장음표시 사용
81쪽
latitudo et profunditas sunt quantitates et non substanc te quantitas enim non est substancia sed illud. cuius sunt ista. ' Primo modo est SubStancia super quo Commentator: Longitudo latitudo et profundum, per que diffinimus corpus, videntur esse Substancte, sed non sunt, quoniam quanti m non est substancia ' sed hoc dixit ad declarandum quod individuum cum non sit substancia per tres dimensioneS. restat, quod Sit sub-Stancia per materiam. Nec oportet multum sollicitari in ad inveniendum dictum philosophorum qui sentencialiter negant quantitatem esse subtanc iam propter earum
Item iuxta istam opinionem Omnes sciencie doctrinales eo quod omne ille resupponunt quantita tem pro subiecto, de quo considerant et clam Augustinus secundo Doctrines Christiana declarat. quod sunt necessarie, multum conferentes ad noticiam scripture et Aristoteles secundo Phisicorum dicit, quod mathematicorum abstrahencium non est mendacium.
0 Coi sui in no aciridi quantum. io dui co aue . Os optarionem in Oae lacuna 6 fere litterartim ib. eciam coci cum correxi ID. Post Christianam ore lacuna S fere litterarum
fol. 5 Deinde dicit et etiam ougitudo et latitudo et profundum etc. id est et etiam ougitudo et latitudo et profundum
ae existimant esse substantiae corporis videntur esse quantum, et rori substantia quoniam euautum non est stibstantia. Et intendebat quod, cum conceSSerimus corpora esse substantias et quod longitudo et latitudo et pro natim, per quae desinimus corpuS. Si quantum et non Substantia, non remanebit in cor-ps re aliud, quod dicatur substantia, nisi materia. 16. CV August. De Doctrina Christiana II 6, 2b signe XXIV 48 Numerorum etiam imperitia multa facit non intelligi translate et in stice posita in scripturis. Incentum quippe, ut ita diverim
lugenuum non potest non moveri, quid sibi velit quod et Moitaeset Elias et ipse Dominus quadraginta diebus ieiunaverunt . . Ita multis altas arque aliis numerorum formis quaedam simili- tuinum in sanctis libris secreta ponuntur, quae prOyter umerorum imperitiam legentibus clausa sunt Nat
82쪽
JOHAΝΝIS ICLIF CAP. VI. Unde et sepe capit sentencias corum pro suo intento probando, ut patet tercio Meteorologicorum de ride. Et dicere, quod sentencia fundatur super uno impossibili, quo dato eque Sequeretur oppo Si tum Sicut propositum, est nimis leve verbum, quod sic posset rudissimus multi bplicare conclusiones invinitas; et cum omnis demonstracio doctrinalis foret deducens ad impossibile et nulla ostensiva, quod est contra Aristotelem primo Posteriorum de distinc cione denotacionum, quod ostensiva procedite primis, veris et immediatis, mo ex prioribus et ionature ocioribus veritatibus, quia causis conclusionis, et constat tale demonstraciones potissime esse in scientiis doctrinalibus, et non in hisica, in qua demonstracione quia ostenditur a posteriori per effectum eius causari; et patet S Sumptum ex hoX, quod omnes sciencie doctri ib
nales supponunt diffiniciones et alia principia implicancia quantitatem distingui a substancia et qualitate, et ex illis
procedunt concludendo ostensive, nec dicunt necessariade ineSSe.
The exaci Quod autem fundamenta talium scienciarum in suis o
si di liuei bi diffinicionibus resupponunt talia distingui ex doctrina
2. Cf. Arist. Meteorolog. III 8, 1 Ed. Par. II 605, 3 s.): οτι δ' ουτ κυκλον οἱον τε γινεσθαι τῆς si ιδος, υτ μεῖζον
83쪽
metaphisici patet considerando diffiniciones Euclidis de puncto, linea. Superficie, angulo et rigura et idem patet libro ' et ' de pro porcionibus et numeris et ita est de aliis scienciis doctrinalibus, quod omnes Suppo nunt distinccionem accidencium quod fundamentum si
sit impossibile, sine dubio non fundat veritatem, quod, si intelligantur conclusiones condicionaliter, palam patet, quod eque sequitur quidlibet, quia iuxta hanc viam de
potencia absoluta non posset producere tale accidens, io quale ad nichil ante fingunt quantitatem, eo quod tunc non haberet colorem negandi talem quantitatem quia in dubie viden cie que moverent ad destruendum quantitatem eque efficaciter probarent, quod non est possibile
Ex quo videtur, quod altera illarum est heretica, Si The distinctioni erit pertinaciter defensata, quia scripture ac re Se , ident iscundum quamlibet eius iartem contraria. Unde sic ' u portea
argueram frequenter ita ista materia: Omnis opinio Scripture aud
ex qua tormaliter sequitur Oppo Sit Um id ei Secundum i the athers. et o quamlibet partem sui est heretica, quia consequenter respondendo a fide divisiva sed altera istarum est huiusmodi, eo quod formaliter impossibilis, ergo altera o istarum est heretica. Nullum enim tale impossibile potest esse, nisi Deus The opposite
2 non sit, nec oportet, Si dici Um Sit heret Ic Um, quod eo he heretical fipso quis ipsum asserit sit hereticus. Omne ergo tale ob tin telydictum asserendo consequenter negandus esset quilibet articulus fidei esset Summe hereticum. Aliter enim non esset eviden cia quod opiniones que non Sunt expreSSe ieretice in scriptura sacra nec eorum OppoSita SSerta essent heretice cuius oppo Situm constat ex hereticacione multarum heresum per determinacionem ecclesie Non
enim homo hereticus, quia dicit opinionem hereticam, sed prius naturaliter est eum ipsum dogmatis a re hereti-3 cam scienciam, quam ipsum esse hereticum. Patet ergo, quod ista post cio repugnat scienciis doctrinalibus, quia suis principiis repugnat et diffinicionibus beati Augustinii GL Euclidis Element. I. Dennit. Euclidis 3pera omnia ediderunt . . Heiber et M. Menge, Lipsiae ISSS-ISSS, Dol. I, p. 4 et 5). 3. Euclidis Element. V, -28 Ed Lips III 5 II et VII ibid. SI 269). 37. CL Augustini De Quantitate lib. cap. VII, X XlI Migne XXII 164I-19463 atque imprimis illud cap. XI, ecl. 8 Siquidem hoc scit. pu ictum est quod nullam ' division in ratiatur unctum
84쪽
involve nunconditional kenes of all
56 1OHANNIS ICLIF CAP. VI. de hiantitate Anime capitulo V, ubi diffinit lineam.
Superficiem, punctum et angulum modo quo mathematicus, et distinguit ipsa ab invicem et a substancia, ponen Sepe, quod Unctus non est sensibilis, sed intelligibilis et condicione perfectus quo ad indivisi bbilitatem excedit lineam, sicut et linea Superficiem, et ipsa corpus. Cum ergo precipui doctores sancti et famosiores moderni ponunt quantitatem differre generaliter a substancia et qualitate, videtur ocius, quo lposicio negativa sit heretica. io Such nu . Item iuxta Stam opinionem non esset distinc cici specifica figurarum corporalium, quod contradicit scrip
ture et con Sequencia Sic probatur. Omne corpus, cuius
ligures maxima longitudo, maxima latitudo et maxima profunditas sunt simpliciter 'quales, est conformiter figuratum: in omne corpus est huiusmodi. ergo et c. Maior patet ex descrip cionibus figurarum corporalium, quas dant, quibus hucusque non dedignabatur Deus ostendere meliores, ut patet de spera orbis et ceteris liguris corporeis. Si enim capitur diffinicio spere, quam dat Theodosius, quod IoUS , , Unum Solidum Una superficie contentum, a cuius medio puncto omnes line ducte ad circumferen clam Sunt equales , notum est, quod hec descrip cio vel est
impossibilis vel de quolibet corpore erificabilis, quiada, quod non de A cubo, contra infra A cubum est et, cubulus punctualis eque distans a lateribus, ymo quilibet
punctus intrinsecus vel extrinsecus distans a lateribus est eque distans a lateribus.
Et conformiter arguitur de descrip cioni cubi, et perirent ultimi quinque libri Euclidis de figuris corporeis, o
vocatur, cum medium tenet gurae si autem principium liveae est vel lineis, aut etiam siris, vel cum omnino aliquid notat, quod sine partibus intelligendum sit, nec tamen obtineat fguraemedium, signum dicitur. o. Est Theodosius Tripolites mathematicus alterius seu tertii post Chr. n. saeculi, cuius De Sphaericis libri tres, pluries editi, prodierunt graece et latine ITO Oxoniae he theatro Meldoniano V quorum primi de sinitionem primam de sphaera: Σφαιρα εστ σχλὶμ α στερεον, πο χιας Ἀπιφανείας περιεχόμενον. προς νην αφ' ενος σχημειου των ἐντις του χυματος κειμένων πασαι αἱ πρOςπίπτουσαι ευθμωισαι λλγγλως εἰσίν plane ad verbum a Fclis redditam esse
85쪽
DE ENTE PREDICAMENTALI. ut de quinque corporibus racionalibus, Scilicet co
cedron, quod est corpus o basium, duo cedron, octo cedron, tetra cedron et exacedron, de quibus conclusione
17 libri 13 Euclidis, et eadem consideracio de quin- que generibus corporum in communi, de Spera, corpor serratili, de solido parallelo. Nec erit facile sic opinantem fingere descrip ciones The opinion novas propter defectus terminorum, Ut patet attendenti dimen ibus i ad pictacias hodiernas quod autem omnis corporis tres Hy 04y xς io maxime dimensiones sunt simpliciter equales, probatur contradicted: per deducciones ad impossibile, quia det sic opinans, By ur
quo A piramis ignis non habeat istas tres equales 'gh
contra maxima longitudo A est eius maxima materia, o 2 maxima latitudo A est eius t maxima forma et maximai profunditas A est eius maxima caliditas; et iste sunt simpliciter equales ergo et sue tres maxime dimensiones: patet totum antecedens ex opinione, et idem est argu mentum de quolibet corpore assignando, quod expresse contradicit scripture Gen. 6 de Pigura et quantitate archezo Noe, cuius longitudo secundum instruccionem divinam thesoret trecentorum cubitorum, quinquaginta cubitorum latitudo, et triginta cubitorum altitudo modo Secundum istam opinionem eque sint longitudo, latitudo cum altitudine, quia quecumque ad omnem UnctUm Xten SI, et bonam quelibet longitudo foret latitudo et profunditas et econtra et eadem confusio foret de figura et antitate tabernaculi portatilis ostens a Moysi in monte, de qua Exodi : de templo Salamonis, de quo ' Regum,
Scripture. S. Cod. sollido paralello. o. Post Exodi lacunara fore littorarum in cod.
3o. Exod XXVI 2 Longitudo cortinae unius habebit iginti octo cubitos latitudo quatuor cubitorum erit . . . snon )Reg. VI 2 Domus autem quam aedi scabat rex Salomon Domino, habebat sexaginta cubitos in longitudine, et viginti cubitos in latitudine et triginta cubitos in altitudine.
86쪽
de templo maginativo nechie lib. 2, breviter de omni me ura metrica, te qua scriptura facit ubi libemencionem Ex quo videtur, quod autores scriptu e ut et philosophi nescierunt istam opinionem.
ergo valet tam extrane et tam heretice me videnta I
V dieiiiis ommuniter quod non equitur Ista
V lom ludo est tanta, ut hec latitudo vel prosumlita S...eia ui longin ψψ' de latitudine ac Pr in
Aritotelis, que docet numquam esse taliter sophis 'candum Aversimode inter coniunctum et divisum nisiciuanao unum accidentaliter coniungitur alteri nec homo est bonus ac taber, et tamen non est bonus aber, quubonus primo determinat bonitatem nature vel moris et
quantit bulmodificationso quantity. 13. Cod. coniucti
x VIII ' Iu facie Iougitudinis, centum cubitos Ostii
87쪽
DE EΝTE PREDICAMENTALI. vel profunditas est ipsum reS; et cum tantum uno gradu sit res, ut Sequitur ex opinione patet, quod omni gradu, quo A est longitudo est latitudo et pio funditas. et hoc expositori sequitur ex uiditate gradus non ergo sub minori gradu vel minus est longitudo, quam est latitudo vel profunditas, cum sequitur sub isto gradu est longitudo, et per e longitudo est quantitas, ergo sub isto gradu est quantitas. Quante enim aliquid est homo, ante est animal, et quidquid per se primo modo
io fuerit essendi, quia aliter non esset per se huiusmodi, Si posset nunc plus et nunc minus esse huiusmodi ut homo non est per Se quantuS, Sicut non Si per Se albus; cuius racio est iuxta Sic opinantes, quia nunc potest esse magis quantus, nunc minu quantus Per
ibidem videtur quod per accidens est linea quanta, quia
potest manere eadem linea nunc magis quanta et nunc minus Uanta.
O Item, si substancia non sit tanta longitudo, sicut latitudo vel profunditas, aut econtra Sequitur, quod sit a b infinitum minor longitudo quam profunditas vel contra, qui columna est precipue tanta longitudo, quanta
est aliqua istarum, demonstrando omne parte SUBS,
quarum quelibet sit eque longa cum toto, sed infinitum minor longitudo est aliqua istarum, quam A est pro-2bfunditas ergo A est in rinitum minor longitudo, quam ipsum est profunditas die Valet dicere, quod comparacio non est admittenda, quia hic non sunt aliqua comparata, nisi res eiusdem speciei sive proprie comparande ees valet cisti vies dicere quod racio est
Sodiversa, quia utrobique est racio eadem, cum racio secundum sic opinantes sit vel actus anime vel sub Stancia vel qualitas, de qua est racio. Nec valet negare syllogismos expositorios propter SenSum reducendi, ut patet tractatu de Tempore. Et ex eadem conside-32 racione equitur, quod omnis longitudo sit infinitum maior profunditas, quam ipsum est latitudo, quia infinitum minor latitudo, quam ipsum est profunditas est par latitudo cum illo. Sequitur eciam ultra, quod nichil sice S profundum ut magnum, nisi unius Specie corpus:
32. Commemorat icti hoc loco operis sui amplissimi De Ente sive Summa Intellectualium inscripti libri I tractatum sextum, cf. hirier . , . .
88쪽
constat enim quod contingit corpora eque profunda esse quantumlibet dispariter quanta, mo, capta A spera et B cubo, quorum profundidates Sunt equale S patet, quod quantitates eorum sunt simpliciter nequales ideo, ut alias sepe dixi, longitudo, latitudo et profunditas , non sunt formaliter quantitates, Sed quantitatum a S-siones. Item loyice eguitur ex opinione possibilitas talium conclusionum: A et B sunt duo corpora precipue eque magna et A infinitum multam et in unitum magnam quantitatem deperdet, et nullam tunc adquiret, et iotamen A per idem tempus uitis ocionis infinitum minorabitur, et B per suum tempus infinitum maiora bitur; pono A et B esse duos cubos pedales, et pono infinitum diminui in ista hora proporcionaliter adquirendo de qualitate, ut diminuitur, et pono, quod ibilla qualitas alias infinitum rare fiet, it patet conclusio de A.
89쪽
2o Ad quantitatem et qualitatem genere substanc1 O relation It
undatas consequitur natura ter et formaliter elacio, quantity and cum claudit contradiccionem formalem duas substancias clii lini hic n
esse quantas aut quales, iis una se habeat in acci in relation. dentali ubi tudine relativa ad reliquam et illam habitudinem supponemus esse relacionem vel ad aliquid. Distinguitur autem quantitate vel riualitate, cum presupponit ipsas tamquam posterius natura quantitasio eciam et qualitas sunt modo suo absoluta, sed elacio ut huiusmodi est inter duo extrema. Stat clam quamcumque speciem quantitatis vel quali The cognition
dita relacione in ipsa fundata, et cognosci relacione hL. I li
i, ignota cum relacio multiplicatur ad multiplicacionem accident of an obiecti, ad quod terminatur, ut cognoscendo hominem
sub racione, 'ua septipedali. et albus. adhuc non cognosco. quod est equalis et simili. alteri, quem
ignoro: ideo noviter cognoscendo hoc cognosco rela-2o cionem distinctam a prius cognitis; cui relacioni competunt multa, que non competunt illi quantitati vel qualitati, ut patet de istis narratis et quotlibet similibus. illud ergo, ad quod principaliter terminatur noticia in cogno Scendo, Uod una substancia est commensurabilis 2 vel similis alteri, supponitur de vi vocis esse veritatem qUR Vocamus relacionem, vel ad aliquid et hoc satis pro stabilimento relacionis quo ad suum esse et prodistinc cione eius a substancia et quantitate. Sed pro ulteriori noticia relacionis est notandum. Relation in iis
cio quod relacio extense accepta Si analogUm ad quam every inaniter incumque habitudinem relativam inter Uod cum Ue HS i ii , eati' bbet reliquum et sic est prior naturaliter uuam genu relate to
90쪽
62 3OHANNIS ICLIE CAP. VII. neceSSarie et terne. Relacio autem Sic ampliata potest vocari respectus unius extremi ad aliquid, qui eo ipso ponitur, quo ipsa sunt posita, ut claudit contradiccionem patrem et filium in divinis poni, nisi eo ipso ponantur paternitas et filiacio. Et in creaturis non stat Unum corpUs esse septipedale et aliud septipedale, nisi eo ipso ponatur ipsorum qualitas, nec Os Sunt esSeduo calida, nisi eo ipso ponatur eorum similitudo, et ita de ceteri S. Relation stricti Relacio autem proprie dicta est respectus unius Sub to p .., h. h stanc te ad aliam in suis accidentibus absolutis fundatus h.i. . b eo PS Ponitur, quod illa sunt posita, et illa quar-
another in iis tum predicamentUm.ueeiadni Sed obicitur tripliciter Primo per hoc, quod inter Threstini dominum et servum inter patrem et filium sunt rela ib
i There a re ciones, et tamen illi possunt esse sine illis Generalisbetiue ma ter deScripcio elacionis non competit elacionibus proprie μ' .pis. ἡ ' dictis. Aliter enim dominium et servitus essent naturales exist ithout et perpetue. Ymo, cum relacio talis non potest salvari βψ ζς λψμ' sine fundamento ipsam causante, videtur, quod si relaci acinponitur extremis positis, quod nulla substancia posset qualitatem perdere aut quantitatem, vel si posset, tunc relacio dependens ab illis, posset deficere servatis ex
2. an a such Item amici ci a paternitas et quotlibet alie relaciones et I
the relation Videntur non eo IPSO Ont, UO Xtrema Sunt posita; si mei o stat enim duos homines esse cum omnibus absolutis
accidentibus in eis poni bilibus sine hoc, quod sint amici vel inimici et cum quilibet homo potest generari a quolibet, eo, quod individuacio hominis est ut, o anima solum, videtur, quod stat duos homines quoscumque poni sine hoc, quod inter eos sit paternitas vel l filiacio. Nam vis generandi non sufficit ad pater F. o nitatem, cum, quia oportet actum superaddi, tum ciam, quia ipsa perdita stat paternitas. 3. There a re Item videtur, si relaciones eterne sunt in Deo, ut in Goa is the; innuitur, quod Deus ternaliter proprie sit substancia, addi d. hie h. et in Jod relacio Sit accidens. e. per consequensare creature creatura coeterna Deo, que non potest incipere vel