Sphaera mundi, seu, Cosmographia demonstratiua, ac facili methodo tradita : in qua totius mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq[ue] astronomorum adinuentis continetur : accessere, I. Breuis introductio ad geographiam. II

발행: 1635년

분량: 279페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

212쪽

Media baltei.

supra pedem Orionis.

Ex quatuor praecedens.

Tertia sequens.

3 Alia adhuc prscedens.

Tertia adhuc praecedens.

Nomina Stellarum.

L E P V S. 39. In pedibus prioribus.

In dorio. In armo sinistro.

In posterioribus pedibus . Alia sequens inibi. Longitudo. Sig. Gra. π

Latit. Magn

Inter femora posteriora.

In dextro pede priori.

RApud Canem duarum lucidarum prima.

CANIS MIN O R. Procyon. 6 I. In collo.

In femore Procyonis ..

ARGUS. NAVI s. εῖ. In suprema puppi.

Suprema clypei nauis.

In carina.

Lucida in transtro.

Prope scutum.

In sectione strati. l g

Lucida in statione.

Intra carinam fulgens.

Quarta inibi,

213쪽

Appellationes Stellarum.

In temone. Canopus. Canopum sequenS.

Apud. sectionem. Altera inibi Apud Canopum alaera.

Lucida. Cor Hydrae. Quae in rectam lineam. 3.praecedit. Media earum. a Tertia sequens . Post cornum vicina caudae. In quodam triangulo praecedens . Prope caput in austrum. δpud collum .

Longitudo

In basii crateris . Sequens duarum in medio Earundem praeceden. .

Quae ad oculum.

Praecedens duarum superiorum.

Sequens earum.

In humero sinistro.

In humero dextro.

Σequens an

NominaStellarum. Longitudo. Latit. Ma n.

Gra. r. Gra. t.

In dextro pede.

Insura dextra o

In musculo.sinistri pepis.

In genu sinistro.

In pede posteriore. In cauo eiusdem pedis. In medio corpore. In priore pede.utririri

In basi.

In media arula.

In foculo.

R O TA I RI O NI S. Corona australis.

3 qApud genu Sagittaria.

Hanc

214쪽

r De Mundi Fabrica,

Hanc praecedens. Hanc praecedenS,

In ore eadem,quae in extrema Hquario. Foliamant.

Media earum.

Extra piscem 3.praecedens.

Media .

Sequens

cia I

Omissae sunt Stellae magnitudinis s. & 6. fere omnes, quartae vero nonnullae . primae vero z. & 3. Omn sunt adscriptae: fatis enim hae sunt nostro instituto, &breuitati. Ex Tychone accepimus quas ipse dedit, reliquas ex alijs Catalogis correctioribus. Caeterum apud Polum Antaret cum tradunt esse duas maculas atrori Lunae descientis similes, quarum . maior prope polum Zodiaci,minor vero ad polum mundi vergit:& praeterea plures Stellas, quaru ViX Vna, aut altera est secundae magnitudinis, nulla enim caeli pars minoribus, & paucioribus . teli is ornatur, quem haec austrina circumpolaris. quarum loca, S nomina nondum satis comperta sunt: distinctae tamen sunt in 32. nouas constellationes,quarum haec sunt nomina,Ρauo,Toucan auis, Phaenix, Aurata, Piscis volans, drus Chamaleon, Apis, Apis Indica. Triangulum Australe, Indus. vide Uranometriam Io: Bapt.Bayeri ex qua sequentem figur in accepimus, ut saltem in ea Stellas illas antarcticas, necnon duas nubeculas. absq; Vbiis figurarum inuolucris,quandoquidem eas oculis cernere minime possumus contemplari liceat. Porro haec figura refert Stellarum positionem, quae in conuexo caeli, apparent, Uri fis lent sphaerae Aratear. in ea Β, est polus mun di; A, polus Zodiaci. A B C, colurias solstit. D E B,colurus aequin . A D C E,circulus pinlaris antarcticus. F,nubecula maior ad polum Zodiaci. G, nubecula minor. I. 2.3. q. sunt q. Stellae in posterioribus pedibus Centauri referentes Crucem, Hispanis it Crofero. Stella Vero magna infra crucem , est prior pesdexter Centauri, quam supra i u Catalogo recem suimus. . In pr missis Stellis, quindecim sunt e m magnitudinis,ac mirae pulchitudinis, videIicet, Arcturus, Lyra, Capella, Palesuam, Basiliscus, Cauda Leonis, Spica Virginis, cis' ti 'Videxteriumeius Orionis, simiter pes Orionis,quς eadem es cum initio Eridani, Acarnar, idest, extrema Eridani, Cani maior, vel Syrius, Procyon, Canopus, tres Centauri dexter in summo pede . Utrum au λςm Canicula illa, quae vulgo tam male audit, atq: infamis est,sit Canis maior, an mitior,alii Vt V VJx esse minorem, ilis maiorem malunt; ego libentius assentirer Copernico, quia Canis mi Dor Φ

cula magis conueniunt. l Dyrsei

Nςbulosae vero inni insequentibus locis. Inclextr5 genu Cignpyna In extrema manu celix Vn praese e in Cancro . Una quae sequitur aculeum Scorpij. In oculo Sagittari j Vna , S in ip I In capite Orionis una. Tres neburisas ponit Tycho in capite Capricorni . Ego tandem e liti BGbQVulas, quas apud polum Antareticum potiunt, elie duas Stellas nebulosas, qu ιςiς i

Μmenso iam labore Stellarum Catalogi conficiendi exant lato adiecerunt Astronomi an mum 1 Ste las, ita in Globo depingendas,ut Globus sic depictus inerrantium Sphaeram imitaretur iusmodi Sphoeram Arataea dixere, propterea quod Aratus Poeta Gliscus,qui Alexandri magni de huiusinodi Sphaera elegantet cecinit; omnes scilicet constellationes, earumque fabula elzganxi Proiequutus. Neque vero difficile fuerit habitis iam singularum Stellarum longitudinibus, latim ncas Omnes Globo appingere, hoc scilicet modo: In Globo exacte turnatili,inuenias primo,duo puncta diametraliter opposita,quq pro codiaci PQ i β γ hoc inodo, accipe circinum, cuius crura sint introrsum curua,& ex quovis puncto describe d s, Vel se

215쪽

culog satis magnos , eosque singulos diuide in quatuor parum aequales. postea bula: prere in qui ho rum circulorum polus est, aiuge ex altero e tremo)regulam tu birem , Utainagmi, adlataginam. hanc, manente illa, eXtre ruitate in polis , extende per puncta quaesicariam' ciueulas bescantita, es, aeribendo fecus eam, lineam in saperficie globi,. sic describes quattuor lineas, seu quattuor icirculos transeuntes per quattuor circulorum diuisiones , qui semicircali concurrent in unctua1 priori puncto diametra liter oppositum P eruntque ambo eclipticae poti . Ex quibus desent ecli plicam ipsi ni , necnon Zodiacum, Aefluatorem , Tropicos, ac Circulos polares , Uzuv apparaDrde constructione Sphaerae. materiat is dOCuimus. deinde divide Eclipti carri , ω Aenuatorem reL. gr.;6o. initio facto a sectione, quam Verni Aequi nocti j esse Volueris. in ecliptica distinctae sirit pr. . signa, cum suis charaineribus V, postea praedictam regulam ita dii pone, ut utroque extremo in polis iam inuentis affxa,sit instar semicirculi volubiljS circa globum psum leniter raedens l atus. vero unum regulae transeat praecise per PUMS eclipticae si producatur , quod latus solet diei linc fiduci ce . sed huius semici vcularis regulae. laspice hunc figuram, cultri duo extrema A B .. su ni perforata, ut axi globi extra polos ex tanti assigi possi t, atq; in eo conuol ui datus A C B quod est lineas duciae transiens pet pol OS AB. uiui datur bifariam in Cia quo vegius,utrum qi extrem urni di uiduac in gr. 9oi ad ipsos polos desinentes. sicut figura indicat. Adaptatur igitur hi semicircuitis ut fit tutobilis in polis eclipticae,erit instar Omnium circulorum latitudinis,qui concipi potant. Iam diu e totum globum in I T. sectioneS aequaleS,ducendo lineas a polis ecl ipticae transeuntes per singula fingulorum initia, sic enim.erit totus globuS diuisus in I 2.Oblongas sectiones,quae erunt insitar I p. . Pe-a ponis sectiones aequales, & unaquaeq; erit ei uidem appellationis cum eo signo, quod in eius medio, existet. Globo igjtur sic parato, ei sic Vnamquamq; Stellamaoco sibi debito appinges. Stellae illi rus, quae in globo pingenda est, accipe ex superiori Cat Ogo primo eius longitudi nem, eaeanq; in. celiinplica numeraea, initio Arietis,& ubi terminabitur eius Iongitudo,ibi statue semicirculum mobile deinde ex Catalom acci peeius clem Sc zelatitudinem Boream, vel Austrinam, eamq; numerat in ipso semicirculo facto initio'ab eclipticae Versus Boream, vel Austrum , prout oportuerit, atq; itifi-

ne, seu terminio huius numerationis, seu latitud nis,depinge colore aureo assumptam Stirllami, cum charactere magnitudinis. eius,aut coloris, exemplum . . Arcturi Stetitam sic inscribes;, exi catalogo

praemisso accipe eius longitudinem, quae terminatur in gr. L8.min 'ioc Librae deo ad hunc g md a mstitue semicirculum,quo ibi mancnte accipe eiusdem laetitudinem, quae est gr. y v. mimet. Borealis 2 numerat igitur eam in semicirculo versus BCretam gr.3 I. 2' .ibi'; depinge StelJam auream, eum eliae ractere primae Magnitudinis, quae Arcturumaeferet: idem facito cum reliqu is Arcturi Stellas : ρο- stea figuram ipsius Arcturi circa hasce stellas colose intermortuo, vel desbili delinea, ne coste sationis huius Stellae nimis Ofl ascentur. iniquo hodie plurimum peccatur dum potius animalia quae-ctim, aut homines , quam Stellae pingit Vident - dem in do Omnes assiam: Sphaerae uterismos. delineabis. Porro Galaviam sic de Isneabis. color totius Gl Obr sit eaerula us,vila: vero lacteae subaldidus: ea aurem has constellationes pervadit,. Centaurum. ἰ jauimi inter Oriona, & miraOre Canem, pedes Eri- .eshthonii, Perseum, Cassiopeam, caput Cephei, Cygnum,t Sagittarium, Aquilam , Antinoum, Sa- .gittariuiar, Aram. in Cygno tameni di ut di turi Π duos ramos, quorum unus. per dictos asseris mos transit, alter vero inter Lyram,& Aquilam descendit ad Ophiucum per Serpentem,& per caudam Scorpij. incedens, quoad cum priori ramo ad Centaurum v niatur EX ha tandem. Stellarum. de stripti one oritur eorum noua in ra. Zodiaci signa diuisio; nam ductis., uti duximus,ex polis eclipticae iviatitudinem circulis,totum caelum inflar Peponis in Iet segmenta diuiditur,qJaία ab uno polo ad alterum pertinent continentq; singua a signa,& Omnes etiae Stellas, denomitiantq; ab eo signo, quod in medio cuiusq; esl:Dmuta Igitur Stellae, quae iunt v g.in eos Raeto,quod transit per Arietem,dicuntur esse in Ariete, etiamsi sint Zodiaci poli vicinae,aliae eo lana modo in Tauro, Hisce peractis globo Meridianum, & Hori Zontem accommoda, stae tamen, ut circa polos aequatoris diurno motu expedite reuolua tur. adde tandem circuli quartam in gr.9o. diuisam,quae altero extremothaerens Meridiano in vertice Hori Zontis, possit circa superius hemisphaerrum circumduci, ad omne, videlicet verticales. haec dicitur quartiualtitudanum cuius Oricium mox apparebit.

aee Stellis tu Caelo, aegnoscendis . OP V L

inoniam iucundum, atq; utile est Stesilas caeli non de facie tantum, sed eas, disti ucte internoscere, atque

unamquamq; proprio nomine compellare: ideo per Hrataeam Sphaera similes cassequentur.. Eam igitur primctomnium oportet astronomice Oliocare, eo modo, quo etiam S haeram H rm i liarem.ollocare docuurius sed amplius Oportet assumere gradum Sollis in diaco, eumq;. infra horigontem occi duum iuxta nocturnas horas elapsas deprimere: quod fed si pro lingulis horis abracca ita Solis dc stendent gr. 13. Aequatoris clunipli gradab Olis: in hCC inina Globi stata O eS-btellae G constellaCiones in Globo de rigas sti recte respicient stellas, & constellationcs, &Omneri qua Fum s C agi nes; v nde quodammodo eas nobis ostendent,¬ificabunt. Aliter sic, si nota si v tibi Stellia quzupiam riuana tunc videas, accipe eros adii

iuditiem supra hori pontem per Quadrantem deinde Sphaeram molta diurno ita ret lue, donec Stella illa id G lobo depicta eadem altitudinem supra materialem horizon ictu Obti Reat; quam vi ii tudinein i ci quarta χ

216쪽

a ς De Mundi Fabrica,

vertice horigontis descendente numerabis; nam manente hac Stella picta in hac positione,erit Globus astronomice collocatus. in quo Globi statu Omnes eius stellae stellas caeli non solum referent,sed etiam indicabunt; nam unaquaeque Globi constellatio erit e regione, seu directe aspiciet caelestem sibi cognominem: vel unaquaeque caeli Stella directe suae imagini Globo appictae imminebit,ac suis radijs eam directe intuebitur.vnde

licebit paulatim astra omnia in caelo dignoscere, atque unamquamque proprio nomine compellare operae- pretium autem est primum cOSnoscere Stellam potare, cum prope eam hi polus arcticus diurnae totius Mumdi conuersionis cardo spectabilis.quam etiam inde cognoscere possumus,quia ad sensum non videtur mou ri, sed semper in eodem caeli loco,& in eadem ab horizonte altitudine consistere videtur. deinde Ursam minorem, & maiorem, ac deinceps omnes boreales constellationes cognoscemus. Secundo loco seorsim omnes 12. Zodiaci constellationes. Tertio caeteras Omnes australes. Iuuat etiam hanc Stellarum cognitionem earum magni ludo, nam Stellae. I .primae magnitudinis inter caeteras sunt fulgidiores, easque multo magni, tudine superant, unde facile intuentium oculos in se conuertunt .

Nebulosae pariter ob colore subalbidum facile dignoscuntur. Postremo conducit etiam ipsarum config ratio, ut quia duae postremae Plaustri rotae sunt in recta linea cum Stella potari, facile erit ipsam potarem co- noscere, ducendo per imaginationem lineam rectam per duas illas est eam partem, ubi polus esse putatur; aec enim poliari Stellae occurrens,eam manifestabit. Sic etiam Ridebaram, Numerus sinister Orionis, Canis maior, in eadem sunt rectitudine; pariter Capella, Pes Aurigae, & Palilium . quatuor rotae Ρlau stri quadrangulum constituunt. Corona Gnonia circulum fere reprelentat. Hyades formant fguram liteis rete V. Pleiados Botri figuram. Delphinus Rhombi figuram efficit. In Aquila sunt tres in eadem rectitudine 'invicem aequid istantes, quarum media est primae magnitudinis, quae etiam Aquila dicitur. stellae omnes C. pricorni sunt in forma cuiusdam magni trianguli. porro ex ipso Globo rite stellis insignito licebit plures nutusmodi configurationes elicere, qua: ad inititutum conducant.

De motibus assorum,WAequinoij praecessione . cap. VII.

HIs omnibus iam Deliciter peractis ab antiquoribus illis syderum cultoribus, Thalete, Metone, Arato, Aristillo, I imocharide,& alijs; cum postea Hipparchus summus Astronomiae conditor post Timocha

ridem annis Iso. suas haberet obseruationes, easque cum Timocharidis obseruation. conferet, reperit assi xas non solum motu primi mobilis diurno circunuerti, sed praeterea motu proprio ad signorum consequentia instar planetarum tardissime promoueri, siue pia AEquinoctiorum puncta in praecedentia paulatim repe dare. idque hoc modoi Timocharis reperit primam Arietis Stellam post sectionem vernam gradibus z. seu ut modo loquimur in secundo gradu signi V. Hipparchus vero eandem stellam reperit post eandem vernam sectionem grad. q. Rursus d imocharis reperit spicam Virginis ante sectionem autumnalem gra. 8. eandem vero Hipparchus 6. tantum gr. eandem lectionem praecederi inuenit. Idem accidit in omnibus alijs stellis, quarum obteruationes horum duorum Astronomorum sunt inuice collatae. Unde Hipparchus primus ani maduertit, ac posteris tradidit, inerrantes quoque stellas paulatim in consequentia promoueri. quod postea succedentibus seculis alij syderum obseruatores confirmarunt. nam Menelaus annis a 24. post Hipparcumaeandem primam Arietis Stellam comperit distare gr. 6. ab Aequm Octio verno. post quem Ptolemaeus annis qI. eandem reperit in grad. 6. min. qO, Alba tegnius postea annis 7 I. a Ptolemaeo, eandem depraehendit in grad. i8. deinde ab Albategnio annis 38 I. Alphonsus Rex eandem inuenit in grad. 26. min. sq. postea Cinpernicus annis inde 26 s. elapsis in in gra. 27. 2I. tandem Tychoann. 6o. inde elapsis eam in grad. 27. min.ῖ' obseruauit: Idem stud um contulit Hipparchus adspicam Virginis,quam Timocharis repererat ante Aequi noctium autumnale. 8. partibus: ipse vero seX tantum, ex quibus Hipparchus Astronomiae consultissimus conclusit Affixas omnes in cosequentia promoueri: reliqua enim sydera cum duabus predictis perpetuo con seruant easdem distantias, & confgurationes; quare hisce promotis reliquas omnes progredi necesse est. Hic porro motus apte dicitur motus Fixaruin in longitudinem, sicuti in Ρlanetis. Hinc idem Hipparchus nouuin aliud inuentum inuexit: duos videlicet Zodiacos; cum enim vidisset Ae quinoctia,& Solstitia certis stellis haudquaquam esse alligata, sed eas paulatim magis ac magis praecedere,ea propter censuit deinceps fgna Ia. Zodiaci inchoanda esse a puncto aequinocti, Uerni: unde factu est vi. I a. constellationes illae Zodiaci, Aries, Taurus, &c. quae prius I a. signa constituebant, ac denominabant,ab ijs separarentur. Quoniam enim vetustissimi Astronomorum, Thales, Eudoxus,&c. videbant aequinoctia fieri initio fere Asterismi Arietis id est circa primam eius Stellam, ideo initium Zodiaci simul,etiam,& quidem apte idem constituerunt cum initio I a. signorum. verum Zodiaci diuisionem in radiacum signorum , t in Zodiacum Ai erismorum ob praedictam rationem Hipparchus inuexit,quam deinceps succedentes Astro

nomi retinuerunt . .

Columella reteri Faustos Eudoxi, & Metonis qui Hipparchum 3 oo. fere annis pricesserunt constitui sese in octonis partibus, signorum aequinoctia, & solstitia. idemque a11eritur in antiqui itima cuiusdam praefatione in Arati Phoenomena: quod intelligendum est de signis, & simul Asterismis,quia ea nondum Hippa

chus distinxerat: At vero tempore Eudoxi, vi ex retrograda motus Stellarum computatione colligitur nequi uel unt esse in Octonis partibus, verum id multis retro saeculis circa videlicet Troiam belli tempora contigisse oportuit. Vtrumque igitur Hipparchi placitum posteritas omnis,usque ad haec saecula complexa est;

quodicili licet Affixae in longitudinem moueantur,sive quod aequinoctia praecedant;& quod duo sint Zodia

217쪽

ei distinguendi; unus Asterissimorum, qui a prima Arieti, Stella incipiat; Alter vero signorum,Hui ab aequinoctio verno, qui Zodiacus signorum, atque etiam Zodiacus primi mobilis appelletur.

Motum hunc inerrantium geri seuper pol s eclipticae. '

DVm hunc Stellarum motum diligentius Obseruarent, aduerteriat eas semper eandem Iatitudinem seruare, hoc est, pari interuallo secus ecIipticam incedere, ita vi. v. g. ipica Virginis, quae tempore Timochar. gra.2. ab eliptica in boream distabat, etiam tempore Ptolemaei, & posterorum totidem pariter gradibus distiterit. quapropter sequi tuream describere circulum eclipticae paralellum ad boream. Stellae vero, quae in ipsa ecliptica existunt, per ipsana perpetuo, ne latum quidem unguem exorbitantes, di recte i ne, efferunt. plura huius rei exempla affert series Astronomorum, usque ad Tychonem. qui tamen in hac re aliquid innovare conatur: illud tamen ex imperfectione Obseruationum ob multa, quae incurru timpedimenta prouenire censeo; quare cum, & illud exiguum quid sit, ac proinde nostro instituto haud necessarium, omittendum duxi . cum igitur amxae describant hoc motu circulos eclipticae paralelos , aut ipsam eclipticam, neces-1ario sequitur eum eclipticae polis inniti. Hunc porro motum esse proprium Firmamenti communiter Astronomi sentiunt. a

uantitas, mel periodus huius motus.

Ρ Raecipua hare semper fuit circa inerrantes inuestigatio, quam sic peregerunt: in annis . inter Hipparchum, & Ptolemaeum elapsis, stellae promotae sunt grad. z. min. o. quibus in annos 26 s. distributis,comperit Ptolemaeus eas annis fere Ioo. unum gradum conrecisse. Albategnius autem Arabs ex suis obseruationibus, cum obseruationibus Menelai Geometrae col latis, reperit stellas in annis 782. gradus I a. min. 33. p

ragrasse; unde facta diuisione,idest, tribuendo singulis gradibus suam temporis portionem, censuit uni gradui deberi annos quasi 56. Tandem Tycho Brahe nostro seculo, hoc modo, aliam reperit quantitatem primo enim annum syderalem, ut iam dixi, consti tuit. dierum 36s. hor. 6. min. &c. tanto enim tempore Sol reuertitur ad eandem stellam fixam. annum vero aequinoctialem definit dierum 36 s. hor s. min. 8.&c.qui deficit a sydereo min. horarum 2o'. sec. qet '. tantillum enim temporis requiritur,ut Sol emenso toto Zodi ci curriculo , stellam aliquam interim aliquantulum progressam, iterum assequatur. quo tempore Sol proprio motu conficit sec. si ' . exacte quare tantilla erit ad nostra saecula annua stet larum promotio. quod etiam more maiorum collatis suis cum uterum obseruationibus, comprobauit, Unde sequitur eas anni Vo. mensibus 7. unum gradum superare.

Et in annis Io. conficere gr. O. min. 8. sec. io In annis Ioo. conficere o. I. min. 2 s. sec. O. In annis aco. conficere gr. 2. min. IO. sec. o. In annis qoo. conficere gr. 3. min. o. sec. οὐ

Iam si gradus s. requirunt annos qoo. grad. Id . idest, totus Zodiacus,suotannis peragrabitur ξ inueniemus per auream proportionum regulam,requiri annos 28. 8oo.in tanto igitur annorum interuallo inerratia astra suam circa polos periodum absoluent. Hunc porro annorum numerum Philosophi Annum magnum nuncuparunt: existimantque corum complures, aliquando a certo initio deducta periodo,simul cum praedicto anno magno bsolui etiam reliquorum syderum errantium circulationes: quibus absolutis, in eaque tunc coeli constitutione, putant Mundum, Vel Igne, vel Aqua Depius interijsse, atque in posterum interiturum esse. ea propter Mundum saepius renouari, atque omnia iterum renasci simulque cum renouatis syderum cursibus,quς prius existerant redire; sicque iterum ad Troiam magnus mittetur Achilles. hanc praecipue aiunt fuisse flatonis mentem; unde,&annum hunc Platonis annum dixere ipse enim in Timaeo sic inquit: Ρerfectus temporis numerus perfectum annum tunc complet,cum omnium Octo circuituum velocitates inter se completae caput attigerint eiusdem,& similiter progredientes circulo mensulatae. Quoniam vero non aequalem, ut vidimus, praedicti Astronomi motum hunc prodiderunt, ideo plurimi putant hanc inaequali tatem ex ipso firmamento prouenire. verum in motu adeo tardo,ut vix comprehendatur aliqua obseruationibus fallacia accidere potuit, vel accuratissimis, .nde haec anomalia firmamento imputetur. hoc igitur, veluti nobis dubium in medio relinquatur. Vertim cum in rebus Astronomicis recentioribus semper magis inhaerendum fit,quod ipsi maioribus temporum interuallis suas ObseruatiCnes veteribus conferentes certiores, & exqui filiores propterea habeant: idcirco nouissimi Tychonis de hoc motu sententiam amplecti consultius videtur Tandem non omittam illud, quod tradit Ioannes Christ manus in suis obseruationibus Solaribus; Stellam videlicet potarem ad polum mundi ac cedere singulis annis, acit L secundis: anno autem, Ioi8 fuisset polo vicinam grad. a. 44'. 3O'

vendix de calculo huius motus. Cap. VI II.

FAcile erit ex calculo loca stellarum in futurum indagare, cum enim in superiori Catalogo ascriptae sinteaium longitudines,& latitudines ad annum Domini completum Isio. erunt illa: horum motuum Rad

218쪽

ces propterea cum ponamus eas Uno anno promoueri see. et construximus sequentelia Tabellam, in qua usque ad annos 16 singulis suus numerus ascribitur, ex qua postea reliquorum an norum, V.g.2O.io.&c. duplicando, aut triplicando motum annorum Io. facile reperiemus, necnon annorum intermedio. rum: ut ex mplo Datebit, v. g. hoc anno 16I6. currente, libet

scire quantum distet prima Arietis stella ab AEquinoctio, seu quanta sit eius longi tudo. Accipe igitur ex Catalogo eius longitudinem quae est Radix huius motus, estque gr. 27.ῖ7.'. o postea accipe ex hac Tabella motum annorum Io. &postea motum annorum sex quibus simul poatis, ut in formula vides, atque in unam sum,mam redactis, habebis eius longitudinem, seu locum eius in diaco. latitudinem vero iuppono esse semper eandeIT , quam Catalogus Ostendit quin est gr. 7. borealis . ex quibus locum Stellae in caelo definitum habes. Illud etiam notandum longitudinem huius primae Arietis esse tantam, quanta etiam est praecessio Aequino&ij . Neque vero necesse est ad datos dies aut menses hunc motum computare, cuiat ob ipsius tarditatem, ne Vno quidem anno minutum unum conficiant.

FORMULA EXEMPLI.

Libet nunc curiositas per pulchrae gratia inda, gare quibusnam in Stellis fuerit aequinoctiu verenum initio Orbis conditi, quod pro altero huius calculi exemplo erit. Erat igitur prima Arietis anno ab Urbe condita q66. ab Orbe vero condito 3832. secvdnum nostram clarorum Mathematicorum Chronologiam, post aequinoctium gr. a. nam ut refert Ptolem us, tunc eam ibi Timocharis depraehendit: cum igitur, secundum nostram hypothesim , stellae conficiant gr. I. in anni S 7o. mensibus 7. sequitur duos illos gradus superati in annis IAI. quibus detractis ex i83 a. remanent 3 r .anno igitur ab Orbe condito 3691. erat prima Arietis in ipsissima sectione verna. Erat autem is annus ab Vrbe condita 32s. qui remanent detractis annis I i. ab annis q66. ab Ut be condita, quando I imocharis obseruauit) quod tempus fere incidit in tempus obseruatiorium Metonis, & Euctemonis, qui solstitia , aequinoctia obseruarunt; qua tempestate Zodiacus est asterismorum coincidebat cum Zodiaco signorum, seu primi Mobilis: cum prperea ostensum sit inerrantes totum Zodiacum recurrere annis 28 'SCO'. per auream regulam inuenies eas in annis 369 I. progressas fuisse gr. 6. nam si annis a88oo. dant gr. 36o.anni 369I. dabutannos. 9. Quare prima Arietis erat in ipsa inudi exordio ante aequinoctium gr. fere q6.hoc est in gr. 14. signi Aquari . Aequinoctium autem erat prope finem asterismi Tauri: distant enim cornua Tauri a prima Stella Arietis gr.circiter s. in qua distantia erat etiam aequinoctij punctum. Atq; haecdusta sint non tan8uam us quequaque vera, sed ex nostris suppositis, non leui coniectura. Ecce tibi quo pervadat humana subtilitas.

Velocitas diurni motus asorum .

LAudabilis profecto curiositas quaerere quot milliaria singulis horis assixae percurrat, eae praesertim,quae Prop aequatorem litae reuoluuntur . cui sic satisfaciendum puto; circumferentia maximi circuli firma mcntj,Vt infra ostendam,continet semidiametros 88 ooo f. quibus diuisis in partes, seu hor. 24. Vni horc ob ueniunt 3666'. semidiametri terrae; una autem semidiameter continet milliaria Astronomica 3 qios, quar pςr 3 qiol. multiplicentur, producetur Iz. 389.o s. nn merus milliariorum , in una igitur hora tQt illariorum Inutiones conficit stella prope aequatorem motu primi mobilis, seu diurno delata. Vtrum stel'la fixa plures gyros drurnos peragat, quam Sol aut Luna λ

Motus trepidationis firmamenti . cap. IX.

Ρ R. ter motum in longitudinem,& motum diurnum,tertium nonnullis stellis addunt,quem trepidatise nem Vocant: quo firmamentum versus Mundi polos lentissime reciprocari, seu accedere, & recedcrς in eruallum min.z6'. putant. Quam quantitatem colligunt ex maxima & minima Solis declinatione, sWjuupra T-beuλM eZposuimus; unde colligunt maximam,& minimam eclipticae declinationem ,quam p. --

Anni sin

Motus eis r guli. spondentes. Mina

219쪽

iliouenire ex motu cuiusdam orbis superioris, qui primo firmamentum, deinde reliquum in serius eae. uim pellat. maxi ma vero disterentia inter maximam, & minimam eclipticae declinationem est min. et t. qtne ex eo oritur,quod poli eclipticae reciprocentur versus Mundi polos per spatium 24'. min.idque secus Coturum solstitiorum, in quo uni viris, poli,& mundi, & eclipticae. Hanc trepidationem conijeiunt absolui in arieris circiter g Mq. AegyptiJS, verum Cum iste motus ob suam tarditatem nondum satis exploratius sit;cumq; parua a '. differentia oriri Potuerit ex Obseruationum imperfect ione,ut bene Tychosii spicatur,non admodum solliciti esse debemus de hac inerrantium vacillatione . ad hunc porro motum essiciendum superiores Astronomi supponunt nonam sphaeram, cuius motus poli sint in punctis aequinoctiorum, quibus inni Xa moueatur secuinq; pariter moueat firmamentu eo modo quo diximus. Primus eius inuentor fuit Thebit Araba anno Domini I 27 .ut patet ex nostra clarorum Mathematicorum Chronologia. Tandem ex tribus hisce motibus,quibus si xς agitantur, conflatur vlti mus earum motum spiratis,ut in planetis: nam v. g. Stella, quae Olim erat in Tropico Cancri, ab eo sensim motu proprio recedens, quotidie nouam reuolutionem ob diurnam conuersionem versus alterum Tropicum agglomerat, ad qqem perueniet iu

ne Magni anni, idest, in annis solaribus 28,7OCO..

Ortus, , Occasus Inerrantium. cap. X.

ΡRaedictos inerrantium motus sequuntur ortus earum, & Occasus varii. omnis autem ortus, & Occasus stellarum, vel est Horizontalis, vel Solaris, quem Graecis Heliacum vocant. Ortus horizontalis est eleua tio, seu ascensio astri supra horizontem. Occasus horiZontalis est depressio, seu descensio astri infra horigontem: hic autem ortus, & Occasus consequitur ad inortum diurnum, & ideo suo tidianus est;& subdiuiditur in alias species. Ortus Heliacus est appari tio Astri, quod antea ob Solis vicinitatem non conspiciebatur. Occasus Heliacus est occultatio Astri, ita ut amplius ob Solis prupinquitatem cerni nequeat. hic etiam in alias species diuiditur. inde autem oritur, quia Aiuxae motu proprio in longitudinem tardissimἡ progrediuntur, Sol autem respectu earum Ocy ssime ; unde fit ut Sol singulis annis inerrantes omnes assequatur, & proinde fulgore suo con tensat; quod est Heliace Oecidere; easdem postea praetereat, suoque fulgore liberet, ut it tum apparere ponant; quod est Heliace oriri. Ortus horizontalis matutinus est, quando Astrum una cum Sole mane oritur: hunc inepte nonnulli Cosmicum appellant. Quod si Solem ita praecedam primo conspici mane incipiat dicitur Ortus Heliacus. de hoc ortu intelligendus est Hesiodus, cum canit sic Pleiadibus Atlaκte natis exorientibus, incipὰ Messem. Illae enim Mense Iunio, quo Messis initur mane heliace apparere incipiunt. Idem Hesiodus haec rursus ahbet; cum vero Orione, & Syrius in medium venerit caelum, Arcturum autem inspexerit Aurora. indicat Autumni tempus, quo A urorae tempore Arcturus Heliace apparet, & tunc illa duo fistra, Crion, & Syrius Meridianum obsident: quod accidit post aequinoctium Autumnale. Ouid.lib. 2. Fast. hunc etiam ortum .

innuit, sic,

Iam leuis Obliqua subsidit Aquarius urna.' Troximus athereos accipe Piscis equos.

Vbi verbum, subsidit, significat a Sole derelinqui, qui prius ipsum occultabat sua praesentia, unde posteaeonspici possit. Eodem consilio Uirg. Georg. I. Ggnossaque ardentis decedat stella corona. Debita quam sulcis committas semina. Vbi verbum, decedat, significat a Sole decedere, vel recedere, ipso scilicet Sole praetereunte, sicq; maneanee Solem apparere, idest, heliacε oriri . Aristoteles tandem, secundo Meteor. cum ait, quapropter & circae ortum Orionis, maxime fit tranquillitas; hunc ortum Orionis, maxime fit tranquillitas; hunc ortum intelligit; ut ibi in nostris Comment. in loca eius Mathematica explicauimus. de eodem ortu sunt etiam illa eiusdeloei, Etesiae autem stant post versionem,& Canis ortum, idest, heliacum matutinum. Ortus horizontalis vespertinus est cum vesperi occidente Sole, Stella ex oriente emergit. qui ortus Gra,

eh dicitur Acronychus, uti alias dictum est, quem vulgus Latinorum Graece nescientium Cronicum, & hinc temporalem inepte appellauit. Ouid. lib. I.de Ponto Elogia 9. hunc innuit:

Ut careo vobis scythicas detrusus in oras uatuor Autumnos Pleias orta facit.

Autumni enim tempore vesperi demerso iam Sole oriuntur Pleiades in Oriente, tuncque primo apparere incipiunt. Occasus horizontalis matutinus sit quando oriente Sole, Stella in occidente descendit infra horigontem. ad hunc alludit Hesiodus, his; Arationem vero videlicet incipe, Pleiadibus occidentibus; hae quidem noctesque, & dies quadraginta latent; rursum vero circumuertente se anno apparent. Virgilius etiam Hesiodum sequutus Georg. I. sic, Ante tibi Eoae Atlantides abscondantur, Debita quam sulcis committas semina.

Intelligit enim tempus Autumni, quod tempus sationis est,& quo Sole Scorpionem possidente, Pleiades in

Dpposito Tauri signo existentes, matutino tempore Occidunt, nec amplius cernuntur. hunc inepte quidam occasum Cosmicum appellauere.

Oc su boruontacta vespertinus, qui Graxe Acronychus, & barbare cronicus dicitur; sit cu Stella simul

220쪽

i8o De Mundi Fabrica,

cum Sole infra horizontem deprimitur. quod si Stella,quae in occidente vesperi videbatur, appropinqua, in ei Sole apparere desierit. is erit occasus Heliacus,ad quem Ouid. respicitii a. Fast. sit,

Guem modo calatum stellis Delphina ridebas.

Is fetiet visus nocte sequente tuos. Loquitur enim de tertio Februarij die, cuius pridie post Solis occasum apparebat Delphinus in occidente, scd tertio die a superueniente Sole occultatus, una eum eo occidebat inuisus. Et Virg.

. Et aduerso cedens canis occidit Atiro.

Idest, Canis cedens locum aduerso Soli appropinquanti heliace occidit. Porro ex praedictis manifestum est

hunc ortuum,& occasuum cognitionem necessariam esse ad intelligenda plurima loca tam Ρoetarum, quam Philosophorum,tum rei rusticae Scriptorum; sed & maxime Medicorum; hi enim omnes reru tempora pes ortus,& occasus fere semper heliacos describunt. quam neeessitatem sic Virgilius exprimit: Praeterea tam sunt Arcturi, f)dera nobis Haedorumq; diei seruandi, ct lucidus Anguis,

suam quibus in patriam Nento a per aquora vectis, Pontus, ct ostrifera fauces tentantur Abydi.

Idem assirmat Aetius Μedicinae consultissimus sermone 3. cap. . sic; quandoquidem etiam stellae oriente ,

di occidentes aera mutant: unde contingit etiam alios ventos aliter spirare, neccessarium duxi hic tempora indi care, in quibus earum, quae aerem palam alterant, ortus, & Occasus sunt: nam sanorum corpora, ius multo magis aegrorum iuxta aeris statum alterantur ea igitur sunt, Equus cum mane oritur; cum Pleiades oriuntur mane, cum vesperi occidunt, &c. quae apud eum reperies. Galenus ipse Medicorum princeps an Ret aegrotos ne se manibus Medicorum Astrologiam ignorantium committant, quia inquit, med scamina parum iuuant imo saepe nocent, temporibus incommodis exhibita: tempora autem ex ortibus, & occasibus

itellarum pendent. sed primus omnium Hippocrates in lib.de aere,& aquis,inter caetera haec habet GPOrincautem, & Ast rorum ortus considerare, praecipue Canis, deinde Arcturi, & Pleiadum occasum,morbi enim in his maximε diebus iudicantur,ali ue perimunt, ali) vero desinunt,&c. Quamobrem opera pretium est, cognoscere quo anni tempore, quaeuis stella oriatur, & occidit. quod pulchre, ac commode indicabit spha .ra Arathaea,1eu Globus Astronomicus,qucm supra construximus; hoc modo; eum colloea astronomicis, ii inde Stellam illam, cuius ortus,tempus quaeris, statue in horizonte orientali, notaque gradum eclipticae,qui tunc simul horizontem tangit; cum enim Sol ad illum gradum peruenerit, orientur Stella illa horizontaliter, & post aliquot dies etiam heliace. posita item Stella in horizonte occiduo, notetur pariter gradus eclipticae eundem horizontem contingens, cum enim eo Sol occupauerit: Stella ea vesperi norizontaliter loccumbet,cum aliquot diebus prius heliacis Occiderit. quando vero Sol fuerit in gradu huic opposito, Stella eadem mane occidet. Maginus in suis Ephemeridibus exhibet Tabulam ortuum,& occasuum praecipuarura Stellarum. De ortu & Occasum inerrantium cxtat Autolycus antiquus Astronomus, qui Olimpiade circi, ter Izo.floruit: eum losephus Auria,& traduxit, & illustrauit.

ΡRaedici a ortuum,& Occasuum acceptiones,communes sunt Astronomis,&caeteris scriptoribus, quae v ro sequuntur solis Astronomis serviunt: eas Ptolemaeus coortus, & cooccasus appellat: Latini Ascensi nes,& Descensiones; quarum Vsus est, ut per eas tempus snensuretur, quod insumitur in ortu,vel occasu alicuius signi,vel arcus Zodiaci,Vel Stellae, Vel puncti cuiuspiam. quae melura sumitor penes aequatorem, qui inpe qui uniformiter moueatur,& hori Zontem pertranseat,& ideo communis mesura sic caelestium motuum,

ut alias diximus: Zodiacus vero ob sui obliquitatem ingqualiter ascendit,& descendit supra,& infra horizoatem,& ideo mensurationi ineptus cst . ., Alcensio igitur Stellae alicuius est arcus aequatoris a sectione verna inchoatus, & numeratus secundum Ggnorum successionem usq; ad horizontem Ortiuum, dum Stella oriens,ipsum pariter hori Zontem attingit. v.g. in hac Parmen sit eleuatione polari,quia quando Canicula,seu Procyon oritur, siue quando ortivum ho rizontem attingit, tunc arcus aequatoris inchoatus ab aequinoctio verno usq; ad eundem horigontem num ratus, continet gr. Ioa. erit ascensio Ρrocyonis gr. Ioz. Rouatoris. Descensio pariter Stellae est arcus aequa toris eodem modo computatus, qui demersus est sub Occiduo horizonte, dum stella occidens eundem horizontem attingit, v .g. occidente cadem Canicula in nostrc eleuatione tunc praedictus arcus est gr. Ia7. eius videlicet descensio. Astronomi praeterea con siderant ascensionem,& descensonem arcus cuiusuis eclipticae, idest,arcu aequa toris simul cum oblato arcu coorientem, aut coocidentem, unde tempus mensurant, quo totus ille arcus Z-diaci emergi t ab hori Zonte, vel sub eo demergitur; tantum enim est tempus, quantum arcus ille aequatorta importat, I .enim gra. unam horam efficiunt, &c. Has praeterea omnes ascentiones, & descensiones dupliciter considerant; in sphaera videlicet obliqtia, & recta; unde eas in obliquas, & rectas diuidunt. Ascensio , aut discenso obliqua est arcus aequatoris cooriens, aut coocidens alicui arcui eclipticae in sphaera obliqua , . Ascensio, & descensio recta arcus aequatoris, dic. cooriens,&c. in sphaera recta. Ubi illud sciendum media' tionem caeli cui uiuis puncti, vel arcus eclipticae esse pariter arcum aequatoris, qui simul cum assumpto ecllipticae arcu Meridianum circulum pertransit, vel est arcus aequatoris numeratus ab aequinoctio qui pertran

fi) : Meridianum,dum punctum assumptum,vel Stella Μeridianum attingit quapropter mediatio caeli, dc

SEARCH

MENU NAVIGATION