D. Radulphi Ardentis Pictaui, doctoris theologi ... In Epistolas & Euangelia dominicalia homiliae, ecclesiaticis omnibus plurimùm necessariae, & ante annos propè quingentos ab auctore conscriptae, nunc primùm in lucem editae

발행: 1576년

분량: 596페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

RADU L. ARDENTI I. a co

dicens: Sepiam viam tuam spinis, di sepiam eam maceria, di non poteris inuenire semitam tuam. Quaeres amastores tuos dc non inuenies: quaeres illos.& non apprehendes, di dices ,reuertar ad virum meum : quia melius erat tunc mihi quam nunc, dc David : Cum Occideret, inquit, eos, quaerebant eum dc reuertebantur. Propterea fratres

mei , considerate quoniam quando Dominus sinit homines prosperare in viis suis malis, & prauas voluntates adimplere, iustitia quidem est occulta, sed magnae irae Dei signum est. Unde Dominus per Psalmistam. Et dimi. si, inquit, eos secundum desideria cordis eorum . Et per Prophetam : Iam ultra non irescar tibi, Zelus meus recessit a te. Contra quod Dauid orans ait: Non tradas me adesiderio meo peccatori, id est, diabolo . Quando velo Deus non permittit peccatores implere malas volunt tes suas, sed eos impedit, &aduersitatibus affligit,misericordiae Dei signum est : Qui ideo hic serit, ne in aeternum feriat,ideo hie non parci t,ut in aeternum parcat. De conclusione vero excusentium ab aeterna coena sui iungitur: Amen dico vobis , quia nemo illaxum qui vocati sunt, xvj labit comam meam . In quo consideranda est fratres charissimi, magna seueritas aeterni iudicis . Ipse enim qui modo paterno affectu blanditur,. qui nos inuitat promissis, qui nos trahit, nunc per inspirationem interiorem, nunc nos compellit per aduersitatem et qui nunc nos rogat, qui rogari debet: qui nunc nobis mittit legatos de compositores pacis , dc quod maius est, fugientes reuocat : contemptores inuitat . Unde ipse per Prophetam: Aures tuae audient vocem post tergum monentis. Ipse in iudicio terribilis apparebit : Et illis qui

nunc vocantem contemnunt, quamuis tunc clamitent Domine, Domine, aperi nobis,terribiliter eis dicet: A medico vobis, nescio vos. Nos ergo fratres, dum tempus habemus. Vocationes eius sequamur: non ambitione, non cupiditate,non voluptate, retardemur. Flagella eius dc castigationes cum gratiaru actione suscipiamus. Ut ad aeternam eius cinam vel compulsi perueniamus. Ipso nos trahente . qui cum Patre de Spiritu sancto vivit oc regnat in secula seculorum. Amen.

412쪽

Virtutes

ine humi

litate nou

prosunt.

DOMINICA IlI. POST TRINI TAT E M. Hi illumiuisub potenti manti Dεi, ut vos exaltet iu

tem ore , si aliorus, oec. Quatuor facit Apoliolus hac in lectione fratres charissimi. Primo enim nos monet ut humiliemur . Secucio ut omnem solicitudine nostra ni in Deo ponamus. Tertio ut sobrii de vigilantes simus. quarto spondet auxilium Dei nobis affuturum . Primo igitur nos monet ad humilitatem. Est aute humilitas virotus quae facit hominem ex vertis itia sui cognitione sibimetipsi vilescere. Sicut autem luperbia est radix omnium malorum sue vitiorum ritaeeoni ratio humilitas cit funadamentum omnium virtutum . Qui enim virtutes sine humilitate congregat quasi puluere in ventia portat. Caeterae enim virtutes sine humilitate, non solii in non prosunt, imo nocent, dum faciunt hominem superbire. Adeo

quippe Deo est grata humilitas , quod plus placet Deo

peccator humilis quam iustus superbus. Sicut ipse nobis demonstrat per exemplum humilis Publicani, & superbi Pharisaei. Hanc virtutem Dominus noster Iesus Chrastus praecipue pro sessius est , dc ad eam exemplo sui nos inuistat. dicens : Discite a me, quia mitis sum di humilis cor. de. Quem sequens beata Dei genetrix, quasi oblita vi gianitatis, caeterarumque virtutum quibus prefulgebat,quia respexit, inquit. humilitatem ancillae suae Haec virtus fecit Moysen Deo familiarem esse. Haec secit David secundum cor Domini esse. Ad hanc igitur nos hortans Apostolus Petrus cum ait: Humiliamini stib poteti manu Dei, ut vos: exaltet in tempore visitatio risi. Porro quidam sunt sub manu Dei, nec humiliatur. Quidam velis sub manu Dei sunt.&humiliantur. Quidam vero etia ante manu Dei humiliantur . Intelliginuis autem hic per manum Dei, castigarionem dc flagellationem. Vnde Iob : Mueremini mei, saltem vos amici mei r quia manus Domini tetigit me.Sub manu ergo Dei sunt, nec humiliantur. qui a Deos agellantur, nec tamen per humilitatem mentis recognoscunt peccata ut emendatur. Talis erat Herodes talis Amtiochus, talesque caeteri peruersi, qui a Domino flagellantur, nec tamen humiliantur aut emendantur. De qualio

bus Dominus per Piopheta,percussi eos, de nodoluerules Et

413쪽

Et alibi: Curauimus Babylone, de non est sanata. Ac si dicat: Ea quae ad curationem eius sufficere debuerunt, fecimus: ipsa tame curata no est. Tales grauius cunctis in insferno plausetur. quia hic nec per flagella emedati . sed deteri orati sunt. Sub manu vero Dei humiliantur, qui sub. fla-- gellis suis peccata sua recognoscetes. humiliantur & cor- . rigutur. Talis fuit Paulus, qui percussus a Domino humi. liatus & emendatus est.Tales fuerunt illi,de quibus legi -

tur: cum occideret eos, quaerebant eum dc reuertebat Ur. rante euam manum Domini humiliantur, qui nulla assii .ctione, nullisque flagellis attriti, spote in prosperitate sua .humiliatur,& in melius emendatur. Talis fuit Moses, laaditis & Dauid qui ei iam in prosperis humiles extiterunt..Prima igitur humilitas, quia fit in solo corpore, est inutilis. Secunda quia fit etiam in mente bona. Tertia quia fit: in mente & etia sponte, optima. QSonia vero a Deo hila, miliantur quidam, de detinetur inter flagella, ita ut despe-Mnt, subdit Apostolus. I it vos exaltet. Quasi diceret. ita, humiliamini sub flagellis Dei, quod spe habeatis, quod ip

se vos exaltabit Et quonia rursus lite ficte humiliantur, uti in hac vita quida exaltentur, ut hypocritae, subdit: in te ma pore Visitationis. id est, in secudo aduentu suo. Qui enim quaerunt exaltari lite, in alia vita digni erunt humiliari. Sequitur pars secunda, in qua monet nos Apollo lus: ut omne sollicitudine nostra in Deum ponamus, his verbis:

Omnem sollicitudinem vestra in emn proii tenter: quoniam ipsi cura est de Iobis. Ac si dicat, ne putetis sub flagellis.

quibus Deus vos affligit, vos a Deo negligi, sed potius tunc in eum sperate: quonia flagella non negligentes, sed inmantis signa sit ni Porro omne sollicitudine de spem nostra in omnibus in Deu ponere debemus, sed de diuersis diuerso modo. Sollicitudine enim de salute animς nostrae ita in Deum ponere debemus, quod & nos de ea non minus inde sollieiti simus : scientes quoniam no dormientio bus neque negligetibus, sed sollicitis & laboratibus pro-.Dcnit regnu Dei. V edi subditur . Sobrij estotera vigila. - te, me. Sollicitudine vero de his quae ad corporalem vita pertinet, ita in Deum ponere debemus, ut & ipsi & si non

414쪽

tudinem de his tamen prouidentia habeamus. Sollicitudinem enim nos habere de his Dominus prohibet, dices: Ne solliciti sitis, dicentes: quid manducabimus, aut quid bibemus, aut quo operiemur. Scit enim pater vester coelestis, quia his omnibus indigetis. Providetiam vero de his habere no prohibemur . Unde Apostolus. Qui non laborat, nec manducet. Et alibi: Magis aute laboret unusquisti ut habeat unde tribuat necessitate patienti. Et Salomon: Propter frigus piger arare noluit: medicabit ergo in aesta . te, di non dabitur ei. Cum enim prohibemur cogitare de crastino .crastinum pro futuro remoto intelligendum est. Non est cogitare de crastino, annona praesenti anno prouidere. Susticit enim, inquit diei malitia sua, id est, satis est de praesentibus miseriis & necessitatibus corporis cogitare. Vt quid enim solliciti essemus de futuris miseriis ει penuriis,quas forte nunquam visuri sumus Θ Sollicitudinem quoque no Ilia in periculis & dubiis, di in quibus humanum deficit consiliit, ita in Deum ponere deberniis,ut de sollicitudo n ostia nobis prouidere non possit, tam e sollio eita oratione Deum sollicitemus, ut ipse nobis consulere dignetur di prouidere, qui non derelinquit sperantes in se. Quoniam ipsi inquit, cura est de vobis, tanqua, bono patrifamilias de familia sua. Simus ergo boni servi Deo: ci ipse erit bonus paterfamilias nobis. Si fideliter ei mini. stramus & ipse tam praesentia stipendia quam aeterna prPmia nobis fideliter prouidebit. sequitur pars tertia in qua hortatur nos Apostolus ad

sobrietate & vigilantia, dicens Sobris estote . vigilate in Orationibus, quia aduersarius vester Aabolus. tanqua leomyies,circuit, qω0ens que deuoret. Sobrios nos esse pra cipit Apostolus, no solum a comessatione & ebrietate, sed etia a calice Babylonis, id est,ab eboetate secularis cupidistatis. Hoc est quod Dominus ait in Evangelio: Videte ne grauentur corda vestra crapula di ebrietate,& curis huius seculi: ne forte veniat in vos repetina ealamitas. Sed quiano susscst sobrios esse, nisi etia nos oratione muniamur, addit: Et vigilate in orationibus. Porro in oratione nos praecipit vigilare, non solum ut in ipsa oratione non vagi

mente sed potiua intenti di vigiles simus, sed ut etia non

415쪽

RADU L. ARDENT II. Ioasolum in diurnis horis, sed etiam in nocturnis, in oratio/ v. , Ane meminerimus vigilare. Iuxta quod prscepit Ieremi- οῦ ο aliisdSurge dc lauda in principio vigiliarum tuaru . Et David; fluiduis. Septies in die laude dixi tibi. Et media nocte surgebam ad Ph= n. a. confitendum tibi. Et quare est vigila dum morationibus i Udnia uia aduersarius,inquit, Puter diabolus, tauquam leo rugiens circuit,quaeres quem deuoret. Quatuor reddunt dias bolum instructorem ad nocendum. Quia nunquam dormit. sed semper vigilat in insidiis : quia est inuisibilis, de

ideo magis nocere potest, quia naturali callet ingenio, quia est longaeuus, de ideo ex Ionga experientia versutior. Quia ergo aduersarius nosterita est munitus rideo maior necessitas nobis incumbit vigilandi. Tauquam inquit, leo

risgiens. Quando diabolus aperte saeuit leo vocatur : qua do occulte immittit nobis venenosas tentationes, serpens dicitur: quando per calliditatem nos circumuenit, dicitur .

vulpes. quando non in principio, sed in fine fallit. dicitur

scorpio vel draco. dc huiusmodi. Unde scriptum est: Su- P .s per Aspidem de Basiliscum ambulabis,dc coculcabis Leonem & Draconem. Sicut autem leo rugie do mittit quendam terrorem, & obstupefactionem animalibus ne fugere possint: ita diabolus adueniens solet mittere homi onibus quendam horrorem de stuporem, ne sibi cauere queant. Circuit quoque ad modum leonis ovile fidelium : ut si quem inueniat ab unione aliorum errantem. occidat. Circuit etiam unumquemque fidelem,ut si forte inueniat in eo aliquam partem minus munitam, per eam introea & perimat. Proinde fratres mei, maiori violentia unusquisque se custodiat, ne ab unione fidelis

gregis segregetur. Seruet etiam iuxta Salomonem, oriis Praueris ni custodia cor suum: ne sorte per incuriam nostram alia quis introitus in nobis ab aduersario repetiatur. Cui quo omodo resistendum sit,ostendit, subdens: Cui resistite ro res in me. Iunge igitur fidem eum sobrietate fc oratione. quas praemisit, dc habes tria per quae diabolo potes resistere. Per iobrietatem quippe vigilamus: per oratione diabolum expugnamus, di per fidem per charitatem operantem, fraudes di tentationes eius euacuamus. Vnde Paulus: In omnibus sumetes scutu fidei, in quo possitis ignea nequis.

416쪽

HOMILIAE

nequissimi tela extinguere. Et Dominus in Tuangelio: si

habueritis fidem quantu granu sinapis dicetis moti huic, transfer te de iacta te in mare dc siet Deinde excplo aliorum nos monet diaboli tentationibus resistere, subdens: Scientes eandem tentationem et qttie in nauudo est vestrae fraternitati sieri. Ac si dicat Non vos soli pugnas & tentationes diaboli sustinetis: sed etia omnes fideles qui in hae vita sunt, tam viri quam mulieres tam senes quam iunio ares, contra diabolicas luctantur ictationes. Propterea turre sit vobis viri, superari a ietationibus diaboli quas etiam ulieres devicerunt. Turpe quoque sit vobis barbati de calauti, superari a tentationibus diaboli. quas etia pueri de impuberes devicerunt. Turpe etiam sit unicuiq; molliorem Sc essceminatiorem esse. nec resistere tentationibus quibus innumerabiles resistunt.b equitur pars quarta in qua Apostolus spod et fidelibus pugnantibus Dei auxiliu affuturum subdes: Deus autem Dum is gratie . qtsi Docauit uos ni interna gloria fila in Chri

Dicitur autem Deus omnis gratiae quonia omnis gratia: largitor est . quia incipietis, proficientis, Soerficientis,co-

firmantis, de consolidantis. Et ipse qui vocavit vos per gratiam suam incipiente de perficientem, similiter per sua gratiam perficiet vos iri eis quae vobis desunt, de confirmabit vos ne cadatis, de consolidabit in alia vita, ne cadere potastis. Sed interponit, ostedens ad quid vocati erit nos,quia ad aeterna gloria suam, dc per quε vocaverit nos, quia per passones, quod ostendit,cum ait:. Modutim passos Modiacum aute ideo dicit. quia temporales passiones dc breuesci nulls sunt respectu futurae beatitudinis. Iuxta illud Pauli Existimo quod non sunt condignς passiones huius temporis, ad futuram gloriam quae reuelabitur in nobis. Et in quo vocaverit nos Z quia in Chi isto Iesu . Sed dc hoc ad singula referri potest. Quoniam Jc in Christo Iesu passi sunt. 6c in Christo Iesu perficiet. confirmabit. de cosolidas

bit Ipsi gloria cir imperi u pcr omnia secula sectitori , ametet. Ipsi quide est gloria : quonia sicut potens est hic dare gratia ita est potens in suturo dare nobis gloria. ipsi quoque imperiu: quoniam sicut potens est in diabolu de suos imperio

417쪽

perio suo refrenare. ira potens erit in futuro imperio iocos danare. Nos ergo ita tres, cum rogemus, ut det nobis

perfectam humilitatem, di spem in se dc iiducia n. det tas obiteatem. oc iidem,& in Oratione vigilantiam ceterasque virtutes, per quas valeamus diabolum supcrate. αgloriam consequi sempiternam. quod ipse praestarc dignetur, qui est benedictus in secula Deus. Amen. .

DOMIN lCA TERTIA

poli Trinitatem.

E Raut appropitiqua iter ad Iesum Publicani π teccato curiati

res, viati irem illum. Ouatuor capitulis distinguitur haec sectio fratres mei. Primo enim continet poenitentum ad Chraiiu in accessionem. Secundo Pharisto i ii inde murmuratione. Tetrio quod peccatores debeat suscipi ct etia quaeri, probationem. Quarto de uno peccatore conuerso. magis quam de quibusda rustis exultatione. O stendes igitur primum peccatores γα. Hetes accessisse ad Iesum, ait:

Erant appropinquautes ad lesion Publicani oe peccatores Et quia sinit ira mi etione possent appropinquare, subdit.

γ et otidiret verbri Dei. Patet ergo quia no solum corpore, sed etiam me te ad eum appropinquabat. Appropinqua ' P. bant enim tanquam infirmi ad Medicum : tanqua rei ad ipatronum: tanqua peccatotes ad misericordem: tanquain immudi ad lauachra: tanqua oues erroneae ad Pastorem reanqua caeci ad illuminatore. Quales accedere ad Deum

David monet.dicens. Accedite ad euin & illuminamini. P a a Exemplo horum accedite di vos peccatores frequenter ad audiendum verbum Dei: quia non potest aliquis libenter Dei verbum audire. quin malum incipiat ei displicere . . Sequitur pars secunda. in qua ostenditur Scribas Jc Phaoriseos aduersus Iesum murmura illa cuin subditur. Et intirmurabaras aduersus eua.Scribae cis Phari Dei. Est aute mur, 3 urmis muratio nec omnino occulta. nec omnino aperta lepre M Y d. hensio: media inter obiurgatione de detractionem. Pilaii-Gi enim. qui nesci ut bonii in alio amare, sed potius inuidere dc deprauare. nimietatem conceptae inuidiae non po terant iam omnino celarer nec audebant omnino propa. Iare, sed murmurabant. Nos vero fratres. inuidiam .det a

418쪽

Η o M ILIAE

alios mare, dubia etiam in meliore partem inclinare,precantem cora reprehendete . nec ei clam detrahere vel mur murare. Detractio quippe & murmuratio ex malitia occulta nascuntur, nec volunt prodesse, sed tantum nocer: Non enim ut proficiat, detrahit quis, vel murmurat, sed potius ut insaniet & noceat. Aperta autem reprehentio ubenigne fiat, di facienti,& cui fit prodest: dc si cui fit non prodest, facienti non prodesse non potest. Unde Philolophus ait: Aperte me increpa,non occulte me mordeas. Ecce. inquiunt ,hic peccatores recipit, s manducat cuilis. Mentiuntur, qui enim recipit peccatores, peccator est. Sicut qui recipit fures, fur est. Recipere quippe fure vel pecocatore, est eius furto vel peccato consentire. Porro pec-. -- catores recipere hac intentione, ut corrigatur: hoc no eli

recipere peccatores, sed fratres. Quod nos Apostolus precipit facere .dicens : Si mulier infidelis consentit habitare cum viro fideli, non discedat fidelis: sanctificabitur enim mulier infidelis per virum fidelem. Itaque iuxta Philolophum, illum tecum suscipe. quem tu pollis facere meliorem, vel qui te. Propter ad meliorationem alterius ex no-R . s. bis, praecipit Apostolus: Infirmu, inquit, fratre assumite. IDU.q. Propter ad meliorationem nostri ex aliis, ait Poeta: Nuite te melioribus 6'er . Si quis autem incorrigibilis per liliit, non est recipiendus r sed etiam receptus excludendus, ne nervitium unius multi corrumpantur. Vnde Apostolus: cor Auferte malum ex vobis. Et alibi: Haereticum hominem xii λ post primam &secundam correctionem deuita. Et Philossophus: Tales. inquit, iunge socios tibi ex quoru contu-cq-'da . bernio non infameris. Et manducat cum illu. Manducare mi μῆς ' quoq. exemplo nostri Redemptoris hac intentione cum ς. p peccatoribus possumus, ut occasione prandii eos corriga/- .ri mus. Et dum nos pastut corporaliter, eos spiritualiter pa- scamus. Ouia ergo Publicani & peccatores ad verbii Dei corristebantur, ideo eos recipiebat.&cu eis manducabat. Sed Pharisei etiam bona deprauantes, dicunt eum recipe/re, id est fouere peccatores. In quo ostendulse non Veram habere iustitiam. Qui enim vere iustus est, neminem damnat, peccatores non cotemnit, sed potius eis compatitur:

bona aliorum non deprauat, imo etiam dubia in melius

419쪽

interpretatur. At econtra iiii arrogantes iasti, Deum demisericordia reprehendunt, de peccatores aspernantur,oc etiam bona in malum interpretantur. Sequitur pars tertia, in qua Dominus per duplice probae parabolam, peccatores poenitetes non solum debere recipi sed etiam quaeri. Eii autem iuxta literam probatio haeca minori. Si enim homo ouem,vel mulier dragmam peroditam res utique temporales, irrationales dc perituras, cum tanta sollicitudine qu rit: inuentas humeris reportat, gaudet. 5: vicinos sibi cogaudere hortatui . quanto magis ii O mo hominem, fratrem suum, pro paeccato perditum, rem utique rationalem dc semper victuram, cum maiori solliscitudine debet ad salutem quaerere, repertum proprio labore ad Ecclesiam reportare, de de eius correbione gaudere, dc alios ad congaudendum monere. In quo fratrea

mei, nostra quod sine dolore nequeo dicereὶ confunditur duritia, qui plus dolemus de damno bovis vel ouis.

vel pecuniae nostrae, quam de damno unius vel multarum animarum . Si enim amittitur res temporalis,cum multa sollicitudine eam quaerimus, nos de alios fatigamus: non cessamus quousque eam inueniamus. Si vero peccando perit anima fratris, pro qua mortuus est Christus, non caramus: negligimus imb multotiens irridemus, vel etiam consentimus. Ut quid haee nisi quia charitatem proximi non habemus: qui ouem vel asinum praeponimus . Iuxta vero mysticum sensum , probatio est a maiori. Mystice enim homo vel mulier, Cluistus Dei sapientia intelligitur. Ouis vero vel dragma, in qua imago Regis inscribebatur. homo ad imaginem Dei factus accipitur. Si eryci Christus Deus dc Dominus uniuersorii, adeo fugitiuum seruum hominem dilexit, quod pro eo recuperando,nonaginta nouem oues in deserto. id est, noue Angelorum ordines in coelo corporaliter reliquit, hominem inter diuersos mundi errores quaesiuit, eius peccata in cruce portans, eum ad patriam revexit: de in hoe gauisus est, de ad congaudendum non ovi, sed etiam sibi. Angelos inuitauit. Nonne multo magis homo homine, frater fratre debet diligere,pro eo lucrando, omnia negotia postponer

cius salutem querer c, eius peccata po tale, &ad Deu eum

420쪽

reducere, de eius salute plusqua de lucris secularibus gaudere, di alios ad congaudendum moneret equitur pars quarta, in qua Dominus adaptans similia tudine, ait: ita gauditi erit in cαlo super I 'ro peccatore poe-Litentia agente, quam super nou Cintauotie iussis , qui non Andigent poeniteutia. Et quidem fratres mei, plus de amissia rei recuperatione, quam de re nunqua amissi, gaudere is,

lemus. Maius quippe est rem restaurare, quam coleruare:

α mirabilius est poli lapsum surgere, quam nunquam cadendo ita re. In quo etia illud notari potest. quod quidam

quanto grauius ceciderunt, tanto seruentiores rei urgunt..

Et quia illicita se comisisse sciunt, etia licita sibi abscidui: plusquam etiam iussa faciunt: nunqua se satisfacere credunt: perfecte mundum deserunt, ad coelestia toto desiderio tendunt: illa suspirisq& lachrymis deposcunt: pro eis pati quaelibet grauia facile ducunt. E contrario quidam, quia nullum graue crimen se comisisse putant, tepidi manent, nullo desiderio, nullis tu spiriis, nullis lachrymis, ad

coelestia inardesciit ed nec frigidi, nec satis calidi vivunt. Maius ergo gaudium est Deo & Angelis eius super seruo Iem unius poenitentis, quam super tepidam iustitiam plurium iustorum. Quoniam Rex plus illum militem diligi siqui post fuga reuersus, hostes fortiter premit . quam illii

qui nec fugit, nec unquam sortiter egit. Nos ergo fratres charis sinu duritiam & falsam iustitiam P barisaeorum euutemus, compatietes in peccatores & pauperes & amicios

simus auersorum conuersionem quaeramus. errantes cor

rigamus, ct ad Deu reuocemus. Nihil quippe plus acquurit nobis misericordiam, quam quod si facimus aliis misericordiam. Qiu ergo lapsi sunt, ad pristinum statum cum servo: e redeant, ut de conuersione sua luctum diabolo de gaudium Deo & Angelis suis faciat. Qui vero iusti sunt. nunquam tepeicat, sed semper in charitate di incompasosione proximi inardescant. & secum spolia captiuitatis ad Deum reportare sategant. largiente Domino nostro Iesia Christo . qui cum Patre S Spiritu sancto vivit®nat Deus. Per omnia secula seculorum. Amen.

SEARCH

MENU NAVIGATION