Adrianii Metii Alcmar. prof. mathes. in Acad. Frisiorum De genuino usu utriusque globi tractatus. Adjecta est nova Sciatericorum, & artis navigandi ratio novis instrumentis, & inventionibus illustrata 1

발행: 1626년

분량: 203페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

91쪽

i. De erigendissiguris caelestibus. FRigere figuram coelestem,est quaerere quae signa sellae temporc aliquo respecti dati loci sive propositae regionis, in singulis coeli domiciliis reperiantur. Sunt autem domicilia nihil aliud quam latiora coeli spatia, totius nimirum globi partes duodecimata Domicilia autem ista in coelo distinguuntur per sex circulos positionum,qui tamen apud auctores non siint uniusmodi,unde quo. que nec eadem apud eosde domiciliorum constituendorum ratio.

Variae enim sagacissimorum hominum Jeculationes varias distinguendorum domiciliorum invenerunt rationes. Inter quos praecipue Iohannes Regi montanus, qui ab horizonte ortivo exorsus progrediendo per hemisphaerium subterraneum, totum aequinoctialein ordine in I aequales partes distinguit,atque per has singulas partes, perque communes Rorizontis Meridiani intersectiones o circulos ducens, quos positionum circulos appellatinetodiacum,totumque coelum in I a domos divi sit inter circulos illos etiam assumuntur Meridianus Moririm, quorum ille initium Ioin quartae domus indicat, hic vero primaere septimae. Campanus non aequinoctialem, sed circulum verticalem per orientem, occidentem iunci um verticis punctiamque pedum . huic oppositum incedentem, in I partes aequales secat, circulis positionum per easde Horigontii Mexidiani intersectiones deductis Prisci illi,quales Ptolomaeusin Firmicus in aequale partes secuisse zodiacum videmur, ducendo circulos positionum Per

Sunt prater hos quos dixi ct alii modi, sed quia apud peritieret

no sum in usu dea praterimus, modem Regiomontanidum etiam campabi, pote certiore retines ins

a me ordine est Nomenelatura Domiciliorum. ordo vero domiciliorum apud omnes auctores unus est, cidem, ita ut domiciliorum primum submorietonte ortivo mitium capiat , cui secundum signorum successionem continuata serim secundum nemp 3, J,ε perhq spha inminserius numerata, dc deinceps reliqua γ,8,s, Io, Ii ultima duodecimum per superius,

succedunt.

Horiam singuloro appellationes tam generales quam speciales, nec non eorundem significationes tabula subjecta exhibet.

bella

92쪽

LIBER SECvNDVS Tabella complectens ordinem appellationes, πsignificationes domorum coelestιum.

Succeden prema lassem porta Syer, lucrum IICadens

Dea Fratres

Caria ama eati Argulus terra mum caeli

Parente is

Succedens Bona fortuna Filii, liberi Haletudo.

Cadens Malafortuna

Suecedens Superna porta

. Mors.

carcer.

Et seseX-plicata est domicili rum distinctio. Sequitur eΟ-Tundem in figura exstructio. Primo igitur loco

per globum inveniendi sunt signat gradus zodiaci qui nempe ad datumin propositum tempus in domiciliorum initiis quaein cuspides appellanturo consistunt. Haec enim inventa memoriae causa schemati alicui inscribuntur ab Astrologis, quod ipsis figura coeli dicitur, cujus labrica quadrangulari proponitur, sunt qui eccircularem fac uint.

3. uomodo gradus qnorum' 'idum cujusibet domicilii ex globo eruant r. Uruejuxta ioannem Regio-

montanum insicribantur. Primo pono globum ad poli elevationem dati loci, deinde ut supra traditum est Deum ita instruo, ut constitutioni coeli dati temporis respondeat, idque per eundem modum,ut fuit in a princepto cap. . Sed ut res clarior exsictat, ex emptums biiciamus. Natus est a--cus in Hollandia Alcmaria anno ISTI .s Decemb. hor. pom. 6His Iulia mi igitur pro hoc remporeo loco const tutionem coeli cognoscam , primo consituo globum ad poli elevationem Alcmarianam sa.qo.deinde locum Solis, qui tunc temporis erat in 27 gr. IT. - ad meridianum promoveo, simulqueo indicem horarium I hora me ridie adjungi postea circumduco globulm,donec index horam nati-Φitatis, nempe sextam pomeridianam indicet, discglobus consitutioni coeli dati temporis respondebis. Exactius idem se pergradμ aquatoris, loco enim Solis quisita gr. I 'sub meridianum constit to, ceUonem ejus rectam .hoe sigradus quinoctialis militer sub meridianum Ostos observo, suntque 267 gr. a m. quibui hora 6 a meridie praterlapsas ct per

pracept.

93쪽

bus constitutιoni corti dat temporis, ct loci respondebit. His itaque absolutis, facile jam fuerit negotium susceptum exsequi, dummodo operi adhibeatur semicirculus aeneus secundum gibbositatem globi incurvatus, qui ab officio suo vocatur semicirculus positionis, siquidem vicem positionum circulorum obit. Huc semicirculus duabus Horieontii meridiani interfectionibus ira affigendus erit, ut in globo elevaris deprimi, deinde quoque pro rei necessitate ab una globi parte in alteram transfre possit.

Globo enim in positura coeli ante inventa ita quiescente, notae bis extra ad abacum numeriim graduum aequinoctialis ad horizontem occiduum constitutum , qui dicitur ascensio obliqua eprimae domus, ad quam ascensionem adde gradus 3 illique rermino graduum circulum positionis impone, qui tuc gradus eclipticae a circulo illo stringitur, erit gradus signi cuspidis octavae domus dinumero praescripto rursus alios adjice 3 gr. movendo circulum positionis similiter ad inventos gradus, qui tunc gradus eclipticae vicissim a circulo positionis stringitur, est gradus cuspidis nonae domui ad eundem modum eodem ordine, initia χuspides reliquarum domorum etiam cognosces, semper addendo

3 gr. numero antecedenti.

Exemplum. GIobo in priori tu adhuc stante tangit horirantem in occi a globi parte gradus aequinoctialis ab intersessione vernali supputatus 267.2, is numero adde 3o,nascutur o7.2.quibus in aequinoct aliisveris,applica circulum positionis, qui friet militer eclipticam ad I ,ao, . quierit cuspis sive initium octava domus Rursus alios 3o gradus summa graduum prior adjice, nascuntur gradus Jay, a, ad quos traducito semicirculum positionis,qui inter 'cabit eclipticam in a. Lo.κ pro initis nona domus. Dec tabe domus initium Meridianus in ecliptica sectione declara, estque o. o. H. Semicirculum po- Dionis transfr ad orientalemglobi partem,ctgradibus aquinoest sub meridianum constitutis, utpoteras . a. addendi rursus ogr. producuntur 3 tr. a.ab. hi subduc do nisui seuperfuisunt)erita sic. obliis in ecima domuia . . quibus ostioni1 semicir .adjunge repe

94쪽

nu 27. P. II. rimam domum horizon ortium, ut ecloptisam iniersicam demonstrat,est ue s. 28. N. Inventis hac arte sex domibus supra terram exsistentibus, reliquas sex subterraneas, facillimo negotio per oppositos gnorum gradus cognosces ierissima enim est regula, Domus domui coelesti opposita, oppositum eclipticae gradum obtinet.Unus enim integer circulus bina domicilia in oppositis gradibus determinat: sicut enim Meridianus medium coeli imum discriminat, sic circulus positionis proximus a Meridiano orientem versus , undecimam domum & quintam definies secundus deinde, qui horizonti proximus est, I domum 4 distinguit: eodem modo in occidua coeli parte duo tantum positionum circuli quatuor domos reliquas terminant. Vnde sex nobis cognitis domiciliis supra terram exsistentibus , reliqua per gradus oppositorum signorum habebimus. Schema Ostendens postum stellarum tempore nativitatis A. M. A.

Domin oppo . IIa II IO

Invet hoc modo zodiaci gradus proi domicilioru coelestium initiis figura inscribantur, Uti hic factum vides eritque thema secundum Regiomontanum Constructum.

. cu'modo nisi domiciliorum coelestium ex globo secundum

ampanum Gara luminuemantur. Campani inventio illud habet plausibile, quod domo efficiat aequales in mundo circuli enim domorum aequalibus interstitiis ab invi-

95쪽

ab invicem sejunguntur, circulum verticalem orientis in aequales partes secantes, unde nobis quoque haec ratio arridet. Ad illum autem modum thema si erigere velis, quartam altitudinis vertici annexam, in priori nempe constitutione manente globo diriges ad verum occidentis punctum hoc est,ad Contractum Horizontis.& AEquinoctialis in occas, applicato deinde semicirculo positionis aduo gradu in quarta eadem ab Horizonte sursum numeratum, videbis in Ecliptica initium octavae domus: similiter semicirculus positionis applicatus ad ejusdem quartae gradum 6o,notabit in Ecliptica initium noni domus sinitium decime: domus Meridianus designat. Vndecima cognosces quarta altitudinis ex puncto verticis ad verum orientis punctum in altera nimirum globi parte demissa, & circaeo positionis ad 6o ejus quarti gradu posito. Duodecima domus habebitur ducto semicircillo positionis per 3 quartς gradu .Prima domumorizon ortivus demo strat.Reliquet domus colliguntur per gradus signoru oppositorum. s. De inscriptione Planetarum in conrenientia Domicilia. godiaco jam in suas domos produci b,si insilper Ilanetas domibus suis adjungere velis , prius ex tabulis Prutenicis aut Ephemeridibus docti alicujus Mathematici quem Zodiaci gradum quilibet Planetarum tempore nativ1ratis occupet, considera,& sic facile considerabis domum ejus in themate. Exempli gratia.

Longitudo I hoc nativitatis tepore est Ian. I in quare in sch mate compesit ei locus ad c 'idem 1 domus, namque cuspis quinta domus est, gr. Wsimiliter 2 iis medio sciomus: O in cuspide Odo

mus locum habent, ut ex lon rit eorum animadvertere est. Interim tame hic notandum, quod quandoque contingat,ut Planeta prope cuspidem alicujus domus exsistens ei propter latitudinem ab Ecliptica,quam habet,inscribi non possit. Ideoq; id ut animadvertatur sequens etiam caput huic rei inserviens coluti debet. Tabella continens loca planctarum in codiaco, tempore nativitatis

e LM.secundum quae planora figura inscripti sunt.

Longitud. Latitud. . Longitud. Latitud

S. Asca

IS Asic.

b. uomodo domicilium caeli es libresen aut Plane rauiam stitudinem habentis inpectigandum sit. Ouidam exstructo jam coeli Themate mox stellas collocant in domibus

96쪽

domibus secundum longitudinem earum , quemadmodum de Planetis diximus ded hos decipi necesi est, cum stella aliqua in- lignem latitudinem ab ecliptica, veletiam declinatio in magnam ab equinoctiali habeat. Tale igitur errortam evitare cupiens, hoc modo procede. Globo in positura constructi Themat manente, se circuli inpositionis cuspidi duodecimae domus ad unge, quascunquusterularum eidem& circulo horizontis supra terram inclias accides, eas duodecimam domum possidere pronuntia Eundurn postionis circulu deinde principio undMimae domus admove, dc qinuat cunque stellarum inter hujus , cduodecimae domus iterani TR Offenderis, undecumae domni adjungito. In caeteris dommus supra terram exsiste latibus eadem via procede Si vero idem etiam in domibus subterraneis, ut in prima , eunda, tertia,quarta,quinta,&sexta, explorare velis, globi coninitimo invertenda erit,in polus anta sticus tot gradibus ex merudionali HoriZontis puncto elevandus, quot antea areticus ex opposito septentrionis puncto elevatiis erat initium quoque primaedouras,quod fuit in nostro Themate si . a m G ad Horizontem occiduum deducendum in deinde ut ante semicirculus positionis adhibendus, quem si initio secundae donins , quod fuit in Themate I gr. zo in a applicueris,cognosce Quae stellae prime domui assignandae sint. Eodem etiam modo eundem semicirculum initiis tertiae, quart*,4 reliquarum domorum si applicueris, stellas eis inhaerentes, O OiceS. Stella praeterea directe sub semicirculo positionis reperta, cunpidi illius domus inesse indicabitur. Cujus initium idem seniicircuIus ita positus designat. Cum Planetis, quorum superius me itionem iacimus similiter agit , ita tamen , ut prius deletili puncto secundum longit iidines relatitudines eorundem in Ephemeridibus repertas, locum CO-xum in globo notaveris. . De Pianemrum, cali quorumlibet punctorum assectibus. Hactenus Situs unorum Zodiaci, stellarumque omnium in themate consideram fuit: sequitur eorunde collatio erga se invicem. utpote de mutuis signorum atellarumque radiis sive aspectibus. Est autem aspectus stellarum, punctorumve coeli certa in signifero distantia qua se mutuo sensibiliter adjuvant aut impediunt, α distantia illa poti imitan in Zodiaco attenditur. Aspectus sunt numero quinque,Conjunctio, sextilis,Quadratus, Trinusin oppositio,&stella quae sic non aspicitur,ferialis dicitur.

Conjunctio est,quando duo coesipundia,sive per longitudinem sive

97쪽

sive pet latitudinem unico tantum gradu distant a se invicem , vel sexdecim minutis , quae verid dicitur conjunctio, proprie tamen dicuntur conjungi, quando sunt in eodem graduri minuto,notaturque unico orbe sic s. Sextilis aspectus est distantia planetarum, vel coeli punctorum in Zodiaco,textam circuli portionem ample ens,hoc est,quando distant ab invicem per duo signa completa sive gradus o dc pingitur figura sexangularisiis . Quadratus aspectus est, cum duo planetae intervallo trium signorum qu quadrantem circuli sive gradusio enaciunt, sese mu- espiciunt, signatur nota quadrangulari hoc modo CI. Trinus aspectus est, quando planetarum vel punetorum coeli in zodiaco distantia trientem circuli, id est Izo gr. seu signa compleetitur, unde triangularem notam habet, sic Δ. oppositus spectus est, listantia planetarum S coeli punctorum per circuli medietatem, id est 6 signa vel I3o gr. notatur tali

rima affectuum divisio. porro aspectus quida dicuntur platici,quida aute partiles allos laxiores vel imperfecitos, hos vero trictos seu perfectos appellat. Partilis aspectus is dicitur , quando in iisdem gradibus eorum signorm consociantur; in quibus se mutuo afficiunt, hoc est cum inter planetarum coelique punctorum loca tot gradus praecise in veniuntur, quot ipsam configurationem constituuntiatque hi per-Dectissimi simul ex fortissimi aspectiis fiant. Platicus aspectiis est,qualido planetae non iisde ad amussim gradibus in signis con clantibus coiifigurantur,sed vel juxta medie vatem orbium amborum, vel minus. spectus enim illi, etsi non aequali essicacia, durant tamen tantum, quantum ipsi Orbes,quos hic subiicere volui.

Quartae 1

Secunda Assectuum diviso.

Postremo omnis Aspectius, Oppositioneri conjunctione exceptis , sunt vel dextri, vel sinistri Dexter est cum planeta, quem aspiciralius , ab eo contra lignorum seriem distat. Sinister autem, cum litantia illa fit uxta signorum successionem.

98쪽

petitu in Libra versantem . Pro Aspectibus autem Planetarum protinus dignoscendis ab lentastrologi sestem parallelogrammum constituere quod speculum astrologicum vocanticujus margo superior continet Ia zodiaci signa , in latere notantur gradus stellarum in quorumlibet locorum, pro ut ordine accrescunt Insuper concurrente a latere vertice lineae areas quadrangulares concludue,quibus loca, dicta, Mitellae inscribuntur cum suis ordine aspeetibus. Annotatis enim locis stellis sub signis suis , statim columna secundas una nempe inteMeeta accipit signum ci tertia columna ,quarta Δ, sexta θ, quod vel ex hoc speculo liquet manifeste. In hunc quoque modum possint omnia domorum initia inscrIbi, una cum D, ωυ, ut protinus appareat qui planetarum radii in ipsos incidant. P0tuissem autem hic magnam adferre problematum copiam, ted voluimus illa, quae magis Astronomica videbantur. Deculum e spectuum. . Ir- - - γ κ 9

Ηadtenus dictu

de extruendis coe

li figuris superest

ut breviter percurramus doctrinam de revoluti

nibus , directionibus, istinuis profectionibus. t. me revolutionibm. Revoluti', quanari annuam conversionem vocant, est tempus, quo Sol ad eundem locum , quem in figura obtinuit,post cereum aliquem annorum numerum revertitur. Ad hoc enim tempus δε- strologi coeli figura erigunt, quae Schema annuae revolutionis vocatur, in quo nempe aspectus Planetarum inter se cum Schemate nativitatis conferunt, ch diligentissime perpendunt qui Planetae in Schemate revolutionis loca Schematis natalitii laedant aut juvent, quod illi transitum, aut parodon Planetarum vocant. milia autem Thematis extructio 'cissima erit hoc modo. Considera ascensionem rectam medii coeli in themate tuo ere F i cto, hoc

99쪽

Elo, hoc est, globo constituto ita , ut themati nativitatis respondeat, quotus gradus Equinoctialis ab Ariete supputatus meridia. num attingat, vide numem enim ille graduum dicitur alcernio recta meri coeli. Huic deinde ascensioni pro singulis annis a tempore nativitatis elapsis , qui anni revolutionum dicuntur, alice gradusa min. 9. unde pro quatuor annis 333gr. cum Is minutis, pros annis 8 4r, cum I minutis, deinceps addendi erunt. ut ex subjecta tabella cognoscere poteris. Si vero gradusin minuta haec singulorum annorum in unam summam collecti inte rum circulum, hoc est 36 gr. excesserint, tum toties, quoties eri potest 36 alaice, reliquum, est ascensio medii coeli ad datum revolutionis tempus, secundum quod thema tibi erigendum erit: quod ita fiet. Inventam ascensionem rec tam meridiano circulo adjunge, Melobus apte constitutioni Coeli ad tempus revolutionis respondebit. Unde secundum doetrinam capitis hujus ous. pides domiciliorum, in constitutione illa manente globo, adminioculo semicirculi postionis inquire: hi enim si figum inscribantur, erit schema annuae revolutionis exstructum.

43 s

Vt autem Planetarum loca huic etiam themati recte adjungantur. lepus, hoc est,annum, diem, hora & horaru minuta in pristu habebis, de quibus ab Astronomis sunt constituti canones revolutionum,

qui apud ipsos videri possunt. His canonibus si destituaris , idem etiam ex Ephemeridibus cognosces hoc modo. In Ephemeridibus ad annum revolutionis tuae te referes , diemque anni illius, quo Sol eimdem Ecliptitae gradum occupat, quem tempore nativitatis obtinuit excerpes, quae erit ipsa dies revolutionis tuae. Pro hora cognoscenda, ascensionem rectam loci Solis ex asscensione meis dii coeli modo inventi mutuatis 36o si opus fuerito auferes in residuum ad horas 'orarum scrupula reduces,in sic igitur horae tuae revolutionis tibi patefient Quo tempore revolutionis ira exacu cognito, deinceps loca Planetarum ex Ephemeridibus facile inveniri, juxta praeceptum s 4 cap. io schemati inscribi

commode possunt,

ρ. De directionibm. mirigere dicit Ioanne Mino est aliud quam volvere Spheram μομ με oc cunia ad iocum Fusium primi tradΗcatur, conm

100쪽

i , id est, donec secundus locus ad semicirculum positionistri mi loci, vel contr4 locus primus ad semicirculum positionis loci

secundi traducatur.

Per locum autem primum intelligit eum, quem dirigere jubemur in plerunque vocari solet significator, quod nempe significationem alicujus rei repraesentet.

Locus autem secundus est is, ad quem primus dirigitur,&non injuria promita appellatur,quod futurum aliquod accidens , sive

bonum,sive malum portendat: arcus autem Equinoctialis,qui interim dum sphaera ita circumvolvitur xcirculum horizontis vel

ineridiani pertransit, sive qui respondet intervallo , quod est inter significatoremi promitarem, respectu circuli positionis in quo alter eorum jacet, appellatur directio,in hic scopus in directib-nibus potissimum propositus est, ut nempe arcus ille AEquino etialis accurate inveniatur, nam quot gradus arcus ille comprehcndit, totidem anni etiam intercedere judicantur, donec vis seu enfectus significatoris in promitarem , vel contra promitaris in fi-gnificatorem sese exerat. Vnde vere dirigere, est arcum AEquinoctialis praedictum inquirere. Directionem autem Astrologi faciunt duplicem, quarum una vocatur directio directa, in qua videlicet locus secundus, id est, promita intelligitur transferri ad locum primi sive significatoris, qvie etiam directio secundum successionem signorum appellatur. Alia autem conversa, aut contra successionem signorum 'loqualocas primus intelligitur transterri ad locum secundum,seu significator ad promi rem,qua qui de secunda directione potissimum utuntur Astrologi in directione partis fortunae , Planetarum retrogradorum, & aliarum quandoque coeli partium.

ri. Utraque hae directio 'cillim negoti in cilis perficitur.

Globo enim constituto , ita ut erecto themati respondeat, velut horoscopus, qui est gradus eclipticie primae domus , horizonti ortivo ungatur, applicabis semicirculum positionis significatori, sive loco illi, quem dirigere volueris, ac ita quidem,ut moto globo ipse ramen semicirculus positionis in suo loco firmus ac immotus consistat: auo facto, nota gradum AEquinoetialis , qui in hac globi positura a meridiano stringitur.Deinde semicirculo, ut diximus, manente, globus in antecedentia signa, sive contra signorum seriem revolvatur, donec locus promissbris sive secundus eidem semicirculo positionis applicetur: tunc quoque gradus Equinoctialis sub Meridiano constitutus notetur,in gradus inter priniam fecundam notam interjecti,dire uetionis mentiaram ostendunt,cujus quidem singuli gradus singulos, ut diximus, nos de

3 notant,

SEARCH

MENU NAVIGATION