장음표시 사용
31쪽
a18 Eprs voLA VI. M art. . ad a. ubi docet , posse retineri id, ,, quod propter opus malum est acceptum ,ri nec distinguit,sitne opus illud contra justitiam , an non . Attente legi loca citas, ta : verba, quae P. Lesius S. Dο- ,,. ctori tribuit, non inveni. Porro qua D dignum censura sit, affingere pro arbi- ,, trio S. Ecclesiae Doctori verba , ut in b, propriam sententiam concedere lectoria ,, bus persuasum fiat, judicent aequi rerum . arbitri. Immo , quod plus est, non mo- ,, do verba non reperi, sed neque doctri-
,, nam z cum utrobique S. Thomas solum o,, meretricibus retinere pretium turpe con- ,, cedat, limitibus tamen adjectis is . Utramque accusationem, quae in hac Concinae oratione continetur , falsam esse contendis. Nempe negas Lessium ea verba:
posse retineri id, quod propter opus malum es acceptum, aut ullam falsam Divo Thomae adfingere doctrinam . , Nam quod attinet, inquis, ad primum: ,, verba Lessit, ut audistis , haec sunt , ubi ,, docet posse retineri id , quod propter opus,, malum es acceptum. Quae verba attri-' ,, buit hic S.Thomae P. Lessius P Si P.LeΩ,, sius ita loqueretur , ubi S. Thomas haec
is habet , ubi seriit , ubi dicit, ubi es , es
32쪽
,, smilia, tunc certe significaret, sequen- ,, tia ea verbae posse retineri id, quod proina, pter opus malum es aceeptum , esse conin ,, cepta verba Sancti Thomae . Cum vero ,, dicat ubi docet, quomodo probat Pater, , Concina Lessum significare voluisse , se- ,, quentia illa verba esse concepta verba , , Sancti Doctoris ,, ὸ Ex eo probat , quod illa verba in Legit operibus rotundo , ut VO Cant , charactere sunt exarata , quem scribendi modum tum adhibere solemus,cum alterius verba , vel orationem describimus . Quare non injuria doluit auctor Theolog. Christ. tributa a Lessio suisse S. Thomae verba , quae S. Thomae non essent.
CXXVII. Atqui tribuit etiam salsam doctrinam,& male sane ob eam caussam de tanto Doctore meretur : sed te prius audiamus
pro Lessio disserentem . ,, Quod attinet , in is quis , ad secundum ; afferam prius verba ,, S. Doctoris; & deinde videbimus, utrum, , probabilius sit Sanctum Thomam loqui ,, universaliter, & sine distinctione , ut
,, dixit P. Lessus , an concedere solum me in ,, retricibus retinere pretium turpe , ut ,, contendit P. Concina . ,, Verba S.Doctoris in primo loco citat
,, a Lessio haec sunt: tertio modo es aliquidis illi-
33쪽
,, illicite acquisitum, non quidem quia ipseri acquisitiost illicitae, sed quia id, ex quori acquiritur, es illicitum : scut patet de
is eo quod mulier aequirit per meretricium e,, s hoc proprie vocatur turpe lucrum. uod
,, enim mulier meretricium exerceat, tur-
,, piter agit, es contra legem Dei. Sed in eo ,, quod aceipit non injuse agit, nec contra Ie - , , gem, unde quo sic illicite acquisium est, . , , retineri pote s. se Verba in secundo Ioco haec sunt e,, alio modo aliquis illicite dat, quia pro- , , pter rem illicitam dat, licet ipsa durio,, non si illicita : sicut cum quis dat mere- , , trici propter fornicationem. Unde s mu-
se Iier potes sibi retinere , quod ei datum es: ,, sed s Juperflue ad fraudem , vel dolum ,
is extorssset, tenetur eidem resiluere. His positis, ita argumentor . San- , , ctus Thomas initio utriusque textus Ioia 'quitur indefinite de aequistis illo tertio, , modo , es aliquid illicite aequissum , dae,, propter rem illicitam , & quod est sc illi-
, , cice acquisitum docet retineri posse is, , Jam sic. Tota ratio coarctandi doctrinam se Angelici ad solas meretrices, esset, quia ,, solas meretrices affert in exemplum et in ,, exemplum, inquam, ut patet ex illae .n par
34쪽
, , particula sicut. Atqui haec ratio nulla s,, est: passim enim fit, ut post traditam is doctrinam aliquam indefinitam , assera- , , muS claritatis gratia exemplum aliquod , , particulare, quin tamen ad illud solumis doctrinam coarctemus e immo eo ipso is quod aliquid afferimus in exemplum , sin ,, tis clare indicamus , nos non loqui de , , illo tantum , sed de pluribus aliis aliqua , , ratione illi similibus . Ergo sine ullo fun- ,, damento P. Concina D. Thomae doctri- ,, naui coarctat ad solas meretrices,& omniis no gratis imponit hoc secundum crimenis P. Lessio ,, . Nego,Noceti,te hilum proficere: nego, de valde miror , quod saepe negare debeo , te , uti pollicitus eras , ea in tuis accusationibus proferre, quae lectores minima mentis intentione , atque uno quas oculirum conjectu videre possent: ejusmodi enim non sunt tot argutiae, quibus libellum tuum
reser sisti, quibusque , si quid efficeres , summum, inscitiae, non malae fidei adversarium
Ex me igitur disces , quo genere argumentationis utendum sit ei, qui alium malae fidei accusare velit .i Αjo , istum P. Lessium falsam D. Thomae tribuere
35쪽
asa Eprs TOLA VI. doctrinam : teque illi consentientem esse . Nam quid Lessius scribit loc. cit. , , Si solum, ,, inquit, jus naturae spectetur, acceptum se ob turpem caussam , seu propter opus , ,, quod est peccatum , opere impleto, non ,, necessario est restituendum , si ve illud , , opus sit contra iustitiam , si ve non. COI- is ligitur ex D. Thoma quaest. 32. art. 7.,,' in corp., & quaest. 61. art. s. ad a. ubiis docet , posse retineri id , quodpropteris opus malum es acceptum . Nee distinguit, , sit ne opus illud contra justitiam, an
Itaque si D. Thomas non solum hoc totum accurate distinguat, sed etiam ea , quae sunt parta eo genere maleficii, quo justitia violatur,diserte neget retineri posse 13 nihil erit caussae,cur falsam a Lessio D. Thomae tribui doctrinam, & eo nomine jure a Concina neges suisse reprehensum . Animadverte jam an D. Thomas priori loco accurate distinguat: Respondeo,, dicendum, quod tripliciter potest aliquidis esse illicite acquisitum . . . . alio Vero mΟ- , ,, do est aliquid illicite acquisitum , quia il- le quidem , qui acquisivit retinere non ,, potest , nec tamen debetur ei, a quo ac
ri quisivit 3 quia scilicet contra jusitiam ae-
36쪽
,, eepit, ct alter eontra jusitiam dedit,sicutis contingit in simonia memento hoc esse ,, exemplum ) in qua dans, de accipiens,in contra iustitiam legis divinae agit: unde ,, non debet fieri restitutio ei, qui dedit, ,, sed debet in eleemosynas erogar &eadem
,, ratio est in similibus, in quibus sitieet i
,, datio , es acceptis es contra legem is . Haec ille , & hic erat locus , qui proferri debuerat, non is , qui sequitur , de quaestumeretricis , aut hujus simili: tertio modo es aliquid illieite aequstum e. quem supra descripsisti: si autem non distinguit, ut ait Lessius , D. Thomas , nec quidquam inter e sse putat, cum de male partis retinendis, aut restituendis agitur , utrum maleficium, ex quo lucrum quaeritur , justitia violetur: cur male parta accurate in tria genera distribuit Θ cur secundum genus in iis constituit , quorum alter contra jusitiam accepit& alter contra jusitiam dedit: cur denique prolato smoniae exemplo concludit: or eadem ratio es in similibus, ta quibus silicet,
es datio , es acceptio es contra legem . Nihil dico , de altero quaest. 6a. Ioco,
in quo D.Thomas non minus accurate, quam in eo, i quem protuli, maleficium a maleficio distinguit , quaestumque ex eo iactum ν s
37쪽
26 EPI suo La VI. quod justitiae repugnat, negat esse retineri
CXXVIII. Quod autem scribis pag IT a.
sententiam Lessit ab omnibus sereTheologis, imprimisque a Cajetano, & Antonino defendi, ad rem non attinet. Non enim id agitur , utrum Legii sementia ab omnibus sere Theologis defendatur ; sed utrum defendatur a D.Thoma, a quo Lessius defendi scripsit. Itaque nihil dicam de omnibus Theologis, neque enim est otium, ut omnes expendam. At de Antonino , & Cajetano , quod te ex Lessio accepisse intelligo , certe nego . Adfers tu quidem utriusque testimonium Cajetani ex commentationibus alterius loci, , nor , , resert in proposito , an propter fornica- tionem , an propter adulterium , aut
se aliam speciem luxuriae detur : cI' simi- ,, liter es de aliis malis servitiis is . Antonini autem ex pari. 1. tit. a. cap. I.
ubi sic se de illicitis ergo tertio isto modo sese cundum Thomam , &Raymundum, po- , , test dari eleemosyna , &potest etiam reis,, tineri, nisi superfluum pem fraudem , &is dolum mulier extorsisset, quia illud esset, , restituendum. Et ad hoc pertinet lucra , , facta ex hisrionatu illicito, ex duello . . , , ex arte mathematica , seu divinatoria , , .sed
38쪽
Sed manifestum est, utrumque sequi D. Thomam , sermonemque habere in his testimoniis solum de quaestu meretricis , quam quidem turpiter facere, ut ait Ulpianus , quod sit meretrix; non tamen turpiter accipere, quumst meretrix , non hi duo modo. , sed omnes Omnino fatentur . Igitur ea loca consideranda erant , vel . si considerasti, proserenda , in quibus cum justitia laeditur, quaestum retineri non posse decernunt. Nam de eo Antoninus loc. cit. ita docet: , , Si pecunia data suit judici addi, eum corrumpendum , vel testi ad falsum, , testimonium dicendum , vel advocato ad , , injuste advocandum , illi datori reddi non ii , , debet, qui turpiter dedit , nec sibi retis, ne re potest, sed pauperibus e largiri, vel ,, illi in cujus damnum , vel injuriam dat
Quid clarius P Quid ad tuam , & Lessii
consutationem luculentius dici poterat De Cajetano autem ne Lesiliis quidem ad judicem quod attinet , negat secum repugnare . Scribit enim loc. cit, ,, noxandum tamen est b, Covarruviam , & Cajetanum excipere id, b, quod acceptum est a judice , ut injustam ,, sententiam serat hoc enim putat jure sdi, naturae esse restituendum, quia injusta
39쪽
, , sententia & perversio judicii, non est res, , Vendibilis is . Sic est 3 nam Cajetanus in commentationibus prioris loci ita disserit: ,, & haec est ,, differentia inter emere , Ac vendere in si-
,, monia , ia meretricio, nam in meretri- ,, cio res vendita est usus venereus Scc. ,
,, qui etsi sit secundum se malus, non tamen ,, constituit venditionem malam , & hoc ,, quia est materia vendibilis. In simonias, autem res vendita est res sacra, quae est ,, invendibilis, & propterea constituit ven- ,, ditionem injustam . Et simile est in sub , , versione justitiae . Non enim est vendibi- ,, Iis injustitia ,, . Nunc consideres velim quanta fuerit Lessi negligentia in sententiis, non dico mediocrium Casilistarum, sed magnorum Theologorum expendendis , aut referendis. Nam primo verba , quae non sunt D.Thomae ita describit, ut D. Thomae esse videantur,neque certc habes, quo eum excusare possis,nisi hunc errorem magis ei, qui editioni praesuit,quam Lessio esse tribuendum, deinde vocare non poterat in subsidium suae opinionis, praeter Divum Thomam , Antoninum , & Cajet num , qui cum eo aperte dissentiunt. Tertio non apparet,cur primo Cajetanum ess 4
40쪽
sibi consentientem dicat, quem postea in eo, quod attinet ad justitiam , contrarium sibi esse fatetur : nam cum de justitia sit omnis . . controversia, si cum eo dissidet hac in re is , quid est , in quo cum eo consentire polst Denique animadvertere debuerat, Cajetanum , quem sibi adversari fatetur , interpretem esse Divi Thomae , proindeque existimare, aut saltem suspicari, an cum eκ poneret quid differat inter quaestu in meretricis , &eum , qui fit a Judice ob latam injustam sententiam , similem D. Thomae doctrina tria explicaret . Haec omnia peccavit uno loco Lessius , quem sequi errantem maluisti , quam non accusare imposturae eum , a quo merito esset reprehensus . CXXIX. Sequitur cap. Lxxiii.quod ita in- De Lesio
scribis : Resiluitur stιae sinceritati sententia qμμπρ 'Molinae . Legit , Rebellii, s de Lugo . Vi
deamus ecquid horum Casu istarum sententiae fuerit detractum. Concina tom.VH.pag. 28 I. is Peccant, inquit, Monachi, & Cle- rici si propriis manibus negotiationi pe- is cunias exponant . Secus , si has pecuniasi, dent mercatoribus, qui propriis eas imis misceant,&negotientur,& lucra curnCleis ' fis ricis dividenda assequantur . Ita docent, , Molina tom. H. tract. H. disp. cccXLII. Le D