장음표시 사용
131쪽
. Dupliciter autem dieituripiunt cuius grati Eccuius,
qui secundum locum Oistus anima est. o Non omnibur autem viis uentibus inest potentia haec. 3 Est autem& alteratio,&ausumentumpe animam.
mam effecit natura,viijs ad proprias eliciendas operationes uti posset Quoniam autem diiplex est finis, cuium, ut sanitas, cui ut homo, necesse est animam utriusq; finis rationem habere. Nam quatenus anima corporis forma, ac perfectio est, finis dicitur, cuius gratia materiam disposuit natura, atq; ap tam ad eum consequendum reddidit;
quatenus autem corpore iam formato',
organicis affecto partibus, ut instri mento utitur ad proprias eliciedas operationes, finis dicitur, cui paratum a natura instrumentum ad opera dum i seruit. Existimandum enim est, haud quaquam octiam animam, sed ut op rantem esse finem, propter quem natu resin disponenda materia,&lcorpore fabricando elaborat, ipsas autem op ra intiones formati iam corporis , quo aniama , ut apto ad operandum instrumento utitur, finem esse 9 At vero non morido viventis corporis forma, ac finis anima est, sed ipsius quoquc operationum effectricem causam esse oportet. Et qui . dem motus ad locum primum itincipium esse, adeo clarum est, ut inanis ad hoc probandum sit ratio . . Q Sed quoniam haec potentia omnibus haudquaquam inest viventibus, alterati nem, aut stionem ab anima tanquam
ab viciente causa esse demonstrandum
132쪽
aesti Nam sensatio quaedam corpori S,
id quo inest, alteratio videtur , ' te. nus motionem illam inuoluit, qua viti mo completur sensus ad operandum. ι nihil autem quod anima sit destitutum, sentit quaquam praeuia adsensationem
motione afficiatur,alterationis ergo causa anima est, quatenus non pro motione antecedeti, sed pro termino, ac fine,
in quo prolatum de sensibili obiecto iis
dicium consisti, alteratio sumitur . in Similiter quoque de auctione, ac dimi- nutione dicendum est, is quandoquide augeri quicquam suapte natura ac diminui impossibile sit, nisi alimentum suscipiat, nihil autem vita carens suscipere alimentum queat. Ex quo fit antia mam, non modo auctionis, at dimisit 'tionis , sed etiam nutritionis e ri-
E, his x patet errasse Empedociem, qui existimauit auctionis causam in pla ti non esse animam, sed naturalem eletinentqrum motum, atque inferiorem quidem earum partem, seu radicem ob erram ali, quae suapte natura deorsum fertur, 3 superiorem autem, seu ramos,acklsa ob ignem nutriri, qui propria impellente natura sursum ascendit . Errauit, inquam , Empedocles incpte superiorem , atque inferiorem planta- assignans purum Neque enim putami senses enim quaedam a teratio esse videtur. 3 Nihil autem sentit, quod
i similiter autem de alti gumento, S: decremento se habet . . . . usta is Nihil enim decremetum patitur , neq; atlῆ timentatur naturaliter nisi alatur. i Alitur autem nihil quod non communicet vita. τεα 38. Empedocles autem non benedixit hec addens augumenturia accidere plantis: deorsum quidem Cum ra- diffiihnr. propterea quod ter is sic Martu secundum tintu
3 sursum autem propterea quod ignissimiliter. Neq; enim sursum, deorsum bc ne accipit.
133쪽
Adliaecaute quid est quod contii et quae in contraria feruntur, ignem S terram ti Distrahmi enim nisi ali quidem prohibinas si Si vero erit, hoc est anima, uidi causa augendi, & alendi.
t Videtur autem quibusdam ignis natura simqtieiter cau li
putandum est, quemadmodum in uniuerso, id sursum dicitur, quod magis a mundi centro distat, deorsu vero quod magis idem appropinquat centro , ita in corporibus animatis designari fur sum, ac deorsum . Sed sicut in anim' libus caput superiorem voca nu parte, eo quod alimentum sumat , et ita in plantis radicem, quotrahit alimentum, animalium capiti pr0portione re spodet, superiorem dicimus partem . Qitandoquidem instrumenta ex operationibus ad quas tanquam ad proprios fines diriguntur eadem ad diuersia di
. Praeterea fallani est naturalem elemetorum motum amnionis causam esse. Nam' si terra, Iguvi minum quo in contraria cientu laca, Plautarualunt partes, quid ipsa continet, ac niti se Necesse enim erit ab inuicem distrahi, ac separari, atque plantarum disset utionem sequi, nisi continens aliquidi sit, quod inua quosdam quasi canta tu ipsa coerceat , ac disiungi prohibeat 'At hoc quid aliud praeter anima in criti anima igitur uniensin continens clemeti, quae eius patiuntur imperium, a ctionis, ac nutritionis causa cst. Putanto quidam ali ignem prima riam, ae principalem esse nutritioniis,&
134쪽
thax mam activitatem inter caetera corpora simplicia suscipere alimentum, eoque maior fieri videatur. AVnde in plantis, in animalibus ignem dum, taxat auctionis, ac nutritionis causam esse quispiam albitrari potest . At ignis instrumentaria dunttaxat nutritionis causa est, haudquaquam vero principalis, ac primaria, quemadmodum esse anima videtur manifestulane hoc est. Nam ignis nullos sibi terminos in propria auctione praescribit,
sed eo usque agit , maiorque sit, quo pisens fuerit combustibile, eoque exi
stente nunqua augeri desinit. 3 At corpora, quae natura, seu anima constant, ct vereri ac proprie augentur, certum magnitudinis in auctionis terminum habento neque enim perpetuo existente alimento augentur, sed eo interdum utuntur, atque prorsus augeri desinunt,
non ergo animatorum corporum au.
ctio, d magnitudo ab igne via principali ac primaria causa est sed ab ani
ma , quae forma cum sit, ignis actionem regere,in ad certos usq; terminos coercere potest. Sed iam his praemissis vegetatiua animae naturam coni plari aggrediamur. u Quoniamo autem huius animari tentiae nutritiua, augumentativa, se 'nerativa idem omnes obiectum, nem-
eorporum, aut eIemἔtoriam L ali, augumentari. Vnde & in plantis,& in animalibus putabit utique quis hunc es. id quod operatur .
Hie autem concausa quidem quodammicido est, non tamen sint pliciter causa , sed magis animis .lr Ignis enim augumentum in infinitum abit, quousque fuerit eombustibile. Naima autem eostatutum omnium terminus est, Se tio magnitudinis Maus
Haec autem animae sunt, sed non ignis, rationis magis quam materiae.
Tox 42. Quoniam autem eadem poteritia animae est nutriti uainc generativa, de alimento he-eessarium est determinam primum a caueris m
135쪽
. Separatur enim ab alijso, Viden nidi esse Himentum contrariumco rari
sed iecumq; contrariorum non solum generationem l assient et inuicem, ita S a
3 Fiunt 'nim multa.ax inuicem, sed non omnia vis num exlabor Mite.
Videntur autem neque ilia eodem modo ad uom
phalimentum respiciunt, necesse est in
inquam arum naturam, operatio ues contemplamur, de communiearii
Hunida Dcorporibus, ut oleo , nutriri adueretine liti, ede posituni gliath tum existiniant. At cum interdum op positumhaudquaquam opposito nuxra,ribvideant, , id omnibus oppositis di riuub ntingete . ut sit alterna dei uri alimentum , sed Grit suummodo aluissa ccidere,quae nos modio e sese vici si
pria affectas quatitate simili ungi opis telo Aduertendum auten est, Oppo, sita, quae seseaugere possunt, ita Lo stituta non esse, ut alterum alteri sine vi lo discrimine alimento sit, sed ignobi, lius quidem nobilioris, nobilius autem ignobilis imum; aquam alimentum
136쪽
Squad ignis opposita sint , in se se vi
cissim augeant, quia tamen aqua ignis materia quodammodo est, proprid eius
alimentum dici. Atque in simplieibu L 22.2st' '
maxime corporibus accidit, ut aliud me, aliud quidem ali inent quidem alimenti, aliud vero aliti ratio se pro quod rem habeat, quoniam hoc ordine disposita simi in uniuerso, ut quod infe .rius iacet, χbntinetur materiae locum isti habeat ob imperfectionem innatam, su Perius autem, continens sorma vice gerat maiorcinnactum perfectione. Ex
his, quae ab Antiquis de alimento dic si tur, propriam eius definitionem cori, stituere licet. Erit enim alito oppositum alimentum atq; ipsum in substantia mutatum augere valensi, eoquea.nobilius
, Ali vero quicquid augetur simili
augeri videntes, simili quoq; nutriri simile aiunt. Quapropter magna in alia menti natura explicada videtur esse difficultas, is dialij, quos supra diximus, oppi sito ese oppositiam alimentum censeant . Si vero hanc sententiam probant . I bimile haudquaquam patitura sintili, sed oppositum ab opposito. At alimentum ab eo patitur quod nutrit,ctim in eius vertatur substantiani, ac mutetur, non ergo simile, sed oppositum alimentum est . Maior patet, qui om G Mutatio autem Ouinibus iani mutatio tu oppositum, aut medium L ' diu in dium. lu tendit.
Teat si Dubitationem alitem hac hec dicunt enim hi quidem simile simili ali; leut&4M . Aliis auten sicut diximus.
137쪽
titur aliquid A eo ,.quos alia seu neque Faber a maIeria, sed ab illo haec 3 Faber autem mutatur so ui iactum e cocio.
strum autem sit alimentuid, quod ultimo adu nit, an
Itaqho, ei quel in hoc quidem indigestum , illud
In qualitum nuministre stu in contractum contrario
Hilux, inquantum Vero digestu, sinite sintili. Quare manifestiam est qa dicunt quodamniodo triq; ec recte, ec non recte.
sui des ii Batnto dicunt. Iam quomodori Hi 'Rutem stile sectae est, alimenta inui, quod alitur, pati ac transmutaAri ςiq; perinde ac materiam subiwi id υιοι quod alitur , non ita ab alimento pati, ac muta ij, ut incius uertatur suba. stanxiatui 'quem ad modum nec Faberatimateria, quam telaborari sed haeci nus,ab illo tanquam a Magente patitur; Gsputatur. Nisi comodo quo Faber patitur , cum Ociosus existens operari iocipis, sici alendum corpus pati dicaamu , qa atenil se non operant clita operans. Sed quaerit hic potest vir uiri .ppellandum sit aliment in id , quod primo aduenit corpori animato, an id 3
quod postrem partibus aditi nitur,
quorum Uterum prior asseruit senteniati , alterum viro posterior. I Respona. deo utrumque poste uncari alimentum; itivi cupa primo assumit ut nondum cO coctum sit se timoris iam corporis paratibus adlaueret amitatum: , atque conco Ctum Laetiliat. quo si alimen tunγέ quatenus nondum test concoctuin ei, quod alitur, Oppositum, quatenus v e ro .concoctum', ac mutatum est, simile
138쪽
Didem:utraque est, cum prior alimenatum oppositum esse, posterior autem simile dicat falsa vero utraque Idetur sententia quia prior oppositum dumtaxat alimentum es , posterilar autem si, mile tantiim esse putat. Existimandum ergo est, alimentum quidem oppositum csse quatenus nondum concoctum est, simile vero, quatenus iam nautatum, concoctiun miserit. I vii, an rari Sedit perfecta malimini naturam, ac desinitionem assequantum Sciendum est quoniam vita carens proprie ali nequit alimentum, quatenus alimentum est, quodcumciueminime corpus sed animatum dumtaxat corpus, quatenuS.est animatum, respicere. φ Quare alimentum ad id , quod Praeditum an a eruper se ad corpus
autem per accides tantummodo refer
tur . Ex his vera alimenti colligitur de finitio Corpus namq; est ad animatum, perinde ac materia ad agens relatum initio transmutationis oppositum ea, nym ecta, ac in substantiam aliis conciversione facta, simile existens. Atquubaec de alimenti natura satis dicta sufrficiant.b Iam de operationibusianimae vegerativae, ut eius naturam ι& quidditaten lcognoscamus, dicendum est. lis lilia in il sin Notanduin, ergo cit , alumitonii lini P in quate,
tur non participalis vita, aniniatum utiq; erit corpusqis
139쪽
Secundu enim quod quantum quod iam est, augume- satiuum est.
3 se dum autem quod hoe aliquid, S substantia, at inie um, εonseruat enim subsu- tiam ιε' .usque est, quousque
i non ii quod alitur, sed ritu, quale id, quod alit ur. Iam enim est ipsa substa ri generat autem nihil ipssis ipsi mi sed construas. Quare huiusmodi animae rincipium potentia est i is, ut conseruet habens irsam, secundum God est na
quatenus tuli corpus animariam res tur, duplicem quasi rationem formassi subit e, Malia quidem nutritionem, alia vero Ructione respicere. Nam ut coratas animatu in imperseeta quantitate ἐac molli flexibiliq; substantia praeditu est , ab ipso augeri alimento, atque ex tendi posse videtur. 3 Ut vero hoc alia Quid est, indiui tuaque substantia quararciendo coseruare oportet, ab eodem nutriri alimento, quo viventis substantia perpetuo fluens reparatur, aptum est is quandoquidem eo usque animatum vivit corpus, quo suscipere alimentum potest . v. At vero ut idem alimen. tum in substantiam excremetitiam vel ..il potest, animatum corpus generandoessicere aptum est, si non ipsum quide, quod auget, ac nutrie, sed aliud num ro distinctum , speciei simile existensu Iam enim vivens quod alitur secundum substantiam est,ac seipsum generaren quit, sed tantummodo fluentes propris subitantiae partes reparando conserua re potest. Quapropter manifestum est: tres esse animae vegriatiuae operationes, mitruionem , auctionem 34 generati
Ex his animae vegetatiuae,quae Ope rationum, quas diximus , principium est,definitio colligitur. Est enim potentia quae lauta conis recorpus ani matum
140쪽
matum, quatenus animatum est. Atq; hoc modo solam nutrition m , ut magis Mecessariam, ac percnem operationem haec vegetati uaeranimae definitio comprehendit. At quispiam dicet, alimentum id esse, quod corpus vivens conseruare aptum est . Respondeo alimentum esse id, quo ut materia animae subiecto , atque in substantiam viuertis conuerso, ad proprium alendum, ac serua- dum corpus , utitur anima. 3 Ex quo patet ipsum quidem eflectricem non est viventis conseruationis causam, sed ut materiam concurrere, sine qua animatum corpus esse, aut seruari nequit Ut vero hoc melius innotescat . ., Sciendum est i tria in nutritione consideranda esse, id quod alitur, id quo alitur, latcnsta Atque alens quidem
prima anima est, seu vegetativa, quae respectu aliarum animarum ordinena rurae prima est. 3 Quod vero alitur, est ipsum corpus animarum cino a uicinalitur, alimentum, seu materra , ex qua alitur vivens. Quapropter manifestum est animam effeetricem viventis conscruationis causam esse, alimentum vero Vt materiam concurrere, sine qua nutriri vivens in possibile est sint quoniam rerum denominatio ex fine desumenda est, vegetatiuae autem animae operatioci
no, ut irrativo, de auctio ad similis:
ncra x Asmetriis autem praepa rat ad orerandum. Vnde privatum alimemonon potest esse