장음표시 사용
171쪽
9. Quartana Nepbratica Lemeri Journ. des Sav. Apparebat sub specie vomitus urinosi et nephralgiae, quamia quavis die recurrentium. IO. Quartana bserica Morion. Pyretolog. cap. 9. histor. IO. p. 82. P. Est ea species quartanae, quae male curata abit in continuisam cum syncope, aegritudine, sudore colliquatiuo, sputatione, iactatione, inquietudine, inappetentia , suffocatione hysterica, cet. Frustra tentatis anthysteri eis, narcoticis, cordialibus, necesse suit, repetitis leuibus purgantibus quartanam reuocare, quos acto ope hinkinae tota aegritudo sublata est, quod non sine r
cidiua accessuum euenit. II. Quartana arrbritica Musgraue de arthritide regul. cap.
9. histor. 4',' et 5'. C. P. Est species, quae in arthritidem mutata est, ut probant duae historiae, a Morrons enarratae. Vide Eberbard Disert. Halae. 3761: haec periculi plena est. 12. Quartana amens S denbam. de labrib. intermittent. p. 6o. Est poeuliaris mania, ait S denbam, intermittentes diu tu
niores, potissimum quartanam, eXcipiens, quae communem medicationem aspernatur, ot post euacuationes sortiores adhibitas in miseram stultitiam degenerans, non, nisi cum aegrorum vita terminatur, miratusque saepe sum nullam huius rei mentionem ab Auctoribus factum suisse, cum non raro aceidisse viderim ;cum reliquae species amentiae copiosis evacuationibus et venae sectione et catharsi viplurimum persanentur, haec neutram potest ferre, imo ab ipsis vires adquirit. De huius curatione, vide Ainentiam febrilem.
13. Quartana infantum Sudenhami pag. 5o. de febribus
intermittent. P. L. Saepe non sine stupore sum intuitus, ait Θdenham, insantes tenellos cum quartana per totos menses sex commissos, nec oppretas tamen, sed de eo, Herculis instar pueri, in cunis triumphantes, cum annosi et adulti aliquando ex ea moriantur, aut in morbos letales, ut ascitem, deducantuν.
172쪽
1 . Quartana scorbutica C. Balth. Timaei Bartholini de medio. Danorum. P, Commendatur potio ex seminibus heliotropii et hyperici in aqua cardui benedim, vel sambuci. Ι5. Quartana comas a Carol. Pi u obs. 163, 16ψ,165,
de morbis a colluvie serosa, pag. qq7, in. quibus tamen obser-xiationibus non ita liquet, an agatur de tetartophya, an de quar- .rana 8 ot in Ohserv. 16 , quartana erat typhona Malaca, seu eo-mate vigili stipata in quovis aecep u; chronicus est morbus Et saepe letalis.16, Quartana triplicata. P. Est species, quae prima die tres Meetas, totidem quari totidem septima, decima, ceti, nullum intermediis diebus addueit, acce ibus inuicem dissimilibus, ita, ut accessus primus primae disti accessui primo dierum sequentium, secundas secundo cet.
D. Epoti D. M. M. hanc speciem per sex menses passus sanatus est sumpta optata sequenti in sex holos divisa. Recipe: nu inae piaueratae, dramas odecim, salis absinthii, ammouiaci, et tamarisci, ana dragmas duas, cum L. q. L 3 vi de capillis veneris: fumat bolum mane, alterum vespere. Curatio quartanae ex Hecqueto. Adulto quartanario initio
sanguis mittatur semel vel bis; sequenti die sumat vini emeticiet syrupi de althaea ana unciam unam in aquae cyatho,
Reiecto emetico, sequenti hora sumat salis Ephniensis dragnans scae vel octo, et syrupi de pomisi compositi unci unam; quolibet vespere, diebus a febre vacuis, et isto, sumat aeger theriacae serupulum; post a V vel 3'Naccessum sumat quater in die kinae pulueratae draginam semissem eX pauxillo de rosis siccis, deuorata prius ossa, vel hausto aquae saccharatae cyatho; repetantur ea per septem vel octo dies, quibus elapsis lenis cathariis instituatur, sumat v. g. salis Epsodiensis dragma, sex, mannae unciam in infuso dragmae unius kinae, et unius sentiae mundatae. Si opus sit ob ealorem, iterabitur phlebotomia sub usu kinae; si noctes insomnes sint, pitularum de cynoglossa grana 3 v cum k inave' re exhibeantur. Pergat aeger in usu icinae 12 vel 15 dies, ct sopita sobre iterum suilant Linam per dios quindocim. Si re-
173쪽
theliacae semidragina bolo matutino et vespertino. Pro pueris infunde Linae semiunciam per diem in vini albi libra T, adde strupi de tunica une. I , aquae cinnamoni hordeati dragmast tres, sumat cochlear unum, aut duo, omni biliorio 17. 'artana merastati a. P. Adolescens a duobus annis in insula Minorca, dein Mon spelli, erat quartanae obnoXius, quae accedente ophthalmia ova nescebat, hac evanescente redibat, quod toties iteratum est, ut de metastasi nil superes et dubii. Ι 8. Qiartana putrida. Ree. period. T. 6. p. 8o. 19. Luariaua plerborica . Forest. l. 3. obs. 32. schol. P. Alpin. l. r. c. 2. l. 6. c. 13. g. 3. Niverti c. q. de Haeti M. g. 6. Madai f. et os. Morgagni de sed . XXI. 3. Trufia de int. vol. I. p. 529. 329. Epista is, catamCnia, abortuS, haemorrhoides, critica; methodus antiphlogistica salubris. , Quartanus, inquit Moll. rat. med. T. q. p. 63. non oportet urgere nimium, ne in remittentes, mortem, convortantur.
et O. Quartana scabiosa. Neuter de quart. coitu f. 91. I b. Lartholiv. e. q. h. 3β-JXIL ERRATICA; Eiecire Erratique. Genus ost febris, quae accessus similos, ab ineleona magis
distantes, obtinet, quam quartana, nec proinde ad Priora genera reuocari potest. δSi eriaticas vocarem, quae typum obscurum habent, aut nullum ordinem sequuntur, nullum genus esset, quod ad erraticam saepius non pertineret, cepta quartana; sed ut quintanas , sextanas, aliaSque Uno genere comprehendam, eas tamquam erraticae species habeo. Genus autem ita rarum est, ut nullas eius species Galenus obseruauerit. I. Erratica quiviana Tulpit; Avicenuae canon. l. q. sei'. I. L. P.
Tu ius simplicem , Christophor. Gelius duplicem quint
nam memorat. Hippocrates peiorem eam censet, quam septanam, octanam cet. ac cum tabe coniunctarn vidit Foresus observ. 43sib. 3. Scholio. 2. Erratica lepraua Etimulieri; H .domadaria Seben fili p. 826. L. P.
174쪽
iss CLASSIS II. FEBRES INTERMITT.
Eam longam, sed non letalem dicit Hippocrates. SeXtanam memorant Auctores; neminem tamen, qui eam obseruauerit, inuenio.
3. Erratica octava Amati Lusitani pag. 765. Octomana F. Fallesii Controu. lib. 5. P.
Hane in Judaeo per totam hiemem durantem obseruauit Amatus et sanauit; horror horam unam, calor quindecim perseuerat; quouis mane sabbati adoriebatur ante lucem. Sponte sanatam vidit Zacutus. q. Erratica nonana Zacuti Lu staui ob s. 34. lib. 3. P. Nouit quinquagenarium, qui biennio nonana febri laborans usu stibii et apertis, hirudinum ope, mariscis conualuit. 5. Erratica decimana Zacuti, praX. Obs 3 . lib. 3. P. Decimanam notauit in sexagenaris qui' duobus annis hoc typo vexatus, vacuata saepius pituita et vasis aperientium opereseratis, conualuit. i6. Erratica vaga Etimulieri, Riuer. observ. 32. centur.3- . Febris intermittens sine typo cum hypochondriasi ; illa nune post decem, alias post duodecim, aut quindecim, dies recurrebar. Incipiebat a leui horrore, calor ingens sequebatur, cum atrocibus crurum doloribus; accessus T 5 Ρ, 2 O , et ' horas perdurabat, et copioso urinae vel sudoris emuxu sedabatur; per triennium morbus Perseuerabat. Huius curam vide apud Riureiuni
7. Erratica verminosa. Betreis d. de labri verm. f. Iq. Therapeia Febrium Guttoniana. y. Guttonus Medicus Anglus anno 175I nouam, tutamque, ut ait, methodum ad curandas sebres tum continuas, tum remittentes edidit, quae in usu
sequentis ivlapii consistit, quem febri iugum vocat. Recipe olei, seu Diritur, concentrari fulphuris, vitrioli et falis, an a partes aequales; spiritus vini rectificati triplum horum omnium, digere per meis in ad siccitatem, destilla: huius spiritur
libris duabus adde radicum angelicae, ferstentariae virginianae, I minum cardomomi, aua humas sex; fiat rinctura. Huius tincturae tantum aquae purae instilletur, quantum
ad gratam aciditatem c. nciliandam requiritur, tu lepusque resuti
175쪽
tans saccharo ad Oustum aegri eduleoretur, illique sitienti quantum desiderat circiter sex librae intra 2 horas) ad bibendum
exhibeatur ' his adsumptis aeger viplurimum in sudorem incidit, urinae excretionis indicia dat, et febris plane cessat vel remittit. Si vero intra diem non penitus sublata sit, per alteram diem eodem remedio, sed minori dosi, utendum est, qua methodo millenos se sanasse profitetur Auctor. Si quinquo morbi dies emuxerint, beroarticum minerale sexta quavis hora huic tulepo ad grana viginti addendum est, quo secretiones omnes promouentur: si vero pulsus plenus sit, huius loco tartari vitriolati scrupulus quater in die est substituendus, ut aestus magis temperetur. Si Medicus nono tantum die morbi sit arcessitus, aut si initio nausea adfuerit, ab emetico antimoniali ordiendum est; cum vero tu lepus labrifugus inflammationi cenerali tantum medeatur, huic varia remedia addenda
sunt pro 'diuersis symptomatibus. Si diarrhoea, sudor, haemorrhagia veXent aegrum, flores rosarum, radix tormentillae, decoctum cornu ceruiusti, tu leposunt addenda; si haec non lassiciant, ex balsami Locatelli dragma semisse, corallorum gr. Xis . opii gr. 1. diaco dii quantum satis fiat bolus. Si pulmo inflammatus sit, cum tu lepo nitrum et pectoralia coniungenda; si febris ad intermissionem inclinet, quod urina lateritia, frequens nausea indicat, dragma dimidia salis absinthii, in uncia una succi citri detur. Si lingua nigra, sicca, tremores, subsultus tendinum, stupor, animi deiectio, suspiria, pulsus celer, debilis, tremulus, inaequalis, urina pallida, cruda, nulla, aut parua, sitis, tune sebxisast putrida, aut maligna. Cluttonus omnia emollientia et fibras
laxantia, nec non salia neutra, cane peius et angue fugit et cardiacis insistit. Ad saburram in his sebribus quater. aut quinquies, purgat tia adhibet; ast in ipsis acutis inflammatoriis phlebotomiam inutilem censet.
Therapeia Tebrium Lobbiana. Theophil. Lobb. Med. Anglusan. 1732 in libro, cui titulus, tractarus pracinus de cura Ee-hrium, se sanaste febres cuius uisesenoriς, sine phlebotomi I, cath uticis, emetieis, et sine Lin kina. Sine phlebotomia i P .
176쪽
ifo CLASSIS IL FEBRES INTERMITT.
morbos inflammatorios, ut pleuritidem ; sine catharticis ipsas λ- tiochos putridas; sine.kinkina ipsas tum remittentes, tum in
Omnes sobres ab aerimonia singulari in quoque genere diuersa seueri putat, hane vero acrimoniam a quibusdam salibus specifice corrigi. Calefacientia, refrigerantibus maricata, debitam temperaturam sanguinis in sobribus seruant; in ardentibus maior dosis res rigerantium est addenda calefacientibus: Isi vires pulsus langueant, calefacientia puriora, vel maiori doli
conueniunt; acida et nitrosa refrigerant, diluunt, calorem temperant, sanguini fluxilitatem copelliant, corrigunt acrimoniam aikalinam dissoluentem, quae synoelios et typhos eXcitat. Al-kalina, ut sal tartari', absinthii, sal cornu cerui, corrigunt aerimoniam acidam, cui infantes sunt obnoxii. Neutra, ex acidis et aikalinis miXtis, ut antic meticum Ri- uerit, corrigunt acrimoniam specialem quae vomitum oti febres
Febres a spissitudine productae sunt intermittentes, remittentes, morbi inflammatorii, eXanthematici. Febres a dissolutione ortae sunt typhi, synochi, illectica. Febres vero mi tae, quartana, quotidiana, pleuritis putrida. Is vero Auctor ab anno ad annum 173 a se eum magno successu praxin Londini eXercui se testatur. Therapeia Eebrivia Sylviana. yac. S uius cum schola Bou- rehoei omnium febrium essentiam in sanguinis coagulatione reperiit, unde phlebotomiam et refrigerantia omnia proscripsit; et eum existimaret pulsum celerem esse signum tarditatis circulationis, is stabilivit attenuantia, dissoluentiaque esse sola, quae in omnibus febribus quouis tempore indicantur remedia. Calidum itaque regimen in ipsis ardentibus et inflammatoriis, remediaque sudorifica cardiaca ad venenum quoddam coagulans eXpellendum praeseribenda censuit. Talem theoriam et therapeiam seeuti sunt Helmnutius,
Screta, Cartesianique Medici, quam S deubam, Harris, Hostisaunus maXitiae damnarunt.
Tl rapeia Febrium Ddeuhamia et vulgaris. H;ppocrates Anglus, Thom. Sodenham existimat, labros esse conatus naturae ad expurgandas materies no das, quibus sanguis inficitur; ipsu in
177쪽
ealorem, si moderatus sit, ad materiae morbificae comonem, et cor lectionem prodesse; pulsus veloces, frequentes, ad illius maturationem et deinde coctae excretionem, sacere; adeoque Medici munus esse, ut febris vehementiam, si excedat, Per phlebotomias, diaetam diluentem, refrigerantem, aurae liberioris usum
temperet; ut materiae morbificae partem e primis vii S per emctica et cathartica eliminet; deinde vero euacuationem criticam exspectet, conatus naturae, si moderati sint, non temere turbet;
si vero debiliores sint et languidi, quod iuuenibus rarum est, per calidius regimen, et cardiaca refocillet; atque his scopis attingendis remedia diaetetica, vegetabilia et simplicissima chemicis,mineralibusque anteponat. iIn intermittentibus chronicis, praemissis generalibus, ip- , sum corticem Peruvianum adhibemus, acida cum S luto non horrcscimus, nec cum Lobbio salia Pro omnibus morbis curandis adhibemuS. Pro intermittentibus et remittentibus praemissis praemittendis, Recipe hin inae partes octo, forum Mamaemeli partes tres, extracti centaurii minoris et iuuiperi, aua, partem unam, nitri,
partem uuam et femusem, Drupi de timonibus, q. f. mx optata,
sis dragma una vel duae. Si maligna sit labris, adde contrayeruae partem unam et semissem, camphorae grana aliquot; crescente calore, delirio, auge dosin nitri; crescente peruigilio, adde diascordium. Therapeia Hecquetiana. Ex innocua quartana quandoque periculosus nascitur hemitritaeus, quia ipsa solida excandescunt, tunc inutile est Lina, confugiendum ad phlebotomias iteratas. diluentia aquea assatim propinanda, ut decoctum ex radicibus nymphaeae, stagariae, hordei, glycyrrhietae pro potu: idemtidem sumat aeger paruas doses pulueris facti ex duabus oculorum cancrorum et una nitri partibus, supcrassula succo citrorum. Vespere quouis ex seminibus frigidis et aqua hordei fiant emulsio-ries, quibus addatur syrupus de nymphaea et papauere ad sinmiunciam pro duabus dosibus. Deseruescente labri, dentur apogomata oκ soliis cichinxit sylvestris, et Linae pauxillo; hauriat cyathum sexies in die, additis syrupi de diacodio duabus vel tribui draumis, si dote xver, et nocter anxias ducat.
178쪽
16: CLASSIS II. FEBRES INTERMITT.
Quo accessus frequentiores sunt, ut iii duplici terti ian, tripliciue quartana, eo feruor mai0r est, eo magis est temperandus ante kinae usum. Hoc praestant phlebotomiae, apoZemataeX cichorio, nitro, absorbentia terrea, quae kinae actionem mo
Cutia ad hi nam deuentum est, si cathars opus sit, utendum est uncia una vel uncia et semisse salis Epsoniensis, et uncia syrupi de pomis compositi in pinta decocti tanae pro quinque vel sex dosibus. Vespere huius catharsis, aeger sum et vel
diacodii unciain unam, Vel opii granum unum: alias vero EXPedit pintae decocti hinae addere serupi do karabe semiun
Optata febrisuga fit ex uncia pulueris hinae, uncia syrupi papaueris rhooados et sum cienti quantitate conseruae rosarum flosis draginae unius vel duarum tertia, vel quarta, quavis hora. Cascarilla etiam optime praestat a gr. VI ad x pro quavis dosi Quamciu obscurae sunt remissiones, aut dubiae interlini sones in febre, singulis diebus reuertente, vel typi ambigui, aegritudo illa mali moris censetur et hemitritaeus est, in qua initio phlebotonita, deinde diluentia, cardiaca, diaptio retica leuiter sedantia, potus calidus copiosus conueniunt, cauendo ab irritantihus, catharticis, emeticisue, aut sudorificis nimis volatilibus. Vtatur potu eX decocto scorZOnerae, cardui benedicti, stabiosae, papaueris rhoetaos cornu cerui stitiae igite parati, antimonii di-aphoretici , nitro, syrupo de tunica, de limonibus, diacodio, usquequo labris typum suum induerit. Hecquet. Medic. pau
Cura febrium ope laudant liqv;di in insuso centaurii minoris a D. Servat laudata, conuenit tantum, ubi adest dolor hγ- stericus, vel hypochondriacum quoddam syniploma, secus stuporem inducit, monente D. Siorc . Cura Chris. Iacobi mediante arsenico , mesta aqua et spiritu vini edulcorato, ardorem in sterno, tussini siccam, ariore-Niam, alop iam, Polydipsiam, et hectieain inducit, quae sebri multo peiora sunt. Febricosos morbos appello cum IVernosio, illos, qui a vi-
179쪽
tis, Duentur, ut carus sebi icosus, pleuritis febricosa, typhoinania febricosa; morbi illi dirissimi intermittunt, vel remittunt, more febris latentis et symptomata subito aegrum inuadunt; cedente febri recedunt cum urinis lateritiis; hos primus cognouit Ludovicus Mercatus, fuse explicauit Torti, nec non III. Seuae daabfoudita febrium natura , illos vero tollit kinhina, magna dosi ante tertium accessum ingesta; hoc autem ineommodi enatum a tanta dosi, quod scilicet urinae crassae, hinkina colore tinctae, dissiculter oticiantur, quodque aurigo etiam superueniat; verum haec symptomata Deilo debellantur cum vita aegri in tuto est
Cetera febrisuga, a Neotericis laudata, sunt primo puluis eX nitri gr. VIII. camphorae gr. LII, qui alite accessum quarta quavis hora sumendus, imminuenda dosis cum labris sopita est. Huxham veronicam teucrii folio in tertianis etiam hinkinae loco adhibet; 'rupi diacodii semi-vncia, aquae florum papaueris rhoeados unciae duae, spiritus sulphuris semi dragma: Misce, su. at hora ante accesium, Storchiui.
180쪽
SYNDROΜκs pyrexiae cum inflammatione interna , vel typhi, aut remittentis labris, cum exanthematibu
ORDO I. T OHYMATA solitarii tumores inflammatorii, quae L L auctor, adiunctis nonnullis aliis in cLL ord. III. recensuit, ego autem in T. I. omisi, ob ratio es, ibidem d. Iara praepono phlegmasis, reliquis, quoniam bubones, parotides ce/.psi cet. iure praxcedunt. cf. T. I p. 136. sq. I. PHLEGMONE. vide T. I. p. 136.
s, palyctaenosa, vel papulosa cum pyrmia saepius ma
ligna. VIII. PESTIS, Peste, eruptio bubonum, anthracum, pyreXia typhodes. IX. VARIOLA, Petite. verose, eruptio pustularum phlegmo
X. PRΜPHIGUS, Hevre vesculaire, emptio phlyicaenarum avellanis similium, aut maiorum in artubuS. XI. RUBEOLA, Rougeole, eruptio papularum, Praeludiam catarrhosum. XII. MILIARIS, Mitiaire, eruptio phlyctaenarum, milii s mine non maiorum. XIII. PURPURA, Pou re, cruptio maculosa, atra, indolens cum typho, vel remittente labri.