Fratris Alfonsi a Castro ... De iusta haereticorum punitione libri tres, nunc recens accurate recogniti

611쪽

Iiis haeretico iv loquens nullam ponit inter illos dis in ctionem,per hoc quod ante aut post nati sunt: sed soluper hoc quod patres illo N,fuerunt usque ad mortem insuali fresi pertinaces,aut ante morrem de suo errore correc hi sunt, Sc unitati ecclesiae incorporati.Sed ad hoc argumentum rridet Calderinus dicens, quod licet iuS ca

nonicum indistincite loquatur de filijs haereticora, quia

tamen non est eadem ratio particularium contento'

sub illa uniuersali ita,distinguendi sunt filia ante Mati a Nillis qui postea nati sunt.Ronem autem diuersitatis ille dicit esse hanc. Quia qui postea nascuntur, descendunt

a sanguine reprobato :& ideo merito suspicandum est, tales illos fore,qu Ales parentes eois fuere. FiIij uero qui ante nati sunt,quia non descendunt a sanguine insessito, ideo non est iustum ut in illis paterni,hoc est, fisi editarii criminis exempla metuantur. Sed haec nisio nul l .uSΓr sus est robotis.Primo,quia ubi lex no dissiguit, nec DOS distinguere debemus,ut dicitur in.c. Quod ii dormierit 31.qI. Scin. c. Soliis,paragr. nobis aut extra de maiorit.&obed. Scin.l Imperator. B. de postul.&in.l. 3. R.de offic.praesidis Et ideo licet in crimine istae maiestati potacdum illud discrimen, non in in crimine haeresis. Quia Ieges Imperiales ad quas specitat de crimine illo censere, aliquod ponunt di scrimen inter filios patris A regia aut Imperialem l sit maiestatem, Ius aut canon1 cum circa poenas quas filiis lifreticolit irrogandas esse ccsuit, nul tum posuit inter ipsos filios hcr tico iudiscrime,per hoc quod ante, aut post crimen a patre comissum nati fui se sent.Et per hoc aperte conuincatur,omneS illas leg , is pro suae sententiae confirmatione Calde inus citat,nihil illi suffragari posse. Quoniam etsi in aliis craminibus, ita faciendum esse ius ciuile aperte decernat, in criminetia haeresis,i Is canonicu,ad qa' res haec specitat,nihil la Ie fieri praecepit.Pricterea,ratio diuersitatis, quam inter filios haereti coN,qui ant aut post crime a patre comita

sum tiaci sunt, Calderinus assignat,nulla est. Qu: a S si

612쪽

sanguis patris inlaetus possit utcunque filijs nocere,ut inde ad aliqua peccata conattenda illi inclinatione Sc quadam pronitatem habeant, hoc tamen uerumno est in peccatis illis quae pure spiritualia censentur, Sc nullum lilii cum carne commercium,neq; ullam a carne origine trahunt i,ut sunt omneS inuidi multae superbiae species , uidelicet de suis meritis confidentia,suae tantum prudentiae inniti,alios omnes ad sui comparationem despicere. Hae omnes superbiae species,inter peccata spiritualia cesentur, quae nullam a carne trahunt orsginem. Haeresis autem etsi a' carnalibus uithsalsqn oriatur, praecipua

tamen illius causa ut libro sequenti dicemus) est superhia. Quoniam haec est uera omnium haeresum parens,a' qua potissimum omnes haereses generantur. Quo fit,

ut licet aliquae sint haereses,quae a carnis concupiscentia quodammodo oriantur,multae in sint aliae quae nihil comune cum carne lint,nec ad illas carnis concupiscentia

solicitat , sed omnis illam error a sola uoluntatis malitia procedit. Circa has igitur haereses sanguis patris quamlibet in laetus,nihil potest: nocere filio,ut in illo paterias

haereseos exempla metuant: cu tales no a carniS cocupiscentia ut caetera crimina)sed ab ipsius aiae superbia oriantur.Et inde aptissime covincitur, nullum possedari certum discrimen inter filios haeretico iv, per hoc solum v ante aut post crimen a patre cGmissum,nati sunt. Sed forte quis mihi obiiciet per ea quae supra cap.9. huius libri,cum de infamia loqueremur,diximus.EO.n.loco de infamia haeretico iv, quae ad filios etiam catholicos deriuatur tractantes,probauimus iuste illa infamia ad filios deduci,quia copi cxionem corporis, Sc iclinationes corporales *pe fit ij a parentibus trahut: de 1nde suspitio oritur,ut filij in eosdem labatur errores in quos patreS eo 'lapsi fuerunt.Fateor in multis haeretabus, us delicet in illis quae a carnis concupiscentia ortum hia hanc esse iustam suspitionis cam,quamuis no sola aut,praecipuam . Si pater haereticus credit,iro esse ieiunandum certiS die-

613쪽

. ' DE IUSTA HAERET. PVN IONE.hus,ut Aerius docuit,aut ieiunia nullius esse uirtutis, ut censet Lutherus, aut uirginitatem non esse praestantio re matrimonio,ut Iovinianus dixit,aut in alia simile hsresim de carnis delitus tractantem lapsus est,filius illius iuste ob hoc metuitur in similes errores qui a carne oriunt, aliqn fore lapsurum. Si tamen pater in haeresim Ariin, aut Sabelli j,aut Nestori),aut Dioscori Sc Eutychetis lapsus est,pu solam hanc causam,quod patris complexione suscepit,non iuste metuitur, in filius in eandem labachaeresim,in qua lapsus est pater. Quia hrses istae, non escarnis concupiscctia,ut aliae,sed a sola mentis superbia . ortae sunt. Fith autem,non animam ronalem, sed solam carne a parentibus suscipiut.Et ob hanc causam ego capite nono huius libri,cu de infamia haereticolu,qus usin ad filios eo tu derivatur,tractarem,non dixi hanc solam esse causam quod illa usque ad filios deducatur, quia illi corporis complexionem,ac proinde inclinationes ad uitia a parentibus trahunt,sed aliam addidi ronem, quς mihi potior uidetur. Quia uidelicet ex amore quo erga parentes suos afficiutur,fere semper procurant esse paretum suoru imitatores.& saepe ad eouimitationem nitutur uitam suam coponere.Et ob hanc causam, cap.8.hu ius libri probaui patriam potestatem,quam parentes infiths suis hiat,iuste ab haereticis parentibus ablata esse, ne filij ex amore quo erga parentes assiciunt,et ex longa conuersatione cum parentibus habita criminis paterni fiat imitatores.Haec alit parentum imitatio, non distinguitur in filijs per hoc quord ante aut post, nati sunt, Scinde conuincitur,ut in crimine haeresis quod non sempera carne Oritur, non sit ponendum discrimen inter filios haereticorum,per hoc quod ante aut post crimen a patre commissum nati sunt: praesertim,cum ius canonicum ad quod haec res spectat,nullum inter filios haeretico N Posuerit discrimen,sicut ius ciuile posuerat inter filios eosse qui regiam aut Imperialem laeserunt maiestatem. Deinde constat,ultionem parentum epe in filios derivari Pu

614쪽

MIam sceleris grauitatem,ad incutienda aliis terrorem, ut in filio bastardo,u abso culpa sua,non in sine ca a ministerio altaris prohibet. Et hanc puto esse potiore campo quam filijs haeretico' quamuis catholicis, tot poens sunt a iure inflictae: ad sceleris uidelicet grauitatem de notandam, M ales per hoc timorem incutiendin.Qus rocum in omnibus haereticora filiis aeque militet, conuincitur inde ct nullum esse inter illos ponendum discrimen. Secunda conclusio.Filius qui patris haeresim iudici reuelauit,illius perfidiam aperte demonstrans,dignus es hut bona quς ex patre iure haereditatio illi competere poterant, non auferantur ab eo, sed omnia in mercedem

suae uirtutis illi reddantur. An aut ex iuris scripti rigore dc necessitate ita,ut iis c coclusio dicit,faciendusit, mihi non costat, uideo de sola cogruentia Sc quadam natu rati aeutate loquor ut aequu sit et roni naturali congruit, sic fieri quemadmodum in lapa conclusione d r. Aliquos iurisperitos legi qui ita faciendum esse docent, nullus tri illo tu quos uidere licui citat textum per quem illa conclusio aperte ex iure probari pollit. Doctior Palacios ruiuios in repetitione capit.Per uestras, extra de donatio .

inter ui.&uxo.dicit bona patris esse reddenda filio, qui patris delictum reuelauit,etiam si pater damnetur peril. Quisquis. Gad.I.Iul. Maiest.Pro huius trisniae probatione, neque ullam legem ex iure ciuili,neque canonem ex iure canonico citat: sed solam quandam constitutionem Federici Imperatoris .Reperto tum inquisitionis eadem

latam docet uerbo Filii par. Sed circa supradicta. Et ad

suae siuae confirmationem,solum etiam citat illam Federici constitutionem In qua,postquam uarias contra haereticos βc eorum filios poenas statuit, haec tandem quae sequuntur,adiungit. Nec quide amisericordiae finibus duximus excludendit,ut si qui paternae haeresis no sequaces,latentem patrum perfidiam reuelauerint,quacuno reatus illo iv aiaduersione pleetantur, praedictae punitioni non subiaceat innocentia filiorum. Hec sunt uerba cG

615쪽

- DE IUSTA HAERET. PUNITIONEstitutionis Federici. Quae constitutio, si aliquid uigoris

habet, in illis ina terris quae Imperatori subduntur, uim suam habebit. Quod autem repertorium dicit , illana Federici constitutionem co firmatam esse per ecclesiam in capit.Vt inquisitionis,de haereticis.lib. 6.fallitur. metsi constitutio illa ibi de laudetur, c confirmetur, Non in absolute&Vriter, sed cum limitatione confirmatur

per haec uerba. Quatenus inquit papa Honifacius Desct ecclesis sanete sus honorem promouent, hsreticorum exterminium prosequutur, Sc statutis canonicis no oblistunt.Ecce uides qua limitatione summus Pontifex illas Federici constitutiones confirmauit. Igitur ubi ea lconstitutione Fedetici decernuntur,qus alijs sacris cano tribus sunt contraria,conuincitur ea non esse per Paseam

ibidem approbata. Filij autem haereticom,etiamsi ipsi sint catholici,absque ullo discrimine sunt iure canonico ab haereditate paterno v bono iv exclusi: ut patet in cap. Vergetis,extra de hsreticis. Quo fit,ut costitutio Federici pro ea parte qua iubet,bona paterna reddi filio, qui haeresim patris latenter reusauit,non sit per papam cori firmata:quia repugnat id quod dicitur in cap.Vergetis , ubi sine ulla limitatione, filii haereticorum excluduntur ab haereditate paterna. Cum itaq; ex iuris rigore rene cessitate,non constet bona patris haeretici esse reddeda filio catholico,qui patris haeresim latetem reuelauit,ego solam huius rei sequitatem uolo ostendere, Sc probare aequum Sc rationi co gruum esse ut ita fieri praecipiatur . Nam aequum Sc iustum est,ut bene dc studiose agenti , Praemium reddatur, praesertim si in opere quod studiose agit,principi,aut reipublicae seruit. Alioqui,pauci eissent,qui ad uirtutis opera mouerentur,si omnis spes proemi, ab operibus bonis tolleretur. Qissi et si multo meliussit,solo uirtutis amore,quam per spem praemij,opera studiosa exercere,multo in plures sunt, qui per spem prae-m',quam qui lato uirtutis amore,mouentur ad bonii. Ideo Paulus talem hominum conditionem agnosccSiue

616쪽

ratissimi sint,qui omni praemio secluso moueatur ad ui tutem,dixit: Credere oportet accedentem ad Deum, Heb.in quia est,et w inquirentibus se remunerator sit.Hoc ideo Paulum dixisse constat: quia nili homines crederct Deu praestare mercedem his,qui seruiunt illi,nulli, aut quam ratissimi essent,qui gratis uelictilli seruire. Nam Dauid Pscia ille prophetarum eximius,inclinauit cor suum ad faciendas iustificationes Dei,pst retributionem.Et Moyses ille,quem ob eximias illius uirtutes Deus Israelitici popilli ductorem, Sc legislatorem instituit, Sc cum quo Deus quasi amicus cum amico loquebatur,aspiciebat ut Pati Hib. ulus de illo refert i remunerationem,ut magis eligeret affigi cum p pro Dei, tuam ipalis peccati life iocundita

tem. Si isti tales,ac tanti uiri Deo seruientes aspiciebant in retributionem,quam suis meritis dandam sperabant, quis iam tantus erit,ut omni spe remunerationis seclusa, Deo seruire, de illi per omnia obedire uelit c Et inde aptissime conuincitur nullum Principem, nullam rempuhlica,hoc sibi iuste arrogare polle, ut uelit subditos suos , sine ulla proelian spe de se bene meritos esse : sed oportet

eos iuxta meritora diuersitatem. bene merentibus diuersa polliceri praemia, ut quisque ad lato maius seruitium Principi exhibendum anhelet, quanto maius inde spe rat praemiu.Vndebius Gregorius Maximiano Epo Sy Grer .racusano scribens,ait: Iustum nan est,ut illi consequa tur stipendium,qui pro tae suum commendare reperiu-tur obsequium. Haec Gregorius . Et citantur a' Gratiano in capit. Charitatem. 12. q. 2.Et hoc ipsum agnouerut '

Honorius,& Archadius Imperatores in illa d. Quisquis. Paragraph. Sane. C. ad .l.Iul. male. ubi illum, qui initam lactionem prodiderit,premio ab illis, Jc honore decorandii esse promittunt. Si is qui alium holem, nullo sanguinis uinculo sibi coniunctium,accusat, probas eum laesae maiestatiSreu,dignus est,ut prsmio, S honore decoretur,multo certe dignior erit praemio et honore,qui zelo uirtutis accensus apprium patrem de eo de crimine ac-

617쪽

DE IV ITA HAERET. PUNITIONE.cusare non reformidat. Is enim desiit esse filius,ut fideIE subditum ageret, Morphanus uiuere, quam Principis incclumitati deesse maluit. Praeterea si is,qui studio uerae laudis accensus ut illi Imperatores aiunt) prodito rem reuelat,ut Regiam maiestatem seruet illaesam,prae nato, Schonore dignus est,multo iustius est, ut qui studio fidei catholicae accensus,hsreticum prodit: prsmio, α honore decoretur, propterea quod ecclesiam catho licam,qus cun citis Imperatoribus est maior, Ec melior, uult seruare illaesam,ut exclusa ab ea omni tisreticorum ueneno,nullum ex his membris,qus sibi per fidem unisitur,ab ea per l, esim abscindatur. Sicut enim multo grauius est diuinam, quam humanam isdere maiestatem , ut dicitur in cap.Vergentis.extra d e hereti. Ita e con tra rio multo melius est diuinae,quam humans seruire ira testati, dc diuitas, quam humans maiestatis honorem zelare. Rursum is,qui reuelat coniurationem cotra Romanum Pontificem initam, etiam si sit particeps crimi nis,non solum purgatus a' culpa: sed etiam remunera tione, lus non sit an digna subleuari prscipitur, in capit. Siquis Papa.79. dist. Et hinc apertillime colligitur multo iustius esse, ut filius catholicus patris lifresim reue lans prsmio donetur,cum hic non sit particeps criminis paterna,sicut ille. Si quis forte dicat maius, Ec grauius esse ligress crimen, P coniuratio contra papam: ac Pro

inde non esse s que iustum, ut hic prsmio donetur, sicut ille:is certe sic dicens potius ex suo dicto nostram colliget statam,quam suam. Nam sicut grauius p cfim est lis resis,in coluratio,aut quod uis aliud crmen test maiest tis: ita ex opposito maius honu facit,qui resiliit li est, j qui resistit coniurationi: de ita maiori prςmio est diagnus.Forte As dicet,latendo dignum esse, ut talis filiusprsmio donetur: sed satis magno prsmio illum donatum esse dicet,per hoc a poenis. qus illi ob patris delictum erat a iure infidis,sit liberatus,nec opus esse,ut bona Paterna illi pro prsmio reddantur. Sed quilic dixerit,ia

618쪽

mium arueritate errabit, Sc ostendet se non intelligere. quanta sit differetia inter declinare a malo, Sc lacere bonum. Sunt. n.haec duo ualde diuersa,& a se inuicem separabilia,quibus alia duo etiam ualde diuella respondct: quae sunt liberari a poena, Sc donari pasemio. Huic boni initio,quod est,declinare a malo,res Od et alte N, quod est,liberari a poena. Non. n.per hoc solum, quis liberata poena,q, bene agita sed per hoc,quod declinat a malo. Nam alioqui is qui nec bene,nec male agit sicut est dormiens,non liberaretur a poena. Soli igitur bonae opera tioni respondet praeminm. Et inde constat aperte filii

qui patrem de haeresi accusat, per hoc solum liberari a Poenis,quae alioqui fuissent sibi infligendae, quod costat

eum non esse paterni criminis imitarorem, nec iuste in illa paternae iniquitatis exempla esse metuenda. Sed sanon solum est liber a culpa paterna, uerum etiam praeclarum insuper lacinus addidit patris haeresim reuelando. ideo opus est,ut non solum liber a poeoa: sed prsinio dignus censearur. Et sic dignus esse conuincitur, ut illi hona paterna reddantur.Accedit ad haec omnia , id qSconcordi stata omnes theologi docent, iustum omnem

in quovis bono opere, quod pro altero egerit, prius si hi, alteri mereri,nec alteri mereri posse,il sibi ipsi non meretur. Et inde theologi colligunt eum,qui in pecca to mortali, dc cum uoluntate peccandi persistit, quamuis instantissime, Ec feruentissime pro alio peccatore Deum oret, nihil illi ad animae salutem mereri, Ppea Psic existens:nihil sibi ipsi mereri potest. Filius,qui patris

crimen reuelauit ut supra in.I. art. huius quaestionis ostedimus meretur,ut pater ab eo oblatus mitius puniatur,

quam si ab alio proderetur: ergo iustum est, ut sibi ipsi aliquid mereatum cum multo facilius sit sibi ipsi, quam alteri mereri, Sc certum fit, ut prius sibi quisque, quam

alteri mereatur. Haec sunt,quae de hac re pro aequitate, dc congruentia praefatae secundae conclusionis dici posese mihi uidentur: quamuis illa ut dixi nullo modo ex

619쪽

DE IV ITA HAERET PUNITIONE iuris rigore,& necessitate probari possit. Et inde in sero, ut filius quantumlibet fit catholicus, δύ quamuis patre de haeresi conuicerit, non sit tutus in conscientia, bona patris, quae illi iure hsreditario competere poterant sibi ipsi capiendo, Ec retinendo. Quia cum hoc non sit illi astare concessum,oportet illum iudicis smam expecitare a quo haereditas patris,aut similis alia res, pro suae uirtutiS Pi aemio concedatur, prout in alio casu fieri decerniAin.l prima.C. quibus caui 1S ter. prae. lib. accipiunt. Ante iudicis ergo concellionem male ageret filius , qui patris crimen reuelauerat,bona PatriS retinendo. Multa alia ad lisretico N poenas pertinenlla potuis sena in hoc secundo libro pertraetare,quae omnia multiplici ratione motus praetermisi. Nam eo' aliqua adeo sunt aperta, ut uel mediocriter doetum latere non possent. Deinde si quae forte disti cilia, Sc recondita stant, de quibus nihil in hoc secundo lib. disserui, ea non ad poenas ut ego arbitror specitant: sed ad solos processus per quos iudex ad sententiam dicendam progreditur, specitare puto. Quae cum sint ab eo, quod a principio oporis dicere statui, loge diuersa necelsario sunt a me omise. sa,ne longe ab scopo me diuertisse a multis accusarer . Accedit ad haec illarum rerum qualitas, Ec conditio. Nam ea,qus OmalimuS ta lia sunt, ut melius de illis iurisperiti, in theologi disserere pos- . - . .

sint,de ob eam potisso

: mam causam illis necessario re linqueri

da esse

620쪽

FRATRIS ALFONSI DE CASTRE

Visquis populi regendi curam habet,si

auste, & sanete suum cupit eae equi mi nisterium,id prae omnibus optare, Scpro illo assequendo nihil intentatum relinquere debet, ut nulla perpetrent scelera,qus nisi remantis,& proi sus negligens liri uelit,sit necessario puniturus. Nam qui flagitia,quae punire ualeat in subd:tis suis optat, Sc quaerit,is Non Rex: sed tyrannus, non pastor: sed lupus, non tu dex,sed carnifex merito censenduS erit. Nec satis est Regi, aut Epo,aut cuiuis alteri regiminis curam habenti, i, crimina, aut scelera nulla conuiti optet: sed opus est,ut diligenter procuret, Sc totos huic rei neruos impendat,

ut hoc ipm,quod optat,eueniat. Nam si ob illius negligentiam aliquod hoN contigerit, id omne illi erit merito imputandum, Sc de omni tali illum Deo rat1one ex a stillimam reddere oportebit. Oportet.n.ut oes mundi rectores quocuno nomine illi censeantur, intelligant se

non in hoc scium a Deo positos esse, ut crimina puniat et sed potius,ut id primum procurent, ne ulla scelera per Petrentur. Rector.n. populi gubernator bonum, ScPium medicum in hac parte imitari debet qui si tuendae alicuius hominis salutis curam suscepit, non solum nititillum post fgrotauerit pristitas restituere saluti: sed ne in morbum aliquem incidat ocio adhibet diligentiam. Si medicum imitari dedignantur Principes,aut Epi,aut, quiuis alia orbis rectores,vel Deum ipm,qui totius mu-di sapientillimus est gubernator, Ec rector, non est cur imitari dedignentur. Inspiciant ergo illum omnes Christiani orbis rediores:etsi rei te,qus illis comissa sunt ad Maan iitrare cupiunt,faciant iuxta diuinum exemplariqoe