De comicis romanorum fabulis maxime plautinus questiones

71쪽

pavet ex illis locis aut obscuriores sunt, aut etianeorrupti, simul explicare dissiciliora aut emendaro vi. tiosa liceat. Initium iaciam a captivis, labesa QI gantissima, quam Plautus ipse ab arte et argumento in Prologo commendavit. lbi igitur in ipso prinei-pio Ergasilus solito parasitorum more ridicula iactat: Mnemus nomem indidit Scorto mihi,

, quia inmeatua soleo esse in conrisio. Seio absurde dictum hoc derisores dicere; At ego aio recte. Nam in contanis sibi Amator talos quom iacit scortum in eas. Estne invocatum, an nori y Est planissume. Verum hercis vero nos parasiti planim, quos numquam quisquam neque vocat, neque invocas.

Num elegans dici debeat hic Iusus, non est huius capitis quaestio; id certissimum est, non Graeco deberi poetae, quum totus Versetur in dupIici significatione vocis invocat . Sed reliqua quoque scenae pars ita intexta quasi est iocis ad rem Romanam 8pectantibus, ut Romanum ingenium atque opus facile cognoscas. Deinde proxima scena v. 55 sqq. Iamentanti parasito, quod post abitum ΡhiIopolemi remissus sit edendi exercitus omnesque sugitent ducis provinciam, respondet

M pes mirandrem est, fugitare hane provincirem. Multis et multigeneribus opus est tibi Militibus: primum dum Opus est Pistor mibus. Eorum Runt gemera aliquot Pistorensium:

72쪽

ε Purieria est, opus Harentinis quoque; Ο Turdetanis; opus Escedulens ua; m maritumi mmma malles Opus sunt tibi. Iris. Ut saepe gumma tingenis is oecutio laetemel Hie qualis imperator nuris privatua est. Quae nomina nusquam nisi Romae ridicula poterant esse. In eadem scena Iepida est inter senem stipulatio ac sponsio. V. 71 8qq. quem locum Pare

ita edidit:

- - - HEG. Quia miihi est natalis iam. Propterea is vocari ad coenam volo. 6s. Facete dictum I ms. Sed si pauxilium potes Contentus esse. PAR. Ne perpauxilium modo; Nam istoc ma assiduo victu delecto sim .

HEG. Ais gis, roga. PAB. Em tu' ms. Nisi qui meliorem adferet. Ha. Quae mihi atque amicis placeat conditio mula Quasi fundum veridam meis me addicam legibus. HEG. Profundum vendis tu quidem, haut fundum mihi.

Est tamen ibi absurdissima personarum distributio,

neque in Pali. est emi tu, sed emtum, sc. tibi, quod

unico Verum est, non enim emit Parasitus, sed vendit, ipsum se Hegioni addicens. Unde recte Iocum restituit Salmasius: HEG. ris sis, rogo. Ha. Emtum, nisi qui mel rem a res Quas mihi atqus amicis placeat conditio magis. 5.

73쪽

Fortasse tamen servari potest imperativus, ut omnia sint Parasiti considenter rogare senem iubentis. Em- tum enim fore, quamquam sub conditione. Est nutem duplex, mr Plauti haec esse debeant eausa, altera ex iure, altera E paronomasia. -- Tenuis annominatio, sed non minus Latina est act. IV. sc. III. Quarua peruis pestis veniet, putanda tabes laridos quanta sumini absumedo, puanta callo calamitas

Paullo post tamen egregieeti Nunc ibo ut Praffecturam Et ius dicam larido, Et quas m mi indemnatas perinae eis auxilium in Dram. quorum versuum μ ν est Iacunosus. Puto excidisse agam vel geram ut Stichia II, 3, 29. aedilitatem gerere. - Est autem faceta admodum sitium pendentium commemoratio. Ne vero quis arbitretur in solis parasiti partibus tales iocos spargi; non minus elegans est ambiguitas

ΙΙ, Φ, 45 sq.

Aa. Θώ ais, furcifer ' turi' gnatum memoraa esse liberum νειν. Non miadem me Liberum sed Philocratem

a. SI non est, quod dem, mene vis dem Ose is pedes νms. Si dederis era extemplo mitii quod dem ubi.

74쪽

Rursus Ergasilus, IV, 2, M.

hil actinis. E G. Non erim es in senticeto. Eo non seruis. tatque ib. v. 107. Eas. Sed Stalagmus gurius eras hvimc natis is, quom hine abi HEG. Metilus. Eas. At nurio Siculua non est. Notus eat. bolam terit. Bique alia, quae singula recensere Iongum est. ECurculione duos commemoro Iocos, quorum alter est

Iepidissimus, II, 3, 35. Adveniens a Caria Curculio

nedia et Iassitudine animo maIe esse simaeat, Phaedromus autem et qui praeterea adstant nugatorem pro negro et deficiente curant tractantque. Hinc ridicurus error.

m. Maxums. C . Quid facitis, quaeso' 6. Ventum. ina. Nolo equidem misi Heri ne tuitum. 6. Quid igitur svisJ y CDa. Esse, ut veritum gaudeam. Alter Iocus sordidus est, neque tamen ex ipsis sordibus argumenta petere piget. Legitur act. III, 29 sqq. oes. Adolescens ob rem Dblicam hoc intus miri Nd inrigne habeo, quaeso ns me incomities. LAN. Licetne in rara, Et incomtiuars non licet oea. Non inforabis me giadem, nec miri placem Tuum profecto neque forum neque eomitium.

75쪽

Pauca de scriptura addam. Quod enim in V. 20. Iegitur, intus, omnibus paene editoribus vitiosum est visum, ut coniicerent: suo Sum; ictus; iamus; inustum. Denique Gronorius ,,Qui nescit, ait, cur interpreten haeserint, et intus miihi nihil aliud esse pronunciat, quam in me, in ore meo, vellem huius generis Ioqusendi aliquod exemplum asserre dignatus esset. Coniecit igitur virtutis. Facile est respondere, neque vitium suspicati forent H. dd. si cogitassent sycophantam falso ornatu et eapitis integumento venire. Quo minus igitur cognosceretur a Lycone et Ienone, Hiero oculo operto simulabat se unoculum esse, quemadmo-

. dum Mil. IV, 4, M. et IV, 7. ΡIeusides evicitam

ob oculos habet Ianeam. Est igitur intus i. q. Sub culcita. Alioquin absurdissimum foret, personam 1abulae temere facere Iuseam. - Deinde V. 31. nequis propter metrum Vitiosum putet esse. Corripitur enim prima V. mcomitiare. Asin. II, 3, 25. Siquidem hereis Aeacidinis minis animisque exPIU-tus incedit. Mere. IlI, 4, 15. . Tristis incedit. peetus ardet; haereo. quamat emul.

ib. IV, 4, 33.

Cur his astamus ' quis abimus ' Incommodi etc. atque ita saepius. - Mira elegantia est atque ex uin-

biguitate Iepos in Ioco Mil. IV, 7, 23 sqq.

ria. Quid istuc ν quaeso. Quid Devio factum est tuo 'H. Habeo equsdem hercis oeulum. PYa. is laenum rico. H. Eloquar. Maris eausa hereis istoc ego oculo utor minuεῶ

76쪽

Nam si abstimuissem amars, taminam Me uterer.

tein Amph. I, 1, 145.

MERO. Agite pugni iam diu est, quod venui rictum non desis. Iam pridem videtur factum, heri quod homines

guatus di soporem couocaatis nudos. M. Formido mala, ego hic nomem meum sommutem, et quintussam e Soria. . Quatuor visos sopori as dedisss his ausumat; Metuo ne numerum augeam illum.

et Most. IV, 4, 51.

TNEUa. Puere, samns abis' Liberias pamula est tergo tum AN. Mihi, nisa herum meum9 in metuam Et ererem,

nihil est, qui temum tegam. Quamquam in postremo Ioco, non intellexerant commentatores, quam facete Iuserit poeta. Lambinum Onim secuti ita verba explicant, quasi dicat Theuropides, Phaniscum tam paenula, quam libertate carere. Satis ineptum hoc foreti Id veste Phanisci tergum liborum esse paenula, i. carere Veste; quemadmodum apud Val. Flacu. III, 470. liber amisitu Eurytus. atque alia similia. De paenulae usu servis cum dominis communi vid. Lips. EI. I. 25. - Sed ne rari huiusmodi Iusus per fabulas sparsi dicantur, quoniam adscribi ipsis Verbis ingens numerus non potest, Vid. Bacch.

, 1, 21. Η, 3, 50. ab. 75. ib. 128. IV, 8, 19. Ρoen. I, 2, s. ib. 79. ib. 112. III, 4, 19. V, 2, 8. Mil. II, 3, 8. II, 6, 104. IV, 1, 88. V, 23. atque alia in-

77쪽

numera. Accedit aliud iocorum genus, quod est in similitudine vocis eum bestiarum voce ut Menaechm.

noctuam,

quas tu, tu uagus dicat tibi' aut in numero literarum, ut Trin. II, 2, 6 . int pudere quum pigera praesitat, totidem Hreris. quam enim ibi Lindemannua dedit explicatiomem et per remnes siteras melisa est, ea salsa est. Tum enim non totidem, sed singulis Ereris erat scribendum. Numerum literarum significari dubium esse non potest. Dictum est, quasi nostrum quis dicat: Schaemen ist besser ais graemen; das mimi steti. ubi homoeoteleutonihil aliud significatur, quam assinia aliqua ratione esse vocabula. Igitur totidem Meris est et hei gIolcher BuchstabenΣahI. Hinc solant sibi opponi apud Plautum haec verba. Capti II, 1, 9. Pseud. I, 3, 47. ei similiter ludit poeta in verbis pud ers et lusero. Mere.

Sed quam frequens sit apud Plautum paronomasia, Ionge tamen eam numero anteit Romanorum morum . . rerumque commemoratio et notatio. Harum tamen rerum nihil eensor illa Ρlanti rigidissimus animadvertisse videtur, praeter magistratuum et Iocorum hic illic commemorationem. Quasi vero non refertae atque intextae sint omnes Plauti fabulae iis sermonibus , qui nisi a Romano homine haberi a neminu potuerunti Non ego argumenta petam ex eiusmodi sce

nis, qualis est cure. IV, 1. Quam enim ibi estora-

78쪽

gus Romae facit descriptionem, quum inter actus pronunciata fuerit, neque fabulae para sit, a quo- Erinquo potuit inculcari. Id unum moneam , ineptissime lacturum fuisse ΡIautum, si Aul. III, 5. et Epid. II, 2. Graecarum non Romanarum mulierum ornatum

motasset et Mil. III, 1. ac Trin. IV, 3. alienos, non aui populi mores pinxisset. Non magis, hercle, probatus fuisset Romanis, quam Graecis Aristophanes Aegyptios pro Atheniensibus vel Lacedaemoniis ridere ausus. - Nam gingulos me rece iturum Iocos, quihos Romanarum rerum si mentio, quis exspectahit 3 delectum autem quominus habeam, dehortanturine Verba poetae: τί πρῶτον τοι Cπειτα, τι δ' υστατιον κατωλεξω; Sed tamen ut intelligatur, cuiusmodi locos dicam, unum saItem apponere liceati Truc. I, 2, 34 sqq. Am. Nimis otiosum arbitrox hominem eras te. DIMi quianam arbitrare ν T. Quia imo vestimenes et cos alienis rebus crama. Dis. Vos ms reddidistis Otiosum. Asri quid iam, , amabo' DIN. Ego expectM. Rem peτdidi apud vos. cum re meum negotium abstulistis. Si rem scrvassem, fiat ubi negotiOSus rasem. r. An tute bfris rem Publicam aut amoris, alia lege Habere pos8s 8s p tuta3, quo tu otiosus fas 3 DIN. Illa , haud ego, habuit publicum. pervoras interpretaris. Nam advorarim legem a me ob meam 8cripturam pecudem accepta,

79쪽

Aeraque. A.. Idem , inod tu facis, fucium resimala gerent s. Ubi non est ser*tinam unde dent, imo arat pubi

DIA. Male vorta res pecuaria mihi apud vos; nume

vicissim Volo habere aratiunculam pro copia hω apud et M. F. Nora arvus his, εω pascurus eat ager. Ri arationes uabituris, qui mari solerat, ad pureos ire meli . ete.

V. 36. Ieg. aut: QMd amabo. aut: Qui, amabo. V. M. I. An tu is bene r. p. - habere posse po8t. V, 48. qui solens arari. aegre enim defenditur hiatus versu Tereniti, Hec. III, 5, 46. Mans, inquam. quo abis' - - Vides Romana esse omnia. Ρrimum enim respicit illam populi opinionem, ex qua omnis quaestus Patri bus, quippe qui rem publicam administrarent, indignus est Visus. Non negotiosos igitur sed otiosos esse oportebat. Deinde qui aequuntur Versus toti e ve-

Egregie rem expedivit fronovitis, comparato Livii Ioco qui Iegitur l. XXI, 63. ne quis senator , quive senatoris pater Disset, maritimam navem, quas plus quam trecentarum amph rarum Gaet, haberet. Id satis habitum ad fruetus eae agrisveetandoa. Quaestus omnis Patribus ει coma visus. Hanc I gem Plautum respexissΘ eo verisimilius est, quod sub ipsam eius aetatem a Q. Claudio lata fuerat. Eandem legem nou abrogalam, sed gliscente iam licenita neglectam Cicero dieit Verr. V. I8. Noli metuere, Hortensi, ne quaeram, qui Umeruaeri eam navem amatori antiquae sunt istae Iegea re' mortuae, guemadmodum tu solos dicere, quas vetant. Fuit ista respubliea quondam, fuit ista sevoritas in iudiella, ut istam rem accusator in magnis criminibus obiiciendam putaret. Et paullo post: Ne si-

80쪽

ctigalium apud Romanos generibus, scriptura e saltibus, decumia ex arationibus, explicandi sunt. Quid ego referam, quoties a re militari, non exterarum quidem nationum, sed Romana orationis eoiorem mu-

tuatus sit, sui temporis facia tetigerit, vicinas gentes. riserit, ut Trin. III, 1, 8. Tam modo, inquit Pras nestinus. Truc. ΙΙΙ, 2, 20.

a. Rabonem habsto, mecum in hanc noctem Hest. - Asae. Periit rabmem' quam esss hanc dicam heia Lamplum tu arrabonem Hrisy a. Ar facis tueri; Ut Praemestinis conia est ciconia.

Post Ephesi sum natus, non enim in uerilis, nomaum Amimidam

Cist. Π, 3, 20.

- - - non hic ubi ex risco modo. ' Tute tibi indIgne dotem quaeras corpore.

Trin. II, 4, 141 seqq.

Tum autem Syrorum gmus quod patientissimum eas Hominum, nemo exstat, qui ibi sex me es Diaegrit. Ita cuncti solstitiali morbo concidunt. PH. Credo πο istuc, Stasime, ita esse; sed Cam-Pαε genus Musto Syrorum iam anteit patientia.

Λcerba infelicium Campanorum irrisio, qui paullo ante in servitutem divenditi fuerant.

tud quidem quisquam poterat suspieari te habere M Italia maritiamum fundum, re ad fruetus deportandos onerariam navom com