장음표시 사용
231쪽
cum aliis rediguntur solenni in hac specie verboru conceptione. Reiicititur
enim in diem incertum vel verius in serias curiae nuquam venturas. quod tamen sine captione fit litigantium. Ita enim causae ampliantur cum aliis, ut interim ius reddatur ambigentibus citra praeiudicium. Iura causae & commoda a Cicerone vocatur quae Graeci et reo, i, Mynμ s. dicunt. vulgo Media causae dicuntur. Causa in summas angustias adducta, & litigator in articulo temporis oppressus & astrictus ab urgente aduersario, ac nihil remittente. Homo enim deprehensus rimam reperire non potuit in angustiis. Haec mihi causae labes fuit Hanc unicam ob culpam causa cadere mihi co-tigit, tametsi suo Marte undique superiore. Hac noxa accepta nerui causae incisa sunt vel execti. Id est, Hac negligentia vel culpa vel ignorantia, causa magnopere debilitata est. Homo causarum inspiciendarum cupidus, Litium in consiliis exponendarum appetens & flagitator Qui libens causas enarrandas commentatur. Qua de re iure certari oportet, armis non contendere. Cicero.
Astipula tot causae , Institor litis, Custos cognitoris.& Exactor operis. Pragmaticus, cui causae procuratio commendata & instructio . Sollicitator vulgo dicitur. Eiusdem causae iudicem & astipulatorem virum bonum esse non decet. Post manus regiae iniectionem in praedium clientelare, manu patroni corroborantem, sacrosanctus est clienti fructus eius. Litigatores quida male sibi coscii, nihilominus de calunia iurare no veretur. Causa offensatrix & identidem restitans & intersistens , ad extremum actu
perduci vix potest. Id est. Quae progredi in cursu serensi no nisa aegre potest.
Haec dicis, causae tuae, non etiam veritati seruiens.
Causa quae per se stare non potest, indiget adminiculi id est, Subscriptoris.
Homo morosus nec cedere vult, nec contendere potest, nec pedem inferre in causam,nec referre. Vulgo dicunt, Nec litigare vult nec soluere.
Quaeda sunt de quibus pronuntiari in uniuersum non potest. Id est, Quorum regula generuis constitui non potest. Cautio non in personam mod8 cauetis,sed in rem etiam ipsam scripta simpliciter& concepta. Id est, Non de facto suo tantum promisit, sed de omniti. Vlpia. in tract. de usust. Reo criminis manifesto quorudam iudicum misericordia calculos atros aquauit. Quod saluti fuit homini. Homo consiliarium hactenus & iudicem egit: hinc iam amicum magis, quam iudicem exhibuit,aut inimicum. Literarum exempla descripta,& coram aduersario apud officium scribatus
recognita,integram fidem obtinent. Funeris curatores. qui & Funeratores vocantur, annum totum lugubrem
moribus nostris mancipio possident bona mobilia destincti. Duobus spatiis in basilica horis basilicanis consectis, plenus reru nouarum saepe vanissimarum,ad prandium abibis, aut ad coenam.
232쪽
Ipsum haeredemve eius,eumve ad quem res tum pertinebit. Id est causam ub ipso habentem. Longae litis exitus superstes litigatori suit, vel Superfuit litigatori. Fabii istae forensis catastrophe, superstes ei suit qui in scenam eam induxerat. Hic litis exordium, progressum . & instrumentum machinatus est. Id est, Litis ordinator fuit & machinator. Causa non modo praeclare instructa, sed splendide armata, atque etiam ornata. Id est, omnibus numeris instruendae litis cumulata. Controuersa argumentosa, id est, Crassus processus. Et Lis argumento copioseque enarrata & exposita ab inspectore. Litigator omni iure lege agendi defectus, iudiciu dictare sustinuit.&, Reus omni defensione cassus, tamen defendere pergit. Sinuosi processus controuersia exitum non habens. Iudex vel executor paulum pleniore officio iunctus, qua m aequu fuit aut iustum. Id est Qui ulterius progressus est, ut vulgo dicunt. Contra, Executor meticulosus,vel paulo religiosior, ieiune officio executoris functus. Certa manus petitoris, St Intentio dici potest, cum actor non aberrati scopo litis institutae.& id vicit iudicio, quod intentione sua prosecutus est. Interdictorum retinendae possessionis cognitio, inter iudices regios in sua praefectura, & iudices priuatos in suo foro, ambigua de communis,propria fit
Constituere pignorum captorum curatorem, & pignorum distrahendo
rum. Stabilire commissarium vocant.' Proserendi instrumenti facultate exclusus, Instruendae causae facultate exclusus, copiarumque proseredarum. Forclusus vulgo dicitur, qui cecidit instruendae litis facultate.
Defensor vel reus omni causae tuendae copia & facultate mulctatus . vel Omnibus defensitandi sui facultatibus lapsus. Trassatiua causae praescriptione exclusus ob eremodicium. Id est, Repulsus a sine declinatoria. Iudicatus pecuniae & addictus vel Iudicatus mulctae & addictus. Ere modicium coram pronuntiatum. Id est In praesentia. Ad haec deliberaturum se cum consilio respondit quid sui esset officii,quae suae essent partes. Nunc dictit, Sibi curae fore ne secus quidpiam admitteret. Qui facere sui controuersiam iudici institit, interim eius iurisdictionis noest,quoad pronuntiatum sit. Iuridici regii prouinciarum suo iure iudicat & Iibero iudicatur eoru enim sententiarum vindex est & patrona Advocatio regia.Caeteri iudices obnoxio iure iudicat:& si perperam iudicauerint, in fraudem constitutam incidunt.
Intercessionem remittere.&Prouocationem renuntiare.
Prouocationem intercessione mutare,& Prouocatione in intercessionem transcribere diplomatis venia. Litem intermissam Iongo interuallo repetere.
Criminosissima in reum allata elogia,eumque iugulantia
233쪽
Causa ta erat dilucida, ut uniuersi magis quam singuli sententia dixerint. Causa argumentosa & praegnans,& lites e litibus parturiens. Non recti hominem rei capitalis postulare sed nome eius citra accusatio, nis solennia deferre ad regium actorem. Per viam denuntiationis, dicunt. Bona publice possessa sunt quae sub manu regia administrantur. In bona possessu publice mittere. Liu. lib. 38. Stabilire comissarios dicunt. Sposionem facere in summam causae non recuso; ni aduersarius sine titulo possideat. Nunc dicunt. In poenam causae perditae. Antiqua est formula. Litigator in causa adumbratus, Est qui nomen suum abutendu ad litigium
commodat. Amittere rem de manibus, Manus vacuare appellant.
Testimonium iterum pro imperio denuntiare, cum mulctae indictione, ni denuntianti pareatUr. Molestia est auido petitori aut egeti,omnia litis praeludia exhaurire. Id est, Formulares dilationes expectare. Dilationum additamenta. Id est, Dilationes extraordinariae. Ere modicium pronuntiatum sed ad dies veniales suspensum. Id est, Saluis diebus x v, vel x x x, vel pluribus. Eremodicioris & comeatuu dies statim cedit,ut pronuntiati sunt: sed tum demum venit, cum legitimi dies certique praeterierunt,qui iudiciali formula atque exceptione costituti sunt.Sunt enim Exceptiones sermulares aut sesequimestres,au i quinumdenum aut vicenum dieru . quibus spatiis elapsis auferre licet ex officio scribatus eremodiciorum comeatuumque auctoritates Litem instructam inducere in mediti est Causam in consilium iudicii mittere , quasi aleam in alueum iacere. &, Inducta causam e medio reducere vel subducere, est E burelio retrahere. Iuridici dies curiae dici possunt Dies altercatorii. 'Euocari vadimonio criminali, est Diem dicere iudicio per se sistendi, non
Obsignari conclauia domus defuncti ante aditam haereditatem, saepen
Arcessere hominem iniuriarum,& Postulare de vi armata, aut caede parentis aut filii germanive, aut propinqui. priuatis autem eatenus licet crimina in iudicium deducere, quatenus iniuriae aut vis animaduersio, ciuilis est: vi tanti lis aestimetur ei cuius nomen delatum est, quantum est quod priuatae rei deferentis interest. Nisi si iniuria illata, aut aliud admissum maleficium, eiusmodi sit, ut honoris ergo sarciendi poenam honorariam poscere videatur au tparentalem manibusque debitam eius qui necatus est, ut sunt anniuersalia parentalia.& iusta sun ebria. Damnatorii calculi &absolutorii ut Sententiae absolutoriae. Causa praedamnata praeiudicio litis coniunctae aut assinis. Inquisitione postulare in aliquem delatu . Plin. in Epist. Betici socios cla sici & ministros detulerti t. inquisitionemque in eos nominatim postularui. Absentem inauditumque damnare trinundinali vadimonio proscriptio-
234쪽
Reus obtinuit,ut sibi desesonis causa euocare testes liceret. Plinius iunior idem, An placeret in suturii ad eam legem adiici, ut sicuti accusatoribus inquirendi testibusque denutiandi potestas ex ea lege esset, ita reis quoq; fieret.
Impetrare auctoritatem a curia testibus repetendis nominatim denuntiadi, cum reo que componendis.
Carpere ac labefactare fidem testium literarumque auctoritatem. Scriptas disceptationes costituere. Ex Cicerone in Parti. Accordare appellat. Constituere causae statum aut iuridicialem in modum, aut in coiecturale, ut constet inter partes, iuris an secti praecipue si concertatio. Tumultuaria causae cognitio,Summaria vulgo dicitur. Proscripti rei,& praeconio euocati, trinundinique compendio
Retractare causam quasi pro derelicto habitam, litisque situm & cariem
excutere codicillari venia. Carimm cotrouersia & longo stu obducta in manus abontegro sumere. Lis instaurativa dicitur,quado acta iudicialia eremodicias iure exacta, pro insectis habentur,& nulla pronuntiantur. Aut cum minore restituto aduersus iudicium, omnia retexuntur quae transacta fuerant. Dies etiam nonnunquam instaurativa datur ad inquirendum, inquirendique auctoritas instauratur. Avocamenta causarum a principe vel a curia fiunt, quando ab uno foro ad aliud transseruntur : quas Euocationes appellant. Nulla enim tam fixa est causarum cognitio, quin principis diplomate reuellatur. Curia inter disceptandum prouocatione frustratoriam, causae summae cognitionem sibi asciuit,& eodem aresto cum prouocatoria lite diremit. Post prouocationem iudici aduersaridque denuntiatam, rei disceptatio ad curiam transiit. Vulgo dicunt,Curiam esse saesitam. Rei disceptatio funditus a curia mimrauit, cu nullae iam reliquiae litis incuria sunt. Vel. E curia transcripta esse censetur.
Inspectori litis successorem subscribere, ipsamque inspectionem in alium
Luculenta coditio tibi sertur:quam, si sapis, arripies magis quam accipies ne latorem p eniteat, si spatium dederis. rm Informi capitum editione rationem inire impediorum. Vel. Informi breviculo sumptuum litis editionem sacere. Id est, Breui declaratiuncula. Negotium mihi cum minore fuit, qui personam iudicialem no habet. ni- . si curatore spraeeunte. Quare mihi deontegro ratio c6trouersae redordienda post decursum litis spatium, pistri numque forense denuo versandum est. Digna omnino causa quae in disquisitione curiae veniat, Idonea haec causa quamobrem alea mulctae sexagenariae iaciatur, Tanti mihi sit empta curiae senten tia de causa memorabili, ne pigeat in posterum aleam non tentasse. Ius a capite ducere scdici potest, ut Aqui a capite ducere. Significat horninem e stirpe generis natum, ut dicitur,&suo iure petere, non iure cesso.
Causa in stadium forense ingressa, & aliquandiu prono cursu progressa, in
235쪽
ssexu haesit. Quod sanari non potest,exulcerare imprudentis est. Id est, praestat paucis
verbis attingere,&diu non immorari in ea parte causae defendenda, quae re,cte & plene defendi non potest. Diu enim attrectasso, ulcus exulceratur cum maiore dolore. Non est ergo haerendum in eo, quasi neglectim praetereundum sit, ut ad rem parum pertinen S. Non tam armis uti quim palaestra ad causam expugnandam, aduocati est gloriae sttidiosi magis,quam victoriae. Causa ab una classe ad aliam interdii immigrat, ut adseu domiciliii. Id est, uado eius cognitio propria esse videtur eius classis,ut inde origine ducens. In iudicio causae meae costiarius quidam vir doctus ac probus & perspicax non modo mihi absuit,sed etiam defuit. mea enim magnopere referebat euadesse . Plures etiam interdum in iudiciis causarum grandium desiderantur, quam quot sunt qui expetantur & flagitentur. Adiumenta causae, praesidia ac subsidia,diligenter percesenda, curRad procinctum ventum est.
Iudicii vel aresti atrocioris procellam hodie euasisti horae celerioris beneficio . Quare paucorum dierum laxamento causae ruenti censeo ut consulas quam diligentissime.E sinu suo aut amicorum praeuaricatorem sibi apponere ad sententiam absolutoriam utcunque auferendam.
Non tam impressis in causa vestigiis, quam odore quodam sallaciae latentis, suspicari primum,deinde aperte deprehendere imminentem captionem mihi contigit. In iudicium discrimetnque rem vocare ad hominem territandum. Res ad existimationem hominum pertines, indigna esse praesidi visa est disceptatione in medium proferenda altercationum die. Quare intus res acta est occlusis curiae foribus. Litigator imprudens aut negligens, in articulo, causae suae defuit. Cedere legibus. Cedere iustitiae fascibus, Esse in auctoritate pro imperio ius dicentis, significat Obedientem se praebere iurisdictionis auctoritati. Hic possessor iure incerto nititur & obscuro,& quod sine capite manat. Noapparet quo titulo possideat. Absentis rei in iudicio criminali defensionis cognitoriae ratio no habetur,
siquide vadimonio obstrictus est,aut euocatus ut iudicio sistat. Datur tamen interim veniason licum morbum excusanti per nuntium cu mandato destinatum, aut causam absentiae idoneam adumbranti, cum eo ut ius sit cognitori regio vel aduersario in casus excusatos interim inquirendi. Causae vulnus obductum refricare non licet, ei quidem qui in tempore nointercessit, aut cotradicere neglexit. Id est,Id erratum quod siletio coopertu est, postea oppugnare. Simile est, Inductam litis cicatricem exulcerare. Causa no ante curiae ditionis fines ingressa videtur, quam si, uocatione de-nutiata.& die dicta iudici &Tuocato. Id est, No ante curia saesita esse cesetur Pignorum non proscriptorum auctio fieri no debet, duntaxat praediorum.
236쪽
in nominibus recitandis in curia prosopopoeiarum controuersiae saepenu mero existunt. Id est Qualitates controuersae sunt. Orba causa a patrono fuit. Id est, Nullum aduocatum inuenit. Multae causae iudicatae in iudiciu referuntur eo nomine , quod orbae suisse dicuntur aut tutore aut defensore iusto,cum in iudicium deductae sunt.
Funestae causae sunt, quarum altera pars fato suo iuncta est. Et cum eremodicia contra absentes pronuntiantur, cognitores causaria excusare solent litem funestam esse aut funestatam, ne cognitorium munus agnoscere cogatur,aut ere modicii plagam accipere. In causis funestis ententia lata no valet, arestum valet: si tam eiusta omnia
litis instruendae peracta sunt. Dispunctis & subductis rationibus, dea disceptatore subscriptis, interim is
qui reliquari compertus est ad solutionem cogendus est etiam si curiam appellauerit: si tamen expromissores dare petitor paratus sit. Expuncta expensorum capita vel nomina, Articuli sunt improbati &eras.
Dare commentarium in litem expensorum, Declarationem vulgo vocat.
Pleno iure fundum tradere, significat quod aiunt, Ad puru & plenum deliberare. hoc est, Cum usu fructu.Fundus tanti sit tibi emptus, quod pretiti pleno iure dari volo . Id est. Quos nummos liberos esse volo, ut vulgo loquimur. Vel ex Cicerone, Quod pretium eo iure dabis,quo qui optimo. Actor intra triduum constituere poterit, an latam conditionem accipere sua intersit. Clienti interdum dies datur in iudicio iniectae manus, intra quem diem costituat, utrum iniectorem manus agnoscat,an abnuat. Alterum enim facere cogitur, si vindex clientela: vrgeat . quae conditio interdum standi possessorem inter sacrum saxumque constituit commissi legem timentem. Advocatione numerosa ac primaria ad hac litem instituendam aut susci
piendam usus sum. nec ideo tamen in utranque( quod aiunt) dormire sustineo, usque adeor formidolosa sunt commercia sori iudicialis . Sunt iudices,sunt litium inspectores quos appellari ambitiose atque efflagitari iuuat, nequid amplius dicam. Sunt qui grauantur has ineptias, obseruantiasque temporarias & histrionicas flocci faciunt. Per absentiam in eremodicium incidere.& ere modiciis danari, Per dese -ctus vulgo dicitur. Per detrectatione litis exercedae eremodicio mulctari, &deinde per omnes litis actus excludi:&ad extremis causa cadere, est Per contumacias & forclusiones condemnari. Aliud est igitur Absentem ad die non
occurretem causa cadere, aliud praesentem , & certamen detrectantem damnari. Absens damnatus si eremodici oria poenas pedere paratus sit, a late gro audiri solet impetrato diplomate. Detrectator autem si prouocauerit, no nisi ad tribunal appellatum audiendus est, si recte atque ordine iurisdictio constituta sit. Quod tamen iure magis & moribus, quam aequo comparatu est. Inde enim euenit,ut ludificatorii melior sit conditio, imperiique contemptorii, quam inopia fortasse aut morbo laborantium. Versuram enim in iudicio
237쪽
longe leuiorem faciunt interim non soluentes. quis statim dependere cogerentur in iudicio damnati, iis auctionem forsitan sacere eueniret au t praeadia oppignerare annua pensitatura. longe grauiore conditione. Qui in iudicium vocantur, inde citandi sunt, ubi larem habent similiare,
Supplicator sua postulatione exclusus.&,Supplicis postulatoris exclusa petitio. Ex Cicerone.
Qui secus quippiam in magistratu admisit, si compertus maleficii commissorii fuerit: aut ad aliquod tempus vetatur quippiam agere pro potestate &magistratu suo:aut ordine plane mouetur, cum eo quoque , ut postea aliud quippiam gerere pro publico munere regioque prohibeatur:vel ,Cum eo, ut fungendi muneris publici facultate ei interdictum sit: vi gerendi honoris
impotentia mulctatus sit. Curia graui poena sanxit, & magistratus abrogatione annua , siquis iuridicus contra eius interdictum in posterum secisset. Qui contra fecisset, magistratu in biennium abdicandum. Qui iterum in eandem fraudem incidisset, abrogandum ei magistratum in perpetuum. Causa nostra laborat a praescriptione longissimi temporis. Id acri & vehementi concertatione expugnatum est. Non ius non aequum sed iniuriam iniquitatemque deprecamur. Id est. Nopetimus ut quicquam nobis summi iuris codonetur, sed ut seuere res, aut ex bono & aequo Judicetur, id petimus. Quae cotra prouocationem interpositam designata sunt,a curia antiquata
sunt. Attentata vulgo dicuntur. Sic ius prouocationu costitutu est, ut no minus prouocator qua in prouocatus de lignare videatur liquid a Buocatione dentitiata tetandii esse duxerit.
Curia huius liticulae disceptatores hunc & illum designauit. Id est, Ad audiendum partes commisit. Sic Designatus inquisitor, Designatus aresti executor, quod etiam Constituere dicitur. Cum auctio hypothecarum fit, id est Praediorum pignori datoru: vel Cum possessionum obnoxiarum addictio curiae decreto facienda est, ipsarum hypothecarum proscriptio atque inclamatio ad mores& instituta earum praefecturarum exigenda est & approbanda, atque etiam eorum locorti formulam in quibus locis ipsae hypothecae sitae sunt .sdque rite ac moribus factum esse, renuntiatu ad curiam oportet antequam addictio licitantibus fiat. Cic. 11. Epist. Philothetes Alabaudensis hypothecas Cluuio dedit. hae commissae sunt. Cures velim, ut de hypothecis decedat,& procuratoribus Cluuii reddat, aut pecuniam solvat. Commissae sunt tinquit) hypothecae id est, Lege commissoria Cluuii sectae sunt possessiones pignori oppositae. Hoc iure sunt auctiones quae publice fiunt, id est. Imperio iudicia cuiusvis praefecturae. Quae hypothecae ob pecunia no solii tam addicendae sunt, earum hypothecarti praeconia & pro grammata,ad formulam & consuetudine eoru iudicioru exacta esse oportet, in quibus aut praedes possessiones, aut qualibet de causa obnoxiae, sitae sunt. Alioquin nec recte nec ordine addictae esse cen-
238쪽
FORENSI A. asIsentur. Nec vero certa in posterii auctoritas licentibus sutura est earu in acipio possidedi quanquam ipsa auctionale ut dicitur) iustitia hae vaenisse videatur et nisi si usu longi teporis captae sint, aut logissimi. Catalogii etiam hypothecarti complecti primo praeconio oportet, eaque quae cedunt hypothecis. Auctionis institor dici potest qui vulgo Prosecutor dicitur. Ad hastam autem certatim occurrere creditorii exame fere solet, qui intercessores vocantur. Id est, Auctioni mora intercessione facietes. Intercessione aute summoti ii, quorum intercessio non admissa est. Deinceps autem suo loco numerdq; unusquisque intercessorum admittitur. ut ex manubiis dimittatur ab eo qui diuidendis manubiis designatus est, creditoribusque absoluendis. Cum ad hasta in licitatores inuitandi sunt pro gramma te,dies necessario dicendus est ei, cuius in mancipio praedia sunt, nominatimque & corim ipse e uocandus est, ut diem auctionis obeat. De scripto conditiones editae. Id est, Articuli scripto dati . Denutianti viatori respondit visurum se.& curaturum, nequid perperam admisissse videatur. vel ,Quid sui sit muneris & officii, ex Liuio. In disceptatiunculas alias aliasque rei controuersae summam carpere, nec in uniuersae rei certamen pede velle conferre. Incidentia multa facere dicut. Instruendae litis cursum ultima syngrapha iudiciali claudere, Litis exercedae clausula iudices in consilium mittere. Negare se quicquam ultra proferre velle, Iudices iam non morari quominus in consilium eant. Sententia consensu partium conflata. iE' soro tuo manu cosertu in soria meu inuitu te attraha iure diplomatico .
In scena est causidicorum Roscius. vet. Causidicorum Roscii cras in scena suturi sunt. quare tribunal curiae erit stipatissimum. Digressiunculae a summa quaestione annosas Iites faciunt. Id est, Incidentia parua . . bo p.r i mitti Controuersia longo interuallo repetita. Lis annos post x xirepetita, atque interpolata.
Implorare ius asyli rei solent qui in sanctis locis comprehensi sunt,&asyliae restitui saepe solent sententia curiae. Implorare iura verticis initiati, vel insigniti, & Tesseram verticis initiati
proserre rei rerum capitalium solent.
In laqueos improuisos sese suamque causam litigator induit. Id est, Male da
incommode sua de lite consuluit. .i Hic sententiam ad extremum i abstulit, omni accessione iudiciali exagge, ratam. Sunt aulcm accessiones, Fructus, Impendia, & Quod interest eius secundum quem iudicatum est. Ille causa cecidit,casu graui,ari: omni genere cumulato seresis ossesionis. Omnia propugnacula deturbare aduersarii defensionum. - Agmine quadrato in possessionem inuadere. Id est, Armorum vi. Homo lucris serensibus paucis annis luculenter auctus, qui praeclare rem in foro litigiorum gessit. t l In lite inter parentem & liberos dirimeda, curia auctoritatem suam inter- q. i.
239쪽
ponere libentius, quam iudicium solet.Sensum comunem fori prudentiamque discere, quibusda magno coligit.
Protei quida sereses in omnes se facies vertere solet, intercedetiti, prouocatili ceden tiu vicissim At pede inserentium, coditiones feretium & rursus respuenti u. Quoru parti longer maximae aduerso Vertumno id facere contingit. Homines Suocationu amatissimi, versura se fori facere enerato no intelligui, labantibus causis Si iure cassis subsidia mu ritates a calumnia . dura tande sutura exactrice usurae dilation si quas gratuito largiri ab ipsis existimatur. Mihi spero breui curia datu iri. Id est, Curia causae meae vacaturam Dareenim curia sic dicitur, ut Dare senatu, de dare cocilium apud priscos legimus. In sortitione causarum Secundanorum classis mihi obtigit. Secudani autesunt Secudae classis coscripti, & Tertiani tertiae, et Quartani ultimae,quae Noua camera nuncupatur. Sortitio autem causarum dici potest,quam vocant
Distributionem processuum, etiam si sortitor ndfata classium ductoribus. Luere poenam litis temere institutae, Dare poenas pignoria temerer captorum id est Executionis realis, ut vocant: Poenas pedere appellationis inconsulte interpositae. Plerique iudicum, i sordibus puri, non item ab ambitione,& gratiae aucupandae studio insontes sunt. Instrumentu causae exotericii, utrinque est inspectabile, ut aperte refutabile. Acroamaticum utrique arcanum , in curia quide de quibus in iudiciis ea quae
inquisita sunt testibus, ante iudicium mutuo edere non moris est. Iudicandis causis in curia,unus est actor causae, de tanquam acroama, qui litis est enucleator de enarrator:caeteri spectatores sunt & auscultatores,quoad
ille causa satis disceptata sententiam suam rogatus sit. Causae nihil dico quin tibi hoc liceat agere. Causa haud dico, quin secundute hacten pronutietur. Id est, Nihil moror. quod No impedio, vulgo dicut. Cognitor causae etsi a lite statim cotestata dominus ipsius esse existimatur, ipsiusque suo arbitrio agitandae potens de exercendae, no eousque tamen pollet eius arbitratus, ut in omnia abs se acta eum cuia res est obliget. Neque enim is agnoscere cogitur ut ad se factu, quod cognitor transegerit, assenserit, deciderit summae quaestionis decretorium aut eo magnopere pertinens. Homines adiuuandi cupidi forenses artifices , resipiscere vix possunt ante
Dedititius litigator qui dat ultro manus ante iudicis ossicium.& Causa dedititia .quod saepe in prouocatoriis litibus usu venit. Liberum fundum omnique noxa solutu qui vendidi i , stellionatus arcessi
potest, si hypothecam vendidisse reperiatur pensitationis annuae. Errones foreses di emasores dici potat, quos ob cotumacia exclusos dicut. Ad nomen autem no respondentes sunt, qui nuquam praesto suerunt,qui vadimonium deseruerunt. Certa autem de plena est cotumacia eius, qui imperium iudicis repetitum aspernatur.
Qui ne ad quartum quidem edictum respondit, damnari pecuniae petitae potest rei alterius.
240쪽
Qui rei Veditae traditione prior est, iure potior est, etiam si titulo posterior
est. Rei enim traditio mancipatum efficit. Id est, Dominii transsationem, Miraditionem rei sequitur e vestigio mancipium. Donator iundi,vium fructum eius sibi recipiendo, tandi mancipium , nexi inque transfert. Exceptio enim viusfructus, instar est emancipatus tandi. Syngrapha nexum inire cdrporis & fortunarum. Vel, Auctoritate scripta nexu se obstringere sui suorumque pignorum. Iussus est abstinere honoris sui functione vel magistratus. Hoc est, Abrogatus est ei magistratus. Causa mea pluteum curiae occupauit. Super burelium esse dicunt. Decuriatim testificari. Id est, Denos testimoniu dicere, quod In turba appellat. Et Decuriare testes, est Denos interrogare ad cosuetudine probanda . Epistat macurie vulgo Comissio: Auctoritas madati subsignata dici potest.
Reus iniussu curiae abire reatus tempore non debet. Reus abiit bona curiae venia duntaxat satisdato curiae edicto rediturum, iudicioque staturum cum curiae visum suerit.
Executor sine auctoritate nihil agere lege potest. Id est, Sine epistat mate. Quaestor aerarius curiae, Mulctaru est exactor & coactor, id est, Inter aerarios relati in curia, sunt qui mulctam soluere a curia danati sunt. Et AErarii facti temerarii prouocatores, id est, Sexagenas dependere iussi.Latrunculatorum fori sunt, homines malefici, vagi, sine lare familiari, sine
Producere diem est Rem disceptandam in alium diem reiicere. Exaugurare sacerdotem. &ciuili iuri dedere, Degrada re vocant. A magna matre abdicatus est Degradatus, aut Curiae seculari traditus Temerarius prouocator in os damnatus, & fraude sexagenaria impendis
Qui interdicto retinendae possessionis queribunde experitur, contendit se post anni, & diem in suo iure & possessione iniuria in terpellatum . Hancque
querelam iuris nuper interpellati vocant. Experiri autem cum interpellatore oportet,querelaque eo spectat,ut interpellamentum eximatur. Cognitor suspectus eiurare cogendus est cognitionem causae, mandatumque reddere.
Haec erat causae lorica, hoc scutum defensionis, hic erat mucro inretionis. Ex formula curiae testimonia non proferuntur. Et Testificata prolata dicuntur, quae Publicata vocantur.
Litigator tempore exclusus cecidisse dicitur inquirendi secultate, aut inquisita proferendi. hoc est, Referendi inquestam .
Ementita retrorsum dies, opponitur Ementi tae porroversus diei. Litis desertores sunt. qui litem cotestatam deseruerunt: Emansores sunt, qui tarditate exclusa sunt.
Funestam litem vel haereditariam haeredi denuntiare. Diem haeredi dicere adeundae litis vel repudiandae. In ius haeredem vocare agnoscendae litis causa vel abnuendae. q. ii.