장음표시 사용
81쪽
porrigeret, statim agnitum, ut agnitus iit, ab oculis eorum a qui- hus agnosceretur se subduxisse,neque temporis aliquantum interuallum, ut poculum etiam acceptum benediaceret, & porrigeret, intercessisse, sed ipso in mometo panis porrecti agnitu, disparuisse. Nam si totu illud tempus dum a coena turgeretur cveis insumpsisse, cum Euangelista scripsisset,pc L' minus non incommode ratiocinari, etiam si poculi nulla mentio fieret, Vinum quoque eum & consecrame, α
hibisse, & discipulis illis bibendum
porrexisse, veluti cum eundem pura si si, scem & mel sibi dari iussis te, & cum comedisset , reliquum restituisie imgimus.Nam etsi ibi vini nulla metio, quia tamen & ipse manducat, α dum manducasset discipulis piscem manducandum dat,non incredibile esse opinamur & ipsum, & Aposto- 'Ios suos bibisse, quamuis tantum piscis & mellis Lucas lineo loco meminerit , patiebatur temporis ratio diutius apud discipulos moratus es,
82쪽
panem illum porrexerit, agnitus, di- paruit. Atque ita Eucharistiae sacramento uti commode sub una specie nos posse docuit.Nisi enim hoc liceret , si lex illa tua in coena ultima perilata , de pane dc calice simul sumendo, dc alteram speciem absque altera nefas esset, ut isti dicunt, si ini: nulla ratione dominus Cleophae sblum , panem dedisset, suam legem quam immotam seruari a nobis vellet, Scviolatores eius impietatis reos age F a mn is
ret, unquam violasset , nec impietatis tantae Author ipse apud discipulos esset, nec ab eis prius discederet, quam calice consecrato & porrecto, legem sitam coplesset. Qvd quia noexpectauerit, a specie eis data,dispaxuerit, nulla nos impietateobligari,si sub altera tantum specie sacramenta hoc sumamus, populoque fideli distribuamus, Christum ipsum Aut
thorem secuti, certum est. Sed di ADissehiscent isti utriusque speciei assertores . caena Cle
83쪽
clis hi in di-cramentum Eucharistiae, Christum, scipηsit,fri coena extrema dedisse, sed panc
μὴ dedi fi communem more tuo benedixi1be,ac se,contentat. gratiaS Deo patri,ut semper selaret Ggisse, & propterea nihil nos eo scrip
turae testimonio agere,nullamque issimilitudinem inter coenam duod 'cim, & coenam duorum esse,&prodii terea Vna specie Sacram enti Eucharistiae a nobis eum locum detortum es absenutiis in Quae reprehensio,quam vim habe adaersarij. at collata dc huius loci quem attuli mus,& coenae illius supremae historia, facile videbimus. Formula & modus Mart.26 coenae apud Matthaeum: Coenantibus autem eis, accepit Iesus panem, & b nedixit, ac fregit, deditque discipulis Mara . suis. Apud Marcum Et manducantibus illis accepit Iesus panem, dc bin Luc.22. dicens fregit,&dedit eis. Apud Luca: Et accepto pane gratias egit, dcfregit, 3. r. in & dedit eis. ApudPaulum item Ea nocte qua traditus est,accepit panem, ocpostquam gratias egisset, fregit. Hic est modus, ordoque coenae illius su .
premae, cum quo idem prorsus est iule, quo usus idem Christus est apud
84쪽
i Cleopham, ut verba Lucae qui eam
describit coenam,aperte docent. Ait enim Lucas: Dum recumberet cum
eis,accepit panem benedixit,ac fregit,& porrigebat illis.Inspice singula,
totidem verbis,dc eodem ordine, mo, dum apud Cleopham coenlidi expreL. sum a Luca videbis, qui apud Euange Iistas & Paulum exprimitur. Nihil di- uersum narratur, Accepisse, benedi- , xisse,stegisse,&porrexisse pane Chri- stus,quasi ex formula apud omnes scri; bitur. Quod cum ita sit, quid obstat,s quominus in coena Cleophs,non vuls garem panem, sed panem in corpus silum,ut dc in coena duodecim, Chrui stu duobus illis porrexisse credamus cum eundem cursum coenandi dc bonedicendi, quem instituit in suprema illa coena, tenuerit: Nam quod apud duodecim formam illam consecradi addiderit: Hoc est corpus meum, κHic est calix sanguinis mei,noui & a terni testamenti,mysterium fidei,qui pro vobis, & pro multis effundetur in remissionem peccatorum: apud Cleopham vero praetermisisse vide t
85쪽
tur,id omnino nil virium contra n stram assertionem habere poterit. E si enim Christus tradens panem Cleophae dixi stet. Hoc esst corpus meum,
Lucas tamen ea verba repetere voluit, quod ea & ipse in suo Euangelio dc alij Euangelistae expresserant, ac quod integro raxionem coenae Christi' cum duodecim retulissent, satis illi visum est, si narrasset Christum apus Cleopham, dccoenasse, & quomodo eoenauerit,accepisse videlicet panem. benedixisse, fregisse, ac porrexisse. Nasi benedixit dc fregit,intelligitur & c5secrasse. Oportebat autem eum comsecrare, aut eadem forma verborum, qua usus in coena cum duodecim,aut diuersa. Non diuersa certe videtur pud Cleopham, usus, cum eadem c remonia, dc eodem ritu. Quo in illa suprema uteretur,in hac usus esse nam retur . Accepitpanem, benedixit,st git, porrexit.Si eadem est caeremonia, idem cursus & ordo coenandi,cur no Ne de forma cosecrandi erit utrobiq;
Non expressa sinquisin forma illa, Hoc cst corpus meum. E teor, sed Ebristu
86쪽
eam non adhibuisse no concedo, modus ipse coenae, usum esse Christu forma a te instituta in prima illa coenai benedicendo pane dc frangedo ostendit. Qiram quod Lucas non reserat in suis actis, causa est, quod ea quae in tauangelio, dc ipse & alij integre retui .
runt, repetere omnia nolet. Satis esse iudicauit, si eodem modo coenam im , stitutam fuisse, dc cundem modu progressumq; Christu sertia me apud Cleopha que seruauerit in supremae noctis
Cinna, narrasset.Satis. n. erat in hoc loco , Luca indicare, more suo Chtistii coenas se, cu duobus i liis in Emaus, vade intelligeretur omnia adhibuisse euapud Cleopha, q adhibui t apud duodecim ea n .sermula coenae, no soluritu de cosuetudine Christi, benedicedi pane intelligi debere indicat,veruetia in ea caeremonia, forma illa qua usus apud duodecim cosecradi panis adhibuita, & tanu gemma auro inclusisse. Vt ex ijs q refert, ea quς reticuit intelligantur. Neq; enim Euangelistaetolida verbis eade semp narrat, na aliquado
87쪽
3 7 AC. GOR SCIVS DE IS. longiore verborum circuitu utuntur,&rem integram explicant. Narrat Matthaeus paraliticum ad Christum allaturia dc Sabba o curatum propter fidem afferenti 'ni, quomodo autem fidem illam suam demonstrauerint, .lacet. At Marcus eadem historiam roferens, non solum allatum & Christo oblatum scribit, sed etiam perquam partem domus ascenderint cum eo, quomodo fidem suam demonstrauerint explicat, singula quae fecerint,demonstrat. Non ilum attulisse,sed etiam in tectu ascendisse, paraliticumque eb attraxisse, ut maior illorummdes appareat, scribit. Quid igitur,quia Matthaeus nullam mentionem nud ii tecti fecerit, dc ascensinis illius 'on memineritὶ Num dicemus non fuisse allatum per tectum3Non refero plura exempla: Hoc dico Lucam integram rationem coenae Christi in Evangelio
retulisse, in actis latum coenasse Christum,&modum coenae retulisse, ve
bis consecrandi panis praetermissis. quae ex ijs quae in coena illa acta refert, commode intelligantur; quanquam etiam
88쪽
etiam si alijs verbis benedixisset, non statim consequitur, panem illum nosuisse corpus Christi verum, & quod in cruce pependerat. Christus enim non ira alligatur instituto suo,& lege sua,ut eam variare illi non liceret,qui dominus omnium sit, qui ea quae imstituta sunt potuit mutare: potuit noselum totidem verbis quot usus est in
coena duodecim, panem in situm corpus vertere, sed etiam uno, vel nullo etiam adhibito verbo, sola voluntate
dc potestate sua illa absoluta. Quemadmodum nullo verbo dicto,sola voluntate aquam in vinum vertit,&solo contactu mulieris profluuium si nauit: exibat enim ex eo virtus quae morbos sanaret. ina virtute etiam sine forma verborum, contactu solo, panem illum quem manibus ten hat, in carnem suam veram dc uiuam lacere potuit. Nec eundem modum in sanandis aegris semper tenuit: Imterdum lutum E sputo conficit, dc Oculos illini t,dc ad piscinam mitxit imterdu solo verbo curat, VLVolO,mundare urge dc ambula: interdum nec
89쪽
quicquam,quod ad sananda pertineret,ut decem leprosos.Absolatam Christus habet potestatem, est sapra omnem lege positus. 4seq; enim, si nobis leges eius mutare, & a forma consecrandi, nobis per eum tradita,& in Ecclesia Catholica firmissimis semper retenta desciscere non licet, Christo non licuisse dicendum ille dominus,nos serui,Ille magister,nos discipuli.Neque illa quae solent aliunde afferri, nostram sententiam enervare possunt, Christum in deserto bis multiplicando pane, dc turbas pascendo usum esse, eodem modo benediceri.
Vbi etsi panis ille nihil aliud qua communis panis fuerit, tamen ea formula, qua usu est benedicendo eo, neq; Lhiociosa fuit, statim enim miracula consecutum est eam, quod turba illa admirabatur,multiplicatio enim illa pauci panis, & tantum incremetum, ut non solum multis milibus homunum saturandis sat esset, sed etiam de inceps superesset. Magnum miraculu& signia potentiae & diuinitatis Chri
90쪽
& in sacris literis exercitatissimos antimaduertisse,vix reperiri posse in toto
Euangelio Christum aliquid attigisse
ac benedixisse , potissimum vero panem , nisi quando peculiarem mutationem circa eum operatus esset, ut quando panes &pisces bis in desertora L. multiplicauit, & quando corpusum ex pane confecit, ut in coena eius noctis qua tradebatur. Legitur qui- em saepe alijs couiuiis interfuisse Adnusquam dicitur accepisse panem, b nedixisse, dc fregisse, tuaque manu d disse, ne quidem quando familiarius cibum caperet inter domesticos, cti am si in eisdem conuiuijs res stupendas perfecerit, ut cum aquam in vinuoptimum commutauerit. Si igitur hac formula dc modo benedicendi, nonnisi tum cum miraculum iacturus esset Christus utebatur, si fieri potuit, ut apud Cleopham ociosa esset, nullumque miraculum eam cons quereturi Lucas apertE docet
secutum fuis cum degustato illo pane, quem Christus benedictum dc fractum porrs urat,discipulorum oculi