser essii non cognouistis eum . Deum patrem non cognouerunt, quia eum habere filium no crediderunt. Qui enim filium ignorat,& patrem Deum etiam ignorat, qui reprobi s operibus se eum ignorare demonstrat. Quales. unde dolendum est, sunt hodie multi falsi Christiani, qui Idicunt de Deo, quia Deus noster est : & tamen eum norieognouerunt dum se voluntate Dei ignorare prauis ope. ribus ostendunt. Quia veto Domino diceti, quod si quis
sermonem meum seruauerit, mortem no videbit in aeternum, opposuerant Iudaei Abraham mortuum esse: Ostendit Dominus Abraham non esse mortuum, sed potius in fide aduentus sui vi uero de gaudere. cum dicit, Abrahatrameter vester exultavit, id est, exultado expediavit ut videret diem in eum,id est, aduentu meum. Vidit. id est, quem Venturum credidit venisse agnouit gauisus e t.sed Iud si earnales carnali visu dictu esse intelligetes, respondet rs uinquagit ita annos nondum habes. rasam iudictis Respondit eis Iesus, Amen amen dico vobis priusquam Abraham fieret, ego sum. Iudaei intelligebant Christum purum hominem de his verbis ostendit eius diuinitatem. Vnde eum de Abraham dixisset sieret de se ait: sum.
Quoniam Abraham ut creatura factus est: Cluillus vero ab aeterno a patre non factus, sed natus est. Cuius essentia incommutabilis, conuenienter exprimitur per verbii substantivum praesentis temporis . Vnde ipse ait ad Moysen. Ego nam qui sum. Sed Iudaei more suo malum pro bono reddentes, tulerut lapides ut iacerent in eu. Sequitur pars
quarta cum subditur, Iesu aute abscondisse. er exiuit de
220쪽
templo. In quo ostenditur quomodo Dominus persequus totum cesserit iniuriis. Sed cu solo eos nutu perdere ponset . quare fugere & latere elegii Z Triplici de causa Prima
vi per timorem mortis se vera habere humanitalcm d moliraret, qui tamen timor in eo voluntatis fuit non necessitatis. Secuda,ut quod discipulis dixerat verbo. Si pera sequuti vos fuerint in una ciuitate, fugite in aliam. ostenderet exemplo. Necessariu quippe fuit prεdicatores quan i cdoq; fugere di latere . ne mox ablatis predicatoribus, Eua gelium silentio premeretur. Tertia ut nobis daret exemo Plum quod sit quandoque persequutoribus nostris in contentione possemus praeualere, taliae prouocantibus ex humilitate crederemus de lateremus,ut in hoc ta prouocantium, qua nostrae saluti constiteremus. Apud Christianos enim. non qui sortiter pe. cutit, sed qui sortiter cedit, sor- Forthapediis est, fortior enim est teste Salomone . qui vincit iram. christiasta quam qui vincit ciuitatem. ipse autem Christus qui nunc quis dica- fugit dc latuit, quando ei placuit, se crucifigendum per se. 1M. aevioribus obtulit : nec solum sortiter eos passus est. sed etiam pro eis misericor diter deprecatus est, dicens: Paleedimitte illis, quia nesciunt quid faciunt. Imitemur itaque Christum redemptore nostrum, pacem pro odio inimicis nostris ossaendo : Bonum pro malo, di benedictum pro maledicto reddendo, iniuriis etiam imbecillorum cedendo, quando opus fuerit. mortem sortiter sustinendo: pro persequutoribus nostris intercedendo, ut participes Christi resurrectionis & gloriae fieri mereamur, ipso praestate. qui cum Patre de Spiritu sancto vivit dc regnat Deus,Pee omnia secula seculorum, Amen.
Hoc enimsentite in vobis quod oe in ciristo Iesu: cli '
orqualem Deo.σe. Exhortatur nos Apostolus in hac te.ctione fratres charissimi. ut semitam. quam secutus est Christus, sequatur Christianus. Christus sequutus est humilitatem, obediet iam de patientiam: Et propter hoc exaltatus est.& datum est ei nome quod est super omne nomen. Sicut primus homo sequutus est sumbiam, inobes