장음표시 사용
321쪽
lupos sic inquiens: Scio qm intrabuntpost discessiongm eam lupi rapaces in vos,non parcentes gregi. Ne iochaeretici alijs noceant, oportet illos tanquam lupos r
paces flagellis,& sustibus acutere,si admonitione blada non compescuntur.Coguntur medici multas,& u
rias perquirere medicinas cum uident usitata, re comunia remedia non proficere,& quo magis incrudescunt morbi,eo efficaciora sunt qusrenda antidota, i illos ab humano corpore citius,& melius Propellere ualeant. nonum certe,& optimum salutis medicamen circa h reticos ad fidem reducendos est lenitas, & mansuet do,per uerba monitoria,& sermonu blanditias. Cum uero hoc pharmacum ob induratam haereticoru malse, tiam nihil illis prodesse cognoscitur, debent hi, quibus
talium morbora est cura comissa, asperioribus in illos, α acerbioribus uti medicamentis.Nam dominus,& rς demptor noster Iesus Christus totius lenitatis α ma suetudinis exemplar,fructo ex funiculis flagello num larios oes e templo eieci oues quoque,& boueS eoIst, .ces illom effudit,& mensas subuertit. Si hoc numula s . fecit,multo acerbiore se hsreticis praestitisset: qmmul to grauius hyeticoni, quam numularioluet est pctin, Mmulto plus haeretici, quam .numulat' ecclesiae nocere pnt.Tertio sic arguunt hi,qui pro haeretico' impunita- . te contendunt.Perlaeta uiuendi forma,quam xpiani omnes tenere debent ia sacro euagello,& in Pauli, re caeterogi apostolo' epistolis plenissime contine . Euage lium au apostoloI tepistolae no docent christianos deberePrincipum fauore contra haereticos implorare,ne
que Principes debere molestia aliquam haereticis inferre: ergo Principes,qui haereticos puniunt,& u ad hanc punionem Principu fauorem implorant, cotra Christi,Mapostolosv doci inam faciunt. Huic obieetioni di Pliciter rndeo.Primo quide nego nulla esse in sacro euagello,M in apostolam epistolis , de haereticoni punitio ne do strinam.Nam Christus saluator nx de iratre pec-
322쪽
LIBER s E e V N D V s. r sevore rephenso. sc non emendato loques,apud matta viro. alii Si ecclesiam non audieri sit tibi sicut Ethnicus, ScDublicanus.Et paulo ante in eo.cap.dixit: Us homini illi,per quem scandalum uenit: expedit enim ei,ut suspendatur mola asinaria ad collum eius,&demergatur in D fundum maris. At nulli sunt,per quos grauius nascatur scandalum,quam per hyeticos,expediens igitur est,ue suspendatur mola asinaria ad collum eius, Sc demergat in profundum maris. Et Paulus apostolus pcepit haereticum holem semel, &item admonitu fore ab hominu consortio deuitandii. Et Galatis scribens satis aperte insinuat haereticos ab holum cotone propellendos,sicino Quiens: nam abscindatur qui uos conturbat. Nulli au GLotem sunt qui grauiores,de magis noxias turbationes inter fideles excitent, hrtici: qui nouas quotidie fingunt doc trinas,quibus Dei pprna ab unitate fidei sep
rate colendui. Deinde Sc si in sacro euangelio,aut aprorum catholicis ris nulla de hqreticora punitione reporiretur aperta dodi na,non in ideo cosequens est illoni punitionem non esse iustam. Qin tunc consulto,&ex sed ustria,haereticora punitio tacita fuit ne fides sacri euvgeth humanae tribueretur pote tiae. Nam cum em fide creduntur,ocm humanum superent intelle stu, oportebat fidem euangelij diuinae ascribere uirtuti, α non humanae sapientia aut potetiae. Propter hoc πs saluator
hoster primos discipulos suos,n quos fides evagelii Ρ-
dicanda erat,non sumpsit philosophos, aut alios uiros doc hos: sed simplices,tM idiotas, Sc prorsus illiteratos. Ita etiam ne eadem fides humanae imputaretur pote tiae oportuit fidem hanc non per Imperatores, aut Re- ges,aut duces,aut quoslibet alios mundi potentes: sed perhoies pauperes, infirmos, Scim potetes per tota orbem praedicari.Post qnam aut iam semel per totu orobem fides euangelij uerat prsdicata, α Principes terriuiuifics crucis uexilla portantes sub xpi nomine militare coeperunt,&diademata Regum obedientiae fidei sa
323쪽
' DE IUSTA HAER ET PUNITIONE subsiderunt,iam tunc oportuit, ipsam fidem contra liγreticos,acerbissimos eiusde fidei hostes, rem dc Principum armis foueri, sc eoν authoritate,& maiestate co- solidari.Qucadmodum.n.olim Dauid licet Rex erat,et ex mandato Dei per Samuelem Ophetam unctuS,Patieter expectaui & mansuete cum Saule egit,donec Deus Saulem de medio sustulit quo e uita sublato regalia,
mnia exercuit,sic et ecclesia no est a principio ptate glai dii materialis in suos subditos usa: sed in omni mansuetudine expectaui donec Deus iugo suo colla Regu tersubderet.Quarto argumetantur contra nos ab exem
plo apostoloni,& aliosv ecclesiae processi,qui in princi- .i Pio nascentis ecclesi fide catholicam uerbo, & excplo persectissime docuerunt.Illi.n. quamuis multi tunc erat haeretici,uidelicet Simo magus, Henade Saturninu Cerdonoebion,Cerinthus, Martion, Valenti nus,alhm
plureS,quos enumerare no est opus nunquam iii lego tur Principum terrae fauorem,aut aulatium cotra haere
hi cos implorasse,neque ab illis petistise,ut haereticos poena aliqua punirent, qua illos ad catholica fidem redire compellerent.Non licet igitur Apianis nunc fauore Principum haereticos psequi, aliouia discedet longissime ab apostolo' imitatione, quod maxime reprobandu est. Hanc obiectione ut testatur Aug.super Ioanne opposueri Donatistae haeretici cotra catholicos,qui Principum fauore iam tunc h eticos persequebatur. Sed hac obiectionem facile refellit beatus Aug.dicens, quod in principio nascentis ecclesiae ideo apri,& eoisi successiores non petierunt Principii fauorem contra haereticos: quia nullus tunc Imperator,aut Rex obediebat Euage- homullus tuc fidem Ut redemptoris nostri susceperat.
Sub illis quidem ipibus Principes Romani fuere Nero, DomitianuS,Traianus,Decius, S alij similes crudeles tyranni,qui oes fidem catholica acerbiisime sunt Psec ti. Nondum luc impletum suerat,quod Spus sanctus anu. os David pdixerad. Et nuc reges intelligite, erudimini,
324쪽
cum tremore.Et ite': Et adorabiit eum OeS reges terri ps mi poes gentes seruient ei. Quo apri, Scu illos Oxime sunt secuti,fauore, S auxiliu tuc petere ab illis,quos sciebat esse fidei xpianae aptissimos hostes Non.n. tam stupridi, &dementes erant apostoli: ut ab his,quos Optime , . a nouerant: fidem catholicam ardentissime persequi, fauorem pro eiusdem fidei tutela contra lis elicos peteret. Quod ergo apostoli,& illoax proxime uicini, non petierunt fauorem Principum contra haereticos, non fuit Gahaeretici non fuissent punitione digni : sed quia gladius Gentilium Principem, Se Imperatora nodum seruiebat
Euangelio . Postquam aut Imperatores sacro baptismate in t abluti,de Chro nomina dederunt. Sc de eius no mine griari coeperim t:iam tunc Christiani fauorem Principum contra haereticos petere non dubitarunt.Nam a magno Constantino uiri catholsci inconcilio Nicaeno petierunt auxilium,quo possent lirticos excirpare,quo
rum petitioni phssimus Imperator libentissime annuit, Ec sic Arrium cum suis asseclis damnauit exilio: quia mdem Nicaeni concilij nolebat recipere. Theodosius Imperator puniuit haereticos Manichaeos priuatione olum bono' Boiit: priuauito illos omni haereditaria succes sione. Hont exempla sequuti alii Imperatores,d Rege
Christiani, uarias succes ii ipum contra haereticos leges ediderunt: ut per legum seueritatem,insanam haereticorum audaciam copescerent . Hac etiam de causa ut Augustinus ait cum multi ex septuagita discipulis a Diio , α saluatore nostro discedissent,& arbitrio suas malAee impiae discessionis ille eos permissimc teris duodecim. qui permanserant dixit: Nunquid Sc uos uultis abire ι.
Hoc quidem tunc saluatoriar fecit: quia quamuis magnam tiret tunc etiam potestatem, qua uti potuisset ii los puniendo,& compescendo, prius in elegit comen dare humilitatem. Tunc enim spretus erat Christus,de nondum adorabant illum Reges terrae, neque getes ser
325쪽
es νι utebant et,queadmodum de illo propheta Regius pret
.dixerat. Quae prophetia quanto magis impletur, tanto ecclesia Christi sponsa maiore utitur potestate,ut nci solum invitet: sed etiam compellat ad bonum.Nam ho ille,qui coenam magnam fecerat,cum illi,qui ad eam in ειανι uitati fuerant,uenire recusassent,ait seruo. Exi cito i plateas, M uicos cius talis,dc pauperes,ac debiles, Se cscos, de claudos introduc huc . Et ait seruus Diae tactum est.
ut imperasti: Ec ad huc locus est. Et ait Dris seruo Exiis in uias Sc sepes: dc copelle intrare,ut impleatur domus mea. De his qui primo uenerant,dii tum est: Introduceos.De posterioribus uero dicitum est compelle eos in trare. Quod primis dicitum est: ad illa ipa referri debeta quibus fidem catholicam Reges,&Principes terrs nondum susceperant.Tunc.n. quilibet abitrio suae uolutatia
dimittebatur. Quod posterioribus dic tum est,posteriora respicit tempora, qn gladius Regum,&Imperato rum seruire coepit Euangelio.Et in his i mporibus, non solum inuitari debent haeretici sed compelli,ut fidem catholicam, quam semel in baptismo susceperun t, corde credant ad iustitiam,& ore confiteantur ad salutem.
De bareticorum poenis, primo de corporalibus,deinde de spirituavbus sigillatim tractatur, σ nunc primo de bonorum temporalium eo. Deatione. Cap. 3Ondimus iam manifestissimis ut opinor argumelia
iustam,&necessariam esse haeretico punitione,sumst, ut poenas,quas iura haereticis decernunt, sigillatim per trae emus,et merito illas esse decretas conuincamus,ut uel sic obmutescere faciamus impudentem quorunda hominum audaciam,qui Pontifices,'Reges de nimia aduersus h eticos seueritate notat. Hultae,&uaris sunt Poena quibus ecclesiasticae sanetiones,Imperatorum. leges haereticos plecti iubent. Quaedam.n.sunt spuales P nae,qus animam solam respiciunt. Aliae sunt corporales, quae corpus affligunt. De singulis suo ordine dice
mus primo de corporalibus, postea uero de spiritua
326쪽
libus poenis disseremus . Inter corporales poenas,una re quae non pa haereticos uexat,est bonora omnium proscriptio,& confiscatio. Nam qui haereticus est,ipso iure omnium bonom suont dissio priuatur,& in eius Iocum fiscus subrogatur,si lirticus est secularis,et in terris dirone secularium. Si uero haereticus est secularis in terris ecclesiae,aut est clericus,bona eius applicantur fisco ecclesiae nisi clericorum bona essent ecclesiae uel ipsi haberent stipendium ab ecclesia,quia applicabuntur ecclesis, cuius .
erant,uela qua stipendium acceperant. cap. excomunicamuS,Paragrapho damnati. extra de haereticis . Iusta quidem poena,& merito contra tam graue scelus statu ta,ut huius tam acerbae poenae metu, haeretici suas lirses alijs palam facere reformident . Diuitiant siquidem cupido,& amo multorum animos adeo uehementer in cellit,ut pro illaN tutela nullum praetermittant labore, nihilo intentatum relinquant, etiam si pro illant conseruatione oporteat pericolo se exponere mortis. Quatua autem est diuitiant amor,tanta inde succedit laetitia, α uoluptas cum possidentur,& tantus dolor cum amittatur, postquam fuerant semel possessae. Aequa.naance pensantur odium Sc amotigaudium Ec dolor:laetitia de tristitia. Quantum quisque rem aliquam ama gaudet, Ec laetatur de illius prssentia,tin habet exosam eiusdem rei priuationem,dolet, Se tristatur ex ea.Et hinc euenit, ut quotquot diuitias ardenter amant, suspitiosi reddantur Sc timidi. In omni siquidem negotio sormidolosior est diues, quam pauper,cautius munit aedes fudi metu. metuit tempestates pse frumenta, quae habet in agris , et PP merces,quas habet in mari. Retuit amicos,ne fortasse illis rogantibus aliquid donare cogatur.Μetuit inimicos,iae ui aut fraude aliqua illata, aliqua ex parte no
ceant. Timidius,deparcius conuiciatur metu mulcstae.
Omnia denique circumspectus facit, Ec dicit metu calumnia quae potissimum diuitibus strui solet: quoniam
habent, quod illis auferri possit. Ob hanc causam sapa
327쪽
- DE IVE TA HAERET. PUNITIONE tes legum latores cum leges aliquas condiderunt,quassumme obseruatas esse cupiebat,aliquam pecuniae mulctam earundem legum transgressoribus statuerunt, ut metu mulctae pecuniae homines ab illarum legum transi Solin. gressione deterrerent. Solon,qui nunc inter septem Graeciae sapien tes numeratus est aliquibus eam legum,quas Atheniesibus dedit, quo melius obseruarentur, certam
aliquam pecunis mulcstam adiecit. Nam ut Plutarchus 'uti in uita Solonis refert)liquis sacris in locis,uel in iudicio , uel apud magistratus,aut cu certaminum spectaculu instaret,in uiuum aliquem esset maledictis inuectus, eum quinq; drachmis mulctari,quarum tres,ille, qui fuisset iniuria astectus,duas alias aerario publico soluere iussit. . Siquis etiam raptae liberae mulieri uim intulisset ,eum de . cem drachmis mulistari praecepit. In Romano aut imis perio multae,& uariae sunt leges,quae aliquora scelerum patratoribns aliquam certam pecuniae poena decernui . multae etiam sunt aliae,qus PP grauiora alia scelera,eOS, qui illa perpetrarunt,omnium bono N dnio,et possessione priuant. Siquis enim crimine laesae maiestatis fuerit insectus,eum lex iubet eo ipso omnium bononi suorum possessione esse priuatum.l.quisquis. C. ad legem Iuliana maiestatis. Quae poena adeo uim suam, Jc potestatem
eaetendit,ut etiam ualeat post mortem. m,Sc si reus nosuerit de hoc crimine accusatus i uita , pol post mortem accusari, u si fuerit tunc conuietus,tunc bona eius repetentur ab his qui possident. Sic.n. sancitum est in l.pen. ult.eodem tit. Falsaria monetae eo ipso Oium bonora suont possessionem amittunt.l. pen. C. de falsa moneta . Bona contrahentis incestas nuptias, fisco sunt iure ipso applicata,ut patet in authent. in cestas.C. deincestis,et
inutilibus nuptijs. Raptor ingenuae mulieris,sive illa uirgo tunc fuerit, liue desponsata siue uidua, α qui illum comittatus est in lauasione, Sc rapina, omnium bono rum suont dialo priuatur, de bona eius ipsi rap tae appli cantur.l. unica. par. 6 siquidem. C.de raptu uirginum.
328쪽
x. I 8 E R SE CYNDVs. 149 omitto alia municipalia iura,quae cum multa, & uario sint,vix in ullum ex illis tam multis reperietur, quod ad crimina aliqua coercenda certam aliquam pecunis muleiam non statueri his qui talia crimina commisissent.
Si in his omnibus,atq; alijs id genus legibus, quae comuni totius populi consensu probatae sunt aliculus , certae pecuniae mulet aut omnium bono iv priuatio, ad crimina talia coerccda iuste decreta essed multo iustius est, ut haeretici,quo8t multo grauius est,quam alione peim, omnium bono Moysi proscriptione cohibeantur.Nam ut optime dicitur in.l. Gazaros.C.de haereticis,& Manichaeis longe grauius est aeternam,quam tPalem offendere maiestatena,Ex quo apertissime colligatur, ut multo etiam iustius sit haereticos: qm diuitiam offendiit maiestatem,omnium bono iv proscriptione punire, quam eos,qui humanam maiestatem quouis alio crimine laedunt. Ad idem,si falsa in monetae iuste omnium bono iv mont dominio priuantur,multo iustius est, ut consimili
poena seriantur haeretici,qui multo peiores falsarij sunt, quam illi.Quia haeretici falsa, Sc erronea dogmata pro ueris disseminant l& sacram scripturam ad salsuio, α
longe a' Dei spiritu alienum,detorquen t sensuim . Nonne multo pretiosior est scriptura sacra,quam quaevis, S quantalibet mundi pecunia Multo ergo m alignior est,
A scripturam sacram falsificare contendit, falsum illi adhibens sensum,quam qui falsam cudit pecuniam. Quo
sit,ut multo etia grauius sit puniendus. Praeterea iustum est,ut poenassideat culpae,&in eo quisque puniatur, in quo peccauit,aut in eo unde peccati sumpsit occasione, Hac enim ratione Salomon in libro Sapientiae probat
iustas fuisse plagas,ubus Deus Aegyptios idololatras
afflixit , sic inquiens: Quod quidam errantes colebant mutos serpentes,& bestias superuacuas , immisisti illis sapit multitudinem muto' aialium in uindictam, ut scirent rquia per quae quis peccat,per haec de torquetur. Non. n. impossibilis erat omnipotens minuS tua,qui creauis Qx
329쪽
DE IVsTA HAERET. PYNITIo 8. hem terrarum ex materia inuisa mmittere illis muItita dinem ursorum,aut audaces leones,aut noui gnis ira plemas,de ignotas bestias,aut uaporem ignium spirantes, aut fumi odorem proferentes, aut horrendas ab oculis scintillas emittentes,quaru non solum laesura poterat itilos exterminare: sed Sc aspeetus prae timore occidere. Nam et sine his uno spu poterant occidi,persecutionem
passi ab ipsis facitis suis,dc dispergi per spiritum uirtutia
tuae: sed omnia in mensura,&numero,& podere disposuisti. Hactenus Salomon in sapientia, In quibus uerbia id aduertendum est qa ait Deum per muscas, dc cynμphes, Sc locustas Aegytios puniuisse,non Q aliae illi desuerint poena quibus illos amigere potuisset: sed ua nubia erat culpae conuenientio ut in ipsis atalibus punirentur,qus illi maximo uenerabantur honore. Ex hoc eodeargumenta colligimus,ut,licet sint aliae multae poenGMhus haeretici piat puniri, omnium in bono ni QON pro scriptione iuste plectantur,ut in eo puniantur,quod illis praebuit suae haeresis occasionem. Na inter multas haeresum causas,una, Se no parua est ut lib. c. I. ondemus auaritia,q portam latissimam ad haereses introducedas aperit. Vnde Paulus in prima ad Timotheu epra ait: Qui uolunt diuites fieri,incidunt in tetationem, M in laqueudiaboli,& desideria multa,& nociva, quae mergunt homines in interitum. perditi one.Radixn.omnium ma loruer cupiditas,quam Adam appetentes errauerunt, a fi lis 3 de, de inseruerui se doloribus multis. Et in epra ad Co lossenses,auaritiana dicit esse idoloN seruitutem.Hoc et μως docuit saluator noster apud Matthaeum in parabola il
la nuptiaN,quas Rex Adam filio suo fecit, Sc misit seruusim uocare inuitatos ad illas, Sc nolueru t uenire. Ex illis aut,u uenire neglexerunt,fuit unus,qui abhi in negocia tione suam. Nam quia diuitias amabat, pro illis acquiredis negociationi operam dabat,&ideo hac gaudio nuptia N praetulit.Nuptiae,quas Rex filio suo sacit iuxta omnium sacrorum doctorum interpretationem,figuram
330쪽
gerunt incarnationis filij Dei. Ad has nuptias per serua
suum Deus inuitat, qu per praedicatorem suum uocat ad fidem in carnationis. Sed ad hanc uenire negligit, idiuitias amat,& neyociationi intendit. Nam qui diu tias effisaate amat,ialium Dei pro nobis pauperemetum despiciet, Sc illius Euangelio quod paupertatem extollit Ec nobis illam ualde comendat, nullam praestahit fidem. Hanc.n. esse arbitror unam ex potissimis causis,pa quam multi ex Iud sis fidem catholicam suscipe verecusant: quia diuitias uehementer amant, dc Minis acquirendis usuras exercent, quas 4 ad fidem Euagriuconuertantur,sciunt non esse illis P mittendas. Deinde udiuitias ardeter amat,etsi fide semel iam in b pluino Iusteperi qugillum ad credendum Euangelio coga usquid ita pro paupertatis comendatione, &pro ditaris rum contemptu in Evangelio legi ad alium detorquet sensum: quia uoluntas nimio diuitiarum amore infecta. totum intelle, tum ad illaυ sauorem conuertit, Sc trahit.Et sic intellestus obcscatus Oillissentit, pro illis Imquitur,pro illis prsdicat, & docet. Unde beatus Haer
nymus exponens Psalmum. I 3.1n illo uersu: Eoues em
rum crassi te ait Vidit Sc Pharao in somnio boues cra L insos sraelitici populi tenues sunt,Aegyp th crassi. Vide
tirin.magistros haereticolu nihil aliud iacere: nisi stud re diuitiis . Diuiths student Ec pauperem m conte mnunt. Hsc Hieronymus. Sed prstertisc scroturara re stimonia,extat etiam non pauca exempla, qus apertissime comprobant saepe hsreses ex avaritia oriri. Nam ut ex multis aliqua pauca proferamus Ieroboam ille Qusuper decem tribus ereetus est in Regem Israel, timens. ne si populus Israel occasione adorandi uent Deu ascenderet Hier , α sic conuerteretur cor populi ad Dianasium Roboan Regem Iuda,et sic ipse Ieroboam regnu'diam tenebat amitteret,excogitato cosilio fecit duos uitulos aureos,et dixit ppso Istr:Nolite ultra ascendere 3