장음표시 사용
431쪽
salitatem, nulli charitatis ossicium exhibentes. 8c quasi homines non essent , eum nullo homine aliqua vinci uno tur assectione. Hos tepidos homines. vocat A postolus sine affectione, sine sedere, sine misericordia. Hos etiam i p. gom. . a bruta animalia damnat, quae sui generis animalia quadam fraternitate diligere solent. Equus socium suu subssequentem expectat, praecedentem libentius subsequitur. absentem desiderat, di hinnit. Quid ergo debet facere rationalis creatura ὶ Et quoniam quidam, licet compassione di fraternitatem quibusdam exhibeant, tamen in eos qui se laeserunt,immisericordes sunt: addit, misericordes video licet ad dimittendas iniurias nobis illatas. Hac enim conditione astringit nos Dominus , ut si volumus nobis di. mitti,dimittamus. Aliter nihil a Deo nobis dimittetur. Vnde Dominus in oratione Dominica Gb hac coditio. ne praecipit nos postulare, hoc modo: dimitte nobis de bita nostra , sicut & nos dimittimus debitoribus nostris.. Deinde subcontinuat dicens : Si non remiseritis peccata
fratribus vestris ex eordibus vestris, nec Pater vester coe-Iestis dimittet vobis. Si ergo fratres mei,volumus sum mum iudicem misericorde inuenire, simus & ipsi in eos qui nos laeserunt misericordes . Nam iudicium sine misericordia fiet ei, qui non fecit misericordiam. Et quomodo quidam nimis sunt misericordes in subiectos peccantes. Daddit: Modesti: Modestia fratres mei est libera, eondi-
, mentum,& tempera tia caeterarum virtutum. & sine ea. non virtutes, sed vitia sum. Modestia eni temperat mi sericordiam, ne cadat, vel in laxitatem, vel induritia: temperat etiam sapientiam ne ea dat,vel in calliditatem. vel in hebetudinem : temperat fortitudinem ne cadat, vel in audaciam, vel in timiditatem : temperat iustitiam, ne cadat vel incredulitatem, vel in negligentiam:temperat largiotatem ne cadat vel in prodigalitatem, vel in auaritiam. 'Amemus ergo fratres mei, modestiam. ut per eam inter contraria vitia, media eligamus & teneamus virtute. Et numilitas quomodo caeteris vitiis fugatis, demia nos impugnant se Uticium perbia, ad externum nos monet hie ad humilitatem, clam cst'betis
iobdit: Humiles. Hui pilitas quippe est co servatrix virtu- tu.Et qui sine humilitate caeteras virtutes curegat.q si
432쪽
puluerem in ventu portat. Multis quippe vitia c5culcat se & virtutes acquisisse. occasio superbiae fuit :& quia gloriatur se vitia deuicisse, deuincutur. Q'od bene signifkatur per Eleazarii, qui sub Elephare que occidit,occubuit, --, - quasi eum sub prostrato hoste, pio iternitur, qui de victo ἀisthim; fias ria vitior xi Heuatur. Proinde fratres mei propria recognomo',us scamus infirmitate.qui nihil ex nobis boni, sed tantu peca
cata possumus Siquid boni habemus, no nobis led Deo attribuamus. sunquam de vitibus. nunquam de meritis hostiis, sed de sola Dei nusericordia condamus. Dumque sumus in lubrica huius seculi via semper timeamus , α
quam magni ante nos ceciderunt, recogitemus.
Sequitur pars secunda, in qua monet nos Apostolus ad melimem retributionem,dices. Non reddentes maium pro malo. nec maledictum pro maledicto, sed econtrario beanedicentes. Porro quatuor sunt retributiones, reddere malum pro bono Veddere bonu pro malo: reddere malu pro malo: de reddere bonum pro bono. Prima est diaboli, det. membrorum suorum. Secuda est Christi di membrorum suoruni Tertia mediocriter malorum: Quarta mediocria ter honorum. Dominus in Evangelio ostendit non sufficere si bonum pro bono reddiderimus, nisi etiam bonum
pio malo reddamus, dices: Si diligitis eos quivos diligur, Mai. s. quam mercedem habebitis Nonne de AEthnici hoe faciunt 3 Sed diligite inimicos vestros . dc benefacite his qui oderunt vos , di orare pro persequentibus di calumniantibus vos. Hoeide dicit hic Apostolus. Et quod ita faciens dum sit. probat subdens. suia in hoe vocati estis, ut bene. dieitonean haereditate posmeatis. Ac si aperte dicat, no maledicatis, sed potius benedicatis: quia ad aeternam beneductionem vocati estis. Non enim de malo semine bona seges , nec de malo merito bona merces colligetur. Quae GH. a. 'enim ut ait Paulusὶ semina uerit homo, haee demetet . si ergo fratres mei, aeternam benedictionem consequi volumus, nunquam male.sed semper benedicamus. Si aeterna bona consequi volumus, nunquam mala, sed semper boona faciamus. Scriptu est enim de leprobo. Dilexit maledit. - ctionem, δέ veniet ei: Et noluit benedictionem, de eloga-
''' bitur ab eo Hoe ide probat auctoritate Psalmistae dicetis:
433쪽
esimi vult vitam diligere, Σ' diEs videre bonos, id est.
qui diligit,Avult videre vitam aeternam,coerceat liu quam suam a malo. scilicet cogitando. di labia eius ne loquatur dolum. Declinet autem a malo, subaudis opere. id est, nee cogitet,nec loquatur, nec faciat malum. Et quia hoe non sufficit, addit: σfaciat bonum. Et ita vivendo inquirat Pacem aeternam. Et quia no potest hic illa summa pax haberi,sequatur eam habendo pace secum, pace eum proximo. pacem etia quantum in ipso est) cum inimico:& it
poterit consequi pacem sempiternam. quia oculi d est rea spectus misericoratae, Domiuisiver hylos , ET aures eius ad preces eorum odiendas. Vititus autem ine Domini su- p.r facientes mala. Sequitur pars tertia, in qua ostendit Apostolus bonis
aemulatoribus neminem posse nocere. Sunt autem aemuolatores boni, qui nunqua malum, sed semper bonu aemuolantur: vitas bonorii vi latium curiosius post rutantur,
in mortuorum legunt: di quod melius in eis inueniunt. aemulatur. dc imitari conatur. Quod tendentibus ad peris Lectione, perutilissimum est. Unde legimus de iam to Antonio quod tumnus studiosis vitas aemulabatur uniuerso. . - - tu. Hine Apostolus: Aemulamini, inquit .charismata meliora. Ait etgo de eis Apostolus: Et quis est qui vobis noceat. si boni aemulatores fueritis in Ac si diceret nullus. Quia Deus no vult. imo tales amat de tuetur. Diabolus vel homo no potest, imo etia du putat eis nocere eis proadest: quia eos persequendo,vexando, etia occidendo, red- idunt gloriosiores, sic diabolus Iob: sic Decius Laurenti ut se Decianus Vincetium: dum putat extinguere. facit Dio xxiosum . Hinc Dauid de diabolo.ad Dominum loquitur.
dioens: Draco iste quem formasti ad illudendum ei, san Eenim in hoe diabolus illuditur,quod quando intendit electis nocere, si biipsi nocer. & illis auxiliatur. Hine subdi.
tur: sed re si quid patimini propter iustitiam beati. Quare
Quia teste Domino: Beati qui persecutionem patiuntur propter iustitiam, quoniam ipsorum est regnu coelorum. Timorem aute eorum ne timueritis inquit non con turbemini. Timor nimius ita quorunda rationem turbas
te solet, ut stupidi ci perturbati quid facere debeant, non
434쪽
aduertant. Caeterum nos fratres mei, non creaturam aliquam, sed Deu in creaturis timeamus. Timeamus, inquit.
cum dilectione. dc diligamus cum amore: qui timor non . insert tilbulatione, sed potius consiliu de consolationem. Sequitur pars quarta, in qua Apollotus nos monet D minu nostrum Iesum Christu sanctificare in cordibus nos stris. Porro Christum in cordibus nostris sanctificamus. quando corda nostra in eo sanctificare studeamus . Quod xtique fit, si vitam dc mores eius imitari satagimus: si do/ctrina eius sequimur. Sed simus mudi pro modulo nostro, sicut ipse mundus est : misericordes. sicut ipse misericors
est: iuiti, sicut ipse iustus est : sancti,sicut ipse sanctus est tui tandem mereamur esse ubi i pse est : quod ipse praestare dignetur, qui cum Patre di Spiritu seneto vivit ec regnat
Deus per omnia secula seculorum. Amen.
DOMINICA U. POST TRlNITATEM. CVm turboe irruerent ad audirent verbii Dei: Usessabar fecita stagnum Genesareth. Quinque capitulis distinguitur haec lectio fratres mei. Primo enim docemur cum quanta auiditare ad audiendum Dei verbum festinare debeamus. Secundo, perfruiliationem piseationis, significatur saepe accidere frustrationem praedicationis.Tettio,Domini exemplo instruitur praedicator. Quaro b, per captura piscium significatur Petrum & socios eius futuros piscatores animarum. Quinto. Petrum stupetem consolatur,& ei promittit ossicium praedicationis. Doc mur igitur primo hic fratres, cum quanta auiditate ad verbum Dei debeamus festinate cum dicitur: Cum turbae imruerent ad Iesum ut audirent verbum Dei. Quid enim aliud est irruere, nisi cum desiderio currere 3 Cum magno ergo desiderio, eum magna auiditate, ad audiendu verba Dei currebant, qui hac de causa ad Iesum irruebat. Quod ex hoc fratres mei, pr*cipue ollenditur, quod nec indigentiae, nec temporis, nec loci necessitate retardabantur quineum sequerentur. ingruit fames.clim iam triduo illum sastinerent. 5c tamen eum sequuntur. Ingruit nox,& tamen eum sequuntur. Ingruit loci angustia,& tame eu sequvns tur. Ita etiam, ut propter turbam angustiante nauem conoscendere. dc mare intrare copulsua sit. In quo fratres mei.
435쪽
RADU L. ARDENTII. 2 In quod sine gemitu dicere no possum in confunditur teporci tarditas nostra, qui ad audiendum verbum Dei vix co- uenimus .cduenientes vix audimus, audientes vix aliquid inde opere exequimur. Vbi fratres mei, est illa fames, de qua Propheta, imo Deus per Prophetam dicit: Mittam famem in terra, non famem panis aut vini, sed famem ausdiendi verbum Dei. Vbi est illa dulcedo diuini verbi, qua gustata exclamat Propheta: Quam dulcia faucibus meis 1 eloquia tua super mel ori meo sSequitur pars secuda, in qua per frustrationem piscatios vis significatur frustratio pridieationis, cum subditur: Et
vidit duas naites stantessectu ita tim. Videt autem Do minus miserado duas naues,id est circuncisionis & prspatii Ecclesias, adhue bonis piscibus vacuas. Et quare vacuas es Piscatores enim per totam noctem laborantes nihil coeperant,& ideo descendebat. & lauabat retia. Hoc quod tune accidit eis in piscatione, accidit frequenter in praedicatione. Piscatores, id est praedicatores, saepe praedicando laborant.& tamen neminem verbi dulcedine capiunt, nesminem Deo acquirunt. Quaret quia per noctem laborat. ec non in verbo Iesu. Duo quippE significantur esse impedimenta, ne praedi alio auditores capere possit: vel quia auditores indigni sunt, quibus proiiciatur: vel quia praedicator indignus est qui proiiciat. Quando auditores indigni sunt frustra laborat praedicator per noctem: quia absente Sole iustitiae, nullus potest illuminari ab homine. Nisi enim intus sit qui doceat. in vanum lingua doctoris laborat. Quando vero praedicator indignus est, qui vel sis hi vel aliis proficiat. in vanum saepe laborat, quia no prae dicat in verbo Iesu, id est salutis . sed in verbo ostentati nis: quia non praedicat ut prosit, sed ut appareat,quia praesumit de sua eloquentia, non de Christi gratia'. quia dei de non in verbo, id est, in praecepto Dei praedicat. Deus
enim indignos arcet a praedicatione, dices: Quare tu enarras iustitias meas,& assumis testa metum meu per os tuus Propterea fratres me , quando praedicatio non capit in vobis. flendum est vobis: ne fortὸ occulto iudicio Dei a graatia repellamini. Flendum est quoque & nobis praedicatoribus, ne forte indigni simus, qui vel nobis vel vobis
436쪽
prosciamus. Et tunc iuxta id quod hie legimus, debemus descendere,id est nos humiliare,& leuare retia, id est prε- dicatione nostram reuoluedo, si quid per inane gloriam. s quid per duriorem increpatione, si quid per molliore,s quid per insipientiam excesserimus, lachrymis abluere.
Sequitur pars tertia, i qua Domini exemplo eruditur praedicator,cum subditur: atitem in Piramum e. quae eras Si noni rogatut eum ut a terra reduceret pusillum. Et sedens d Ebat de nauicula turbas. Instruit igitur hie exemplo sui Dominus predicatore in quinq;.ouEdens. scilicet quem locum debeat praedicator tenere, quid Praedicare, quid rogare, quomodo vivere. unde docere. Quem locu tenere debeat, Osteditur cum dicitur: Ahendens. Praedicator quippe debet ascendere, ut altus sit, sicut EA. o. xradu, ita scientia di vita. Unde Propheta: Super molem excelsum ascende iu qui euangelizas Sion. Quid debeat tenere & praedicare. ostenditur cum dicitur: In unam na/uem cute erat 'monis. Dicitur aute nauis in quam ascendit,& una, di Simonis, id est obedientis: ut scilicet intelli. gat se praecipue debere di tenere & praedicare unitatem dc
Obedientia: Ecclesiae unitatem.& mandatorum obedieri.
tiam. uid debeat rogate osteditur,chm subditur. γ- Nit eum ut narrem a terra reduceret pusillim Rogare siquis dem debet praedicator Simone, id est Christum qui obediens fuit Patri usiq; ad mortem, ut reducat pusillu Ecclesiam a terra in mare: ut videlicet in statu tali sit, quod nec nimia habeat quiete & securitatem in terrenis prosperita tibus: nec nimia inquietudinem & timorem in aduersitatibus. Ne scilicet per nimiam securitatem & quietem torpescat & di luatur: vel per nimiu timorem & inquietudinem perturbetur di coquassetur. Quomodo autem de-x -- beat vivere ostenditur,cu subdituri Et sedes: sedere erum Wyborum mastistrorum est. Sedens quipph in parte inferiori requie-A . scit in superiori erigitur. Sie quoque in praedicatore, Interior pars interioris hominis, id est sensualitas. debet quieascere a sollicitudine temporaliu:& superior pars. id est ratio, per contemplationem erigi ad coelum Unde debeat praedicare ostenditur, cum dicitur: Docebat de nauicula
mi bai. Plaedicatot caim siue ad citeriores, siue ad interiores
437쪽
rio res loquatur, ipse tamen semper de nauicula debet docere. I ple enim temper debet esse in nauicula,non solum numero, sed etiam merito & doctrina.
Sequitur pars quarta, in qua per capturam piscium, significatur Petrum sic socios eius futuros piscatores fore animarum,clim ait ad Simonem Iesus : Duo tu altum, Erlaxate retia PVira in captitram. Porro Petro soli cquia futurus erat dux verbi) dicitur: Duc in alitim, id est, in profundum mundanorum hominum. Tam ipsi quam carae ris squia communiter futuri erant praedicatores dicitur: Laxate retia vestra in capturam. Sane si retia rigide tendantur, pisces resiliunt,nec capiuntur. Laxius vero tenta. pisces illaqueant di retinent. Praecipitur ergo discipulis ut laxet retia pisdicationis,ut scilicet peccatores per nimium rigorem dc duritiam non repellant, sed potius per relaxationem dc veniam eos retineant. Hinc est quod nouitiis ci rudibus, primum vita laxior indulgetur. Caeterum Pe- trus expertus se neminem per se posse ad Deum trahere,
iam nihil de se, sed de verbo Dei totum praesumit, dices: Pr.eceptor, per totam noZie n laboraules nihil cepimus: iuverbo autem ttio laxabo rete, Et eum haec f ciue it, concla fertint pisium mtibitudinem copiosam. Ecce fratres mei, quid valeat in vel bo Dei omnia facere. & de se nihil praesumere. ipse quippe qui nutu suo traxit pisces ad rete Petri, ipse solus per misericordiam suam trahit & capit peccatores in rete praedicationis. Vnde Dominus : Nemo poteli venile ad me, nisi Pater meus traxerit eum. Rumptaoatiar atitem rete eorum: ου' annuemut sociis qui erant iualia uarii, ut venirent cir adiutiarent eos. Et veneri ut sirimpletiertini ambas nauiculas, ita ut pene mergereutAr. Porro rete praedicationis rumpitur, cdmunitas Ecclesiae
per haereses di schismata superfluae multitudinis scinditur. Sed nullus piscis cadit, quia de electis nullus perit. Sed non sussiciente Eceses a Iudaeorum , impletur pariter de eleetis Ecclesia Geutium. Et ambae ita sunt populis repletae, ut pene inter huius tumultuosi mundi te pellates mergerentur, nec tamen sunt mei is, Domino illas pubernate.
Numerositas quippe malorum , quae in Ecclesia exciescit super numerum,pene sceum iustos uahit in perditionem:
438쪽
als Dbminus eis extenderet sustentationis manum. Sequi: ur pars quinta, in qua Petrum stupentem coninsolatur Dominus, & ei ossicium praedicationis pollicetur. Stupens enim Pctrus ad miraculum piscium , procidit ad genua Iesu,dicens : Exi a me Domine,quia homo peccator sum. In discrete loquitur Petrus,dum se peccatorem recognoscit, di veniae fontem a se excludit. Tale est ac si dice. Tet aeger medico: recede a me medice,quia infirmus sumet imo si infirmus es. medicum a te non separes. Si peccator es, medicum peccatorum Deum a te non elonges. P
tro adhue sic infirmo, quida hodie sunt similes, qui dum se peccatores considerant, viam vitae arripere trepidant: de tamen iacere in sui corporis ignauia non reformidant: diquasi in pertui batione consilium non habent, dum moriuntur & vitam timent, qui stulti di timidi sunt. Vera quippe humilitas, & si de se dissidit, tamen se omnia posse in Deo confidit. At stuporem Petti Dominus consolans ait: Noste thnere, consortium scilicet meum: quia te non grauabit, imo subleuabit: non tibi nocebit imo iuvabit. Ex boe, inquit, iam homi res eris capiens. Ac si dicat, de piscatore fies praedicator: pro naue reges Ecclesiam: praxete praedicationem: pro piscibus capies homines. Ac Peatrus & secij eius tracti miraculo, tracti promissione, tracti interna inspiratione, mox Dominum sequuntur. Nam subditur: Et subductu ad terram nauibus,secuti sunt eum. Sequentes Dominum ad praedicationem, abrenuntiant omnibus : quia non recte ossicium praedicationis assumi.
tur, nisi amor temporalium relinquatur. Itaque fratres mei, qua nuis peccatotes, quan uis infirmi simus, non debeinus diuinorum grauedinem mandatorum resurgere:
sed eum spe diuini auxilij fortiter inchoare: scientes quoniam Deus dat posse di perficere. Qui sicut fecit de opilione Regem: de piscatore praedica rorem: de persecutore pastorem: ita faciet nos de infirmis fortes: de inobedientibus,obedientes : de contemptoribus, sui amatores et ut inde eum benedicamus in aeternum. Amen.
mcunq; baptirati, mus tu Christo lisu, in morte. .cia. it a bar irati sumus. In h8c lectione fratres
439쪽
RADU L. ARDENTI I. at mei . ostendit Apostolus nos Cluistianos. qui in Christo Iesu baptigati sumus , debe e sicut in baptis imo promitiis
mus vitae munditia & nouitatem tenere. Facit itaq; tria.
Primo ostendit eos qui baptizati sunt in Christo ictu in morte ipsius esse baptietatos. Secudo ostendit qua utilitate. Tertio exponit quae dixerat obscure. Ait igitur primur quicunque bus ripa tisimus.Sed quoniam sunt baptismata Iudaeorum,& Gentilium,& Haercticoru, qui non mundant interius . addit in Gyrtilo Isiι, id est. in virtute Iesu Christi qui Elus habet auctoritatem baptizandi. Unde dc Ioanni per Spiritum sanctum dictum est: Super quem vi. deris Spiritum sanctum destendentem & nranetem super eum, stic est qui baptizat. Cael et i enim non auctoritatem. sed soluin ministerium habent baptizandi. Hinc est quod baptismus non traditur a bono ministro melius, nec a desteriore deterius: quoniam non ipsi, sed Deos baptizat, ipsi fundunt aquam, sed Deus mudat. Porro in hoc quod ait,
baptiratifumus tu Christo Iesu, no in tedit Apostolus de/mostrare sormam baptismi, quae in nomine patris, di filii iti spiritu sancti a Domino in Evangelio prouulgata est. Licet quidam eam dicant fieri posse in nomine Christi: eo qubd in Citii sto, id est, in uncto, dc ungens pater,dc unctio. id est Spiritus sanctus intelligatur. tu morte, inquit, ipsius baptirati stimus . Porro in morte Christi dicimur Triptato baptizari tripliciter, aut in morte, id est. in fide mortis: 'ἴμ' l. quom a sine fide mori: s Christi. nihil prodest bapti linus. Sicut enim Israelite ab ignitis serpetibus no liberabantur, nisi respiceret ad serpente aeneu in in palo erectum: ita nec μ' nos liberamur a peccatis vel a diabolo, nisi fide, dc spe. respiciamus ad crucifixum : aut in morte, id est, in emcacia mortis Christi. Tota quippe efficacia suam baptismus assumpsit a morte Christi : nisi enim Christus moreretur. non ablueretur reatus. Originalis peccati, sanguine, de aqua, que de latere eius profluxerunt,nec flameus gladius ab introitu paradisi tolleretur . Aut cert E in morte Christi baptizati sumus, id est, in similitudine mortis Christi, Unde & subdit: Guysepulti εnim sumus cu christo per baps risimu in mortem. Similitudinem assignat Apostolus inter baptismum nostrum di mortem Cluisti.Sicut entur Chri. Le a sto
440쪽
sus per mortem sepultus est, ut amplius non v ueret vita carnali,5c mudana, sed potius spirituali 5c coelesti, ita nos per baptismum morimur cic sepelimur peccato, ut de caestero non vivamus carnali vita de mundana, sed potius spirituali &ccelelli: Quod bene significatur per hoc, quod ille qui baptizatur, prius extenditur ad modii Christi pendentis in cruce. Deinde quasi crucifiguntur manus di pedes eius, dum operibus de pompis diaboli se abrenutiare confitetur. Postea totus peccato moritur de quasi sepelim tur , dum ad similitudinem triduanae sepulturae, in fonte' ter immergitur. Sicut fratres mei, quando baptizamur, quasi eum Cluillo sepelimur in morte, id est, ad similituo dinem mortis eius. Si tame fratres mei pactum baptismi tenemus, si peccato mortui sumus, si ad opera dc pompas diaboli no redimus. Nam qui baptizatur a mortuo dc iterum tangit illum, quid proficit illi lauatio eius tride, equitur pars secunda, in qua ostenditur qua utilitate baptizemur,cum subditur: inquenia liniati Chrylus resurrexit a mortuis in gloria patris: ita cor in nouitate vitaeam lemtis. Hac enim utilitate in morte Christi baptizamur, ut quemadmodum. Christus resurrexit a mortuis, dc vivit in aeternum noua vita dc gloriosa cum patre : se denos per baptismum resurgamus a morte peccatorum, de de caetero vivamus ad gloria Dei, noua de gloriosa vita
virtutu . Quod bene significatur per hoc quod puer post quam a fonte quasi a sepultura resurgit)noua alba vestitur, & cereo ardete illustratur. Et quod hoc per baptismunobis conseratur, probat Apostolus subdes: Si enim como
plantati DF ii sumus similitudini morti eius:simul s resur
rillionis mou. Quasi diceret: Si similes ei sumus in morte, similes ei erimus in resurrectione. Si similes ei sumus in labore, similes ei crimus in glorificatione. Proinde fratres mei, imitemur quantu possumus labore 6c passione Domini, etsi non sit qui nos erucifigat 5c occidat. saltem nos crucifigamus per ieiunium, laborem de abstinetiam corpus nostrum,cum vitiis di concupiscentiis . Occidamus in nobis vitia dc peccata ut resurgere mereamur, dc hic in anima ad noua vitam,& in suturo in anima simulci corpote ad gloria. Porro pulchre ait: complatatisimili