장음표시 사용
51쪽
medium, extremitate recte pro edunt.
Io Circumlitio autem iterii in principium reflectitur. ii . Definstiones enim omnes fiuitae sunt. ra Ampliu autem, si eadem e reumlatio saepe fiat omae bit saepe intelliter idem ti Adl ue autem cintellectio assimilatur eui 'amintiae etet, statui magis, quam, O
14 Eodem autem modo sylἰsgilinus.
. 2 At vero neq; beatum quod non saeile, sed violentum. s. autem est motus ipsius non substantia, praeter natu ram utiq; mouebitur.
extremumque semper sumentcs recta proficiscit is cum illud certum quoque sit motum , si in rectum procedat infiniatum esse non posse, sed terminu aliquandonacisci. omnis vero definitio pro prium terminum, ac finem habet cum& supremum inuenire genus, illima assequi differentiam liceat. Quoniam igitur omnis intellectio terminata est, suILque finibus conclusa , circularem cita non posse manifestum est. Quinto in conuersiones unum , eundem motu saepe redire cotingit. Si crgo intellectio conuersio est , cadem saepe intellectio eiusdem obiecti redibiti. siti tamen absurdum esse ccrtissima experientia c5stat i Sexto intclitario quieti magis, M statui, quam motui similis esse videtur nam quiescendo fit homo sapicns, ac prudens. Et eodem modo syllogisemus inquiete magis, quam in motu G. sistit, facto enim syllogismo, quae fluctuabat mens determinatae iam conclusioni adhaeret. Qirare intellectio, nec
Vltimo lanimae beatitudo in naturali eius operatione consistit, quae facillime,&absque violentia fieri possit. Motus vero circulatio, nec anime sui stantiam costituit, nec ipsi naturalis eri sedeo praeternaturam anima ciri ur, cuometu prorsus sine ac termino careat,
52쪽
ouare in hoc motu animae beatitudo co-ustere nequit. At anima ob solam intellectioneni propriam assequitur beatitudinem, non igitur intellaetio circularis erit motus. Sed illa quoque Platonis assertio absurda mihi esse videtur qua animam suis numeris completam corpori adiungi, ac misceri putat. Nam quaecumq; res perfecta, completa, si propriasu amittat operationem, maxime laborat, ac patitur. At anima unita corpori cam amitit operationem qua a te unionem cum corpore fruebatur: Etenim animam in hoc terreno carcere in
clusam perfectam operationcedere posse negat Plato re, mum I horena patitur anima, cum ita in corpore detinetur , ut ab eo diuelli, ac disiungi nequeat. atq, hanc proinde unio
nem abhorrere, ac fugere marsimh deberet quandoquidum intellectus delectabilem magis ac beatiorem vitam agat, cqm a corpore seiunctus, ac separatu est, utile ique senserunt Veteres, non pauci hac tempestate compro bant. Haec igitur si ita se habent , ani uiam sui numeris absolutam corpori adiungi, ut vitales solum aliquas op rationes edere valeat, absurdum,&4mpossibile esse manifestum est. Praetereae cum ex Platonis sententia inmanifesta sit causa, ob quam coctum
Tει- ν. Laboriosunt autem est, ccommix um esse corpori'. Rotem absoles. Et praeterea tugiendum: siqii idem meIius es antes lectui non cum corpore esse, quemadmodum & consuetuest dici, multis plaget.
Immanifesta autem est, reeur circulariter fertia causa.
53쪽
x Neque enim animae substitia causa est cur cireulariter sertur, se Dieevndum acci--ens fidinouetur.
Neque eo us causa, sed anima ni sis illi. 'At vero ath; quod melius
dieitur,& tamen oportebat propt*r hoc Deu facere ei culariter sere ani si ni, quia melius it ipsi moueri, quainnianem moueri a cita sic, quam aliter.
x noniam autem huiusmodi intelio est alijs rationibus magis propria, hanc quidem
conuersionis agitetur motu, absque ratione Mundi animam lesti corpori ast nexam, cum eo rotari simul accio 'cumagi dicitur Nam animae substan tia causa esse nequit, ob quam in circu Ium feratur celum, propterea quod ipsa per accidens tantia modo circulari ciea, tu motu . Est enim prius anima suapte natura in rectum pro tensa , postea vero quasi extrinsece in circulum flexa, ut modnlatos,& consonantes edere motus queat 3 Ncque etiam coeleste corpus huius causa motus est, cum motuScomporis proprios anima potius, quam ip- suin cffciat corpus. Quare causa mania, festa non est , ob quam coelo motum cir eularem inesse contingat. At vero neci aliquis dicat animam ita mouere cclvimi sic iit ipsa mouetur , atque eam in circulum ferri , quia sit melius ipsi moueri, quam stare δε circulari potius, qua Inlatio cieri motu, itaque a Deo procreaatam csse, ut Ni lem motu, quo ipsa moia uetur, coeliste quoque Ieri ci corpuSia Nam si melius est sic animae & coelo moueri, huius etiam causa assignanda cratia Sed quoniam ' reddere causam, ob quam celum in circulum feratur, ad aliam magistraetationem spectat, dimittenda in praesentia est lil et Ius autem absurdum accidere vi detur, non piodosententiar, quam tue
54쪽
tur Plato sed pluribus iam alijs, quas l
de anima protulerunt Antiqui , qtio dcorpori nectentes animam eamque in ipso collocantes, nullam reddunt causam , quare in corpore insit anima, nec corpus quomodo allectum, ac disposi
tum esse debeat ad eam suscipiendam
: Haec autem declarare, ac determinare necesseerat.' Nam inter agens, ac patiens, mouens, ac motum propor
tio aliqua, de communio esse debet, ob quam hoc quidem agat, illud autem patiatur, io moueat, illud autem
moueatur 3 neq; enim quodlibet ages, aut mouens casu ac temere quo deumque mouere, ac transmutare subiectum
potest, sed omnis acti determinato agente in certum, ac praede finitu iubie ctum prouenit.Quamobre necesse utiq; erat explicare, quae anima cui corpori uniri, ac iungi deberet. . At x veteres in natura an iniae demon stranda laborantes, de corpore suscep. tiuo nihil penitus dicunt rati Brtasse, ut Pythagoricae aiunt fabulis Occurrentem, incidentemq; animam fine Ilodi scrimine occurrens, incidens posse ingredi corpus 3 Hoc vero simile portento est,' perinde, ac sii quis artem se
brilem tib6s uti dicat. Q ema disio duri enim ars ijs tantummodo instrumentis
in corpus animam . nihil viistra determinantes propter quani causam et quomodo habente eo ore.
necessirium esse 2 raeter coimmunion emitrihoequidem sit, illiud autepatitur, S hoc quidem ni uet, illud autem mouetur. '
autem solum onantur dicet quale qui anima. de sese p ill aliten e rp re nihil amplius deterinina . Tanoeuarnio Γb Oct .eadum' 'thae 'ricas sabuluquamlibet corpus ingredi. Sinailiter itaq; dicunt, atq; si quis dirat Tectonicam in fistulas ingredi cn tete imartem qui cuti inlHimentis, Disjtiae b Corale
55쪽
rix Aria autem quaedam pinio tradita est te antina cre dibilis' itiden multis, nu-Ii inferior earuin quae dictae sunt
rationibus tamen quasi pl-nis afflictaae in iis qui in cornunia uiat, seis ionibus. Harmoniam eniti quanda ipsam dieunt: eteniin harm
matri tempera inentum,&χ5 postionei esse eontrarioru.
eorpus eomponi, contrariis. Atqui harmonia ratioque dam commixtorum in , aut ompostio. Animam autem neutrum possibili est e horum. Ampillus autem nouererisias hamioniae animae vitem auribitat hoc onum.
utitur, quibus intentum perficere opu
queat, cita antina proprio dumta Xat, ac detelini nato adiungi corpori, ut eas quae sibi csipetunt operationes edat, nccesie est. Sedo alia quaedam opinio de anima tradita est, quaein multos sectatores habet, mon minore ijs quas supra com
memoraui inus veritatem cotinet, illi
ribus 'tamen rationibus in colloquijs, quoa ad communem utilitatem triui mus reprobata. 3 Etenim cim ora Caecontra ijs elementis ad quandam temperiem , ac mediocritatem redactis es: composita existimantes, atque ratione, harmonia esse, quae inrer se pugnantia ementa certam proportionem, ac temperiem nacta contineat, animam oua humanu est,ac vivit corpus, quandat esse contrariorum elementorum unionem, at armoniam censent. Primo igitur ut hanc redarguamus sententiam, harmonia ratio, proportio est, aut ex contrariorum elementorum mixtione consurgens, aut in eo.
rumdem compositione resultans ' at neutrum esse animam possibile est, cum harmonia sit accidens , anima vero lata stantia, quare anima haudquaquam harmonia esse videtur. Secundo anima ex communi omenium sententia suapte natura mouet at
56쪽
quidem alteratis, ac transmutatis contrarijs, perinde ac motis chordis, edentibusque sonum existit, eago anima ele mentorum ratio, harmonia esse ne quit. Tertio per cognitionem harmoniar accidentia nobis corporum magis, quam anima innotescunt Temperata
enim qualitatum,& humorum complexione cognita perspectam sanitatis naturam habemus, Uic in alijs affectionibus corporis accidit . at per cognitionem harmoniae operationes animae, eiusque accidentia difficile cognoscere possumus. 3 Cuius enim harmonia erit scntire, cuius amare, atque intelligere Non igitur anima harmonia esse potest, nam id animam statuere debemus, quo eius operationum in accidentium cognitionem facile assequi valemus. 3 Quarto harmonia duple est, alia quidem maxime propria, quae in compositis,in positionem, ae motiun habentibus inest, quorum partes cita λmul iunctae, colligatae sunt, ut nihil eiusdein generis inter edat: Ne vero inperfecta lapidum, ac lignorum in domo construenda compositio, di omnium, quae artificioso inter se applieatu committuntur, atque iunguntur connexio communi consensu harmonia dieitur.
harmonian induci respiciete , maxime quiden proprie sina itudinunt in hab inti- hinniorum,8 postionen copolirionem si amm, en se congruut, ut nihil eiusde generis sit scipiarit.
57쪽
Simplicitia S. Thomas. Neutro utiq; modo ratio nabile.
'serpo is inultum inuestiga-hisis existit, inultae enim sui coit positiones partium multiplicito. Cui agitur, c quom cin congruit aecipere intelles si compositionen esse, aut dis stivum ut appetitiuuml simiIiter autems incon
ueniens& ratiouem mixti nis esse anun m.
rationem mixtio element rum, secundum quam caro,
e secundum quam O . a Recidet igitur mestas a nimas habere, di secundum lotam corpu3,
Alia autem harmonia' similitudin d
quadam incorum proportionem feetiatur, quae perfecta ita alterata, ac restarcta mixtione patiuntur. 3 Iam vero quam ex his harmonijs animam centa. re oportet Θ Certe anima esse nequa . quam harmonia potest, quar ex pastium compositione eluitet. Nam parti uiuis in corpore existens ordo valde manis
istus est, facile enim quomodo ossibus ossa, neruis nerui aliaeque alis iungantur partibus assequi possumus . At ratio qua simul partes animarapicntur nobis incognita est Scire enim quo pacto simul sensus, t2 appetitus adnectantur, congruant dissicilem contemplationuhabet. Quare animam impossibile est
harmoniam esse, quae ex partium com positione resultet. Iii Neco vero arbitrandum est animam rationem, marmoniam esse, quae e perfecta contrariorum mixtione consurgat. Nam in diuersis corporis partibus, diuersa elementorum proportio inest, alia enim proportio est secundum quam ex elementis componitur caro , alia, rosecundum quam os, nerui de aliae constant partes. 3 Si igitur anima et mentorum proportio est plures in corpore animato inerunt animaribu rias in eo elem εtorum in existentes mi tiones, d unumquodque mixtum cor'
58쪽
pus anima praeditum erit; siquidem
omnia corpora ex permixti clementis certam habetitibus proportionem con stant, s mixtionis autem ratio harmonia est, qua esse animam dicunt. Vir siq; vero absurdum esse, nemo est qui non videat. Quare animam esse rerum compositarum, siue mixtarum harmoniam
. Sed i quispiamin ab Empedocle qui singiuas corporis partes propriam esse
nactas rationem , proportionem censet, non iniuria potest quaerere, utrumixtionis ratio, de proportio sit anima,
an potius aliquid aliud, quod membris certa proportione astrictis accidat 3
Praeterea virum concordia, quam rerum generationis causam esse arbitratur, cuiusuis temerariae sit mixtionis causa, an eius, quae certa ratione, ac pro portione constet ' Et denique virum
concordia haec ipsa sit ratio, tropo tio, an aliquid ab ea diuersum sintq; his quaesitis sentcntiam Empedociis vrgere possumus , quibus , ut ex dictis patet, dissicile admodum responderi
Potest. Sed vero haec opinio, ut diximus, probabilis esse, verisimilis videtur Nam i anima diuersum quid a mixtione sit, qua de causa carnis, ossis, aliarumquc partium t mPei te ac Pi
Postulabit autem hoe utiq; aliquis ab Empedocle,una quamq; enim ipsarum in. tione quadam dieit esse. Vtrum igitus ratio ipsa an ma est, an magis aliquid aliand existens gignitur in me nhris Amplius autem Histri a cordia uiuslibet nitationis causa, an eius, emae secundit rationem l
. aes iste versi ratio est an alia quid aliud praeter rationem , naee igitur habent bui
Si igitur aliud a misit anima. eurnam una eum idiso caro is esse, di aliarem μtium animalis tollis , a Diuitiro b Cooste
59쪽
Ad haee autem si quidem noti unaquique partium h hetanimam,irnon est ani- .ma ratio e uationis, 'id est ovo corrin 16-,--a deseriste lx iod initii neque inmo
.. , unoque eirculariter moueri, manifestum ex dictis. β: - sui accidem autem in auri, ut dirimis, est ni Fere seipsam, vi moueri
Aliterauteni non est post bile moueri sectinaumlocii Rationi in aurein bitabit utique aliquis de ipsa,
tanquam quae moueatur. ad huiulinodi respiciens. Dicimus enim animairet mstari, gaudere, confidere, timere, amplius auten irasci, sentire, Meogitare. Haec autem omnia motus
portione Muta , ipsa quoque interit aqdeficit anima di Praeterea si partis cuiuslibe mixtionis rati, nec totius compositionis proportio est, cur deficiente, abeunteque anima temp. ries, ac mixtio soluitur , quam corpo
ris harmoniam vocant DCeres A nuxti e up ecidica rumi, de commigrante anima dissipatiunitatio,iden,
iis igitur, quae dicta sunt, mi
mismin est amniam, nec harmoniam esse, nec in circul moueri posse . Sed per accidens tantummodo anima , cum proprium mouet corpusJcipsam quoq; mouet. I AI autem modo fieri nequievi ipsa motu ad locumcleatur . . At vero potiori iure de motu)arus me dubitabit aliquis ad eliis uisiciens operationes, quam antiquorviniani di istis ratu nibus Hens incimus enim
animam trim, gaudere, confidere, ac timere, amisius auten inisci, sentire rus Se raderem propter ipsam aliquismoueri existimabit vis finieci inhge adducere nos potest ratio, ut moueri animam dic ad ius . Nam etsi has operationes trista hi, gaudere,in cogitare, motus esse conceda
60쪽
patiendo moueri dicamus, necesse tamen non est in anima, ut in subiecto abs que corporis adiumento inesse, sed ab illa, vi cssiciente causa prouenire quidem certum est irasci, ac timere, aut effervescente in corde sanguine,aut eodem ad intima contracto fieri sint
cogitare seu intelligere, aut huiusmodi, aut quid aliud brtasse est, si ab anima absque ullo corporis motu fiat. Quod
quis iueat scire quibus motibus cieatur corpus, cum assignata ab anima operationes prodeut, respondeo aliquando corpus latione moueri, ut in gaudio, ac timore, cum maxime dilatatur cor, delectabile recipiat obiectu, aut consti ingitur, ut noxium propellat, 2 aliquando autem sola alienatione Aci, ut in ira, cum accensus ebulit sanguis Quales natem hae passiones sint, quo. modo gignantur , alterius disputationis est deterna inare. 2 Praetoea animam irasci, laudere , perinde est ac si quis eam teΣere, aut aedificare censeat, atani mami cre, aut aedificare non dicimuS, quemadm dum nec aedifieandi artemidificare ut musicam pulsare citharam asserimus, quare nec irasci animam, dc gaudere af firmandum est. consentaneum ergo
rationi magis erit assereres, nec misereri animam , aut addiscere, aut cogitare, l
notus sit ni, ,nvinci io .lq; n oueri aliquid. moueri tame ab anima est ut irasci, aut timere, eoqieor hoc modo mouetur.
Cogitare a 3,sit huiusmodi,aut forsita Migda,liud. ἰ Horii aut accidunt, alia quidem secundum lationemqnibusdam inotis, i alia vero secundum alte
Cyalia autem, te quumsdo alia ratio est. Dicere autem irasci anima. smile est, a quis dicat ea texere, vel aedificare.