장음표시 사용
41쪽
purum , quia maguum nomen meum erit in gen- tibias , ait Dominus excer ruum a Quin & D. Paulus ad Timoth. in omni loco orare jubet :Volo Siros orare in omni Ara. Ecce igitur Christianis
promiscue Deum colendum, non Templis, non locis ad hoc sacris. Eodem illis loco habenda omnia omnino loca. Secundo, ut porro sciamus, hoc legis fuisse proprium, nusquam Templorum mentio facta ante legem. Ubi enim, aut a quo pre it rei, Abrahamum, Isaacvm, Jacobum, Melchi- Miscum, sanctissima illa Capita, templa Deo pinsuisse λ Tertio, neq; primaeva Chrii ianitas hujusmodi loca sacra novit, non vidit Apostolorum aetas; non alteium a Christo seculum, quinimo in privatis donaubus obibant illi sua sacra ue non certis, non stactis, sed quibusvis, ut occasio tulit, locis. Denique palmarium illud est . quo es ex Gentibus erant, qui oppugnarunt Templa Gentium ue Ubiq, esie Deum, non habitare in Templis manufactis. Vides, ut in campum clicui, dc in aciem, praecipuas Hieroclaston copiat : cum quibus nunc strenue mihi confligendum ὁ & proterendae singula , eo quo produxi ordine. Ais, logis fuisse propi i um,ut loco cc rto,ia peculiariter huc destinato, invocetur Deus: Evangelio liberum, ut in omni. imo vero legis fuit pnoprium, non ut certo, sed ut uno loco publiis c olitur Deus: Evangelio liberum, ut in multi , impossibile, ut in omni . Quod igitur in omni loco ait Propheta, suff- tum Deo afferendum, &-omni loco orandum : de omnibus locorum generibus aiunt ,
42쪽
non de singulis omnium generum. Genera lac rum intelligo, diversarum terrarum loca 3 ut sit, in omni loco invocabitur nomen Dei: In omnibus terris erunt loca, ubi Gentes invocabunt nomen Dei. Nunquam enim futurum erat, aut est, ut in singulis singularum terrarum locis publico ritu invocetur Deus , sed tantum in aliquibus omnis
Praetcrea, Omnia loca esse hodie aeque sancta, Verum est de eo quod fas sit A liberum , non de co
In Evangelio nullus locus hoc privilegio gaudet,ut selus possit dicari in locum praesentiae divinae:et tamen multa hodie sunt loca, quae ita actu sacra sunt presentiae divinae. Ut enim si quotamvis bonorum partem liceat Deo consecrare , non idcirco dixeris omnes ine sanctas:nec si quemvis diem septimanae liberum esset sacris conventubus obligare, ideo omnem diem osse di festum. Idem hic puta, omni quidem loco fas esse,omnem tamen non esse sanctum. In lege sacrum ministerium erat uni familiae adstrictum , Ecclesia uni genti. In Evangelio utrumque est catholicum, & commune, omni familiae Ministerium V ccclesia omni genti: et tamen nec sunt ex omni familia Ministr , nec in omni gente Ecelesia Dei. Idem hic puta, liberum esse Deo Templum in omni loco ponere uenon truncia positum in omni loco.
Per s, M ante legem, inquis, non buerunt Patriarchae Templa. Esto, non habuerint, quos modo dixisti Patriarchas: in igitur nulla prorsus apud illius aevi homines λ Immane, quam imbelle s
43쪽
hoc telum i imo quam iniquum l .ippe peregrini erant Patisiarchae isti excipio
& vitam vivebant ambulatoriam, Sc paene sylvanum. Quid mirum igitur,si Templa nulla condia dissent magnifica, sumptuosa: cuiri neq; domos privatas habuisse legas,led tentoria i At non idcirco Patriarcharum Gentiles,Chaldaeos,aut inquili-linos terrae,Cananaeos,in Urbibus, & splendidioris structurae aedibus non habitaste 3 ita neq, Templis caluisse opinandum: u Patriarchas utrisque demus caruisle.
Quinimo, si rem ipsam putemus potius, quam rei modum, aut nomen ab hoc datum : non falso affirmabimus, etiam Patriarchis sua fuisseSanctuario, seu Templa, seu Fana, seu Thysiasteria dicas: id est, Arcas laltem,sacris addicta & effatas : ubi Altare ad Sacrificia, & arboretorum septa loco t cilia parietum. Ut enim quem qui 3 locum habitat, non immerito domum ejus dixeris 3 ut ut sub tecto non fuerit: ita quo Deus loco peculiariter habitet, .c praesetitiam suam dignet'r, utique Domus Dei est, quamvis Area patens bc sub dio
sit. Unde Jacobus,de illo Betheli loci, ubi De sipsi apparuerat: Lam terribilis est, inquit, hie
Deis, i nihil est hie locus myi Domus Dei, O haec portaciales. Di navim enim parietes non faciunt, sed usus ad habitandum: ita nec Templum structurae splendor, sed usus ad Deum conveniendum. Eiusmodi aut Fana posuerunt Patriarchar ubicunque paullo diutius iammorati sint. Abia
ham Sic,'m , Gen. I a. 4. in Montanis quae ad B thelem ibid. ia. s. In planitie,scumavi querceto Mam α
44쪽
De Sanctitate Re υαMamre, Gen. 33. 48. Ad Beerstrinam, ib. ai. 33. Plantavit, inquit, Abraham Nemus ad heres bam, invocavit illic nomen Phoos, Dei fortis, teret. In caeteris, fiteor,non aperta Arboreti mentio, Thy siasterij tantum. Sed ex hoc uno reliqua aestimamus , & quidem Sichemi Thysiasterio adeo constat adiunctum fuisse arboretum, ut cum postea ob antiquam loci sanctitatem Tabernaculum illic Ponebatur, Quercum, seu Quercetum, vel ipsis Tabernaculi atrio inclusum, dicitur, a . P.
Porro Beerstactae simum instauravit Gen.H. ad. v. as. Sichemi Jacob , Gen 33. ao. qui et in . Mesepotamiam prosecturus, aliud Bethele vovit,
loco ubi Deus ipse apparuerat , Cen. 28. U. 22. Hic autem voti formulam velim cogitate expen-GS. Si prospere, inquit, reversu fuero tum lapis hic, quem inflatuam diVp6ki, erit Domus Dei. A uili, domum Dei dicit 3 aut igitur AEdem Deo vovit lJacob, aut saltem locum, quem sacris circumsci i disturus erat, amitavit AEdem. Hujusu odi autem, Sc hac, quam dixi, sorma, Loca, Patriarchae sacris obligasse putandi ue non tantum pro necessitate Vitae rusticae,& pastoritiae quod tamen hic non negligendum:) sed etiam ex ritu, ia more prisco.
le enim in principio Deus fecit Hominibus
habitaculum, talia et illi fecerunt Deo. Hominem in Paradi δε collocavit Deus, homines Deo plantarunt sacros Paradisos, id est, Lucos. Haec nimirum vera Lucorum origo: in quibus principio Patriarchae Deum verum 3 postea, multae gentes multos quoque Deos sunt venerati. Deinde , cum
45쪽
l i Dorius Sc Urbes aedificarical , & mutari ratio habitandi : tandem mutarunt quoqS LOCO acra, Sc Palatia Deo posita ue ut, quo homines habit
rent modo , habitaret etiam De . caussa erat, dum populus in deserto Tabernaculis ut retur , ut ipse Deus curaverit sibi sieri Tabe nae ulum : cum vero Cana nitide occupata, habitarent indoinubus cedrinis, etiam Deo posita est AEde 8 cedrina: ut aeque magnifice habitaret ipse, atq ue dederat habiture hominibus. Mamvis longo post tempore apud Gentes mansit consum ludo, ut Templa in Umibus tantum haberentur, tu .villis tantum Luci. a. dedegibus. Consis ιEa a patribus desubra in urbibus habento : lucos in a- si is habento. Unde Persius Lucum cum rure iunxit Sat. I. Nec ponere lacum Artifices , nec ruet a in um-Ut Vel hinc scias, Lucos principio, ut dixi,accommodatos vitae agresti & sylvanae.
At si item, inquiunt , Apostolorum aevo, Scproximo, Tmpla nulla, nulla Cana. Imo tu objectionum vanus. Nam q uid mihi ingeris tempora cxtraordinaria ad mensuram Sc l em o dinariorum p Multa sunt, fateor, in Ecclesiae
rebus , in quibus nihil ad dissimilitudinem valere potest, aut debet temporum dissimilitudo, 4n aliis ero cca plerunque est ea ternorum indoles honparvum habent ad variotatem momentum temporis conditio varia. in illis igitur non aegre te re rcm sic obiicientem, in his, nimis ipse a ratio. ne absim, nisi omnem sequelae rationem abesse dixerim. Israelitis in Deserto natis Circumcisionem dulatam
46쪽
latam legimus, & multa ibidem pro temporis
ratione tolerasse Deum , quae terram promissam adeptis, & confirmatis postea rebus, , ut tra noluit indulgere, o uir. II. 8. pon facietis Mosis sunt verba ecundum omnia, quae hos hic facimus hodie.- Non enim adhue ingressi e
stis ad locum irim quietis , O ad possessionem tu iam, quam Je ova Dein tuus dat tibi. Simile hietu de primis Christianis cogita ς cum Ecclesia, ob persecutionem delitescens, velut in solitudine iste dicitur.
Sed quorsum ego haec talia λ non utar hoc effugio et quiniuio fidenter aflevero , Christianis iam Apostolorum aevo fuisse Loca sua sacra, seu Sacella : neque in omni promiscue loco ad Dei cultum convenisse. Sacella, inquam , habu runt, in primis forsan initiis occulta illa, neque adeo Vulgo Gentium conspicua, quod aut partes forte, aut intra ambitum cssbiit privatarum aedium 3 ipsa tamen nequaquam privata. Fallunt enim, falluntur , qui, quasi publicum esse non possit, quod simotum a conspectu publico, nimis importune urgent, quia palam Synaxes suas non celebrarint mimi Christiani, ideo non publicis, sed privatis conventia se locis. Aliud omnino Paulus innuit de Corinthiorum Ecclesia, I Cor. c. ri. De nomine hic non contendam, an coetum Ecclisiam dixit Paulus, an locum coetus : sed de re ipsa. Habuerunt , inquam, Corinthij Locum sacris usu-bus peculiariter destinatum 3 non privari, sed publici juris.
47쪽
ut ostendat quam ditanum, imo plane e dianae tro esset religioni Christianae, Alumnum ejus Si- lmulacrorum 8c Idolorum esse artificem: Tota inquit, die ad hane partem fidei Zelus perorat, ingemem Christianum ab idolis ad Ecclesiam venire, dea ersaria ossetna ad mum Dei venire. Audi hic, fuisse jam Tertulliani aevo, quod Domum Dei appellaverint, sed & Ecusam
Imo adversus Valentinianos N. 3. Domus
.hujus M sormam & situm expressit illis verbis ;5 irae columbae Domus I pyx id est, non in latebris, nec sinuosa; ut serpentumo etiam in et ditis c id est' conspicuis, non ut Valentinianorum in occultiso apertis ad lucem id est, ad Solis ortum conversis θ amat enim figuram spiria L .u Sancti id est, columbinam, . quarumcellulae non sunt occultae, aut ambagios eb Orientem chrsm Figurarit, eum nempe rupitiae sole/M, AIR a. ScAνατολὴν si Orientem ex alto Lue. r. 78. indigitat Scriptura. Nam quamvis' tunc temporis Ecclesias non valde magnificas fuisse conced rem: perperam tamen, ia contra Auroris mentem eo torquent multi Vocabulum, Simplex. y
ippe Tertullianus Serpentibus comparat Ualent inianoς haereticos,quod Eleusiniorum Cereris ritu sacra sua nescio quibus occultarunt, stetiorum anfractubus, & latebris locorum ue quibus Orthodoxorum, ut columbarum, Opponit simplicitatem, omniis contra, etiam loca ad cultum aperta obvia; . et cina spicua habentium.Quid autem haec ad paupertatem, ad mamificentiani hec ego certe video, quomodo inomata&pau- l
48쪽
pertina domus hunc illi simplicitati tribuunt sensum J Spiritus tam gratiarum divitis gereret
Sed, bt pergim, Tertulliano prorsus consonat Constitutionum Apollolicarum autor, non quidem Apostolici, at huius salteiri avi.
Ad hoc quoq; seculum, si non ulterius, pertingit, quod Eusebio testatum Eccles. Hip. lib. 8. cap. I . ubi agit de felici rerum Christianarum statu ante Dioclesianum. Πως in ἄν τu, inquit, διαγρί
Expende verba, ταις -λαι Oncohis ύμααν minι--ς ἀρκου νοo Quando tu aedificata censes, quae anteDiocletiant i mperium dici potuerint πιλῆια
49쪽
οι δορου-ται ' nonne uno aut altero ante seculo λ Aut nihil video, aut priscum, ut Vere possit dici, non video, quod unam saltem non implevit
Eesponsum adobjectionem L Omni-praesentia. lam non magis nobis , puam Ju is Templi rationem adimere ν neque omnem Dei pre- ' sentiam a nobis Templis altrizam 3 sed D cialis ejus modum. Gomodo hic modus dia 'ctus insacris literis utem aliter objectis responsum. ULtimum mihi restat sternendum agmen, quod sub Omni-praesentiae vexillo. Ubiq; ais cssu Deum, & ex sacris literis nos doceri, non habitare eum in Templis manufactis. Recte. AMOsco quod ex sacris literis 3 at vero hoc idem sub lege dictum aio, & de Templo Solomonis, quod tamen non negaveris fuisse Templum. Non ma sigitur nobis adimit rationem Templi, quam illis adimebat. Nam. I. Reg. 8. v. 27. Aurevera, inquit Solomon , habitaret Deus in terra λ ecce Caliis, o Caelorum non eapiunt te quanto minuNDomus haec quam Attamen ipse supra v. i 3. inquit, ae lautii tibi Domum Habitaculi, flationem, in qua resi eos iustula. Et Deus ipse dei Tabernaculo, in cujus locum subiit hoc T-G a plum
50쪽
ne Sanctitare Relativa. 43 nempe tamen speciali praesentiae modo. Hunc autem peculiaris praestatiae modum Faciem Dei
dictum ; & qui eo venirent, coram Deo venire, coram Deo consistere: eundemq, phrasi ista collo-e itionis nominis Dei expressum .' item oculi, cordis Dei metaphoris: ut I. Neg. cap. 9. ubi tria istat conjuncta reperies in sermone mi ad Solom nem. Consecravi , inquit, Domum quam Nisi si ueut collocem nomen meκm ibi Uq3 in Aeculum e erunt' oculi mei, ct cor meum ibi omnibus diebus Est enim peculiaritas hare, quasi Cor & oculus praesentiae divinae. Secundo, Deum non habitare in Templis inmusictis, hoc aio, eo sensu castendum, non habitat, ut nos habitamus 3 quati ijs indigeret ad habitandum. Atq; ad hanc mentem temperanda esse verba discas, ex ipsis verbis. Deus, inquit, fecit Mundum, omnia qua in eo sunt, quum sit caeli or terrae Dominus, in manufactis templis non habitat 3 nec man b- hominum colitur, ab us renegem 3 qmim irae dat omnibus vitam Ohalitum es omnia. Postremo, non habitat Deus in Templis m nutastis; qua nimirum, aut quia manunctae quaecunq; tandem sit operis sarma, quantacunq; magnificentia. Non fabricae enim modus, aut artificis manus divinam accersit praesentiam: .iusus ad Deum Ver , Vere, riteque colendum. '