장음표시 사용
281쪽
arito, quiremdenicuit obiecto nites
,i, Ad 'κἀ qiunitam scinitia intes. lactio, quae potentia est in uno,in eodem singulari homine, prior esse tempore videtur, quam scientia in actu, ideesse nequit cum obiecto intellecto. El. si nec tepore simpliciter loquendo scien tia in potentia actualem praecedat scientiam, cum ea natura, ac pere ei im po serior existat. In quocumq; enim sin-
Rulari homine, quae potentia inest scientia subsequitur eam, quae a in aliquo hominitur homui e Qua Umanifestuaest inita inuinam se propriam haudquaquam intellectionemesse, quatenus
potentia est, sed solum quatenus actu existens contemplatur obiectum. Hoc autem modo non se habet intellectus agens, ut quandoque intelligat, quandoque vero non intelligat, sed propria essentialiter operatio est, actuq semper intelligit Praestantiori enim modo hanc ei proprietatem inesse, quim intimςctui
Quae vero neunda pareaiariam tem peior in uno esta omnino eumnae
3 sed no aliquando quidem intellii git, aliquando auum non intelligit. a TM--. separatus autem est solum hoc, ouod quidui, est
282쪽
tamen lati nectus possibilis in sua iret ἀcorporeo phantasmate, sirrtet, thim ieris , corporique immersis vitii existens potesta interitu corrupti, inita pateat. Sed inquis existimans inrelia
lectionem agentis intestinus, intellectionem hominis esse, quaeret Ob quam causam non recordemur eorum quae iante nostri corporis produetionem in . quia nocinii lini sibi , tellectus agens nouitὸ Respondeo esse est, Drum, quae intellectus ageDS nouit, ant quam essemus in hanc lucem edit, nos
haud reminisci, quoniam etsi agens tellectus impassitatis , atq; istinom lust, hominis' generationem pristino ris, iustius ramo intelle, conlptibilis est, simul l mitiis cum 'se iust
corpore, et atq; sine eo intestinus agens intelligibiles species producere, hu manani intellectionem efficere nequit. Non enim intellectus agens communi cat nobis pira priam intellectionem, sed in te Isim bili lius spe diebus pro Suetiis ad intellectioncm etficiendan concurrit,
quam p0stibilis intellectus elicit. uactenus quomodo intelle 'io fiat, intellectus possibilis hi actum redueatur explicatum est . iam diuersoς intela lectiona modos,qui ex diueriitate obieetonim mouentium intellectilincontin sunt, explicare oporihi.
pastiuus vero intellectui comiyxibilis est,
283쪽
Duae igitur in lectus operationes sunti Alia quidem indiuissibilium intellectio, hoc est implex apprehensio rei,
qvi unicum tantum habet terminum,
di in plures coceptiones diuidi nequit , ut hominis conceptio, in qua sane comprehensione falsitas non est, sed veri tactantumnodo, cum nulla intercedat coniunctio,&complexio praedicaticulabiecto sed obiectum ad squale attingaturabitat ullac tu, qui simplicia, ut nullas habent partes ut attingit tota, sicqὲ vera intellectio est, aut no attingit, quo pacto ignoratio potius , quam falsitas
inest , Alia vero intellec tus operatio plurium est conceptionum in unu quasi coeuntium compositio, in qua veritas, aut falsitas repetitur, ut conceptio, qua homi ue dicimus album. Et quem admodum Empedocles singula prius animalium membra seorsim genita , ut plura absque ceruice capita, admirabili deinde concordia simul iuncta fuisse, atque animalia extitisse arbitratus est qua, S intellectum absquc ulla compositione res simplices apprehendere,atq: ipsas postea componere, ac nunciare putandum est , adeo ut si prius , Hia nactrum, d in commensurabile cognouit , postea iungcias diam ctrum inc Cinis mensurabilem cile dicat Immo sicut ex illa membroruim compositisne, qua Κh inuc
In diuisibiliu igitur Intel. , ctio in iis est, cit a quae nox In quibus autem falsum i verun est, composito que
dairii an est oceptuum tauquam unum existentium.
eret ultor quidem capita sine cernie gernali arierunt, postea e cordia sunt composita, haec separata componul:tur,ut ilicsinensurabile, B diauietera
284쪽
a palsum n. In eompofitione semper est: eteninia album,1- album dixerit, ipsum Eo album conlposuit. Cutingit autem Sc diuis nem dicere omnia.
inuexit Erppedocles, equus, aut homo resultabat,aptis,ac proportionem intis se habentibus partibus admixtis, exesrie batur autem monstruit dissimili, ac disparatis uinctismin tibus: ex t sinplicium c inceptuum inter se coiremor tium compositione vera constat minit clatio, ex emimiamem connexione, quae in erie haud contremunt, a exi, stit propositio . Verum si eorum, quia ut facta aut futura sunt compositio fiat,superintelli gere,' componere cum illis tempus illud oportet, adeo quod nomodo veritas, aut falsitas insit incolunctione subiecti, de praedicati, sed etiam in tempo assumpto, ut cumTroianum bellum, aut uilla, aut futivum inea thalans. Etenim sta in inest ver um, a
sum in compontione atque non albui esse albion dicens ipsum allauni cum in albo componit. Omnes vero ccnu sitiones φ,appellari quoque diuision ex
possunt, quandoquiden omnes in praeindicatum,& subiectum resolui apis sunt. Quamobreui Id certuni est,uerum,aut falsum in propositionibus inesse,aut ratione praedicati, quod cum subiecto iungitur , ut si Cicon esse album dicamus, aut ratione temporis, quo iunctum eia
se pronunciatur, ut cum fissi re album uso sus Geon: I lam,
285쪽
neni' in uniuersu niinplicauimus Nunc de utraque singillatim pertractarem
Ergo indivisibile quod prioris intellectus operationis obiectum est iliae enini exordium capere con niens videtur in duobusidicitur modi, deporitentia &uctu. Et indivisibile quiddactaq-mus inulli, expers diuisio nis est, etsis, mi diui spossit, unicii intellectione comprehemii Utum Mahit lactus enim inim finem, mur
sibili seu continuato, ac minimi interia rupto in unica intellectione percipit; quandoquidem tempus , d magnid do eodem fere modo potentia diuisibicilia, lactu indivisibilia sint. Α Quare eum quis unicam intelligit magniti id inem, haudquaquam diuiditur intelle Oio, sed una, di eadem sit . Neq, enim actu partcsitia gnatiastoc milia et, nisiuidatur: sed sola potentia. Quod fidit ilia' si ninitudo, eius parte seor, sim acceptas percurrens, ac numerans
essectus Oretas in lectiqnibus, dia uersi p*emporis panibus uitelligit, et si
atque tot necessario intellectiones, ac teni POIi. Parte sun , quot aes a li
In diuisibile aude quoniam ieritia, aut actu. i rubal prohibet, an uisere
indiuisibile, cimi longiturinem intelligit. indivisibilis enim te in empo
aeque longitudo. 4 6 Qitur ι dicere, quid in utroq; dinudio intellis
286쪽
in tepore quod in viris Q. Quo autetisse secunduvii sibili te porri indiuisita Secuduni aceidens Mitem',
magnitud o teti tes, sinuit inum iundis, in ollarioti, magnitudo, ut induvisibile cognosciturobiectum Ae id, o magniesidiae quidem indivisibile non et , sed forma ac spe.
eie una tetiale in intelligo innaam, quae abstra ista ab indi uiduis est unica is tellectio iis, eodemq; tempore, intelle' etiis conet me. Verum si id, Quod est in
magineudσ, tempus diuisibilia sint , non tamen quatenus sint diuisibilia , sed ri indam tibilia secundum accidenseo dciri tempore, ni caue intellectione comprihendi I Etenim reperitur in hiis
aliquid per se indivisibile, quod haec induissibilia facit ab ipssortasse haudquaqiram si parabile vin magnitudine mictuin,in tempore minc.. QDdsimili terinonini continuo continuo ten γγ ν re, ac inagnitiadine accidit atque
Petractu Ros se, comazid, quo di- uiditur
287쪽
alidii lar coiit in uiam , atque, is modo actu, scd potentia indiuitibile est, ab intellectus et inde, ac priuatio cognosci - Et quemad inodum intellectus in aliis per cognitionem habitus, ut boni aut lucis, priliationem cognoscit, ut
malum, aut tenebras. neque enim hec
Per propriam speciem, sed per ipsius 'uti iam modo speciem oppoliti cognoscite ita desin diuisibilia , quae in conti
nuo insunt, per cognitionem ac speciem continui, cuius sunt negationes intelligit. - Etsi enim indivisibilia proprium , ac possitiuum habeant esse , tamen ut termini sunt vere negationes videntur. 4 Necesse autem est intellectu qui opposita haec suapto natura intelligit, ad utrumque in potentia esse,&quandoq; habitum intelligero, quan doq; non intelligere, ut eius priuatione discernere queat . Si quis enim sempet lucena aspiceret , haud tenebras possct con Hipere. 3 Quod si aliquis intellectus semper in actu sit, iunquam in potentia cxistar priuationes non intelligit,
sed scipsiim, ch fori peractu intelligetis
His de priori intellectus operatione dietis , ad posterior cin XpGnc Iadam
Et similis ratio in aliji est,
ut quomodo coenoscit malum , aut rigrait . 3 cantrario enim quod, imniodo cognostit. Oportet aute potentiae sie, quod cognoscit,& iusse in Si vero alici ineste nistrarium catilarii, ps sei sana cognoscit, acta est, separabilis.
288쪽
sed qui est ipsitis quid est, secutidum ipsum quid erat
Ergo dictio, qua intellectus 'I M Uvς st pra componit, ac diuidit emo, ora Vera, aut falsa est . Nec omnis inteli
cito huiusnodi Videtur , sed quae ipsum
line, vero est. Quo ictitiae, aco ae distinitionis, haud ali quid seM qui ieiunicians de aliquo apprehem disii Atera teinper est , ac nunquam fallitur quoniam ut lic adaequale proprium unica apprellensione attingjt obiectum in quo decipi titillo modo potest. Et quCadilio dum 3 vilio circa proprium obie
ctum vera semper est, requisitis sese uatis conditis ilibu i in decipitur, ficisca sensibit autem per accides fallitur,& qualidoque: 'u, ut eis album esse initimis ain tui eis iudica rum iaminten imis risenum; quiddiatatem abie usqualitatibus materi libu seiunctant simplifi apprehesione comuscens , non decipitur. sed componen , aut diuidens ea,quae ipsam, sequun tur essentiam iIam intellectus, atq; intellectiola is naturam explicauimus Nunc ad vite riorem ipsius cognitionem places icini
eo sensum conferre, quid ηι usi coli mune sit, 'uid singulorum propriuia
Norandum' ergo est, se sitiuum, quatenus ominastituitu est,inastu
si autem allisini romo aut non, non erum semper est, aemat Niuvi.' videtii an ei sensibile ex
289쪽
propriae sensationis ab obiecto sentibili deduci. - Etsi haec haud propria sensus alteratio, ac pastilo sit. V Vade alia spe cies uiolus ab ea videtur, quam in phy scire deliniuimus tus enim ibi de finitus actus imperfecti, atq; cx stentis in potentia est , laic vero perfecti sim 'pliciter, atque in acti cxillentis actus, aliusq; proinde totus necessario est. 1 in dii plice antea traditam intelicet iis operationem in sensu quoque cperirimani festum est N. iii primo, ut sensus propriuili obieci, im per se soli 'tari iam percipit sic et iacintilleistus simplice Dinii id ditate apprehendit. Deinde, ut sensus iucundum, aut molestum sentit obicetum componendo quasi, affirmando aut negando,sic etiam intellcctus apprehcnsam quid ditatem cum
liqua alti re aditi iacta componit, proprie absoluteq; firma dii, aut negando. Lnmo, ut prosequutionis, aut fugareX citatur appetitus, cum obiectu iucundum, aut molestu cognoscit sensus,doloreque, ac voluptate assicitur , sic etia rosequutionis, aut auersionis illico a petitus comino uetur, c si intellectus bonum, aut malum intellisit. Et i quidem apte definiemus voluptatem , ac dolorem , si sei: stiui mediocritatem quandam , ac temperiem ele mentorum obtinentis a bono .in malo,
m tus ai motus enim erat activam terfecti.
eriecti est, alius ea. sentire ἰσitur limile est padicere .lum, de intelligere.
Cil nauteni uelinclum,ane molestum, ut assirmans, am
persequitur, aut fugiti. Livia: a: ii ii iii ii Est enim dele 'ari, aut Ioalere, agere sensitiva n. edieistate ad bonum , aut naesunt, in quantuin talia. Dis tiro b Cooste
290쪽
seu iucundo, ac molestes, quatenus i
cundu in ac molestum est, prodeuntes operationes dicamus. Fuga vero,&prosequutio in actu, quae facultatis appetitiuae operationes sunt, circa ident quou; Obicctum molestum,& iucundu Veisantur H Certum ut em allud e - ugiendi,aut prosequendi appetitum nicabinuicem, nec a scia sitiua faculti.
te loco de si biccto, scd soli ratione, desidison edistingui. . Pharier tu eo quoqismissi, intosectus hictu sensui, qu)d quemad
modum sciasus ab obiectis sensibilibus
LX cIlatur, in actuti deducitur, ita intellictus a phantasia latibus immute tur, actu intelligens nat. R AIqicer tum ilhid est cuin aliquid intest ei tus apprchenderit, bonumque,aut malum cI- sc firmauerit, aut negauerit, X citatum necessario appulitum bonum
proscqui obiectum , malum fugene 1 Ex quibus patet absque phant sin tibu hominum intelligere non posse,
Atm 'x'fra colore immutatussicit oculum amprimens in eo specieii
coloris in existens vero in oculo facuItas iudiciuili de blato es icit obiecto,& communenuam mutat sensum sensibi