P. Cornelii Taciti ... Ab excessu Augusti annalium libri sedecim

581쪽

1ro P. CORNELII TACITI

Nec deerant e contrario qui ambitione solida, eonspicua arma,insignes equos, quidam luxuris Ρs apparatu conuiuiorum oe inritamenta libidinis ut instrumenta belli mercarentur. sapientibus quietis oe' Rei . cura. leuissimu quisis, γfuturi improuidus de uana tumens. Multis afflicta fides in pace, ac turbatis rebus alacres, o per incerta tutissimi. Sed vulgus m magnitudine nimia communium curarum expers populus,sentire paulasim belli mala, conuersa in militum usum omni pecunia,intentis alimentorum

pretiis, qua motu Vindicis haud perinde plebe

attriuerat secura tum urbe γ prouinciali bello, quod inter legiones Galliaει uelut externum fuit. Nam ex quo diuus Augutias res Caesarum composivit, rocul γ in unius folicitudinem aut decin populvi Romanus bellauerat. Sub Dberis in Caio tantum pacis aduersa Reip. pertiamuere. scriboniam contra Claudium incoepta, simul audita m coercita: Nero nuntiis magis rumoribus, quam armis depulsus. Tum legiones classess, quod raro alias , pratorianus urbanins miles,in aciem deducti, Oriens Occidems γ' quicquid utrinq; uirium est a tergo,

sub ducibuι aliis si bellatum foret, longo bello

materia. Fuere qui proficiscenti Ot boni moras religionems nondum eonditopum ancilium a ferrent. Aspernatus omnem cudiationem, ut Ne

roni quos exitiosam. Et Caecinna laalpes travis

582쪽

ANNALIUM LIB. XVII. 18r

grosius extimulabat. Pridie Idus Μar. commendata patribus Rep. reliquias Neronianarum ρ- Etionum nondum in fiscis conuersa3,reuocati ab exilio concessit iusissimis donum, oe ii peciem

magnificum, sed festinata exuritione usus erili.

sensum populi ac senatim pro se attolleres,aduerssum vitellianas partes modesti di si eruit: inscitiam potius legionum quώm audacia increpans, nulla vitestis mentione siue ipsius ea moderatio, seu scriptor orationis sibi metuem, contumeljs in vitellium abstinuit .quando ut tu consil's militiae Suetonio Paulins Mario Celso, ita in rebus urbanis Galerii Trachali insteuio Otho. nem ut, credebatur. E t erant q- -- ipsium andi noscerent, crebro fori usu cel re ς' adimplendas populi aures,latu 'sonam.Clamor uocess uulgi ex more adulandι nimia fausa, quasi diritatorem Caesarem,aut impe=atorem Augustum prosequerentur': ita studiis uotis certabant. Nec metu aut amore sed ex libidinei

583쪽

P R V E B A T iam tortuna in diuersa parte terrarum initia cauimperio, quod uarie tum,

Reip.aut atrox psis priuopibus prosperuaut exitio fuit. Titus vegpasianm e Iudaea incolumi adhuc Galba missua a patre,causam profection', officium

erga principem , oe maturam petendis honoriobus iuuentam ferebat. Sed vulgus fingendi aui, dum dispersierat,accitum in adoptionem .mat Via sermonibus sienium orbitas principis inteperantia ciuitiatis, donec unus eligatur, multos desinaudi. Augebat famam,ipsim Titi ingenisi quantacunq; fortuna capax, decor oris cum quadam maiestat prospera Vespasiani res,prasusAE responsa, oe inclinatis ad credendum an mu loco omnium etiam fortuna. Vbi Corinthi Achaia urbe certos nuntios accepit de interitu Galba aderant qui arma vitestis bestum jaffirmarent anxim animo, paucis amicorum adbibitis, cuncta utrins perlustrat. Si pergeret in urbem nullam Uscis gratiam, in alterius bο-

rem si septi aest vitellio, iue Othoni, obside

584쪽

iis, l

t in

ANNALIUM LIB. XVIII. e. Sin rediret,sssensam haud dubiu uictoris. Sed incerta adhuc uifctoria, . concedente ira partes patre lium excusatum. Sin Vespasitans s Lemp. susciperet, obliuiscendum infensarum de bello agitantibus. His ac talibus inter stem metum, iactatum, spes uicit. Fuere qui accensum desiderio B eronices reginae, uertisse iter cred rent. Nes abhorrebat a Beronice iuuenilis ani min. Sed gerendis rebus nullum ex eo im tedio mentum. Latam uoluptatibus adolesentia egit, seo quam patris imperio modestor.Igitur oram Achaia oe Asia ac laua maris praetervectin, Rhodu O- Cyprum insulas,inde Syriam aude tioribu spatiis petebat. Ais illa; cupido incessit, adeundi uisendi, templum Paphiae V eneris inochtuper indigena3 aduenas D. Haudfuerit longum initia religionis, templi situm, formam dea nes enim alibi sic habetur paucis disierere. Conditorem templi regem Aeriam uetus memo ria,quitaipsius dea nomen id perhibent. Fama recentior tradit, a Cinara saeratum templum, deam, ipsam conceptam mari, huc appulsam. Sed silentia artems aruspicu accitam, Cil cem Thamyra intulisse. Atq; ita pactu, ut fami ba uiri s ρο seri ceremoniis praesiderent. Nonne honore nullo regiugenin peregrinam sirpem antecelleret, ipsa quam intulerant sicientia bo spiter cessere: Tantum Cinarades sacerdos Dlitur. Hostia ut quisque nouisset, mares dei

585쪽

guntur. Certissima fides bactru fibris. Sanguianem ara offundere uetitu . Precibus igne pus ro altaria. adolentur, nec ullis imbribus quanquam in aperto madesunt. Simul 1 si dea non effigie humana. Continum orbis latiore initio

renuem in ambitum meta modo exurges, Et rao

rio in obseuro. Titus spe lata opulentia donus regμm, quή , alia latum antiquitatibus Graecorum genuo incertae uetustat; afthngit, de nauiga. tione primum cons luit. P quam pandi uiam, O mare prosperum accepit, de ρ per ambages interrogat, cam compluribus bomis. SOLDatus. Gacerdotis id nomen erat ) ubi laeta γ cogruentia exta, magni s cosultis annuere deam uidet, pauca in praebens γ' solita respondens,petito secreto futura aperit. Titus au Io animo ad patrem perue Ius, suoesis prouinciarum oe exercituum mentibus,ingens rerum fiducia accessit. Profligauerat bellum Iu icum vespasianus, oppugnatione finerosolymoru reliqua, duro magis arduo opere ob ingenium gentis pervicaciam seupersitionis,quani quod satis uirium obsessis ad tolerandas nec siιtates superesset. Tres, ut 'pra memorauimus, ipsi vespasiana

legiones erant, exercita besto: quatuor Mutia- .m obtinebat in pace. Sed aemulatio γ proximi exercitus gloria repuleratrinitiam. an tumi; ilru roboris diserimina labor, tantum his ui oris addiderat intrara quiet, in x perta

586쪽

AN N ALI UM LIB. XVII r. sh pertis belli labor. Auxilia utris cohortiu ala, rums, O classes reges, , ac nomen dispari fama celebre. Vsspasianus acer militiae, aut erre

agmen, locum calibis capere, nocitu diu, con-sbo,aes res posieret,manu hostibu3 obniti. ciabo fortuito, ueste habitus uix a gregario miliisse discrepans, prorsus, si auaritia abesset, anti-

ducibus par. Mutianum e contrario magnis centia oe opes ' cuncta priuatum modum supergressa extollabant. Aptior siermone, disso-stu, prouisus ciuiliis rerum peritu . Egregium principatus temp erametum ,s demptis utriuis uitiis,sori uirtutes misieretur. Caterum hic SD i siti Iudaea praepositus, uicinis prouinciarum adminis rationibus inuidia discordes, exitu δε- mum Neronis,positis odiis in medium cosuluere, primum per amicos: desu pracipua concordia

fides: Titus praua certamina communi utilitas te aboleverat , natura atq; arte compositin auliciendis etiam Mutiani moribus. Tribuni centuriones p uulgus militum, indusDia, licenotia,per uirtutes, per uoluptates, ut cuique ingenium alciscebantur. Antequam Titus aduenotare sacramentum Othonis acceperat uterque

exercitus praecipitibus, ut a solet, nunt .is, σtarda mole ciuilis belli, quod longa concordia quietus oriens, tunc primam parabat. Nanque olim ualidisima inter se ciuiu arma in Italia Galliaue, a tribus Oceldentis capta. Et Pom

587쪽

.; P. coRNELO TAei et rpeio, Cassim, Bruto, Antonio, quos omnes tros

mare scutum es ciuiis belrum , baud prosperi exitus fuerant. Audiisque saepius in Dria Iud , Caesares quam inspeciis. Nuila peditio te

monum, tantum aduersus Parthos mina uario euentu. Et proximo ciuili bella turbatis aliis inconcussa ibi pax. Dein fides erga Galbam. Mox ut Othonem ac Vitellium scelesis armis res Rosmanas raptum ire, uulgatum est, ne penes cateoros imperii praemia, penes ipsos tantum servitii

necessit- etoremere miles, oe uires sura circui picere. Septem legiones statim , cum ingentibus auxiliis Saria Iuuaeas: inde continua duae, legiones, bine Cappadocia Ponquicquid caHrorum Armeniis praestenditur. Asia γ caetera prouincia, nec utrorum inopes, oe pecunia opulentae quantum iussularum mari cingitur, γ parando interim besso seclusum tutums ipsum mare. Non fasi bat duces impetus militum. Sed bellantibus aliis placuit expectari bellum , cum in xi Ioruui las j nunquamsolida sides coalesceret. Neeresi re Vitellium an Othonem Dperstitemfor tui a faceret. Rebus secundis etiam egregios duces insolescere. Discordiam bis,ignauiam, luxuriem sui et uitiis alterum bello, alterum uictoria periturum. Igitur arma in occasionem ZRulere, Vespasianus Mutianus, nuper, ca

588쪽

A N NA LIvM LI s. XVIII. 38 Reipub. Multos diacedo praedarum stimulabat, ambigua domi res. Ita boni malist causi ψiuersis sudio par bellu omnes cupiebant. Sub

idem tempus Achaia atque As falso exterrita uelut Nero aduentaret, uario super exitu eiu rumore, eo, pluribus uiuere eum fingentibu credentibuου Q. Caeteroru caseus conatu 1; in constextu veris dicemus. Tunc serum ἰ Ponto, siue, ut ais tradidere, libertinus ex Italia, cithara

m cantu peritus unde isti super similitudinemoris propior ad fallendum fides adiunctis deis 'toribu , quos inopia uagos ingetibus promise

ses corrupera mare ingreditur: ac ui te satum Sothinum insiuiam detrusu i . militμm quosdam ex Orient ommeantium asciuit, O abnuentes interfici iussit,inspoliatis negotia toribus mancipiorum ualentissimum qMens armauit. Centurionem j Sisennam dextras, concordiae insignia, Syriaci exercitus nomine ad pratorianos ferentem, variis artibus aggressim est, donee Sisenna clam relicta insula, trepidus

Mim metuens aufugeret. Inde late terror, multis ad celebritatem nominis erecti , reru nouarum

cupidine oe odio praesentium. Gliscerem in dies famam fors discussit. Galatiam ac Pamphγlia' prouincias Calpurnis A prenati regendas Gauba permisierat. Data e ch e Misenensi duae tria remes adprosequedum, cum quibus Scribinum insulam tenuit. Nec defuere qui trierarchos noa

. '. mine

589쪽

P. CORN II TACITI mine Neronis accirent. Din maestitiam composius oe fides orum quouiam militum inuocaus, ut eum in Sγria, aut 'egpypto si fierent orabat. Trierarchi nutantes, ses dolo. alloquendos sibi , milites, oe paratis omnium animis reueri os firmauerunt. sed Asprenati cundia ex side nu tiata. Cuius cohortatione expugnata nauis, O inter se lim quis quis iste erat. Corpus insigne oculου coma, oe torvitate uultus, in Asiam, atque iude Romam prouectum est. In ciuitate discordi ob erebraου principism mutationes inter libertatem ac licentiam incerta, parua quoque res magnis motibus agebantur. Vibius Cristus, pecunia, potentia , νngenio inter claros ma isquam inter bouos, Annium Fatimm equeriris ordinis, qui teporibuis Neronis delationes facti. tauerat,ad cognitionem fleuatm uocabat. Nam recens Galba principatu censuerant patres, ut accusatoris cause noscerentur. Id lienatusconsul- ti, uarie iactati , prout potens uel inops re incidera infirmum aut ualidu retinebatur. Ad

haec terrore propria vi Crisius incubuerat delatorem fratris fui peruertere, traxerat, magnam senatu partem, ut indefensum, γε ina ditum dedi ad exitium posularet. Contra apud alios nihil aque reo proderat quam nimia pον

tetia accusatoris: dari tepm,ed3 crimina,quamouis inuisium ac nocente, more tamen audiendum

censebant. Et valuere primo: diruta, in paucor

590쪽

ANNALIUM L I B. XVIII.

dies cognitio. mox danatus est Fainus, nequas quam eo assensu ciuitatis, quem pessimis moribus meruerat. quippe ipsum Crinisum easde ac cusationes cum praemio exercuisse meminerat. Nec poena criminissed ultor displicebat. Lata interim Othoni principia belli, motis ad imperium eius e Dalmatia Panonia, exercitib s. Fuere quatuor lutoues , e quibus bina millia praemissa. Ipse modicis interuallis sequebanturi septima a Galba cousicripta. ueteranae, undecima ac tertiadecimai praecipui fama Quartadecumani rebellione Britannia compressa. Addiderat gloriam Nero eligendo ut potissimos. Vnde longa illis erga Neronem fides , ω erecta in Othone studia. Sed quo plus uiriuae roboris, e fiducia tarditas inerat.ume lationariata cohortes s praeueniebant. Et ex ipsa urbe haud spernec man f, quinq; praetoria coham res,o equit si uexista cῖν legione prima ae deforme iussu er auxilisi duo millia gladiato, ah sed per ciuilia arma etia fueris ducibus usurispatum. His copiis rector additus Annius Gal- Ius, ec vestricis Spurina ad occupandas Padi ripas praemissu . quouia prima cosiliori fusi a ceciderat, tr. Iresia iam alpes Caecinna, quesi- si inter Galli- ρ esterauerat. I sim Othο-

ne comitabatur sticulaturis lecta corpora, cum caeteris raetoriis cohortib' , ueterani e praetorio, ιlassicoru inges numerus. Nec id/Hue ψut cor.