장음표시 사용
631쪽
uerunt a fide,de inseruertit se dolorib' multis.Qui enim multos dolores dixit, quasi nascentes innotuit ex hac radice puriciones. In iuniperis ergo peccata, in radice uero iuniperoIst, quid aliud quam auaritiam, id est,m tetiam intelligimus pctora Quia igitur plerunq; haeretici sola in uerbis suis exteriora lucra sectant, nec ignorat,quia peruersa astruut,sed erroris prςdicamenta non deserunt,du sumptus percipere quasi docito tu uolui, bene de eis saneti uiri nunc uoce dicitur. Et radix iuniperorum erat cibus eorum. Quia dum totis mentis suae sensibus auaritiam cogitant,quasi eo alimento uescuntur, de quo nasci procul dubio peccatorum sequentium Pu etiones solent. Qui siquando in sacro eloquio quaedam quasi prudenter inueniunt, quae dum non intelligunt, D suis esse assertionibus suspicantur, mox miseris auditoribus suis quorum no animas: sed substantias appetunt, haec uociferantes aspergiit.Hae enus GregoriuS. Et certe ut ex multis coiecturis suspicari licet,ego opinor multos ex istis recentibus haeresiarchis, qui modo in Germania uersantur, c sola auaritia detineri, ne resipiscant.
Nam ut audio omnibus illis sunt stipendia publica, Scnon parua in ciuitatib' uarijs assignata. Et de aliubus eorum legi hac sola ratione esse nimium ditatos, qui tameantea nec ad uitatus suffcientiam habebant. Ne igitur has, quas nimium appetunt,diuitias amittant, ab hae resibus discedere nolunt, quamuis se errasse intuS agno scant. Et de hac radice non est mihi mens plura nunc diceret: quoniam supra cum de poenis haereticorum diseserui, longiorem de hac re sermonem feci .s Tertia demit haeresum parens Scorigo est carnis uoluptas,d leni quadam, S uaui uiolentia intellectum ad affectu uoluntatis trahit,quamuis ante ille uehementerrePLignauerit uoluntati. Solent.13.ec ira ulto potentiores
in hac re carnis illecebrae,qua honores & diuitiae. Quod carnis uoluptas attenuet intellectus acie in , dc illii saepe
Obtenebre ne secreta fidei mysteria carnalis ho intellis
632쪽
LIBER S E C V N D V s. 3ox gere ualeat,aperte docer Esaias propheta,lic inquiens. Quem intelligere faciet auditu Huic aut qoni ipsemet E a. 12. propheta re odens,ait: Ablactatos a lacte,auullos ab uberibus,hoc est,a carnis delit is separatos. Si hos solos Deus intelligere facit mysteria fidei, quae illis dicuntur , necessario cosequenS esit,ut unon sunt ablactati a carnis illecebris,non intelligant, quae audierint: quoniam ipse illecebrae hebetant intellectum,& aliquando illum .pγsus obscurant. Fascinatio nugacitatis inqt Salomo obe Sap. 4.scurat bona: & inco stantia cocupiscentis transuertit sensum fine malitia. Hinc igitur euenit ut qui carnis delitias nimium diligit,&post illas etlignatus currit, illas bonas esse dicat,& licitas esse putet, Ac sic in haeresim laba ruradeo Paulus Romanis scr/benS ait:Rogo aut uos fra λο.i tres ut observetis eos,qui dillentiones Zc offendicula p- ter doctrinam quam uos didicistis,faciunt: Sc declinate ab illisMinoi.n.Christo diro non seruiti sed suo uentri. Quae uerba Theophil actus interptas in comentari jS D Theor. per epistolas Pauli,ait: Ex hac igitur uentris ingluvie Sci uitio Ist seruiture,ocs eruperunt haereses.Hςc ille. Et iteruerin epta ad Ephesios hoc ipm iam non rogat Paulus sed Db. 4 praecipit sc inquiens: Hoc igitur dico et testificor in domino:utiam non ambuletis licui Sc gentes ambulant uanitate sensus sui,tenebris obscuratu lintea intellectu, alienati a uita Dei per ignorantiam quae est in illis Pu caecitatem cordis ipso iv,qui desiperantes semetipsos tradiderut impudiciti in operatione imunditiae olS.Ecce ul-des Paulii dicente ab impudicitia Sc immuditia euenis se nctibus ingnorati obiciaritate,tenebraS, deni P caecitate cordis.Ob qua cana Ephesios admonet et cotestaci dno,ut ab illis uit s abstineant,ne i similes tenebras et cordis caecitate incidat. Pr terea,inter plurimasquxuriae spes quas enumerat btus Gregorius libro uigellino pri mo moralium, una est caecitas mentis. Quod non fecit set nisi certo sciuisset mentis cscitatem scarnis libidine
tanquam ex certissima matre generari. Scelestissimi illi .
633쪽
DE IVsTA NAERET. PUNITIONE. Dan. 13 senes qui exarserunt in concupiscentiam Susanns ut se cra docet historia euerterunt sensum suum, Ec declina
uerunt oculos suos , ut non uiderent coelum, neque re Pia. 1s cordarentur iudiciorum iustorum. Sanin ille omnium
hominum sortissimus nunquam fuisset a' Philisthos erac catus , nisi prius in brachijs Daliis suam amisisset fortitudinem. Sic etiam anima nostra, qus per uoluntatis arbitrium tam fortis a' De o effecita est, ut a' nullo cogi
posit, Ec nulli retnisi uolens succumbat, quia prius ad
carnis delitias declinans, mollescit, Sc uires suas natiuas non eXerit, ideo excscat ne uera a ' salsis discernere posest : sed illas carnis delitias non solum licitasἰ sed summe honas esse putet . in hac re cum tam multa sint exempta, opus est aliqua in medium proferre, ut uel inde lectori persuademus uerum esse quod dicimus. Ex hac nempe radice prodi)t Basilides, qui obscoenas quasque libidines licitas esse docuit. Erat enim iit de illo Epiphanius refert homo libidinosus Sc omnem carnis turpitudinem amans . inde etiam nata est Cherinti haere iis , qui docuit carnis delitias in pronaissa beatitudine futuras,ex hac radice Adamitarum conuenticula pro die runt. Inde etiam Anab aptans hoc laro seculo, qui cum ali)s uetustioribus hyeticis promiscuum uagumq; concubitum omnihus permittunt. Hinc illa Aerq hsresiste iuniorum obligationem, uirtutem dc meritum prorsus reqciens. Ab eadem radice prodiit Iovinianus matri moniusquans uirginitati. Exeade nata est HegardoNEc Beguinarum lisresis docens omnem coitum urente carnis libidine esse licitum. Inde etiam,ut omnibus ti , tum esse potest,orta est maior pars h esum, quς hodie extant in Germania. Est enim fere tota illa prouincia copotationibus, voracitatibus , cst crisi carnis uoluptatibus nimium dedita. Et ideo Martinus Lutherus sal
sus illo' propheta, ab antiquo generis humani hoste suasus,illa pridicare Ecdocere decreuit, quae nouit illis esse amica,&ideo liben tius ab illis suscipieda.Ecce iam
634쪽
ostendimus tres radices, a quibus sicut reliqua omnia tapeccata ut ait Ioannes ita etiam haereses oriuntur. Hae sunt honores,diuitis, Sc delitis . Adde in lisc peccata nosolum sunt eausschapsi peccatores illo iv perpetratores errent:sed etiam ut errent doctores alioqin boni a quib'
illi edoceri debent. Nam sicut pst peccata populi Deus
malos rediores ita etiam falsos doctores permittit. De malis tectoribus dr in lib.Iob, Regnare facit hominem hypocritam propter peccata populi . Quem locum interpretans beatus Gregorius in moralibus ait:Pro salita Grego. tibus subditorum disponuntur aeta regentium, ut sispe Pro malo gregis, etiam uere boni delinquat uita Pastoris.Ille.n. Deo attestante laudatus, ille supernoni mysterioN conscius David propheta, tumore repentinae ela tionis inflatus ppis numerando peccauit: Sc in uindi ctam pprs Dauid peccante,suscepit. Cur hoc Quia ui- a.re a
delicet secundum meritum plebium disponuntur corda recto Iustus uero iudex peccantis uitium ex ipso luet animaduersione corripuit, ex quo causa peccauit. Haec
Gregorius: De malis doctoribus Jc salsis prophetis, a, Pp peccata ppri illi mittantur a Deo, aperte satis docet Paulus in posteriore ad Thessaloniceses epistola sic di- rubeacens. Pro eo Q charitatem ueritatis non receperunt ut
salvi fieret: Ideo mittet illis Deus operationem erroriS, ut credant mendacio. Nec solos malos doctores Deus
Ppro Pp illius peccata mittit, sed quod magis miran
dum est, docitores alioqui honos Ec ueros Pp iniquitatem populi aut particularis hominis doctrinam quςxentiS, errare permittit. De qua re ipsemet Deus testimoniupraebet per Ezechielem prophetam,sic dicens: Qui po Ex x4suerit immunditias suas in corde suo, Ec scandalum iniquitatis suae statuerit contra laetem suam, uenerit ad pro p hetam interrogans per eum me, ego Dias respondebo ei in multitudine immunditiarum suarum. Et post pauca addit Et propheta cum errauerit, locutus fuerit uerbum ego dias decepi prophetam illum. Et exic
635쪽
D E IUSTA HAERET PUNITIONEdam manum meam super illum,& delebo eum de modio populi mei Israel, S portabit iniquitatem suam duxta iniquitatem interrogantis, iniquitaS prophetae erit. Haec sunt uerba Dei per Ezechielem prophetam . Et si cui uoce cominatus est Deus, ita etiam re ipsa illum coprobasse sacrae testantur literae. Nam cum Achab Rex
Israel perhi a quadringentis circiter prophetis an ire deberet ad oppugnandum Ramoth Galaad, deinde con suluit Michaeam prophetam Ddi de eadem re,qui dixit mi,. Regi: Vidi Dam se deluem super solium suum,& omne exercitum coeli assistentem ei a dextris Sc a sinistris: Et ait Dominus: Quis decipiet Achab rege Israel, ut ascendat in Ramoth Galaad Et dixit unus uerba huiuscemodi, dc alius aliter.Egressus est autem spiritus is stetit coram Ddo dc ait:Ego decipiam illum cui locutus est dominus: In quo Et ille ait: Egrediar Sc ero spiritus mendax in ore omnium prophetara eius.Et dixit dominus e Decipies Sc praeualebis: Egredere Sc fac ita. Hactenus sacra Regum historia. Non potuit apertius Sc certius testimonium pro confirmatione eo iv quae diximus affer
ri . Erat quippe Achab Rex malus, ideo iuxta illius' iniquitatem similes illi prophetas qui illum deciperent. Deus dedit. Quapp ego censeo Deum Pst multa Gem, inaniae peccata liue publica siue occulta, quae omnia ille optIme nouit, tam multos haeresiarchas illi prouincis dedisse,qui illam tam peruerse docerent &in tam eXe crandos errores perducerent. Neque mihi aliud per- .suadere possum nisi quod iuxta iniquitatem illius ut per Ezechielem prophetam minatus fuerat iniquos Sc fali laces doctores dedit.Ex omnibus istis tam apertis scri P tutae sacrς testimoniis,euidentissimum esse constat prς cipuam Sc certissimam omnium tisresum causam esse' Pctm.Hanc in haeresum causam Christiani orbis rectores siue ecclesiastici illi sintsiu e seculares,prorsus tollere non Possunt. Qua peccatum cuiusq; homini S cum a UO .
luntate illius pendeat ut peccatum dici possit, non P '
636쪽
test princeps aliquis quisquis ille sit & qualibet potens,
illud prorsus impedire,ne ab alio committatur: quia nopotest alterius uoluntatem cogere ut bonum prosequatur aut at malo discedat. Potest quidem ad bonum voci , ibus,& praemiis hortari, Sc malum rationibus multis dissuadere, dc minis ab illo avocare: ad nihil tu laoni uoluntatem cogere potest. Potest etiam cogere ne multa peccata exteriuS Opere eXerceant homines,ut tamen illa exercere interius non appetunt, id nullus princeps quamlibet potens essicere tialet.Ipsi ergo homines om- .nes, qm sui arbitrii potestatem habent, hanc horresum causam in seipsis cum Dei adiutorio tollere postant. Quisquis igitur ab hsresibus se ilissum seruare cupit, aruit i)s primum cauere conetur, Ne peccati S eXcscatuS P .
deuioS quosque vagetur errores, Sc pedibus offendens in hyesium foueam prolabatur. Quod si semel iam excicatus est,&in hqresim lapsus, nulla illi alia patet ad ui- . t sum recuperandam uia, nisi ut cum csco secus uiam se dente,clamet ad diam Sc dicat. Iesu fili Dauid miserere mei.Illum autem sic clamantem non deerunt l,sretici crincrepent ut taceat,& dicant non esse illi opus orone, quippe qui rectam teneat fidem, & in illa debere psiste re.Sed illis sic increpantibus,ille multo magis ut cscus ille secus uiam sedens faciebat clamare ad dominum , debet, Sc misericordia illius supplex Sc importunus im- Plorare. Vt autem ille a Deo exaudiar, opus est ut uitia omnia prsterita deserat, ambitionem fugiat, auaritiam deuitet,carnis uoluptates tanquam Prssentaneu quod dam uenenum procul a se abiectat.Ρro peccatis pysteri tis defleat,& per singulas noctes,regium propheta imitatus,lessitum suum lauet, & lachrymis suis stratu riget. Deinde,uitam pristinam in meliorem aliam csimulet,ut deinceps diuina mandata ad unum us custodire nita tur. ' si fecerit, benignus est Deus qui illain cscitate non dimittet, sed illuminabit oculos eius, ut agnoscat
suum pristinum errorem,& illo deserto,ad fide cathoi,
637쪽
DA IVsTA IT AERET PUNITIONE eam a qua ante discesserat, uelocissime recurrat. Hoc.mr,b.. Paulus docet, sic inquiens. Surge qui dormis, Sc exu ge a mortuis,et illuminabit te Christiis. Prius ut surgat, a peccatore exigit: Sc deinde illuminationem promittit. Hinc est in data lege Rijs Israel,illisin non intelligentibus miracula quae Deus pro illis fecerat Sc quotidie saciebat,dixit illis Moyses. Custodite uerba paciti huius,
re implete ea,ut intelligatis uniuersa quae facitis. Quib' uerbis satis aperte docuit Moyses transgressionem ma ' ' dato ν Dei potissimam esse causam in Iudaei non intelligerent nec uiderent quanta fecisset illis Deus. Propter quod atrati ressione ad impletionem mandato Ist dei
illos reuocat, ut remota caecitatis Sc ignorantiae causa,
Tretio ea quae oportebat,intelligere possent. Hieremias Opheta eruditum se dicit,non proprio ingenio,sed igne de su pera Deo misso in ossibus eius.Igne inquam illo,quem xaοo a dris Iesus Xps uenit in terram mittere. Et Ioanes Euangelista testatur unctionem spiritus esse,quae de omnib' ad salutem necessariis nos edocet. Et Christus saluator noster, ut duobus illis discipulis in Emaus oppidum cotendentibus, scripturas aperiret,prius illoni corda inflamauit. De qua re ipsim et testimonium perhibent, cum
Luci 4 dicebant. Nonne cor nostrum ardens erat,cum aper,
ret nobis scripturas Ardentem certe oportet esse Ed diuino amore infamatum,qui diuinas scripturaS penetrare cupit. Qui fit igit ut peccatores multis uiths irretiti,umpidam secerunt malitiam suam sicut cisterna aquam, possint sine ulla diuini amoris scintilla, profunda sacraescripturae mysteria penetrare De Ioanne illo Baptista
quo inter natos mulieN nullus unquam propheta maior surrexit,dicit Ioannes Euangelista,q, erat lucerna aruan. x dens de lucens. Prius ardens,postea lucens. Ardebat
assediti,lucebat intellecti. Sibi Sc latra se ardebat: aliis Ec sibi lucebat. Nisi intra se arderet, nem sibi neq3 ali)S
lucere potuisset. Vos igitur omnes Germanos qui Luthero Malijs eiusdem classis hominibus nomina dedi'
638쪽
LIBER T E R T I v s. 3o4stis,et in illosv uerba iurast: s,in ulla eribus charitatis ex hortor, Sc per uulnera Christi saluatoris nostri adiuro, ut,si aliquam salutis uestrae rationem habetiS, Pniam a gatis ab omnibus iniquitatibus uestris, dc rogetis Deus forte remittatur uobis haec cogitatio cordium uesthorum. In felle.n. amaritudinis Zc obligatione iniquitatis uideo uos esse. tuam Sc hoc ipsum nos pro uobis Deusupplices oramuS,ut uos tanquam oves errates dignetur ad ovile suum reducere. Sed nisi uos ipsi uestrae salutis curam habeatis,& pro illa impetrada laboretis,nos soli uestram salutem a Deo impetrare dissidimus. Nam de altis uobis simillimis Deus per Esaiam prophetam dixit: Me etenim de die in diem quςrunt, Sc scire uias Esum eas uolunt,quali gens quae rustitiam fecerit,et iudiciu Dei sui non dereliquerit. Rogant me iudicia iustitiae, de appropinquare Deo uolunt. Si uos igitur ueram fidem a Deo scire uultis,pri'uos iustitia facere oportet, dc dei madata seruare,Sc Deo P bonossi opem gressus appro-Pinquare oportet,aliou subsannabit uos Deus 5c dicet . Rogat me iudicia iustuis, dc approsequare Deo nolui.
De prima exιriseca haeresum causas delictus pradicasionis inrbs Dei qua si tollatur,multis baresibus ne oriatur occurretur. C.
multae sunt aliae, praeter cuiusq3 pcm,laaeresum causae , quaS nos extrinsecas, aut, si mauis, e ternas dicere Possiimus,ppea chlaon eisdem personis quibus insunt, sed alijs haerens occasionem prςbent. Quibus quia principes Sc pontifices facilius de comodius occurrere possunt,ideo de illis sigillatim disserere, cu longiore de una quaq; tra statum tacete decreui.'Prima existis externis,hsresum causa,est defecitus prsdicationis uerbi Dei. Est enim summe necessaria uerbi Dei prsdicatio, sine qua nullus quamuis baptizatus poterit ueram fidem catholicam assequi, u in illa sine errore perseuerare.Ea. n. ad quae crededa Deus nos cogit,iam alta sunt, ut omnem superent intellectius humani potentiam. Nam Paulus fi
dem diffiniens hoc illi quas proprium tribuit it ab in-
639쪽
DE IVsTA HAERET PUNITIONE telleetii propria eius uirtute comprehendi non possint, H b. ii quae illa nobis credenda proponit. Sic.n. ait: Fides est sperandant reiv substantia,argna non apparetium.Quae Theop. uerba interpretans Theophil actus in comentarηs supEpistolas Pauli,ast: Argiar. i.demonstratio et manifestatio quaedam incertam relu,nec apparentium, hoc est,in conspectum non uenientium, sed fides facit utres eiusmodi mente speetemus tanq3 praesentes. Si hanc igit habet uim fides,quid ipsi haec uultis re ipsa perspicere,qus
sunt omnino uentura ut excidatis a fide Haec ille. Prae Meotia terea,idem apostolus in priore ad Corinthios epistola hoc ipsum alijs uerbis docet,sic inquiens: Sermo meus& praedicatio mea, non in persuasibilibus humanae sapientiae uerbis sed in ostensione spiritus Sc uirtutis, ut fides uestra non sit in sapientia hominum: sed in uirtute Dei. Si ea,quae fide credimus,propria Sc sola intelledius uirtute assequi possemus, certe fides nostra in sapien tia hominum esset. Cum ergo Paulus dicat fidem nostram non esse in sapientia hominum, hoc ipso aperte nos do cuit, mysteria nostiae fidei superare omnem intellectus Exo. 7 humani uirtutem. Virga Moysi deuorauit uirgas mago 'rum Aegyptio'. Qua in re, hoc nobis per mysterium datur intelligi, q, fides Sc doctrina Euangelica supat omnium philompho0 scientias. Et hoc est Φ Deus perAM. i. Abdiam prophetam praedixit,sic dicens. Perdam sapietes: de Idumsa.Ex quibus euidentissime colligitur,utus 'quis sola naturali intellectus uirtute fretus, secreta fidei
Eςd 43 mysteria penetrare uoluerit, necessario erret. Sol. N.re
E ρ.υ fulgens radias suis ut ait sapiens exeaecat oculos. Hinc est ci, lege Molayca cautum erat, ut nulluS leuaret cui trum sup r altare, super quo offerenda erant holocau-
sta Deo. Qua reiς figura ut sacri doetores interpretantur significatum est,nos non debere solo ingenu acum, ne uelle pen rare mysteria fidei catholicae, qus nonale Greg. ne altaris sanificata est,ut Gregorius docet , sic dicens. Altare cie terra Deo facere est incarnationem Christi
640쪽
OBER TIVS. . sperare.Tunc.n.a Deo nostrum munus accipitur, cum
in hoc altari nostra humilitas,id est,super dominicae in carnationis fidem posuerit quidquid operatur.Hsc ille. Super hoc altare non est leuandum cultrii, alioqui pol luetur altare,quia fides Catholica non est solo naturali intellecitiis acumine perscrutanda,alioqui contaminabitur fides illius qui illam sui ingeni) acumine penetrare uoluerit. Si in fide fuerit adiutus intelledius, facile ola qualibet occulta mysteria penetrabit, quia fides suble uat in sublime intellectum, Sc lucem illi tribuit qua illa uidere dc intelligere possit.Vn bius Basilius interpretas Basili.
psal. IIS. ait. FideS supra ouam ronem scientiant discipi, narum 'ue animam sublimem trahit.Fides denique non geometricis aut necessa S utitur probationibus.In nomine dni Iesu Christi Nazareni surge, Sc ambula. Hanc enim uocem continuo per spm sanctum subsecutus est nstatim effectus. Ex prodigio nanque diuinitatis unigeniti,manifestatio necessaria uidentibus est orta.Dic quaeso quid ad fidem facicdam,ueritatem in persuadendam uehementius o An dialeeticς propolitiones secum syna
Perasmata consequentia trahentes,an potius tale tincti ostentum ab Oibus clarissime uisum, em P uirtute exce ndens Et aliquibus interpolicis,ait. Theologiae myste rium ex fide minime ronibus probata aedificium Rufrit Haec Basilius. Et beatus Augustinus in libis. homilia- heu.rum,homilia 32. apertius eandem docet Biam,sic dices, Arcana Sc secreta regni Dei prius quaerunt credenteS, quo faciant intelligentes. Fides. n.gradus est intelligendi,intellei his aut meritum fidei. Aperte hoc Opheta dicit oibus praepropere dc praepostere intelligentiam reurentibus, Sc fidem negligentibus. Att.n. Nisi credideri a r. tis non intelligetis. Habet ergo Zc fides ipsa quoddam iux. olumen suum in scripturis, in prophetia,in euangelio,iri apostolicis lectionibus.Et paucis interiectis subdit. Vi , detis ergo fratres quadiu sint peruers, dc operando uintiosi,qua tanquam immaturi cUceptus,'nte ortum quae