Ministromachia, in qua euangelicorum magistrorum et ministrorum, de euangelicis magistris, et ministris mutua iudicia, ... recensentur. Per Stanislaum Rescium collecta

121쪽

pturam latres interpretetur iste, si diis Placet, Magnus Theologus 'Casmiriani Matheologi Caluinicola, quaeruntur se a Smidelino, iij Lutheromanitis condemnari, o haeretica, impias doctrina accusari, vocant1 suos, An thematista

Aluinicolae de Luthericolis sic in sua Ad

monitione Cap. I. loquuntur. Ac princia pio quidem, apud omnes caret controue

sa, librum eum in quo haereticet impiaeque doctrinae accusentur .condemnantur illi, qui de omnibus Christians religionis capitibus, nihil extra scripturam. Propheticam &Apostolicam, nihil extra symbola Christianorum Catholica, nihil denique extra con sensum apertissimum totius purioris 4 liquiaris Ecclesiali neque sentiunt,neq; prO-.fitentur, neque scribunt, neque loquuntur, normam docendi cludicandi hi Ecclesia Christi, constitui neqtiaquam oportere.T los vero cum sint Anathematismi istius libri, hanc solam causam, aιLautoritatem tanti iudicii illi abrogandam sufficere artatramur. Condemnantur autem in illis hqreseos,quos illi vocant Sacramentarios, hoc est, qui de Coenari persona Christi ab ipsis dissentiunt. Qu'd nam vero ob crime, ob quem erro-

122쪽

rem' ob quam blaspheis iam ' quia carneam osseam,vere humani corporis Domini, stri Iesu Christi substantiam, in omnibus i cis,& creaturis existere: in pane autem,CCenae Dominicae, carnem, in Vino sanguinem us, piorum4 impiorum ore comedi, bubi non credunt. Hoc est illud grande nefas morte piandum, quod si non committer mus,lim exemti essemus anathemati.Nam in alijs doctrinae nostripartibus,quod cum colore aliquo reprehendant,n ipsi quidem Α-nathematistae habent. Ide m in cap. . De autoritate Confesi.August. Postquam, aiunt,1 nobis solidissime & clarissime ostensum est, in Utraq; controuersia, de persona& de Co na Christi, Sacram scripturam, symbola, antiquitatem Ecclesiae stare nostris partiabus: neque ab ipsis hoc refutari potest,ut semel se a disputatione liberent,4 expeditio rem ad nos condemnandos viam ingredia tur: huc iisdem redeunt, Vt nos pertinaces&spinosos sophistas esse dicant: qiii doctrinam scripturae xEcclesiae orthodoxat,versutis interpretationibus deprauemus: cum quibus non sit amplius disputandum i ad quorum dictari scripta, non tantum aures Moculos, sed etiam regiones Murbes claudi oporteat partim, ne cui subtile nostrum

eneluia adhaerςstat, obrepat partim, quia

123쪽

MINIs TR ΟΜ Ae HIA. oy quia sumus iam dudum condemnati hqreti ci qui verae Christi Ecclesiae nunqfuerimus membravi socii Atrox sententia, sed quae it 'lse est ratio Exhibita est inqui , Ano XXX.

Carolo V. Imperatori Romanorum in Comicus Augustanis, Confessio Principum

Ordinum Imperij qui tum repurgatam E angeli doctrinam contra Papatum profit bantur: ea Confesito summam tormam contin t omnis verae doctrinae in scriptura secra Symbolis Morthodoxis veterum scriptis traditae: Ab hac igitur Confessionis somma, quicumque Vlla in parte discedunt, averitate & a verbo Dei aberrant, tanquam alieni a vera Dei Ecclesia, iustissime condemnantur, Vitantur, velut lupi a Christio- uilibus arcentur. Inde pronunciant nos, quia Confessioni Augustanae non assentia inur, crimen haereseos effugere non posse. Haec est illorum pro confesta sumpta oratio, qua multos bonos, fidem illorum s quentes, a veritatis inquisitione abducunt rstd iamdudum a nostri gomina responsione satis luculenter sunt retulati. Vtrumq;

ipsi sumunt negamus. Quievim discessionis a scripturas Symbolis conuinci non potest; is pro uter dissensione ab August. Confesilone nullo iure damnari potest haereseos. Et

nos a Consessione Augustana rectὸ intellecta

124쪽

non dissentire, candidis veritatis ac pacis studiosis iudicibus abunde est demonstra-

tum.

Theologio Ministri perbi Caluini, in ditione Casii miri, Augustanam Confessonem,ex novem ea sis Imperfectionis arguunt, ct male proste- ctumfore Fecisse,sputant, si ex illa Iola pendendum fit. Sicndimus hactenus aiunt Casmiriani Satrape,quare nulla particularis Confessio debeat aequar Sumbolis uniuersalis E clesiae: si autem res diligentius expendantur, etiam peculiares in Augustanae Consessionis formula, rationes videre non est difficile: quare non debeat in plumisque gradum

extolli & omnes altarum Ecclesiarum Confessiones, autoritate sua abolere vel obscu

rare. .

Primum ex illis, quae diximus, intelligi

potest, quam non sit aequum, nam aut aliquas Ecclesias particulares, praescribere sentiendi,agendi,&loquendi formulam,omnibus in mundo Ecclesiis, hac autoritate; Vt mnes, qui non sine exceptione in eam G. mulana iurare Velint, habeantur pro haeretiacis,abEcclesia Catholica,&siaternitateChristiana, ac societate pacis polyticae alieni: velut catharmata Maleatore extermi an- .dj, nulla praesertim interueniente legitimadis.

125쪽

dissidii cognitione & diiudicatione. Nec igitur Augustanae, nec alteri Confestioni particulari, hoc deferendum est; Vt omnibus e

clesiis, nisi quatenus ultro, & salua sua liber

tale, eam acceptant, obtrudatur.

Secundis, Augustana Confessio scripta est annis, non ita multis, post resormationis initium, in quo praesertim in controuersijs, rijs, arduis, & difficilibus, post tenebras tam diuturnas & densas, quam fuerunt sub papatu, non subito omnia rectisiime perspiciun

tur explicantur. Nihil autem neq; imprudentius, neq; iniquius fuerit, quam non pe mittere Ecclesiae,&piis doctoribus, vi su cessu temporis proficiant in veritatis cogniatione & explicatione, usu rerum ipsis certaminibus admoniti quaedam plenius puri- ius dexterius tradant&declarent.

Tertio, Scripta est Augustana Consesisto paucorum Theologorum consilio Notum est enim, paucos Imperii ordines eam ex hiabulisse Paucos illic secum habebant Theolo- .gos in Conuentu Augusta noci inter nos ipsos pauci erant ad Confestionem scribendam idonei, ita ut labor scriptionisvi defeti sionis uni Melanchioni incumberet,Vt, tetie iam recitata ipsius adiutorum destriaptione, ex verbis ipsius in eadem Epistola. Quarto, scripta est in festinationes temporis

126쪽

poris angustia: Augustiin diuersorio,inc mitiis Vrgente Imperatoris postulatione , calumnijs improbissimis Pontificiorum, quihus erat opponenda;ut testatur illud votum eiusdem aut horis in eodem loco. Quinto,scriptavi exhibita est, in maximo metu praesentium periculorrum, quae creabant profitentibus Euangelium, apud Ιmperatorem Malios Principes, aduersarijs pistae, atrocibus calumnijs cruentis consiliis kincitationibus.Idcirco studium fuit Confessionis authoribus, omnia Papatus ulcera idolomaniam, ut ijs articulis, de quibustum scribcndum putarunt, quam parcissime& lenissimesattingehe. Ita saetiim est, ut de multis articulis, qui erant odiosi, nulla fieret mentio in illa tantum reprehenderentur, quae neque Imperator acriter tuebatur,&quorum cordatioree etiam inter aduer

strios pudebat ob manifesta absurditatem, & de quibiis coeptum erat, a Luthero disputari atque haec ipsa etiam capita, multo parcius,& mitius, quam res postulat, sint expo

sita.

Sextd, illi ipsi, qui Consessionem Atigustanam scripserunt, approbarunt Mediderunt aliqua subi fide in ea correxerunt,addiderut,declasarunt;ut sitis ostendit editionudiuersitas denique totam retexuerunt, repetiuerunt, meliorivi pleniori iarma vi test

127쪽

testatur praefati Saxonicae Confestionis, Quaedam in ea narrari plenius quandoquiadem re satis sunt testati, ne sibi quidem siti facere illam primam formulam, tumultuarie collectam, tantum abest,ut eam omnibus aliis Confessionibus, quae scribi possent, anteferri, ne dum de omnium ecclesiarum doctrina iudicandi normam esse voluerin Septi mo, Stant quaedam in Augustana CG- sessione, Apologia, quae ne ipsi quidem cerrimi eius proseignatores probant aut recipiunt, neque nos sane probanda aut recipuenda simpliciter existimamus. In editionis Germanic decimo articulo, uui est de Coena Domini, dicitur verum corpus & sensuinem Christi, vere sub specie panis & vini, in Coena esse praesentia. Haec Verba sonant,non substantiam, sed duntaxat speciem panis vini adesse, Moperire corpus Christi, latens sub utraque specie per concomitantiam carnis & san guinis Propterea sutit a Papistis acceptata,tanquam cum sua opinione congruentia, ut testatur confutatio a Papisti opposita Consessioni, in historia ConfessionisAu' gustanae, a Theologis edita. Neq; tum contradixerunt autores, Consessionis siue ex metu, siue ex haesitatione. Octauo,Etiam non desinunt in Augustana Confessione,quq illam profitentes no eodem sensu accipiunt, nec eodu modo decla

rant;

128쪽

,11 INIsTRoΜACHIA rant; tindoctrina delibero arbitrio, de Coena Domini est manifestum. Re ipsi igitur ostendunt, quaedam in ea esse obscura, imperfecta,&ambigua,&declarationem re quirentia, quod tamen potius temporum, quam autorum culpet tribuendum est.Ι nostris Consessionibus non est, quod nos quiadem sciamus, de cuius sensu, vel in nostris, vel in aliis Ecclesijs ambigatur, va scapham, scapham licimus. Denique, si hoc etiam libet considerare, non ad rqserendas, hoc nomine nostrorum Confestiones Augustanae, sed ad iudici rum duntaxat asperitatem mitigandam, referunt se ad Confessionem Augustanam,pleraeque in Germania Ecclesiae, quae illic adsePtentrionem sunt, neque tamen sine disi, dijs, teste libro Concordiae. Interea vero Confessiones, seu Confessionem potius nostram absit inuidia dictoo non pauciores,

nec minores, nec sane deterius constitutae r nec paucioribus doctrina, pietate, Momni Firtutum genere,praestantibus viris,& omni aetate,sexuri ordine,sortissimis Christi artyribus, ornatae Ecclesiae, multorum regno-Inadmo rumin gentium constanter concorditer

cs,uti mplςctuntur, quos cum multis millib. suis. ii riptorum libri Concordiae conferre nec

129쪽

non Enochum , non Eliam, non Euangelistam, nois Dactorem Ecclesia miraculis probarum ρι pros fa rem anthm Academia VCirten bergens Scyiptae nolunt esse normam dogmatum:9 Librum Concordia Bergens nil nisierrores

continere resantur.

, Admonitione sua,cle Libro Concordissi

tergensis,sic de Luthero loquunturTheaologi Casim triani capit.6 deautoritate Luatheri. Hic vero nobis Theologi postremam suam machinam admouent, in qua spe omnem victoris collocant,cum alia ipsorum leata, omnia iam ab aliquot annis sic sint exceapta, confracta, repulsa, Min ipsos retorii; veetiam in puerorum fabellas abierint.

Quicquid alii Confessionis Augusta hae

Socij senserint, Doctorem Lutherum tamen aiunt, aliter eam intellexisse, qui sit habehadus priscipuus author Consessio, is,Mom hi exceptione mior interpres Meuius libri debeant esse norma&commentarius, ti intelligendae Confessionis doctriny in omnibus Ecclesiis,& decisionib. cotrouersiarum Ab huius ergo sententia de corpore Ch histi. Coena Dominicum discedamus etiam scriptura, consessione Augustana, &E

Uesia Catholica nos dissentire, ac proinde

130쪽

ar Midi s Tetto ΜΑeHIA. hm eseos, iuste condemnari concludundis iumq; librum, quia cum Luthero faciat At gustanae Consessioni congruere, nos autem Luthero dissentietes, cum ea pugnare su in te in ciuicant, atque idcirco, cum libri Ber gensis dogmata, sine valido aliquo ferrum ne, cum Augustana Confessione, a pol gia connecti,4 cohaerere non posse animaduerterent excisis e corpore doctrinae libris, a Philippo scriptis, Catechismos&articulos Smscaldicos,Lutheri in locum eorum reposuerunt; ut per illos libro suo aditum in CS- sessionem & nouum doctrinae corpus para rent. At hic possumus rursus uno Verbor spondere, frustra Deoopponi homines Antequam igitur Theologi ostendat, nos a Deo dissentirevi condemnari, nihil aSunt,opponentes nobis opinionem condemnatione Lutheri scd propter illos, quibus fucum faciunt, de autoritate scriptorum Lutheri, de Coena Domini, coegerunt, nunc iterum cogunt nos admonere viros pioso cordatos in Germania,qua cautione opus sit in lecti ne librorum Lutheri quandoquidem Lucteri nomen praecipuu, imosolum est ipsorα- doctrinae sundamentum quae enim alia eius firmamenta afferunt ea dicis causa potiuspr texunt,quam quod illorum robore confidant Respon-

-. - .