장음표시 사용
601쪽
Deo punitur.Multo ergo grauius peccabit filius patrem occidens,qua pr filium.Et inde aperte consequi ut si remitic da sat poena mortis filio laesae maiestatis reo, quem pater iudici obtulit,ne uideatur pr filium ad supplicium obtulit Ie ut dicitur in prςfato.par.Desertorem: eadem rotae sit etiam remittenda poena mortis patri laesae maiestatis reo,quem filius iudici obtulerit. Qin ut diximus inulto iustius est,ut filius non uideatur obtulisse patrem quam pater filium ad supplicium. Occurit mihi alia ropraeteris au assignatur in illo. parag. Desertore,qus me multo fortius mouet,ut credam iustum esse,ut tam filio quam patri laesae majestatas reo, poena mortis remittat Κs at ter alterum iudici osterat. Iustum quippe est, ut egregium cuius hominis meritum,non solum illi qui bona operatus est,sed etia alteri pro quo illud obtulerit , opituletur. Nam Deus ipse totius iustitiae fons dc origo, saepe PP unius meritum multaS nedum uni Parcit mortem , quam meriti erant,illis remittens. Nam PP dece uiros usit oi fuissent in Sodoma boni, Deus peperciliet illi, ut non siqvo' prorsus deleret ea. Deinde cum subuerteret dras ciuit tes regionis illius,recordat' est Abrahς,et liberauit Lot Fac 33 de subuersone urbium,in quibus habitauerat. Rurinvad preces Moysi pepercit Deus populo Israel,ut non inderet illum,aut morte quam propter Idololatriae peccatum meritus erat,illi inferret. Paulus apostolus refert dacetas septuaginta sex animas fusile a Deo libi in nani co donatRS,HomneS a saeua mariS tepestate absorpis fui seia Gre propter meritum Pauli saluatae sunt. Nec ad solam corporis uita,sed ad ultam etia animae, quae multo maioris est prech,alteri impetrandam alterius hominis e meritu apud deuualet. Nam illis non ex malitia sed ex infirmitate quadam in peccato permant praesertim si ab illo dit cedere optat. et pro fragilitate sua se ad uirtutem disponit,Deus saepe ob alterius preces Sc nacrita parcit, ct grana qua uita possit assequi sempiterina praestat. Q taperte probatur, per id quod de quodam paralytic
602쪽
quem alii Christo saluatori nostro obtulerunt, Mac- Hati. thaeus ait. Videns autem Iesus fidem illorum dixit paralytico . Confide fili, remittuntur tibi peccata tua. Ecce uides paralytici peccata remissa propter offerentium fidem. An autem sola osserentium fides, an etiam ipsius paralytici fides fuerit in merito, ego nunc discutere nolo, quoniam satis est, ad id quod intendo compro- handum, quod propter offerentium fidem Deus con donauerit paralytico peccatum. Deinde, Augustinus refert, Paulum Apsm fuisse ad fidem conuersum Opter . - . preces,& merita beati Stephani pro illo Deum oratis. f. Et de bio Augustino tunc haeretico Manichaeo, Γ quo, ut ad fidem catholicam conuerteretur, mr eius assiduas faciebat orones, &1numerabiles landebat lachrymas,heatus Ambrosius dixisse fertur. Impossibile est,ut fili' tanta N lachryma N pereat. Ad preces Chananaeae De' H sfilia illius a daemonio ,a quo male uexabatur, liberauit,
Ecpfectae sanitati re d didit. Centurionis seruum, qui in
domo iacebat paralyticus et male torquebatur,ob diat i preces Ec meritum, Xps Saluator tar pristinae incolumitati restituit.Qui otianes ut sacri doctores sentiunt non solu corpore sed anima fi Chro sanati sunt ipso met Sal Iρ ' ruatore testante qui dixit. Totum hominem fanum feci in sabato. Si unius hominis meritum ualet apud Deu ad impetrandum ueniam pro alio, iustum est ut etiam ua Dat apud homines,praesertim apud eos qui loco des populis praesunt. Et si cuius hominis meritum pro alio uculpam suam agnoscit ualere potest, aequum est ut me
ritum patris filio, Sc meritum filij patri, prodesse pollit
ad ueniam, cum illon alter crimen laesiae maiestatis c. miserit. Nam Deus ipse cuius exemplo nunc agimus fe- Eηρ δρ Pe ob parentum merita,non solum mercedes plurimas fil0s confert:sed mortem Sc alias plurimas quas mere , bantur poenas remittit. Quod uel inde apertissime pro
i batur,quod Deus qui dicit se uisitatunt,iniquitatem pa, num in filios in tertiam de quarta gnationem, ipsemer
603쪽
DE IVSTA HAERET. PUNITIONEP Rilip parentum merita,se misericordiam factu 1Mn miI 'Ie his qui diligunt eum. At nullus merito inficiari pote xit,praeclarum es se patris in principem meritum,cum Dprium filium qui ob eiusdem principis maiestate laesiam morte dignus erat,eidem principi offert ut pro arbitrio suo dc illius merito si uoluerit puniat. Talis.n. pr re ipsa ondit se magis erga principem quam erga proprium λlium esse arietum,& tanto zelo iustitiae feruere, ut ma- i 'Iuerit proprium filium ad punitionem tradere ut tu stitia,quae sceleratos homines puniendos esse censet,ali
qua ex parte pereat.Pr. n.qui hoc agere audet, paN ab-ςst,ut Bruto libertatis Romans conditori aequetur, qui filios suos Tarquini d nationem a se expulsam reducere tentantes comprehensos, ac pro tribunali uirgis caesos.
M ad palum religatos,summum Imperium obtinens securi percuti iussit . Qua in re ut eleganter de illo Vale
Voler, rius maximus ait) exuit prem ut consulem ageret, o
busi uiuere opublicae uindietae deesse maluit. Qui tapraeclarum facinus O rege aut republica est aggressus, ut patras pietate postposita filium issee maiestatis reum iudici offerre non dubitauerit, ab illo O suo arbitrio pu
niendum, dignus certe est,ut pro filio intercedens exa
diatur,& uitam saltem impetret filio, qui pro suo crimine mortem metitus erat. Et si iustum est, ut pr filium os. serens,uitam filio impetret: multo iustius est ut filius ob eandem cana prem offerens,uitam pris mereatur. ut ex dustis constat multo praeclarius est facinus multoui maioris meriti,si filius zelo iustitiae,aut regalis maiestatis affectu motus,prem offerat quam si pater filiv. Hanc autem smam de filio offerente patrem docet An- gelus in .l. adulterium cum incestu. paragr.liberto.is de adulteri sed illam solum probat per rationem datam in illo saepe dicto. paragraph. Desertorem. AlbericuS in liri
Praefacto. par. Desertoren' dicit Q licet haec lit coi S OPinio Omnium doeto tu ipse in dubius est an sic Iuda caret.
Q iid igitur de necessitate de iuris ciuilis rigore agendu
604쪽
LIBER SECUNDVS. 287 sit , ego homo theologus diiunire non audeo nec uolo, sed ipsis iurisperitis distiniendum relinquo.Hoc in constanter alJero,aequum Sc rationi consentaneum esse, ut
filio quem pr, aut pri quem filius ob crimen laesae male statis offert,sit indulgentia mortis concedenda,& uita miseli corda ter condonanda. Posset circa hoc moueri uitio,an idem esset dicedum si ni aritus uxorem aut uxor maritum,ob idem isss maiestatis crimen iudici osterret. Cuius dubitationis causa inde oritur, q, marit' Sc uxor pro una came censentur,ac Mande dubium est,an uter meoni altem magis diligere debeat,quam prem aut filau. Siquis dixerit, maritum magis teneri ad uxoris qua ad pris aut fili; dilecitionem,oportet,ut etiam fateatur grauius esse pes m,siquis uxorem, si prem aut filium occudat. Et inde aperte sequeretur,ut uxori quam marit' ob crimen talae maiestatas iudici obtulerit, sit mors quam illa merebatur remittenda. Quia iustius esset,iuxta hanc
am, ne maritus uideatur uxorem ad supplicium ob
tulisse,quam pr filium aut fili' prem. De qua qOne ego
nihil in pntiarum diflinio, sed alias disputanda relinquo. Ad id igitur quod primo inquirebam,raram disputa tionem reduceris,dico squum esse Sciustum,ut pr hsreticus quem filius ob crimen ii si ess,in quod ille relapsus fuerat iudici ob tulit,sit mitius puniendus,qua si ob alio fuisset accusatus:&sit per consequens indulgentia mortis illi concedenda,si ille uos contritionis signa dederit. Quidam iurisperitus uir certe doeius,cum quo rem hac conserebam mihi obiecit,dicens nimiam esse iustitis remissionem,ut ita illius prsdadii. parag.Desertorem,e tendatur etiam ad crimen hsresis,sicut ad crime isss maiestatis . Quia multo grauius est diuinam quam huma nam isdere maiestatem,ut dr in cap. Vergetis, extra de hsreticis,& in cap. Sicut qui ecclesiam.II q. Deinde. quia licet ius canonicum Sc ciuile mutuo se iuuent, Ec stpe unu alteri sussragetur,ut dr in ca.I.extra denoui ope Iis nunciatione tu ecclesia non acceptauit leges Impera
605쪽
DA IV sTA HAERET. PVN ITIONE tom,ut per illas causς ecclesiastics definire debeant, Minde sequitur,ut crimen lisreus quod ecclesiasticum constat, per ecclesiasticas sanctiones δc non perte es Imperato decerni debeat. Riadeo concedens multo grauius esse diuinam,in humanam laedere maiestatem, iura in non grauius, mad 8pe leuius puniunt eos quidnii nam quam qui humanam laedunt naalestatem.neo guius puniunt haeteticos, quam eos qui humanam malestatem laeserunt.Quod autem obiicitur, crimen haerens Quia est ecclesiasticum, non esse per leges Imperato sed per ecclesiasticas sanetiones decernendum, expra ua re' intelligentia procedit.Constat.n.in criminerae resia,duo esse con deranda.Primum est ipm crimen iis rests,altem est poena quae illi crimini debetur. De primnon est dubium,rem esse omnino ecclesiasticam, ac Minde ut decernitur in cap. Vt inquisitionis,de haereticis. lib. s. nullus nisi iudex eccriasticus potest d e illoccimis ne censere.Nullus iudex praeter ecclesiasticum Por alimassertionem dissinitiva sma pronunciare haereticam pertinacem illius defensorem iudicare haereticum, De altero hoc eride poena crimini imponend uarioS constat esse iudices,iuxta uarietatem Poenaue, quae breucis infliguntur.Suntan. ut supra per multa huius libri capitula ondimus quaedam spirituales decretae ut puraeXmicatio,priuatio ecclesiasticae lepulturae indignitas ad ecclesiastica beneficia. Et de his aut
aliis similibus, qm a solas eccletiasticas sanctione lanu
decretae,solus ecclesiasticus iudex censere potest. Suri alie DCene corporales,et quibus aliqu&tam aptare quam ecelesiastica infligi piat, ut sunt, infamia, bonoNinalium confiscatio. De talibus.n.utracpPtaS tam lab ca,quam ecclesiastica potest leges statuere: & illas corra heret1cos postquam de illotu pertinacia constiterit, ecutioni mandare. In his & similibus poenis inflige diS,ius canonicum c ciuile mutuo se inuant, re altem
teri suffragatur,re supplet quod alteri deesse contingit.
606쪽
statuit,qusa per ecclesiasticas sancitiones illam statui noconueniebat. Talis est mors, quae nunquam Per ecclesiasticas sanetiones alicui inferre mandatur, PPea P uixos sanguinum Deus ab altari suo repellit. Nam Dauidem uti; alioqui sanctilsamum, quia sanguinem humanum fuderat, prohibuit,ne templum sibi sdificaret. Et ob hanc causam uiri ecclesiastici,non solum i stata mortis pronuncianda,uel scribendassed etiam ne illius executioni intersuit prohibentur,ut di in cap. Smam,extra ne clerici uel monachi. Etsi forte alicubi in iure canoni co,mors alicui crimini imponitur. Abbas in ca. i. de homicid. dicit illam elle intelligcdam de morte spirituali, hoc est de excoscatione, aut de morte ciuili, aut depos, tione. Ex quibus omnibus constar, mortem qus h fretico ob crimen hqresis infertur, rem esse-prsus ciuilem dc Iaicam Sc nullo modo esse dicendam rem ecclesiastica: quamuis ipm erimen haesis pro quo mors infertur, res ecclesiastica dicatur.Et ipsi met ecclesiastici iudices opem,quod dicimus fatentur. Quia postquam aliquem hyreticum pertinacem esse censuerunt, tradunt eum curis seculari,tari quam qui nihil amplius lint, quod d e illo iudicare possint,& rogant iudicem, ut misericorditer illutractet,& smam mortis contra illum non pronunciet. Et inde apertissime conuincitur,ut in ita mortis contrah eticos dicenda, in spiciendus sit etiam ille praedictus Parag.Desertorem,sicut iuxta iurisperitora latam inspicitur in criminibus Isst maiestatis. Quia snia mortis qus Contra lisreticum dr,non a iudice ecclesiastico sed a laico pronunciatur.Prsterea etsi in illa sia1a mortis res esiaet mista, utpote qus tam ad ecclesiasticam quam ad laica spe staret piatem,necessario inspiciendus esset ille para. Desertorem, & iuxta illius decretum esset stata ferenda. Quia ubi ad cam aliquam,definiendam,ecclesiastici canones deficiun legibus Imperialibus uti licet, dc aliqn QPortet,ut exprelle decerimur in illo capa. extra de no-
607쪽
DE IVsTA HAERET PUNITIONE ui operis nuncia. Et liscde. I.ari dixisse sufficiat. Superest,ut de secundo articulo, hoc est de filio accusante prem an sat eximendus ab omnibus poenis, M aduersus filios hsreticora iura decernunt, Zc an sint etsam hona paterna illi reddenda. De qua re,quid ego sentia,
duabus conclutionibus explicabo.
Prima conclusio lit lisc. Filius qui prem ob crimen ig*maiestatis authfretis,coram ludice accusauit, liberadus est ab infamia dc alijs poenis contentiS m.l. Qui QS . Parag.Filq.C. a d. l.lut .maiest. Sc in cap. Siquis cum militibuS. 6.q.I. Qira celsante ratione legis,necesse est ut in
datum Sc dispolitio ipsius legis etiam cesset.Nana ut dicit Abb.in cap. finali de rescriptis nihil aliud est te qua ratio legis qus est uelut mens illius. Et citat Abb. ad huius iis confirmationem, Haldum m.l.non dubium . C. de legibus. Et inde infert legis dispositionem esse exten .dendam ad illa omnia, in quibus ipsius legis ratio inue
nitur.Et inde etiam necessario conseques est,ut legis ratione cessante,cesset etiam legis dispositio, prssertam cui lex ipsa eXprimit ionem cui ipsa innititur. Nam ubi lex nullam sui mandati aut prohibitionis rationem expri
mit tisi ea quam nos putamus esse legis rGnem,i aliquo casu deficiat, non statim censere debemus legis dispotationem non ualere. Quia forte alia, quam non putamuS ratione fuit motus legislator,ut talem conderet legem.
At ubi ea quam legislator exprimit,ratio deest, ibi etiaillius legis dispositionem de elle censendum est. Quia fialia legislatorem ratio mouisset, eam sicut aliam in ipsa lege expressisset: Ratio pst quam Imperatores Honori'M Archadius,in illa prsducta. l.Quisus, censet filios eorum qui regiam maiestatem isserunt, dignos esse infanas a Malijs poenisqus ibi numerantur,est ista. Quia in illas paterni, hoc est,hidi taxij criminis exempla me tuti
tur. At in filio qui prem Pu crime isss maiestatis,aut PPcrimen tigresis,coram iudice accusat, no est cur paterni criminis caempla metuantur: quia ille prem accusans, apertissimo .
608쪽
L I B E M SECUN DV s. 289 apertiissimo testimonio, &argumento euidentissimo phat Jc conuincit,se a paterno crimine longissime dista re.Et inde apertissime consequitur,ut in tali filio dispositio illius i. Quisquis: non sit exercenda,in quo ratio eius dem legis deesse manifeste probatur. Forte hic aliquis respo debit, uera esse Q, cessante rone legis cesset etiam eiusdem legis dispositio,sed hoc tunc solii ita fieri oportere dicet qn effectus legis no est iam cosummatus. Naalias,si lex iam suum obtinuit effectum, etiam si ro legis cesset,legis in dispositio cessare non debet,ut notat Philippus Decius in.c. Cum cenan te,de appellatio. In hoc autem casu,antequam filius patrem de crimine accuset, iam illa pdu's.l. Quisquis,suum obtinuit effectu. Quia omnes illae poenae in illa lege decretae, sola morte exce piami ex discursu literae constat, sunt ipso iure influctar, Minde sequitur,ut a 'die quo pater crimen comist,antequam filius illum accusaret, ense illae suum fuerint sortitae essedium.Et inde ulterius sequitur,ut quamuis p fili jaccusationem ro illius legis. Quisquis, cessare uideatur, illius in legis dispositio cessare no debeat: quia effectus
illsuS erat iam executioni mandatus. Sed haec riasio non
ualet,quia id quod dicitur quod effectu legis consuma to,non debet cessare legis dispositio et si ratio legis cesset,luc solum uent erit,qnlex ex manifesta rei cognitio ne procedit ad executionem: non aut qa ex sola suspicione procedit. I unc. ia. si constaret suspicionem esse falsam,& ex falsa suspicione fuisse procellum ad legis effe-dium,necessario erit pceptum legis reuocandum, Sc siecessante rone necessario debet cessare lex. In patre, qui manifeste probatur regiam laesisse maiestatem,etiam si postea sui sceleris aperte poeniteret,&manifestis argu . mentis suam fidelitatem probaret, nunqua ob hoc erit
liber ab infamia dc alijs poenis quas ipso iure iam incurrerat . Quia Sc si tuc ro legis cessset,ipsa in lex cessare nodebet . propterea quod per apertam sceleris cognitio nem lex illa suum obtinuit effectum. Asinon sic in filio,
609쪽
DE IVsTA HAE ET PUNITIONE qui, etsi a' die quo pater crimen comisit, incidit in poenas illas,no in ob manifestam sui criminis cognitionc. sed ob solam iuris suspicionem omnes illas passus est. Oportetigit ut postin ille prem suum de eodem crimi, De accusans , manifesto argumento probauit ius in tali. suspicione fuisse deceptum, declaret esse ab illis poenis immunis in quas pu solam suspicionc fuerat damnatus. De hac tamen re uolui in hac parte admonere lectorem,nt non putet,idem prorsus ubique dicedum esse de infamia dc alias poenis quae filio propter crimen patris infliguntur. Nam in fili)s illius qui regiam laesit maiesta tem,est hoc discrimen,quod is qui ante delictum patris comissum natus est, nullam ex crimine paterno trahit infamiam,nec aliquam ob illud a' iure suscipit poenam: sed omnes illae poenae L iure decretae eos solum filios cocernunt,qui post delictum comissum nati sunt, ut nota tur in. l. 2. C. de libertis Zc eorum fili)s. Nam ex illo loco Baldus colligit legem generalem,ut delictum patri S naquam noceat filio,qui ante illius delictum inatus est,sed
illi soli qui postea nascetur. Quia hic solus ut ille ait cotrahit maculam ex radice patris iam infecta, alius autenon,sed a radice sana. Eadem finia apertius ut ego censeo colligi potest, .l. emancipato, paragr.fi. R. de sena
toribus. Et de hac re est in Hispania in regno castellae lex specialis. Nam in libro septe partitionum,qui uulgo dicitur,libro delas fiete partidas, in secunda partitione, tit. 27.l.6. circa finem,dicitur. Pero' no se enitende . dcc. Quae litera ut ego existimo aut ex uitio scripto Isr, aut errore impresso ,est aperte corrupta, quia Put illic lir, nullum pio tinus uent sensum teddit. Sed apertus M ue rus illi' sensus colligitur ex glos. Motalui, illic in lingua latina adiuncta,quae postquam de poenis regis proditori infligendas,dixerat,cotinuo post de illius filijs lo insait. Et eius descendentes ex filijs postea procreatis Per Petuo exulent,siiij autem ante habiti , ob hoc uel aliud Paternum delictum non puniuntur. Haec Montaluus
610쪽
Ex qua glossa ego coniicio literam illius legis supra cita Mota
tae,quam corruptam esse constat,esse ad liniac modum uui.
corrigendam.Pero'no se enitende delos fijosque ouie D Leae resem fecho an uerrasen. Has de losu despues fixiessen, n i ea fiendo ellos ta de mala ucturaq uiuos fincassen. Ca los HAia . de rechos que fallaro los antiguos de Esipana en to das Ias colas alli do pultero pena alos 'Osporrazo de suspad res, siem pre guardaron esto u no ouiessen pena tos i sus p ad res aut an engendrado,ante que et sectio malo fiΣiessen.Et quod sic corrigenda sit litera,aperte conuinci potest per alteram legem quae tir in eod. lib.partitio ne 7.tit.ῖ l .l.ultima,ubi postquam lex praecepit muliere praegnantem,&si poenam mortis mereatur,non occidi quousque pepererit,ronem reddes,haec uerba subiugit. Casi el fho que es nacido no deuerecebir pena por elyerro delpadre, muchomenosia merece eluestaenei utentre por es yerro dela madre. Haec ibi. Ex quibus Osebus constat latum esse discrimen inter filios eo iv qui crimine laesiae male. sunt maculati: ita ut illi soli qui post crimen comissum geniti sunt,infamia& alias suris poenas incurrat,al, qui ante geniti fuerat, ab his Oibus poenis exemptis.An autem idem et in filijs haeretico v sit dicere dum, ego dubito . Calderinus in consit is suis,titulo de haereticis consilio 3.mouet hanc qonem &post multa hinc inde allegata,tandem dicit,catholicos filios haere lico N,qui ante qua pater laberetur in ligre sim,nati sunt,rion esse puniendos illis poenis Mus a iure contra filios lis retico hi statutae sunt. Sed no obstantibus Oibus illis qpro hac sententia Calderinus affert, ego magis in hac stiam propensus sum,ut credam nullum inter filios hae retico ni hiadum esse discrimen,per hoc quod ante haeresim patris, aut postea geniti sunt. Quia ius canonicum, quod fit s haereticorum infamiam Sc alias irrogat poenas,nullum prorsus inter eos ponit discrimen,ut aperte costat per capit. Statutum,parag. Hoc sane'.&PercaΠ.