Ministromachia, in qua euangelicorum magistrorum et ministrorum, de euangelicis magistris, et ministris mutua iudicia, ... recensentur. Per Stanislaum Rescium collecta

131쪽

' Respondemus igitur huic Theologorum argumento,quod ante hac toties responsum est, sententiam&scripta Lutheri, praesertim de fiumana natura Christi,& de Eucharistia,

nequaquam oportere normam esse exponendae vel scripturae, vel Augustanae Confesii nis vel iudicandi de docti inae veritate,&dmscernendi Orthodox abii reticis.Deinde ero, ex his omnibus, non potest nec debet

colligi, Luth.& ipsius scripta pro normido ctrinae Ecclesiasticae habenda esse; cum qua quicquid congruit, orthodoxum qua quicquid discrepat, haereticum pronuncie tur Principio enim, ad intelligendum recte articulum fidei, Credo Ecclesiam Catholicam, scituri obseruatu necessarium ingem distrimen , quo disserunt a Prophetis, Apostolis, omnes alii ministri4 doctore, Ecclesiae. Nulli prorsus alteri doctori, pra ter Apostolos, & Prophetas, com petit auto ritas illa iudicaria, ut ipsius doctrina sit regiula fidelis religionis. Cum ergo ut herus non fuerit Propheta vel Apostolus, noti sunt ad dogmata verba ipsius alligandae

Ecclesiae, conia.entiae, mentes linguae mnium, quasi ab illis discedi non possit, s. ne discessione Deo, a veritate& ab Eccleissa. Et paulo inferius Scimus istos Theslogos, qui malunt subsistere in Catechism 6 Luthcri, quam scrutari scripturas magnu

132쪽

116 INIIT ROMACHIA. clamoribus regerere, Lutherum esse Pro

phetam, quia&ipse lit immediate,4 extra Ordinen a Deo excitatus ad officium propheticum videlicet, repurgationem Eces sire, quia miracula suerint recipitus gestae, &succellus , multa futura praedixerit; de que sine exceptione tanquam Prophetam audiendum, qui errare non potuerit nec de sunt, qui Lutheri vaticinia collecta edide rint.Ne illudant nobis ambiguitate vocabuli Prophetae in Veteri testamento, fuerunt doctores, ut dictum est, immodiate,&extri ordinariam vocationem, missi a Deo add clarandam &repurgandam doctrinam legis, illustrandam nouis miraculis promissi nem de missa, habentes testimonia diuina, quod non errarent in doctrina. Sed etiam in nouo testamento nominanturProphete,qui habebant donum praedicendi res futuras, quale est Pauli vaticinium, de postremis temporibus,&secundo aduentu Christi quale item Agabide captiuitato Pauli. Aut qui habent donum explicandi, ad usus ecclesiae accommodandi doctrinam Prophetarum,no autem accipiunt a Deo oua oracula,quibus alicauid patefactionis diuinae addatur olim traditis& confirmatis; sed ad voce Prophetaru Apostoloru alligati sunt. De hoc clono prophetiae dicitur I. Cor.IJ.q.Qui prophetat, loquitur hominibus, ad aedificatio

item, ex hqrtatione,& consolationem. Si

133쪽

Si hoc tertio sensu nominant rophe. tam loquuntur quidem cum scriptura. Sed hoc genus Prophetiae, habuerunt&habent&nostrae ipsarum Ecclesiae, ut ad blum Lutherum non sit restringendum, neq; hoc donum eximit doctores Censuraevi pericu lo erroris. Sed hic est quaestio, deprima vocis significatione, quae sola facit doctrinam irreprehensibilem. Hanc Prophetiam, qui Luthero arrogant, sevi alios fallunt. Testamur librii pitus,testatur historia vitae ipsius,in scholis institutum fuisse, didicis. se linguas, bonas artes,&qualis tum erat, Theologiam Legisse autem diligenter scripturam, augustini atq; aliorum libros,ex

quibus hausit initia illius lucis, quae postea disputaticinum usu iudies, aucta in ipso

paulatim,&confirmata estiuit etiam vocatus ad docend uni ordinarie a principe suo, Nab Academia Vittembergensi. In hac vocatione, debuit Veritatem agnitam nonis

eicere AEtsi autem Deus ipsi ostendit corruptela Pontificias, quas pleriqitum nondum

videbant, tamen hanc lucem in eo accendit non immediatoin itinctu sed per sdia ordinaria lectionem sacrae scripturae, meditationem,& sententiarum collationem. Miraculum autem quod edi durit,nullum audiuimus: nam fortunatio, desuntio cur

riculi ipsius fuit b eneficium Dei ordinari

134쪽

ri 3 MINIs TR ΜΑCHIA. um secundum promissiones datas ipsum immentibus, ipsi fidentibus,4 ipsum inuocan-itibus in labore vocationis. Quae autem prae dixit de poenis ingratitudinis pro hine E uangelij donata. vel similia, non sunt noua

oracula, sed veterum oraculorum scriptor ad nostra tempora accommodatio,quam

facere Qtant&debent etiam alij fideles, Mprudentes Ecclesiae doctoresvi ministri pertinent enim ad Prophetiam tertio modo dictam, sicutis quo defunctione Prophetica dicunt. Nam est fidelium omnium doctorum, si doctrinae cultus diuini corruptelas ex verbo Dei deprehenderint, in Ecclesiam irrepsisse, illas detςgere, seci loco. dare operam, Ut corrigantur. Hinc tςrtium quoque patet, quod ipsius. doctrina examini non est exempta, unquam enitRLatherusui byarrogauit hoc priuilagium Propheticum, officium aliquid addendi scripturae, neque lium aliud Argumentum protulit, aut proferre debui quare ipsius doctrinae credentii sit, nisi quia: cum voce Prophetarum4 A postolotum co-grueret. Non igitur ipse est norma, sed ad normam stri, turae examinandi , 35 Minusquam alij doctores. Neque vero est aequum,anteponiri Oppo ij suth.solum omnib scriptoribus aluiquis

135쪽

mnari omnes,qui cum illis non consentiunt Veteres enim,tot seculis ante, quot vixerat, orthodoxos agnouit Ecclesia uniuersa; nec recentium veteribus , sed potius veterum consensus recentibus autoritatem conciliat;

ideoque veteres etiam aduersarijs opponi possunt, non autem Lutherus vel ali Neoterici: habuerunt,& habent alii quoque sita dona, alij alia quae varie Deus diu ribuit,nec Luthero vel cuiquam alteri dedit omnia:&erunt etiam instrumenta alii Dei insignia, &Ecclesiae salutaria nec minora, nostrae saluti minus necessaria certaminae, pro Christi gloria sustinuerunt olim pij sancti illi

viri, qui furores Samosatanicos, Arianos, Nestorianos, Eutychia nos, Macedonianos, Pelagianos, Manichaeos, Donatisticos,ris milia monstra profligarunt ab Ecclesiarquos omnes,quia nobiscum de Christon de Coena contra Lucterum sentiunt, ex Eccle sia,quam Christus per illos conseruauit,tanquam haereticos eiicere , quam portento fuerit audaciae Et iterum,Etiam his temporibus pugnando contra Papatum, Malias haereses, scripturam controuersas explicando Ecclesias, constituendo, sunt aliqui non minus benenieriti, quam Lutherus.Extat Ecclesiae ip- '

rum.

136쪽

xum opera constitutae,quae nec multitudine, nec ordine & pietate, nec intelligentiavis Titate doctrinae Euangelicae absit inuidia cedunt ijs,quae Luthm i opinionem de Coena Domini sequunt unQuod si etiam inter istos omnes nullus esiset,qui cum Luthero conferri debeat,saltem plures Vel omnes coniuncti non erunt ipλmin is ponderis. At neque singuli, neque

omnes smul iuncti, tam veteres quam recentes doctores Ecclesiae, sunt norma iudicandi de veritate doctrinae. Multo minus ergo si lius Lutheri haec erit autoritas, ut ipsius scri-

ta non sint subiecta fidςlium censuret secunum normam Prophetarum, Apostol rum de illis, sicut de aliorum scriptis, agendae.

Et paucis interiectis Manifestum est ergo, illos pessime de tota Christi Ecclesia me reri, se suasque Ecclesias, aduersarijs iugu-Iandas deridendas propinare, qui Lutnerum in Catalogum Prophetarum reserunt. tertium Eliam faciunt, examini censurae Ecclesiarum eximunt,4 libros ipsius regulam iudicandi de veritate dogmatum Ecclesiasticorum constituunt. Quid existimabimus o Dominivi fratres nunc dicturum Lutherum, si reuiuisceret, hic, qui illum tertium Eliam facientes,

hoc monachum,nec hominem esse meminerunt t

137쪽

NIMIsΥ ΟΜ Α ΗΙΑ litrant Et uerum:Non difficile esset ex libris Lutheri proferre non pauca, in quibhallucinatio tam est manifesta, ut&ipse Luther sea deinde retractauerit,&isti immodici ipsius laudatores,ea non possint defendere. En exemplum: Tom. 7. Vittemberg.sol clo2.scscribit: Nos in Deum fiduciam nostram ponimus, qui amaria corporaliter&spiritualiter in lucemlhanc est editus, nec tamen corporaliter nec spiritualiter ab ea manducari& bibi voluit. Quis unquam dricit Chri iluspiritualiter esse in lucem eclitum a Maria Qui potest asseuerare, Mariam nunquam incongressibus Ecclesiae post ascensionem filii sui in coelum, semisse Eucharistia eiq; pro

suis in ipsam singularibus beneficiis egisse

gratias At secundum hanc Lutheri sententiam, aut nunquam communicauit cum Ecclesia aut hoc iaciens, non manducauit Christucorporaliter. Cur igitur tota Ecclesia manducat carnem eius corporaliter, quae causa discriminis cur soli matri non vera fuissent verba: Hoc est corpus meum' sed verum est quod eum non manducauerit corporaliter, clim sic eum manducet nemo Quod autemno sit manducatus aMaria spiritualiter, quomodo excusari poterit, Domino dicenter Amen amen dico vobis, nisi ederitis carncm

fili hominis,&biberitis eius sanguinem no habebitis vitam in vobis

138쪽

En aliud Tom lenensi s. in prima parmcontra Coelestes Prophetas Primum dico,secundum legem Mosis, nullam aliam imaginem prohibitam esse praeter imaginem Dei: Crucifixi autem, vel alterius sancti imagi nem habere, non prohibitum est. Sicut callia non curatius Saxonicum:sic, ne ingeratur nobis Moyses,nos in nouo Testamento Μ sem nec videre nec audire.volumus. Item mandatum de statuis., sabbatho, sint caeremonii quae suo modo sunt sublats. At quomodo conuenitant haec cum toties repetitis seuerissimis Dei praeceptis Exod. 23. 3 Is N 33.32-Deu. 2.23. Ia. Altaria eorum destruite, statuas confringite, lucos succidite Quomodo cum exemplo Hiniae

xo coli igi,sed non delectat nos collecitio,mallemus tua sepeliri silentio nisi aduersara rum improbitas cogeret nos quaedam piis hominibus, quo&suis clamoribus fascinant, monstrare; ex quibus constaret, non omnia sua Lutherum scripsisse spiritu Prophetico, sed fuisse hominem,qui errare potuerit,&errauerit:& superfundamentum Apostoliacum non semper aurum Margentum sed alia quando etiam stipulam scenum. si perstruxerit, cuius alias partes citius, alias serius, alias in fine demum vitae depositeri

139쪽

sas Magis autem probandum esset exem plum Theologorum,quod a Luthero Hiscedunt', ubi causa discedendi manifesta est, si libertatem hanc, quam ipsi licentius quam

nos surpant, nobis non adimerent,& non Lutherum ubi placet ipsis, Deum facerent, ubi non plis et 'aeque ἰ caeteros conculca

rent.

Cum itaque Lutherus, arunt illi ipsi Casi . mitiani Sacramentarij, non fuerit Propheta, non fuerit Elias, non fuerit Euangelista, cum in multis errauerit,cum in controuersia Coenae pro norma babuerit non verbum Dei ut ipse gloriatur, sed inueteratam opinio nem Papatus, rigmenta Scholasticorum: cum multa in libris eius Eristicis, nimis inconsiderate effusa Sophismata, calumniae, conuieta, hipperbolice, praeter pietatem multa,&modestiam, confidenter arroganter dicta, Quirites in rebus seriis usus, mimorusannae &infacetae sacetiae, cum multa acerbe, iniurios,scripta, non tantum in Christi Ecclesias, in viros doctissimos, sanctissimos, innocentissimos, sed etiam in magnos Prin- ciues contumeliosa in omnino Theologi

Cnristiani ,- tanti viri persona indignis snia reportantur ;mqnclabet, non debee

140쪽

inquam, Audite Euangelici,&vestrorum Euangelicorum dicta deuorate. Non debet, inquam,Lutheri libri, Lutheri sententiae, Lutheri opiniones,esse norma Confessionis Augustanae aut doctrinae de coena Domini. -- ctenia Casimiri L Sacramentarii librum Concordia ferrensis a Smia desino, is sex alijs Lutheram conflatum cum scriptura,ssymbolis veteris Ecclesiis, ct Confessune Augusta pugnantem ostendunt.

TXActenus,aiunt, i Epilogo suae Admoni Ationis demonstrauimus, tam pietatem ac Civilem iustitiam, quam saIutem Ecclesie N Reipublicε hortari,ne liber Bergensis habeatur pro regula doctrinam & Ecclesiam vera falsa discernendi, vel de nobis aut nobiscusentientibus Iudicium faciendi neq; ex eius libris decretis, piam, firmam,in salutarem Ecclesiarum concordiam unquam constitui aut sperari posse:idq; his rationibus, quia doctrinam cum secra scriptura, cum symbolis Catholicae Ecclesiae, cum Orthodoxa antiquitate, deniq; cum Augustana Confessione

congruentem pirofitentes, multis calumnijs oneratos non conuictos, non auditob, haereseos condemnat;quia nouadogmata cotinet, cum scriptura, Symbolis, veteri Ecclesia,&confessione Augustana pugnantia: quia sibi