장음표시 사용
121쪽
DE IV ITA HAERET PUNITIONErmis igit, qui a theologis scholasticis flaminis dr: sicut
animas a peccatis mundare ualet,ita cisaluare. At extra a.Pe.3. ecci iam nO est salus. Est.n. eccria ut beatus Petrusiimterptatur) figurata Parcam Noe,extra qua quotquot inuenti sunt,periere,& soli,qui in illa intrauerunt, salu ti sunt. Ex his aperte consequitur eum, qui firmo animo baptismum aquae suscipere statuit,iam tunc eccriam imtrasse cum si in statu salutis,quae extra eccinam ut diximus haheri non pot:etsi hoc animς suae firmum esse O- positum eccinae palam ostendit,ab illa baptismum P hlicitus petens hoc ipso eccinae se subdidit quamuis ab illa baptismum,quem petit non susceperit.Et confirmatur per capitulum. Veniens,de presbyrero non haptizato.ubi haec hiar verba.Non solum per sacrna fidei : sed nfidem et sacri,quis efficitur Oculdubio membrum Xpti Haec ibi. Si per solam fidem fine sacro baptismi efficitur
homo membrum Xpi, ergo et membrum eccinae, quae
est corpus illius, ergo ab illa poterit iudicari, Ec puniri raniu pars, ct membrum illius. Quo sit,ut Catechumi nus,qui firmo1α constanti animo baptismii ab eccriapeihi, si post j suerat derecta fide edoctus, inhaeresim aliqi antein baptismum aquς suscipiat,labatur, S illana
pertinaciter tueatur, sit censendus haereticus,& uelut
talis:msi resipuerit puniedus,no in ut existimo) ita acriter,ac si baptismum aquae suscepisset. Haec in de illoso lo intelligenda esse uolo, qui post firmum de suscipiedo baptismaterpositum, suit sussicienter de re stafide edoetus,et post limoi doctrina receptam Γposita poenitens in haerelam lapsus est. Alios si in haeresim laberet antecbluisset plene de Catholica fide instrinst' ut infra Oxime dicemus)talis non esset haereticus censenduS. Scua dubitatio est de paruulo baptizato, Π an usum ronis ab infidelibus captus, Sc postea cum ad annos discretionis peruenit,fidem Catholitam noluit susciperet sed Mahometicam lege,de qua fuit instructus, est amplexatus an hic talis sit hireticus et apostata sesendus,
122쪽
LIRER P ΟΜ V s. t 44 3 uelut talis sit a Xpianis caperetur,puniendus Et qae. talis sit haereticus dicendus,Vr conuinci: quia omnia, uin uulgari haeretici definitione descributur, illi aptissime conueniunt. Nam haeresim pertinaciter tuetur,aut fide prorsus deseruit, post Xpmper baptismum id uerat. Ve' ego aliterdicendum esse sentio: qm ut quis horreticus merito dicatur mea quidem sitia non satis est illum haeresim post susceptum baptismum pertinaciter tueri, nisi post eiusdem baptismi susceptionem suerit de uera
fide edoctus. Sola siquidem fides insula,qus per baptis
naum datur, sine aliqua uiua uoce do 'horis exterius docentis,iuxta consonam omnium theologora smam, mi ni me sufficit ad credendum. Quo credet ait Paulus ei, quem non audierut Quo aut audient sine praedicante e RO.1o sicut scriptum est. Quam speciosi pedes Euangelizan- ωλι tium pacem,Eilagel1zantium bona. Sed non oes obe diunt Euangelio.Isaias.n.dicit: Diae,quis credidit audi tui raro Ergo fides ex auditu, auditus autem per uerbu .Xpi . Quibus uerbis Paulus Apostolus apertissime do cet ueram fide uerbi Dei praedicatione nullum homine per se assequi posse. Oportet igitur,ut haereticus non dicatur qui sine uerbi Dei pdicatione fidem plenam non est assequutus,quam ut diximus assequi non poterat. Indignum quippe est,ut quis damnetur: quia non fecit id, a nullo modo facere poterat.Idem et dicendum ceseo de Iudaeis, S Sarracenis Sc atris infidelib',qui ad ubia aetate baptisma suscipiunt,non esse illos statim dicendos haereticos i post baptisma susccpium,S antein de fide fuerint plene edocti, in haeresim altu lapsi fuerint.
De his.n.metito suspicandum est illos tunc ex ignorantia errasse,ac propterea cu tales suerint deprehensi,sunt docendi,de cum misericordia admonendi, etsi post ad monitionem dc charitativam correctionem in eundena labantur errorem,iam non ex ignorantia sed ex malitia illos errasse merito credet . Ille igit u baptismo suscepto ante annos discretionis captus a Sarracenis, Sc cum ii
123쪽
DE IVsTA HAER ET PUNITIONE Iis nutritus, illoist sectam colit, si postea a Xpianis capi contingat ut ego sentio) erit admonendus &de uera fide docendus, non tamen est haereticus censendus no
Tertia dubitatio est de illo qui baptizatus est no in uera Sc necessaria forma,qui etsi ue' baptismum no suscepit, in m baptismum, se Xpianum dicit Sc prs dicae dc pro tali ab omnibus existimari contendit, si hic hqr
sim aliin pertinaciter tueatur,an sit dicendus h eticus Guillelmus Ocham p arte I. suo Ist Dialogo N, lib.3.c. 2.&3.dicit talem esse dicendum tisreticum. Ego tame ab . illo in hac parte longissime discedo, Sc merito: quia omnis haereticus ab eccriae Catholicae domo quam se ei mel per baptismum intrauerat,exit. Nam btus Ioannes de haereticis in sua prima Canonica epra loques postinc uitii illos Antichristos esse dixerat,i,sc ait:Ex nobis exierui: Did . sed non erant ex nobis.Didymus Alexadrinus in expositione huius e prae declarat quo pacto haeretici sint dicedi Antichosti,sic inquiens. Consequens est.n. qa qui sei metipsos collegio fideliti segregarunt, Antichristi sunt. Quo non sunt Antichristi,qui contraria sapiunt, quam .Xpi confitetur ecclesia o Haec Didymus. Hi An tichristi eX nobis exeunt, quia ab ecclesis unitate cui se in Baptis
moinseruerunt,teparantur,sed eX nobis non erant,quia
inter illos qui ad griam aeternam sunt praedestinati,non sunt numerati. Hoc autem sic Obat Beatus Ioanes. Nasi fuissent inquit ille ex nobis permansissent utiq; nobii cum. Omnis igitur haereticus ab ecclesis domo recedit Atqui ecclesiae domum nunq; intrauit ab illa recedere non potest,eadem igitur ratione consequitur ut qui ec- clesiam nondum intrauit,haereticus esse non possit. Ille autem qui no iuxta ueram &necessariam Baptismi for mam est baptizatus, sicut non suscepit ueN Baptismu, ita nec etiam intra ecclesiae domum intrauit. Ille ergo Quis in haeresim ali ii labatur eam ui pertinaciter tueat, i haereticus dici non debet.Hoc autem tunc uem esse cre-
124쪽
do,qn ille sciuit se uera Baptismi forma qua oes Xpi
ni utuntur,rion esse baptizatum, Sc uult sic permanere. Tuc. n. nec baptizatus esset Haptismo fluminis,nec Eaptismo flaminis. Alioqui si ipso nesciente sic baptizat' est,putatas se bene baptizatum,tunc si usum ronis habet inuis non fit baptizatus Baptismo aque, est in baptizatus steriore Baptismo, Sc hoc ut supra dixim' satis est, ut haereticus merito dici possit. Quarta dubitatio est . An ille sit dicendus horretieus qui alicuius hominis opinionem ta firmiter tenet Sc docet,ac si esset uerus articulus fidei: Sc ita pro illius opi-xionis defensione est mori paratus,sicut faceret pro illis quae ad fidem pertinere sunt nota Et certe de hac re trahetius uellem alioue audire sniam quam dicere meam . Dicam in quod sentio ne gratis uidear mouisse qOne. Ego quidem non dubitarem talem dicere haereticum. Di ea q, ille talis errat in fide, Sc pertinaciter. Omnis aut qui post susceptum Baptismum, pertinaciter circa fide
errat, concorda omnium recite sapientium sinia censetur
haereticus, ergo iste de quo praesens agit sermo ccsendus est haereticus.A qctiste talis erret in fide, quia forte aliquis dubitabit,dubitationis cam tolla testimonio Augustini qui errore definiens in Enchiridio ad Laurent. c. 37.sic ait. Nihil aliud est errare,qua uera putare qa fabsum est,falsum P qaue' est, uel certum tires incerto, incertum ue pro certo,siue salsum sit,siue uent. Haec ille. Iste qui alicuius opinione putat esse Catholicam fide,et tam firmo animo illam opinionem ac fidem Catholica tuetur,incerta tenet O certis, ergo iuxta Augustini sen- tentiam,errat.Praeterea iste sic sentiens,eo ipsis ecclesiae Catholicae contumeliam facit, de illam iii fide errare putat,quia illa quae iuxta istius statam sunt certissima, ecclesia tenet pro incertis. Errat ergo,iudicio istius ecclesia: quia ut Augustinus dixit) errare est certuna lire .p sincer 'to. Haec autem de ecclesia quae diuino semper illustrae
spiritu quisquis putauerit, haereticus ab otianib' Callio
125쪽
DE IUSTA HAERET. Pu NITIONElicis censebitur . merito igr,ille dicetur haereticus a si cuius hominis opinionem ta obstinato animo ac fidem Catholicam tuet. Vt autem qS dicimus clarius ondamus exemplum aliquod ob oculos proponere decreuia
Eccria nihil de conceptione Dei parae uirginis hactenus definiuit, an suerit cu poto originali aut sine illo concepta e sed libeN cuim dimittit, ut quam uoluerit, de hac
re teneat opinionem, Sic.n.definiuit. Syxtus Potifex huius nominiS quartus,in extrauaganti qus incipit, Grave nimis,quam decretalem extrauagantem conciliu Tri dentinum sess.q.confirmauit. Siquis stante hac ecclesiae definitione , alterutram opinionem tu firmo animo tueretur, ut illam putaret esse fidem Catholicam, Ec admonitus de hac re,in eadem nihilominus sma tam pertin citer perseueret ut pro illa lit mortem subire paratus,hic talis abscs ulla dubitatione erit censenduS haereticus. Quia ecclesiae definitioni sic parere refugit, ut' illam e rare Pertinaciter credat, cum ea quae istius iudicio sunt cerra,illa pro incertis teneat. Ego quidem uirgine Dei- param sine peccato originali conceptam fuisse credo.
Quia hoc magis pili est, Sc magis dignitati matris Dei
conueniens, de filij eius totius mis humani redeptoris, dignitati, de excellentiae,nec pilum detrahens, Attame non tam firmo animo hanc teneo siniam,ut illam putem esse fidem Catholicam,atque ideo pro huius siriae rute la,non libenter ceruicem gladio opponerem. Et iuxta hunc modum de ali)s iudicandu este arbitror: ita ut cis quis opinionem aliquam de rebus fidei disseretem tam
firmo animo dc tam certe tuetur,ut tueretur fidem Catholicam,sit haereticus censendus. Nam fidem Catholicam tam constanti animo quisque tueri tenetur, ut si Papa,aut concilium urerecte congregatum deus cori-trarium docere permisisset, imo nec si angelus de coelo Gal. i. ut ait Paulus)oppositum an nunc1asset, illi credere non deberet.Tam constantem aut animum circa illa, quae
de rebus fidei sub controuersia tractatitur,nemini citra
126쪽
LIBER P Μ V S. sis haeresis notam licet tire. Nam qui tam firmo aio limoi
latas controuersas tueretur, ut ecclesiae illud dicenti noesset obedire paratus,eo ipso putaret ecclesiam in fidei definitione errare posse,quod est apertissima haeretis . Siquis uero ali in opinionem de rebus fidei differentem, quatumlibet firmo aio teneat: Sc putet illam esse fidem
Catholicam paratus tamen ecclesiae aliud docenti obedire,etiam si erret,nunquam ob hoc dicetur haereticuS.
Omdsit pertinacia. -sit pertinax dicendus, ut per hoc merito haereticus post censeri. Cap. '.
Quamuis longam, V ut arbitror satis exacta de haeretici definitione disputatione fecerim,ppid id quod de pertinacia ibi de dictum est, usquam forte haesitare poterat nesciens quid esset pertinacia : Ec quis esset plinax
censendus: ut si alia adfini posset merito haereticus Ap pellari.Vt igitur rem undiis absolutam relinquere: uisum fuit mihi necessarium,hunc nodum, in quo non modica uidetur esse perplexitas replicare.Pertinacia a pertendedo dicitur. Nam ut dixit Marcus Varro In quo no de hei plendi,& quis pertendit,pertinacia est.In quo uero
oporteat manere,si in eo perstet, perseuerantia uocatur.
Aliqntra in honam partem sumitur pro perseuerantia. Seneca lib.7. de beneficijs. Vincit malos pertinax boni- 1 tas,& Liuius ait: Vincit oia pertinax uirtus.Vterin pertinacem dixit pro perseuerante,pu nimiam illo iv inter se Uicinitatem. Nam ut ait Cicero in offici s) pertinacia LNitima est perseuerati quia utracp in rebus coeptiS persistit. Separantur in per id,circa quod uersantur quia in seueran tia occupat in bono, ptinacia in malo. Hac igitur uocis significatione pmissa,rei definitionem statuere Oportet,iuxta quam sit quilibet de pertinacia exami iadus.Peletinax est,qui persistit in errore,que sub reatu culpae deserere teneξ.Ex prima huius definitionis parte colligitur non solum illii esse pertinacem dicendum,qui salsum astetit: sed qui de ueritate dubitat. Qui ut supraseptimo huius libri capite ducimus ita errat,si de certa ue-
127쪽
ritate dubitat: sicut qui aliquid illi contrarium asserit. Quo fit,ut ita et quis possit esse Ptinax dubitando id,de
quo dubitare non licet sicut esset pertinax asserendo aliquid contra id,quod credere tenetur.Et ob hanc cam lo.co pro me citato docuimus,dubiu in fide esse dicenduhaereticum,si cum pertinacia dubitauerit. Tunc aut ali quem in errore persistere dicimus,qn admonitus,errore suum reUocare contemnit . Deinde additu est in definitione pertinacis,quod teneatur deserere errore i quo Plistit: im licet quis erret,si errorem suum relinquere non tenetur,nequaquam erit pertinax dicedus.multi udem sunt errore aliquo decepti,u sic errantes,non peccat Pin ea quod ueritatem illi errori oppostana scire non tenen
tur.Pot.n. quis citra Omnem culpam errare circa num
rum uim elementoN, motum coelo*,effectus si deIς, Naturas atalaum, L caetera limoi, ad quae scienda, fides Catholica no cogit. Nam Augustinus de limoi erroria hiis loqvcs 1 Enchiridio cap.2I.ita ait : In his at limoi sa istatibus,salua fide quae in nobis est, sallimur dc uia non reis ta,quae ad illii nos ducit,erramus. Qui erroresce si peccata non sun tia in malis huius uitae deputandi sunt, i ita subiecta est uanitati, ut approbentur hic falsa pro ueriS,respuantur uera pro salsis,teneantur incerta scertis.Haec Augustinus. Nec in his solum: sed et in his, i sunt in sacra scriptura expressa,piat multi sine omni labe
peccati errare, quia cum non ocs teneantur scire ola ibidem contenta;oportet,ut qui per ignorantiam alicuius illo Ist errauerit,sit ut supra docuimus excusatus a cui Pa. At erran S si non peccat,pertinax non est censendus rqm pertinax sine pcto esse non pol. Ex quibus colligi mus illum, qui in errore aliquo persistat , non esse dicen dum haereticum,nisi errorem suum sub reatu culpae deserere teneatur.Videndum est igitur quis teneatur renuciare errori,quem asserit,aut tuetur,&ande luce clarius euadet,quis sit pertinax censendus. De hac re hac in primis saluo certissimam regulam . Quisquis scit assertionem
128쪽
suam esse contra sacra scrip tura,aut alicuius concilij gna
Iis decretum,aut Papae legitimam definitionem, aut co tra comunem omnium CatholicoN docto iv sia iam, aut contra tacitu totius ecinae consensum,errat, Sc Peccat,
Ec si a' peccato liberari cupit, tenetur statim errore suta reuocare.Is igitur,qui sic sciens errat, statim sine ulla ulteriori monitione est pertinax censendus. Qin sacra scimptura,aut eccnae definitio,quam optime nouit,plus qua Pro centum,nedum pro duabus, aut tribus monitionibus ualet. Na sicut qui agit contra seceptum cuiuS transgressioni est a iure adiuneta excomunicatio, censetur contumax: quia quamuis nulla prςcelletit hominis ad monitio, secessit in iuris cautio,quae pluris est ssim ad a, quam tres hominis monitiones,ita etiam,qui cotra icripturam sacram,aut eccriae dissinitionem scics errat, ct si nulla illi fuerit adhibita admonitio, pertinaciter errare dicetur. aeterii siquis cotra apertam Catholicae eccriae
sinam aliquid afferat,ppea quia ignorat id,quod asserit esse contra fidem Uatholicam,non est latinax, upercGsequens eo haereticus ccsendus. Neo ad id dices uiri gratis moveor: sed plurimis sectioisi docto iv authoritati hus,& urgentissma rone motus id assero. Pot qui de fieri,ut quis in uniuersali fide Catholicam habeat credetisola inscriptura sacra contenta, &O1a,quae eccina tenet, Ec doce esse uera, Sc nihilominus erret circa aliqa par ticulare: quia ignorat illud esse contra scripturam sacra, aut contra eccpiae determinatione mo potius credite
ciesiam ita sentire:sicut ipse sentit,& mea credit, Aa putat eecs amita credere, non crediturus, si constaret libieccnam aliter sentire. Nullus fanae mentis dicet hunc talem peccare:quia ignoratia illum excusat,si res est talis, ut ille eam scire non teMeatur. Nam Christus pharisaeis loquens ait: Si caeci essetis,non haberetis peccatu. Que Iρψν 9uerba exponens heophilactus super Ioanne ait: Uos a sev quidem de corporali caecitate interrogatis, ego aute de
animi caecitate dico,quod si essetis caeci,hoc est, imperi
129쪽
DE IVsTA HAERET. PUNITIONE ti scripturaivno haberetis tale peccatum: quia per ignorantiam peccaretis.Haec ille.Certum est. n.non oes eadelege teneri circa fidem: qm plus exigitur, a uiro docto , quam ab idiota,plus a uiro Ecclesiastico de sacris dedi to,quam a' laico,& prophano, plura oportet scire prae latum quam subditu. Labia sacerdotis ait Deus p mahlal. a lachia Ophetam custodient scientia Sc legem requiret ex ore eiuS,quia Angelus dAi eXercituu est, Praelatos Ecpdicatores licet ignorantia saepe excuset ab haeresi, non in ita oecusat a' peccato: quia tenentur scire ola, quae ad ossicis suu exequendum sunt necessaria. Nihil debet 0- dicator coram populo estundere,quod non sit illi persecte exploratum,& de quo non sit certus uerum esse,qae praedicat,dc si per ignorantiam errauit, ignorantia non excusabit illum a' peccato: quia tenebatur scire. Si in re
. . Ueca paratuS est corrigi cum eccina aliud docuerit, qua vis peccauit: quia quod ignorauerit,docere tentauit,notia est haereticus censendus, dc per consequens non tanquam haereticus:sed tanquam temerarius erit puniedus.
Ath uiri docili piat per ignorantiam excusari aliun etiam in his, qu sunt explicite danata, quia uidelicet nesciebat
esse damnata.Non.n. tenentur uiri eruditi scire oes haereses,quae sunt aperte damnatae quia non ola conciliorum
decreta scire tenentur, Jc ideo si per ignorantiam alluct dixerint,parati corrigi non sunt haeretici censendi.Pisbs indocta,&Omiscuum uulgus non tenetur scire plusquaeos fidei articulos uin aproiv symbolo explicantur,iNecnad subtilem illo si intelligentia obligatur,sed satis est illi si grosso modo intelligat,dumodo hanc habeat animi pmplitudinhiat paratu sit credere quid ad aliud ecclia docuerit.Si rusticus houd quam aliud praeter hos fidei
articulos ignorauerit,non peccabit,quia ignorantia illu . excusabit.Ex quibus apertissime consequitur,ut talis ob hanc cam haereticus non sit dicendus, quia error cui no est ad uncta malitia,non ualet hominem efficere haere
licum.Nullus.n.ho qui est sine peccato,est haereticus cu
130쪽
sendus,qm qui est sine peccato,est in statu salutis,hςre licus aut non est in statu salutis,quia sine fide ut ait Pau heb. tilus impossibile est placere deo. At uulgaris ho qui errauit per ignorantiam eo Ist quae scite non tenebatur, est mne peccato,ergo ille talis non est haereticus censendus. Praeterea Beatus Augustinus in libro de Haptismo con- Aurem
tra'donatu hoc idem confirmat sic inqui cs. Si alius hoc idem sentiat de Christo quod Fotinus opinatus est, dc in eccna Catholica baptizatur, Sc hoc credit esse fidem Catholicam,nondu d1co esse haereticum,nisi manifesita do strina Catholicae fidei resistere maluerit , Ec illud qa tenebat elegerit.Haec Augustinus. Et beatus Hieronymus in epra quadam ad Damasum , huic fauet siniae , licinquiens. Si auic haec rara confessio a pratus tui iudicio Hieri comprobatur,quicunque me culpare uoluerit se imperitum,uel malevolum, uel ci non Catholicia, sed haereticu comprobabit. Haec Hieronymus .Et habentur haec uerba in cap Haec est fides. 24 . i. In Abus uerbis Hieronymus innuit non Oem qui contra Papae iudicium Sc determinationem sentit, esse dicendum haereticum,quia poς sibile fore cciit ut talis per imperitiam Sc ignorantiam sic sentiret.Quod si contigisset,non putauit illum dicen dum esse haereticum,sed imperitum,at ideo non dixit absolute illum talem esse dicendum haereticum sed sub disiunctione posuit imperitum uel malevolum uel haere iocum . Ex his omnibus colligimus nullum hominem cisi quamlibet pestilentem errore teneat Sc doceat,dicendum esse haereticum si absente malitia ex sola id dixerit ignorantia. Qualiter aut possit usa' pertinacia per alle- , , gatione ignorantiae excusari , hoc iura positiva docent, quibus inter alia dicitur. Allegans ignoratiam probare debet illam.Tradunt etiam iura quibuS argumentiS, tectibus et iudichs piat debent iudices eccliastici psentem uel pteritam ignoratiam in errante conuincere. De hoc solo haereti com inquisitores admonere decreui, ut cumpliquem in fide errantem copi ehenderitat dii gentei coe