장음표시 사용
221쪽
dissensione orta inter Paulum et Barnabam hic cum Marco navigavit in insulam Cyprum Act. 15, 36 0.).
Resp. Petrus ante mortem Claudii anu. 54. vix reversus est Romam, sed demum biennio circiter elapso post alterius missionis Pauli initium. intra h0c vero temporis spatium Marcus ad Petrum vel Hierosolymam vel Antiochiam reverti eique sese aSSociare potuit. Objeci. 2. Illi temp0ris, quo tria priora evangelia Scripta sint, determinationi adversatur Irenaeus, testis antiquissimus et fide dignissimus, qui in loco adv. haeres. Supra g. 138. allato dicit, evangelium Matthaei esse scriptum, dum Petrus et Paulus Romae praedicarent et ecclesiam landarenti ergo anno circiter 66. aut 67., evangelium vero Marci et Lucae edita esse post utriusque Apostoli martyrium . quod procul dubio designatur verbi S: si ετ α δἐ τ / τούτοινέξοδον cis. II. Petr. 1, 15.). IteSp. S. Irenaeus tum aliunde, tum ex epistola ad Romanos procul dubio Scivit. Romae eccle8iam christianam florui Sse, antequam Paulus eo venisset; si autem hoc scivit, fundationi ecclesiae Romanae et evangelii Matthaei origini assignare non Dotuit tempuS, quo Petriis et Paulus Sub finem vitae Romae Simul praedicarunt, neque Per ἐξωδὴ τοίτυ d ignare utriusque Apostoli mortem. Potius itaque s. Irenaeus per tempus ecclesiae Romanae a Petro et Paulo fundatae et evangelii Matthaei scripti non aliud intellexisse censendus est, nisi circiter illud, quo prius Petrus et brevi post in prima captivitate Paulus Romae intra annos 42. et 63. praedicarunt, et per εξοδον utriusque Apostoli discessum ex Lrbe intra annos M. et 63. Qua
sententia admissa S. Irenaeus in essentia cum aliis testibus consentit, et neceSsarium non eSt, cum nonnullis Ch StophorSon, Femardent, Hugone Grotio) ad conjecturam criticam confugere, i. e. Pro MPm δετην T os coν εξοδον legere: φιετα δε πι ν τουτου Matthaei evangelii εκδοσιν. neque Virum Octum ignorantiae arguere.
Objeci. 3. Plurium codicum subscriptiones evangelium Matthaei annis octo, illud Marci annis decem post Christi in coelum ascensionem, ergo illud anno 41., hoc anno 43. aerae Vulg. Scriptum esse testantur.t Idum confirmant Euthymius Zigabenus et Theophylactus. Resp. Tum codiceS minusculi, qui subscriptiones illas continent, tum Euthymius et Theophylactus recentioreS Sunt, quam ut testes
Cis. Sehol et Finteit g in die Evangelien p. II. nota i , et Finteit g in die
Apacalvpse p. 56.3 6 r. Scholet: Novum Test. graece P. I. prol. p. XIX. Seqq. . ubi codices nominantur, qui evangelium Matthaei scriptum eSse dicunt με rα χρονους si τῆς του
222쪽
Joannes Zebedaei, piscatoris Galilaei et Salomae orat filius sMi. 4, 22. 27, 56. Mr. 15, 40.), frater Jacobi Majoris, natus Bellisaidae ad lacum Gennesareis sitae, ut colligere licet e familiaritate ejus cum Petro et Andrea sMi. 4 l8-21. Luc. 5, 8-10.), qui erant Bethsaida oriundi Jο. 1, 45.) Parentes ejus opibus non erant destituti; nam Zebedaeus in piscatura exercenda mercenarios habebat adjutores, et Salome in numero earum matronarum Diarum recensetur, quae Christo et ApoStolis victum suppeditabant i Luc. 8, 3. Mi. 27, 56. Mr. lb, 4 l.), nec non ad corpus ejus ungendum preti0sa aromata emerunt Luc. 23, 55.), unde quoque intelligimus, cur Jesus in cruce matrem Suam Joanni commendaverit , hicque eam in domum Suam recipere potuerit εις raidici Jo. 19, 26. 27.); denique summo pontifici notus erat sJο. 18,15. quod ipsum meliorem familiae ejus conditionem innuere videtur. His in adjunctis Joannis ingenium institutione conveniente Vix carebat, neque tamen in schola quadam rabbini ea legis studio operam dederat; nam Aet. 4, 13. adnumeratur ἰδιο ταις, quo nomine Pharisaei omnes compellare Solebant, qui non erant rabbinorum discipuli P ubm: Σ Π). Cum fratre suo Jacobo, qui Major dicitur, cum Simone et Andrea inde a juventute sua patri in opificio exercendo adjutrices porrexi SSe videtur manus scoli. Luc. 5, T. 10.). Pictas matri S procul dubio effecit, ut animus ejus prima jam aetate ad Deum resque divinas dirigeretur. Rerum divinarum studio ductus Joannem B. adiit in deserto proximum Messiae adventum an nunciantem, et ejus diScipulus factus est Jo. 1, 35 U.3. Ibi verbis motus magistri, qui Jesum agnum Dei declaravit, qui tollit peccatum mundi, cum Andrea, Simone Petro, Philippo et Nathanaelo Jesu sponte sese Sociavit, serius Vero ad lacum Gennesareth cum Petro, Andrea et Jacobo fratre vocatus est, et postea in Ap0Stolorum numerum aSsumtus. In ΑΡΟ- Stolorum collegio Joannes et Jacobus frater cum Simone Petro principem tenuerunt locum Luc. 8, 51. 9, 28. Mi. 26, 37. . Inter hos treS autem Jesu maxime familiares Joannes singulari fruebatur amore magistri, ita ut in ultima coena in sinu duS recumberet, quod, Supyr So tamen ob modestiam suo ipsius nomine, in pluribus locis
innuit 13, 23. 19, 26. 20, 2. 21, 20.). Ast etiam Joannes Chri Stototo animo erat addictus; nam cum Jesus in horto Gethsemane ab adversariis comprehensus abduceretur et reliqui discipuli fugam cepissent: Joannes impavidus sequebatur magiStrum, nec tempore passionis et murtis ab eo recessit, et matrem Domini suam accepit
Post reditum Christi in coelum per plures annos Hierosolymis remanSit , et cum Petro in regno Dei firmando dilatandoque eminentem tenuit locum; nam post effusionem Spiritus S. cum Petro primum Diuitiaco by Coos l
223쪽
miraculum patravit, in tenapio praedicavit, et pro nomine Jesu contumeliam passus est Act 3, i , 21.); cum Petro ad Samaritanos conversos abiit, ut eis dona conserrentur Spiritus s. Aet. c. 8. , et cum Petro et Jacobo Minore seu Justo columna habebatur ecclesiae Gai. 2, 9.). Quamdiu Joannes Hierosolymis et in Judaea remanserit, determinari nequit; secundum traditionem antiquam usque ad mortem Mariae anno 48. p. Ch. natum, Hierosolymam ad l0ngius tempus non deseruit. Cum Ρaulus post triennium a conversione sua anno 38. Rerae Vulg. Venisset Hierosolymam, praeter Petrum et Jacobum Minorem Apostolorum neminem vidit Gal. 1, 19.); cum autem anno 52. ab ecclesia Antiochena ob legis observationem Hierosolymam esset missus, concilio etiam Joannes intererat Gal. 2, 9.); ejus vero non fit mentio, cum Paulus ultima vice ante captivitatem suam ecclesiam Hierosolymitanam anno 58. inviseret. Id autem certum est, Joannem anno b8., imo anno 63. aerae vulg. nondum fuisse Ephesi, ubi Serius, ut A. Polycarpus , s. Ignatius, S. Irenaeus, Clemens Al.,
Polycrates, Eusebius et alii testantur, η Asiae minoris ecclesiarum erat praesul; nam neque in oratione Pauli, qua presbyteris Ephesinis Mileti valedixit Act. 20, 17. seqq. neque in epistolis ad Ephesios et ad Colossenses Romae scriptis Joannis fit mentio. Procul dubio
itaque ipse Paulus e prima capti ritate Romana in Orientem reverSus, aut ejus captivitas altera et mora Joannem permovit, ut in eas transiret regiones, quae firmo sapienteque antistite ac duce Summopere indigebant. Ut ex apocalyp. c. 2. ct 3. discimus, ibidem septem praecipue ecclesias regebat: Smyrnensem, Pergamensem, Τhyatiren- Sem. Sardinensem Philadelphiensem, Laodicensem et Ephesinam. Illam temporis determinationem s. Denaeus confirmat, qui ad . haeres. III. 2.) testatur, Ephesi post Paulum puram doctrinam a Joanne esse promulgatam. Etiam Romae Joannes Christo testimonium edidit; etenim reserentibus Tertulliano et s. Hieronymo ibidem in oleum igneum deme sus nihil passus est et in insulam Patmos relegatus. δ Joannem in insulam Palmum, quae olim inter Sporadas numerabatur, ab imperatore Christianis inimico esse relegatum, omnis antiquitas chri Stiana testatur; de tempore vero hujus exilii neque antiqui, nec recentiores consentiunt; alii enim Claudium imperatorem nominant, alii Neronem, alii Domisianum. Ultimam sententiam VeroSimillimam DSse, in introductione in apocalypsin probabimus. Ex inSula revocatus per reliquum vitae suae tempus Ephesinam aliasque Asiae minoris eccle-
CD. Nicephorus h. e. II. 42. Baronius Annal. eccl. ad annum 48. . CD. Iren. adv. haer. III. 3. IV. 1. 11. II. 22. Eus. h. e. III. 23. V. B. Tertuli. de praescript. c. 36.: . Ista quam selix ecclesia Romae . cui totam doctrinam Apostoli cum sanguine suo proluderunt; ubi Petrus passioni Dominiadaequatur. ubi Paulus Joannis Baptistae in exitu coronatur, ubi Apostolus Joannes, postquam in oleum igneum demersus nihil passus est. in inSulam relegatur. Cis. Hieronym. in comment. tu Mi. 20, 22., contra Jovin. I. 26.; Eus. demonStr. evang.
224쪽
est Ephesi. Quo autem aetatis anno obierit, antiqui non concordant, quamviS omnes, excepto Isidoro Hispalensi, qui eum aetatis anno 89. mortuum Se refert, eundem nonagenario majorem imperante Tra-jano e vivis discessisse credant. Neque in determinando imperantis Trajani anno conveniunt. . Quod Joannis characterem attinet. praedituS erat animo tenerrimo, quo Christo ejusque cauSae tanto amore ac fervore totum SeSetradebat, ut ab initio in adversarios qui Scunque vehementiuS Gardesceret. Sic Luc. 9, M. Seqq. legimus, cum eum Jacobo fratre ignem de coelo descendere desiderasse in eos. qui Jesum in oppidum Suum recipere recusarunt, et propter hanc ipsam animi vehementiam hi Zebedaei filii Boanerges vocati sunt fur. 3, 17.). Haec autem vitiosa animi vehementia per Christi consortium ac d0ctrinam et per Spiritus s. influxum Sensim mitigata in eam transiit charaeteris firmitatem et ardorem Sobrium, quo ex amore Dei ac proximi causam Christi Strenue agebat et contra adversarios quoscunque intrepidus Propugnabat. Huic summo Apostoli erga Deum et proximum amori et ardenti animarum salutis promovendae Zelo prorSIIS convenit narratio Gementis est. de juvene praestantissimae indolis, qui, cum ab Apostolo cuidam episcopo esset traditus et commendatus, ab hoc neglectus latro et latronum dux evasit, a Joanne vero ad meliorem frugem est reductuS; M porro de repetita Saepe a Joanne jam grandaevo charitatis commendatione β et denique S. Irenaei relatio a S. Polycarpo tradita, Joannem e balneo, in quo Cerinthum esse audierat cum comitibus celeriter fugisse timentem, ne corrueret domuS, in qua veritatis verSaretur inimicus. . Praeterea Apostolus mente gaudebat contemplativa in res non in Sensus cadentes directa, qua per Spiritum S. persecta mut hysica
religionis christianae objecta veluti oculis intuens ad altiorem et veram Scientiam ignosin) evexit, quemadmodum Paulus partem doctrinae chriStianae ethicam in SyStema redegit principiis a Christo suppeditatis Subnixam. Ceterum quae s. Paulus de Iesu Christi persona et opere. deque Salute per fidem in eum adipiscenda tum ore. tum literis tradidit, et ob quam doctrinam innumeros adversarios sibi paraverat et calamitates gravissimas Subierat, in Scriptis S. JoanniS egregie confirmantur.
Clemens Alex. ap. Eugob. h. e. III. 23.; Irenaeus adv. haeros. III. I. Orig. ap. Euseb. n. o. III. m. 31. V. 21. Hieronym. de script. l. c. s. S Epiphan. haer. 5l. 12. Joanui 94 vitae annos tribuit. s. Chrys. homil. de Joanne 120 ε Clemens M. : Quis dives salvus c. 42.' S. Hieronym. in comment. tu ep. in al. VI. 10.' S. Iren. adv. haeres. III. 3. 4.
225쪽
1. Evangelii scribendi occasionem S. Joanni praebuerunt erroreS varii, qui in ASia minori erant orti, et amicorum atque epi Scop0rum preces. Primum ex ipSo libro et e I. Joannis epiStola edocemur, alterum e traditi0ne. Sic Clemens Aleae. dicit: Joannem, quum postremus VidisSet, in evangeliis corporalia Jesu) esse publicata, a familiaribus motum et Spiritu s. afflatum Spirituale composuisse
rium, quae relatio. Si est Vera, Joannem nomine omnium discipulorum evangelium Scripsisse ducet, unde usus pluralis 1, 14. et 21, 24. explicatur. Eandem occasionem nominat S. Hieronymus. 2. S. Joannes consilium habuit πι historicum, neque tamens pure historicum, sed historico- dogmaticum, et denique eo pol e
Ad a. Joanni consilium erat historicum, non vero id, ut plene exhaustam vitae Jesu Christi delinearet historiam, Sed ut augeret Summam cognitionum, quas lectores jam tenebant e tribus prioribus evangeliis haustas. Primum e libri argumento ac dispositione patet, et ex auctoris ipsiuS effato; nam non tantum collatis prioribus evangeliis multa praetermisit et inter haec gravissima quoque; Sed etiam ea, quae narraVit, nonnunquam ita conjunXit, ut lector, nisi aliqua saltem vitae Jesu cognitione gauderet aliunde hausta, de factorum serie maxime ambiguus haereret, V. g. 7, 1. eoll. c. V. 2. Seqq., 10, 21. Coll. C. V. 22., quod certe non auctdris ignorantiae aut scribendi imperitiae, sed consilio eSi attribuendum; porro ipSe 20, 30. et 21, 2b. testatur, multa alia fecisse Jesum quae non sint scripta in libro hoc. - Alterum, Joannem c0mplere voluisse treS Priores evangelistaS, jam antiqui animadverterunt, ut Eusebias h. e. III. M. et Theodorus Mopsti tentis in catena in evangelium Joannis, et tum e locis quibusdam, ut e 3, 24. coli. e. Mi. 4, 12., e 11, 2. coli. c. Luc. 7, 36. Seqq., e 18, 13. coli. cum ut. 26, 57., tum inde colligitur, quod maximam partem talia narrat . quae Hierosolymis et in Judaea acta tres priores
evangelistae reticuerunt. Ad b. Manuelistae non soluan hoc fuisse consilsum mere historsicum . sed eum historico - dogmat um Prosecutum e8se Screum, Pr0batur
Cohortantibus condiscipulis et episcopis dixit Joannes : Jejunate mihi hodie triduo, et quid euique fuerit revelatum. alterutrum nobis enarremus. Eadem nocte revelatum est Andreae ex Apostolis, ut recognoseeutibus cunctis Joannes suo nomine cuncta deScriberet. Praef. in Mt.: Joannes, cum esset in Asia etiam tam haereticorum semina Pullularunt , coactus est ab omnibus paene tunc Asiae episcopis et multarum ecclesiarum legationibus de dirinitate illius scribere. Cis. de viris illustr. c. b.
226쪽
u) Manuelis exordia seu prologo, utpote quo auctor lectores non tam ad historiam narrandam disponere, quam potiuS ad certam sententiam de persona historica efformare conatur. M Modo ementus histor eos narrandi, qui talis est, ut non Simpliciter ostendatur, quid Christus variis occasionibus fecerit aut dixerit; sed diligenter sere ubique adnotetur, ipsa haec dicta aut facta Jesu uiotiva suppeditasse variis hominibus in eum erodendi, ut 1, 33. 34. 48. 49. 2, 1 l. 23. 3, 2. 4, I9. 42. 63. 6, 14. 15. 69. 70. T, M. 4 l. 46. 9, 32. 33. 38. 11, 27. 32. 45. l2, Il. Plures ejusdem generis
adnotationes non ullo consilio adeo diligenter adpositae sunt, nisi ut lectoribus etiam suppeditentur motiva ad tenendam eamdem de Iesu sententiam, quam tenuerunt illi, qui in his narrationibus teStes prae- SenteS refraeSentantur. - Extra dubium denique ponitur γὶ loco 20, II., qui ipsam exΡrimit sententiam, quam auctor
demonStrare voluit, dicens: ψHaec aut m scripta sunt, ut credatis, Jesum esse Christum, Dei Filium, et ut eredentes vitam habeω- ει nomine eius. Joannem verbis illis non ad ultimum Solum caput, sed
ad integrum reSpexisse evangelium, praemissa libri hujus mentio docet; eum Jesum Christum sensu proprio Dei Filium declarasse, integrum evangelii argumentum probat; nam Jesu Christo talia tribuuntur Praedicata, quae nemini conveniunt, nisi Deo sese. Prolog., 1, 47. 2, 24. 25. 3, 3 l. 35. D. l7.28. 29. al. . Sapienter itaque Joannes, dum Scopum dogmaticum in scribendo prosequeretur, hunc in finem talibus usus est narrationibus, quibus simul augeretur perficeretu que Iectorum cognitio, quam e lectione priorum evangeliorum jam
erant adepti. Ad c. Joannes conssisum halmis pol scum, attamen non disectum et Speciale, sed indisectum et generale, quod sequentibus probatur: αὶ Sapientis auctoris est, lectorum, in quorum gratiam Scribit adjuncta et indigentias respicere, nec dicere, quae hisce non conVeniant, neque omittere, quae neceSSaria Sint. Jam vero tempore, quo JoanneS evangelium Scripsit, ut e prima ejus epistola simul missa conStat, Varii errores, praecipue de Jesu Christi persona spargebantur in Asia minore; quare Apostolum talium errorum rationem habuisse supponere fas eSt, et proinde character polemicus evangelio alaudicari nequit. Attamen δ) δε-neis non certam errorum My navis spetam; Iim de quacunque cogites, sive de Cerrintho aut de Nicolastis cum A. Irenaeo, sive de Valenitastinis cum Victorino, sive de Docetis aut de Joannis Bapt. discipulis cum recentioribus: ejus non per totum librum rationem esse habitam, argumentum luculenter Ostendit; quare potius consilium Apostoli polemicum fuisse generale, i. e. contra omneSerrores certi generis directum, Statuendum est. Neque r) Apostolus errores illos directe impugnavis nam illi non aperte
commemorantur, eo minuS errorum auctores nominantur, quod
tamen in opere directe polemico requiritur; hinc s. auctori consilium polemi cum erat indirectum, quo ductus talia et eo modo scripsit, quae et quomodo proposita varios errores illos refellerent. Sed quaeritur
227쪽
Αd hanc quaestionem sequentia obsereamus:
1. Inter Iudaeos cultiores multi dediti erant philosophiae orientali seu babylonicae aut chaldaieae, cujus cultores, qui Magi dicebantur,
duplex Statuerunt principium, ex ente Supremo per emanationem ortion: principium lucis et principium tenebrarum; ab hocce cinatum eSSe tenebant materiam et proinde etiam mundum materialem, qui itaque, ut omni S materia, esset malus; inde pugnam explicabant inter regnum lucis et regnum tenebrarum, et hocce vinci posse ac debere Statuebant certa vivendi ratione, certo cultu. Jam Augusti
et Tiberii temporibus systema illud philosophicum propagatum erat per Asiam minorem usque in Italiam et in Aegyptum, ut Nero multos uagos ex Asia Romam vocavit. Ex eorum numero erat Simon,
cujus in Samaria versantis Act. 8, 9. fit mentio; talem Paulus Apost. invenit apud Sergium Paulum in insula Cypro i Act. 13, 8 3. Ephesi quoque et in regionibus vicinis Magorum disciplinam fuisse propagatam, colligere licet ex Act. 19, 19. ubi multi libri magici leguntur igni esse traditi ab illis, qui in Christum crediderunt: imo jam prius civitatem illam magiae fuisse deditam, testantur nomina: ἰgέσι aγρchi ιιατα. ε pista ciλεξιφάρμακα. - - Judaeorum alii, ut philosophiam ethnicam conciliarunt cum libris sacris, docebant: Deo, enti Supremo ac Spirituali, nullum esse poSSe cum mundo materiali commercium; hinc diversas statuebant entium altiorum virtutum aeonum, emanationes ex entu supremo, iisque mundi creationem ac gubernationem adscribebant. Inter hosce aeones Logos principem tenuit locum. Omnes illi Judaei altiorem Sibi adscribebant cognitionem syνέυσιν , et ex eorum principiis magis excultis Serius varia
enata Sunt Gn0Sticorum Systemata.
2. Ecclesia Ephesina a Paulo Apostolo erat fundata, cum in tertio itinere ibidem sere per triennium doceret, Uita ut omnes, qui habitabant ta Asia, αurirent Derbum Domini, Judaei atque gentiles Act. I9, 10.). ApoStolus ibidem invenit duodecim viros, qui non noverant , ni Si Joannis baptisma, qui autem relationem hujus baptismi ad illum Christi edocti baptiga ti sunt in nomen Domini Jesu Christi Act. 19, l-8. . Multitudo et magnitudo miraculorum, quae Paulus patrabat ibid. 19 1l-20.i, etiam multos in Asia minore permovit Judaeos, qui profundiorem scientiam sibi adscribebant, ut in Jesum Christum crederent, baptigarentur et eccleSiae se8e aSSociarent. Ast altioris suae gnosis opinione inflati doctrinam de persona et opere Jesu Christi ab Apostolis traditam non docili animo receperunt, Sed potius gnosi suae conformarunt , sicque in fide naufragium Reerunt I. I im. 6, 20. 21.). Rusmodi pseudochristiani eo periculo-
Siores erant, quo studioSius Sententias Suas propagare nitebantur.
ι Cis. : Jamblichi Chalcedonensis ex Coelesyria de mysteriis liber. Edit. a Tom. Gale Oxonii Issiri.
228쪽
Quare Paulus Ap. mature jam conqueritur de quibusdam, qui Dinfenderent fabulia et genealogias intermisatis, quae quaestsenea Praestant messis, quam aeuis aisonem Dei, quae est susue, volentes esselmo doctores, non intell0entea neque quoe loquuntur, neque de gusius re mant I. Tim. l, 3-7. 3, et Apostolus necessitatem agnovit, quosdam perversae hujus doctrinae aMec S maxime audaceS ,, radere sarcinae, ut discant non blasphemare Ι. Tim. 1, 19. 20.). Cum
Apostolus Mileti presbyteris Ephesinis valediceret, pericula, quae ex ladiorum doctorum conatibus imminerent eccleSiae . clare praedixit Aet. 20, 2 31.). Ex epistolis Pauli ad Ephesios, ad Col senses et e ΙΙ. ad Timotheum Romae scriptis, e II. Petri epistola et ex illa Judae ulteriorem Gnosticismi progremum, sive doctrinam specteS, Sive vitam, clare intelligimus. Denique S. Paulus necessitatem cognovit, Suae ad Bomanos epistolae c. 9-11. theodiceam inserendi ratione habita phaenomeni, quod inulti quidem ethnicorum ad ChriStum cor Verterentur, Pauci vero Judaeorum, quibus tamen salus messima proxime eSSet destinata et promissa. Apostolus procul dubio experien1ia edoctus Sciebat, illud phaenomenon ubique locorum a Judaeis incredulis opponi credentibus, et ad horum fidem labefactandam esse idoneum. Ιlinc mirum non est, si etiam in Asia minore non deerant Christiani, quorum siles in messimam Jesu dignitatem objectione illa esset infirmata, idque eo magis, cum exspectatus Christi adventus Salutem adferens procrastinaretur cst. II. Petri 3, 3. Seqq. . Hos itaque et similes errores S. Joannes in Asiae minoris ceci sits invenit, et ei Sdem non tantum ore docendo, sed etiam scriptis Suis obviam ire, atque fideles a contagii,nis periculo praemunire voluit, cum in evangelio suo et in I. el'. scoli. 5, 13.) οStenderet: esum esse Christum, Dei Fusum, et per hanc fidem visam parari aeternam. Hinc S. Joannes indirecte impugnavit eos, qui a) non Jesum, Sed Joannem B. habebant Messiam: qui H non genuinam et qui ) non firmam in Jesum Christum, Dei Filium, tenebant fidem. Ad a) Αd primam classem hominum, quibuscum S. Joanni reSerat, pertinebant Joannis B. discipuli, quorum certe non omnes adeo proni erant ad fidem in Christum, ut Ephesii illi Act. 19. potius sententiis Suis tenaciter adhaerentes et Christianis advereanteS in peculiarem coaluerunt sectam non numerosam quidem, attamen ad noStrauSque tempora in Oriente conservatam. Ejusmodi Joannis discipulorum ab Apostolo rationem esse habitam, jam Ρrologus docet, ubi cum λογον Deum, vitae fontem et hominum lucem dixisset, de Baptista
umphatice asseverat: is Fuit homo misos a Deo, oui nomen grat Ioann . Non erat ille luae, sed ut testsmonium perhiberes delu Io. 1, 8.); praeterea ipsius Baptistae repetitis vicibus allegat Verba, quibus Se non Messiam esse diserte profitebatur, ut 1, 20.32-34. 36. 3, 2 30.
Ad by Ad eos, qui in Jesum Christum credebant quidem, de
229쪽
persona autem ejus divereos favebant errores, reserendus est α) Grinthus, S. Joanni coaevuS. qui docuitet mundum non a Deo Supremo QSSe creatum, Sed a Virtute quadam longe diversa ab illa Principalitate; Jesum non a virgine esse natum, Sed aliorum hominum modo a Josepho ex Maria genitum; post baptismum Christum in eum descendisse sub specie columbae, eique altiorem potentiam et sapientiam communicasse, ante DaSSionem veru Jesum deseruisse. Cerinthus itaque Jesum Christum non verum Deum profitebatur Patri aequalem, aeternum. mundi creatorem, Omnis vitae et lucis fontem et incarnatum; hinc s. Joannes indirecte non poterat eum non im- Pugnare verbiS I, 1-3. 14.: , in D, Apso erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat Perbum. - Omnia pin ipsum facta sunt, et aiae Om factum est nia si, quod facrum est. In ixo vita erat, et vita erat tua hominum. - ει ι erhum caro factum est et habitavit in nobis, et Did ua gloriam eius, gloriam quasi sut) urissensti a Patre, plenum sinua et veritare Eidem haereticorum classi adnumerandi sunt m Gnosticorum alii. qui Jesum Christum profitebantur quidem Dei Filium, attamen ob sententiam suam de materia mula eum neque mundi creatorem habebant, neque Verum corpuS humanum, Sed non nisi putativum tribuebant, ideoque Docelae dicebantur. Similes Dyiniones de materia mala ideoque destruenda lavebant alii, qui Nicolas ae dicebantur et Baalamitae; nam quos s. Petrus in LI. ey. 2, 1. sectas introducere dixit et negare eum, qui emit eos, Dominum:
eosdem v. 15. Sic delineat: is Derelinquesntea rectam viam erraverunt,
secuti esam Balaam de Bosor D. Judae v. 11. Apoc. 2, 6. 14.3; imo ex eadem hominum classe procul dubio jam erant is Hymenaeua et Philetus, qui a crestate eaeciderunt dicent , resorrecison m esse iam factam nimirum spiritualem per fidem et baptismum) II. Tim. 2, 17. - Horum omnium ratione habita S. Joannes prReter ea, quae I, 14. cos. c. I. Dp. l, l. 3. Scribit, 169, 35. emphatice affirmat aquam et sanguinem profluxisSe e latere Iesu perforato militis lancea, quemadmodum in I. ep. 4, 2. 3. II. ep. T. proseSSionem, Jesum ChriStum in carne VeniSSe, verae fidei criterium, et hujus doctrinae rejectionem spiritus antichristiani signum declarat scir. Jo. 20, 27 3. Ceterum illos haereticos fuisse Judaeos natos, extra dubium collocatur per apocalypsin, in specie verbis ad angelum eccleSiae Ephesinae 2, 2., Smyrnensis 2, 9., Philadelphiensis 3, s. al. Idem epistolae Paulinae
Ad G Etiam debiliorum in fide in messianam Jesu dignitatem Joannem habuisse rationem, ipse docet 20, 3 I.; praeterea 1, 42. Andream, I, 46. Philippum, I, 50. Nathanaelem, 4, 29. mulierem Sam ., 4, 42. Samaritanos, 6, 69. Petri messianam Jesu dignitatem profitentes Sistit, imo 4, 26. 10, 24. 25. Jesu ipSi , Se MeSSiam eSSe,
clarum adfert testimonium. Diuitigod by Corale
230쪽
Consilium s. Joannis mox expoSitum in evangelium ejus scribendum , in materiarum delectum ac dispositionem ni imum exS ruit influxum; nam 1. si Apostolus habuit consilium historicum, non omnia na randi, Sed complendi tria priora evangelia, quae Jesu activitatem potissimum in Galilaea inde a Baptistae captivitate usque ad ultimum paScha delineant: ea narrare debuit, quae a synopticis omiSSain Judaea et praecipue Hierosolymis evenerunt tum antequam Jo nes in carcerem esset conjectus, tum occaSione dive Orum feStorum, a Jesu Hierosolymis celebratorum. Attamen hoc ipsum non poterat non moVere eVangelistam ad ordinem chronologicum Saltem latiorem
accurate Servandum. - Utrumque revera factum eSSe invenimus;
etenim Apostolus pauca cum reliquis evangelistis habet communia, et haec etiam ideo solum repetit, ut vel additis notitiis accurratius determinentur, V. g. in historia de Iesu captivitate, damnatione, morte et apparitionibus; vel quia Christo auditores suos de gravissimi momenti doctrinis edocendi occaSionem praebuerunt, ut cibatio turbae et adventus Jesu ad discipulos supra mare relate ad Sermonem Sequentem de pane vere coeloeti dato et dando c. 6. Praeterea in evangelio nostro quia multaS continet lacunaS e SynΟΡ-ticis complendaS. tempora et loca. praecipue feSta diverin accurate designantur, ita ut lector ejus ope et trium priorum ratione habita historiam chronologicam sibi conformando par reddatur. Brevi P0St publicum deSu proditum 2, 13. commemoratur sestum prachale, dein b, 1. aliud Judaeorum festum spentecostes , porro 6, 4. denuo Pascha, 7, 2. festum tabernaculorum et 10, 22. Sequens feStum encaeniorum, et denique t 1 M. pascha, pridie cujus deSus mortuuS mi. JoanneS ad Singulos eventus accuratius determinandos frequenter ipsos dies et horra nominat , ut 1, 29. 35. 39. 43. 2, t. 4, 43. 6, 22. 7, i 4. 37. 8, 2. 12, t. 12. l3, 1. etc. 2. Si s. Joannes consilium dogmaticum sibi proposuit demonstrandi: Jesum esse Christum Dei Filium Sensu metaphysico; Sique hanc Veritatem indirecte opposuit omnibus, qui de perSona JeSu Christi spargebantur erroribus: hunc in finem plura Jesu miracula et Sermones ethicos referre haud opportunum erat. Miraculis enim et Sermonibus ethicis ea potissimum inerat vis, ut missionem Jesu divinam et dignitatem messianam manifeStam redderent; jam vero hanc praeter Ioannis discipulos) omnes sere etiam Gnostici cum orthodoxis tenebant; ast de principio illo altiore, quo Jesus poteState Sapientiaque divina erat praeditus, Gnostici profundiorem Scientiam Praetexentes errores varios propugnabant. Ad hos itaque refutandos styli SSimi erant sermones dogmatici, in quibus Jesus ipse testimonia edidit de se, de natura sua divina, de relatione Sua ad Patrum, ad mundum et in specie ad homines. Hinc Apostolus, quemadmodum ad Joannis asseclas refutandos hujusce, ita ad varios Gnosticorum