Sphaera mundi, seu, Cosmographia demonstratiua, ac facili methodo tradita : in qua totius mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq[ue] astronomorum adinuentis continetur : accessere, I. Breuis introductio ad geographiam. II

발행: 1635년

분량: 279페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

42쪽

conuerso Gra. minc O sec. Aequatoris in horas , minuta, secunda

tema horarum

odio

l so

l Seo

vsus Tabest e.

CVm volueris gradus AEquinoctialis commutare in horas, acci pe dati gradus numeru sub titulo AEquatoris,& mox dextrorsum in columna proxima habebis numerum horarum, & min. gradibus datis respondentium : sic vides gr. 27. Aequatoris respondere hor. I. 48 l. Quod si datum numerum graduum in tegrum non reperias in Tabella,quaere in ea numerum proxime minorem dato, cum suis horis, & min. de' inde cum reliquo numeri dati, accipe hor. S min. ei debita: eaque cum prioribus coniunge, v. g. dantur gr. s. qui numerus non reperiuntur In Tabella, accipe igitur 7o. proxime minore,cui dedentur hor.q. qOl. oeinde cum reliquo s. acci pio hor.O. min. zo. quae prioribus addida faciunt hor. . quae debentu r gr. J S. piar ro in Tractatu de Luna,docebo qua ratione hi numeri Astronomici addantur, subtrahantur,&c. Si vero minuta, vel secunda graduum in tempus conuertenda sint, accipe datum numerum min.&C. su pra titulos min.& sec. pq sito in pede Tabulae: quia eadem series numeroru quς inter uic gradibus Aequato ris, inserti. t etiam minutis, & secundis: propter easdem proportiones: &1equentes columnae ad deae teram dabunt minuta, sec.&C. horarum, prout tituli ipsarum inferiores indicant: quia hi numeri modo evadunt min. sec. ter. sic minutis 3 O. Aequatoris respondent hor. 2 l. ol l.&Ial. Aequatoris rei pondent hor. 2 l. 8ll. pariter secundis 3 o. Aequatoris respondent hor. 2 l. oll. S c. Si autem velis horas, min. sec. conuertere in gradus, minutis, secundis Aequatoris, utere inuerso Ordi ne Tabellae, v. g. Vnilio , Sql. acceptis sub titulo 1 lor. Min. respondente in sinistro latere graduuia . Aequa-

43쪽

I 'Pars Prima.

Aequatoris grad. 16. & sic de reliquis, 'quae solers, & industrius Lector facile per se reperiet. Aliter idem sine Tabella hac, assequemur per solam multiplicationem, & diuisione multiplicentur gradus, minuta, secunda, &c. Per quatuor nam producti numeri dabunt partes itemporis vel horae, una denominationes minores, quam sint partes Aequatoris multiplicatae, idest productus numerus ex multiplicatione graduum,dabit minuta horarum; & ex min. Aequa tUris, prouenient secunda horarum,&c. v. g. gr. . multiplicati per q. dabunt minuta horae 30 l. minuta qO. AeQuatoris, dabunt secunda 16O.horarum, quae edificiunt min. 2 l. qol l. secunda etoli. quadrueli a taenicient 8olli. tertia horae, id est Ill. et olli. E contra si horae, deminuta, secunda, tertia norae dividantur per q. prUducent parteS Aequatoris una denominatione ,

maiores partibus horarijs, idest, ex terti js hor. prouenient secunda graduum: ex secundis hor. prouenient min. graduum : ex minutis hor. prodibunt gradus: ex horis denique , producentur partes unius sexagenae graduum. sic, si hora I. zol.qoj . dividantur per '. Producentur primus unus quadrans, unius sexagen e graduum, idest, gr. Is . deinde et o l. diuisa per ε. efficient s. gradus: 'Oll. vero dabunt, Iol. hor. licetiam hore q. diuis e per .essicient, i .sexagenam graduum: & pacet,quia vici iii m 6o gr.essiciunt horasq. Bis in anno facit Aequinocti uin: quod accidit cum Sol est in principio Arietis, aut Librae, ubi scilicet Eclyptica Aequatorem secat: in hisce clama duobus punctis Sol oti diurnam conuersionem, Aequatorem terit. quod virecte intelligas, constitue Solem Sphaerae materialis, qui circulo secundi motus, affixus est, sub altero horum punctorum, uti in principio Arietis; eoque ibi manente, motu diurno circuliol ue Sphaeram: atque interim obserua viam Solis, eumque videbis Aequatoris iter obire. Quoniam vero Aequator ab horizonte bifariam secatur, cum uterque sit circulus maximus, erit temper unuS ipsius semicirculus supra horizoutem, alter infra: & quia Sol pariter cum Aequatore uniformiter mouetur,fit ut arcus diurnus, sit semper aequalis arcui nocturno, id est, dies nocti aequalis in Universa terra: excepta Sphaera paralella, in qua aequator non secatur ab hori non teneri ipsi congruit. idem accidit in principio Librae s Ab Aequatore incipiunt declinationes omnium caeli punctorum, & Stellarum est autem declinatio, distantia alicuius Stellae ab Aequatore incipiens, & verius alterutrum polorum tendens: quae distantia sumitur,&mensuratur in circulo maximo transeunte permundi polos, & Stellam propositam, estque tanta, quantus est arcus praedicti circuli, inter Aequatorem, & Stellas conclusus. huiusmodi vero circuli dicuntur circuli declinationum,&coincidunt cum aliquo meridiano, ad vitandam tamen confusionem non ponuntur in Sphaera materiali. o Sicuti Aequator in Caelo terminus est, a quo Astronomi declinationes incipiunt, sic in terra terminus est, a quo Geographi latitudines exordiuntur: quod autem in Gelo cst declinatio, idem omnino in temra est latitudo; est enim latitudo cui uiuis loci in terra, distantia eius ab Aequatore accepta, & mensurata in meridiano illius , idest, est arcus meridiani ab Aequatore usq; ad illum locum numeratus. Meridiani vero eodem modo se habent ad Aequatorem in terra, sicuti circuli declinationum ad eundem Aequinoctialem in Caelo,transeunt enim utrique per polos Aequatoris. Porro sciendum est apud Geographos semper latitudinem regionis esse aequalem altitudine polari eiusdem,quod adhibita superiori figura sic ostenditur. in ea enim arcus A C. aequatur arcui C E. cum sint ambo quadrantes: praeterea arcus B C. aequatur arcui D E. Vti supra ostentum est; Ergo si hi duo demantur a quadrantibus AC. CE. arcus qui remanent AB. C D. erunt aequales, quia sit ab aequalibus aequalia demas,quae remanent aequalia sunt; sed arcus A B. est poli altitudo C D. vero est distantia Verticis ab Aequatore, siue Ioci in terra ab Aequatore terrestri sunt igitur aequales, quod erat demonstrandu . Idem in materiali Sphaera contemplari poteris; videbis enim temper altitudinem poli,cile aequalem latitudini praedictae. 7 Iuxta Aequatorem sumunt Astronomia1censiones,oci censiones,& Caeli mediationesMuς nihil aliud

sunt,quam quidam arcus ei uidem Aequatoris,quibus Astronomi mensurant ortum, occasum, c lique mediationem alicuius arcus Eclipticae, aut alicuius gradus, vel Stellae: Vt enim dictum est, motus Aequatoris ob ipsius uniformitatem ,&aequabilitatem caete. istacionibus mensurandis idoneus est. Aicensio alicuius arcus Eclypticae est arcus Aequis toris,qui simul cum eo cooritur; Descensio vero est arcus Aequatoris,qui una cum eodem occidit; Mediatio caui est arcus pariter Aequatoris qui cum eodem meridianum pertran-st. At vero ascensio alicuius puncti Eclypticae, vel alicuius citellae,similiter est arcus Aequatoris a lectione verna,seu ab Arietis initio versus Orientem, seu secundum fgnorum ordinem, & te' uelam, usque ad horizontem computatus,dum punctum illud,vel illa Stella est in horigonte, vel oritur. idem proportionaliter de caeli mediatione, ac descensione eiusdem puncti,vel stellae intelligendum est. Ρorro ascensio,& descensio duplex est recta, & obliqua. Recta est, quae sit apud hori Zontem rectum, seu in Sphaera recta: obliqua, quae in obliquo horiZonte , seu obliqua Sphaera. Est autem aduertendum alcensiones, &descensiones re-Mas aequales esse caeli mediationibus; Meridianus enim apud quem perficiuntur mediationes,est instar recti horizontis, idest, eodem modo se habet ad Aequatorem,quo horizon rectus; quia uterQ; angulos rectos cum Aequatore essicit: imo meridianus omnis coincidi i cum aliquo horigorate recto. Haec vero fusus explicare est alterius loci,ubi videlicet agitur de ijs rebus,quarum dicensioneri scensiones, mediationes considerantur,ut sunt Eclyptica,necnon ortus,& Occasus stellarum.

De Zodiaco . cap. VI.

Zodiacus vox graeca est: enim grae re dicitur a nomine , quod animalculum significat. Et quonia in Zodiaco eollocata sunt animalia illa Aries,Taurus,&c. ideo appellatus est a graecis .

46쪽

eto Icireulis Sphaerae.

8 latinis autem dicitur signi ser maxime a poetis, quod in eo animalia illa, quae etiI signa dicuntur, existant.

Dominatureis acti circulus obliquus, quia ut videre est in Sphaera materiali, obliquus, leu traiis uersus est ad alios circulos inuicem paralellos, id est, ad AEquatorem,Tropicos, & ΡΟlares. Est autem codici cus circulus maximus, vel potius ZOna,aut Armilla quaedam latitudinem habens Ia. graduum , S secundum nonnullos I . quem linea Eclyptica bifariam in longum secat, sic dicta ab Eclvpsibus, quin aut in ea , aut apiad ea H hunc: dicitur etiam a Ptolemaeo circulus qui per medium signorum est. est autem Ecly. tica ct rcum S maximus cuius centrum congrui t centro mundi, eiusque poli distant a polis mundi fr 23. a. unde,&ipia declinat ab aequatore, ieu tacit angulum cum aequatore hac tempestate gr.paritanc autem Eclypti ae, aca diaci obliquitatem primus obseruauit Anaximander 1 haletis successor,anno fere 7oo. aliae tua mani generis lalutem, ut costas ex nostra clarorum Mathematicorum Chronologia,quam cum iocis Mathematicis apud Aristotelem edidimus. Eclyptica autem proprie est via, & orbita ciolis, qua ipse proprio motu centroque suo perpetuo terit: Quapropter cum Astronomi inquirere volunt maximam Eclypticae declinationem, quae mensuratur in Coluro1olstitiorum obseruant meridianam, seu maximam Solis altitudinem supra horizontein, circa solstitium aestiuum per quadrantem nostrum Astronomice collocatum, ex qua maxima altitudine detrahunt aequatoris altitudinem, quam supra inue mus, S remanet

maxima Eclypticae declinatio,quam hoc tempore ponimus esse gr. a3. I. quamuis Tychoni sit Refert autem Zodiacus viam Omnium Planetarum , quam motu proprio obambulant, quo ab Occasti in ortum sub ipso progrediuntur. sicuti enim ςquator est propter Primum motu, seu diurnu; ita Zodiacus est propter motum secundum,qui est proprius Planetarum. V bseruatum est enim ab Astronomis Ρlanetas omnes, Solem,Lunam,& reliquos, non solum motu diurno ab ortu in occasum a q. horis circumuerti; verum etiam suis proprijs motibuS lub radiaco ferri ab occasu in ortum, non tamen directe, seu oblique, id est,per viam quandam,quae aequatorem oblique secat: unde,& ab eo deflectit, tam in Septentrionem, quam in meridiem , quam viam Zodiacum appellarunt. Hunc autem motum secundum manifestius videbis in Luna, quam in alijs, si enim eam obseruaueris ad stellas fxas, videbis eam quotidie Vesperi respectu earum ad quas retita est, esse magis Orientalem, id est, eas praeterire versus Orientem, ipsa vera ad occasum remanere. Idem apparet comparata ad Solem Luna, cum praesertim noua est, manifeste enim omnes videmus eam magis quotidie ab eo versus Orientem recedere. Neque vero putandum est eundem Planetam duobus hisce motibus eodem tempore ferri in contrarias partes, hoc enim impossibile est, sed semper magis Occidentem versus appropinquat, quia motus diurnus velocior est motu elus proprio, 6 ideo praeualet,& superat;& proinde Planetam ad Occidentem,vel inuitum quasi rapit: interim tamen minime Planeta praepeditur, quo minus per LOdiacum paululum versus Orientem , progrediatur . exemplo sit formica posita in princi-xio Arietis, adeo tarde versus Orientem incedens, Vt uno die gradum unum tantum absoluat: quo eodem die , motu diurno conuertatur circa totum mundum simul cum Zodiaco, S pruno illo gradu, quem interim inambulabat: certum est eam semper velocius ad partes ccidentis deferri, quamuis eodem tempore agradum primum Arietis tardescandat. sed haec alibi lusius explicanda sunt. uuantum autem declinenti lagula Eclyuticae puncta ab aequatore facile est in Sphaera materi uti, aut globo aliquo Astronomico fabre iacto reperire, in qua Sphaera, vel in quo globo constituta liq prius Eclyptica secundum maximam

cius deci in ..tionem,per obseruationem inuentam, quam nostra aetatc ponimus esse graduum 23. g. quae d

ci natio est angulus,quem facit cum aequatore,&quem menturat c Olurus 1olstitiorum; si enim per singula eius puncta, ducantur circuli declinationum, de quibus lupra dictum est,erunt eorum arcus inter dicta pumcla, S AEquinoctialem interpositi eorum declinariones ab aequatore. Quam declinationem sic reperies ex Gater ii Sphaera; applica quod oes Eclypticae punctum circulo meridiano,& numera gradus meridiani inter puxactum illud Eclypticae,& aequatorem interceptos, ij enim erunt quς sita illius puncti declinatio; quia hac ratione i .eridianus fungi tur Oificio omnium circulorum declinationum. eandem declinationem sic circino accipieb; pone pedem alterum in puncto Eclypticae quo uis, alterum ita dilata ut lineam aequatoris circinando attingat apertura circini applicetur Eclypticae,aut AEquatori, & appiarebit quot graduu ea, decli Dadio sit: d audem Astronomi ut expedite has declinationes reperiant,condidere sibi Tabell/m sequentem.

Usus , ω declaratio Tabula sequentis.

TAbula continet columnas quinque, in prima sunt gr.Io. inseruientes sex signis superioribus. In secunda

fiunt gr-dus,& min. dcclinationum, quae debentur gradibus primae columnaer hae autem declinationes supra se babent duo signa V. & quia eodem modo haec duo signa declinant ab AEquatore, ut in Sphaera materiali Patet . habent etiam infra alia duo sgna X. & ny. quia haec duo habent easdem cum luperioribu se ecimationes, quamuis inuerso Ordine. Tertia,& quarta columna, ex modo dictis latis intelligi possunt. Quinta columna continet gr. 3 o. inferiorum lex signorum , qui gradus inuerso ordine , scribuntur, quia vodixi, sex signa inferiora habent easdem declinationes cum luperioribus, sed ordine inuerio, ut in Splaara

videi e est.

Cum igitur scire libuerit declinationem alicuius gradus Eclypticae,si eius signum fuerit superius, accipe

gradum oblatum in prima columna,&e regione eius dextrorsum procedendo sub signo eius,accipe num e tum graduum,&minutorum,quae declinationem quaesitain conficiunt, v. g.declinatio gr. Iq. ου. erit gr. I 6.niiii.ο. si Vero gradus,cuius declinationem quaeris, pertineat ad unum ex signis interioribus, eum accipe in

colum

47쪽

oolumna quinta, regione eius sinistrorsum procedendo usque ad columnam signi illius, accipe numerum ibi scriptum, V. g. declinatio gr. 4. O. eritgr. ai. 28 l. qua: communis cst etiam . gradui A. Hinc co-gia i to gradu, in quo Sol versatur, racile promisso modo, Solis declinationem cognoscemus. 11 autem pradibus oblatis adhaeserint aliquot minuta, debes pro minutis illius accipere declinationem tanto maiorem, MMONI ..Suantum proportio e egerix Ham si declinationes crescant, ut fit in s. signis stiperioribus Tabellae, acccipitur maior, si vero decreicant, Vtan 6. signas interioribus Tab. accipitur mimor.

Tabulis declinationem omnium Ecl tisa graduum , in consequenter Solis.

t Mesu a in rao

23 . .

a . i. 31

48쪽

La. De circulis Dbaerae.

Diuiditur primo Zodiacus ab aequatore in duos semicirculos, unum Borealem in quo sunt sex signa B

realia:& alterum Australcm m quo sunt lex signa Australia. Diuid itur etiam a Coluris in quatuor quadrantes, quorum primus incipit a principio Arietis, estq; quadrans Ueris : becundus incipit cum C ncro , estque rustiuus. Iertio ab initio Librae, qui Autumnalis est: Q rtus a Capricorno, hyemique deputatur, diuunturque inicia hocum quadrantum quatuor puncta Ca

Diuiditura. in 6. signa physica: signum autem physicum est sexta pars Zod aci; & dicitur physicum, seu

naturale, quod naturaliter dest, sine sis arci icita circulus Omnes diu datur in pat tes, 6.eadem nimirum . circini apertu a,quale se circulus descriptus fuerit. Diuiditur .an 12. sagna communia, q Dum singula continent gr. 3 o. quare signum unum ex his, erit in primo mobili luperficies quadrangulR l gagr.3O sata velo IZ. hanc porro diuisionem in I a. signa, primus cxcogitauit Cleostratus . anno ante Christi nati litatem Die JOO. ut pabet ex noltra clarorum Mathematicorum Chronologia. Ordo autem hornm signorum est,Vr initium fumant a communi jectione vivatoris, Coturi AEquinoctiorum,&.i ius Eclyp.icae procedendo Orientem Verius, ita ut primum lit Aries, secundum Taurus, tertium Gemini,&isic dem cep,.qui procelluS dicitur successio,&consequetitia signorum; cui contrarius processus dicitur praecedentia signorum . meta autem Astronomi inde luna plarunt initium, quia Sole illuc appetente, Vcr inc is, quae Prima anni veluti uuentus est, quaeque plantas omnes, atque animalia omnia quasi rediuiua iterum rei taurata ab hoc etiam tempor mlaeS lere nationes anni exordium sumpserunt; atque ab eodem mundi ypsius ortam, atque creationem. titi1le, complures S S. Patrum exi

Diuidit i s. a Coturo folstitiorum in duos semicirculos rivorum alter, qui a Capricorno, usque ad Cancrum pertinet dicitu, alcssidens, quiana n*iira5Plidera Obliqua dum Planetae eum motu proprio obambulant,quotidie magis atavis cum v lucem coechaint, magisq; impra horiZontem Hati incinunt pseu diurnas reuolution f, ljeu 1pixas 'Motidie ver ei nustr prOXlmliares dei ibunt. alter vero qui a Cancro, usque ad enim certa habet simationem, illi inq iles circunun eoliem aemper loco gyratur ed Ob diurnam conuersionem perpetuo locum pausiit, atque vrfnsuersim tritipes dii os polos Visi licet inquatorib, torquetur. quem imo tuniis bes diligenter illi ut cita Lerialι. - avi tri hane tam n ipsius succernuam,& variam si mationem , sic

tuum

Eclyptic diui lit t8stum mundum in duo hemisphaera Boreale,& Australe, quemadmodum etiam aequator. viid tu VIsta em muta. Mater Emptinam; ciemquatorem existunt, lint tes pectu lyptic.e Australia klpectu veho innuatoris Borealia: vel contra. ct . is in Eclystica δ' tignania uuantum stellarum loca, etia insi v lde distent ab ea; nam quaeuis stella dicitur dine i neb Eclypti u gradu,per quem circulia latitudinis sileai stellae incedit: v.g. stellae omnes, quari uni tu Coiuro ruis inum cistatu incas seu grauia, an A,dummodo luat in eo Colurr semicirculo,

49쪽

Liber Primus. 23

uui per initium Cancri transi, & terminatur a polis, seu desinit ad Eclypticae polos. aliae verb, quae sunt in

altera medietate, erunt in prima Capricorni parte. Similiter sydera omnia dicuntur esse in eo Lodiaci signo,quamuis non sint intra ipsum, nec sub ipsis,per quod circulus quispiain latitudinis transiens, etiam per sydus, illud transeat. o Sub Eclyptica,vel saltem prope eam fiunt Eclypses luminarium Lunae, ac Solis, unde Eclyptica denominata est.

7 Exhibet nobis Eclyptica puncta quatuor Cardinalia,duo videlicet Aequinoctia,unum verum in principio Arietis,alterum Autumnale in principio Librae: & duo solstitia, unum aestiuum in principio Cancri, alterum hyemale, vel brumale in principio Capricorni,de quibus suo loco agetur.

8 Quoniam vero Zodiacus irregulariter oritur, occidit, & caelum mediat, id est , non uniformiter, nec aequabiliter uti aequator; ideo Astronomi mensurant ortus, &Occasus partium,vel arcuum Zodiaci, vel potius Eclypticae per partes,aut arcus aequatoris,quae illis cooriuntur,occidunt,ac caelum mediant, vel quae illis coascendunt,aut condes cendunt,quos aequatoris arcus propterea appellant ascensiones, descensiones,ac de quibus suo loco fusius agemus.

9 Zodiacus noster ostendi i in quo gradu Sol quotidie versetur, si dies oblata quota sit non ignoretur. Nam cum in nostro Zodiaco posuerimus dies mensium correspondentes gradibus signorum,si propositum diem in Zodiaco reperias,e regione illius erit gradus ille,quem Sol tunc occupat. Anno tamen Bissextili, quo Februarius habet dies 29. pro die a9. accipe primu diem Marti j, sicque deinceps usq; ad finem anni semper pro oblato die accipiendus est sequens: quia dies 29. non est in Zodiaco descriptus,idcirca tunc dies proposita 29. transit in locum primae Marti j, & sic etiam reliqui dies protrudiit ursupra sequentes. Aliter ex materiali Sphaera: statue Sphaeram Astronomice,deinde meridianam Solis alii tudinem obserua, uti supra docui: postea reuolue primum mobile, notando quinam gradus Eclypticae transeant sub gradu illo meridiani,qui terminus est solaris altitudinis depriliens aeris enim erit ille gradus, quem tunc Sol occupat. quia vero bini gradus illac transibunt, illum accipies,qui prεienti tempestati congruet. Exactius tamen idem assequeris ex calculo Solis. de quo suo loco dicetur. io Utuntur Astronomi breuitatis causa Characteribus signorum Zodiaci loco nominum, quod etiam nos deinceps factitabimus. V, sunt cornua Arietis. , caput 1 auri cornutum. M. significat coniunctos Geminos: deberent scribi sic, II. csp, sunt duo oculi cum cornibus Cancri: R, cauda Leonis. Πν, pro arista Virtaginis,sed deberet esse productior. Δ, imago alterius lancis. ri, refert ipsum Scorpionem. sagittae Sagi Naarij imago. A, Capricornum ipsum aliquo modo repraesentat. m, flumini alii milatur. X, Piices simul alligatos figurae memoriae autem causa hoc disticho signa Ia. compraehenduntur.

Sunt Aries, Taurus, Gemini, cancer, Leo, Virgo, Libraque , Scorpius, Arcitenens, caper, Amphora, Pisces.

te duobus coluris. Cap. VII.

QVod ad eorum etymon attinet,audiendus est Macrobius lib. I .de somnio Scipionis,praeter hos inquit,

alii duo sunt Coluri, quibus nomen dedit imperfecta conuerso. quae sic e Xplico, Κολουρος graeca vox est, - imperfectuin significans: quia igitur in nostra obliqua mundi Sphaera, in qua primi Astronomiae cultores, qui nomina rebus Astronomicis indiderunt, imperfecte hoice duos circulos apparere videbant, eos ideo Coturos quasi i inperfectos denominarunt. quod autem imperfecte appareant in obliqua Sphaera, facile in meteriali Sphaera videre est; eleuato enim nostro Arctico polo utcumque, v. g. gradibus a I. ita scilicet ut uterque polarium circulorum hori Zontem contingat, unus super us, alter inferius si postea in tu diurno Sphaera moueatur, illico apparebit illam Colurorum partem, quae intra potarem circulum Almtarchicum continetur, nunquam supra nostrum horizontem eleuari; idem in quavis Sphaerae obliqui tale videbis accidere, praeterquam in Sphaera recta, ubi toti, successive tamen, supra horizontem ascendunt. Sunt autem coluri dno circuli maximi mobiles,ac singulares, transeuntes ambo permundi polos, ibique se mutuo ortogonaliter, seu ad angulos rectos secantes, tianseuntes etiam per quatuor puncta Yodiaci Cardinalia : unde ille qui transit per puncta solstitialia dicitur colutus solstitiorum, in quo etiam sunt duo poli Eclypticae; alter dicitur colurus AEquinoctiorum, quod per puncta duo aequinoctialia incedat . quid vero solstitium, quid AEquinoctium, dicetur suo loco.

Inuentio autem struationis eorum in mundo, eodem modo, & eadem opera qua,& Zodiaci ineunda est: motu.enim primi mobilis perpetuo locum, una cum Zodiaco variant; quapropter Sphaera Astronomice collocata in eadem constitutione, qua Zodiacum demostrat, etiam coluros per quatuor eius puncta Cardinalia incedentes, recte in caelo nobis repraesentare poterit; ac proinde eos recte concipere poderimus. Colurorum ossicia sunt. Primum; Uius eorum materialis mihi magis Videtur quam,ut aiunt formalis: videntur enim in materiali Iphaera potius poni, ut caeteros circulos mobiles sustineant, quam ut in caelo circulos ullos reprςsentent. po1sumus tamen apes dicere eos fungi ossicio primi mobilis, in eo enim, ut alias diximus omnes circulos concipiendos esse Astronomi praecipiunt. Cimi igitur videamus caeteros circulos

Coluris incumbere, ijsque inniti, non secus, ac in primo mobili, idcirco eos illud referre non est in conueniens asserere.

et Ostendiant illa quatuor puncta radiaci Cardinalia.

50쪽

a,4 De circulis Diarae

3 Incoluro solstitiorum delatratur mensura, & quantitas maximae declinationis Eclypticae, necnon

distantiae polorum eiusdem apolis aequatoris: tanta autem est maxima Eclypticae declinatio ab aequatore quantus est arcus huius coluri inter aequatorem, & Eclypticam interiectus, alteraque tanta est distantia polorum Eelypti ae apolis mundi. Hanc porro maximam Eclypticae declinat Onem variam Varijs temporibus Astronomico pererunt; de qua varietate in Tropicio dicendum erit.

De duobus Tropicis. cap. VIII.

Bsoluta iam maximorum sex circulorum tractatione de quatuor minoribus agendum est, ae primum de I ropiciS. Τί- ως graecis idem est, ac latinis reuersiuus ; sic igitur dicti sunt hi duo circuli, quod in caelo indicent

Solis reuersiones aut reditus,ut mox dicam.

Sunt enim Tropici duo circuli minores, & aequatori paralelli , qui in caelo nihil aliud sunt, quam veluti

extremae duae Solis diurnae circulationes, ad quas Sol motu proprio hinc inde ab aequatore excurrit , & 1 de postea iterum ad aequatorem paulatim redire incipit, quamuis Sol non circulos, ted 1pirales lineas deis scribat, ut suo loco explicabitur. sunt autem veluti binae solaris euaSationis metae, ac carceres, intra quos perpetuo f ol discurrit. hos in materiali Sphςra,referunt bini Tropici. Vterque autem ab aequatore tantum distat, quanta est maxima Eclypticae declinatio, quae hodie in communi usu censetur esse grua; . Iol. Eclypticam enim in eo puncto,quod maxime ab AEquatore recedit contingunt. horum ille,qui ad Boream ver git Tropicus Cancri dicitur,quod initium Cancri attingat. dicitur etiam aestiuus,Septentrionalis,&c.alter qui in Austrum recedit, Capricorni tropicus, hyemalis, Australis, simili ratione nuncupatur. Inuentio Tropicorum in caelo, eadem opera,sua etiam maxima Eclypticae, aut Solis decimatio haberi potest; nimirum perquadrantem Astronomicum astronomice collocatum; oportet obseruare maximam Solis altitudinem meridianam lupra horiaontem per illos dies, quibus Sol prope initium versatur: ea enim dabit aiaximam Eclypticae declinationem,& consequenter locuta, per quem Tropicus . dicendus est aequatori paralellus. in quadrante autem apparebit arcus maximς declinationis, is scilicet,qui inter gradum aequatoris iam inuentum,& gradum Tropici modo Obseruatum, interi jcitur. tantundem ab aequat re versus Austrum recedit alter 1 ropicus; cuius altitudo supra horizontem habetur, si tempore hyemalis solstitij obseruetur per quadrantem minima Solis supra horigontem altitudo meridiana; sed cauendum est ab hallucinatione, quam refractiones vaporum hori ZOntem obsidentium inducere pollunt; ex quibus Sol iusto altior spectatur. quapropter satius est habito O. Tropico; alterum di. ad eandem distantiam, sed A stralem collocare. Solis autem,& Eclypticae maxima declinatio viatia,v iis seculis reperta est. Eratosthenes, Hipparcus, Ptolemaeus eam faciunt. gr.23. 3IRlbategnius post Ptolemaeus annis 7so. a Curii O 8So. gr. 23. 3I

Vernerius &Copernicus an . Christi 1 sq. gr. 23. 28 Tycho Brage, an.Christi 1s8o. gr.23.3ΙQua ex varietate sequitur, etiam necessario Tropicos eodem modo variari.cuius variationis latitudo sit quassi λε l. vi paret ex praemisiis obseruationibus. Tropicorum munera sunt. Ρrimum ostendunt extremas Solis metas, seu extremos duos paralellos circulos, quos Sol motu diurno deicribit, tunc quando est in ijs Eclypticae punctis, quae maxime ab aequatore recedunt; & in quibus in obliqua Sphaera longi issimos,ac bi euistimos facit dies,ac noctes artificiales: So Oenim princip um O. Obtinente, longissima dies nobis,ac breuissima nox, contingunt; percurrit enim tunc Tropicum s.cuius arcus diurnus,in nostra Sphqra obliqui tale,longissimus est; nocturnus vero breuissimus Cinnium qui in tota anni periodo contingunt,contraria accidunt Sole M initium inuadente. a So stitia contingunt Sole iuxta puncta Tropica versante. dicitur tautem solstitium, quasi solis statio, quod Sol tunc videatur stare, idest,non videtur accedere ad nostru in Verticem, aut ab eo recedere, vel non, id etur supra horizontem uno die magis quam altero in meridiano eleuari,aut deprimi. pariter videtur in eodem loco horizontis oriri, & occidere, sed apparet quotidie per eumdem caeli gyrum recurrere; re vera tamen quotidie paru quid, quod sensu vix percipitur,a Tropicis recedit,dut ad eos accedit; circa vero puncta Aequinoctialia admodum sensibiliter Sol accedit,& recedit a nostro Ucrtice,seu supra noriZOntem eleuatur, aut deprimitur . ex hac Solis statione sequitur etiam dies ac nocte quodammodo ita re, idest nec au geri, nec minui: non igitur solstitium contingit reipectu motus diurni, quia vid mus seau er Solem hoc motu circumferri: neq; respectu motus Solis proprij, quia certum eli eum quocidie ynum quasi gradum in Zodiaco progredi. Caula vero iCistitioru est Eclypticae ad Tropicos simatio; nam uti materialis Sphaera ostendit, ipsa Eclyptica ante,& post puncta solititialia, extenditur secus i plos Tropicos, minimumque ab eis recedit, sed illis longo spatio adhaeret, V.g. gr. 1 3. Eclypticae praecedentes, & 13. sequentcssul .ctumio, stit ij s. ipsi 1 ropico, valce adhaeret,quare quando Sol per eos graditur, parum temper a Tropico recedit, ieci lingulis diebus motu diurno gyrum circumducit ipsi Tropico proximu, ὰuς qui iniensibiliari ab co ducrcpat . atq; haec est solsti iij racio,&caula. I sten-

SEARCH

MENU NAVIGATION