장음표시 사용
121쪽
verba quae locutus sum vobis, Lus. vltim. Item iudie Ascensionis conuescens praecepit eis, ab Hier silmis ne discederent, &c. Ainium I.
Om infirmi sunt eae priuina confisemdine, si ali
ter tractantur inoctu , non debet aliqs molestum esse, nec iniuItam videri eis os fecit aliqua consuetudo fortiores. Traditis mandatis circa duo, quae pertinent ad duas partes poenitetiae, tradit hic circa quaeda, quae Pertinent ad tertiam, quae est circa opera misericordiar: quia vero non est eius intentio tradere circa haec omnia plenarie, sed solum quae ut Dequentius religiosis sunt magis necessaria, tradit hic mandata circa abusiones, quae apud eos oriri solent circa misericordias, quae fiunt, Vel circa aegrotationes, ut
hic,vel circa delicatos, ibi, Et si eis qui venerunt, oec.ὶ vel circa recreandos post infirmitatem, ibi, Quemadmodum aute aegrotantes.) Et nota,qubdaliqui solent moleste ferre, quo ad voluntatem, &iniustum reputant quo ad rationem, quando quia husdam aegrotantibus fiunt misericordiar aliquς in victu. Contra quam abusionem ponit hic mandatum ; Item solent isti reputare tales esse melioris c&ditionis, dc contra hancabusionem ponit aliud mandatum dicens. Nec illos steliciores putent, Circa Primum nota, quod infirmi ex pristina consuetudia ne dicuntur illi, qui stequenter solent aegrotari ;Istis autem, siue actu aegrotent, siue non, sunt faciendae Hiquae misericordiae in victu modo in infirmitorio, modo in hospitio, interdum etiam in conuen
tu , dummodo eorum uisimitas sit mani&sta. Et
122쪽
hoc est aliter tractare in victit, ψ aute sic iaciendum sit, patet. Dfis enim aliter tractauit in rict u humanam naturam in statu firmitatis, & aliter in statu infirmitatis ; in primo enim statu concessit ei victum fructus arboris tantum, in secundo vero concessit panem, & herbas, dia carnes post diluuium. Praeterea Ars medicinae hoc praecepit ; ipsa autem ordinata est a Deo, ergo qui huic resistit, Dei ordinationi resistit . Item nonne Apostolus praecepiti Timotheo, ut uteretur vino propter frequentes infirmitates, quod non legitur alijs praecepisse, qui non habebant huiusmodi infirmitates; porro qui hoc moleste ferunt, infirmantur de aliorum medidicina. Item sunt deteriores Iuda, qui murmuravit in effusione unguenti super Christum fanum ; ipsi aut murmurant de effusione misericordiar super ipsum infirmum. Item magnae immisericordiae est nofacere misericordiam, maioris est non diligere, sed
maximae eam non ferre; quanta' ergo immiserico
diae sunt homines, qui etiam factam ab alijs moleste ferunt. Sunt autem, quod grauius est, quidam, qui hoc iniustum iudicant aestimates quod, quia omni communia sunt inter fiatres, omnia debent diuidi aequaliter; φ si verum est,ergo iniuste fecissent Apostoli, qui diuidebant communia, sicut cuique opus
erat; Item eadem rattine omnis homo ageret iniuste , qui maiorem curam haberet de membro in firmo, quam de sano, & magis expenderet pro eo Item secundum hoc, iniuste ageret paterfamilias, partem domus debiliorem reficier
do; quae omnia quia falsa sunt, putet, quod hoc non debet
123쪽
NEc abis liciores putent,quia sumis quodno fimum ipsi, sed potius sibi gratuitatur
valent, quod non talisti. is Hic ponit mandatum: secundum circa abusio. item secundam, bi nota , quod infirmi, licet plus simant, non sunt Deliciores reputandi, quam lani Primo, quia maiorem habent indigentiam, quod non est Delicitatis, sed miseriae. Secundo, quia frequenter, quod sumunt, cum magna verecundia sua munt,&angustia. Tertio, quia illa, quae sumunt. licet meliora,non eos tantum delectant,ut sanos minus bona. irto, quia cum his omnibus habent multas amici iones alias, quae eos vexant. Quinto, quia priuantur multis consolationibus spiritu li-- .hus, quas habent sani in lectionibus, in ossicijs Ecclesiae,in studiis,& huiusmodi. Sexto,quia oportet eos etiam inuitos,alios in multis portare,ut ipsi portentur ; quae omnia potius habent miseriam, quam faelicitatem: porro qui sani sunt, & mrtes in religione, habent multam mise icordiam gaudendi in domino,& ei gratias agendi. Status enim infirmitatis est multis occasio murmuris,& impatientiar,&-cidiae, & aliorum peccatorum , , quibus sani sunt Iiberi , sentenim liberi, multa seruitute, qua sunt infirmi subie sti Praelatis , &Officialibus occasione suae necessitatis; Item libentius in omni conuenta habentur,dc quςruntur; Item onera ordinis sunt eis Ieuiora; Item habent unde plus lucrari possunt in merit Aquanto potentiores sunt ad plura Item i Cundiorem, & inplutibus eonsolationibus, & sine
rsci' vita duculies: quae patet rario huius madati.
124쪽
s: T seis,qui venerunt ex moribus delicatioribus ad
ad monas ierium, aliquid alimentorum, venimentorum, operimentorumve datur . quod clijs fortioribus ,
ct ideo Delicioribus non datur,cootare debent, quibus non ruri quantum de sua saeculari vita isti ad viam descenderim,quamuis usque adaliorum,qui sunt compore firmiores, frugalitatem peruenire non potuerim. Duq sunt abusiones, quae contingunt interdum iccasic ne misericordiaru, quae fiunt delicatis apud alios,quibus haec non sunt ; Vna est, quia non considerant rationem huius; & cotrahac ponitur istud mandatum; Secunda, quia volunt idem fieri sibi , contra quam ponitur sequens mandatum, Nec debent velle, &c.ὶ fCirca primum nota,quod in religione sunt faciendae aliquae misericordiae illis,qui
fuerunt in saeculo delicati. Primo, ne ex nimia duritia tepescant,vel de ingressu p niteant. Secundo, ne infirmitatem incurrentes perpetuo sibi, dc alijs. graues fiant. Tertio, ut iocundius domino serviant. Quarto,ne saeculares hoc audientes religionem horreant. ininto,ne in religi one omnibus odibilis r sticitas inueniatur. Sexto, ne eligio irrationabilior sit natura, quae morbo nobiliori, & teneriori delicatiora ministrat. .Septimo, ne carcer domini crudelior sit carceribus tyrannorum ; quis enim tyrannus, Vel etiam, Sarracamus nobilibus,& delicatis incarceratis apud se non facit maiorem miseri cordiam,quam alijs. Octauo, ut ex hoc ad meliora prouocentur: nobilis enim animus magis prouoca .
125쪽
tiae, quae vertuntur in dii lutionem, ut est nimia li-hertas loquendi, quaedam in periculum, ut est nimia fiequentatio parentum,& similia, quae non sunt necessitatis. Qina vero circa ista non expedit fieri misericordias, sicut circa illa, quae sunt necessitatis; ideo nominat tria, circa quae fit misericordia. sciliacet alimenta, vestimenta, dc operimenta, quae etiam sint necessitatis. Circa ista vero cauendu est ab e cessu nimio. Prinao,ne religio pereat. Secundo,ne
alij iuste scandalizentur. Tertio, ut ipsi, quibus fit misericordia, ab excessii saeculari per mediu temperantiae paulatim trahseant ad religionis fiugalitate;& ideo notabiliter dicit aliquid alimentoria, quod
senat in modicum. Attendendu, qudd interdum s lent aliqui subditi naumurare contra facientes misericordias, cu nesciant causiam facti, ideo dicit pa tersemilias Mat. 2o. An non licet mihi, quod volo , facere λ Solent etiam quandoque scandalizari contra recipientes, cu nesciant necessitates eorum , ideo dominus Phariciis scandalizatis contra discipulos: confiicantes spicas sabbatho respondendo ostendit eorum necessitatem, sicut David simili necessitate comedit panes, quos non licebat; Mat. I a. Solent
iterum quandoque se praeferre illis in corde suo, cunon vlatitur talibus , Sed comparario status ad sta tum in saeculo tollit huiusihodi superbiam . Exem- piutit in viti spatr.de monacho AEgyptio durae vitae, qui fuerat rusticus in saeculo, qui cum visitasset AG seniunt, qui delicatius vivebat, primo standalizatus iit eo, cum intellexisset, quantum fuerat in tacu .lo delicatus, dixit: Veli mihi, quia tu de deliths venisti ad duram vitam, Ego autem de dura vitai veni ad delitias. Bene ergo dicit, cogitare debent, quibus non datur,dcc. ut patet,cogitantes rationem
126쪽
isti, ut conrra facientes huiusmodi misericordias,
non murmurent; attendentes vero eorum necessit
tem in recipientes, non scandalizentur; suum vero statum secularem illorum statui comparantes, illisse in religione non praeserant.
NEc debent veste omnes , quodpaucos viderint amplius , non quia honorantur , sed quia tolerantur, accipere I ne contingat Arenanda peruersitas; vein monasterio, ubis pos fiunt di. laboriosi sani pa
peres delicati . l Hic tradit mandatum circa abusione secunda dicens duo. Vnum in quo est substantia mandati cum addit ne contingat.) Et nota , quod non dicit, non velant omnes, &c. quia tanquam prudens in suis mandatis declinat pericula. od autem pertinet ad recreationem carnis valde est dissicile, adeo, ut non inijciat laqueum ad peccandum, non dicit,non velint, Dicit autem Non debent velle ut magis moueantur ad hoc, quod dicit; plus enim inouere selet ratioinserta in mandato, quam solum mandatum, quia hoc per se est debitum, & rationabile; vere non debent omnes velle accipere, uod vident non multos, sed paucos accipere;quia ispissatis,quae solet fieri paucis , ho est redigenda in ius commune. Sed heu haec ita no cohibent quosdam,qui in ciculo in tenui statu fuerunt,quin etiam in religione velint vivere delicatὸ, ubi qui magni fuerunt in saeculo, asperis sunt contenti. Dicitur Dan. r. quod ipse,& socij eius, qui erant de gen re regio in curia regis,contemptis cibis regijs,&uino, de quo ipse bibebat, contenti erant legumini-
127쪽
hus, de aqua; Et isti de genere rusticano, conten ptis uilibus, uolunt nutriri cibis, de uino regalibus1n domo Christi. Item diςitur Esaiae ii. Leo quasi
hos comedet paleas, exponitur de tempore aduentus Christi; secundum Hiero.ad litteram, num
qua impletum est, uel implebitur, sed ideo dicitur. quia nobiles, sicut leo, in illo tempore sic humiliati
sunt,ut essent contenti cibis rusticanis, sicut bos;per quem rusticus designatur. Sed nota, quod uir Dei spiritu plenus uocat hanc culpam non solum peruersitatem, sed peruersitatem detestandam, &bene. Sunt enim tria, quae dominus specialiter ii testatur. Primum est superbia; Vnde Amos 6 testor ego silperbiam Iacob d Secundum est crudelitas; Prouerb.8. Labia mea detestabuntur impium, iidest illum, qui est sine pietato. Tertium est semi-Datio discordiae.inter fratres,Proueris. Et septimum detestatur anima eius, illum scilicet,qui seminat inter fratres discoldi . Sane nonsint sne superbia pauperes, nec sine crudelitate inc,mpassionis, nec sine occasione discordiar inter fratres, cum Volunt aequari illis; qui fuerunt diuites,in recreationibus.
Et ideo uere est huiusmodi peruersitas detestanda. . E p.
S Ane . quemadmodum agrorantes necesse habeM
minus acci8ere, ne aventur, ita es post aegritudi- nem sic tra Lindisunt,ut citius recreentur, etiamsi de , humillima secuti paupertate venerint , tanquam hoc illis contulerit recentior aegritudo , quod distribus amterior consuetudo.
. Traditis mandatis circa abusiones , quae λlent ioriri circa misericordias , quae fiunt infirmis , uel ic delicatis
128쪽
dedicatis, readit hic mandata circa eas, qllae ori Un- tur circa recreandos post infirmitatem, quae sunt duae. Vna ex parte. Praelatorum, quando eas non faciunt, Alia circa recipientes, cum eis abutuntur.
Circa primum ponit hic mandatum; Circa secu dona iusta cum dicit sed cum vires, Sc. Nota ex praedictis,u sunt mandata tradita contra abusiones videntium misericordias hucusques hic autem contra abusonem facientium, in sequenti vero clausilla circa abusionem recipientium.
Nota autem hic primo circa illud , quod dicit
minus accipere, ne grauentur) q, excessias in quantitate cibi, vel potus grauat quo ad corpus, quo ad animam,& quo ad famam. Quo ad corpus,quia aufert quietemfomni ; Eccles. 3. Saturitas diuitis non
iit eum dormire. Item generat infirmitatem,quia secundum Senecam multa fercula naultos morbos fecerunt ;Eccles.37. In multis escis erit infirmitas.
Item addit graues dolores Iob m. Cum satiatus fuerit, aretabitur, ει omnis dolor irruet super eum De his tribus habetur Eccles. 3I. ubi dicitur, vigilia,& cholera,& tortura viro infrunito, id est homini,qua est sine frugalitate, quae est parcitas in victu; Siautem haec secit huiusnodi excessus etiam in sano, quanto magis in infirmo Θ item grauat quo ad animam quia obtundit aciem c dis, sicut dicitur in librocollationum Hier. Nihil adeo obstruiti telligentiam, sicut comessatio, ebrietas. Em tra dicitur Daniel i. Quia pueris abstinentibus data est ampliorintelligentia. Item confiindit memoriam, Vt non recordetur quis agendorum; I3. Saturati obliti sunt mei. Item incitat carnalem Con-cΗpiscentiam ; Hiere. 3. Saturaui eos, & mae halislint. Propter haec omnia dixit dominus discipulis
129쪽
Luc. 2I. Attendite, ne grauentur corda vestra crapula; & ebrietate. Item grauat quo ad famam, di cuntur enim isti similes Sodomis,de quibus dicitur Ezechie a 6. Haec fuit iniquitas Sodomae, saturitas panis. Et nota , sicut tangitur in libro collationum, dicitur panis, quia saturitas etiam in cibis vilibus est cauenda. Item solent dici canes,qui tantum comedunt, oportet eos vomere ; Esa.36. Canes impudentitumi nescierunt saturitatem,ad haec cauenda instruit nos natura, quae dedit homini minus os secundum sui corporis quantitatem, quim alijs animalibus; instruit etiam medicina; unde cum quaesitum fuisset a Galeno, Quae est perfecta medicina dixit, abstinentia; Et idem, cum quaesitum fuisset ab eo,quare parum Comederet, respondit,ut Vivam. Instruit etiam sanctorum doctrina; unde non im-inerito irascitur dominus contrarium facientibus, 'cundum illud Psal. Manducauerunt, &saturati sunt nimis, & post, adhuc escar eorum erant in Ore ipsorum, & ira Dei ascendit super eos.
p. LXV. Ecundo nota circa illud sic trae tandi sunt, &c.
quia sunt quidam Praelati, qui circa recreatio- ines faciendas debilibus inueniuntur interdum du'ri nimis, de quibus dicitur Ezech. 33. md infirmum fuit, non consolidastis. Sunt autem tria, quae Isolent ab hoc retrahere. Primum est species rei agionis , sub praetextu enim religionis tractant fratres dure interdum ; sed deberent cogitare, quod relisio nauda, & immaculata apud Deum de cuius. rudicio magis est curandum) haec est,Iacob. I. Visi- rare pupillos, & viduas in tribulatione eoru , quod .
130쪽
est opus inisericordiae; ergo eadem ratione in omni opere misericordiae est vera religio. Secundum est tenacitas auaritiae sub specie paupertatis, quam allegant; sed deberent cogitare, quod si ement largidi spensatores secundum sui Domini voluntatem, Dominus, qui diues est, largius eis necessaria ministraret. Consueuit enim Dominus dispensatori ministrare expensas; postquam omnia expendit; ideo dicitur Luc.6.Date,& dabitur vobis. Tertium est duritia cordis, sunt enim quidam, qui indurantur ad suos,quasi non sint sui, ut struthio; faciles ad duritias, sed duri ad misericordiam ; sed deberent
attendere, quod in scripturis Praelati vocantur matres; Bern. ad Praelatos, Discite vos matres esse,
non dominos 'more matrum ad si1bditos pia gestetis viscera. Sic seciebat Paulus, qui dicit I. The sal. Σ.Facti sumus in medio vestri,tanqtiam si nutrix seueat filios suos. Sic etiam docebat Timotheum, dicens. Exerce te ad pietatem. Cessantibus igitur Causis praediistis minus bonis, sic tractandi sunt debiles in refectionibus, quo ad cibum ;in repausationiblis, ne ad abores grauentur ; in dispensationibus circa religionis rigorem , ut citius genua debilia roborentur, & roborati per recreationes congruas ad religionem, pro qua videntur huiusmodi Praelati zelare, citius reuertantur; ne expensas, quas timent ex diuturnitate languoris, oporteat ad
augeri; ipsi pro opere pietatis consequantur promissionem vitae, quae nunc est,&futurae. Sed cum dolore.) Notandum est, quod sunt quidam Praelati, qui huiusmodi recreationis faciunt minus indigentibus propter aliquam eorum magnitudinem , de humilioribus quibusdam magis indi tgemibus non curant. Bem. Videmus multos, qui,