장음표시 사용
141쪽
ad solam paroci aut saltem Epi simplicem admonitio
Nem,suum tenetur reuocare errorem. Si aut parocum ,
Ecum contemnit,ppea quia ignorantes, ut frequetereos e me contingit,putat,tunc adhibendi sunt uiri doci, qui plici uerbo sine ulla argumentatione illum itent, atque item admoneant: quos si scdo,& tertio contem pserit,erit meo quidem iudicio pertinax censendus. Ex BarioL his omnibus apertissime conuincitur errasse Hariolum , qui in .LTutor.paragrapho.Tutores.isde suspec. tui. dicit illum esse ccsendum haereticu Ptinacem,&uelut tale puniendum,qui inquisitori aliquid asserenti non credit. Si oeg tenerentur semper credere inquisitori aliquid asserenti,uerum esset,quod dicit Bariolus oem illum censendum esse pertinacem, qui inquisitori aliquid de fide
asserenti credere contemnit. Tunc.n.ille persisteret Ieasma,a' qua recedere tenet,ato ideo iuxta plinacis demnitionem,merito pertinax dicetur. At no ita est,ut oeS necessario teneatur credere semper inquisitori aliquid a Diarenti,alioqui fiet necessario,ut homines tenean aliqnerrori,aut i, fresi credere.Pot. n. esse,ut inquisitor erraret
in fide: quia per officium sibi comissum non est cofirma tus in fide,nec laetus est in deviabilis. Nam i),qui pluri
mum Papor aut horitati fauent,admittunt allu errare pos, se in fide si illam,quam tenetur circa ueritatiS examinationem,omiserit sacere diligentiam. Sic docet Ioannes de Turre Cremata in summa ecclesiae. lib. 2. capit. I2.
multo ergo facilius errare poterit inquisitor, cum PiIlo non rogauerit Christus,ut fides illius non deficeret, sicut rogasse OPetro sacra perhibet scriptura. Novi ego inquisitorem,qui cuidam pdicatori indignatus est,eo R, publice pdicauerat confestionem esse ex iure diuino necessariam pcipit ei illi,ut smam suam publice reuocaret. Erat quidem inquisitor ille in iure canonico peritus,qui sorte legerat glosam decreto N in principio distinc'ionis quintae de pnia , dicentem confest: oncm non esse ex
iure diuino:sed humano , & Ahbatam in cap. Ois uiri-
142쪽
Mm sexus,extra de poeniten.& remig. hoc idem asserentem,at ideo putauit hanc esse irrefragabilem smam.
Percontabor igitur nunc Bariolum, an talis prsdicator tenebatur tunc credere inquisitori asserenti confessione non esse ex iure diuino:sed solum ex iure humano ' Si dicat praedicatorem no esse ad hoc obligatum,falsum igitur hac rone conuincitur esse,qe ixit,oem illum esse cesendum haereticum pertinacem, qui inquisitori aliquid asserenti non credit. Si uero dixerit Hariolus p dicatore illum fuisse obligatum ad prsceptum inquisitoris siniam illam publice reuocare, tunc fateatur necesse est,praedi calorem illum filisse obligatum ueritatena Catholicam recantare, & loco eius haeresim pdicare. Nam dicere cofessionem pctoist non esse ex iure diuino: sed solum ex iure humano,hsreticum est, M a sede Aprica per apertamsaiam iam danatum . Quam condenationem nos inse ruimus in eo opere, qer aduersus omnes haereses edidimus,in tit. de confestione. Non est igitur pertinax horreticus censendus,omnis ille,qui inquisitori aliquid assere. ti non credit,quia non omnibus,quae ille dixerit credere tenetur. Qn aut sit pertinax haereticus censendus,qui
inquisitori credere noluerit ex dictis, Sc dicendis in hoc capitulo,aperte constare poterit. Argm autem Harioli, quo ille suam laiam Obare Vr,nullius est roboris. Nam ex hoc,qSin prstata illa.l. Tutonparagr.Tutores. dr illum pertinaciter resistere, u iudici pcipienti no obedit, deducit Bariolus illum esse dicendum pertinace, qui in 'quisitori afferenti aliquid,non credit.Haec in argumen latio multipliciter peccat. Primo, quia lex illa non loquitur uis de omni iudicis mandato:sed solum de man- . dato inuentam per tuto tem laciendi, Sc tutor, qui vidi ci praecipienti tale inuentarium fieri,no uult obedire, driuxta uerba legis pertinaciter resistere iudici.Ex hoc aut particulari legis decreto,inferre legem gnatem ad ocm, qui non uult iudici obedire,pessima est illatio. Non est enim omnium negociois aequa conditio, ut sint omnia
143쪽
Iexilla loquitur,tutor tenetur obedire iudici praecipienti.at ideo si non uult obedire,merito pertinax dicetur. multatia sunt alia negocia, in quibus homines non tenenturiudici obedire: quia si semper, de in omnibus t verentur iudici obedire,nun liceret alicui a madato imo ditis appellare.fieret inde necessario,ut supior iudex,
quem appellauit teneretur semper smam contra appetu
lantem dicere ppeaqcriniuste appellauit. Costat aut multom appellationes iustas esse, Ec uelut tales a stipe riore iudice declaratas: Ex quo manifeste colligit illos tunc non fuisse obligatos iudicibus inferioribus obedi-re,a quibus fuit licitum appellare, Sc per cosequens noesse tunc pertinaces censendos. Scdo errauit Hariolus in praelata sua argumentatione: quia etsi uera esset o
illum esse censendum pertinacem, qui iudici seculari noi Mult obedire,non erat inde trahenda consequentia ad illum, qui inquisitori de rebus ad fidem expecitatibus ali Quid asserenti non uult credere. Qi si res,qus ad fide spel ' citant non sunt eiusdem conditionis cu uegochs forensi- hus,nein eadem mensura cum illis metienos, Nam res, et , v quae ad fidem spectant,omne humanum iudicium supei.co .i rant at ideo dicit Paulus,fidem nram non esse hi sapae' '' tia hominum sed in uirtute Dei.Propter qct in illis no tenetur homo inquisitori aliquid asserenti obedire: nisi co
stet illa,quae asserit ab uli ecclesia teneri,in qua uirtus,et sapientia Dei elucent.Forensia autem negocia non inv tam sublimia, ut humani intellectius uires superent,at' que ideo ex sapientia hominum illa pendere possunt. Tertia concluso: Siquis inciderit per ignoratiam m haeresim aliqua, dea paroco, aut Epo,aut quocu alio homine fideli fuerit per euidentia argumenta admonitus,assertionem suam esse contra fidem Catholicam,tenetur statim errorem suum reuocare: qa si non fecerit, erit pertinax, Sc haereticus censendus. Hsc conclusio est
satis nora cuilibet si considen i, w nihil iterest a quo sis
144쪽
edoceatur,modo sit illi ueritas aperte ostensa: quia sui omnes sapientes philosophi docent)semper considera dum est quid, Sc no a quo dicantur. Praeterea ApD Paulus ait,fidem nrana non esse in sapientia hominum,esset aut in illo' sapientia, si eadem admonitio a subdito fa-dia non esset aeque potens,ac si fieret ar prslato. I ursium si is,qui per ignorantiam contra fidem Catholicam errat,postea per seipira legens in aliora libris,inueniret argumen ta,quae aperte Catholicam ueritatem conuince Tent,tenererur sine ulteriore monitore assertionem sua erroneam reuocare: ergo si aliquis alius per euidentia argumenta eandem Catholicam ueritatem illi ondat, tenebitur etiam assertionem suam erronea reuocare. Sed
dicet aliquis. Quae igitur erit dria inter illum, qui a praelato, δί qui a' subdito monitus est 'N6nne erit aliqua excellentia in praelato supra subditum magna quidem,ΠIatus siquidem illum, qui cotra sidem catholicam erras,
potest etiam nollentem uocare, ut coram se appareat,
dc ab illo fidei rationem exigere: potest quidem copet Iere illum,ut argumenta,quibus ille fidem Catholicam persuadere conatur audiatdyotest etiam illum ad sui e roris reuocationem constringere. Etsi in his , M alijs ad suum officium pertinentibus obedire contempserit, PO- terit illi, iuxta criminis sui meritu, debitas infigere poenas. At subditus nihil hom pol,quamuis ad illius legitimam monitionem aeque teneatur errore suum reuoca
re,ac si fuisset a suo praelato admonitus. Haec de admonitione ab inferioribus sumo Pontifice facta di sta sunt.
An autem idem prorsus sit dicendum de admonitionea summo Pontifice saeta,uatij uaria loquuntur. NOn.D. Inter omnes de hac re conuenit. Nam quidam eadem mensura summum Pontificem in hac parte metiuntur, qua csteros Epos,& diat illum etiam hac lege teneri,ut paratus sit omni poscenti rationem reddere de ea, quae in eo est fide. Quam nasi reddiderit, neminem pse illius admonitionem obligari diat ad reuocationem sui erro-
145쪽
DE IVsTA HAERET. PUNITIONEris,quem contra fidem Catholicam Pp ignoratiam tuetur.Huic opinioni fauet Guillelm' Ocha par. I.Dialog. c. 2o.M Ioannes Gersom in prima parte Alphabeto I ubi disserit,an liceat in causis fidei a summo Potifice appellare oego in contra sentio,iutius esse putans, credere simplicem Papae admonitionem satis elle, ut quis errorem suuna reuocare teneatiar praesertim cum ille rem ut
decet adhibito prius uiro N docto hi cosilio,plene examinauerit. Nam alioqui etiam liceret in causa,qus est de fide,a Papa appellare, qct' nefas est dicere, cum non
sit,ad quem confugere possit, aut appellare. Si dicas ad concilium posse fieri appellationem. Ridicula quidem appellatio,quia hac uia essemus semper dubij, Sc lagueremus line ulla spe medicinae,cum tam dissicile sit concilium congregari legitimum,ut iam sit pene impossibilem tot principum simultates, qui perpetuo, dc irreconciliabili bello inter se digladiantur. Praeterea,hac uia ansa pbetur cuilibet omnes,quas uoluerit haereses impune docere,quia cum a Papa damnatus fuerit)statim concilium appellabit.Fecit quidem hoc Lutherus, cum se a Leone decimo damnatum intellexit, qui in postmodurumorem de congregando concilio audiens,libellis editis concilio detraxit dicens, non esse obtemperandum concilio,ut omnibus palatiis faceret,se,non ut ueritatem disceret:sed ut sua pertinaciam aliquo fuco tegeret, concilium qu nuncν congregandum sperabat appellasse. Deinde ridiculum est dicere,m cuiuslibet hominis dubitationem in fide,congregandum fore cocilium qa triscum illos,qui oppositam partem tuentur,fieri oport e-ret. Si hoc neges dicens, Papam posse sine concili) congregatione per euidentia argumenta errores contra fi
dem tape conuincere,quapp non semper erit necessaria talis concith congregatio. Sed quid si erras per ignoratiam neget argumenta illa esse ullius valoris, de dicat nihil prorsus cotra suam assertionem: eiscere e Quis tunc
erit iudeae qui de argumento υ ualore censeare Si dicaa
146쪽
LIBER PRΙΜ V s. sue iudicio uirom do sto iv credendum esse, qui dicent talia
argumenta esse ualida,etis tunc coaetus fateri,authori
tatem summi pontificis minorem esse in cessira fidei', cpauthoritas uiro Ist docitoN,cum illa pcdeat ex ista . Quo fit,ut quoties de argumentoN, quae a Papa fiunt, ualo re, Meuidentia fit disceptatio, oporteat necessario concilium appellare,qa nullus sanae mera tis dicet.Erit ergo proculdubio ut ego censeo simplici Papae monitioni semper credendum,praesertim si ille laeta prius cu multis uiris docis collatione rem plene ut decet examina uerit.Alioqui nihil certi in multis rebus ad fidem perti nentibus lire possemus: quia multa sunt ad fidem pertinentia quae per solam Papae definitionem firmiter tene mus, in quibus nullam prorsus su ae definitionis causam
Potifex dedit. Sed dices.Ergo fides nra esset in hominis alicuius sapientia, si ad solam simplicem illius monitio
nem teneretur quilibet suum errorem reuocare, I rideo
non erit in sapientia hominis: sed in uirtute Dei qui dixit se rogatura o Petro, ut no deficeret fides eius. Sitia Lucita Papa,omnium uiroN doctora consilio post habito: sed soli suo iudicio initens aliquid definire tentaret,quo casu illum,errare posse non dubito, tunc ego crederem, ibium debere reddere rationem de fide,ad quam alios cogere tentat.Praesertim si res est talis, quae multo exam,
ne indiget, Ec circa quam uiri docti, dc alias Catholici
haesitant. Et talem simplicem Paps admonitionem ego non putarem esse satis, ut quis contra illam sentiens, sit eo ipso nima & per consequens haereticus censenduS. Petrus siquidem quamuis summus Ponti sex compulsus fuit ab Apris, de fratribus qui erant in Iudaea, reddere Arationem quare intrasset domum Cornelij hominis ge-tilis,de cum eo fusilet conuersatus. Decretum aut circa
fidem a Pontifice editum, etiam si in eo non reddat ratio, quae ad talem fidem cogat,qm ut supra docuimus satis est ad haereses conuincendas, illud erranti ondere, satis esse existimo pro legitima admonitione ita ut sise
147쪽
DE IVsTA HAERET. PUNITIONE. quis contra illud sibi notum repugnauerit sit pertinax .
. per consequen Shaeretic S censenduS: Quoniam,etsi nulla in illo decreto apponatur ratio, quae illum ad tale decretum ededum mouerit,credere in oportet, eccnam Duquam tale decretum recepissemisi illi constitisset fuiLse magna cum ratione editum. De protesatioue fidei ante a sertionem haeresis ab aliquo ficta, ara
ualeat illum ab haereseos nota liberare. Cap. XI.
Viti docili& fideles conliderantes fideinrete suhlimitatem,quae omnes saepe humani intellectus uires supat, cu de my steissis fidei aut uerbo aut scripto tractare aggrediuntur timentes ne in ipso tractatu deficiant, Sc sic haereseoS macula,quam nauxime horrent, inficiantur in initio suae disputationis protestari solent, se nolle,uel la tum pilum a recta fidei Catholicae rra deficere: sed in o nanibus se eam fide uelle ampleciti quam Catholica tenet eccria,&sic eiusdem Catholicae eccriae definitioni, Ec censurae se in omnibus subhcere dicunt . Quod si in postem aliquid contra Catholicam side eos dicere contingat,ex tunc se per imperitiam, aut incosiderationem id dixisse protestantur, Jc ex tunc se id reuocare dnt, ac pro recantato liri petunt. Hoc me fecisse recolo in praefatione illius operis,qcraduersus oes hsreses edidi,&in hoc ope tum in prs fatione, tum ci alibi saepe id me dixisse scio.Dubitatur igitur c pleris , & non immerito,ud hae protestationes ualeant,an hi,qui aliquid contra fide Cathol: cam asseruerunt, possint, de debeant ps limoi
protestationes Deos factas a crimine,¬a litoreseos excusari Ut aut de hac re aptiorc, & firmiore pro sera mus definitione dupli cc in ea oportet tire consideratione. Nam excusatio illa de crimine haeret eos,arr est apud Deum facie la,qui nouit secreta cordium, alli apud ho-m:ne S, qui solam uidet ea,quae foris patet . Pot siquidcaliquis apud Deum excusati,qui tra apud hominum iu dicium non erit excusatus, Sc econtrario. Deus squid cnon iudicat:nisi iuxta nostrae conscientiae testimonium:
148쪽
L I B TV P R I M v s. ' ς quia agnosces qualis in nostro pediore lateat sides, qualis etiam sit eiusdem fidei a' nobis facta protestatio tale
de nobis profert si iam,non curans de alijs, quae a' nΟ- his uoce proferuntur. Humanum iudicium id solum c sidera quod latis agitur, Scita solum aduertit opera,et uoces, Sc alia qus foris patent,ut ex illis tanquam eX cI-husdam signis con clat,quid in corde lateat. Cotingit autem saepe,ut ea,quae foris patent, non sint uera signa eorum,q sunt in corde: ut manifestum est in uiris hypocritis: qui aliud foris simulant, S aliud corde versant Hinc euenire necesse est,ut multi apud Deum sint inno centeS, quos humanum danat Iudicium: multi econtrario humano iudicio probati, a reprobi sunt apud Deu. Prius igitur de excusatione apud Deum dicamus: posmea de excusatione apud homines. Sit igitur de hac re talis concluso.Protestatio generalis de fide,&conditio- nalis de haeres reuocatro,si uere,& ex animo fiant,exculant cora Deo ab hsresis crimine eum,qui per ignoran tiam in aliquam lapsus est lisresim. Haec conclusio inde erit cuique manifesta,si consideret,quod is qui uere, M intimo corde uniuersaliter fidem catholicam profitetur,& ex animo omnem damnat haereticum errorem,
paratus est: si errauerit corrigi, & ii in haeresim lapsusTuerit eam reuocare, & danare cum de illa fuerit plene edoctus. Alioqui non uere, re ex animo generale fecise set de fide protestationem,nec ex corde uero conditionalem de haeresi,sia quam labi poterat, fecisset reuocationem. At is qui paratus est,cum errauerit corrigi, etiali in haeresim aliquam per imprudentiam labi cotingat ut supra docuimus ) nunquam dicetur haereticus: qm ut Augustinus ait errorem suu nulla pertinaci animo-utate defendit. Neque in hac parte ullum pono discrimen si ille erret circa ea, u scire tenebatur, aut circa illa, quae nulla prorsus lege erat obligatus scire: qm quocu-que modo erret,si ille uere & ex animo fidem est in uni
uors a protestatus: α eodem ueraci animo haeresim
149쪽
DE IUSTA HAERET PUNITIONE omnem,si in illam labi contigisset,reuocauit,semper est apud Deum excusatus.Ille erum talis, qui sic fidem puro corde protestatus est, L haeresim si in illam labi contingat uere reuoca si circa ea,ri scire tenebatur,errat PPeccato ignorantiae,id est: quia ignorauit id,quod erat obligatus scir tenebitur apud Deu reuS,non in pro crimine haeresis dixi,&non immerito,si ex uero animo i, Iam fecerit de fide protestationem,aut conditionalem haeresis reuocationem: qi si non ex intimo corde: sed sola uoce, S simulato animo fide fuerit protestatus ni-
hil illi apud Deum suffragabitur talis fidei protestatio,
aut conditionalis haeresis reuocatio. Him.sunt, qui dir
cunt Deo : diae, diaei quibus in deus dicet in iudicio:
Quia non noui uos,discedite a me omnes,qui operamimia o ni iniquitatem.Hi et sunt,qui teste Apostolo, confitentur se nosse Deum,factis autem negant. Talis fuit maremus Lutherus in principio publicationis, Sc iactatio nis sua Ist haeresum: qm tunc uoce fidem catholicam testatus est,& doctrinam suam sanctae Romanae eccle. ει examini,& censurs se sub cere dixit: sed simulatam hanc suisse protestationem ultis postmodum, α clarissimis ostedit testimoniis . Quo factum est,ut nullam apud Deum qui scrutatur renes,&corda, habuerit de suis lifresibus excusationem.In eo sudem opere, quod Leoni Pontifici maximo huius nominis decimo nuncu patrit,hanc fecit protestatione. Primum protestor inut ille me prorsus nihil dicere, aut tenere uelle: nisi quod is,de ex sacris literis primo, deinde ecclesiasticis patri hus ab ecclesia Romana receptis, hucusque seruatis,&ex canonibus,ac decretalibus Pontificis habetur,ix haberi potest.Et paucis interiectis,haec subdit. Hac mea protestatione credo satis manifestum fieri, quod errare
Potero : sed haereticus non er Haec Lutherus.Fortassia hac sua protestatione Lutherus homines fallere potuis set,qui solum eari foris patent,intueturinon aut Deun
qui abditissimos cordis recessus suis oculis penetrRhNi
150쪽
quidquid in illis latet clarissime agnoscit. Quam uera
autem fuerit lisc protestatio, sc quam ex animo facta, ipse non loge postea declarauit, cum ab eodem Leone Decimo de suis erroribus admonitus, non solum no obtemperauit admonitioni,nec ad illius sceptum haereses suas reuocauit: sed pertinacius easdem tutatus est, Mineundem Leonem Decimum,cuius censurae prius se sub-hci finxerat,postea debacchatus est,& multis illii impetiuit illiu s. Non potuit diu latere hypocrisis: sed necesse fuit,ut ebulliens,atque sui impotens superbia, Sc insoIens arrogantia aliquando erumperet . De excusatione
apud Deum haec dicta satis esse putamus,nuc uero qualem generalis de fide protestatio ualeat facere apud homines de haeresi excusatioue,discutiamus. Vt autem antius,& clarius id facere possimus, oportuit id primo admonere,posse homines bifariam circa fidem errare, Scin aliquam haeresim labi. Sunt.n. aliqui,qui nescicies e rant. Sunt rursum alij,qui scientesa' uera fidei regula deuiant.Illos dico scientes errare, qui sciui aliquid esse ab uniuersali ecclesia definitum,aut ab ea pro uera fide re ceptum,& nihilominus eontra eiusdem ecclesiae tiam docere,aut opinari non uerctur.Ιllos uero in fide errare dico nescietes,qui ignorant aliquid ad fidem catholica pertinere dc proinde sentiunt, aut docent contra eande fidem. Si in scirent illud,quod opinatur, esse contra fide catholicam,statim suam statam reuocarent. His igit prsinistis,aliquas conclusiones sub iciam, exabus quid ad ad hanc rem pertinet facillime quisque intelligere poterit. Prima conclusio. Qui nescies errat in fide circa ea, qscire non obligatur,excusatus est ab ecclesia se talem generalem reuocationem. Haec coclusio est manifesta eae . -
illis,quae supra eap. 9. huius libri docuimus am ut ibi diximus nonoes aequa lege ad fidei cognitionem tenc tur.Qui ignorat id,quod scire no tenetur,non peccat,uautem non peccat,haereticus non est sergo,cl P ignora tiam eorunbu scire non tenebatur,erra per generalem