Iacobi Gorscij Praelectionum Plocensium liber primus quintus, siue De baptismo recèns natorum. ..

111쪽

vvCHAOsr fACRAu. in idem sentiebant, omni a communia habebant, uno animo erant, Caluinus vero nec secum quidem conuenit, tantum abest ut cum alijs conueniat. Non omnia communia isti ha ,. hent,seqquot capita tot sensius, tot errores & 40ctrinae fallaces, apud illos ex hoc nouo Euangelio enascuntur. Sed ad coenam Domini, verbaque diaui Lucae redeamus. Erant,inquit,perseuerantes in doctrinaApostolorum, &communicatione frauionis panis, ct frangentes circa domos pane.Quae .Ferba repetita disertE testantur, non utraq; e Eucharistiae specie, turbam illam fidelium usam, in coena dominuca cel ebranda, Panis tantum fracti meminit, calicis nulla omnino mem

tio. m,si altera speciς absque altera perleg m Christi yti non liceret,utri- 'usque neministet Lucas,&itarem fa. ctari ut fieret, n arrare Atque nodest ex hoc loco obscurum, Ecclesiam g E A in illam ex Iudaeis consi antem , in coena-t a

Domini Eucharistiae sacramento, subsola specie panis, praetermisso calice,' 'Fiam, Maeari enim non potest, ita s

112쪽

n ΙAC. GOR, crus gestam esse in ea Ecclesia, ut diserita Luca narratur,& constat fractionum panis, non communem, sed corpus

Christi designare. Quod vel inde inquet, quod Lucas post fractionem panis,sumere consuetos fidei cs illos cibum cum exultatione narret. Nam ait : Et frangentes circa domos panem, sumebant cibum cum exultati- pulsu hasione. Celebrata enim primum sacra H les illa cinna,&communione, eonuiu --abam bantur cum magna laetitia, plucitate cordis, frugalitate Apostolis digna adhibita. ctiam frugalitatem &simplicitatem Apostolicam, quod corinthi j non seruassent,repreheduntur ab Apostolo.Constat igitur Apostolicam Ecclesiam, perfectis orati nibus, &omcijs pietatis in templo,domum reuersam, coena Domini, quod in templo non liceret, coenasse, & s cramentum Eucharistiae sub panis for. ma tantum sumpsisse. Atque ita communionem Eucharistiae, sub una specie, qua ratione nunc Ecclesia apud populum utitur, Apostolicam instrututionem esse. nec eue, ςur hoc no-

113쪽

mine noua ista dogmata Ecclesiam Romanam reprehendant , dc se aliquid acutius quod illa non videret, vidisse iactent. Viderunt hoc huius instituti Apostoli oppugnatores: legerunt haec quae reserimus ex Actis A postolorum, dc propterea in altumst ''

sensum haec verba verterunt. Aliὶ fra uenerma.

ctum pane,eleemosynas, quς in pauperes effunderentur, asserentes : alij fhmplicem usum panis interpretantes: alij ad Tropum, tanquam in sui erroris latebram refugientes , ex parte totum accipi volebant, dc fracti nem panis non solum corpus Christi, sed ac calicem, totamque illam coenam significari asserentes , ae ut contra apertam verborum Lucae sente tiam, ita aduersus suam conscient, am,pugnarent, falsis interpretamen iis verum sensum euerterent. Atque quidem, si Lucas semel hac dicen- pugnantidi λrma usus fuisset, nec toties eandem coenandi rationem, totidem verbis retulisset, possent habere quod dicerent. Alium locum afferent, per quem hunc. quem retulimus expliu

- 4,

114쪽

carent, Vt nos fecimus, cum Christi coenae institutionem, per coenam ibiam Cleophae, explicaremus: & cum Pauli communionem illam calicis Ecpanis, distincte dc divisim sumi posse

diximus , recitata de eade coena, alia verborum pauli forma,in qua ea PK coniuncta protulerat , disiuncta profert dicens: Itaque quicunque mamducauerit panem hunc indign4 aut hiberit calicem , reus erit corporis de sanguinis Domini. Sed cum Lucas toties coenam illam Apostolicam n his referens, solius panis tantum nam minerit,aperte docet, unius speciei v

sum, huius sacramenti in Ecclesia illa fuisse. Audi quaeso, quid Lucas toties

reserat,& quibus reserat verbis. Vna, inquit,Sabbatorum, cum conuenissent ad frangendum panem, Paulus disputabat cum eis, produxitque serta monem usque ad mediam noctem. Audis quid dicat 3 conuenerunt imquit. Cur conuenerun t 3 ad stangen . dum , inquit, panem. Panis tantum meminit, calicis nulla mentio. Sed neque dubium, ad coenam illam domi.

115쪽

nicam turbam illam noctu conuenicse, in qua Paulus usq; ad lucem disput ret. Quid deinde Lucas narrat Accendens autem,inquit, frangens'; panem,& gustans. Vbi vides aperte Lu- icam testari, post concionem suam Paulum panem consecrasse, populo dedisse, ipsum ex eodem pane sameto degustasse. Si communis illa comna esset, non gustandi tantum causa institueretur, sed satiandi Sacramenti

degustatio satis est. Non temere igitur, inquit, dc ipse degustauit, verum ut id se faςere ostenderet, quod Christus apud duodecim fecerat. Qui dc ipse, antequam Apostolis panem & calicem diuideret & porrigexet, primo. ex eodem degustauit, vicibus ille in Vnum corpus omnes, & inter se &ςum coniungeret: est enim hoc sacra rist eris Dinentum,vinculum charitatis. Et ali. nemsacrum'

hi de eodem Paulo idem scribit Et culux inciperet fieri, rogabat Paulus omnes sumere cibum.Et paulo cum haec dixisset,sumens panem, gratias egit Deo in conspectu omnium. Et cum fregisset, coepit m ad axe.

116쪽

Panem accepisse Paulum ait, super panem gratias Deo actas, panem fractu, calicis nulla mcntio. Nec dicere licet, hoc loco sermonem esse de commm ni pane edendo, nam formula coenae sacrae adhibita sumpsit. Gratias egit,

fregit, &Lucae & alijs fidelibus, qui

cum eo erant dedit, & ipse manduc uit. Certe in hoc loco,Fregit,nihil Iiud significat, quam sacrum mysterium,dc communicationem. Nam si fractio illa dissectionem panis signitu caret, quid opus esset eam toties imculcare, cum facile intelligi non expressum etiam possit. Qui enim comedunt panem, vel manu frangunt, aut cultello secant, & plerunque pMnis est eius generis,ut absque oeconomia ista,comedi non commode poΩst: Leue est officium hoc in edendo,

nec meretur tantam inculcationem,

qua Lucas ita diligenter utitur. Non 'quaevis fractio hic significatur, sed ibia sacramenti Eucharistiae distributio inter fideles. Atque ex his Lucae vc bis. su b specie panis tantum commm

117쪽

perte constat. Et sumpta Eucharistia, communes cibos apponi fidelibus iblis solitos esse, ut illa verba, quae primo retulimus ex Actis, manifeste t stantur, quae fractioni panis, hoc est, Eucharistiae distributae, communem cibum subijciant. Ita enim ait L cas: Qimtidie perdurantes unanimuter in templo, & frangentes circa d mos panem, sumebant cibum cum exultatione, & simplicitate cordis. postrema particula, cordis, Guertit cavillationem illam Euangeli et

corum, cum simplicitatem, fruga se recisis litatem ciborum significare aiunt,feμηδε cum Lucas cordis simplicitatem dicat, qua isti carent : sunt enim calludi illi serpentes dolo pleni. Sed dc in cibis eam simplicitatem isti non seruant, non est , quod Apostolorum vestem sibi obtendant, gulae & vem 'tris mancipia. Solitum autem ut hoc amplius dicamus cibum communem , fractioni illi panis sacri, subijci,

118쪽

gabanturChristiani,solitos pr ter ccenam dominicam commune conui uium apparare,dc instruere: quod eluam a Paulo coena dominica vocatur,

ruiuia, sed propter promiscuum usum fractici ri, G. paliis ,& illius comunis cibi, hic posterior Agapes seu charitatis nomen accepit,quo Iudas etiam in sua cano nica ipsum nuncupauit,'& vera coena dominica fractotonis, seu benedicti etagia, gratiarum actionis vocabu tum retinuit. Propterea ex eo more primi Christiani metu persecutionis, suis quique m aedibus conclusi, ante omnem vulgarem cibum panem iulum fractionis seu benedictionis, d gustabant:vt quod in publicis conu tionibus fiebat, etiam domi obseru rent. Hoc est quod in tribus locis clorum productis dissicultatem p rit, quia in ipsis semper stactioni panis, cibus ille communis subnectitur. - ' i' Nec animaduertitur differentia inter Tio,ini Vtrunque cibuni, α ordo percipiendini cum caena utrunque, sed ex significatu posteri i, ris,priori fraudem faciunt Nec miru,

cum ex posterioris usu Apostolus r

119쪽

darguat prioris abusum, quem com- ' imittebant Corinthij,quia indifferenter utroque vescebantur, non dijudicantes priorem esse corpus Domini. Beza non it inficias, quin coena Domini celebraretur ante commune Lstud epulum: recusat tamen, de illa fractione panis interpretari, ne ullo pacto communioni sub una specie , suffragari videatur. A quo quaererem, quid tandem causae erat,cur, si s actio . illa panis de vulgari isc communi cibo intelligeretur, tantopere a Luca Feritrum

nobis inculcaretur, & quid magni arcani reserret,si eo solitosvesci domi Christianos narraret3 quod nisi stipessit ita esse intelligat, quoitusquisque est qui singulis diebus non capiat cibum, aut ea non peragat. sine quibus vita conseruari nequeat 3. Non puto Lucam ita ociosum, dc sui oblitum fuisse, ut, quae omnes scirent, omnes passim facerent, tanquam noua & magna in coetu Christiano fieri narraret.

Est alia grauior causa,cur tam diligeri ' ter coenas huius generis inculcat, ut communionem dc panis stactionem: .:

120쪽

Duruvlisi Ecclesiae illius Apostolicae describat. forte Christianos illos Epicuri alicitius noui discipulos fuisse accipiamus, qui coenis totas noctes, non pietati vacarent, quasi domos ad mam ducandum , & coenas suas instiuem das, non haberent. Aliena haec sunt acoetu illo, qui noctes integras, audia endo verbo Dei,& canendis hymnis, memoria mortis Christi recolendae, ac precibus fundendis, insumebantiac ad diei crepusculum siue auroram,

- coenam dominicam,mortem Domini annunciantes, celebrabant. Quod illa quae iam retulimus verba diteri. testantur: Erant,inquit Lucas, persi uerantes in doctrina Apostolorum, in comunicatione & fractione panis, quibus Euangelista proculdubio, a ctiones non communes istas, dcvuluisai ct '- gares,sed praecipuas & peculiares com gregationis Christianae perstringit. ctionis autem eius partes sunt, com-iM Uissim municatio,panis fractio, ac preces.Et μδ- communicatio quidem quae Graec

: a xMnWα sicitur,significat,ves participaque u tionem, quod eius Ecclesiae omnia