장음표시 사용
291쪽
Quaest VI Quaestiones logicae et philosophicae.
capit esse suum a prima causa et non caperet ab ea esse suum, nisi prius habuisset esse ibi igitur . . . CORRO LARIUM SECUNDUM elum productum est deesse intelligibili et sic de non- esse in actu ad esse existere, in actu ut patet ex dicti S. CORRO LARIUM TERCIUM: Celum est en creatUm. CORRO LARIUM QUARTUM: Celum habet esse productumio, extra primam causam. Prima par patet e conclusione, scilicet pro secunda parte Patet ex hoc, cum celum sitio in actu alterius natur a prima causa, et cum sit absurdum, primum en aliquod ens in actu et alterius nature ad intra producere, sequitur, quod celum habet esse productum ad Xtra. CONCLUSI SECUNDA: Licet a philosophis et astrono ΙΙ. Conclusion. rymis plures ponantur celi, Ut aliquando dic Unt SSe Speram astronomers solis et aliquando speram pactum lune, et Sic de aliiS, Una heSt tamen natura communis specifica, vel secundum aliquos et there is '
generalis loci Us ceti et mn IV em IStrorum, Per quam specific ortotum celum et quodlibet eius astrum habet esse essen gen*mi natu
2 ciale et qui ditativum. Ista conclusio probatur Sic e eo, quod celum est natura intrinsece composita et finita essen cialiter, ergo celum habet aliquam formam communem sic limitantem naturam eius et non aliam. quam eius totam et ad equatam uiditatem. Igitur . . . 2 CORROLARIUM PRIMUM Celum est formatum, cum omni Stalis quid ita sit forma Ergo et c. CORRO LARIUM SECUNDUM: Talis forma celi non est sibi accidentalis, cum sit de natura intrinseca ipsius ceti. Ut patet. Ergo et c. 3 CORRO LARIUM TERCIUM: Talis forma non dat celo esse accidentale, sed ocius substanciale. CORRO LARIUM QUARTUM: Celum est substancia, Ut patet ex dictis. ΓS . . . CONCLUSI TERCIA: Celum habet materiam nam de . Conclusion.
3b tribus primis accepcionibus materi nulli philosophorum et ii ἡ 'δdubium est, quin celum habeat materiam tali modo, sed quod habeat materiam proprie dictam. Probatur sic:
Omnis substancia corporea extensa habet materiam, cum omnis extensio quantitativa habeat esse racione materie; o sed celum est substancia corporea XtenSa, Ut notum St;
CORROLARIUM PRIMUM: Materia celi ex opposito distin- gwitur a materia corporum inferiorum, cum dicat eandem sentenciam in utroque. Igitur . . .
292쪽
The orni CORROLARIUM SECUNDUM: Licet celum habeat materiam, nTehauste non tamen celum est transibile de uno esse substanciali in aliud esse substanciale istud totum notum est ex hoc, quod non repugnat materiam subiectam forme substanciali perpetuari, et licet hoc videatur esse contra Philosophum et eius commentatorem primo Celi et
7 Methaphisice, potest tamen illa opinio probabilitera Philosopho teneri, cum ex ea nullum sequitur incon- SeqUens, cum non videtur racio, Si materia subiecta forma potest durare ad certum et notabile tempus, quin clam io prima causa possit sic disponi, ut sub aliqua forma substanciali perpetue OnSerVetUr. an is no CORRO LARIUM TERCIUM melum non est corruptibile ζψrrVpi' naturaliter, ut patet ex dictiS, CONCLUSI QUARTA Celum habet esse actuatum perib formam substancialem, que est altera pars compositi. Probatur sic, cum omnis substancia materialis actu existens habeat formam sub Stancialem, per quam in actu suo completur et perficitur; sed celum est huiusmodi. Ergo et c. 2ΟCORROLA UI PRIMUM Celum est compositum ex materia et forma patet ex dictis. CORRO LARiUM SECUNDUM: Celum non est Simplex causando primo modo et secundo modo simplex. CORRO LARIUM TERCIUM melum est corpus simplex, et ultimo modo causando implex. CORRO LARIUM ULTIMUM: Questio, ut proponitur, Si vera et c. I9l6. V. Arist. De Caelo M. Par. I, 2 s.). CLAVerrois in hunc locum comment. M. Ven. V 299 Si ergo coelum est unum particularium etc. id est, si igitur est unum individuorum sensibilium, necessarium est, ut componatur ex materia et forma coelitas enim est aliud, quam dicere hoc coelum coelitas enim dicitur de pluribus individuis, et sicut hoc invenitur in pluribus partibus huius coeli, ita non est longe, quin inveniantur plura uno individuorum totus coeli, et, cum dixit Coelum ergo simpliciter est sola forma, intendit, quod illa d quod intelligitur de coelo, in quantum coelum est sola forma, per Sensum autem comprehenditur forma cum materia . . .etqsqu. 8. CL Arist. et VI VIIJ , - Ed. Par. II 545, 354S.).
293쪽
of them Arguitur, quod non divici retrahunt hominem o No ω riches
ralem maiori bono et allic IUnt ad mlnUS On Um sed ille 6werquerendum sed carencia diviciarum nec allicit ad minus Ood bonum, nec retrahit a maiori bono, sicut vere utrisque videtur esse experiencia igitur questio falsa. Oppositum es for riches
privacio illius positivi: igitur illud bonum positivum privation. secundum se plus prodest cuicumque alteri bono, quamio carencia diviciarum, dato clam quod carencia diviciarum prosit aliquid. Igitur . . . Noto possessio est habere potestative rem ad fructum, Definition fusum vel abusum habentis. 1 6 essi6n is Noto licet bona virtutis moralis sint superiores divi cie O 'Ve spe i
i, hominis moralis, quas non poteSt amittere V1tUS, IS fruit, iis orvolens, quibus eciam non potest formaliter abuti ad n 'Thou displicenciam summi legislatoris que clam non possunt i j secum compati simpliciter malum inhonestum Sive malum tempora wealthmoris simpliciter propter eorum dignitatem que clam M ehe, uI ta Sunt ultima formalis perlacci mentis humane in hac a nobis bene Q
prudentem, manSWetum, magni Iacum et O , que denique divi cie secundum se sunt tanto eligibiliores ultra bonum nature et Ortune, quanto defectus, difformitates atque ab inordinaciones in moribus sunt sugibiliores privacionibus et defectibus in bonis nature, cum defectus et deordinaciones in moribus secundum se displiceant domino
8. Cod. positum morali postea supra lineam sus metum.
294쪽
mundi, non autem privaciones vel defectus in bonis nature vel fortune licet clam bona naturalia sunt diviciem edi hominis moralis in hac vita et corporalia extrinseca habita ab homine, Ut pecunie, ille, agri Vinete etc. Unt infime divici hominis moralis tamen ex perversitate animi in mundo quasi toto regnantis infima bona predicta sine addito divici nuncupantur, cum plurimum ex illa perversitate plus infima bona homines studeant et diligant habere, quam bona virtutis, et bona nature diligant in se vel in sibi similibus in natura; et ego hic o loquendo, ut plures, nomine diviciarum intellego talia
bona externa infima adiacencia homini morali. III. B Noto possessionem diviciarum secundum se intellegorta vi mdcini OSSeSSionem diviciarum Secundum Suam nudam racionem meret formal rmalem propriam ict
ΙV. o profit Noto prodesse est conferre utilitatem.
V. The mora Et homo morali dicitur, qui Subicitur passionibus
harmim passionibus nocivis in bonis moralibus ita, quod licet
ma eud in Piritu homini non poteSt mori naturaliter, mor1tur omorat de tu tamen gravius moraliter; nam lacrimabilius est perdere bonum vere virtutis, quam amittere totum bonum nature corporalis; alias vere forte non Sapienter exponerent perdicioni bonum corporis pro salvandis bonis moralibus. F. Et homo moralis, si non bene circumspicit, multo 25 cicius et infinite multiplicius intelligit infirmitates et mortem morales, quam infirmitates et mortem naturalem. Nam experiencia testatur, quod homo moralis nimis pronus et facilis est ad malum mortis et nimis tardus et difficilis ad bonum virtutis, et quam cito it esse omalus tam cito fit malus, et sic infirmus et frequenter mortuus moraliter. Sed non quam cito it esse bonus, fit bonus moraliter, ut dicit Philosophus. Ymo, cum vita virtuosa moraliter sit multo restancior et auctori vite placencio quam nuda vita corporalis, et eque mors 35 moralis multo peior quam nuda mors naturalis, sicut homo, si moritur a vita naturali, non sufficit se ex omnibus suis viribus ad vitam nature instaurare, sic multo minus sufficit se restaurare ad vitam moraliter virtuosam, si cecidit ab illa in mortem et astabilem sibi o
295쪽
Quaest VII Quaestiones logicae et philosophicae.
contrariam. Ex quibus patet, quod homo moralis, nedum est in statu fragili, in securo et periculoso, quoad infirmari et periclitari in bonis vite corporalibus, ymo plus late, quo ad destrui et mortificari per vicia, quibus nichil est eque pernicio Sum. Noto vita virtuosa moraliter est, qua vivitur secundum VI A morat lyhabitum electum immediate quo ad nos existentem, sicut is urati hieli sapiens determinabit, vel qua vixitur secundum memoriam, ' i l iis.'racionem et voluntatem in rebus voluntariis, prout sapiens isestio simpliciter determinabit, et sic vita virtuosa moraliter 'g' est habitu vel actu memorari, noscere, velle, agere Vel pati in voluntariis rebus secundum diffinicionem legislatoris prudentissimi. Nolo: carencia diviciarum est potentem habere di VII Want of
. . . , , , . . riches is that
ili serius semper intelligo de habere divicia SecUndUm 'h i h khkέ' dominium proprietarium vel appropriatum, quo licet uni them persone vel alicui multitudini et non indifferenter cuicumque divicias datas ad usum proprium corporalem 2 convertere vel ad usum corporalem proprium alterius transferres propter innumerabilia is ala 4 mortalibus tollenda. CONCLUSIO PRIMA Possessio diviciarum prodest homini I Conclusion .
25 possessio diviciarum prodest homini morali ad indigen I stilibus is
clam corporalem sui vel aliorum prudenter relevandam per licitos proprios vel proprietarios usus corporales diviciarum igitur conclusio vera ConseqUencia est nota, cum prudenter sit relevares indigenciam corporalem, 3o vivere moraliter virtuose, et antecedens est, quia alias nulli moralium liceret virtuose possidere divicias, si non sciret prudenter eas ad suas vel aliorum proprios usus corporale convertere Vel tranSferre; quam autem necessarium sit licere mortalibus possidere divicias satis i 92 patet, quia alias communicacio hominum i rixis, contencionibus, homicidiis et omni genere victorum, velut sine fine plus quam modo perturbaretur. IgitU . . . CORRO LARIUM: Possessio diviciarum propter miserabi Corollary.
Dest conceSS a patet ex probacione conclusionis, et patet Jl 'ς bψς'uβQex hoc, quod sublata penitus indigencia corporali misera i5erable
296쪽
sionem diviciarum sepe dictam, cum non curaret tunc plus aliis habere pratum, Silvam, agrUm, argentum et aurum et C. Sic Ut modo communiter querente possideredi vicias, non solicitantur habere plus quam alii, aerem, lucem diei et cetera communia, licet talia plus necessaria, utilia et delectabilia sint, prompta corpori humano. II Corollary. CORRO LARIUM: Si omnes homine essent incessanter
innocent non InnocenteS, Uli1 Unc laceret OSSIdere divicias patet, i ced οβ Q quia in extrema necessitate status miseri omnia debent
e SSe communia, Sicut aer neces Sarius omnibus debet esse iocommunis quanto magis igitur, ubi omnes homines essent incessanter innocentes, omnia debent esse communia, Ut valde racionabilis et valde amabilis esset hominum adinvicem communicacio. Igitur corrotariU Verum. III Corollary CORRO LARIUM Sicut morbi et passiones corporis et i5
of riclie is no anime mulat icca Sione. Vel cause, quare moratibus mi uis a fui hominibus possessiones diviciarum sunt licite, sic illis
penitus de existent1bus possessiones ille non essent licite hominibus . illud corrotarium patet ex precedentibus. Et ex istis ulterius sequitur, quod possessio diviciarum 2 onon est secundum se simpliciter licita et naturalis ipsis hominibus patet, quia sciunt de his penitus occasionibus et causis viciosis in naturalibus, quas homo racionaliter et naturaliter appetit, finaliter sibi deesse, sicut homo naturaliter et racionaliter appetit finaliter esse beatus, 2bet in corpore et in anima, cum secundum virtutem beatitudo sit ultimus per se finis formalis ipsius hominis. Tunc de existencia possessionis diviciarum esset hominibus debita, et possessio diviciarum non licita igitur illatum fuit verum et antecedens patet ex dictis. 3oII. Conclusion CONCLUSIO SECUNDA: Carenci diviciarum prodest
heso hominibus Moralibus ad Vitam V1rtuosam moraliter; patet de hominibus, qui non propter inhumanitatem,
accepte to Sed propter cavendum multiplex vicium, quod ex com
municacione cum aliis moralibus contrahere possunt, bsolitudinem, silvas vel deserta incolunt, nichil diviciarum possidentes; et hominem solitarium propter inhumanitus bestiam, solitarium autem propter secundam causam vocat Philosophus Deum igitur conclusio vera etc.
q. Cod. Solitantur 22. Sciunt scripsi cod. μ' i' sic).
297쪽
Quaest VII Quaestiones logicae et philosophicae.
CORRO LARlUM: Non sequitur carencia diviciarum S I Corollary.
malum privativum. igitur non prodest moralibus ad otii ta ruvitam virtuosam moraliter patet, quia sicut posse. i , Apia
diviciarum est bonum positivum, sic carericia diviciarum, virtuous lila. illi opposita est malum privativum; et tamen e conclusione prodest moralibus ad vitam virtuosam moraliter. Igitur . . . CORROLARIUM SECUNDUM: Sicut bonum positivum per II Corollary.
192 indebitas circumstancias deformatum nocet moralibus 26 hi beio Quo ad Vitam Virtuosam moraliter sic malum privativum, Di erit,
pulcris circumstanciis decoratum virtuosis prodest eisdem exit a be ad Vitam eandem. Patet de possessione diviciarum et g00d carencia earundem, ubi, Si possessio per circumstancia Smala deturpatur, obest econtra, si carencia pulcrifi- i5catur, pro de St. IgitUr . . . Sic eciam pena vera fortitudine moriencium est valde pulcra et delectaclo mollium nimis turpis . et pena proiicua, et pena est malum et delectaclo bonum. CORRO LARIUM TERTIUM: Carencia diviciarum plus m. Corolla .lo prodest moralibus ad vitam virtuosam moraliter, quam more 'hespius Dossessio diviciarum: Datet, quia remotis passionibus ih Π
opposita possessioni diviciarum esset debita, et possessio 'in diviciarum esset indebita vel non esset licita ex dictis; et et cum utraque illarum prosit moralibus ad vitam vir-tUOSam, Ua pergunt versus beatitudinem igitur cum laudabilis possessio diviciarum solum hic in statu miserie, et non in statu beatitudinis possit habere locum debitum, carencia autem, antecedenter opposita, claudabilis hic 3 et ibi habet locum debitum, igitur ipsa plus est proficua cum ipsa pergat intra beatitudinem, et possessiodi viciarum foris maneat ex supradicti S. IgitUr . . . Eciam. quia possessio diviciarum solum occassione Moreove it is
humane malici est licita, que malicia circUm Scripta 3 non esset licita sed omnia deberent esse comm Uni a.
Carencia autem opposita est simpliciter licita, cum et in beatitudine sit gloriosa igitur corrotari Um Verum. Et sicut raro in casu asperitas tangit utiliter et salubriter corpus humanum, emittendo virus aut Saniem, OmmU-4o niter autem pungit, laniat, scindit et afficit corpus dolo rose, planicies autem plurimum et communiter asticit
298쪽
corpus humanum delectabiliter, sic possessio diviciarum, cum sit quedam structura diviciarum anguli acuti, eo quod talis possessio ad unicam personam vel ad unicam quandam multitudinem terminatur et stringitur, etsi una possessio acuti anguli ad unam per aliam terminatur, et alia ad aliam, et tercia ad terciam, hoc sit superfluum et irregulariter intentum, quia Secundum fortUnam. E contra autem carencia opposita fit secundum e regularis divisio extensionis diviciarum, et differunt ad quoscumque igitur possessio diviciarum velut asperitas loquantum utiliter et salutariter innititur appetitu humano ad emittendum famem impaciencie, rabiem invidie. Con- Sequenter autem pungit. lacerat, scindit vel inerat letali te mollem homini. appetitum. E contra autem carencia velut itanicies secundum se comiter afficit , mentem hominis imperturbati Unde Cantabit vacuus
Lagi CONCLUSIO ULTIMA Possessio diviciarum non prodest v h' 6s Aesi. Secundum e plus homini mortali ad vitam virtuosam, 'i'. ' b. UZID carencia earundem probatur, quia possessio di-2othan cloes viciarum est sicut asperitas respectu appetitus mollis PQ βςβ λψΠ et fragilis ipsius hominis moralis j j rencia autem F. opposita sicut planicies, et possessio diviciarum sicut
RUra Spera et tormentuOS R. Carencia autem secundum
se sicut aura levis et tranquilla igitur non possessio ad diviciarum, sed pocius carencia secundum se plus prodest moralibus ad vitam virtuosam moraliter Consequenciae St nota, et anteceden patet ex supradictis. Corollarieg. CORRO LARIUM: licet totus vel quasi totus mundus
h ' querat possidere divicias et odit vel fugit carenciam opossession, ut diviciarum non tamen in hoc est standum suo iudicio.
μ' ex perversitate animi mundus afficitur ad parva bona fortunes et modica solicitudines queri natura bona virtutis igitur . . . bd. Posse; ion CORRO LARIUM Sicut plenes mundis et delicatis in imperimet viani corpore asperita es Set contraria, sic perfectis et delicatis the pure an castitate in anima possessio diviciarum est contraria.
pq f' gi eut iacientibus i ruritum corpore asperitaSaliqualiter est utilis et conveniens, sic imperfectis et o
d terminatur cod. t' 33 mundus cod. me mens d. modicam solicitudinem.
299쪽
Quaest. VII. Quaestiones logicae et philosophicae.
lascivia aliqualiter vel multipliciter vexatis quodammodo utilis et conveniens est possessio diviciarum et maxime illa, que necessitatem victus et amictus respicit iuxta suum Statum. Stud corrotarium patet ex convenienti similitudine. Verumtamen, sicut quilibet tenetur tenderennaliter ad plenam mentis castitatem et mundi ciem, sic tenetur tendere ad carenciam, possessioni diviciarum oppositam. Unde malum signum est in senibus qui plus intendunt possessioni diviciarum Senescentes, quamio in iuventute, cum munde oruerunt, et videtur hoc patere, cum nulli vel paucissimi sint plenissime mundi et castitate mentis delicati, sed quasi omnes mortales lascivia aliqualiter sunt vexati omnes quodammodo indigent aliquali possessione diviciarum, vel illam tacitusi expostulant Sicut pruritus Speritatem.
300쪽
helher God Utrum Deus potuit mundum sine eius rea-
Υes the wort Arguitur, quod sic Sicut in ternum manebit mundus
''hi 6duedd b, 'non me Produc cione mundi ab eo. Igitur . . . Prima God par patet, qui mundum existeres non est minus naturalis Veritas, quam sit verum, quod sol cras orietur, et cum secunda veritas sit ab terno, et cras cessabit, igitur eciam potuit ab terno esse mundum existere; igitur prima pars vera secunda pars, quod non Sine produc cione eius a Deo, patet, cum mundus non possit existere, nisi a Deo procedat. io From ternit Item ab tern fuit mundum esse futurum; et nonii b. seeii , mi mundum SSe futUrum, nisi mundum existere, cuma in of alias primo sciens mundum esse futurum et postea sciens mundum existere non idem sciret per tot Um, quod est inconveniens, cum ridem, quod prius, est 5 futurum postea et presens et tandem preteritum. IgitUr . . . God ciuit Item Deus prius potuit mundum producere, quam inofi .anias p. potin produci igitur potuit eum sine eius reacionethan it could producere; consequencia videtur nota, cum, Si prius,
'di is ibis.' ' quia Sicut se habet producere ad produci, sic posse creation producere ad posse produci scilicet producere est prius naturaliter ipso produci, ut notum est. Igitur F. 9 Desinition oto primo: Quamvis mundus dicatur bene quintu- is PH citer Vel Sextupliciter, ad presens tamen solum de 3wori in ut duplici vocato mundo volo loqui, ut puta de mundo a ' he dea di architipo, qui dicitur mundus latens et solum intelligibilis,' i, i .' et de mundo at extra, qui dicitur patens et sensibilis,
b the visibi qui clam dicitur maxima essencia corporea sive maximum ille aggre at os corpus e OmnibUS corporibus integratum, in quo variis oexistiug odi QS modis essendi insunt universe nature create, ni Versales