장음표시 사용
91쪽
Pro quo dicitur, quod extrema re lacionum proprie Solution of the dictarum, per se in genere existencium, Sunt aggregata ueta long 24 per accidens ex substanciis et fundamentis relacionum munde in the
u quantitate, Vel qua late, et ita X trema sunt, NUI ille substance
bus positis sequitur relacio propria. Ubi autem deficit uetadduir saltuu particula cillius condicionis vocantur relativa ' ' ille ψ
secundum dici vel relativa racionis, quod contingit tri becomes simply
Pncite I. This is the Primo, quando unum extremum est substancia, ha c. 8e . . . I. In theiotiens undamentum, et reliquUm non , Ut gracla, Ua relationcreatur racionalis est grata Deo, fundat Ur in Virtute, undamenicila uua dependet: ideo est adquiri bilis et deperdibilis substanc und
tamquam accidens temporale. Sed econtrR graci Vel fundamental, ascaritas, qua Deus habet racionalem creaturam gratam h i et hi, qt, sibi, nec habet substanc iam pro suo subiecto, nec accidens in Deo pro suo fundamento: ideo utraque estre laci racionis, et una reliqua prior tempore et c. Secundo modo est relacio iacionis inter X trema et bet ween non- quorum uterque deficit esse sub Stanciam, ut inter que bis μό μ' ζ' 2o cumque accidencia et inter personas divinas belweeno o
Sed tercio est elacio racioni Inter Ub Stancta S, qua divine persons:
rum utraque definit fundamentum, Ut caput et capi' sit . h. homtatum. Non enim est dare quantitatem aut qualitatem langu age
iundamenta talis relacionis, ad que poSIta I pSa con Se-2,quitur sed capitaci requirit continua cionem et actuacionem, et talia vocantur specialiter relativa secundum dicina predicamentis capitulo de ad aliquid. Sed alia sunt proprie relativa secundum esse, ideo in relations
dicit Philosophus, quod proprie relativa sunt, quorum i O ''
3o esse est ad aliquid se habere, intelligens indubie aggregata ex subiecto et fundamento nec stat diffinite intelligere Unum eorum cum reliquo, nisi habeatur sufficiens medium ad concludendum relacionem unius ad reliquum.
f. Cod. defficit et Core. ut'q, se uterque dei sinit.
92쪽
Sed stat congnoscere capitatum cum capite secundum
quodlibet absolutum illis ignorando utrum sit
continua cio, aut communis actus informacio. Et ex hoc patet, quod omnia propria relativa nedum dicuntur ad subsistendi convertenciam, verum eciam sunt simul natura. Alia autem relativa racionis, quamVIS, in quantum huiusmodi dicuntur ad subsistendi convertenciam; tamen unum est communiter reliquo priustam tempore, quam natura, Ut bene sequitur: Si Deus scit hoc scibile, tunc illud est, et econtra anteceden Iotamen est ternum et conseqUen temporale. Ali autem due proprietates que insunt aliquibus relativis, scilicet suscipere magis et minus et esse contraria, insunt ali
quibus, sed on omnibus haciones suorum funda
mentorum. Prima enim omnium relacionum, scilicet is equalitas et summa similitudo, non potest magis aut minus suscipere ab illis omnis dissimilitudo acine qualitas procreatur patet secundo aras metice Boecii et concordat Theologus dominus, quod ex relacione qualitatis in divinis personarum quo ad suam opotenciam et similitudinem bonitatis processit m esSe
The ipsi Ex predictis ergo patet, quod prima Viden cia eqUὶ- Objζcij H ς ' Voeat capiens substanciam subiectam accident absoluto, os ura lic fundanti elacionem, et non per se, et completum X 2Jjecideiron tremum relacionis, scilicet aggregatum ex Ubieci et Whjςh h fundamento tale autem extremum relacioni non potest ud: apias in tali fundamento, nisi varietur relacio, Uam V1Sin aliis accidentibus impertinentibus tali relacioni possit stante relacione quomodolibet variari, ut docet Aristoteles, o ubi supra: nam stat similem alteri in albedine variari in habitibus anime et quibuscumque accidentibu Im F. o pertinentibus albedini, fundanti relacionem predictam
cum hoc, quod relacio con SerVetur. i. Cod. capitati ci capita ici capite ri. Cod. etternum et e
r9. Cf. o. 10, 30. Ego et pater unum sumus 23. I. n. Vant . Seu Boetii De Arithmetica Lib. I a uigue LXIII 1;0' . Ioc autem erit perspicuum, si intelligamus omnes inaequalitatis species ab aequalitatis crevisse prDHordias, ut ipsa quidam modo aequitas matris et radicis obtinenc ν GH Psaoniues inaequalitatis species ordinesque profundat curaerer Lib. I i sui ne LXIII sa, et eiusdem scriptoris De Musica Lib. I ibiis col. 20 3. o. Arist. Cat. 'I 2 9 sq. pag. I, in. 28, huius ed.)
93쪽
Pro secundo dicitur, quod amici ci et multa alia. The second
que computantur te relatIVI POSSUnt Um equiVoce NVed thus: nunc pro relacione, nunc pro alio genere accidentis, et o hy . .' hibbnunc pro a recato ex hiis . Unde Augustinus 5 de Trinitate a relations as
370 distingiuit des relativis, 'UO modo aliqua POSSUnr another class, quotiens libuerit, adquiri subiecto sine hoc quod ipsum ' ς moveatur. sicut eciam docet Philosophus Phisi corum 20, ut patet de quotlibet elacionibus, que possunt adquiri utrique subiecto altero moto, et reliquo nono moto, particulariter ad generacionem relacionis. Alia autem sunt relativa, que ad hoc, quod adquirantur subiecto oportet ipsum moveri, ut amici ci a cum enim amicicia sit mutua benivolencia, in contrapassis non latens ex ' Ethicorum 30, patet, quod non stat ipsam adquiri subiecto, nisi eliciendo actum benivolendi, et sic moto quodammodo ut dicit amicitia principaliter actum vel habitum sic volendi sed connotat reciprocam caritatem in proximo fundatam, connotat eciam paritatem benivolencium vel saltem prope paritatem quando-oque igitur accipitur amici ci pro actu vel habitu benivolendi, et quandoque pro re lacione predicta, et quandoque
4. I. Aug. De Trinitate V 3, igne ALII, col. 929 . . . . Nam et creator relatii e dicitur ad creaturam, sicut dominus ad Servum . . . . Si autem quidquid in se manet et gignit aliquid et operatur, principium est ei rei, quam gignit, et ei, quam Operatur non possumus negare etiam spiritum sanctum recte dici principium; quia non eum separamus ab appellatione creatoris et scriptum est de illo, quod peretur et in se utique manens operatur; non enim in aliquid eorum, quae operatur, ipse mutatur vel vertitur. 7. Respexisse icti sum locum Arist. t. Ausc. VI I, 2 probabile est Ed Pan. II ct 9, 29 s. licet aliquantum a erborum ab ipso prolatorum sensu differat:
94쪽
pro aggregato; et istam Sentenciam Augustinus ubi supra inculcat Anselmus Monologio 24 0. Nec mirum, si talia accipiunt autores taliter equivoce, cum Aristoteles capitulo de ad aliquid ' in predicamentis et Q Metaphisice 20 accipit scienciam nunc pro relativo, et nunc pro qualitate, et ita de aliis aggregatis, que nunc accipiuntur pro re Unius predicamenti, nunc pro re alterius predicamenti, ut patet de asperitate et lenitate et quotlibet similibus. Sic eciam videtur michi, quod paternitas ultra potenciam naturalem generandi dicit oactum patris generantis et passionem filii generati cum conveniencia specifica. Oportet enim generacionem esse univocam, in qua fundetur paternitas, et sic non est pura elacio, Sed aggregatum ex multis, et ita utuntur poletici istis terminis dominus, serVUS. 1 Digression on Nam inter Deum et quamlibet creaturam sunt domi - 'bi ,h. mum et servitus relacione racionis, que eo ipso ponuntur,
quo extrema Sunt posita. cum Oportet omnem racionalem creaturam servire Deo, vel agendo ut debet, vel I. Augustinus Ubi SUpra CC pag. 65, not. ad lin. . . . et Scriptum est de illo, scit spiritu sancto quod peretur, et in se utique
manens operatur; non enim in aliquid eorum, quae Meratur, ipse mutatur vel ertitur. 2. Cf. Anselm Monolog. nigne CLVIII 178). Omnium quippe quae accidentia dicuntur, alia non nisi cum aliqua participantis artatione adesse et abesse posse intelliguntur, ut omnes colores, alia omnino nullam vel accidendo vel recedendo mutationem circa id, de quo dicuntur, et icere noscuntur, ut quaedam relationes Constat namque, quia homini post annum praesentem nascitur O nec maior, nec minor, nec aequalis sim, nec similis: Omnes autem relationes has, utique cum natus fuerit, sine omni mei mutatione, ad illum habere potero et amittere, Recundum quod crescet, et per quali tates diversas mutabitur Palam itaque sit, quia eorum, quae accidentia dicuntur, quaedam aliquatenus attrahant cum mutabilitatem, quaedam vero nullatenus subtrahant incommutabilitatem. 3. V. Arist. Categ. V VII et Ed Paris. I , Sos.). Εστι δεκα τα τοιαυτα των προς τι, opo διαθεσις, αἰσθ=ησις, ἐπιστλημνη, εσις' Ιαντα γαρ τα εἰργημεν αυτα, απε εστιν, ετ ρων ἐναι λεγεται, καὶ ου αλλο τι γῆ γὰρ ξις, τινος ξις Hγεται καὶ χ επιστ) μη, τινι επιGτλὶμγ . . . . et OStea ecl. II: OD επὶ παντων δε γῆν προς τι αλγηθρ δοκεῖ το ' τῆ φυσει
95쪽
paciendo quod debet, ut patet tercio de Libero Arbitrio capitulo. In secundo gradu sunt dominium et Servitus prudenti II intellectual, et bestialis, et illa vocatur relacio proprie dicta, cum quibus iustus et prudens videtur dominari Super quem cumque sic stolidum, ut dominatur super bestias et omnia inferiora in natura. Tercium vero est dominium civile cum servitute sibi in civit contradicenti inter hominem captivantem alium armis, io empcione, institutionibus humanis vel quomodolibet aliter, et illa relacio con notat ultra quodcumque accidens absolutum habitum de ultimo predicamento, cum servi sint quasi pecudes dominorum Patet ista sentencia secundo Politicorum 30, et patet, quod iste non sunt pure relai, ciones, Sed aggregata e multis generibus acciden cium: ideo non ponuntur eo ipSO, UO extrema aggregata X substanciis et accidentibus absolutis sunt posita sicut est de puris relacionibus. Patet itaque ex dictis, quod omnis relacio proprie ver relationes dicta dister a quantitate et qualitate, differt eciam a ea tia a Iudi ceteris respectibus, cum omnes alii respectus preter Om quantid
acciden cia absoluta X tremorum Superaddunt di Sposici O-nem Xtrin Secam, qua Oportet expectare ad eorum principacionem, ut non ex hoc, quod aliquid est motum et aliud mobile, quantumlibet pro porcionata et applicata, sequitur, quod sit agencia vel motus inter ea, quia Oportet expectare tempus et nisum agentis. Et patet, quod accio et passio supperaddunt relacioni: Dii feren ce of ipse tamen resupponunt eam, sicut elacio presupponit 'i' his. '' 30 qualitatem et ipsa quantitatem: et constat, quod ubi predicamenis;
e quando superaddunt relacionem, Ut aliter SeqUeretur an passion .
Si datum corpus locans est cum omnibus accidentibus m 'δῆς, absolutis et corpus locale cum suis, quod unum locaret
i. J. Anselmi Cantuariensis Dialog. de Libero Arbitrio,
cap. III Migue CLVIII 49M M . Ad quid tibi videntur illam
habuisse libertatem arbitrii An ad assequendum, quod vellent 2An ad olendum, quod deberent, et quod illis velle expedi et 'Disc. Ad volendum, quod deberent; et quod expediret elle. 13. Cf. Arist. Polit. II 1, 8 in edd. antiquioribus II S, I, ea Par. I 498, I s.). Alice stan o Dd εἰ τουτο αριστον εστι τι
96쪽
o,si secundum Autorem Π ouantitatem maxime ab intrinseco adveniens nec e dare quanuel qualitatem ui animali posita es Io
97쪽
esse sine agencia, nec ubi vel quando Sine motu, nec posicio sine respectu ad centrum terre et circumferen-ciam mundi, nec habere sine naturali dominio, quod est elacio, patet, quod genu relacionis precedit pre- dicta sex genera. Verumtamen re qUorum cum Ue Te dicamentorum causant aliquas relaciones ipsis posteriores sufficit enim, quod genus sit prius genere, etsi non, quodcumque individuum sit prius quocumque individuo alterius, quia hoc forte est impossibile. i Ad tercium dicitur, quod non est color in deduc cione Third
quia, sicut DeUS nec est Sub Stanci nec acciden S Sed es si utriusque principium, sic elaci personarum ad ii Vicem obstruditu. nec est substancia nec accidens. sed elacionis create substanc nor. . accident ut ille principi Um. originis both
i Unde triplex ponitur maneries relacionis in Deo. Prima inter personas secundum racionem producen cie et produci, que vocantur relaciones originis a multis. Alie relaciones sunt in Deo, que terminantur ad Threeiold
intellecta de aliter, distincta a Deo, ut quotlibet intel 'cba
ro si gelicie, quibus Deus intelligit res ad extra, et omnes tales relaciones sunt absolute necessarie con Sequente producedi or maliter ad Deum esse. Intelligencia autem, qua Deus intellegit se non est elacio, sed essen cia, quia idem omnino est intelligens et intellectum. Nec distinguitur 6 intelligericia, qua una persona intelligit aliam a instinc-cione unius persone ad aliam, nisi forte distinc cionem Secundum racionem. Unde quinque ponuntur relacione. II. Relari bus inter personas divinas, scilicet tres notionaliter con ' ς j. ..
cibilitas vero, communis spirancia, et communis spiracio secundum aliquos sunt elaciones undate in communi principio et communi principiato Videtur tamen mihi, quod innascibilitas vel ingenitum non sit elacio, cum 3 non dicitur ad aliud, sed communis spirancia est elacio
Tercia maneries relacionum in Deo est fundat in lati, iis fetus actu intrinseco et in existencia creature, Ut sciencia, o his creaturer Volucio intendencia, propositum, consilium, predestinancta Nim xl, et similia. Ille enim relaciones sunt terne, et contingentes in Deo. Et erne quidem quia Deus nichil potest
8. Sit coci. sicut 28. notionaliter cod. uocor. ij. Post cum ciuae lineae scriptura acaui.
98쪽
incipere scire vel ordinare; et contingentes, quia, lnon est effectus, non est talis Sciencia et econtra antecedens est contingenS; ergo et OnSequenS. Ouarta maneries relacionem in Deo fundatur in Xe-cucione operativa Dei ad extra consormiter ad scienciani estis ternam, et illa est temporalis, ut causancia crea- rure conservaricia, dominium et Similia. Illa enim ince-oerunt ut patet commento de Trinitate diam 1 Tam Augustinus ostendit spiritum Sanctum ternaliter esse donum, Sed temporaliter donatum, J6
6vet labium, quomodo nudum accidens inest Deo Tm psum esse donum hominis vel donum meum elu empore accidit sibi, et Stat Senteno solumcionis sue in hoc, id est, quod scribit sub nuserbis Quomodo ergo optinebimus nichil secundum ο
e iis diei donum nisi quia ipsius nature nicha a id
ovo mutetur , quod dictum doctores concor ter telligunt reiacione racionis diam relacio realis per ein uenere inue proprie est accidens illius generis non bot: alicui accidere nisi illi, qui potest mutari per aOtalem adquisicionem quamvis enim possum dexter esse posti postquam fui sinister sine motu mei participantea hoc possum tamen per motum me adquirere de teritatem talem Patet ergo ex argumento beati AuguStim quod non est racio distinguendi aliam relacionem subiecto. quin per idem dominium Dei distinguitur a Deo quamvis non sit per se in genere propter defectum fundamenti in divina Sub Stancla.
essencia patet ex hoc, quod paternitas, si iacio et 30
Ouartum auoque a Niciis constitui relatiouum tu Deo ordio huius disputationis tracta νlmu S.
99쪽
TIprocessio tantum relacione et non posta Se Signant, ut patet se de Trinitate Capitulo se et Q. Ideo est dare medium in Deo, quod nec est Substancia, nec imos si omaccidens, scilicet elacionem, ut patet capitulo o. Unde in hqr capitulo 1 dicit Augustinus talem regulam: Quidquid ad se dicitur illa divina sublimitas substancialiter, dicitur singulariter et non pluraliter de omnibus et singulispersonis, et quod dicitur ad aliquid, non substancialiter, sed relacione dicitur. Ideo 7 de Trinitate capitulo io 20 arguit Augustinus sic Si essencia est ad aliquid,
id est elacio, iam non est essencia . Unde, ut eodem
capitulo dicit: , Omnis essencia, 'ue relativa dicitur, est aliquid excepto relativo '; id est omnis essen cladistinguitur a relacione cui subiecta est. Et idem dicit
2o6 libello de Triplici Habitaculo et 1 de Civitate Dei
a Cyri Aug. De Trinitate V 4 Migne ALII, col. 14 i.
ι amobrem, quamvis diversum sit patrein esse et lium esse, non tamen est diversa Substantia, quia hoc non secundum stibstantiam dicuntur, sed secundum relativum quod tamen relativum non est accidens, quia non est mutabile. Ibid. 7 col. 9IS . . . . ita, quamvis dii et Sum sit genitus et ingenitus, nou indicat diuersam substantiam; quia, sicut lius ad patrem et ou lius ad non patrem refertur, ita genitus ad genitorem et nou genitus ad non genitorem referatur HeceSSe est.
4. Cf. Ibi d. cap. col. 15). Hoc si dicunt scit haecetici , nou intelligunt, de ingenito quidem aliquid se dicere, quod diligentius pertractandum sit, quia nec ideo quisque pater, et propterea non ad aliquid, sed ad se dici putatii ingenitus:
genitum ero mira caecitate non advertunt dici non posse nisi
ad aliquid. de quippe lius quia genitus, et quia situs utique
genitus. Sicut autem lius ad patrem, sic genitus ad genitorem refertur, et sicut pater ad lium, ita genitor ad genitum. CL Ibid. 8 col. I sq.). Quapropter illud praecipue teneam tiS, juidquid ad se dicitur praestantissima et divina sublimitas, substancialiter dici quod autem ad aliquid, non substancialiter, sed relative tantam vim esse eiusdem substantiae in patre et sit et spiritu sancto, ut quidquid de singulis ad se ipsos dicitur, non pluraliter in summa, sed singulariter accipiatur. s. f. ibid. VI 2 col. 934 n): Si essentia ipsa relative dicitur, essentia ipsa non est essentia. Huc accedit, quia omni essentia, quae relative dicitur, est etiam aliquid excepto relativo. ib. Incerti auctoris De Triplici Habitaculo liber uter opera Augustiniana ulgo editus, cap. VI Mione XL, col. 6 9 sq.). Tunc iustis nanifestum erit quomodo Deus est invisibilis, incomparabilis, sine initi et sine ne ante omnia et post Omnia
. . . . et quomodo omnia Dei uirum sunt in Deo, excepto, quod ad relationem pertinet . . . . et quomodo ubique totus sine loco, maguus sine quantitate, bonus sine qualitate et quomodo omnia
100쪽
capitulo 12 . Unde capitulo quarto dicit: Propterea non eo verbum, quo Sapiencia, quia verbum non ad se dicitur, sed tantum relative ad illum, cuius est verbum. Sapiencia vero eo, quod essen cia. Unde sequitur in in capituli: Non hec est Deo essen cia, quod verbum ad filium esse, ' quia sicut capitulo octavo arguit: Si aliud est Deo esse et aliud subsistere, sicut aliud est
Deo esse et aliud esse patrem vel dominum, . . . . iam Sub Stancia non erit substancia, quia relativum erit. Et sequitur in in capituli: Absurdum io est autem, Ut Substancia relative dicatur . Unde super illud Psalmi 68M Non est subfrancia ' dicit Augustinus, quod esse patrem non est esse quid, sed ad aliquid quia eo, quod De US est, Substancia est, Sed non eo, quod pater est, Substancia est. Et conformiter loquitur fAnselmus in De Processu Spiritus Sancti capitulo primo Non enim idem est esse Deum, quod esse patrem aut stilium. Quotlibet autem sunt talia dicta doctorum sanc-
penetrat munda et inmunda siue sui polliatione. Si enim lux ista visibilis omnia loca illustrat, et sterquilina etiam penetrat siue fetore et siue sui pollutione quanto magis Deus, qui estinuisibilis et incommutabilis lux, Omnia penetrat regit, SuStinet,
circumdat, illustrat, sine ulla mutatioue et pollutione . . . .
. Aug. De Civitate Dei XI io non et i Migue ALI 253.
. . . . aut ero Sola est ista nominis Trinitas sine subsistentia pei Sonarum, sicut Sabelliani haeretici putaverunt; sed ideo
simplex dicitur, quoniam quod habet, hoc est, excepto quod relative quaeque persona ad alteram dicitur. Aug.
Absurdum dicatur omnis enim res ad se ipsam subsistit: quant magis Deus II. V. Aug. Enarr. in Ps. LXVIII, serm. uigue XXXVI 845). Cum autem pater est, non illud est, quod est Pater enim non ad se, sed ad ilium dicitur ad se autem Deus dicitur. Itaque eo, quod Deus est, hoc ipso substantia est. 6. Anselmi Cantuariensis De Processione Spiritus Sancti contra Graecos Lib. c. I Migne CLUILI Sp)..... Haec itaque Sola causa pluralitatis in Deo, ut pater, filius et spiritus sanctus dici non possint de invicem, sed alii sint ab invicem, quia praedictis duobus modis est Deus de Deo. Quod totum dici potest elatio nam, quoniam lius existit de Deo nascendo et Spiritus saucitis procedendo Sa diversitate nativitatis et processionis referuntur ad invicem, ut diversi et alii ab invicem. Et quando substantia habet esse de Substantia, duaesiunt ibi relationes insociabiles, si secundum illas nomina ponantur Substantiae cum enim homo est, gignendo de homine dicitur homo, de quo est homo, pater, et homo, qui est de homine, siliu S.