장음표시 사용
571쪽
vitimiditate, intemperantia,pusilli tatem. pusillanimitate,&iniustitia quanda esse animi aegritudines Ne. Pato. The . Si itaq; ita mentis aegritudo ad mente ut corpoσris taritudo ad corpus sese habeat: malus ut timidus inteperatus, paruisicus, pusillaanimus.&iniustus, minime optima mens operatione faciet, na mente Trotat. Ne. Ita est. The. Si te percontor .quis optimus oculi sit habitus, quid respondebiss Ne. O ptima oculi sanitas. The. Quid si te rogo. qus eius optima sit operatio Ne. Visio optimi visibilis.arbitror id esse.The. Veru dicis: ut solis. Sed que dices optimumentiqhabitu Ne. Sapientia. The. a optima mentis operationes Ne. Contemplatione. The. Veru dicis optimi coteptabilis .malus igit haudquasi conleplari poterit optima maximul conleptabile:ut neq; oculus Ner optimu maximu* visbile suustinere. Ne. Ita Vides. The . Vide igit quo me tua questi perduxeris, quoVe a proaposito sim digresIus. Ex hac tam edgressione utilitate tibi cape. Enitere igit quatas cu* potes mentis valitudine tibi parare ut sapiens efficiaris. Oes certe citra sapientia ipsam bonae mentis affectiones v i cstere scientie estersq; virtutes oes ad ipsam quaeda preparamenta dispositione'; esse debent:& haud secus ad ipsam tedere atq; o Iliis corporis harmonia teperamentitq; in sanitate, optimul corporis habitu. Sed
Ia cstera eo quo coepimus modo discurramus. Vter expertus no artifex, an artis no expertus certius opereri Ne . Ne . Expertus no artifex artifice no experto cel lius
operas. The .ldpide. Ne.Veruid mihi potius radas, sic sorte proptiore ad reliquoaru perquireda applicadaq; elemeta me reddideris. The Haud male sentis: huius rei escincta sunt hec experientia singulariu esse, aetiis N operationes circa singula veris sari: arte vero esse uniuersaltu. Respode ergo nuc. E Nperientia singulariu est. Nea. Cocedo. The. ξ t actus operationesq; circa singularia sunt. G. Et id cocedo.The. Ars aut est uniuersaltu. Ne. Est. The . Rursus expertus no artifex experimetu habet ma expertus est. Ne . Habet. The . Artifex aut no expertus minime habet experimetu na esset expert sed sola circa uniuersalia cognitione. e. Ita est.The .px, perius igit no artifex experientia habes qus est ad operandu circa singularia certius operabis ipso artifice no experto no habente huiusmodi presdiu ad operandu circa singularia. M. Ita esse oportet. The. Percipis ne hinc fieri. ut si ratione habet .vniuuersaleq; sine experimento cognosciit, circa Opus f spius Oberrare cotingere, singularia ignorent: Ne. Ego quide no satis.The. Quomodo die. Nadidici ex singulari, bus sensus,nobis memoria aggenerari, ex memoriis e perimentia: experimetu aut. mentis uniuersale sequi.quod artis futurum sit principi u.Qui igitur fiet vi quis aristem habeat.& si artem, iuersale eius principi u dc tamen non habeat experimens tum itaq; modo non mihi videtur quispia Universale cognoscens sine experimeto: imo neque arte omnino sine experimento haberi posse.The. falsum ergo arbitratis presuppositu .aliquem scilicet artifice esse.&no expertu Ne. Idipsum. I he. O amice Neania bifaria artem aliqua nos acquirere cotingit. Vno modo per propria inuentionem: ut si quem aspis percusserit qui protinus epoto aceto se inde essectum sanucognouerit:deinde copluribus aliis simili periculo detentis,semper Se saepius eodem medicamine succurrit talis Ufecto Vniuersaliscognitionem habet et ois aspide per cussus aceto sumpto leuel. Et qui hoc pacto in uniuersalis artisq; cognitione deue, nerit, ipsum expeti mentu habere necesse est. Altero aut modovniuersalis&artis cognitionem alio docente nanciscimum. quemadmodu tu modo si meisverbis fide prsis haeris que nuper dixi uniuersalis habes cognitionem,loem aspide percussum acetu bibitu leuet: cuius tamen tu minime experimentu habes. Ita fit amice ut qui sola doctrina artem sibi coparat primu artifices sint.& uniuersale sine experimento codignoscat ignorent & artis Sc uniuersalis illius singularia quod tu ignorarevidebare
Nea. Non aduei teba profecto,sed iam intelligo: id totum quod pertractauimus, de arte dc attis cognitione quae doctrina alteroq; docente paratur, intelligere debemus. o iiij
572쪽
C The. Sapis modo.Vlternis pergamus. vim ipsoru honbrabiliore putas Ne. Atti 1 fice non expertu . sine id ego ostenda. Qui causas cognoscunt,iipfecto nescientibus
causas honorabiliores sunt.artifices aut etsi no experti,causas norunt .expertI aut noarti sices minime.erit itaq; artifex no expertraxptono artifice honorabilior. The. Recte putas. na cuius solii expertus quia cognoscit: artifex cognoscit 7pter quid.i telligo solii expertu,qui expertus sit,& no artifex. Et hinc euenit ut ipsos architectos magni pedamus plurisq; faciamus,& magis honorem' manu operatiis. na scienti res, sapientioresque reputamus. Ne. Ita est. sed sine perficia. Quos ergo ut dicis merito scientiores lapsentioresque reputam', honorabiliores sunt. Faciunt etem scienuria& sapientias ut sepius me audiuisse memini suos possessores honorabilissimos. At solum arti sices. scientiores sapietioresque no interito reputamus ipsis solu expertis intelligo in scientiores sapientioresque lesenti atq; sapienti simili Oies.sirigis ite αru, ut artifex no expertus expertono artifice honorabilior euadat. Rursum. None qui docere possunt circa aliquid hon orabiliores censens iis qui circa idipsum docere nequeunt he. Vt ais. est omnino scientis signu posse docere. Ne . At solum artifex docere potest,non aut solum expertus. sit igiξ Vt artifex non experius, expertono artifice honorabilior habeat. Praeterea honorabiliores sunt qui intellectu sequutur,iis qui sequunt sensum. Atqui solum artifices intellcctu sequuntur,q & causas solus cognoscere facit. tu aut experti. sensum. no interito eigo dictLm est alti siceno expertum experto no artifice honorabiliore esse. Theo. Satis ostendisti. sed cur tot rationibus hac argumentatione desecastisquatuor em essecisti. cum unicum haαheas elementum. Ne. Ob idipsum .na elementum hoc,qui causas sciunt: quos scientiores. sapientioresque iure reputat nus: qui docere queunt.quiVeno sensus, ted intellectus cognitione sequuntur.honorabiliores censendi sunt: mihi quadrifidum esse viosum est,& a qualibet eius quatuor particularum , particulare sumi posse elementum.
The . Nec imperite quide ita perpendisse videris. Sed perge semper. Quis sapienti similior,expertus an sensum habens,artifex an expertus, architectus an manuoperarius .cotemplativus an activus Ne . Quaestio hec tota multas mihi partiales impli, care videtur:quae suo sunt ordine digerendae, hoc modo . expertus sapienti similior est solum sensum habente.&artifex experto.& architectus manuoperarIO, S condi
teplativus dem activo. Expertus siquidem .sensum habente sapienti similior esse videtur propter hoc, quod artifici propinquior, similiorque euadit. Artifex aut vidiximus scienti sapientique similis habetur: vi si me cernente expertus aliquis cancrii superposito medicamine sanet, medicamenque illud diligentius observem,idipsum cognoscens ego sensum habeo .no expirimentu: ipse vero & sensum & experimen tu habet estq; artifici Zc scienti s milior. qui ob experimentu sanadi habet certitudinem. ego vero solum sensum habens, minus similis minusq; certus evado. Et quod artifex experto sapienti similior st. & architectus manuoperario, causam iam te, rigimus: quia quos iure scientiores sapientioresque reputamus,sapienti sunt smilio, res. At concessum est artifices expertis,& architectos manuoperariis iure scienti res sapientioresque reputari. sit igi tur ut artifex experto, & architectus manuoperaumo,sapienti similior sit. Sunt M aliae cau*:quas ad ostendenda artifice nop experta
experto no artifice honorabiliore esse. adduximus. Veru conteplativus activo sapienti sit similior.no usq; adeo mihi costat, nisi sorte dixeris conleplatiuu & ipsum sapiente idem esse. Theo. Ide certe sed no omnino. Nam omnis sapiens conteplatitiuus est: imo maxime cotemplativus. sed cotra non procedit cinne contemplati usi
esse sapiente. Quod quo modo fiat, intellige. intellectus duae sunt vires scilicet vis cotes latiua cuius habitus sunt scietia intellectus.& sapietia.& Viscosutiat tua: cuius habitus sunt ars & prudentia. ars quidem ad faciendum. & prudentia ad agendum. Ethsc,& Pp pacto scientia,intellectus, sapientia ars & prudentia abinuicem d. se,
573쪽
hant ex hoc loco intelligere bo possis.sed Horati philoso sa. Ne. Haec ego omnia
superiore anno una cum Didacto Sc Eutychero meis coaequalibus ab Eudaemone. aliqua etiam ab Aristo audiui.The. Tanto promptius quae dicere statui, deprehenes des. Omnem scientem ergo de intelligente dicere possumus contemplatiuum utposte qui partis contemplativae habitum habeat. Nean. Apparet.Theore. Non aut cinomnein scientem aut intelligentem dicere possumus sapientem. Nea. I ta est.T Ee. Non igitur omnis cotemplativus est sapiens. Nem. Necesse est. Theore. Sed nunc agamus. An talis contemplativus qui idem sapiens non est re activo.& faetiuo hoc est Sc prudente Sc artifice sapienti sit similior Nea. Mihi respondedum est ita esse, sed tu tau sis adhibe. Theo. Qui magis causas cognoscit,arbitraris ne sapienti similiorem Nea. Imo. Theor. Et qui causas necessarias, Sc ut aliter sese habeat imposusibiles. 8c necessariorum.&aliter sese habere impossibiliu eognostat, an causas masgis iis cognoscant qui causas contingentes, de aliter sese habete possibiles.& contino gentiu 3c aliter sese habere possibilium cognoscunt Non. Magis cognoscunt cauatas,qui necessarias&necessariorum cognoscunt. The. Et omnis sciens sque &conreptatiuum esse fassi sumus necessati as causas Ec necessariorum cognoscit. est enim scientia necessariora.& impossibiliu aliter se habere. Et activus 3c factivus causas
contingentes&contingentiu cognoscunt: quippe cum ars&prudentia circa continα
gentia Sc aliter sese habere possibilia sint habitus. e.Ita est.The. Omnis igis conreptatiuus,qui 3c idem sapiens non sit,&activo&saetiuo sapientismilior est. Ne. Recte sequitur. The. Docte adolesces, si totum elementa percurrere vis, videre potes quo ad singula.cont*latiuum ipsum . qui idem etiam sapiens no fuerit.& activo Se laetiuo omnino sapienti similiorem. Nam ut diximus, magis causas cognoscit. sapientior iure reputari debet. versatur enim circa aeterna. vi Sc ipse sapiens. magis docet,na per causas certissimas,impossibiles h ut aliter sese habeant. magisque intellectum seques. sequitur enim primam, stantem εώ supremam intellectus portione. in qua ipsa Pallas Sc ipsa sapientia arcem suam locauit: ex qua vi ex altissima spe
cula caelestia contemplatur. ars vero &prudentia sequuntur inferiorem. quae oculosa mortalibus nune deflemini. Ne. Mirum in modii hec audiens oblector.& clarisissime intueri videor quae loqueris trahisque me desiderio illius altissimorum conteupla tricis sapient: g. The. Iterum uter sapienti smilior est,qui magis propter se habiti tu habet.an qui minus prepter se Nea. Qui habitu habet qui magis si propter se.
na ex quinta sapietis conditione admisimus,sapientia habitus sit maxime propter se.Τhe. Recte iudicas. At scientis ipfs omnes magis propter se sunt arte et paudenditia,quae immediate ad vitam .vsum et necessitate ordinatae sunt humana. Inuentis enim olim omnibus qus sui sunt et necessitati succurrunt humanae. Aegyptis sacerdotes perquirendis disciplinis vacare coeperunt. omni vite semota licitudine: priumsit ferunt tunc mathematicas disciplinas inuentas fuisse. Oportet igitur con templativum eum qui inferiores habet scientias et activo et factivo. ipsi sap:enti sinulto, F rem esse. Ne. O portet. e. Dic age rursum, quale dicis sapietcs N e. Maxime omnia scientem Vt contingit. E t tametsi elemetum percipere videar quo id efficere possim .ie tam eo Τ heoretice monstrante videor quoquo pacto m ihi Aa rius intelli gere. The. Cu tibi ita persuadeas. o id libes efficia. Qui scientia habet uniuersa,
lissimam, omnia maxime scit Ut contingit. na qui uniuersale cognoscit, quoquo να cho cognoscit et particulare: quod cotra no oportet. Ne . Ita est. The. Sapiens autem
sesentia possit et uniuersalissima. Nam quid uniuersalius ipso maxime ente a quo uniuersi pendent enit Quae deniq; ratio notione emis uniuersatior. ius appellaetione nulla effugiunt Ne. Nihil certe maxime ente uniuersalius mihi esse videtur. utpote quod existime uniuersorum causam esse. entisq; notione nihil iterum mihi occurrit commamus. The. Sapies igitur eam ipsam scientiam habens quae maxima
574쪽
entis atque emis notionum est, scientia habebit uniuersalissima. Ne .Liquido cori, stat. The. Constat igitur etia ipsam maxime omla scire ut contingit.N e. Constat ex iis qus diximus. The. Scit certe maxime omnia, in applicatione ad ea ipsa, Se rationes ipsas quibus cosiderat ut ad ens.Unu. veru, bonum,potens necessariu,&simialia. Qualem item eum dicis Ne. Difficillima cognoscente. nullus em et scitu fa i bellia cognoscat, sapiens ςsse censebitur.The. Vers : sed ad propositu adduco, uniuersalia 3cqus a sensa sunt remotissima nobis cognitu difficillima sunt. Ne . Nil miru. The. At sapiens talia uniuersalia eonte platur na suprema illa atq; honorabilissim
nature entla,quae sola mente adeunda sunt. Ne . Ea ipsa contemplatur. The. Vtem
natu ra i is philosophia mundum sensibilem contei latur.& a rebusvariabilibus nunciocula detorquet.ita Esc diuina sapientia mundu intellectualem 3c archetypu nunc: admirari desinit. Putas ergo nos vane dixisse,sapiete dissicillima cognoscere Nea. Non temere, sed bona ratione id effectum est. CThe. Qualem itersi ipsum putast et h, i ita Ne. Scientia habere certissima. e. Habet proculdubio. quod hac ratione cognoui torsi me scimus. Tres Peripatetici modos ponunt quibus scientiarum altera alteram certios . ia ' rem Esse conti ingit: Ut causarum est, certior ea est qua praebet effectus. Sc qus inistelligibiliu .ea quam sensibilia ministrant.& qus simplicioru m , ea iterum quae compositor si existit. Nea.Ita certum est. The. Quid igitur de ea sentis scientia, ubi hse tria conueniunt.Vt quae est causarum antelligibilium,&simpliciorum Nea. Certa est admodum. The . Et ea qus maxime causarum. maxime intelligibilium, &sima plicissimotu omnisi est. ea. H sc caeteras certitudine antecedit, omnisque certissima est. The . Age nunc sapientia maxime causaru est na earum qu scausis causarusiant. 8c quibus nullae Ulterius sunt causae,& maxime intelligibilium,Squs solo instellectus ira se recepti acuminevix tenuiter adeunda sunt,& simplicissimoru c inniti. vi quae prorsus copositionis omnis,& actus εἰ potentis sint expertia. Sapiens itaque hanc sapientiam obtines, scientia .habet ut diximus certissima. Ne. Habet ut di, ximus. The. Dic quaeso bone fili N emia si quis te adeat sapientia traditurus &o, piniones narret,hanc confutet . ut Unam quaracunq; alteram defendat. hanc & hanc quomodocunque concordet arbitrari ne talem idoneum sapientis preceptores die.
Ohth Z , indignum hoc o Theoretice mihi esse videtur: quandoquide fas Ii sumus hancem,
a meta nium esse certissimam.& opinio maxime sit incerta qus animum huc atq; illuc euati, iij . ga tum impςssit a qua se suapte natura eXplicare cupit: Vt oculus lucem quaerens a te n. ' nebris S puppis naufragiu timens a turbine. The . Non est dissona tua haec de oculo compara tio. Vis ergo,q, hec scientiarumst certissima,hinc fieri ut minime omniuopiniones admittat,hasque summopere vitet tenebras Ita volo. The. Nec iniuria ita sentis. Sed talem offendere praeceptorem haud facillimum est. Rara avis in terra est nigroque simillima cygno. Rara avis.& fulvo longe pretiosor auro. Longo resore a Socrate quaesita, sed nunqinuenta. Qus nos pertractamuso amice non sunt nisi quaeda tenuia praeludia ad ipsam sapientiam,&quae speciem tenebrarum ad ipsam lucem referunt. Sed proficiscamur. Qualis iterum est sapiens die. i'
dApi, Maxime singulorum causas assignare potens. nam uniuersalissimas causas, et quae elis singu omnium sunt causae.ipsum considerare iam concessimus. The. Verum quidem conti, ii cessum est et quanuis hac ratione contentus esse possis. addere eria m possum us,sa, gh, . piente omnia scire ut cotingit,concessum esse. die. Concessum. The. Ex quo iteruessicitur. Vt sapiens maxime singuloru causas cognoscat. Maxime em scire arbitramur,cu causas ipsas cognoscimus. Nea. V erv. The. Sic maxime singuloru sapiens Is
causas assignabit. Ne. Ita est. LThe. Qualis ite sapiens Ne. Scientia habens maxime propter se. sciendique gratia expetibilem. The. Nec immerito, si scire preptet se ei se putas. Nea. Puto. The. Et magis scire,magis propter se. Ne. Magis. Theo.
575쪽
Maxime iram scire .maxime erit propter se. 8 maxime scientia, maxim e propter se
scientia. Ne. sequi ξ.The. Sapiente aut concessimus maxime omniu habere scientiam. na maxime sit. Ne. Concessimuς. The. Habet igitur sapiens maxilne propter
λ' se scientia sciendique gratia expetibilem. Ne. Habet haud dubie. The. Deniq;qualem dicis esse sapiente Ne. Scietia habere principalissima, dc omni u maxime libera. The. An ne putas maxime scietia diuinissima certissima, maxime omniucauses adducere potente A que caulae causarum conleplationi insistit. cuius gratia agenda sunt singula haec em est uniuscuiusq; omnino bonum, imo vero in uniuersa natura optimu principalissima essestae. Quid ergo ni putem . The. Et hac eande.& que maxime omni u propter se sit maxime libera queadmodueu homine liberii idiximus qui suimet 8 n5 alterius causa sit. Ne. Ita sentio. The. Sapiens aut talem habet scientia quς scilicet maxime scientia est, diuinis Tima. illoria diuiniti unoria. cognituque difficillimoru vidiximus entiu conleptatrix certissima. maxime γα gulotu caulas assignare sufficiens causae causaru coteplationi insistens. 3c maxime omni u propter se. Ne. Hec omnia vera modo sit aliquis sapiens: sed rara auem esse
dicis. The. Nihil ad te. sit an no sit. modo esse possit. Fit itaque ex iis que concessi mus. sapiente scientiam habere principalissima. S maxime liberaria. Ne. Fit certe. x et The. Que sensuit maxime diligimus Ne.Visum quod satis cognitu propium
esse puto. na omnes homines natura scire desideiat: visus aut maxime seni vii plura nos cognoscere facit plures Q rerii differentias ostendit. na omnia corpora quodammodo colore particis animosque maxime sensuum sensibaltu comunium is sensus certos efficit. Et revera quoties ad lucidam illam beatissimorum entium regionem visum a tollo oculos ipsos diligo,agoque gratias optimo naturae parenti,g me lumi nibus ad illam felicem regionem intuendam ornauerit. Theore. Haec proiecto pio Graia stitas probanda est:verum etia tu cum canum ipsum intuebare potius dicere debuisses. dcum pie
O vos beatissimi dc optimi huius lucidissilias regionis ciues 3c incolae qui his mori
bundis oculis adiri non potestis gratias ago vestro,totiusque naturae omnium que supra cogitatum omnem optimo parenti, Vobisque ipsis, qui mihi alterii oculum imα partiti estis,quo vos caecutiens adeo ad quosaspiro: hunc mihi tensis brachiis manibusque complosis vos oro illum inate quo vos seliciter videa contempler laudem,&amem. Ne. Verum certe prius ad illum internum oculum cogitare debuissem.obisq; illum esti pium .a quo etiam ipsa nascatur pietas: sed dico vi mihi parum pruden, ii euenit.minus bonu cognosceti, dc melioris ignaro: ex quo coniecto no abs re nos maxime sensuu visum diligere cognoscendi scilicet gratia dc per se. The. Recte a peris . nam propter essendi necessitatem forte putas tactum magis diligendum pariditer g gustum: Mad plura tum maxime per accidens cognoscedum auditum. Ne . Ita ar ex Aristotelica philosophia sentio. The. Sed tu assumpsisti . oes homines natura
scire desiderare: ubi mihi aliquatis per insistedii esse vides. an visus faciat scire maforte visionem scientia esse putes.Ne. Neq; visione neque auditione, neque omnis no sensum ullum scientiam esse puto: visus tamen, sicut d auditus, sacere scire cedi potest. vi instrumentum machinamentuque quodda ob nostrae intelli sedi condi tionis infirmitatem requisium qui nihil intelligimusvnil nisi mens nostra sensibi, Iibus si excita: visus autem inuetioni si accommodatissimus est: auditus Vero, Ut ab
altero suscipiatur doctrina. Ad hoc tame illud assumpseram. Q vias quo ad optimam eius operationem suapte natura inclinatur: ut sertilis arbor ad optimum que efficere possit studium Sc suauis redolensq; plantula ad suauissimu redolet si mitiq; collatas. quem sua afferat natura flosculum:&s suaviorem pulchriore 3: efficere posset.no impedita arbitror efficeret. The. Efficeret indubie: nec iniuria Nititur enim vi uis
quodque. ut ipsi summo pulchro, ipsique bono optimo quatu fieri potest j sinuliuet
euadat. Ne . Scire aute 3c intelligere, optima existimavi hominu operationcm : lim
576쪽
mines igitur natura n scire A intelligere inclinantur: quare & ea natura desiderant. Nihil em aliud mihi coiuino natura desiderare, si ad aliqua natura inclinari.Modo
homo illas optimas suae nature operati oes nisi sensus adminiculo cosequi no potest,
re maxime Visus. nihil miru igit si illa mihi ppositione quea oda etiam libello notata viderat assumpserim . The. Scite loqui videris. N a scire & intelligere secunHomlh lj du sapietia que virul coplectit optime sunt hominis operationes optimaq; eius sinis. ossi ia. Et vLuquodq; natura sua perfectione desiderarevi der, nd modo summa. sed Aeas oes qu siseriores,infraq; summa existut: meliores magis εἰ optima maxime. Ne maxime igi solitis homo desiderat esse sapies. The. Natura videlicet Nolatio mo ad hoc naicit,ut sapies fiat, tauque cotepletur, imo Oim factore' scut unaqueq; arbor, ut suo tempore optimii que natura potest, asserat fructu. sed neq; ois homo id assequit neq; ois arbor optimu sue naturr sena per affert fructu. Ne. Gratis. o The retice. Optimo rerum cina parenti,qui omne homine ad la altu bonuque fine crea uerit ad ipsum scilicet cotes landu & amandit: & cum ego de numero hominu eius pietate sim unus me ad eundem sine creauit.The. Creavit Neania A te, S me: ες gratie sint illi. Stude igitur ne similis fias infructi sere virgulae quae ad optimu froctu insita fefellit hortulans. Fructus que tu & ego toti ' nature hos tulano debemus, sapietia est eiusq; secundu sapientia cognitio. CSed adhuc o Neania intactum reli luectum est, cum nos una sps conueniamus, te & me,caeterosque hominum ea quae nos perficiant natura desiderare, an tale desiderisi talis life naturae appetitus ad concupiis scibilem irascibilem an ad rationalem partem attinea in aec enim uia, concupi tibilis .irascibilis 3c volutas.appetui.quod sorte indzgine dignu reputas. Ne. Dignuequidem .The. Quid ergo ais cu tu natura scire des deres: an id desderes parte conricupiscibili an irascibili an voluntate ipsa dc rationalistae. No certe mihi videt.nahaed siderandi affectiones apprehensione aliqua sequunt: ut apprehenso delectabi ubis a li cupimus, appreheso parui pedete irascimur: & volutas ipsa costio deliberationetaniata di freta, em Uult aut renuit. The. Bene sentis de iis accidentariis appetitibus qui innoquo inani bis sensum cognitione ve sequunt sed de iis qusio, si nobis natura assunt,quo pacto etiam resinanime appetere cocedutur Ut queadmoes dicebas qui si qusdam bonu
'μ'' ' natura inclinatio.natura enim semper ad optimii tendit, ad boniique eius cinnis cc inatus. Et ea quae nos ad impersccta trahunt, praeter natura sunt,& quada natulae in sua genitura impeditae inualitudines impotenti eque: queadmodus moibidus licino filium generet ad paterna corporis invalitudinem pronum talis pronitas inclinatio que haud desderiti naturae est . sed ex naturae impedimento proficiscitur, pi aeterque
naturam euenire videtur. CNe. It avidetur: εἰ sic sorte concupiscibilis. irascibilis & , voluntas in eo appetitus significationis usu matura scire desiderat & appetiit. The. Cupiditas cupie dique facultas desiderat ea quae ipsam perficere nata sunt, ad illaque inclinatur. No. Sane. The.Numetia appetit ea a quibus nullo pacto persici possit
Ne Minime.The. Na talis naturae conatus irritus vacuusque esset. e. Prorsus.
The.Num scientia intellectu,sapientia cupi edi particula persici potest Ne. Novidetur. The . Neque ite animosa irascedique virtus. Ne. neque animosa. The noigitur concupiscibilis irascibilisque aut scire aut intelligere natura desiderat. Vtates
bas. Ne. Dubitaui. Theo. Age videamus nunc an ad rationalem appetitu Sc voeluntatem ipsa forte attineant.Ne. Ita esse opinor.Theta cosideremus,cuius scidire.intelligere, e sapere. scientia intellectus& sapientia persectiones sint. Ne. In, tellectus indubie . The . Sunt ne in voluntate Ne . Minime, ut mihi videtur. The. Sunt erso intellectus perfectiones.Ne. Sut.The. Et modo cocessimus squcdci sua perfectionem natura desiderare ad ea* natura inclinari. Ne. Cocessimus.The. E st igitur rature tale desideriit pulchruque ad bonu coname ipsus intellectus. Ne. Oporter The. An scientia .intellectius,ia sapietia, in intellectu Pgente an possis
577쪽
bili persectioes sint Ne. Possibili certe.Τhe. Appetit Igit natura intellectus possi. bilis & scientia & intellectu & sapientia. quandoquide unuquodque sua perfectios
De natura appetat. . Necesse est.The. Intellectus aut ages quid Ne. Inscius sunt quid dica. The .Oculus ne suapte natura ad videndu inclinatur,& intellectui ad uistelligendus M. Sic est.Τhe.Vbi&ipsa est visio, qu soculi perfectio est M. In osculi potentia.The.Perite .appetit ne ergo oculi potentiavisione Ps ipsam perficitqNe. Appetit. The .p t perficie ab ipsa visione ut potentia. .Vt potetia. me. Et ammaquς actus in oculo est,appetit ne etia visione ipsam efficere in sua potentia an potius appetit esse vacua otiosa in . Minime appeteret se esse otiosam:sed appetitvi sione e Cicere. The.E t visione efficere nuquia no ipsius illic inexistentis animaepe fectio est Ne . Est . me. Et magis quidem, visione in se ut potentia reciperei Iadoquidem aliquid magis agendo assimiles bono optimo summoret si omni u au rori,si patiendo. magis igit anima oculi visionem appetit,q. eius potentia : quia vioso ipsa magis sit ipsius amms persectio, si vera sunt que supra cocessimus. Ne. Os portet. The. An intellectus possibilis scientia.intellectu aut sapientia efficiat die. No. sed recipit,vi potetia oculi visione. The. Quid ergo G.Intellectus ages. The. Vt anima in oculi potentia efficit visione. . itide. The. Appetit ne intellectus augens in possibili esse vacuus,otiosu'; sdie. Minime,Vt mihi videtur.quato bono ooptimo summe pleno loge smilior euadit. The. Ratione habes. appetit igit scientia, intellectu & sapientia in sua potentia efficere,iale's sibi pulchras parare periectioαnes. Ne. Profecto. The. Talesque admodu pulchras& bonas operatiora facere,eIt ne
sua perfectio squadoquidem smilior est per idipsum summo ex te semper lumina
05 ipsus passibilis, intellectus agens etia illa appetit.&vel magisnipse palsibilis.Nedia certe est.The. Appetit igitur scientia. intellectu & sapientia intelle, 17 ctas possibilis ut potentia.& intellectus agens ut efficiens. CSed quado tam longe
digressi sumus paulatu adhuc longius progrediendum est. Si quia te percoietur,euspideli teraru adolescens. eum omnes homines δέ scire & intelligere S sapere natu, ra cupiant.& tale naturae pulchru desiderium. ipsius intellectus sit 8c agentis Id potitentie: an appetitus talis intellectus potentiae,sit ipsemet potentis intellectus,an af, sectio quaeda illi natura inhaerens quid responderes G. Me huius quaestionis enos dandae ineptu,mel huius rei inscium esse. The. Age die, quando oculus ad vulcnsdu natus sit,anima qus in oculo est.natura Visionem appetit. M. Concessum . The.
An seipsa,an affectione quada qus ipsi insit Nea. Seipse .ut mihi videtur. The. Et
intellectas agens,scire,intelligere&sapere appetens G. Seipso etia. nainus lunt quorum non est pati& recipere,sed agere. Theore. Probe. paterentur em. non isitur ad natura appetendum assectio quaeda requiritur.Ne. Non in actibus.Theo. Et Fatentiae seipsis se habent ad patiendu & recipiendu, ut actus ipsi seipsis ad agendum.
Ne. Apparet. The. Sicut igitur actus ad naturalem agendi appetitione assectionem non requirit.sed anima in oculo & suus natura videndi appetitus subiecto suntvno. sola vero ratione duo,& intellectus agens.& suus sciendi intelligendi & sa piendinaturalis appetitus consimiliter:ita potentia ad naturale patiendi desiderium haud aste,ctionem requirit.quae quidem ille ipse sit appetitus,sed potentia,taleque desiderium subiecto sunt vis.& sola ratione dissona. Ne.Bona ratioe Uides ita esse sentiendu . se enim suapte natura.& non per alteru .suam perfectionem appetere cognoscetur. i 3 heo. Sed modo an appetitus ille sciendi,rationalis appetitus existat,nondu diiscussum est:dixisti tamen scientiam. intellectu&sapientiam non esse in voluntate. ex quo non conficitur voluntatem illa natura non appetere, cum etiam illa eadem ini
578쪽
plane sen tio quo se sit vertendu . The. An Uoluntas scietiani aniat, i intellectu.&sapientia me. Amat. The . Nonne natura illa amat. 3c magis forte virtutibus ipsis, quς in ipsa existetes ipsam perficiat Ne. Vider .na magis bonu magisnatura amat. The. Et illa natura amare.estne ipsus voluntatis perfectio Ne. Est .The. Quato similior hoc ipso evadit ipsi summo bono,quod est infinitus amor, infinitacu amadi
ratio. Ne. Certe. The. appetit igitur Uolutas rationali appetitus natura scientia. intellectu .3c sapientia scire. intelligere,& sapere: imo volutate ea natura amare,est illa eadem natura appetere. Ne. Mihi certe videtur.The. Vt scilicet amice sunt amabilia, voluntateque affectabilia. Ne.Hse ita sese habere mihi pulchre videre videor. Sedo Theoretice, csi hec que diximus, intellcctus ages,intellectus possibilis,&vo aqlutas natura desideret,an tria sunt re ipsa distincta desideria an reuera subiecto essentiaq; sint vhu,cui' esse Se ratioti diuerss sint:vel quomodo aliter The. Chare Neania an intelligis anima quς ut separetur saeta est,separata operetur propris actu propria* potentia habere Potentia dico ab hac sensbili corporea de desecabili potitentia altera clue quide vere in se constet,no fluxa,no marcessibilis, distrahi bilis Q. virtutibus, scientia, ipsal densque sapientia adornabilis:& illu a .illa non esse potentias Ne . Ex philosophia didici. The. Intellectu agente dicis ne illu actum esse
Ne. Dico. The.Et appetit:dicis ne suu esse appetitu Ne. Probatu est.The. Et inrtellectum possibile dicis etia esse potentiam illam quae in se vere constet,indefluxa semper.semperque substantia eade die. Dico. Theo. Et eu appetat.dictumne est esse appetitustae. Dietium. The. Etiam consensisti animς nostrae actum propria eius non esse potentia. Ne. Consens. The .Non est igitur ipsius intellectus agentis
desiderisi ipsi lci licet actui ide intellectus potetie desiderisi, quod quide potentis ideest. Ne . Certe.The. Sunt igitur subiecto essentia,req; ipsa intellectus agentis de inetellectus potetie duo distIncta diuersa dcsideria. Ne. Oportet. CThe. An putasani iras nostre v mcu vere actum Uuicaque Uere esse potenti at qui quide anime actus M. in propria potetia rationales intelligedi,memorandi εἰ Voledi facit operationes,quas potetia ipsa recipit:& acium illum una sinul* cu potetia costituere intellectu me moriam rationale,& voluntate, Uultum scilicet diuini luminis supra nos dei pietate signatum queadmodum anima simul cum oculi potetia constituit oculum, εἰ illa eaude cum similiqotetia auditum εἰ odoratum. M. Audivi. Sed hec eade a te repetita fuisse.mihi a gratissimu est. The .Intellectus igitur, memoria devolutas hac ratiosne subiecto euentiaq; sunt unu & ratioe tria: queadmodu gustus, tactus Se appetitus in lingna. Nea. Sit ita. Τheo. Non igitur appetitus voluntatis &appetitus intellecius subiecto essentiaque discrepant,sed ratione sola: sed cmnibus subiecis essentiaq est eade .ut agens agenti,& potetis possibili,& totius toti. Ne . Apparet. τhe. Et vi de voluntate praelocuti sumus, ita de illa rationali Decudaque memoria senti edum est.'CNe. Sed tu nu ponis plures intellectus, voluntates 3c rationales memorias,cum ip: .. sorum cuiussi bet ponas agens, possibile.& totu The. Non fili, sed cum dico intelle, 'ctum agentem,pe inde est ac si voce animam in oculo oculum agentem: Sc cum vosco intellectum possibilem perinde est atque si vocare oculi potetiam oculum possi, bilem. non tamen dico simpliciter animam quae in oculo est, esse o Ium reque potetiam oculi esse oculum sed oculus nomen totius est,& actus, Sc potentiae. Ita neque
simpliciter dico intellectum agentem esse intellectum. sed intellectum agente meque intellectum potetis esse intellectum sed intellectum possibilem. Et ita de memoria agente ε possibili. vestitate agere ερ possibili. Sed intellectus, me totius Ractus
3 potetis simul est: Sc rationalis memoria,et volutas. . Sic ergo intellectus ages et actus intellectus idem sunt.et intellectus possibilis et potetia ipsius intellectus idem et voluntas agens et actus voluntatis.Theo. Prorsus ut ais omn ino in his et reliquis consimiliter. an. Quam pulchre mihi confirmare videris quaecunque de anima
579쪽
31 maxie festud gna putaui. ξ Sedo Theoretice, nosni tibi molestus si de hacte uno quiddam scisciter. Theore. Sciscitare. Nea. An sicut intellectus agens& possibilis
pariter Unuinconstit ni intellectum. ita appetitus agens Scappetitus potetiae una costituant appetitu The. Prorsus. Ne. Totusergo animae actus unacu tota animae potentia unum constituunt appetitum. Τheo. Vt ais,qui unus est pariter dc trinus. Nea .Ratione scilicet: intellectus,memoriae,&voluntatis.Theo. Sic est:& iterum eorum quilibet cum Unus sit,pariter est trinus.Nea. Re tamen puto: actus scilicet.&potentiae.& totius. Sesquem exi stimas perfectiorem, et masis unum, an actus, ροα
tentiae an totius Theore. Quod existimas perfectius magiique unum. lineam .s perficiem .an corpus Nea. Corpus profecto. quod pulchro ternario perfectum est. Id ipsum. ut qui longe videre sim ineptus haud percipiebam, totum totiusque appetitum suo pulchro ternario consurgere perfectum: itaque naturam, imo vero ipsunt naturae opificem perlaetiim omne suo ternario complere. Et adhuc ternarium intellectus. memoriae et voluntatis perfectiorem esse, quandoquidem sit magis unus.
Τhe. Diuinum ingenium mihi habere videris: ipsum excole, ut ipsum in suo quod Vides perpulchro persecto p ternaris,et tribus persectis sine quacuque ipsorum adtinuicem copositione subsistente cu omnino substatia sint idem) ad illud perfectis,
sme Unu et trinum sese erigat et digno cotemplationis officio, ubere memoria .pio persectoque amore prosequatur. Superant ne tibi aliaquς vsro die. Nulla. Τhe. Vis ergo ea quae diximus paucis recolligamus, Ut firmiori memoriae mandes Nea. Maxime. Tne. Quasi a propo lito per otium ludentes longius evagati diximus, et et omnem hominem maxime natura desiderare esse sapientem. a id naturae desiderium non es e concupiscibilis, irascibilis,aut rationalis particulae, sensum cognitionem ve sequens., CQuod no sit cocupiscibilis partis aut animosae ut et quaeda naturr inclinatio est. CQuod talis naturae appetitus quo scire, intelligere et sapere natura desideramus. i psius sit intellectus. I Intellectum possibilem vi potentiam scire,intelligere, et sapere natura desiderasre .agentem vero magis,et ut efficientem.
o CTale pulchrum naturae desiderium no esse assectionem quandam intellectui aut agenti aut possibili natura inhaerentem. T 4 Quod voluntas rationalisque appetit .sesentiam .intellectum,et sapientiam na,
tura desideret.ut scilicet amabilia.Uoluntateque affectabilia sunt. et rationalis me, moria, eadem Ut memorabilia sunt appetat.
Intellectus agetisappetitu re ipsa ab intellestis possibilis appetitu esse distinctu
C Naturalemvolutatis appetitu et intellectus,omibus coformibus modis subiectoide esse, sola ratione plura: Ut agens ide est agenti, et patiens possibili et totus toti. Q CQuod no plures sint intellectus,nsi plures rationales foecitdsq; memoris aut luntates etsi in Unoquoq; eoru ages, possibile . et ex his totum subsistens reperiatur. Quod appetitus agens et potantiae, v num constituant appetitum. φὰ item totum nostrae animae actum cum tota eius potentia unum constituere apupetitum qui unus est pariter et trinus. Nean. Subiecto scilicet unus, et ratione triunus. Theoreti. Scilicet. 13 CDenique quem libet illorum trium, unum elli,et re ipsa esse trinum. CHςc Omnia breuiter perstrinximus. Curemus modo ut reliqua absoluamus. Ne 33 Curemus. CThe.Quibus potentiis reguntur animalia. 'Ne.Bruta plurimu imaginationibus et memoria vivunt homo vero prudelia et arte.Τheo. Imo vero o Nea, nia bruta histribus sensu sensuali memoria, et appetitu vivunt, in suaque diriguntitur vita et homo i ntellectu. rationali memoria, et Uoluntate. Nam unumquod me iura vluit,vi qua optimas sua affert natura operationes efficiat.se enim illi maxime
BreuIseo ru quae dicta sunta pilogus.
580쪽
bono ad quod omnia respicius,& ad quod ola tendunt similius euadit. Optimkaui
operationes ab optimis proficiscunt potet iis . vivit igitur unuquodq; secundu optis mas suas potetias. atqui meliores potentias sensu,sensuali memoria,sensuali et appetitu bruta nullas habent:& homo diuiniore sorte potitus.intellectu, rationali laeccidaq; memoria,& volutate. Ne. Veru. The. Viuut igis bruta sensu,sensibiliq; me, moria.& appetitu:& homo diuiniore sus nature sorte sequens. intellectu, rationali. memoria,& volu tate. Ne . Nepe. sicem utraq; in suo ternario pulcherrime illa summa qoptime possunt imitans vita. The. Ita est amice: Ius homo est qui suae diutu,ri milia nioris naturs codii ne neglecta, sponte deuiat, quiq; mauult bruto vivere similior. , laicodi sensum sensualisque memoriae& appetitus seques perturbationes. et in diuina luz ius druim sorte suo persectissimo assimilari principio: ut hinc intelligas bonu pedore & malu , prani tu atque poena. Sed vide ne te seceris bruto inferiore,quod nungsponte deuiat a sui principi i quatucun* potest assimilatione. itide & csters res senessus rationisque immunes. Ne. Ipsum oro oim principis,ut me,semper ex me quidefragile &infirmu,erigat ad ipsu m.& ad ei sapientia, foecunditate & amore squai uacunque ipse me capace fecerit assimiladu. The. Piu tuu desideriu. Sed *cedamus. Cauae animalia disciplinabilia sunt Ne..us auditu& memoria habent. na tali 34bus aliqua significare possumus, perquς usui directionique reddans aptiora. Τhe. Et
maxime omniu homo: cui nomodo terrena caduca,ad horaque labetia significans,
sed etia celestia & aeterna. Nea. Ita est. CThe. Quς prudelia M. Sensum A meu 33 moria habetia .na lis e futuroru videntur esse prouida. The. Qus etia parsi memoriae participat: Ut apes sibi hexangulas domos fabricates: phalangius in cibi venatiotinem subtiliter telam texes:& Brmicae quae sibi cibum in aest ate aggerat,ne hyemis asperitate aduentante domentur,deficiantque: ad quaru prudentia contemplandam Sapiens imprudente & pigrum mittit. Ne.Ita est.Τhe. Et sauditum non particiis peni. sed quemlibet sensum alterum, quid tum sNea. prudentia quide erunt, sed non disciplinabilia. na sensu disciplins carent. The. Cognoscunt ne talia rationis experstia su turum cuius tamen gratia pgere videtur Ne . Minime. naipsorum virtus coognoscendi su prema,imaginatio est,quae solum praesens & preteritu attingit. Τhe. Probe admodu. non igitur prudentia sunt,quia praeterita futuris connectat ac comes parent. Ne. Ita dicendu . nam ipsa utriique extremum & praeteritum &sututum coignoscere oportet. Iam aute ea cocessimus no cognoscere futurum. The. Memoria
igitur in ipsis parum facit ad prudentia. Ne . Scilicet. Τhe. Imo etia& sensus & meo moriae expertia, Vestigium prudentiae in se gerere videntur: ut arbores cum folia in cooperimentum fructus,& pulpam & duriorem testam in seminis defensione preeferunt. Sed quaero, si quodnam animalium praesentia, praeterita &futura discer: 3bnat, ad inuicem conserat,& ex praesentibus&praeteritis futurorum facile sibi comedictura sumat,ipsum ne prudentius caeteris tibi esse videretur M. Videretur. Et lauspicor te velle hominem dicere.Τhe. Sine. Nonne tibi videtur illud quodcsque fueuuba 55 xit p priam habere posse prudentiam, modo rationem haberet ad consultandum de animaliu prouidentia futurorum,quae prudentia ipsa respicit G. Imoetia eius sola prudentiati A... propria esst: t,ut que esse t activa recta cu ratione circa eius totius Vitae bona,quae non 3- ' sine futurorum consilio est. Et aliorum inferiore prudentie omnes impropris sunt.& quae longo interstitio& tenui quadam similitudine illius imitatur imagine. The. Nonne tibi mirum videtur. si hane similitudinaria habentia prudentiam. in suo ipso
tenui admodum prudentiae vestigio semper imitantur summa prudetiam .necvnc nec Vsqua deuiant: hoc vero in propria.& ut ita dixerim aliorum comparatIone verra, minus ipsam imitatur Ne.1d mostru est proterq; natura cotingere vides. The. Ita tamen. amice, est. O nostram miserandam sortem: haud male suspicabaris me
homine intelligere voluisse. Costat enim ipsum omnis mortaliu disciplinabilissiu