장음표시 사용
111쪽
DE IUSTA HAERET. Pu NITIONCat holica quam nisi qui ' fideliter,firmitetr credide Abacis rit,saluus esse no poterit. Et Deus postqip Abachuchrphetam filij sui aduentum omiserat, haec subdit. Ecce
qui incredulus est,non erit recta anima eius in semetip- Hiero . M. Quae uerba in terptas Hieronymus ita ait: Si aut dubitauerit fides tua,& putaueris non uenire,qa spodeo, habebis O grandi poena,qcs meae animae disiplicebis. Iustus aut,qui credit uerbis meis, & de his no ambigit,. polliceor, habebit semium uitana sempiternam . Haec Rom. 1 Hieronymus. Et Theophilactus super illud ad Rom. i. Theor. Iustitia Dei in eo reuelabitur ex fide,sic ait. Cum enim ea quibus a Deo donati sumus mortales nequeant cogitation e copleeti, merito nobis est fides haec necessaria. quam si scrutari haesitando coeperimus omnium Γculdubio patientur iacturam.Haec ille.Ex his omnibus antissime colligit dubitationem uelut ex diametro pugnare cum fide,& per consequens eum qui dubitat,no esse fidelennsed haereticum censendum. Haec aut v de dubii tante diximus de illo solo intelligenda esse uolumus, uanimo deliberato in dubitatione tali persistit, q illvin-rer utrano dubitationis partem medium, re nutantem tenet.Alioqui si tarr dubitarer, qa magis ad ueritatem fidei,quam ad oppositam partem declinaret, non esset' dicendus hsreti cur, psertim si ex infirmitate quada dubitauit,uelut contingit in primis motibus,&in illis qui natura hoc lint ut sint in qualibet re ancipites, &dube, Ec assiduis conscientis scrupulis urgeant. Hic in admonendus est Iedio ut non putet oena duhitationem ci deliberatam, Sc constantem, Q quolibet circa fidem uersat satis este, ut hominem illa affeetiam haereticum reddere ualeat. Multum siquidem interest quid,aut quo quisque dubitet. Sut aliqui,qui de uerhis,aut de scripturis dubitant. Sut rursim ath, qui etsi uerbis,aut scriptu- . . ris integram fidem pbeat,de uerbo φ tD,aut scripturasse intelligentia dubitant. Credunt,inw,uerba esse uera, Momni prorsus falsitate carentia, quid in per illa uerba sta
112쪽
LIBER P R. I M V S . 39gnificetur, dubitant. Primum dubitationis genus circa . ea,quae ad fidem attinent,est prorsus interdictum: quia de ueritate eoN,quae Catholica fides crededa Oponat, dubitare non licet. Scam dubitationis genus ci circa il-Ia, quae firma,&constanti fide credere tenemur,absque haeresis, Se cuiusuis alterius criminis nota, haberi pol. Primo dubitationis gne hssitavit Nicodemus de uerbis tapi dicentis: Nisi quis renatus fuerit denuo,non pol ut is ' sedete regnum Dei.Dubitauit quidem quia non credidit uerba illa ullo mo posse fieri uera, alcvideo dixit: Quo pol honasci denuo,cum fit senex Nunquid psit inuentrena matris suae iterato in trare,&renasci Ad eundem prorsus modum dubitauerunt Iudaei discipuli,qui erant in Capharnati,de uerbis Xpi dicentis:Panis,quem ego Ioa r. dabo,caro mea est D mundi vita. Dicebant.n. Quo p : hic nobis carnem suam dare ad manducandum Dubi
tabant quidem:quia non credebat dietis ab illo. Cuius apertum est restina onium: quia uerbis Xpi auditis dixe runt Durus est hic sermo, Se quis pol eum audire Et tadem abierunt retrorsum, Zc ob hanc causam Xpi discipulatum reliquerunt . Scdo dubitationis me dubitauit uirgo Deipara cum Gabrieli Archangelo Deum ab illa in utero concipiendum, annuncianti riadit: Quo fiet Liu istud:qmui ivnon cognosco ' Percontatur quidem non quasi uerbis angeli dissidens: sed uerbis firmiter credes, α modum quo uerba adimpleri possent, non perpen dens, M de modo edoceri cupiens. Itaque non de reipsa:sed de mcdo,quo res exequi posset,dubitauit. Sic. n. uerba illa Deiparae uirginis interpretat Theophilaei', dicens. Non quasi discredens Virgo dixit:Quo erit mi Thest. hi istud sed ut prudens,d intelligens, ut discat, moduinquirit. Non.n. prius tale quiddam facitu est, necu posthac fiet.Ideo Ec ignoscit ei angelus,S non conden At,ut Zachariam sed magis modum docet. Nam Zacharias merito condenat, habuit.n.exempla multa, qu quide,
tae steril es fuerit uirgini aut nullii eSemptu erat.
113쪽
DE IV ITA HAERET. PUNITIONE Hsc Theophilachus.Et btus Uernardus liomilia A.sua Euangelium, missus est: eodem modo illa griosissimae Bem. Virginis uerba interptatur,lic inquiens. NO dubitat de laeto sed modum requirit, 'c ordinem. Ne c.n.qrit,an fiet istud 'sed quo ' Quasi dicat: Cum sciat Dias meus
testis conscientiae meae uotum esse ancillae suae non cognoscere uirum,qua lege, quo ordine placebit ei,ut fiatia istud Si oporruerit me frangere uotum, ut Pariam taleslium', Sc gaudeo de filio, S doleo de .ppotuo. Fiat inuoluntas eius. HaxHernardus. Iuxta hunc modum sancti dodiores,quoi doctrilia fulget eccria,ut sol et luna, uerbis sacrae scripturae plenissimam adhibentes fide de illoNintelligentia tapissime dubitauerunt, prout eomscripta apertissime testatur.Iuxta hunc et modum lcholastici theologi faciunt, cum plurimas qones ad discutiendum Oponun t, non qcr de re ipsa, quae .pponit, du-hitent sed de modo,& illius in telligentia.Absit n.ut credam' illos,toties dubitare,quoties aliquid in modii, Miacie qonis proponunt. Saepissime.n.qOneS proponunt, non quia dubitent ipsi: sed quia dubitationibus , a sorte in ali)s oriri possent,obviare uolui,de illis opportune mederi. Hoc autem sine ullo p sto,& cum magno naeti-- , to fit m abest,ut quis ob eam camillis digne improperare possit. Tertiti Ia iuxta quorundam opinione requiritur,ut quis haereticus dicatur, est, ut non totam fidem Catholicam deserat': sed solum aliut illius parte. Dicunt.n. illum,qui a fide Catholica prorsus recessit, es R dicendum apostatam, de non haereticum, Scita haereticum,ab apostata discernunt,hac rone,qil lisreticuS a licui particulari fidei articulo contradicit. Apostata uero oena prorsus fidem Xpianam,repellit. Ita docet Guido Carmelitanus in sua summa de haeresib'. Eidem subscribit Ioanes de Turre Cremata in opere illo,q d appellatur: Summa ecclesiaedib.q. partea.cap. i3. Veis in hac parte ego illis no consentio: qm hac rone oporteret co
cedere, ut haereticus hia per augmentum,& multiplic
114쪽
L I B E R P R I M U S. ' clotionem haeresium desinat esse haereticus. Nam Qui una. aut duas haereses pertinaciter asserit,iuxra istoN sniam, cx haereticus,ctii hic talis quotidie in aliam,& alia haereum Iabitur, quousq; totam orsus fidem Catholicam Getierat,iam iuNta eorundem siniana,Apostata, α no hereticuS dicetur. ergo haereses addendo desinit esse haereticuS.Hoc aut lateri,quam sit absurdum,nullus est sane mentis,qui non intelligat: quia non est r6nicon sonum, ut id, qa ab aliqua forma nonacclaturam aliut suscipit per eiusdem ibrios mul tiplicationem, nomenclaturam eandem amittat.Vt gra exempli,si homo ratione albe- cinis dr albus,quantulibet illi albedo addat,nunc u desi
ridimetis albus; go eodem modo,cum harictic'an nyeu dicat,nun in per quamlibet haeresum multitim dinem, desinet eme haereticus. Apostata, Sc haeretic usnon fiunt duo aliqua disparata,quae e dem conuenire noPΠ ut siunt homo, L equus: sed sunt tanui genus,& specieS,ut animal,& homo. Haereticus est nomen gnis, a sub se tot cotinet sipecies,quot sunt haeresum spes, quaS
nomineS pertinaciter tueri piat. Apostata est nonae sipeciei,ita ut omnis apostata censeri debeat hςreticus,non in econtrario omnis h eticus sit censendus apostata.
Et huic me iis fauet btus Thomas, qui in Scaa Scue,qone Io.ai tic. . dicit solas tres esse spcs infidelitatis, uidelicet: PaganoS,Iudsos, S H eticos: M sub nomine hqreticone contineri censet quotquot a fide Catholica, quam semel susceperunt,quolibet recediit.Et expissiuS. q. 2 art. I.in rnsione ad tertium dicit, i, apostasia noma portat aliut sipem infidelitatis: sed qnandam circunstantia' aggravantem iuxta illud. 2.Pet.2 Melius erat eis
ueritate non agnoscere, quam post cognitam retro ire.
bi apostasia non est spes distincta ab lisi est consequens est,ut nec ci apostata sit spes distineta ab lirretico .Eidelius siubscribit Guillelx us Ocham prima parte suorum Uialogo lib. . coz. Prsterea Omnis poena,quam iura aduersus hireticos decernulici limoi apostatis est infli
115쪽
genda: ergo limoi apostatς sub nomine ligneticora sunt comprehendendi: qniura de hsreticis loquuntur: qmalioqui nulla esset canonica lax per quam limoi aposta es puniri possent. Nam titulus ille, qui in quinto libro ' Decretalium inscribitur: De apostatis Screiterantibus haptisma,no hos apostatas concernit, qui a fide Catholica recesserunt: sed illis solii, qui ordinem clericatus,aut religionis quam semel fuerant professi, reIiquerunt. . Et hoc ibidem annotauit glossa in cap. i. eiusdem tituli. Sccofirmatur hoc plenius per capitulum,contra Christia noS.de haereticiS,lib. 6.illic. n. pcipitur eos, qui fide Catholica deserta ad ritus Iudaeo iv redierint,esse uelut ho reticos puniendos His igitur efficacissimis ronibus mo ius dico apostatam ct esse censendum haereticum: sicut ille,qui in unam solam haeresim lapsus est.In illo in ove, . quod aduersus oes haereses edidi lib. I.cap. aliorum se quutus sum latam,eo quod rem non bene tunc ut decebat)consideraui .Priore igitur illam siniam nunc recanio, Ec praesentem ampledior tanqua ueriorem. Quartum,et ultimum,quod absolutu,&cdsummatum facit haeret cum,est pertinacia. qua si subtraxeris, et si errorem fidei
contrariu quis teneat,aut doceat,non est censendus haereticus.Vnde Augustinus in Epra ad Glorium, Sc Eleu-Aut. . sium,quae est in ordine epila' eius.162.sic ait. Qui istam
quamuis falsam,atque peruersana,nulla pertinaci aiolitate defendunt,psertim quam no audacia suae psumptionis pepererint sed a sedit is,atque in errorem lapsis p
rentibus acceperunt,quaerunt aut cauta solicitudine, ueritatena,corrigi parati cum inuenerint , nequaquam sunt inter haereticos reputandi.Haec Augustinus. Et habetur haec uerba in cap.Dixit Apys. 24.q. 3. Contra haec forte quis obiiciet Innocentium Tertium huius nominis sum
naum Pon tificem,qui cisitus a' Comite Tolosano,quos oporteat dicere mai festos hsreticos,p er hςc uerba illi respondet. Super quo tibi duximus respondedum illos intelligendos esse manifestos haereticos,qui contra fidem Catholicam
116쪽
dunt eOIst errorem,uel qui coram praelatis suis conuieti sunt,uel consessi,uel ab eis sententialiter codemnati s per haeretica prauitate. Haec Innocentius,& hnr in cap. Super quibusdam,extra de uerb.significatione. Ex istis Innocenti) uerbis aliquis sorte contra ea, i de pertina'cia diximus argumentum sumet,sic inquiens . Innocen tius declarans, sint dicendi manifesti haeretici nunquade pertinacia fecit mentione: ergo pertinacia non est necessaria. Verum non ita res se habet,ut obhcitur,ne bene in eadem obiectione colligitur.Nam Innocetius lucnon tradiabat de haereticis in gnati: sed solum de haereticis manifestis.Ille enim tuc solum ad usita respondet, fuit autem qfitus non de pertinacia: sed de euidentia, Scmanifestatione delum.Dubium quidem non erat,qui essent pertinaces,aut haeretici dicendi: sed dubium erat,uhaeretici essent pro manifestis hiadi. Et ob hanc cam de pertinacia tacuit illam subintelligens, Ec solum de ma nifestatione,& euidentia, de qua solum fuerat interro gatus,respondit: Ex his igitur ossius, a diximus esse ne cessario requisita,ut quis haereticus sit censendus,talem colligo haeretici definitionem.Haereticus est,qui postinuerum baptismum.suscepit, δί fuit in fide Catholica sustficienter instructus, pertinaciter errat contra id, quod
scit ab ecclesia Catholica pro fide teneri, siue oppositu
ueritatis asserens siue de ipsa uetitate dubitas.Hanc deo finitionem non est opus amplius declarare : quia ex his, i diximus,est satis manifest .His ergo cibus bene con sideratis cuilibet erit satis euidens quatum errauit Besen ardus de Luthzemburgo, qui haereticorum catalogum texes,multos in illo posuit,qui nihil minus, quam haeretici dici deberent. Nam quosdam illic inseruit, qui nunquam fidem Catholicam in baptismo fuerunt pro- sessi,quales sunt Averrois, de Avicena,qui iuxta ea,quae diximus nullo pacto haeretici dici possunt. Quosdam et ibidem miscuit, qui eui sancicum baptismum suscepe
117쪽
DE IVsTA HAERET. PUNITIONE tut,in nullam in lapsi sunt lisresim,ut sunt marrant. Mopsarabes.Et certe ut ego existimo ille non intellexit, ciα ob quam cana dicantur Harrani, aut Hoptarabes: ideo operaeprecium duxi horum uocabulo Ist 1ignifica tiones explicare,ut inde manifestum sit, quam immerito illos inter haereticos recensuit. Marrani ab Hispanis
uocantur illi,qui pratium memoria,aut relatu aliosv prscedentium noscuntur a Iudaeis traxisse originem. Filius igitur Iudaeo F r,aut nepoS,aut pronepos,quamuis ipse iasit uerus Christianus,&fidelis Catholicus, semper ab
Hispanis uocatur Marianus . Quo fit,ut non ob culpa aliquam suam h sed ob solam paretum suoN maculam, ille uocetur Harranus. Nulla igitur est causa,Pp quam marranos inter hyeticos quis merito recensere debeat cum optime possit aliquis elia marranus , Sc uere Uatholicus,de fidelis.Fateor in marrani nomen esse inta me,et iniuriosum, tum Pp parentes,s quibus descedui, tum etiam pst Iudaismi suspicionem,quam semper contra se portant,ppea,quod experietia cognitum est,multos eo N ad Iudaeoni ritus,& ceremonias redi)M. Mopsarabes,nec haeretici,nec de haeresi suspecti sunt. Nulla enim errorem contra fidem Catholicam tenent: neque alicui haeresilauent,neque ab obedietia ecclesiae Romanae sunt separati: sed solis ceremoni)s,quas in diuini oricij ordine,& Missae celebratione tenent,a comuni Latinorum usu differentes. Quae ceremoniae,& 1i ab illis,quihus Romana utitur ecclesia disserant,non in sunt ab eadem ecclesia Romana,unquam reprobatae. Nam more illum Mopsarabum,Romana ecclesia approbate,olim
tota seruabat Hispania ita sancti Isidori Archiepi Fb-spalensis,&saneblidefonsi Archiepi d. oletani, qui ante noningentos annos illis eccleius pluerunt. Qui cele-hrandi mos a' tae illo adusque piatem diem in I oleto ciuitate FBspaniae opuleutinima , in ubusdam illius p
roch S perpetuo tenore seruatus est,&obseruatur adhuc.Extat et hodie in magnificentissima illa ejusdem .ci
118쪽
u. tatis ecclesia cathedrali insignis udam, M ualde opu-Ienta capella,in qua iuxta Hoplarabum ordinem,& ri tus,& ceremonias,missa quotidie celebratur, & statutis septem diei horis reliquum totum diurnum simul, Mnocturnum Deo offertur laudis sacrificium. Quo autetempore,& ob quam cana desierit hic modus seruari in ali)s Hispaniae partibus,qui uoluerit scire,legat gnatem Hispaniae historiam,quam illustrissimus,atque doctissimos Castellae,& Legionis Rex Alfonsus huius 'nominis Decimus composuit. Hic enim in quarta parte prae satae historiae cap.3. longam et scitu dignissimam de haere teXit narrationem . Verum quia apud alias nationes
haec historia dissicillime inueniri posset, ideo u Rex ille
doctissimus multis uerbis descripsit, breuibus ego Pe stringere decreui,ut rem scitu dignissimam ossius nota facerem,Tota Hispania,inquit ille,olim misis sacrificiuiaciebat iuxta morem Gotthicum a beato Isidoro, α beato Leandro,institutum, longe a' consuetudine & , tu ecclesiae Romanae diuersissimum. Hoc itaque more, Ec ritu ubique Hispaniarum seruato, Alfonsus Hispanis Rex huius nominis sextus,qui Toletum L Sarracenis recepit, onstantiam Gallorum Regis filiam duxit uxorem. Qus cum uidisset sacrum Missae officium loge alio more,& ritu in Hispania,quam in Francia celedrari, qmores,& ritus ecclesis Romans in illo officio seruabat, Crauit maritum Regem,ut morem illum,& Μillae ceremonias ex uniuersa prorsus Hispania tollere M loco illius Gallum substitueret,qui Romanae ecclesis erat conformis. De qua re nihil uoluit Rex definire: nisi prius uepar erat) consuleret Gregorium septimum huius nona, nis sumnaum Pontificem,qui tunc uniuetioeperat ecclesiae.Pontifex uero re ut decebat plene examinata,leg tis respondit,antiquum Hispanis morem,qui bonus αsanctus erat,& a sanctis patribus institutus,no elia de serendum, quanimo' potius per omnia seruandum. Rς-gina uero iterum Regem pro abrogado illo ossicio in-
119쪽
: DE IV A HAERET. P UNITIONE. stantissime precatur,cuius uotis Rex satisfacere cupieri conuentum generalem tam ex ecclesiasticis, quam exsecularibus congregatum celebrat. Huic congregationi Re Reginae uotum prodit, petitui, ut illi latis facere uellent,cui Regins petitioni cum Omnes contradicerct, tandem ex illotu omnium, & Regis concordi sententia decretum est,ut res haec armoruet coctissitu definiretur, datis duobus,qui duello pugnarent,alter pro ossicio Got thico, aut Mopsarabico a' toto regno eligendus, alter
pro ossicio Gallico aut Romano a' Regina, & Rege sugnandus . Ventum est ad pugna,& qui pro ossicio Μο-psarabum decertabat uictor euasit. Sed nec his uisis Regina quiescere uoluit: sed,ut sunt importunae, M pertianaces foeminae,quousque satis suis uotis fiat.Rege itent acrius,& uehementius solicitat,qui,ut Reginae placeret
totum regni conuentum, iterum hortatur,ut Gotthicuomcium deserere,& Gallicum, seu Romanum recipere uellent. Illis autem omnino contradicentibus ex comani olum consensu decretum est,ut magno aliquo, atque
uasto igne accenso duo libri in illum proh cerentur, quorum unus Missae ossim contineret iuxta ritum Gallicia, alter iuxta antiquum Hi spaniae morem. Et illo die, quo haec facienda eran indidium est a Lernardo Archiepo Toletano generale ieiunium res enim haec Toleti agebatur)ut per ieiuni j meritu Deus exoratus reuelare uel let per miraculi ostensionem,quid esset agendum.Pro- sciuntur duo illi libri in medio ignis,&libe qui Galli cum,sive Romanum tenebat onm,coepit ex igne stridorem quendana facere ,& statim saltu quodam ab igne resilqt Liber autem,qui ossicium Gotthicum, siue Μο-psarabum continebat,perseuerauit absque ulla laesione in medio ignis quousque ille fuit prorsus extinetus. Sed nec tanto miraculo uiso Regina cedere uoluit,ob quam causam Rex deinceps noluit regnum ut ante fecerat hortari: sed praecipere,&uarijs minis cogere,ut ossicio antiquo reli)to Gallicum, siue Romanum reciperent.
120쪽
LIBER P RI Μ v S. q3 Quod non sine lacrhymis fecere coacti,quamuis in ali quibus Toletanis templis mos ille, M ritus antiquus remansit, qui inibi usque in hodiernu diem seruatus est. Et inde ortum est uulgare prouerbium apud Hispanos: Alla uanieyes,do quiere Reyes. Quod in latinam linguam uersum idem est,ac si diceretur. Ad arbitrium Regum leges dispensantur. Hanc tam larga historiam hic
Tetexere uoluimus,ut aperte inde ostenderemus, quam
sine causa Bemardus de Luthzemburgo in suo Cat Iogo haereticorum, molarabes inseruit.
Desolutione quoriindam dubiorum, quae ex dictis inpraecedenti litulo oriuntur. CV, VIII,
Ex his, quae in proxime praecedenti cap. disseruimus, aliqua non paruae difficultatis dubia occurrere piat,quihus omnib' hic mdere decreui,ut omnem dubitationis causana tollam,&sic rem absolutam relinquam.
Primum dubium est de Catechumeno, qui nondum Eaptismum suscepit: sed solum habuit firmum propo situm suscipiendi baptismu, si ante qua baptismatis unda tingatur in altu; haeresim laberetur,an haereticus dici debeat .Et forte alicui uidebit talem no esse haereticum dicendum, nec uelut talem puniendum, Ppea qanon' dum baptismum suscepit, ato ideo eccriae domum non intrauit, de percora sequens eccinariudicio nondum fuit
subiectus. Sed qui sic sentit,maxime fallitur, α toto ut dr)errat coelo. Nam Catechumenus, qui firmo animo statuit baptismatis unda naudari, si in hoc proposito inseverans ab hac luce necessitate coactus sine aquς aspersone decedat,oculdubio saluabit qua etsi baptismo aut non sit baptizatus,est in baptismo flaminis, qui per secretam Sancti spus infusionem fit, baptizatus: de qu0haptismo Xps in coelos ascendes, scimus Apris suis semittens Spm,ait:Vos aut baptizabimini Spumo non post multos hos dici. Spu baptizandos dixit PP gram, quam in aduetu Spus sancti recepturi erant, de per qua ab omni Pctone inquinamento erant inundandi.Baptis